DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het Circuskind.
No.
252.
Honderd en veertiende Jaargang,
1912.
I) 0 N D E R1) A G
24 OCTOBER.
FEUILLETON.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Oorlogscorrespondenten.
Telefoonnummer 3.
BINNENLAND.
ALKMAARSCRE COURANT.
M«ik
(Slot.)
ALKMAAR. 24 October.
Toen de Boeren-oiorlog tënf einde liep, te Londen het
verlangen naar berichten over den stand der onderhan
delingen steeds sterker werd, nabij Johannesburg,
waar dc onderhandelaren bijeenkwamen, geen journa
list in de buurt 'werd geduld en de censuur streng toe
zag op alle aangeboden telegrammen, ontstond de
strijd, die we nu ook wel op den Balkan zullen waarne
men, n.l. tusschen; .journalisten-vernuft en censoren-
waakzaamheid. De overwinning werd behaald door
den oorlogscorrespondent der Daily Mail, mr. Wallace.
Tusschen den correspondent en de redactie van het
blad in Carmelite House te Londen was een telegram
men-stelsel afgesproken, dat zelfs den achterdochtig-
sten censor moest verschalken. Toen de vredesonder
handelingen werden aangeknoopt, ging liet volgende
telegram naar Londen: „Betreffende, koopen goud
farm Pnxfontein allé personen om contractsluiten
Pretoria, werwaarts Alf gegaan beteren' prijs te be
dingen. Heb alle reden te gelooven verkoopers kwijt
willen."
De Londensche redactie wist wat dit verkorte za
ken-telegram beteekend'e: alle personen, welke hij het
sluiten van het vredesverdrag' tegenwoordig moesten
zijn, waren te Pretoria alanwezig, lord Milner (Alf)
was daarheen gegaan om de beste voorwaarden te be
dingen en er was alle reden te gelooven, dat de ver
koopers de Boeren den vrede wenschte-n.
Op deze wijze kon de Daily Mail aankondigen, dat
er naar alle waarschijnlijkheid vrede zou worden ge
sloten.
Er was verder afgesproken, dat de heer Wallace, zoo
de vrede was verzekerd, zou seinen: „Heb 1000 Rand-
mijnen gekocht" en indien de onderhandelingen niet
waren geslaagd: „Heb ij.000 Randinijnen verkocht."
Maar om het resultaat- op deze wijze te kunnen
overseinen, diende de correspondent het eerst te we
ten. Daar de journalisten teneenenmale geen toegang
hadden tot de -plaats, waar onderhandeld werd, was
men hiermede minder gehjémzipnig, clan anders net
geval zou zijn geweest. We handige Engelschman
maakte een1 regeling' met- een soldaat. Hij zou dage
lijks met den trein reizen en de soldaat zou hem met
een witten zakdoek'toewuiven, zoodra de vrede zeker
was, met een blauwen zakdoek, indien de onderhande
lingen waren onderbroken, en met een rooden, zoo ze
waron mislukt-. Dagen achtereen keek mr. Wallace
te vergeefs uit den trein, eindelijk echter werd er door
eon soldaat met een witten zakdoek gezwaaid, allied
gauw daarna wist de Daily Mail dat er 1000 Randmij-
nen waren gekocht. en twee dagen vóór elke an
dere courant deelde de Daily Mail mede. dat de vrede
gesloten was.
De methode is nogal gemakkelijk maar de cor
respondent moest wel verbazend voorzichtig zijn in de
keuze van een soldaat, in wieni hij zooveel vertrouwen
WB—IW1.TI II» II nfclMIK'l—lll I llll II —.■II—»
ROMAN 'VAN PAULA BUSCH.
64) o—
Comtesse X wierp het hoofd lachend in den nek,
zoodat de lioht-lila hoed, die reeds geheel op het lin
keroor zat, bijna den schouder aanraakte.
„Dat is voor mij geen nieuws, dat mijn zuster zich
gebonden heeft. Ik v-raag u alleen, of u vrijwillig
haar van het contract ontslaan wilt."
