dagblad voor alkmaar en omstreken.
No. 2.
Honderd en vflttiende Jaargang.
1913.
VRIJDAG
3 JANUARI.
FEUILLETON.
In het Land van den Dollar.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
Z0-&-
BINNENLAND.
BAKKERSWET.
Wosd# Ywvelsd.
ALKMAARSC
COURANT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS ran ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat in het ge
meenteblad van Alkmaar Ros. 392 tot on met 398 is
opgenomen het besluit van den Raad' dier gemeente
van 0 November j.l. waarbij is vastgesteld eene wijzi
ging van de
a. Verordening, regelende het beheer van het gemeen
te-slachthuis en den rang, het getal, de bezoldiging
en de wijze van benoeming van het daaraan ver
bonden personeel (Gemeenteblad No. 392).
b. Verordening, regelende den rang, het getal en de
bezoldiging van de ambtenaren en de werklieden
bij den gemeentelijken reinigingsdienst (Gemeente
blad No. 393).
c. Verordening, regelende het getal en de bezoldiging'
van de bedienden bij bet gemeentebestuur. (Ge
meenteblad No. 394).
d. verordening, regelende den rang, het getal en de
beizoldiging van de beambten bij den dienst der
plantsoenen. (Gemeenteblad No. 395).
e. Verordening, regelende den rang, het getal en de
bezoldiging van de ambtenaren en de werklieden
bij den dienst der gemeentewerken. (Gemeenteblad
No. 396).
f. Verordening, regelende den rang, het getal en de
bezoldiging van do beambten der Algemeene be
graafplaats.. (Gemeenteblad No. 397).
g. Verordening, regelende de bezoldiging van het
personeel aan het gymnasium, voor zooveel aan
gaat de jaarwedde van den concierge. (Gemeente
blad No.'398).
Welke verordeningen, heden afgekondigd, gedureu-
de drie maanden ter gemeentesecretarie ter lezing
zijn nedergelegd en aldaar tegen betaling resp. van
0.12%, 0.07%, 0.07%, 0.073, 0.10, 0.05 en
0.05 in afdruk verkrijgbaar zijn gesteld.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 28 December 1912.
ALKMAAR, 3 Januari.
In Griekenland werkt men tegenwoordig veel met
prenten 'tGrieksche volk is arm en kan deels niet
lezen, zoodat goedkoope en duidelijke platen een wel
kome gelegenheid zijn, om zich op de hoogte te stelleu
van belangrijke gebeurtenissen. Natuurlijk hebben
vooral de prenten, welke oorlogsdaden weergeven,
veel aftrek. Zij zijn even symbolisch als fantastisch
de fotografie kan niet voldoende op de verbeelding
der onontwikkelde bekijkers werken, zoodat de fan
tasia te hulp moet komen om het er wat „dik" op
te leggen. Wij hebben zulk een afbeelding voor ons.
De rand wordt gevormd door krijgstrompetten, trom
mels, ransels en draperieën. Bovenaan vindt men de
wapens van Hellas, Bulgaria, Serbia en Maviowunion
(Montenegro). Een Turks-che draak, omringd door
doodshoofden en -beenderen, wordt door vier Bal-
ka nkrijgers doodgeslagen met behulp van sabels en
geweerkolven en hun werk wordt gezegend door een
vredesengel, die in de eene hand een palmtak, in de
andere een kruis houdt.
Gelijk men weet gaat het in werkelijkheid! niet pre
cies zoo. Het Griekeche volk mag nog steeds in een
overwinningsroes' verkesren „Londino" is er ook
nog en heel haastig schieten de zaken in de Engelsche
hoofdstad niet op. Men voert er niet enkel onderhan
delingen, men drijft er, is terecht opgemerkt, ook
handel. En bij dit handeldrijven behooren dreigemen
ten. Men zegt, dat men van beide kanten bereid is
de vijandelijkheden te hervatten, maar van beide kan
ten denkt- men ook, dat het hiertoe wel niet zal ko
men. De algemeene indruk is, dat Turkije eerst wel
zal blijven tegenstribbelen, doch wanneer de onder
handelingen op het punt staan om afg'ebroken te wor
den wel zal toegeven.
