DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 290 Honderd en veertiende Jaargang. 1912 ZATERDAG 7 DECEMBER. ^Tf~DËfï~RAADr~ Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl, Afzonderlijke nummers 3 Cents. Prijs der gewone advertentiën Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. Telefoonnummer 3. BINNENLAND. EEN KLACHT TEC EN DEN HEER M. SPREE. EEN VERZHI.M MET MINDER AANGENAAM GEVOLG. i, i ii ii i i. Dit nummer bestaat nit 3 bladen. ALKMAAR, 7 December. Zoo is dan au toch nog onverw.acb't-gauw het rapport-Looman-Pot verschenen, waarnaar reeds sind's geruimen tijd met belangstelling werd uitge zien. Wanneer de commissie van enquête de ge- grondheid van de op haar geoefende critiek had wil len bevestigen, dan had zij dat niet beter kunnen doen, dan door het rapport zóó gauw ua de iraadsvor gadering van 0 November te latch verschijnen. liet geheele stuk immers1 verraadt, dat het tenslotte slechts het. werk is geweest van hoogstens een paar uurtjes vergaderen en schrijven en voor die kleine tijdruimte heeft de commissie van 4 Mei (toen het rapport-Cool haar bereikte) tot 23 November (toen zij haar eigen stuk indiende) noodig gehad. Op grond van het rapport van de» Rotterd'amsclien deskundige, verklaart do commissie de heeron Olinderman, Dorbeck, van Buijsen en de Lange dat „op afdoende wijze uit de resultaten van het onder zoek van den heer Cool blijkt, dat' de aantijgingen van den heer Pot nagenoeg geheel ongegrond of overdre ven zijn." Wanbeheer en wanbeleid werd! den heer Looman in dertijd door den heer Pot verweten. De heer Pot achtte het gemeentebelang niet veilig „in handen van iemand, die zoo weinig ambitie en benul heeft," hij vond' ,,'s mans1 onbekwaamheid en ongeschiktheid al leen overtroffen, indien dit mogelijk ware, door zijn onbeschaamde arrogantie," hij zag in hem enkel „iemamd, die niet begrijpt, niet ziet, niet voelt, hoe on bekwaam hij is, hoeveel hij te kort komt." En dan verklaarde hij; schrijvende over d'en heer Looman: „een verstandig mensch leert van een ezel, van een dwaas, een ezel en een dwaas leert van niemand." Legt men nu naast deze stijlbloempjes, geplukt uit do vele tuilen welke de heer Pot naar den heer Looman heeft gesmeten, het ragport der commissie, dan vindt men bevestigd! het woord' van Vondel: Wie andren t' onrecht quetst, wort met den1 zeiven pijl, Naer recht en reden weer in 'thartepunt getroffen." Ten aanzien van Publieke Werken leert de heer Pot inderdaad van niemand. Nooit kraedde hnen, ,als hem de kam was afgebeten, Een dogh en baste noit-, maar droop als hij 't verloor, Met ingetxocken staert en hangende ooren door." De heer Pot echter, al heeft hij het. verloren, bast en kraait, door en in stede van zich gewonnen te ge ven, stuurt hij nog' een adres, dat de Raad gelukkig geen woerd waardig* gekeurd heeft. Ook in Vondels tijd kende men de tegenirugenomen- heid, waarvan de heer Pot heb slachtoffer is: ,,Een benevelt, brein en luistert, nergens na." Noch goede raad, noch deskundig oordeel kunnen dezen Alkmaarschen Cato aan zijn feilbaarheid in „Publieke Werken" doen gelooven. Hij weet het, hij bezit de waarheid en die het niet met hem eens is, taalt, of ter goeder of ter kwad'er trouw, naar gelang der omstandigheden, maar faalt ira elk geval. Hij heeft, alle steenen en steentjes op zijn levens pad, dat den weg des heeren Looman heeft gekruist, opgezocht en daaruit een gebouw opgetrokken, dat voor buitenstaanders heel wat leek. Nu komt er een deskundige, die de zaak nauwkeurig onderzoekt. De heeft Pot heeft