DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het Circuskind. VERBAZEND op Woensdag 13 November 1912. Van Houtens RONA Cacao No. 262 Honderd en veertiende Jaargang. 1912. DINSDAG 5 NOVEMBER. FEUILLETON. zoo voordeelig te Alkmaar BINNENLAND. in het gebruik is. Ge maakt er meer koppen cacao van dan van dezelfde hoeveelheid van welke andere soort ook. Daarbij is de smaak zoo heerlijk. SOERABAJA BESMET VERKLAARD. roo r ALKMAAR, 5 November. Doen wij aan het karakter van het moorddadig' ge vecht bij Locle Boergas, aan die afschuwelijke 'men- schon-slachterij te kort. indien we geen geloof hechten aan de verliezen-cijfers1 zooala zij thans van het oor logsveld; worden geseind? Wij meenen van niet. En wij zullen aantooneri, waarom die getallen naar onze meening overdreven moeten zijn. Men meldt dat de Turken in dit ééne gevecht aan dooden en gewonden veertigduizend men sehen hebben verloren. Dat! is dus precies evenveel als in den moorddadigsten slag van den oorlog in '70 het leven lieten. Maar het totaal der Turksohe troepen, dat in het gevechfe was betrokken wordt slechts op 90,000 opgegeven. De verhouding van 40.000 en 90.000 is eenvoudig een absurditeit. In den slag van Gravelotte stonden toch 170.000 Pruisen te genover 100.000 Franschen; zoodat op 270.000 man 40.000 slachtoffers vielen. In den eveneens uiterst blocdigen slag van Vionville-Mars-la Tour verloren de Duitschers 22,35 procent, de Franschen 13.09 pro cent. Bij den grootsten slag in den Japansch-Russi- schen oorlog, dien van Moekden, werd1 twee weken ver woed gevochten, terwijl de Russen 58.000 man aan dooden- en gewonden kregen. De bloedigste zegepraal, ooit bevochten, behaalde Napoleon honderd jaar gele den bij Borodino (aan de Moskwa). Daar bedroegen de verliezen 62.000 man d. w. z. 33 procent van de troepen, welke aan het gevecht deelnamen. Volgens de telegrammen zouden dus de Turken thans in het beslissende gevecht 44 procent hebben verloren. Dat moet wel een foutieve opgave wezen, ook nog, wanneer het totaal der Turken te laag is ge raamd. Intusschen de slag' bij Loele Boergas blijft niet temin afschuwelijk. Met Raoul in Schillers Maagd van Orleans kan men zeggen: „Een slachten was het, meteen slag' te noemen." En de zon, die diep bloedbrood] onderging, na den geheelen dag de bloedige tooneelen van moord en vernieling te hebben beschenen, was geheel in harmo nie met het men schen werk, dat zij te aanschouwen had gekregen. Van de geweldige slachting- geeft- de correspondent 1 der Daily Chronicle een uitvoerige schildering. Hij ging per auto naar Konstantinopel1 en van daar per schip naar C'onstanza in Roemenië, van waar bij, zon der door de censuur te worden belemmerd, uitvoerig zijn diepe indrukken kan overseinen. Hij vertelt o.a.: „Een machtige ramp heeft het Turksche leger ge troffen, het heeft een ontzettende nederlaag geleden, die is gevolgd door een verwarring en een vlucht, waarvan bijna de weerga niet is te vinden in de ge schiedenis; een vlucht die in haar laatste stadia ont aardde in een wilde paniek die zich spoedig mededeel- do aan de geheele strijdmacht. Het is de, meest volkomen militaire ramp geweest sinds Moekden, de grootste debacle sinds Sedan. 40.000 man van do beste Turksche troepen zijn geval len, terwijl Abdoellah pasja zelf, ternauwernood ont- ROMAN VAN PAULA BUSCH. 74) -o- Zij stiet een gil uit en trachtte met alle macht den brutalen kerel terug te stooten. Hij viel' voor haar neder en omvatte hare knieën. „Ik heb jc lief ik moet je bezitten, gij moet mij belmoren mijn vrouw worden. Ik weet het-, dat gij je nog wilt verzetten, maar het zal je niets helpen. Gij moet, zeg' ik, o wie kan je vuriger beminnen dan ik, die je reeds als knaap heb liefgehad' en altijd aan je dacht." Hij richt te zich op en sloot haar harstochtelijk in zijne armen. „Ik weet, dat er hier nog' een is-, die je naloopt maar neem je in acht, dat ik je niet meer met hem zie, het zou hem en jou slecht vergaan „Ik roep om hulp, wanneer gij mij niet onmiddellijk loslaat!" riep Mira toornig1' en trachtte zich met al haar macht uit zijne armen te bevrijden. „Dat zal