DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van Houtens
Cacao
No. 276
Honderd en veertiende Jaargang.
1912
DONDERDAG
21 NOVEMBER
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,-—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ENORM VERSCHIL
in Smaak, Kracht, Geur en Kleur
Telefoonnummer 3.
met alle andere goedkoope merken.
Bevoegde beoordeelaars vinden hierin
terug den smaak en geur, die goed gefa
briceerde cacao moet bezitten. Jt
BINNENLAND.
COURANT
Dit unmmer beslaat nlt 3 Marien.
ALKMAAR-, 21 November.
Op het slagveld rusten, thans de wapens voor een
wijle. Maar het geweer blijft bij den voet en wanneer
de onderhandelingen niet slagen, wordt de oorlog'
weer voortgezet.
Hoe is de toestand op het ©ogenblik?
De voornaamste steden van Oud-Servië en Mace
donië zijn in handen der Serviërs: Uskjub, Djakowa,
Prizrend, Koemanowo, Istip en Monastir.
De Serviërs rukken naar do Adriatascbe kust op.
De Momténegrijnen hebben San Giovanni di Medun
bezet.
De Grieken hebben, nadat zij het Turksche Thessa-
lië veroverden, Snloniki bezet en eveneens talrijke
eilanden van de. Eegeïsche zee.
De Bulgaren hebben in het gebied1 van Macedo-
nisch-Thracië het zoogenaamde middelste oorlogs
terrein aanzienlijke militaire resultaten behaald.
In Thracië zijn ze tot op 40 kilometer, van Kon.st.an-
tinopel opgerukt, zij hebbeni de slagen van Kirk-kil'is-
iSah en Loele-Boergas gewonnen en belegeren Adria-
nopel.
De „groote Turksche. overwinning" aan de Tsja-
taldsja-linie heeft blijkbaar niet zooveel te beteeke-
nen als de opperbevelhebber Naz.im Pasja aanvanke
lijk wilde doen voorkomen. Het feit-, dat er onder
handelingen over den wapenstilstand zijn aange
knoopt, is een nieuw bewijs, dat de overwinning van
weinig militair of politiek gewicht is.
Nu er eenmaal een wapenstilstand is, is de vrede
zoo goed' als zeker. De verbonden Balkanstaten zul
len niet lang willen loven cru bieden en van hun
scherpe voorwaarden weinig willen laten' vallen. En
als Turkije niet wil welnu dan tirekt men Konstam-
tinopel binnen. Tegenstand bieden kunnen de Tur
ken immers toch niet meer, hoe langer zij wachten,
hoe duurder zij hun nederlaag moeten betalen en
betalen moeten zij haar toch.
Als oorzaak van den smadelijken afloop van den
oorlog wordt nu „de vreemde geest" aangegeven. Het
leger is zegt de militaire medewerker van de Mor-
genpost te Kenstantinppel door den Europeesehen
geest bedorven. Men heeft het ingeënt met de ba
cillen van moderne Eurogeesche hervormingen. Er
volgde de reactie, welke met dit proces verbonden is.
Koortsrillingen gingen door het leger en dientenge
volge door het land. Men heeft het arme lichaam
,echt.cr niet de gelegenheid1, gegeven de hervormings-
bacillen tpt het einde te laten werken, men heeft het
reactie-proces plotseling gestoord.
De gevolgen daarvan zijn geweest, een verregaande
vervreemding- tu&schen officieren en manschappen en
moeielijk overbrugbar,e tegenstellingen in het offi
cierskorps. Zegt de officier uit St, Cyr zóó, dan
zegt degeen, die in Berlijn geweest is zus De Euro,-
ipeescli geschoolde officier kent de troep niet, de on
derofficier die na twintigjarigen dienst officier
wordt, meent dat. hij nu wel rusten mag en steekt
geen vinger uit. Absoluut.' zeker isi liet-: alleen de
goede Muselman kan, een goed Turksch soldaat zijn.