„Ja, maar waarvoor komen wij hier?" schreeuwde
de vrouw opgewonden, alsof z zich niet aan deze
nieuwe gedachte kon gewennen.
„Ik denk, dat wij daarover gisterenavond' reeds ge
noeg gesproken hebben. Ik zou u een verder optreden
onmogelijk kunnen maken, en daarom wil ik u alleen
zakelijk vragen, welke uwe voorwaarden zijn voor deze
contraotisontbinding?"
Au begon de zooeven neg zoo uitdagende vrouw in
te binden, cn te steunen en te klagen. Ook de impre
sario verstond die kunst en zeide: „u neemt ons in
eens ons brood af. Wat moeten wij arme lieden be
ginnen? Wij waren de eeni-gen, die zich indertijd uw
zuster hebben aangetrokken. De schade is nietete be
palen, die wij daardoor lijden."
,,U moest u eigenlijk verheugen, dat uw zuster, die
anders niets meer praesteeren kan, zooveel mooi geld
verdient-. Nu beneemt u baar ook nog die mogelijk
heid. Weet u wat? Wij betalen u prompt steeds liet
derde deel van onze verdienste uit."
Bij deze woorden glansden de oogen- der comtes-se,
alsof zij thans den juisten weg naar Mira's hart ge
vonden had.
Maar hoe teleurgesteld' was zij,"toen het jonge meis
je haar als afwerend beide handen tegenstrekte„neen
ik dank u zeer, daarvan zie ik af. Ik verzoek u thans
tot een besluit- te komen, omdat ik bij het mijne
blijf."
kon schenken, dat hij op diens mededeeling af een
dergelijk gewichtig bericht de wereld! in durfde zen
den.
Andere couranten spraken natuurlijk de opzien
barende mededeeling van de Daily Mail tegen. Alleen
de Daily Telegraph verklaarde, dat de vrede zeer nabij
was. i
Pinkster-Maandag -seinde mr. Bennet Burleigh, de
oorlogscorrespondent van laatstgenoemd blad, naar de
redactie te Londen: „Pinkster-groeten." De redactie
begreep er niets van, wat den correspondent wel had
kunnen bewegen geld te vermorsen met het overseinen
van een duui' kabeltelegram. Eindelijk kwam een der
h -.en, wetend dat de in Zuid-Afrika toevend1 journa
list neg al goed bekend was met de Heilige Schrift
op het denkbeeld in het gebedenboek eens het evange
lie voor Pinkster-Zondag de d'atum van het tele
gram na te zien en hij las- de volgende' woorden:
„Vrede breng ik U, mijn vrede geef i'k U. Niet als
de wereld geeft, geef ik U. Laat Uw hart niet veront
rust zijn, noch la-at het bevreesd! zijn."
Men begreep er -nog niets van. Maar tóen spoedig
daarna -een telegrafische boodschap van mr. Burleigh
aan zijn broer te Glasgow kwam, welke aldus luidde:
„Kom terug, zeg Lawson" was gr geen twijfel meer
mogelijk. De correspondent had op dezei wijze zijn re
dactie medegedeeld, dat- hij terug zou komen -en de.n
vrede zou brengen. Maar wanneer men in Londen nu
eens niet op het denkbeeld was gekomen, het gebeden
boek te raadplegen? De correspondent zal zeker ge
dacht. hebben: beter een klein kansje, dan geen, beter
de censuur te. verschalken in1 de hoop dat men te Lon
den zal begrijpen, dan -een telegram to zien geweigerd
of verminkt.
Op naam van dezen oorlogscorrespondent staat
tot dusverre een record: hij heeft van den slag' bij Liao
Yang- in den Jnpanseh-Russischen oorlog 20.000 woor
den geseind en dit is het grootste kabeltelegram, dat
ooit verzonden is. Wanneer men nu weet, dat er ge
middeld 8 woorden op een regel der AKkmaarsche
Courant staan en het aantal regels per kolom 150 be
draagt, dan krijgt men eenig denkbeeld! van den om
vang van dit peperdure telegram: meer dan vier volle
pagina's van ons blad.
