DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Ambachtsschool, So. 15. Honderd en vijftiende Jaargang. 1913 ZATERDAG 18 JANUARI. Aangifte van Leerlingen Metselen en Kleermaken ALKMAAR. Het Kissd en de Schooi. sTfmr okkelingen. Hoe, te Groningen, de zieken genezen. Dit nummer bestaat uit 3 b'aden. voor den cursus 1913-1914 aanvangende APRIL e k, op eiken Donderdag Vrijdag en Zaterdag der maand FEBRUARI 's veorm. van 912 en 's nam. van l'/g—4 uren. Behalve het practisch en theoretisch, onder wijs in de vakken Timmeren. Machinebank- werken en Smeden, Meubelmaken en Schil deren, wordt er ook onderwijs in het f 24.—, f 30.— of f 36.— in het jaar,. BV Leermiddelen en Gereedschappen wor den aan allen kosteloos verstrekt. H. VAN DER HEIJ. Het is bekend, dat Marie Antoinette de groote za len in het slot van Versailles, waarin ze het van kou bijna niet uithouden kon, gedeeltelijk door dwarswan- den in de beroemde „petits appartements" verdeelde. EEN VERSTANDIGE EN TROUWE HOND. ALRMAARSCHE COURANT. gegeven. (Onvermogende ouders van leerlingen in beide laatst genoemde vakken kunnen, in aanmerking komen voor een wekelijksche vergoeding). BV" De leeftijd van 12 jaren moet zijn bereikt. Onvermogenden kosteloos; niet-onvermogenden betalen een schoolgeld van f 6.f 12 f 18. Nadere inlichtingen geeft de Directeur EENVOUD. Waarom en kunnen wij niet, mijn vriend, waaromme waaromme toch lijk de blommekes zijn. Guido Gezelle. Laat uw voedsel eenvoudig zijn! Geen rijkelijke, overvloedige maaltijden. Soberheid! en matigheid, op dat uw kind weten zal, dat ons voedsel dient, om ons lichaam in stand' te houdten, niet in de eerste plaats, om ons genot te verschaffen. Natuurlijk ook hier van de deugd! geen ondeugd gemaakt! Geen overdrij ving Laat gerust uw kind! naar den Zondag verlangen, omdat 't zoo genieten kan van die geregeld terugkee- rende Zondagsversnapering. Laat hem kinderlijk blij zijn, wanneer hij ruikt, dat er pannekoeken worden gebakken of moeder op chocolademelk tracteert. Maar laat hem ten allen tijde blij kunnen zijn met k 1 e i- n e dingen. Heb geen kinder-diners noodig, om uw kind! graag aan tafel te doen gaan! Wanneer ge uw kind! went, k'leina dingen te waardeeren., werkt ge aan een groote, heilige zaak: aan 't geluk van uw kind! Immers is gelukkig-zijn niet 't voelen van de har monie, die bestaat t.usschen toestand! en behoefte? Leer dan uw kind, zich weinig behoeften te scheppen en de harmonie zal er zijn onder alle levensomstan digheden. Laat verder 't speelgoed! van uw kind eenvou dig zijn! Probeer niet in den St. Nicolaastijd) of in den tijd van zijn verjaardag alle winkels af te draven, om voor uw kind toch in 's1 Hemels naam iets te vin den, dat den hoogsten graad van kunstige constructie of gecompliceerdheid bereikt heeft. Alsi uw kind zulk speelgoed' noodig heeft, is het al ontaard! Oorzaak en gevolg staan hier naast elkaar. Dat op 't gebied van speelgoed-industrie ontaarding valt waar te ne men, is de schuld! van de ouders, die hun kinderen niet konden leeren, eenvoud te bewaren ook bij het spel. ,1 w kleine jongen moet tevreden kunnen zijn met zijn eenvoudige bouwdoos, waarmee hij kasteden en kerken tooveren kan en 'n leeg kistje, met 'n hamer en wat spijkers, waarmee hij echt timjneren mag, moet hem in volmaakte verrukking kunnen brengen. Heerlijk moet hij kunnen fantaseeren, die kleine baas, en stoor hem niet, wanneer hij alle stoelen uit de kamer bijeen sleept en ze met touwen verbindt, om zijn trein te kunnen construeeren en laat hem begaan, wanneer hij de meest prozaïsche dingen leven inblaast en er mee spreekt en er mee leeft. Het kind moet zijn eigen speelgoed hoofdzakelijk zelf maken. Dat men er thans op uit is 't meest vernuftig uitge dachte kinderspeelgoed te fabriceeren om te kunnen voldoen aan den bedorven kind'ersmaak, is 't grootste bewijs, dat 't spel van onze kinderen ontaard is, door dat de eenvoud verbannen werd. Laatje vermaken van uw kind eenvoudig zijn! Geen kinderbals! Geen r.certbezoek van uw 10- of 12-jarige! In 's Hemels naam geen comedie of opera voor uw 15- of 16-jarig kind! Uw kind' moet blij kun nen zijn, wanneer hij éénmaal per week, b.v. op den Zondagavond, 'n uurtje langer dan gewoonlijk mag opblijven, omdat Vader en Moeder dan zoo eens echt gezellig met hem bezig zijn. 