DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No 272.
Honderd on veertiende Jaargang
1912
ZATERDAG
16 NOVEMBER.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Alkmaar en de Kaasmarkt.
Telefoonnummer 3.
BINNENLAND.
COURANT
DU nnwmer bestaat nii 3 bladen.
Burgemeester en Wethouders van ALKMAAR,
Gelet op artikel1 8, alinea 2 der Hinderwet;
Overwegende, dat eeue beslissing op het adres van
de firma C. BAAK ZOON aldaar, om de atoom-
houtzagerij en schaverij „de Simson" uit te breiden
door het oprichten van een stoomketel' met een ver
warmend oppervlak van 70 ML, ter vervanging van
den bes-taanden in het perceel Friescheweg, wijk E.
No. niet. binnen den in het eerste lid' van het bo
vengenoemde wetsartikel bepaalden tijd kan geno
men worden, omdat hun nog niet bekend i.s of de in
richting zal voldoen aan de eischen, krachtens artikel
6 der Veiligheidswet gesteld;
BESLUITEN:
de bedoelde beslissing te. verdagen.
Alkmaar, 15 November 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
ALKMAAR, 16 November.
Dit is geen zwaarwichtig, met. cijfers doorspekt be
toog, ten déél hebbend' iets toe te lichten of te be
strijden. Wij willen enkel laten zien, op welk een
vermakelijke wijze een vreemdeling onlangs over Alk
maar en de Kaasmarkt lieeft geschreven. Die vreem
deling is eén medewerker van „Le oourrier de Lon-
d'res," een in het Fransch verschijnend blad, dat te
Londen wordt uitgegeven. Hij' kwam. geruimen tijd
geleden ons inlichtingen over de Kaasmarkt vragen,
in het 'bijzonder over den jaarlijkschen aanvoer. Na
tuurlijk verstrekten wij hem deze gaarne, zijn verder
met hem naar het waaggebouw gegaan en hebben hem
daar het een en ander medegedeeld. Daaraan hebben
wij het te danken, dat. wij een tweetal nummers van
het genoemde blad ontvingen, met artikelen over „le
marohé aux frontages di'Alkmaar". Maar ook, dat
onze naam aan1 enkele dier gegevens, vooral ten aan
zien van wat .de schrijver over die veemen zegt, ver
bonden is hetgeen, zooals aanstonds zal blijken,
niet precies een eervolle vermelding kaai worden ge
noemd.
De Engelsche Erattsckm.au begint zijn beschrijving
te Egtnond aan Zee; en wel met een herinnering aan
de Bijbelsche geschiedenis.
„Ik stel mij, zoo zegt hij, de woestijn van Judlea
voor zonder aardappelvelden, zonder distels en
helm, en konijnen en hazen, die vlug, vlak voor uw
voeten, wegspringen als de; uitgestrektheid der
duinen van Egtnond' aan Zee.
Het eindstation van het lokaalspoortje is te Eg-
mond aan Zee; maar de wandeling door de duinen
bracht ons aian het station van Egtnond aan den
Hoef. Wij namen het prettige treintje, dat. vol vroo-
lijke kinderen was. De streek van Egmond! tot Bergen
is geheel bevolkt met vacantie-kolonies. De wegen,
de duinen, de dorpen wemelen letterlijk van school
kinderen. Man heeft voor hen hemsche hotels ge
bouwd met' -drie en vier verdiepingen. Indien het
niet anders kan, maakt men in loodsen' en schuren
veldbedden en verandert men ze in aardige slaapka
mertjes. Een uitmuntende wetgeving, welke alle lan
den langzamerhand in de toekomst wel zullen, over
nemen, verzekert hier aan de kinderen, zelfs aan de
autisten, een jnarlijkseh verblijf aan het strand."
De lezer verbaze zich niet over deze uitnemende
Nederlandsche wetgeving, welke hem tot dusverre to
taal1 onbekend was hij wachte nog wat met zijn
verbazing: er komt veel meer.