liet onderzoek gewenseht. ILij heeft geschreven (in) zijn onuitgesproken, in druk versche nen rede van Juni 1911) „dat elk onderzoek beter is dan geen onderzoek." De voorzitter der commissie heeft verklaard, (zitting van 28 Juni 1911) dat men zelfs hij dat onderzoek „den minsten1 schijn van par tijdigheid vermijden" moest. De heer Pot. zeide (in dezelfde zitting) tot den voorzitter: U zult toch niet beweren, dat ik den heer Cool uit Rotterdam niet houd voor eeni deskundige, die boven alle verdenking staat?" En de commissie getuigt na afloop van het onderzoek dat. de leden zich „in het assumeeren van een onpartijdig en bekwaam deskundige niet hadden vergist." W ie twijfelt er onder zulke omstandigheden aan de onpartijdigheid en! bekwaamheid' van den rappor teur en tracht hem aan Verdachtmaking prijs te ge ven De heer Pot. Reeds voordat het rapport verschenen is, terwijl en- kei nog* maar van een conclusie ten gunste van den directeur melding gemaakt is, komt. hij verklaren (in gezonden stuk Alkmaarische Courant 16 Oct.) dat ..aan de zaak wel een luchtje is, dat de geheimzinnig heid verklaart." De heer Cool wordt, verdacht ge maakt, het onderzoek als/ onbotrouwbaar en onvolle dig voorgesteld. Het onderzoek, dat het heel wat lijkonde^ bouwsel van den heer Pot puin deed' worden, waaronder thans zijn hoop en doel bedolven ligt. Het onderzoek, waarvan de lieer Pot had gehoopt, dal eindelijk zou^ blijken „waar de Querulant zit. en waai de imbeeilen" (onuitgesproken' redevoering) en waar hij geen imbeeilen werden gevondem Thans de andere partij, de vervolgde, de aange klaagde. Meer dan twee jaar lang is de heer Looman door den heer Pot heleedigdl en geminacht. Vele ja ren de heer Looman zal binnenkort een kwart eeuw in Alkmaarschen gemeentendienst- zijn is hij geweest, als de man, van wiem Vondel zegt „Die sorgt en waeckt, en slaaft, en draeft cn ploegt en sweet een astlgh amt betreed." lastig toch is het ambt van hoofd van publieke werken in hooge mate. De direc teur timmert aan den weg als weinig andoren, meer j dan andere hoofdambtenaren .geeft hij vat op zich, staat hij aan critiek bloot. Hij moet plannen beramen en is verantwoordelijk voor de uitvoering-en dieverant- v. oor dei ij kliekt strekt zich over de geheele gemeente uit. Van hem komen de vermaningen, die aanleiding kunnen geven tot het zetten van kwaad bloed. Hij moet zorgen, dat verordeningen en bestuursbesluiten richtig worden uitgevoerd en zijn plicht is het te voorkomen, dat hiervan wordt afgeweken. Wie dit ambt bekleedt kan getuigen: Men stuur' het hoe men wil, wie stuurt het elck te pas?" Maar, waar zooveel wordt gevergd van de werkkracht, van de kennis, de vaardigheid, de rechtvaardigheid, den tact van den ambtenaar, waar dus zooveel gelegen heid is om fouten te begaan daar ligt hot voor de hand, dat. ze worden begaan. En do kans daarop wordt, te grooter naarmate de gemeente gestadig- in omvang toeneemt, het werk zich dus uitbreidt en er nieuwe eiscben worden gesteld. Desondanks heeft de heer Looman een onderzoek in het geheel niet ge vreesd. In de raadsvergadering van 8 October 1910 deed dc heer Pot zijn aantijgingen en tien dagen latei- zond de heer Looman den.1 Raad' het verzoek een on derzoek in te stellen, of te doen instellen naar zijn beleid. an dien tijd af aan heeft, hij bloot gestaan aan de bekladding, heeft op hem gerust de blaam van wanbeheer, wanbeleid, grenzelooze onbekwaam heid en wat dies meer zij. Wel' heeft de burgemees ter in de raadsvergadering van 31 Mei 1911 de actie 'van den heer