Uit Europa, keert de Turk, verzwakt door het ten
deele onbegrijpelijke leven en voorzien van een be
hoorlijke dosis scepticisme, terug en de nog vroome
Anatolische boer, die als, recruut bij helm komt, nadert,
hem met wantrouwen. Men heeft bovendien vergeten
het menschenmateriaal te sorteeren. De trouw op
hun post blijvende Anatoliërs kunnen niet tegelijk
vechten met de agressieve Koerden. De Griek is
geen recruut voor een regiment in Saloniiki en de
Bulgaarsche boer is' niet hijster geschikt voor grens
wacht bij Kirkkiliisseh. Hervormingen waren nopdig,
maar do tijd heeft ontbroken om ze ten einde te bren
gen.
Het. ware beter voor Turkije geweest indien het. met
den ouden geest der voorvaderen ten oorlog ware ge
gaan. En het geheim van het succes van den Bulgaar
ligt hierin, dat. hij meer vertrouwd! met zijn wapens is
dan de Turk.
Er zullen nog wel meer verklaringen volgen, maar
in elk geval -de Turken zijn op het oogenblik op
genade en ongenade overgeleverd.
Over de strategische, morede en technische oor
zaken van de Turksche nederlagen kan dan later nog
wel eens. nader worden gepraat eerst moet de oor
log maar eens uit zijn.
Was er gisteren nog een uitbreiding te vreezen,
vanmorgen blijkt, dat de kwestie van een Oosten-
rijkseh ultimatum aan Servië niet veel te beteekenen
heeft. Het betrof inderdaad het gedrag der Servi
sche militaire autoriteiten tegenover de Oostenrijk-
sche consuls in het bezette gebied, maar Servië
heeft toegegeven, zoodat die zwarigheid weer de we
reld uit is als er nu maar weer geen nieuwe op
doemt!
RONA
TWEEDE KAMER.
De Kamer zette gisteren de algemeene beraadsla
gingen o-ver de Indische begrooting voort. De heer
Scheur er (A.-R.) vervolgde zijne rede. Hij 'kwam
tot liet christelijk optreden van de regeering. De toe
stand in Indië heet ten gevolge van dit optreden ge-
gevaarlijk. Niets van waar, zei spr. Er is in Indië
eem algemeene agitatie tegen den go.uverneur-g,ene-
iraal. Dat is de kwestie, Is er dan geen plaats voor
een Christen-staatsman in Indië? vroeg Spr.
Dan behandelde spr. de Chineezen-kwestie. Dit
vraagstuk meende hij' moet opgelost worden dóór
eene regeling van de rechtspositie der inlanders. Het
is gevaarlijk, aan de Ckimeezen steeds meer rechten
te geven, zoolang de positie van de inlanders niet is
geregeld. De inlander® voelen het als een bevoor
rechting van de Chineezen, wanneer aan dezen rech
ten wordt toegekend. En dit vervreemdt de inlanders
van ons.
De heer Hugenholtz (S. D. A. P.) sprak ook
over de Chineezen-oproertjes. De regeering' had' den
bodem daarvoor voorbereid, door het hatelijke passeu-
cn wijken stelsel en dergelijke uitzonderingsbepalin
gen.
Spr. critiseerde de handelingen van de regeering
en den gouverneur-generaal in de kwestie; evenzoo de
houding van den procureur-generaal. Er was, zei spr.,
wanbeleid' bij de autoriteiten.
Sipr, betoogde zeer uitvoerig, dat men te Soerabaja
te doen heeft gehad) met een bedrijfsetaking uit soli
dariteit, een verzet van alle Chineezen, en dat geheel
ten onrechte thansi de voorstelling wordt gegeven, als
of die staking: het gevolg wast van enkele kwaadge-
zin.de elementen, waartegen de goedgezinde elementen
beschermd moesten worden.
Spr. hield', trots interrupties van den minister, vol,
dat de voorgenomen hervormingen afgedwongen zijn
door de Cbineesche beweging.