Ouder de wieken van schilderachtige molens door
heeft de schrijver Alkmaar bereikt. Ziehier wat hij
van onze stad' zegt:
Gelijk alle Hol'landache steden welke zich zelf res-
pecteeren, heeft; Alkmaar zijn openbaar plantsoen, zijn
kanalen, zijn booten, glimmend! van koolteer, met
berghouten van rood, wit, smaragdgroen, zijn zindelij
ke straten met kleine steentjes geplaveid, zijn rijen
huisjes van denzelfden vorm, de bemoste daken, getui
gend van de vochtigheid van' het klimaat, zijn vreed
zame bewoners, zijn oude wijk, waar die schilder nog
onderwerpen vindt welke overal elders zeldzaam zijn,
zijn stadhuis uit den tijd' van Willem van Oranje, en
in den schaduw van zijn oude klokketorens genoeg
verkeerswegen, om te herinneren aan de tegenwoordi
ge bezigheden, zonder de rustige harmonie van het
verleden te verstoren. Maar Alkmaar bezit drie din
gen, welke andere steden niet hebben en welke de
grootste vreugde uitmaken van wie het schilderach
tige zoekt, liet bewaart de overblijfselen van het na
tionale costuum, dat op het punt, is te verdwijnen, dat
men nergens- anders in zijn geheel vindt dan in de
dorpen van de Noordelijke streken van Nederland en
op de eilanden in de Zuiderzee, liet bewaart met
trots het klokkespel uit de XVIde eeuw, waarvan de
klokken de oude wijsjes op elk uur spelen en ook
's middags een uur lang, om de vijf minuten doormid
del van een mechanisme, dat de bewondering van den
technicus en de vreugde van den' nieuwsgierigen kij
ker opwekt. Ten slotte heeft het zijn wekelijksche
kaasmarkt, de voornaamste eigenaardigheid van de
provincie welke Vrijdags gehouden wordt, binder het
klokkespel.
Toen wij er aankwamen, tusschen acht en negen
uur, was alles in beweging, bezig het plein in orde
te maken. Van het eerste ochtendgloren af aan heb
ben de verschillende voertuigen hun koopwaar op het
plaveisel van gebakken steenen onafgebroken uitge-
stoLt; De kazen vormen overal rechthoeken van zorg
vuldig Ö'Pgestapelde lagenWelke d'óor zeilen worden
beschermd! tegen het- stof en de zonnestralen en het
uur van den verkoop afwachtend.
De laatstaangekomen karren haasten zich. De ka
zen, reusachtige sinaasappels, waarin de zon weerspie
gelt, worden snel uit den wagen geworpen, beschrijven
nauwkeurige bogen en vallen, als geleid door een
onzichtbaren draad, in de uitgestrekte armen, van hel
pers in blauwe kielen, die ze werktuigelijk in de
vlucht grijpen en ze door eenzelfde machinale bewe
ging van de ruggegraat! en den rechterarm in regel
matige rijen op het. plaveisel vlijen."
De latergekomen kaasboeren verdubbelen huil
krachten om hun uitstalling klaar te maken. Anderen
gaan nog gauw de laatste hand! aan het toilet van de
koopwaar leggen: geknield' op den grond, een potje
en een lapje in de handen, smeren zij vlug hun kazen
in met een laagje olie, dat deze verhinderen zal te
barsten' en waardoor ze een heel mooi vernisje krij
gen, waarin het geziehht van den man zich verkort
weerspiegelt.
Het plein biedt op dit oogenblik een allerbelang-
wekkenden aanblik voor dén colorist. De getheele
gamma van geel schittert er van liet- lichte kadmium
tot het bleeke oker, de lichtblauwe kielen van de kaas-
koopers en de donkerblauwe jassen, omgeboord met
violet, van de politieagenten, leveren de- zoo gewensch-
te tegenstelling."
De beschrijving door ons hier en daar ingekort
is zeker niet onaardig. Maar het schijnt dat de
zonnestralen op de kazen op den schrijver den invloed
hebben gehad, die Tartarin te Tarascon van de zon
nestralen ondervond' en die hem tot den vermakelij
ken fantast maakten.
Hij ziet om tien uur de „gemeentedfagers?' verschij
nen.