Zoo blijven de Turken voorshands halsstarrig wei
geren Adrianopel aan de Bulgaren af te staan. Zij
zeggen, dat in deze «tad de Sultan Selim-moskee en do
graven van de voorvaderen des sultans staan, maar de
Bulgaren verklaren daartegenover, dat in Konstanti-
nopel de Aya Sofia, de in de geheele orthodoxe wereld
vereerde kerk staat en dat Adrianopel bovendien heeft
behoord tot Bulgarije, voordat deze stad onder Turk-
sche hoerschappij kwam. Eindelijk is Adrianopel een
belangrijke vesting uit strategisch oogpunt, welke de
Bulgaren zeggen niet te kunnen missen. Zoo ver
klaart. een toonaangevend Bulgaarsch blad o.a.:
„Wat de strategische overwegingen aangaat, de
Bulgaren kunnen een vesting als Adrianopel, die voor
hen een voortdurende bedreiging zou ziju, deu Turken
niet laten. De toekomstige vriendschap tusschen
Turkije en Bulgarije eiseht, dat Adrianopel aan de
Bulgaren komt, De Turken hebben genoeg aan de
Tsqataldsja-linie. Bovendien eischen de nationale en
economische belaugen, dat do in meerderheid Christe
lijke bevolking van bet vilajet, met de hoofdstad van
Thracië, onder Bulgaarsch bestuur kome, want dan
eerst zal de vroegere, door de Turken vernietigde wel
vaart, terugkeeren. Adrianopel wordt Bulgaarsch
daarover mag geen twijfel bestaan."
De andere Bnlkanstaten zijn het- met Bulgarije eens.
Zij hebben reeds verklaard! dat zij, indien de Turken
weigeren Adrianopel af te staan, de conferentie zullen
verlaten.
Dan is er de kwestie van de Aegeësche eilanden
Daar is Griekenland! vooral bij betrokken. Turkije wil
wel enkele, eilanden afstaan, doch niet zooveel als de
Grieken gaarne zouden hebben. Met belangstelling
mag men afwachten hoe, deze kwestie opgelost wordt
De Bulgaren zullen hun buit zeker wel binnen krijgen
van de Grieken, die nog altijd in oorlog zijn, valt
dit nog niet zoo zeker te zeggen!
genwoordig.
De Koningin ontving gistermiddag te 4 uur alle
autoriteiten en dames en heeren particulieren uit Den
Haag en de provincie Zuid-Holland, die verzocht had
den aan H. M. hun opwachting te maken. De Prins
verleende dergelijke audiëntie te 3 uur.
DE GHINEElZ E NRE LLET J E S
Jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, gezant van Ne
derland in China, die in het begin van Februari zijn
standplaats te Peking zal verlaten, om zijn verlof in
Europa door te brengen, heeft, naar gemeld wordt, in
opdracht ontvangen, alvorens naar bet moederland te
vertrekken, 'n dienstreis te maken in Ned.-Indië, ten
einde persoonlijk met. de Indische regeering eenige
Chineesche aangelegenbeden te bespreken.
Naar het Centr. verneemt, is het voorloopig verslag
op het ontwerp-Bakkerswet van do heeren Aalberse
c.s. in het begin van deze maand te wachten.
Gemengd nieuws.
AANRANDING.
Woensdagavond omstreeks 7 uur werd te Soest do
hulp-brieven- en telegrambesteller L. Stuivenberg,
terwijl hij aan 't bestellen was langs den straatweg',
gaande van Soest naar Amersfoort, onverwachts door
een drietal tot, nog toe onbekende personen beetgegre
pen, op den grond geworpen en gefouilleerd. Van ver
weren of geluid' maken was gem sprake, dooi' de
overmacht en door de prop welke in de grootste behen
digheid! in den mond was gestopt.
Een 'horlogeketting, een brievenbite&leutel, eenige
correspondentie en een dubbeltje dat toevallig in zijn
vestzak zat, werden hem ontnomen.
Doordat er nog al véél woonwagens iets verder
stonden, werd vermoed, schrijft de Tel., dat hiermede
wel verband' kon zijn. Dit bleek ook juist, daar den
volgenden morgen bij onderzoek der woonwagens door
politie van Amersfoort en Soest nog een stuk der
herkende correspondentie naast een der wagens werd
gevonden.
Tot spijt, echter geen enkele aanwijzing op een der
personen.
i)
Roman van LENE HAASE.
o—
Windsterkte negen! De storm floot door het
scheepswant; huilde om brug en dek. Do ,,Wolga;'
stampte en slingerde en schoot flink vooruit in de
hooge deining, terwijl het schuim tot aan de gele
schoorsteenen spatte. Het tusscbendek was leeg; door
kletterende zeeën overspoeld. Alle luiken gesloten;
de lading van tweeduizend landverhuizers in het ruim
geborgen. Van de commandobrug gilde onophoudelijk
de fluit. Schuw zagen de scheepsjongens omhoog. Do
„oude" was slecht geluimd, de „Eerste" vloekte, en de
bootsman liep dreigend als een onweerswolk rond.