De heer De Beaufort (v. 1.) zeide, dat men
het niet moet voorstellen alsof van regeeringiswege
het Christendom wordt gepredikt, de zending is geen
regeeringsorgaan. S,pr. vertrouwde, dat de minister
zich aan de vroeger door hem afgelegde verklaringen
zou houden.
De heer Bogaerdt (R. K.) diende met eenige
andere leden een motie in, strekkende om binnen een
tijdperk van 10 jaren maatregelen te treffen tot ver
bod van opium in geheel Indië behalve voor genees
kundige doeleinden.
De Kamer besloot voortaan, tot Kerstmis, :s Maan
dags te vergaderen, en driemaal per week avondver
gadering' te houden. In de avondvergaderingen van
de komende week zal 't eerst aan de orde komen do
begrooting van justitie.
DE „KORTENAER."
Blijkens te 's-Grav.enh.age ontvangen bericht, is de
„Kortenaer" gisterochtend te Smyrna aangekomen.
NAAR HET OORLOGSTERREIN.
Gisternacht arriveerde te Rotterdam uit Amerika
het s.s. ,,Campnnello" der Uranium Steamship Com
pany. .fel
Aan boord bevonden zich 900 terugkeerende land
verhuizers als Oostenrijkers, Russen en Bulgaren. De
laatstgenoemden, 350 in getal, waren door hunne re
geering teruggeroepen. Onder hen hcerschte een zeer
enthousiaste stemming. Slechts enkelen hebben hun
ne vrouwen medegebracht; de meesten hadden hunne
vrouwen en kinderen achter gelaten.
Gistermorgen half 10 zetten zij van het Maasstati
on af die reis met een extra-trein voort.
HOLLANDS NOORDERKWARTIER.
In Hotel Igesz te Schagen vergaderde gisteren de
Vereeniging tot Ontwikkeling van dein Landbouw in
Hóllands Noorderkwartier ouder leiding van den heer
R. Visser Lz. van Berkhout.
Do voorzitter betreurde in zijn openingswoord' dat
zoo weinig' gebruik gemaakt wordt van het vakonder
wijs, hoopte, dat vele gemeenten zullen overgaan tot
bevordering' vani het landbouwonderwijs en dat de
ouders van eventueele leerlingen daartoe die besturen
zullen mogen aansporen.
Voorgesteld! werd, dat de. vereeniging zich vereeni-
gen zal -met de strekking van het adres door dien Boe
renbond] tot de Regeering gericht, om art, 2 dier wet
<5p het L. O. zoodanig t.e wijzigen, dat het landbouw
onderwijs onder de verplichte vakken zal word'en op
genomen en dat de onderwijzers met landbouwakt-e
een verheoging van salaris krijgen, evenals dit het
geval is met de hoofdakte. Tijdens de discussies
sprak de vergadering zich uit, dat het wel wen schel ijk
maiaa* niet verei&cht is, dat het hoofd! der school van
een plattelands-gemeente de landbouwakte bezit.
Na zeer uitgebreide discussies werd' de zaak aange
houden tot de volgende vergadering.
De heer dr. L. T. C. Stehey bracht vervolgens rap
port uit omtrent- het bevorderen van goed melken.
Uit het. rapport van den heer C. D. Kaaskooper,
omtrent de beproeving van zwadkeerders bleek, dat
deze zeer goedl geslaagd mag heeten. 6 machines na
men er aan deel. Ook de beproeving van zel'fbinders,
waarvan rapport uitgebracht werd' door den heer P.
Mel'chior is geslaagd,-hoewel slechts twee machines
er aan deelnamen. De wenschelijkheid) bleek hierbij,
dat landbouwers gezamenlijk recht&che en linksche
machines aanschaffen, zood'at ze elkaar kunnen hel
pen.