Tot. in het juiste licht gesteld en met waardeering gesproken over den directeur van ge meentewerken, wel hebben enkele weken daarna B. en W in een bijlage de critiek des heeren Pot ontoelaat baar, onrechtvaardig en onredelijk genoemd, maar zoolang- het deskundig onderzoek niet tot een conclu sie had geleid bleef de onzekerheid, welke pijnlijk was, .omdat menigeen' „leyder 't quaed gelooft," Daarbij kwam, dat de heer Pot maar bleef doorgaan met. zijn vervolgingen en te verstaan gaf, dat de raadsleden zich tot hem wendden met klachten over publieke werken (raadsvergadering- van 14 Juni 1911) of mededeelde, dat er door een raadislid, nog wel een lid van de enquête-commissie, was verklaard, „dat er gezocht werd e. z. i. moest worden, naar dC verdien sten^ en deugden van den directeur van publieke wer ken. Dergelijke uitlatingen waren wel geschikt, om bestaand wantrouwen in het beleid van gemeentewer ken aan te wakkeren, of beslaand vertrouwen aan het wankelen te brengen. i hans is er een onderzoek geweest, dat alle waar borgen biedt vara te zijn geschied1 in eerlijkheid en onpartijdigheid. Van; de 52 punten, waa-rop de lieer Pot den heer Loortian beschuldigde, is de directeur in 47 door den heer Cool in het gelijk gesteld. Slechts een ernstige f< ut, tien jaar geleden gemaakt, wordt den lieer Looman verweten. Overigens spreekt de heer Cool met lof over diens ■technische kennis en dien® verstandig beleid. Ieder weldenkend' en niet-kwaad-willend mensch zal na dit oordeel overtuigd' zijn, dat de heer Looman het slachtoffer is geweest van den beer Pot. en dat het beleid van publieke werken in zijni handen veilig is. Maar er is helaas „qua klap," zooals Vondel den achterklap noemde. „Och, nis de heer Pot ongelijk had, behoefde er toch geen ingenieur te worden aangesteld Wel is waar is de commissie het met den heer Cool eens, dat voor den directeur te weinig tijd' over bleef, om voldoende de werken in uitvoering en on derhoud te bezichtigen en het. hoofdtoezicht op zijn personeel uit te oefenen, weshalve, de aanstelling van een ingenieur dringend n-oodig werdl geacht. Wel is waar heeft de heer Looman in het afgeloopen jaar honderd rapporten uitgebracht. Wel ia waar verzekerde de heer van d'en Bosch den 15den Mei 1912 in den) Raad: „Afgescheiden van de zaak Pot- Looman ben ik overtuigd, na hetgeen ik gehoord heb ui de Commissie van de Publieke Werken, dat de heer Looman assistentie noodig heeft. Het algemeen belang eiseht dat dringend, dat is duidelijk gebleken," Maar „qua klap" stoort zich niet aan dergelijkewel-is- waars, doehpat zijns weegs en vindt nieuw voedsel u. het besluit om het rapport-Cool niet- te publicee rt ik „zie je wel, dat het niet in den haak is Waarschijnlijk zullen er echter ook wel anderen dan de menschen van den achterklap zijn, die zich niet kunnen voorstellen, dat onoverkomelijkebezwaren de publiceering van een dusdanig rapport in zijn ge heel kunnen beletten. Voor alle onopzettelijke kwaadsprekerij, niet per sé gewilde achterdocht zou echter de deur kunnen wor den gesloten, door er nog den grendel van een rnads- mtspraak op te leg-gem. Mag- het applausje, dat ftY oensdag op het. hartelijke, waardeerende woord van den voorzitter weerklonk, met de aanneming voor kennisgeving wel worden aangemerkt als' een bevre digend einde van deze betreurenswaardige zaak, welke veel beroering ira de gemeente gewekt, en den heer Looman veel leed berokkend heeft? Het. rapport-Cool ligt ter visie voor de Raadteleden. Sluiten zij zich aan bij de gunstige conclusie der commissie, zou