'n Feest moet 't wezen voor uw kind, wanneer op zijn verjaardag 'n vriendje 'n dag bij hem mag komen. Een heelen dag met Va der in de duinen moet iets buitengewoons zijn. Om zijn vacant.ie dagen aangenaam te doen zijn, moet uw kind geen kostbare partijen, rijtoeren of buitenland- sche reizen noodig hebben. Ook weer in dit opzicht moet uw kind kleine dingen leeren waardeeren. Zijn genot zal1 ook daardoor intenser en van edeler gehalte, zijn. Wees verder eenvoudig in uw uitingen. Wees een voudig wanneer gij uw kind! prijst, wees eenvoudig, waar ge het moet bestraffen. Geen overdrevenheden ook daarbij. Geen uitersten! V anneer ge vindt, dat uw kind een prijsje noodig heeft-, betuig op kalme, eenvoudige, blije, natuurlijke wijze uw tevredenheid. Moet ge uw kind bestraffen, wees waardig en kalmGeen driftige uitvallen, geen •scheldwoorden, geen gelawaaid Echtheid! en waar heid! Eenvoud ook hier Wees ook eenvoudig in uw omgang met anderen. Gedraag u niet anders tegenover een zoogenaamd mindere dan tegenover een zoogenaamd meerdere. Ge draag u ten allen tijde en tegenover iedereen eenvou dig, oprecht en waar, omdat ge als mensch staat te genover mensch! Zóó zal uw kind' leven in een voortdurende sfeer van echtheid en waarheid en echt te zijn en waar wordt hem een tweede natuur. En waar hij die echt heid en waarheid, die eenvoud is, niet vindt, zal hij 'n ihstinctmatigen afkeer voelen, omdat zijn onderscheid, dingsvermogen fijn gebleven is. Zóó zal uw kind wor den een waar, oprecht, eenvoudig mensch! Zóó zal uw ki J goed en gelukkig worden. MOEDER. SPRINGVLOEDEN. Bij den vreeslijken taifoen, die onlangs op de Fi lippijnen heeft gewoed, zijn volgens de jongste 'be richten ongeveer 20.000 menschen ten offer gevallen, en Madagascar is eveneens door een zware ramp ge teisterd. In de tropische kustlanden en op de in de tropische zeeën verspreide eilanden zijn dergelijke catastrofen niet zoo zeldzaam, en de geschiedenis kent nog veel ergere, dan) de zooeven genoemde. De verschrikkelijke verwoestingen worden niet alleen door het geweld van den orkaan, maar hoofdzakelijk door de door wervelstormen ontstane vloedgolven aangericht. Bij den „groeten orkaan'', die in 1780 het eiland) Martinique teisterde, verhief de zee zich r7 Meter boven den hoogsten stand van den vloed, en 9000 menschen verloren op Martinique en 6000 op St. Lucia het leven. Een door wervelstormen en storm vloeden bijzonder geteisterd! land is het laagland van Bengalen aan den mond van de Ganges! en de Megna. Catastrofen, waarbij 10.000 tot 20.000 menschen ten gronde gingen, telde men in de laatste eeuwen bij do zijnen. Twee springvloeden hebben zich echter diep in het! geheugen van de menschen igegrift, want ze hadden den vorm van ware zondvloeden. Den 1 No vember 1878 bereikte een geweldige taifoen van het Zuiden komend, den mond vande Megna, hij wierp een verschrikkelijke vloedgolf op het kustland en stuwde den stroom op, die dienteng-evolge weldra bui ten zijn oevers trad. Binnen korten tijd waren 141 geografische vierkante mijlen overstroomd en op ver scheiden plaatsen tot 15 Meter met water bedekt. Volgens de geringste schatting moeten toen 100.000 menschen verdronken zijn. Verschrikkelijk luidden de verhalen van de ambte naren over den toestand' van het land na de ramp: de huizen waren