Geen wonder! In zoo'n storm, een. dag voor Philadel
phia
In de machine was iets niet in orde. „Oom Dirck-
sen", de eerste machinist, balanceerde op de smalle
ijzeren trap, die naar de helsehe regionen voerde,
waaruit het stampen der machines en 't sissen van
do heete damp opsteeg. Krampachtig de leuning om
klemmend, kibbelde hij met den tweeden machinist,
die vuil en vettig uit- de machinekamer opdook. Nu en
dan verschenen ook de zwarte, misnoegde gezichten
van de stokers, phantastisch verlicht door den witten
gloed. Het was daar beneden hard werken, bij de
zware zee. Het geraas der machines overstemde het
huilen en brullen buiten, en telkens als de schroef
bladen uit het water kwamen, gp'ujj er een rilling1 »n
HOFBERICHTEN.
De Koningin en de Prins hielden de Nieuwjaarsre
ceptie voor de hoofden der Departementen en Hooge
Staatscollegiën in de roode zaal en voor de leden van
Ilr. Ms. Burgerlijke en Militaire Huis in de kleine
balzaal. De Prinses was bij dé beide audiëntiën te-
beving door het geheele scheepslichaam.
In keuken en provisiekamer kletterden brekende
borden en schalen. Geschreeuw, gevloek, gelach klonk
door elkander. In de hutten was het een steunen,
schreien, bid'den, twisten in de talen van vele volken. J
Een bedompte lucht van zeeziekte, uien en armelui
trok door alle scheepsruimten.
Zelfs ondér dé kajuitpassag'iers waren slechts wei
nigen niet zeeziek. Dat waren een paar Denen met
hun vriendinnen, een Duitsch-Amerikaan, de adellijke
heer, die in Montana bezittingen had, en het verloof
de paar. Die zaten in dé rookkamer en dronken grog.
De anderen waren allen in hun hutten. In nummer
vier logeerde de familie uit Galicië. Zij baden ge
meenschappelijk hun eentonige formulieren, want zij
meenden in groot gevaar te zijn. Af en toe overstem
den de kreten van den jongste het doffe gemurmel.
Voor de deur hadden zij een blad met dé restjes van
haring en aardappelen, in de schil, gezet, wat nu een
liefelijko aroma mengde in de scheepsgeuren.
Uit hut drie kwam de hofmeesteres met emmer en
dweil.
„Voel jo je wat beter!" vroeg mijnheer Sohmitz uit
Keulen aan zijn wederhelft.
Een mat gekreun antwoordde hem:
„Och heer! Sjors, het begint weer!"
Hij stond! hulpvaardig op van de sofa.
De „Welga" keerde zich op één zij. Mijnheer
Schmitz trachtte vergeefs, het evenwicht te bewaren.
Woest tastte hij naar een houvast, toen viel hij rug
gelings in do openstaande kastdeur.
„Sjors! Och heer!" klonk het gedempt uit de
kooi' en mevrouw Schmitz hield deu geruiten zak
doek voor het gezicht, terwijl haar hand de bel zocht.
Dadelijk daarop werd er alarm geluid in hut drie. Met
rood gezicht verscheen de veel geplaagdehofm«»«t#re»
EEN NIEUWE KIST.
Een vreemd! voorval heeft de belangstelling der
burgers van IJlst getrokken, volgens het Eriesch Dag
blad. Een paar jaren geleden wasi daar een dame be
graven, afkomstig uit Amsterdam, die Kaar vermogen
aan haar getrouwe dienstmeid had vermaakt. Deze
juffrouw had nu gewetenswroeging, omdat zij baar
weldoenster in een kist van vuren hout had laten he
graven. Zij wenschte deze daad weer goed te maken
door opgraving van de kist en deze in oen eikenhou
ten kist over te zetten. Dit is nu geschied. Bij de
plechtigheid was, beneveus de burgemeester, een tal
rijk publiek tegenwoordig.
UIT WINKEL.
In de laatst gehouden raadsvergadering' was inge
komen een mededeeling van Ged. Staten, dat er bij
hen bezwaar bestaat tegen het aangaan van een geld-
leening van 1200 voor den loopenden dienst, af te
lossen in zes jaren, doch goed zouden kunnen vinden
dit bedrag in twee jaren af te lossen, waarvoor zij de
begroeting voor 1913 ter wijziging zullen terugzenden.