Uit liet- bovenstaande en uit hetgeen we in het vori
ge artikel mededeelden, blijkt voldoende, dat de oor
logscorrespondenten niet op- geldi behoeven te zien,
dat ze een uiterst zware taak hebben en dat er een
buitengewone handigheid! en dikwijls een zeldzaam
vernuft voor noodig is om de berichten gauw en goed
de wereld in te zenden. Tot dusverre waren het
hoofdzakelijk alleen Engelschen, die aan al die facto
ren konden'voldoen. Nu de Duitsche pers, wat de in
richting van epn specialen dienst betreft heeft getoond
te kunnen concurreereni met de Emgelsche zal het zeer
interessant zijn, na te gaan, of de, Duitsche „Kriegsbe-
richterstatter" ook tegen de Engelsche „waroorrespon-
dents" opgewassen zijn.
„Zij verdient liever zelf het geheel," liet de impresa
rio zich nauwelijks verstaanbaar tegenover zijn vrien
din hooren.
„Mijnheer, ik denk, dathi hier gekomen zijt, om za
ken met mij te doen, niet om mij te beleedigen!" Daar-
bij-was Mira opgestaan en zag met minachting op
haar tegenstanders neder, die zich nu toch langzamer
hand begonnen in te denken, dat hier geen terugtocht
meer was.
Na lange debatten, pauses en omstandige woorden
kwamen zij eindelijk overeen een som van 3000 Mark
van Mira te vorderen em met de woorden: „wij moeten
toch althans iets in dien tijdl om te leven hebben, tot
dat wij naar iets nieuws omgezien hebben," zeide zij.
Bovendien zou Natnlina nog', zoolang het contract
met hen duurde, iii het geheimzinnig nummer optre
den.
Vol schrik en verbazing had Mira hen aangezien'.
Zij had wel op een paar honderd markt, maar niet op
duizenden gerekend.
De wanhoop maakte zich van haar meester. Zij
had wel luide willen schreien, maar daarnaast was
Natalina, die mocht van haar verdriet! niets weten.
De -goede ziel zou dan nog gewetenswroeging gehad
hebben haar zuster#tot last gevallen te zijn.
Mira was heden met de lieden het eens geworden
over 2000 mark. Deze afspraak zou in de eerstvolgen
de dagen notarieel vastgesteld worden. Maar hoe kon
zij in zulk een korten tijd het geld krijgen?
Aan do Favre's had zij wel de mededeeling gedaan
van dit eigenaardig wederzien, maar niet de moeilijke
voorwaarden, welke met de opname der zuster verbon
den waren. Zoo was zij weer alleen op z-ichzelf aange
wezen.
Zij kende een -rijken heer, die in het circus tot de
trouwe gasten behoorde en die haar eiken -avond met
de schoonste bloemen verwende, om haar gunst te win
nen. Zou zij dezen met haar toestand in kennis stel
len
Ach, wat zou hij van haar denken? Totauto# kad
TWEEDE KAMER.
De algemeens beschouwingen over het wetsontwerp
tot verzekering van arbeiders tegen geldelijke gevol
gen van invaliditeit en ouderdom werden gisteren her
vat.
De lieer Vliegen (S. D. A. P.), zijn Dinsdag af
gebroken redevoering voortzettende, zei, dat de socia
listen voor de inval'idüteits^ en) oudérdomsverzekering
geen bijdrage van de zijde der arbeiders willen. Spr.
lichtte dat toe en wees daarna op het verschil tusschen
armenzorg én staatspensioen. Hij trachtte daarbij
eenige van katholieke en anti-revolutionaire zijde te
gen het staatspensioen) geopperde bezwaren te ontze
nuwen en bestreed ook het argument, dat, de kosten te
hoog zouden loopen. Op den1 grondslag van 70-jarigen
leeftijd zou het. staatspensioen z. i. 15 a 16 millioen
kosten. Door voor de uitvoering de hulp in te, roepen
van de gemeente kan men, volgens spr. de uitgaven
voor de administratie beperken en hij gaf aan, uit
welke bronnen de algemeene kosten bestreden kunnen
worden.