„liet zijn, zegt hij, allen flinke grijsaards, gekozen
uit die vier oude mannenhuizen van de stad. Elk
huis levert wekelijks een zeker aantal. Deze groepen
zijn bekend' onder den naam van „veem." en hun in
stelling dateert, uit de middeleeuwen. Daar de kaas
gewogen en daarna van de weegschalen naar de kar
ren of schepen van de koopers gedragen moet worden,
zijn de schepenen op het denkbeeld' gekomen, dit werk
aan de grijsaards op te dragen. De vlijtige oudjes
doen dus dit moeielijke werk evenals hun voorgan
gers en ontvangen ongeveer tien cent per honderd
K.G. kaas. Wijl de gestichten hun eigen klanten on
der de kaasboeren hebben, is het moodig, dat er in de
drukte van de markt duidelijk waarneembare onder
scheiding-steekenen zijn. Daarom heeft elk ge
sticht zijn kleuren op het plein. Zoo heeft men de
blauwe groep, de gele groep, de groene groep, de roodé
groep. En men moet ze zelf zien, die oude dragers,
om den aanblik van de Alkmaarsche kaasmarkt te
kunnen genieten. Sloffend, twee aan twee, de een
den ander niet inhalend, gescheiden als ze zijn door
slingerende hurries1 in den vorm van een schuitje, ge
schilderd in de kleur van hun groep en aan vier tou
wen gehangen door een lederen band gehaald welke
om huii schouderbladen is gegespt, gaan ze in grappi
ge troepjes van de Waaggebouwen naar de uiteinden
van liet plein, in het wit gekleed, met strooien hoeden
op, met lichte, gemakkelijke schoenen, waardoor ze
minder kans hebben over oneffenheden van den bodem
te struikelen. Want niemand van deze kostelijke hel
pers der kaasboeren vergeet, dat ze werken voor geld,
dat van het, aantal keeren van hun komen en gaan
van do hoopen naar de stedelijke weegschalen, en van
daar naar de ruimen van de buikige schepen, afhangt
hoeveel geld1 ze verdienen. Het geld, dat hun tot den
volgenden Vrijdag de genietingen schenkt, welke een
in een gesticht onder dak gebrachte grijsaard' zoo
graag heeft: de tabak in de eenzaamheid' van het
oude mannenhuis, de pint bier en liet partijtje biljart
als ze uitgaan. Hoe 'beijveren ze zich, die goede ge-
stichtslieden, met de eentonige eend-achtige beweging
waardoor ze zich kunnen haasten, zonder dat de bur-
rie te veel slingert, waarop de; gele pyramide van ka
zen is gestapeld, welke naar de koeien en liet hooi rui
ken! Hun wonderlijke hoeden, hun hoeden van ultra
marijn, of kanariegeel, of maderaroodl of appelgroen,
naar gelang van het „veem" waarvan ze deel uitma
ken, geven onverwachte tinten in de kleurige, menig
te. Hun sneeuwwitte pakken steken scherp af bij de
kleeren van de kooplieden, bij het grijs van de gebou
wen. En lang na den middag, terwijl hét klokkespel
speelt, alle vijf minuten veranderend van melodie,
volgt men onwillekeurig met de oog-en de heldere om
trekken van de oudé dragers, die almaar door als ma
rionetten dansen, op de meest- verwijderde punten
van hc-t plein, zich buigend onder de laatste stapels
kaas, hun koddige gestalte wiegend op de maat van
de volgeladen bun-ie, telkens terugkeerend naar den
ingang van de waaggebouwen, zich verlengend tot
bespottelijke vormen in de veelkleurige weerspiegeling
van het kanaal, langzaam neerdalend' in het ruim van
de schepen
Ziezoo, als de buitenlanders deze beschrijving- lezen,
krijgen ze een goed denkbeeld van onze Kaasmarkt,
zijn ze nauwkeurig en volledig ingelicht over onze
kaasdragers.
Wij zouden haast zeggen: als dat niet trekt, trekt
niemendal.
De bewoners van onze oude mannenhuizen zullen
het zeker wel niet heel erg- vindetn, dat de schrij
ver hen op hun ouden dag nog kaasdragersdiensten
laat verrichten, onze kaasdragers en noodhulpkaas-
dragers zullen er wel niet boos om worden, dat hij in
hen allemaal oude manneke» heeft, gezien, em wij allen
zullen niet uit ons humeur geraken door de gedachte,
dat de lezers der Oourrier de Londres ons in het his
torische costuum wanen rond te loopen.