Tot armvoogd werden benoemd de heeren P. Sloo
ves Az. en C. Strijker. Tot, regentes- werd benoemd
mejE. ZeilemakerSlot. Tot leden der commissio
van toezicht op de wegen de heeren C. Meur®, P. Wit-
Cz. en de voorzitter.
UIT BERGEN.
(Vervolg).
Duidelijk zette spreker uiteen, dat de term kortshii
ting zeer misbruikt wordt, daar zij in den tegenwoor-
digen tijd door het nauwkeurig maken van een In
stallatie niet. meer voorkomt.
Door lucifers had men in 1908 alleen in Pruisen 730
branden, waardoor een kapitaal van 2 millioen verlo
ren ging. 'V'
Het standpunt van dé Kennemcr Electriciteita-
Maatsehappij is voor groote of kleine gemeenten het
zelfde tarief, alleen vraagt de maatschappij een prijs
voor het aantal Kilowatt dat zij beschikbaar moei
houden, welke prijs, wanneer de hoeveelheid grooter
wordt, minder is.
Ook de prijs voor Bergen is overigens evenals di»
voor ALkmaar2% et. per Kilowattuur.
Het belang van electriciteit van de klein-industrie
die door de tarieven van de Maatschappij bevorderd
wordt, werd door spreker uitvoerig aangetoond. Ook
stond spreker geruimen tijd bij bet- koken stil en ver'
klaarde een meegebrachte, bij spreker in gebruik zijn
de, kookinrichting. Deze inrichting is nogal duur,
maar spreker wees er met nadruk op, dat men niet
uit het oog mag verliezen, dat ook gascomforen vroe
ger veel duurder waren en dat men dus, wat in de
toekomst ligt, niet over het hoofd mag zien. Een
krachtig applaus volgde' op sprekers rede.
Na een pauze verduidelijkte spreker met lichtbeel
den het gebruik van dynamo's in groote en kleine
bedrijven, waarna hij op een vraag mededeelde,
dat een licht van 50 normaal kaarsen voor een kamer
in het algemeen voldoende was, voor een gang kon
men met een licht van 16 N. K. volstaan, terwijl z. i.
een keukon en een slaapkamer een lichtsterkte van 30
N. K. vereiechte.
Spreker die nu stellig niet minder licht gebruikte,
betaalde vroeger in de maand November 14 en kon
nu met 11 volstaan.
De ga&teekniei strijden dan ook tegenwoordig veel
meer tegen electriciteit, omdat zij bang voor den in
vloed van de electriciteit worden. Speciaal tracht
men het gas voor de kleinere plaatsen te behouden,
maar ook deze hebben recht op het betere. Ook me*
het oog op bet vele houtgewas heeft electriciteit da
voorkeur, daar gas de boomen doodt.
De heer Klomp zeide van meening te zijn dat een
gasfabriek meer in het belang ligt van de menschen
met kleine beurzen. Met een gasfabriek diende meu
z. i. een grooter aantal inwoners, terwijl bij electrici
teit meer bet luxe deel gebaat is. Spreker noemd*
verschillende gegevens en wees op het feit, dat in
plaatsen waar electriciteit en gas is, veel meer gas-
aansluitingen -waren. De vraag was niet „wat is het
mooiste" maar „wat is bereikbaar voor allen."
Een langdurige discussie volgde hierop, waarbij de
heeren Sterke, Coster, v. Ketel en Zeiler een gasfa
briek een stap achteruit noemden.
De voorzitter en de lieer Nagtglas Versteeg deelden
mede dat het in de bedoeling lag het electrisch licht
voor arbeiderswoningen goedkoop te verschaffen. Ook
dacht, men, om het aantal aansluitingen zooveel mo
gelijk te bevorderen, aan hen wier beurs een groote
uitgave in eens niet veroorloofde faciliteiten te ver-
leenen. De gemeente moest als koopman optreden.
De heer Coster achtte het ook overbodig de verbrui
kers tot groote uitgave te dwingen, de gemeente
moest de inwoners' tegemoet komen.
De heer v. Ketel achtte het in het belang van de
gemeente, wanneer het lichtvraagstuk eindelijk eens
tot oen oplossing kwam.