Krachtig verzette spr. zich tegen de tariefplannen
van de- regeering. Hij pleitte nogmaals voor de invoe
ring van een staatspensioen) en zei, dat de sociaal-de
mocraten tegen het ontwerp zullen stemmen.
De heer T y d em a n (V. L.) hield vol, dat bij dit
onderwerp een a fj akkersys teem gevolgd wordt. De
noodige objectiviteit komt daardoor niet t-ot haar recht
en spr. vreesde, daarvoor ook bij de Tarief wet. De re
geering heeft z.i. legislatief voordcel opgeofferd aan
politiek voordeel en wordt de wet aangenomen, clan
zal spr. niet berusten; hij achtte zich niet) verplicht
voort te bouwen op grondslagen, die niet deugen.
Spr. is voor wettelijke maatregelen met- staatssteun;
niet tot oplossing van deze maatschappelijke kwestie,
maar om haar vooruit te brengen. Het Duitsche
ambtelijke stelsel van verplichte verzekering- achtte hij
afgedaan. Spr. wees op de kentering dienaangaande,
een strooming, die langs de regeering is heengegaan.
In deze regeling van de verzekering echter wordt- het
opvoedend elerrte'nt geheel gemist, alles werkt automa
tisch, buiten den werkman om, en alsi dwang. Dc ar
beiders aanvaarden haar daru ook alleen uit moedeloos
heid. De werkgever moet als zaakwaarnemer van de
regeering het geld) van den arbeider zien te krijgen en
dit punt zal daarom aanleiding tot wrijving geven.
De beperking tot de loonarbeiders achtte spr. een
onrecht. Hij betoogde dit nader en bestreed1 ook de
door de regeering aangevoerde gronden. Toch geloofde
spr. niet, dat een algemeene verzekering bij een ver
plicht stelsel mogelijk is. Hij wees op de evolutie in
de opvattingen1 betreffende de staatsarmenzorg en
wraakte de koppeling van de invaliditeitsverzekering
aan de ouderdomsvoorziening, die z. i. de algemeen
gewenschte i.s. De. ouderdomsgrens moet dan verlaagd
worden tot 65 jaar, zei spr., en hij wees op het ver
band van de invalidSt.eitska.ns met deze grensbepaling.
Nadat beslot-en' was hedenavond! ook te vergaderen,
zette de heer Tydeman zijn rede voort' eni kwam dan
tot de meening van de vrije liberalen omtrent de
verplichte verzekering. Hij is in' beginsel voor vrij
willige verzekering met kracht-igen staatssteun, doch
daarmede zal men het geheele gebied1 niet kunnen be
strijken, er zou 'een aanvullende voorziening moeten
zijn in den nood van honorabele, dóch behoeftige
ouden. Spr. zette de voordeelen van dit stelsel uiteen.
Tot de kosten voor de ouderdomsvoorziening moeten
de gemeenten bijdragen -en de, werkgevers; het overige
zal door een) nieuwe inkomstenbelasting gedekt kun-
zij hem ontweken, waar zij dat maar geleund had. Me
nigmaal wa,S' hij er intussehen in geslaagd haar te ver
rassen, voordat zij de- kleedkamer bereikte. Dan had
hij haar uitgenoodigd om te soupeeren, en zij had
slechts glimlachend geantwoord: „Alleen als juffrouw
Tompeen medegaa.t!" En daarop had de cavalier een
diepe buiging gemaakt onl verzekerd, dat, hem dat een
bijzondere eer zou zijn, wat Mira inwendig sterk be-
tw felde.