je niets helpen, liefje!" fluisterde hij schor en zijne oogen namen een woeste uitdrukking aan. O, zij kende die blikken? Als bezoedeld kwam zij zich door zijne kussen voor, door hetgeen hij liefde noemde. Hoe heilig en groot steeg het beeld van Oily in haar ziel op. Ja, zijne liefde was rein, was heilig en de manier, waarop hij dit uitte. Maar de indringer werd' steeds brutaler en trachtte den doek van hare schouders te trekken. De stem dreigde haar op hare lippen te begeven, toen slaakte zij een laatst en, luiden hulpkreet en viel 'bewusteloos op den grond. Frangois hoorde buiten stappen naderen. Iemand kwam op de kleedkamer toe. In het volgend oogenblik spoedde hij zich de tegenovergelegen deur uit en liet haar op den grond liggen. Een razende gelijk storm de hij door de-dónkere gang. Hij liep verder, al ver- v- X snapte aan het lot van 75 van de Turksche ar till©- rie die werden gevangengenomen. Zijn mannen sche- nen weg te smelten als sneeuw voor de zon. Brigades j werden regimenten, regimenten compagnieën, com- pagnieën kleine onsamenhangende groepen, tot de demoralisatie volledig was. In volle vlucht kwamen de Turken, door de Bulgaarsche artillerie mcedoogen- loos vervolgd, te Tsjorloe aan en verspreidden zich over het geheele landl in de richting van de hoofd stad. Zij hebben een catastrophe beleefd, die slechts met den gedenkwaardigen terugtocht van Napoleon uit Moskou te vergelijken is. Ik heb vele catnpagnee gezien, maar dit is de eerste maal dat ik was te midden van een verslagen en vluchtend leger en de afschuwelijke tooneelen waar van ik getuige ben geweest zijn scherp in mijn geheu gen gegrift. Afschuwelijk in één woord zijn de bijzonderheden welke hij mededeelt. Een heel Turksch legerkorps, dat in twee dagen geen stuk brood' had gezien, sneu velde tot den laatsten man. Vele Turksche artilleris- ten stonden met over elkaar gekruiste armen, niet in staat het vuren van de Bulgaren te beantwoorden. Zij wachtten met waren moed! den dood af, die in de meeste gevallen snel kwam. Naarmate het langer duurde werd het een eenvoudige slachting. De Turken vielen bij honderden. De Turksche dooden en gewon den lagen in alle richtingen over den grond. Er waren der. i j In de nabijheid' van de vestibule zag hij zijn moeder, die hij bijna omvergeloopen had'. „Wat is er?" vroeg deze verschrikt. „Zij wil' niet, wil niet. Heb alles1 geprobeerd, list, geweld, alles!" Woede en teleurstelling kwamen er op madame's gezicht. Met- beslistheid! hadi zij na alles, wat haar zoon haar van een betrekking tot Mira medegedeeld had, erop gerekend! haar in korten tijd! als schoondoch ter te kunnen begroeten. De berekenende vrouw was er niet afkeerig van zulk een veel! verdienend lid in hare familie op te nemen, al was de persoonlijke sym pathie voorloopig nog zeer zwak. Maar deze teleurstelling was toch te groot „Wraak!" schreeuwde alles' in het woedende binnen ste van deze vrouw en nog nooit in haar leven had zij, die de wraak liefhad, een grooter recht dit uit te oefenen g'evoekl dan nu. Hare oogen .fonkelden en ondanks dc dichte voile kon Frangois deze zien op lichten, groot en duivelscli, zooals zij altijd deden, wanneer zij iets echt diabolisch uitdacht. „Voor ons is slechts dit spel verloren goed, voor haar echter alles!" fluisterde zij zacht en drukte de hand van Frangois- als om hem te troosten, en deze zag zijn moeder aan en begreep haar. Nauwelijks was Frangois de andere deur uitgeloo- pen, of dr. Schander kwam in groota haast Mira's kleedkamer binnenstuiven „Om 's hemels wil!" riep hij vol ontzetting, toen hij het jonge meisje zoo bleek en bewegingloos op den grond! zag liggen. Hij richtte haar op en tilde haar op de sofa. Hij bedekte lia^r met haar mantel en trachtte lrare lippen met- water te bevochtigen. Reeds na enkele minuten sloeg zij de oogen op en wilde we der verschrikt opstuiven, toen de oude doctor haar vriendelijk aansprak: „Ik ben het, goed kind,' wat scheelt je?" Toe-n brak zij in tranen uit, want, zij kon aan haar schrik en aan het verdriet van het laatste uur geen andere uitdrukking geven. Schander wist, dat elk