De heer v. Pelt vroeg of de kosten, met al die faci
liteiten voor arbeiderswoningen en inwoners die. zich
een groote uitgave ineens niet kunnen veroorlooven,
niet te hoog' zouden worden.
De heer Nagtglas Versteeg deelde mede, dat 't ta
rief 25 ct. per Kilowattuur zou worden, wat gelijk
staat met 7 a 8 ct. per M3. gas, de verdere regeling
diende in den Raad besproken te worden, die zeker
met. het gesprokene wel rekening zou houden.
Te 12 uur sloot do voorzitter met een woord van
dank aan den heer Nagtglas Versteeg en den wensch
„Wat is er nu weer?" vroeg zij knorrig'. Al te veel
fooien kreeg zij niet op d'eze landverhuizersbooten,
die slechts tusschendek en een kajuit hadden. „Bont
u nu alweer zeeziek?"
Toen bemerkte zij mijnheer Schmitz in de kleerkast
en moest nu toch lachen.
„Hoe bent u daar in gekomen? Nu, pak maar
aan!"
Met een krachtigen ruk hielp de pootigo vrouw hem
uit zijn benarde positie. Toen hielp zij zijn vrouw,
op den wankelenden bodem balanceerend als 'n ouden
matroos.
„Je bent een resoluut vrouwspersoon", zei hij
waardecrend. Hij tastte in zijn zak, wierp snol een
blik op ziju vrouw, die zich uitgeput naar den wand
had gekeerd en drukte de hofmeesteres een vijfmark-
stuk in de hand.
„Dank u!" Zij knikto en wierp hem een uitdagen-
den blik toe. „Zal ik mevrouw het avondeten op bed
brengen?" vroeg zij toen aanmerkelijk vriendelijker
Mevrouw Schmitz .steunde zwak, dat haar alles het
zelfde was.
Daar streek weer de storm over het schip. Het
huilde en suisde in de ventilators, alsof duizend arme
zielen kreunden en klaagden. De duisternis viol, het
werd spookachtig. De methodist e Oklahama in hut
twee hief' een koraal aan.
„Och Sjors!"
„Ja?"
„Was bet. nou niet beter, dat we in Keulen waren
gebleven en nog ons mooie melkzaak]© hadden?"
„Begin je weet'?!"
Maar zijn stem klonk onzeker. Hij twijfelde sedert
eenig'en tijd zelf, of het verstandig was geweest, zijn
florissante zaak op te geven, om in Amerika zijn ge
luk te beproeven. Het land der vrijheid en gelijkheid
had hem altijd als een eldorado gelokt. Reeds al© jon
gen zou hij er gaarne zijn heengetogen. Hij had al
tijd de verhalen van Buffalo Bill en Nick Carter ge
kocht en verslonden; in den laatsten tijd had hij le
vensbeschrijvingen van Rockefeller en andere indus
trie-magnaten gelezen. In Amerika daar kon _men
nog fortuin maken; elk werkman kon eens president
en elke daglooner millionair worden. Toen die ge
schiedenis met den politie-agent Esser gebeurde, gaf
dat den doorslag. Mijnheer Schmitz verkocht zijn
zaak en schudde het stof van den „politiestaat" van
zijn zolen. Hier aan boord waren echter oude Ameri
kanen, die hem dingen vertelden, dingen, die hem vol
strekt niet bevielen, en d'io zijn geestdrift voor Ame
rika aanmerkelijk doofden. Blijkbaar was daar ook
niet alles goud, wat er blonk. Dc veis bad mijnheer
Schmitz zich al anders voorgesteld.
„Als we eerst maar eens in Philadelphia' zijn, dan
zal het wol goed worden."
Daarmede trachtte hij zich zelf gerust te stellen.
„Ik heb zoo'n akelig voorgevoel!" kreunde de vrouw.
„Als we die mooie melkinrichting nog maar hadden!"
„Hou nu,toch op jij!"
„Nu, Sjors, dat is zoo! Als jij niet dat standje
met den politieagent Es&er hadt gehad, dan was je
ook niot weggegaan. Het is alleen, omdat je voor 't
gerecht moest komen
Een huilende windvlaag, gevolgd door 'n kletteren
de zee, stoorde haar. Do „Wolga" hief haar achterdek
hoog uit het water, en weer deed de vrij werkende
schroef de geheele boot sidderen. Brekend glas klet
terde in de eetzaal.
„Jezus Maria!" mompelde mevrouw Schmitz en
wikkelde zich vaster iu de dekens.
Haar man krabde bez-orgd op zijn hoofd.