Intusschen men krijgt in het buitenland toch
soms een wonderbaarlijk idee van onze toestanden, ze
den en gewoonten
TWEEDE KAMER.
Er werd gisteren voortgegaan met de artikelsg-ewij-
ze behandeling van het ontwerp tot regeling van de
invaliditeit»- en ouderdomsverzekering.
In de eerste plaats werd' Verworpen de motie van
de heeren De J o n g (IT. L. Hoorn) c.s., om den
mini-ster te verzoeken een onderzoek te doen instellen
naar de, kosten van een wedluwenrente.
Art. 31 (arbeid van korten duur) werd' door den
minister gewijzigd in den geest van een amen
dement-Schaper (S. D. A. 1'.). beoogende de ver
zekering ook te doen gelden voor het geregeld verrich
ten van bijkomstigen arbeid.
Bij art. 31a (niet verzekeringspliehtig is de arbei
der, die den leeftijd van 35 jaar bereikt lieeft en niet
reeds verplicht- verzekerd is) lichtte de heer Hugen-
h o 1 t z (S. I). A. P.) een amendement toe om aan
menschen, die na hun 35ste jaar loonarbeider worden,
de gelegenheid te geven, in de verzekering opgeno
men te worden.
De Minister had ten dezen met zijn wiskun
digen adviseur overleg gepleegd en is tot de slotsom
gekomen, dat bij algemeemen maatregel van bestuur
voorwaarden zullen kunnen worden gesteld omtrent
de toetreding van bedoelde personen. Hij zei toe,
zoo spoedig mogelijk een desbetreffende wijziging
met een uitvoerige, toelichting te zullen indienen,
waarna de heer Hugenholtz zijn amendement
introk.
Bij art, 34 verdedigde de lieer De Visser
(C. II.) een amendement om ondernemingsfondsen
mogelijk te doen blijven. Hij wil het, uit de maat
schappij opkomende zooveel mogelijk releveeren en
versterken.
Dit amendement werd bestreden door den lieer
Tee n s t r a (V. D.) en vooral door d'en heer D u ij s
(S. D. A. P.).
Toen de heer Duijs voorstelde de beraadslagingen
te schorsen, bleek bij stemming de vergadering onvol
tallig te zijn, zoodat deze tot Dinsdag werd verdaagd.
Alsdan is de Indische begrootiiig aan de orde, zoodat
do Kamer mid'den in de behandeling van art. 34 is
blijven steken.
OMMEN.
In de Donderdagavond te Almelo gehouden verga
dering der Centrale Christ. Historische Kiesvereeni-
ging in het kiesdistrict Ommen is cand'idaat gesteld
voor het lidmaiatschap der Tweede Kamer de heer mx.
C. J. A. Bichon van IJselmondei te Rotterdam.
De. heer Bichon van IJselmondé is, meldt de N. Ct.,
advocaat te Rotterdam geweest, woonde daarna te
Arnhem en vertoefde sedert meer dan een half jaar in
het buitenland, waarheen hij na wederlegging van
eenige betrekkingen als dijkgraaf van d'en polder
Bleiswijk en andere, die hij bekleedde, in het voorjaar
vertrok. Hij bevindt zich thans weder te Rotterdam.
Een twaalftal jaren geleden was de lieer Bichon
lid der Staten van Zuid-Holland' voor Ridderkerk.
Hij behoorde tot de rechterzijde, die hem meer dan
eens voor het lidmaatschap van Gedeputeerde Staten
aanbeval. Hij moet een bekwaam man zijn, wiens
werkzaamheid echter door zijn gezondheidstoestand
nogal wordt belemmerd. Men verzekert dat hij zich,
hoewel de ch ris te 1 ij k-hi s torische richting toegedaan,
met beslistheid tegen de coalitie verklaard lieeft.
Het „Vaderland'' meld't, dat de heer Bichon tegen
de Tariefwet is.
De „Nederlander" deelt, mede, dat de heer Bichon
de candid'atuur heeft aanvaard.