dan bet beste eind-bosluit in de zaak Looman-Pot niet zijn een motie van vertrouwen in den heer Looman? Een woord, te zijner tijd gewyt, in suyvre tael, Een guide appel is, in- eene silvre schael." Wie zich even indenkt in hetgeen den heer Looman de beide laatste jaren is gepasseerd, zal, vertrouwen we ook van meening zijn, dat hij aanspraak heeft op dusdanige uitspraak van den Raad, niet ter verheer lijking van zijn eigen persoon, maar als een wapen tegen achterdocht on wantrouwen, voortspruitende uit de n iet-openbaar making van het rapport-Cool. (Wordt vervolgd). TWEEDE KAMER. De algemeene beschouwingen over dc Staatsbegroo ting, welke aan het einde der zitting van Donderdag doo-r den heer Eland geopend waren, werden gisteren voortgezet, Dc heer R i u k (U. L.) wees er op, dat dit. kabinet met een meerderheid als1 geen ander sinds 1848 een uiterst gering resultaat heeft 'bereikt. Het program van het kabinet ie grootendeels on uitgevoerd gebleven. Alleen 'onderwijssubsidieering is geslaagd. In dit verband! teekende spr. er verzet te gen aan, dat het kabinet aan het openbaar onderwijs een subsidiair karakter heeft gegeven. Dit. is in strijd! met de grondwet. Waarom vroeg spr. wil de Regeering nu nog ontwerpen tot grondwetsherziening aanhangig ma ken? Er komt toch niet® meer van behandeling. De (staatscommissie, aldus spr., was overbodig. In elk geval, als er nog weer eene moest zijn, dan had zij in 1908 benoemd! moeten worden. Spr. betoogde verder, dat de regeering gedurende deze periode een grond wetsherziening niet heeft willen tot stand bren gen. Spr. somde op wat er nog- meer is blijven liggen van het program, en constateerde, dat de zoogenaamde (eenheid der rechterzijde geen kracht geeft, om iets Itot stand te brengen. Spr. gaf daarna aan wat. de vrijzinnige concent,ra- jjtie bereiken wil. De lieer Drucke r (V. D.) -betoogde eveneens dat onder gunstige omstandigheden een onbevredi gende uitkomst door dit kabinet is verkregen. De rechterzijde erkent dit, en tracht, het. slechts te ver .goelijken. Met goede voorstellen ware beter resultaat verkrijgbaar geweest. Men wijte de schuld niet aan de werkwijze der Kamer. De „schriftelijke beginselen" geven geen leiddraad voor het staatsbeleid zooals spr. aantoonde, terwijl spr. tevens de aandacht vestigde op de ongewisheid -van opvattingen der rechterzijde op sociaal gebied. Waarom de coalitie bestreden? vroeg spr. Omdat zij wekt een gevaarlijken schijn, en de natie verdeelt Spr. haalde hiervan voorbeelden ,aan. De regeering lijdt aan gemis van ernst bij de be handeling van staatkundige vraagstukken. De mi nister van financiën werd een „spelend financier" genoemd. an hetgeen met de kustverdediging is gebeurd' is geen antecedent te vinden. Spr. wee® verder op de gevaren van tariefwet, en van de veibureaucratiseeriing van ons land. Daarna zette spr. de beteekenis van den concentra tie-brief uiteen; de grondwetsherziening treedt, er sterk in op den voorgrond. Dc heer R o e s s i n g b (U. L.), wijzend op de verscherping van de antithese einder het kabinet-Kuy- "per, vroeg of het kabinet niet homogeen is met de Kuyper-riehting. Spr. zeide, dat. het misbruik, dat •de rechterzijde in dc. politiek van het Christendom maakt, tot schade i.s van het ware Christendom. De lieer van Dedem (C. H.) hield eenige fi- nancieele beschouwingen ten betooge, dat om® land, niettegenstaande de middelen steeds' stijgen, te kam pen heeft met nadeelige saldo's. Hieruit blijkt, vol gen spr., dat wij niet zuinig genoeg zijn. De lieer Helsdinge'n (S.D.A.P.) gaf allerlei we/nken omtrent de aanbesteding van werken. SpT. vroeg vervolgen® of bij aanbestedingen van rijkswege de artikelen 1638 c ea d van liet Burgerlijk Wetboek vaak worden uitgeschakeld. Hij zou liet zeer betreu ren, indien dit geschiedde, want: het rijk moet het goede voorbeeld geven en schakelt het rijk die artike len uit, dan zullen vele gemeenten het ook doen. In de avondvergadering- weird! de landbouw-begroo- ting verder behandeld. De heer Fleskens (R. K.) vroeg rriet nadruk, dat de regeering na de sociale, de agrarische wetge ving zou ter hand nemen. Spr. bepleitte voorts o.m. uitbreiding van tuinbouw- en landbouwonderwijs. De heer S me enge (U. L.) wenschte o.m. een onderzoek iiaar de mollenvangerij. De heer Te ens tra (V. D.) bepleitte eveneens uitbreiding van landbouw- en tuinbouwonderwij®. De m i n i e t e r van landbouw zeide, dat, wat een landbe uw-ongeva llen wet aangaat, belanghebbenden daartegen, bezwaar hebben. Op landbouw- en onder wijsgebied kunnen we geen ijzer met handen breken, hiervoor zijn onderwijzers noodig. llieilUS. Door den heer II. Henning Jr.. journalist te Am sterdam, i- bij de justitie tea aanklacht wegens laster en beleerliging- ingediend' tegen den tooneelspeler M. Spree, op grond dat deze o. a. verklaard zou hebben, uat de steller van de aanklacht door de schouwburg directie Colnot A' Boons betaald zou zijn om in min der gunstigen zin over de prestaties, van het gezel schap van den heer Spree in verschillende bladen te schrijven. Een vrachtrijder, woonachtig in de omstreken van het Noord-Hollandsche dorp Wijk-aan-Duin, die* se dert Juli 1908 verzuimd' had' zijn verzekeringsgplich- tig bedrijf aan te geven bij het bestuur van de Rijks- Verzekeriligbank, word dezer dagen door liet bestuur dier bank op een onaangename wijze verrast. Hoe de R. 1 B. achter het adres van onzen voerman kwam, leert ons liet volgende: Een knecht van hem liep dezer dagen een nog al tamelijke verwonding op, zoodat hij zijn werk een poosje staken moest. Daar zijn baas on genogen was om tijdens zijn gedwongen rust hem toch eene scha deloosstelling toe t.e kennen, klopte de knecht bij het bestuur van de Rijksverzekeringsbank aan. Daar ver nam hij, dat in de registertjes de naam van zijn baas ontbrak. Toen den volgenden! d'ag een beam'bte van die instelling op onderzoek bij dien vrachtrijder ging en hem bleek, dat hij zijn bedrijf sedert 4% jaar on verzekerd! gevoerd had, werd on® baasje niet. alleen dadelijk aangeslagen, maar mocht ook alle premies, ten bedrage van pl. m. 150 in een® aanzuiveren. Een waarschuwing ook voor anderera misschien. (TeL) ELECT RISC HE SPUITINRI O HT ING Op den toren van de Grooten Kerk te Rotterdam zijn gisteren proeven genomen met een eleetrische spuitinrichtinig, aangebracht ter beveiliging van den 05 meter hoogen toren. Beneden in den toren is een eleetrische brandpomp geplaatst, welke is aangeslo ten op de waterleiding en het -water door een; recht standige leiding 58 meter naar boven voert. Boven1 is aan deze leiding- een sproeiinrichting verbonden, waarmede de toren bestreken kan worden. De in richting is zoo gemaakt, dat, als de eleetrische pomp mocht weigeren, er twee stoembra ndspuiten aange koppeld kunnen worden. Op iedere verdieping van den toren zijn voort® nog brandslangen aangesloten. Het werk is door de gemeente in eigen1 beheer uitge voerd. De proeven slaagden uitstekend. BEZWAREN. Men schrijft aan de N. R. Ct. uit. Apeldoorn: Do directeur van de bioscoop dacht jongen en ouden van dagen oen prettigen St.