Zoo had liet drietal des avonds gesoupeerd en de
kaartjes aan de bouque-tten van den heer Joernsen wa
ren langzamerhand iu beminnelijkeni stijl gestegen.
Tot dien man, die slechts op een toenadering harer
zijds wachtte, zou zij zich wenden! Zij kon liet toch
probeeren. Misschien hield zij deze soort van cava
liers voor erger dan zij werkelijk waren. Waarom kon
niet onder het masker van dien galanten Joernsen een
werkelijk mensch schuilen, met wien men eerlijk kon
spreken? Zij wilde zich toch verbinden elke maand
3.00 mark aan hem af te betalen. Hij zou haar alleen
het geld leenen. Ach, en tot andere vreemde lieden
wilde zij zich niet per advertentie wenden, want zij
was zoo bang voor woekeraars, voor wie juffrouw
Tompsen haar altijd krachtig waarschuwde.
Wat geldzaken, betreft, vertrouwde juffrouw Tomp
sen niemartd'. Zelfs dc banken, bedrogen de lieden
naar haar meening, en zoo sloot zij hare paar honderd
mark in haar keffer en liet die daar zonder interest
liggen.
Deze eigenaardigheid deelde zij overigens met velo
artisten, die volstrekt niet aaii d© gedachten kunnen
gewennen, hun zuur verdiend! geld! naar een vreemd
huis te brengen.
Mira ging' aan d© schrijftafel zitten, nadat zij nog
lang nagedacht, had' en begon een brief aan den heer
Joernsen op te stellen
Zeer geëerde heer
Zoudt u heden namiddag tusschen 4 en 6 uur.
voor een voor mij belangr ke ssaak bij mij willen ko
men?
Met vriendelijlwm groet,
Mira .V«reoui.
nen worden. De invaliditeitsverzekering zal betaald
moeten worden voor een deel1 door het bedrijf, terwijl
in beginsel de verzekerden in de kosten dienen bij te
dragen. Spr. eindigde met nadruk te leggen op den
eisch van vrijheid) bij elke regeling.
De heer Van) Idsinga (C.-H.) kwam1 op tegen
het verkeerde begrip, dat tegenwoordig aan sommige
termen gehecht wordt en oefende kritiek uit op den
toestand in Engeland.
Spr. is niet tegen een bij de wet gefixeerde uit-kee-
ring uit de staatskas, mits men het armenzorg noeme»
maar de groote grief is, dat men zulk een uitkeering
valsehelijk een uitgesteld pensioen noemt. Hij wilde
veel geld geven voor het onderwijs der arbeiders, om
hun geneeskundige verzorging, doch hij is tegen uit
keering van ziekengeld en pensioen uit de staatskas.
Welnu, de aanhangige wet geeft feitelijk in hoofd
zaak staatspensioen, want- wat tijdelijke staat-sbijdrago
wordt genoemd, is feitelijk een blijvende gift. Aan
dwang en verplichting zal niet altijd! te ontkomen zijn,
maar op de vraag hoe en aan wie verplichtingen wor
den opgelegd, gee-ft het ontwerp een onbevredigend
antwoord.
De heer Vor ster man van Oyen V.-D.)
stelde den minister enkele vragen ter zake van de in
voering van de wet.
De heer de Meester (u.-L), die hoofdzakelijk
over de kosten sprak, wees er o.m. op, dat bij de ver
zekering- volgens1 het ontwerp, de kosten alleen uit het
tarief niet- kunnen worden1 gedekt. De werkgevers en
de arbeiders zullen nog 18 millioen moeten opbrengen.
Als e,r een ernstige wil is, is volgens -spr. staatspen-
sionneoring wel te bekostigen, ook voor een deel uit
het accres dei- middels.
De heer de Klerk (u.-l.) ging de pensioenbewe
ging in ons land! na, van voör 1886 tot heden. Spr.
zette heden zijn rede voort.
TELEURSTELLING.