verwoest, de boomen van hunne blade ren beroofd, het land met modderpoelen bedekt en bij hoopen waren lijken van menschen en vee te zamen gespoeld het ware beeld' van een zondvloed, die voorbij is. Nog heviger had! de taifoen in het jaar 1737 ge woed. In den nacht van 11 op 12 October bereikte hij de Ganges; de vloedgolf stuwde den stroom op en overstroomde het 'land. In de Ganges verhief zich het water 40 voet boven den gewonen stand'. Schepen van 60 ton draagvermogen werden over boomen heen landwaarts gedragen. In dezen verschrikkelijken nacht zouden 300.000 menschen het leven verlóren hebben. Al is het getal misschien overdreven, dan was het toch naar alle waarschijnlijkheid' de vreese- lijkste catastrofe van dezen aard, waardoor de menschheid in geschiedkundigen tijd' geteisterd werd. badkuip van roze marmer bezat, kon haar beroemden minnaar koning Lod'ewijk XIV niet bewegen, een bad te nemen. Doch niet alleen met het gebruik van zeep waren de doorluchtige staatshoofden buitenge woon spaarzaam. Ook de andere, voor de gezondheid en reinheid noodige factoren, lucht en licht, werden door hen eveneens veronachtzaamd. Van November tot April werd zooalis tegenwoordig nog dikwijls in Rusland gebeurt elk venster met papier vastge plakt en hermetisch gesloten en aldus de frissche l'ucht geheel buitengesloten, zoodlat het zelfs in het koninklijke Versailles zoo slecht rook, dat men met geparfumeerde rooklampjes de lucht moest verbeteren. Ook madame de Maintenon, die zoo arm was, dat ze des winters den geheelen dag in een draagstoel zat, omdat ze niet bevriezen wilde en geen geld had', de groote vertrekken voldoende te verwarmen, had) eens een zeer ernstig geschil met haar lateren morganati- schen echtgenoot, Lodewijk XIV, omdat hij in den winter een venster wilde openen. Wel was ze zeer ge voelig voor kou vatten en had ze dikwijls rheumati- sehe pijnen, waarom ze dan ook, zooals men op alle schilderijen ziet steeds het hoofd gehuld had in kanten en sjaals. In de vierde eeuw na Christus gewaagt men voor het eerst van zeep, welke door zied'en en koken ven- kregen werd. Betrouwbare sporen van zeepzied'en in Duitsehland vindt men toch eerst in het jaar 1805 onder Karei den Grooten, die de pachters van zijn goederen aan maande, steeds over een voldoende voorraad! zeep te kunnen beschikken en een arbeider vo-or het maken er van te betalen. Met zeepzieden was een bezigheid! in de huishouding gekomen, zooals het dit hier en daar nog is op het platteland en in de steden van Zuidi- Duitsehland. Doch weldra werd! dit handwerk een nieuwe tak van industrie, welke men in de 9d'e eeuw veelvuldig in Marseille aantrof. Het gebruik van zeep was echter nog gering. Want alleen het fijnste linnen mocht met dit dure middel gewasscben wor den voor de grovere wasch gebruikte men loog. Van Marseille breidde de zeep-industrie zich uit naar Genua, Venetië en Savona; alle drie deze steden hadden veel beteekenende zeepfabrieken. LateT ver overde Marseille de hoofdindustrie weer en nu nog geldt Marseille voor de grootste zeepstad der wereld. Langzamerhand! heeft men geleerd' de zeep niet al leen voor de wasch, maar ook voor het verzorgen van het eigen lichaam te gebruiken. In de 17de en 18de eeuw ontwikkelde zich, door de vrije concurrentie, de zeep-industrie in Europa meer en meer. Door den chemicus Leblanc nam de fabricatie van soda, het geen met de zeep-industrie in een nauw verband staat een reusachtige vlucht. Ohevreul voerde groote ver beteringen in. De Amerika ansche olie, de Australi sche talk en de Zuid-Amerikaansche pijnhars, waren goedkoop© grondstoffen, waardoor het mogelijk werd, goedkoop© zeepen te maken, die weldra gemeengoed werden. Met verschillende resultaten heeft men in Enge land', vooral in de steden, den strijd tegen de ratten aangebonden. Ook