De „N. R. Ct," weet nog medé te deelen, dat de
heer Bichon vroeger president-commissaris van „De
Nederlander" was.
SAMENSMELTING VAN „TIJD" EN
„MAAS BODE"
Het „Huisgezin" maakt, melding van hardnekkige
geruchten betreffende een plan tot samenvoeging van
de .M a a s b o d e en D e T ij d en zegt- te verne
men, dat er „inderdaad plannen in bewerking moe
ten zijn, die de mogelijkheid' van een combinatie dier
beide bladen niet buiten sluiten."
De Tijd kan dienaangaande mededeelen, dat
van deze plannen bij haar directie niets bekend is.
NED. ROODE KRUIS.
Met liet. oog op het heèrschen van cholera in Kon-
stnntinopel heeft- Ilr. Ms. gezant aldaar in overwe
ging gegeven, dat de Nederlandsche ambulance, die
voor lurkije bestemd is, niet haar intrek neme in
die stad. maar haar werk verrichtte aam boord van een
schip, dat dar. in do haven van Konstantinopel lig
plaats zou kunn.-n nemen. Danrovsr worden op het-
oogenblik onderhandelingen gevoerd.
GEEN LANDWEEROEFENINGEX.
De Avp. verneemt, dat in het jaar 1913 geen land-
weer-afdeelingcu, tot liet veirich'ton van werkelijken
dienst, onder de wapenen-zullen worden geroepen.
(Jeiuengd ulenwti.
U IT IIEER-IIU GO WA ARD.
De boerenplaats van den heer A. Wonder te Oude-
Niedorp, liggende in deze gemeente, Donderdagmid
dag door Notaris De Boer publiek in liet café van
den heer Pijper geveild, is gekocht door de volgende
heeren
Perceel 19 (waaronder het huis) samen groot
7.33.10 H.A., gekocht door den heer P. B. Oortmeijer
te Bewuster voor 13685.
Perceel 10 a en b groot 0.75.70 II.A., gekocht door
C. Over Klz. en Cons. te. O.-Niedorp voor 2071.69.
Perceel 10 c, groot 0.32.03 H.A., gekocht door D.
Fi-sem en cons, alhier voor 667.
Perceel lOd, e, f groot 1.03.20 H.A., gekocht door D.
Wijnker alhier voor 3153.75.
Perceel 11a groot 0.36.48 II.A., gekocht door O. do
Vries on cons, alhier voor 732.
Perceel 11b groot 0.33.80 H.A., gekocht door A.
Wonder te O.-Niedorp voor 669.75.
Perceel 11c groot 0.33.80 II.A., gekocht door Jb.
Volkers en eons, alhier, voor 441.75.
Perceel lid, e, f groot 1.09.91 II.A., gekocht door
J. Wagenaar te Broek op Langendijk voor 2400.375.
Perceel 12a groot 0.37.00 II.A., gekocht, door O. de
Vries en cons, alhier voor 635.50.
Perceel 12b groot 0.36.09 II.A., gekocht door P.
Appel alhier voor 610.00.
Perceel 12c, groot 0.35.45 H.A., gekocht door A.
Wonder te O.-Niedorp, voor 525.00.
Perceel 12d groot 0.35.07 H.A., gekocht door P.
Kostelijk alhier voor 531.00.
Perceel 12e, groot 0.35.07 II.A„ gekocht door W. v.
Slooten en cons., alhier., voor 590.00.
Perceel 12f, groot 0.46.46 II.A., gekocht door Jb.
Volkers en eons., alhier voor 916.50.
Perceel 13, groot. 0.28.60 II.A., gekocht door A.
Iloogebooin alhier voor 540.00.
De plaats die totaal groot was 14.11.34 H.A., heeft
opgebracht 28069.315.
Ds. E WOEDT IN HET HUWELIJK GETREDEN.
Gisteren is te Heerenveen ds. Ewoldt i#et Lamkje
v. d. Zande getrouwd. Een groote joelende menigte
was voor het gemeentehuis samengestroomd, die hem
allerlei uitdrukkingen, in verband met de bekende
zaak, die voor de rechtbank alhier tegen hem gediend
heeft, toeriep. Toen het paar het gemeentehuis uit
kwam. ging er een gejoel op; men hoorde schreeuwen:
„moordenaar." De. heer Ewohït was per fiets geko
men, zijn bruid' en haar moeder per auto.