woord van troost hier tevergeefs, zou zijn. Hij slechts weinige geneesheeren en in het geheel geen ambulances. De dooden lagen, waar zij waren geval len. Een poging werd) gedlaan om de gewonden weg to dragen, maar het grootste gedeelte stierf ellendig in de koude van den nacht." En een Times-correspondent gewaagt van de groo- te koelbloedigheid, waarmee de Turken den dood in de oogen zagen. Zij bekommerden zich volstrekt niet om den hagel van metaal, die op hen neergestort werd'. Hier en daar vielen er neer, doch er was geen stoornis, goen wanorde. Het was een methodisch op trekken, met den dood! in heli aangezicht. Duidelijk blijkt dus uit de beschrijvingen, dat de Turken een zeldzame dapperheid en doodsverachting aan den dag gelegd hebben. Maar ook, dat zij, afgezien van strategische tekort komingen met een groot kwaad hadden te kampen: ontbering. En Vondel toonde te begrijpen wat liet gebrek aan levensmiddelen voor den soldaat beteekent, toen bij dichtte: Een soldaat, die wel gedost is en gèvoedert, [eer hij slaet, Verstreckt oen dubbel man. ft 4 vermoedde, dat het goede kind iets pijnlijks beleefd moest hebben, waarover het liever tegenover hem wil de zwijgen. Zoo drong hij niet bij haar aan, maar liet haar kalm verder schreien. Nadat Mira weer na een poos bijgekomen was en Schander zich overtuigde, dat alles weer in orde was; verliet hij haar. Zij kleqjtóe zich snel aan en nu was haar eerste gedachte dadelijk naar madame Favre te gaan, haar alles te zeggen en om haar bescherming te verzoeken. Kort daarop klopte zij aan de deur van de kamer harer directrice en trad haastig binuen. Madame Fa vre zat juist gemakkelijk op dc sofa en zag d-g pas in gekomen rekeningen na. „Excuseer mij, madame, dat ik stoor, maar ik moet het, ik moet u verzoeken mij een oogenblik aan te, hcoren," zei de Mira heftig. „Ga zitten, kind." Met deze woorden trok madame Favre haar naast zich op de sofa. ,,Gij*4|eeft zoo was is er?" „Mij is iets vree-selijks overkomen. Lewandowsky, Frangois; mankt het mij reeds langen tijd lastig. He den, heden heeft hij zich aan brutaliteit schuldig ge maakt." In korte woorden schilderde zij het geheele voorval, zoodat madame Favre verontwaardigd uit riep: „Vu, dien kerel zulten wij dat afleeren. Wees kalm, kind, zooiets komt in ons huis niet meer voor, hierop kunt gij bouwen." „Bescherm mij, maar zoo. dat de Lewandowsky's mij niet meer vijandig worden. Ik heb zulk een ang-st u'naij jooa Voor don avond van heden was Mira's nieuwe kunststuk geannonceerd. Op elke zuil kon men le- zen: „Heden de phenomonale truc van juffrouw Mira V'ereoni. Afglijden langs het 20 M. hooge koord!" En een ieder bleef daarvoor staan, want het was met grootc en duidelijke letters gedrukt en mot rood on derstreept, zoodat liet een teder dadelijk in het oog moest vallen. NAAR DEN BALKAN. Het lid der Tweede Kamer de heer L. W. J. K. Thomson, kapitein der infanterie op non-activiteit, is Zondagmiddag naar Athene vertrokken, ten einde, als regeerings-attaché bij he\ Grieksche leger den Balkan oorlog verder mee te maken. De heer Thomson, die tijdens zijn zending gekleed) is in de nieuwe grijsgroen ne uniform, hoopt Donderdagmorgen op de plaats van zijn bestemming aait te komen, aldus meldt de Tel. Zondagnamiddag is- in het Pageshuis in den Haag in tegenwoordigheid van Z. K. H. den Prins, de Roode Kruis-ambulance, bestemd1 voor Griekenland, officieel geïnstalleerd. De leider der ambulance, dr. Bieren» de Haan, sprak een opwekkend woord, allen aansporende tot toewij ding en plichtsbetrachting. De heer I.ehmann, die deel uitmaakt van de Ambu lance, dankte- als consul-generaal van Griekenland, namens koning, koningin en regeering van dat land, den Prins en heb hoofdcomité voor de krachtige medewerking. De ambulance, die gistermiddag ver trok, werd gefotographeerd. - Naar aanleiding van den oproep van het hoofd comité van het Nederlandsche Roode Kruis aan het centraal comité van het Roode Kruis in Neder- landseh-Indië, om medewerking te verleenen tot- bij een brengen van gelden, teneinde het uitzenden van een ambulance naar Turkije mogelijk te