in de groote steden op het vaste land bestaat een voortdurende systematische verdel gingsoorlog tegen deze knaagdieren, die ook als dra gers en verspreiders van besmettelijke ziekten met recht gevreesd worden. In dit opzicht zijn ze voor namelijk in de Indische havensteden zeer schadelijk. Desondonks vindt d'e verdelging van regeeringswege zeer veel tegenstand bij de Indische bevolking, door dat deze1 de zielsverhuizing ook op de ratten toepast. In San Fransisco zijn op grooten schaal middelen tegen de verdelging aangewend ©n mislukt. Men moet er zich toe beperken ze voortdhrend bij werk zaamheden en vernieuwingen aan rioleeringen, kel- defs, forens enz. door meegebrachte honden te bestrij den. Dat de riolen de vermeerdering van ratten in de hand werken staat vast. Blijkbaar is ook de bui tengewone toename verder aan de vervolging en af name van hun natuurlijke vijanden toe te schrijven, n.l. van de uilen, valken, egels, wezels, vossen, bun- sings, raven, eksters, havikken, ooievaars enz. Het geen alweer bewijst dat de dierenbescherming ook uit een oogpunt van nuttigheid een dringende taak van den tegenwoordigen tijd' is. Een meisje, in een kleine landelijke stad woonach tig, bezocht sedert korten tijd de school. De eerste veertien dagen bracht het dienstpi-eiisje de kleine Else 's morgens om negen uur, om haar precies om twaalf j uur weer af te halen. Deze droeg dan den school- I tasch, terwijl Rolf, de groote mooie St. Bernhards- hond, beiden begeleidde. Na deze veertien dagen zei Else's vader echter, dat ze nu groot genoeg was om zelf naar school te gaan. 's Morgens mocht het dienstmeisje haar nog brengen, maar na afloop van den schooltijd moest ze alleen terugkomen. Ten zeer ste verbaasd ware.n echter de ouders, die met verlan gen de terugkomst van Else verwachtten, toen ze haar, vergezeld d'oor Rolf, die ook den schooltasch droeg, langzaam zagen komen aanstappen. Precies om twaalf uur had hij bij den ingang der school op haar gewacht en toen zoo lang met den snuit tegen den taiseh gestooten, dat Else vopr den grap hem de tasch te dragen gaf. Kalm en getrouw stapte hij nu naast haar voort, alsof hij er zich van bewust was, dat hij zorg moest dragen voor het meisje. Zoo deed Rolf van nu af dagelijks; liep het tegen twaalven en was hij toevallig in de kamer opgesloten, dan morrel de hij zoo lang aan de deur, tot iemand hem open deed, om dan zoo spoedig mogelijk naaT de school te f gaan. Misschien was het de maag van den hond, die hem d'e juiste tijd om zijn vriendinnetje te halen, deed 1 weten, want spoedig na de terugkomst werd! altijd' het middagmaal opgediend en was ook voor Rolf .het etensuur aangebroken. EEN" ANTI-FLIRTCLUB. Het schijnt, dat de groote vrijheid, die d'e Ameri kaansche meisjes genieten, haar zeiven een beetje lastig begint te worden; uit haar eigen gelederen komt althans een beweging tegen het flirten. In Nieuw-Kensington hebben zestig jonge dames, die tot de beste kringen behooren, in een open brief op het gevaarlijke van de „vrouwelijke hofmakerij" ge wezen en als grondslag voor echte vrouwelijkheid een anti-flirtclub opgericht! In het clubgebouw, waarin ze beraadslagen en werken, dragen alle vertrekken het karakter van gezellige huiselijkheid en degelijk heid; er waait hier een koeltje van idyllische rust, die aan een gelukkig huwelijksleven denken doet. Een ontvangkamer, een werkkamer, een eetkamer, een bi bliotheek, een keuken en een kleine speelkamer dat is de „kuische en reine" woning van de stand vastige, zedelijke jongedames van Nieuw-Kensington. Ook is er een van alle denkbare toestellen voorziene turnzaal aanwezig, want de reine vrouwen van Nieuw Kensington zijn overtuigd, dat het door ijverig tur nen vermoeid© lichaam geen booze neigingen kent. „Onze organisatie", zegt de voorzitster van d'e