VAN TEXEL.
Bij Kon. besluit; ist benoemd tot heemraad van het
waterschap do Dertig gemeenschappelijke polder» op
Texel, de heer C. Keijser Sz., te Texel
GRAFSCHRIFT OP EEN SPECULANT
Hier ligt een speculant,
Ver van de beurs en soos.
Zijn lijf is la baisse,
Zijn ziel is a la hausse.
(Hbld.)
MEVROUW DE BOER-VAN RIJK.
Gisteravond is in don HoHandischen' Schouwburg te
Amsterdam in de pauze van Heijermans' „Op Hoop
van Zegen", dat. voor de 400ste maal opgevoerd werd
en waarin mevrouw De Boer-Va.n Rijk voor de 40Oste
maal optrad, deze bekende actrice gehuldigd. Van de
zijde van het publiek werd haar een som gelds aange
boden, die dienen moet om een olie-verf-portret van
haar te laten schilderen door Eduard Frankfort. Aan
gevraagd' zal worden het een plaats te geven in het
Rijksmuseum of in liet. Suasso-museum te Amster
dam.
UIT BROEK OP LANGENDIJK.
*In de gistermiddag gehouden Raadsvergadering
waren alle leden aanwezig. Eén vacature.
De notulen der vorige vergadering werden gelezen
en onveranderd' vastgesteld.
Ingekomen waren de geloofsbrieven van het nieuw-
gekozon raadslid, den heer C. Slot Kzn., die ter on
derzoek door den Voorzitter werden gesteld in handen
van een commissie, bestaande mt de heeren Rens
Slot en Ven.
Door den heer Slot. werden in verband' met deze
verkiezing een. tweetal courantenberichten ter tafel
gebracht, houdende d'e mededeeling, dat 'door eenige
kiezers protest was aangeteekend! tegen dé gehouden
verkiezing voor oen lid' van den gemeenteraad, omdat
de burgemeester hen geweigerd! had bij de opening-
van de stembus tegenwoordig te zijn.
De Voorzitter las- de beide berichten voor en zeide,
dat hem van een protest niets beleend was. Bij de
opening was de publieke tribune d'er raadszaal, waar
de stemming plaats had, geheel met. publiek gevuld,
zelfs stonden belangstellenden op de trap.
Eenige heeren we nachten toen in de raadszaal zélf
te worden toegelaten, wat door dén burgemeester
werd geweigerd.
De geloofsbrieven werden hierna nagezien en in
orde bevonden, weshalve tot. toelating werd geadvi
seerd. Aldus werd1 besloten.
Van de afd. Heerhugowaard' van den Bond' van Ne
derlandsche Onderwijzers was een verzoek lot verlioo-
g'ing der onderwijzers-salarissen ingekomen. De voor
zitter wees er i.p, dat een dergelijk adres nog zeer on
langs aan- de orde is gesteld' en hot oordeel van den
Raad sinds lang- bekend is. Daar het adres geen na
dere argumenten en nieuwe gezichtspunten inhoudt,
stelde de voorzitter voor. liet voor kennisgeving aan
te nemen, waartoe werd besloten.
Afwijzend werd beschikt op een verzoek derzelfde
adressante, 0111 van gemeentewege schoeisel aan te
schaffen, teil einde het gymnastiek-onclerwijs goed
tof zijn recht te doen komen. Nóch van het hoofd der
school, noch van het onderwijzend personeel zijn tc
dezen, ooit klachten ingekomen.
In verband met een schrijven van de afdeeling
Heerhugowaard' van dén Bond en van de afdeeling
St. Pa.ncr.as van het Ned. Onderwijzers-Genootschap,
besloot de Raad, dat onderwijzers zich voor eventu-
eele vacatures per ongezegeld adres kunnen aanmel
den (niet vragen om de betrekking).
nïi de plaatselijke vereenigiug „Dorpsverfraaiing"
was het verzoek ingekomen uit de gemeentekas een
subsidie van j 150. te mogen ontvangen. Na lang-