De heer C. Nobel deed! hierna eenige mededeelin-
gen omtrent het Landbouwhuishoudonderwijs. De 5-
mrige cursus A te Alkmaar is zijn tweede leerjaar
ingegaan, met 12 leerlingen.
De cursussen C te Beemster ,en Winkel slagen uit
stekend'. Men hoopt, dat deze dit jaar met goed' re
sultaat. zullen afloopen. De cursus in koken, en voe
dingsleer te Winkel voor arbeidersvrouwen heeft zeer
veel succes gehad. 20 vrouwen namen er aan deel.
De cursus voor boerinnen te Winkel, waarin onder
wijs gegeven- wordt in koken en voedingsleer en land-
bouwkennis' slaagt, in allo opzichten-
Besloten werd dat de voorjaarsvergadering in Oost
huizen zal worden gehouden.
Tot bestuurslid' werd' gekozen de heer J. Best Nz.
van Baarsdoipermcer en tof voorzitter de heer D. O.
Rezel'man van Anna Paulowna.
Aan de orde kwam daarna, de bc-spreking van do
belangen, waarvan men de behartiging voor het vol
gende jaar aanbeveelt.
Na een inleiding van den heer, dr. Schoy werd be
sloten ook het volgend, jaar het goed melken te bevor
deren.
De heer JI. Waiboer Az. verdedigde ook het, be
vorderen van goed ploegen in het komende jaar ter
hand te nemen. Aldus werd besloten.
Na een inleiding van den heer D. Schoenmaker
werd besloten tot. deelneming aan de nationale en in
ternationale landbouwtentoonstelling to VGravenha-
ge in 1913.
Da arna leidde de heer F. Schenk Dz. het punt „Op
welko wijze kan het gebruik van goede fokstieren wor
den bevorderd" in.
De vergadering machtigde het bestuur plannen te
ontwerpen, om te komen tot de oprichting van een
vereeniging, die 3 a 4 fokstieren, zal aanknopen, om
dezo ter dekking beschikbaar to stellen. Men hoopte
in deze op medewerking met de Provinciale Commis
sie en de fokvereeniging.
Na e«n inleiding van den heer 0. B. Kaaskooper,
werd besloten, pogingen aan te wenden tot instelling
van arbitrage-commissies' voor den veehandel, daar
deze zeker in 't belang van de landbouwende bevol
king zullen kunnen werken.
Daarna leidde dr. Schey inhet uitgeven van een
brochure over de voorziening van boerderijen en zui
velfabrieken van goed water voor het zuivelbedrijf en
de winning voor consumptiemelk.
Na een inleiding vn.n den heer D. Brander Tz.
sprak de vergadering de wenschelijkheid uit, dat de
vereeniging pogingen aanwendt, ter bestrijding van
tuberculose onder het rundvee.
Do voorzitter leidde vervolgens in de bespreking
van het ontwerp van wet tot. verkrijging door landar
beiders van land met woning dn eigendom of van lo9
land in pacht.
Het bestuur zal haar aandacht op de zaak geves
tigd, houden.
Hierna werd na de rondvraag de vergadering ge
sloten.
Gemengd nieuws.
ONGEPASTE GRAP.
In een kerk, in 't Land! van) Heusden, werd een bank
biljet- van 100 gecollecteerd voor de armen. Toen
diakenen liet opgevouwen biljet nader bekeken, was
het. een, reclamebiljet. Vroolijkheid en veront
waardiging wisselden elkander af. Do predikant- deel
de de vondst in de nvond-godsdienstoefeninig mede en
gispte in krasse bewoordingen de ongepaste handel
wijze, er echter den raad' bijvoegende, om, indien het
een vergissing was, deze alsnog te herstellen.
DE DANSVEROEDUNING TE WAMEL.
Gisteravond vergaderde de Raad der gemeente Wa-
mel in hoofdtaak om to beslissen over een adres van
143 ingezetenen der gemeente, waarbij verzocht wordt-
de verordening' i.n te trekken, die clans, muziek en
openbar© vermakelijkheden na zondsondergang ver
biedt.