-Nikolaas te berei den de,jeugd, door haar tegen ten minste 2 ct, uit te noodigen om een voorstelling bij te wonen, die naar berekening pl.m. 3000 X 2 ct. is ongeveer 60 zou opbrengen, welke hij wildle schenken aan het Ou de Mannen- en Vrouwenhuis, een stichting uitgaara- de van den kerkeraad! der Ned. Herv. gemeente. Dr. v. Ar., secretaris van den kerkeraad, maakte everawol bezwaar, voor het Oude Mannen- en Vrouwenhuis de opbrengst, van een openbare vermakelijkheid1 in ont vangst te nemen. IJIT HENSBROEK. De Landbouw- en Handelsvereenigimg Hensbroek Obdam heeft thans haar koolveilingen aan het stati on Obdani geëindigd. Aangevoeld werd in het geheel bijna 695.000 straks, dit is ongeveer 30.000 meer dam het vorige jaar. De prijzen waren over 't, geheel genomen zeer goed, de aangevoerde producten waren dian.ook van goede, kwaliteit Scheen in het begin de koolhouw op som mige akker® slechts te zullen slagen, het meereudeel der planten is evenwel best terecht g-ckoinen, zoodat bij den omtrek vergeleken de koolboraw hier zeer loo- nend' is geweest. UIT OIJDE-NIEDORP. Do coöperatieve zuivelfabriek ,,de Goede Verwach ting alhier, die deze week bij publieke veiling dooi de verkoopers werd opgehouden, is thans onder- handsch verkocht aan den heer P. Bos alhier voor 1750. KWAKZALVERIJ. De Kantonrechter te Med'emblik veroordeelde gis teren II. J. Eilers te Oegstgeest, wegens het onbe voegd1 uitoefenen van geneeskunde- bij patiënten vara dr. 1 an den Berg te Midwoud. overeenkomstig- den eiseh van het O. M. tot- tweemaal 300 boete, subsi diair 60 dagen hechtenis. KORTE BERICHTEN. Het hoofdbas-tuur vara den Nederlandschen Siga renmakers- era Tabaksbewerkersboml heeft besloten tot, het, houden van een buitengewoon' congres, over de actie voor het gemeenschappelijk program, op 25 en 26 December, te Amsterdam. Gistermorgen vond men in het geheelonthou ders-volkshuis, op de Lijnmarkt te Utrecht een onbe kenden logeergast dood op zijn kamer. De man was blijkbaar door gasvorstikking om het. leven gekomen. Gistermorgen is op de spoorbaan bij Bokstel hot lijk gevonden van een wegwachter, die vermoede lijk hedennacht door een trein is overreden en gedood. In de grensplaats Vredcra (bij Winterswijk) heb ben onbekenden uit de katholieke kerk twee antieke kandelaars gestolen. Men vermoedt, dat dit geschied is door dezelfde personen, die onlang® uit. de katho lieke kerk te Geinen de zilveren kroon van liet Mce- dergodsbeeld wegnaroem Bij do rijkspolitie in Zeeland zijn onregelmatighe den ontdekt. Een ambtenaar is door den minister van Justitie in zijn ambt geschorst on wordt gerech telijk vervolgd. Een ernstige vechtpartij had op St. Nicolaas- avond' op de Groote Markt, tc Zwolle plaats. Een agent van politie werd bloedend verwond door een slag met een bierflesch op zijn hoofd. Ook een der vier ruziemakers kreeg een ernstige wonde aan het hoofd. Gisterenochtend kregen bij het Centraal-station te Amsterdam eenige werklieden, die van hun werk in Zaandam kwamen, ruzie. De twist liep zoo hoog, dat men lekaar te lijf ging, waarbij een van hen vrij ern stig werd toegetakeld. Nadat hem in het lokaal van don geneeskundigen dienst op Wittenburg do eerste hulp wa.s verleend, is hij ter verdere 'behandeling naar het Binnengasthuis verwezen. Toen de kinderen van een inwoner te Tiel gis termorgen zouden gaan kijken, wat St.-Nikolaas ge bracht had, lieten zij het nachtlichtje vallen, waar door brand onetend. Het dak en een kamertje brand-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1912 | | pagina 1