De Staatscourant van gisteravond! bevat de volgen
de mededeeling:
Eene lichte ongesteldheid van Hare Majesteit de
Koningin, gedurende eenige d'agen, heeft aanleiding
giegeven tot verijdeling der hoop welke gedurende
korten tijd werd gekoesterd'. De t-oestand van Har#
Majesteit geeft reden tot tevredenheid.
Prof. KOUWER.
Dr. ROESSINGH.
(Reeds in' een gedeelte van onze vorig© oplaag ver
meld).
PROVINCIALE) STATEN VAN NOORD-
HOLLAND.
De najaarszitting der- Staten is vastgesteld op
Dinsdag 26 November. De voorzitter zal de leden
clien dag oproepen tegen IIV2 uur.
AANDEEL VAN DE PROVINCIE NOORD-HOL
LAND IN DE LICHTING- 1913 DER NATION ALB
MILITIE.
In die lichting der militie van 1913 moet de -provin
cie Noord-IIollaud' bijdragen met 4862 man. Hiervan
moeten geleverd worden door
Amsterdam 2656, Aalsmeer 22, Abbekerk 2, Aker
sloot 6, Alkmaar 76, Andijk 15, Arukeveen 2, Anna
Paulowna 19, Assendelft 14, Avenhorn 3, Bansinger-
horn 7, Beemster 22, Beet-s 3, Benmebroek 6, Bergen
10, Berkhout 16, Beverwijk 18, Blaricum 2, Blo-emen-
De namiddag was gekomen, en Mira's' hart was van
angst en twijfel vervuld!. In het kleine salon van
haar hospita, dat de vriendelijke vrouw tot hare be
schikking gesteld' had!, ging zij opgewonden op en ne
der en duizend gedachten gingen haar door het hoofcL
ITad zij er goed! -aan gedaan? Had zij niet liever de
geheele zaak schriftelijk moeten afhandelen? Zou zij
in het beslissend' oogerublik ook het juiste wooTd vin
den
Daar werd reeds geheld. Het meisje meldde den
heer Alfred Joernsen, en eenig© oogenbl'ikken later
stond hij zelf voor haar.
Zij gaven elkaar da hand. Mira koel, officieel, hij
met een lichten dlruk. Zij verzocht hem plaats te
nemen.
„II verwondert u wel, dat ik u zoo maar verzocht
mij eens op te zoeken?" Daarbij zag zij hem niet aan,
want zij kon dat niet, toen hij haar zoo onderzoekend
beschouwde, „Natuurlijk hebben slechts) ernstige re
denen mij daartoe bewogen. Waarom zou ik vele
woorden gebruiken en niet- dadelijk op het onderwerp,
dat mij uitsluitend1 bezig houdt, ingaan?"
Er waren ook voor den heer Joernsen geen woorden
meer noodig hij begreep. Hoe zou een man van de
wereld, zooals hij, niet weten, wat het betaekent- wan
neer een vrouw ernstige redenen heeft en zijn hulp
noodig heeft. „Dat1 is een geheimdoenster!" dacht
hij. „Eerst doet zij, alsof zij geen tien kan tellen,
prikkelt door de deugdzame te spelen en dan, als zij
weet, dat zij van haar offer zeker is), lokt zij' het tot
zich en schudt het uit. Een fijn doordachte, geraffi
neerde komedie!"
E-11 om zijn mond! speelde een glimlach, dien Mira
niet zag en, wanneer zij dien gezien had, niet zou he
g-repen hebben. En dezo Satanslach prentte zich die
per in zijn trekken en wie dien kon lezen, die las:
„Hoeveel moet dé grap kosten?"
Mira echter ging voort: „Ja, het is mij pijnlijk
liet valt mij zeer moeilijk u om bijstand te vragen. Het
betreft mijn zuster, van wier bestaan u voorloopig
evenmin als anderen iets moogt weten. Ik zou haar
bij mij willen nemen en) van het verschrikkelijk con
tract, dat. haar bindt, bevrijden. Zij is ziek en ellen
dig en moet ontzien wordsn."
Wordt vervolgd.