Na een langdurige bespreking werd! gestemd en
bleek slechts óón1 lid voor tie wijziging te zijn.
l it. de discussies stippen we het' volgende aan,
meldt het Hbld.
De voorzitter (tot dë led'enj)U wordt die beschul
diging aangewreven, dat gij een verordening hebt ge
maakt, die strijdt met het algemeen belang. Me.n mag
van u eischen, dat gij u verdedigt.
De heer J. van Elk: Wij doen) wat wij goed' vinden
en als de burgemeester zich recht wil verschaffen, dan
mo-et liij het. maar zoeken.
De lieer Van dier Ven: Alsi wij de verordening
maar goedvinden.
De voorzitter: Ik wil1 ten ernstigste waarschuwen
tegen broodroof, die men voornemens is te plegen. De
heer en Pompe en Eisen hebben afschrift genomen van
de handteekeningen en in verband! met geuite dreige
menten, meen ik die waarschuwing' niet achterwege te
mogen houden.
De heer Pompe: Belachelijk! Ik zal er nooit aan
meedoen.
De voorzitter: Die verzekering neem ik in dank
aan. Maar de heer Hol' dan!
De lieer Hol: Dat men voornemens is, mij te tref
fen, weet ik van een 'der kerkmeesters,
De voorzitter: De houding' van de. hoeren is anders
dan in de vorige zitting. Argumenten vóór de veror
dening heeft hij niet vernomen. Hij wil de heereu
waarschuwen: de. komende Raad zal aan deftigheid
inboeten, maiar aan intellect winnen. Gij zit hier als
een Raad van voor 1848.
DE inbraak: bij GRAVIN VON PüCKLER.
De kermisreiziger H. de G. is te Enschede aange
houden en naiar Wageningen overgebracht,, omdat
men meende in hem den persoon te hebben gear
resteerd, in wien men met vrij groote zekerheid den
dader van de inbraak bij gravin Von Piickler ver
moedt. Hij is geconfronteerd) mot een drietal perso
nen, die den vermoedelijken dader den morgen ua de
inbraak hebben gesproken. Een daarvan herkende de
man vrij stellig, de beide anderen absoluut niet. Een
huiszoeking te Nijmegen bij de familie van de aan
staande van de G. bracht aan het licht, dat de G. on
langs twee fietsen heeft gestolen^ welke, daar in be
slag genomen werden. Wegens1 dezen diefstal wordt
hij te Arnhem in hechtenis gesteld.
(Tel.)
DE rnXOODIGlXG TOT HET ZEVENDE NE'
DERLANDSCHE PIIILOLOGENCOXGRES.
Dr. F. 11. Dams té uit Utrecht schrijft in de X. R.
Cf.
„Een paar dagen geleden ontving ik de uituoodi-
giiig tot het zevende Nederlandsche Philologenoon-
gres, dat 2(1 en 27 Maart te Groningen zal worden
gehouden. Tot. mijne verbazing* en verontwaardiging
is dat stuk in tóne zoogenaamde vereenvoudigde spel
ling geschreven. Tot mijne verontwaardiging niet
omdat ik de spelling van De Vries en Te Winkel be
wonder of eene andere spelling verfoei, maar omdat
lo. de spelling van Do Vries en Te Winkel de door
onze regeering gebezigde en du s onze spelling is,
die ook door die besturen der vorige congressen is ge
volgd, en
2o. hot bestuur voor het zevende congres niet hot
recht had om daarvan af te wijken, te minder daar
op het vorige, congres daartoe geen vergunning is
gevraagd of gegeven.
Aangezien het bestuur voor het zevende congres
derhalve zijiie opdracht misbruikt tot een propaganda
middel voor eene nieuwe spelling en dat wel terwij!
de regeering zelve de herziening onzer spelling heeft
ter hand genomen, w-ensch ik hierbij openlijk tegen
die eigenmachtige handelwijze te protesteeren."