maken, is gisterochtend' door heb hoofdcomité 15,000 ontvan gen. Met de mailboot zijn gistermorgen 40 leden van het Engelsche Roode Kruis te Vlissingen aangeko men, die de reis naar Sofia voortzetten. De door dr. Cramer ten behoeve van de Ned. af- deeling van het' Servische Roode Kruis in den Haag gehouden inzameling heeft ruim 600 opgebracht. Er heeft zich een comité gevormd1 tot verzameling van gelden voor de Servische ambulance. Deze ambulance gaat niet uit van het Ned, Roode Kruis, moet daarom geheel op eigen kosten worden uitgerust, zoodat. bovengenoemde comitéledën hopen, dat veler bijdrage bij hen inkomen. Blijkens berich ten uit Belgrado van de drs. Van Tienhoven, v. d. Werff, Vermeulen en Do Jong, is daar dringend be hoefte aan medische hulp. De correspondent te Batavia seint aan de N. R. Ct. Soerabaje is met pest besmet verklaard. Gemengd nieuws. VOGELBESCHERMING. - Zutphen is zoo niet de eerste, dan toch een van de eerste gemeenten, die vogelbescherming als gemeente- taak beschouwen. Helaas de schade van de iepen- spintkever is de aanleiding. Maar 't is toch1 een ver blijdend verschijnsel, dat dio kever niet; alleen direct bestreden wordt door het omhakken van aangetaste boomen, maar ook indirect door bescherming der vo gels. Indertijd] is al 275 door den raad toegestaan voor het aanleggen van een broedplaats: een stil beschermd plekje, waar de vogels kunnen nestelen. En thans staat op de begrooting een post voor bestrijding van den iepenspintkever, waarvan 50 bestemd1 is om een 30-tal nestblokken aan te schaffen en op te hangen. Een voorbeeld ter navolging. vóór de spintkever zijn tegenwoordigheid! al to duidelijk verraadt, moldt de Tel. UIT OTERLEEK. Door wijlen den heer F. Grim is zijne zeldzaam mooie verzameling van opgezette vogels geschonken aan het Museum „Natura d!ocet" te Denekamp. De collectie bevat ruim 80 exemplaren van inlandsche vo gels, die hem uit alle deelen van onsi land door oud- leerlingen en vrienden waren toegezonden en in Artia werden geprepareerd. De Directeur van „Natura do- eet" heeft deze schenking dankbaar aanvaard. Het Museum te Denekamp is nog maar pas in wording, zoodat do verzameling' uit Oterleek met de prachtige Meer dan eens beschouwde Mira zelf zulk een plak kaat op straat, eerst verheugd1 en wel te moede, maar heden, nu de dag was genaderd, overviel haar een niet te omschrijven angst. Juffrouw Tompsen en Nata- lina noemden het lampenkoorts. Den geheelen namiddag had zij in bed gelegen. Zij wilde zoo gaarne slapen en kon geen oog sluiten. De schrik van eergisteren zat haar nog in do leden. Zij kon deze oogen, die wilde, dierlijke oogen vau Fran gois niet vergeten waarheen zij ook mocht staren, zagen zij haar aan. Hoe was hij heden haar voorbijge- stormd met zijne moeder en hoe woedend had do vrouw haar aangezien! Als voor oen heks was de arme Mira weggeloopen en had zich nog hooren uit schelden. Wat wilde dat wijf toch van haar? Maar aan wien zou zij haar angst mcdedeelen Zij hield deze vrees voor een echt dwaze, kinderachtige en schaamde zich Olivier er zelfs een woord van te zeg gen, zooals zij trouwens de geheele zaak voor hem ver zwegen had. Duizenden gedachten stormden op haar in en als geradbraakt sprong zij uit het bed en kleedde zich. ,.lk kan niet langer blijven liggen", riep zij Xatalina toe, die op de canapé lag1. „Het is overigens ook tijd, dat wij ons op weg ba- geven". zei-de deze. „Gij neemt mij toch ook heden mede. gij hebt het mij toch beloofd." „Ja, ja, Na tali, gij zult medegaan en ferm de cla que voor je zuster ondersteunen." Een half uur later zat Natalina in haar wagen en werd door juffrouw Tompsen en Mira de trap afge dragen. „En daarna, tante Tompsen, schuift gij Nataliua in den nooduitgang rechts of links beneden, daar moogt gij rustig met haar blijven, ik heb het mevrouw dc directrice reeds gevraagd." „Zal dat niet zeer opvallen?" vroeg de zuster en Mira moest liaar kalmeeren. „Wel, onlangs was er een oud heer in een wagen in het circus en amuseerde zich kostelijk." (Wordt rerrolfdL

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1912 | | pagina 1