club, „wil de meisjes van het begin af eiken aandfang en lust tot dwaze, ongepaste coquetterie ontnemen. De meeste meisjes flirten en laten zich het hof maken, omdat het volgens haar meening e-en onschuldig ge noegen is. Dit genoegen is echter in vele gevallen niet zoo onschuldig als men zou veronderstellen." De statuten van de club stellen voor de eerste over treding een geldboete vast; bij de tweede overtreding volgt de verwijdering uit de club en de boycot van de dwaze jonkvrouw door de andere clubleden voor min stens een jaar. Het zou, meent een buitenlandsch blad, wel interessant, zijn, wanneer men eens te weten kon komen, van welken leeftijd het meerendeel der clubdames is EEN BESCHAVINGSMAAT. „De zeep is de beschavingsmaat". Wie kent deze woorden van den grooten Liebig niet? Wanneer men op den maatstaf afging d'an zou Engeland) bovenaan staan met gemiddeld' 21 pond zeep per persoon en per jaar; vervolgens kwam Amerika met 17 pond', Frank rijk met 15, Duitsehland! met 10, Oostenrijk met 5 en Rusland met 2 pond. Dit zijn echter getallen, die niet veel bewijzen, want vóór de uitvinding van de zeep zullen er evengoed zindelijke menschen geweest zijn, die andere reinigingsmiddelen kenden. Al hebben de oude Grieken zich nooit met zeep gewasschen, ze heb ben het toch tamelijk ver in de beschaving gebracht. Evenzoo is het met de Romeinen. In de 17de en 18de eeuw, toen Frankrijk werkelijk aan het hoofd van de beschaafde volkeren stond, was de reinheid bij de voorname Fransehen gewoonlijk niet iets vanzelfsprekends, zoo als men van een be schaafd' volk wel zou veronderstellen. Er was wel sprake van schmink en crème, van parfum, haarwater en schoonheid's'zalf, maar nooit van zeep. Zelfs de schoone markiezin Montespan, die een wondermooie RAADSELACHTIG LICHT. De regeeringen van Chili, Peru en Bolivia hebben gezamelijk een commissie van geleerden en natuur- vorschers: ingesteld, die een van de merkwaardigste en raadselachtige natuurverschijnselen van de An des zal onderzoeken. Het gaat hier over een eigen aardige uitstraling van licht, die van de bergkammen van de Andes uitgaat en welker voorsprong men tot- nutoe niet wetenschappelijk heeft kunnen verklaren. Men heeft de veronderstelling geopperd, dat deze lichtverschijnselen van electrischen oorsprong zijn, maar bewijzen kon men niet geven. De straling gaat van de bergen zelf uit en is bij helder weer op hon derden kilometers afstand! met het bloote oog duide lijk waarneembaar. In een Amerika ansch tijdschrift doet een van de medeleden van de pas benoemde commissie eenige interessante mededeelingen omtrent het merkwaardi ge natuurverschijnsel. Volgens deze vertoonen de lichtverschijnselen gewoonlijk een flikkerend en schit terend karakter; de lichtkegel zelf vertoont zich in een gebogen lijn. „Het schijnt, alsof dit licht bepaal de punten van uitgang heeft. De sterkste uitstralin gen komen van een plaats>, die men tamelijk juist heeft kunnen vaststellen; de uitstralingen gaan naar het^ Zenith en zijn dikwijls' ver in zee zichtbaar. Het schitteren begint gewoonlijk laat in het voorjaar en duurt tot het begin van den winter. Dan verdwijnt de uitstraling in Zuidelijke richting geheel, maar in Noord- en Mid'del-Chili kan het schitteren ook nog in den winter waargenomen worden. Ook dezen zomer kon men het opmerken en wel in vëel sterker mate dan gewoonlijk." Het natuurverschijnsel is een jaar geleden voor het eerst door natuuronderzoekers be paald waargenomen, en daarbij gelukte het, de berg toppen vast te stellen, waar het schitteren het sterkst is. Ook deze geleerde, die zijn onderzoekingen nog niet geëindigd heeft, helt over naar de verklaring, dat het verschijnsel van electrischen oorsprong is. Het volk echter gelooft aan een luchtspiegeling van gesmolten lava in de kratermonden, maar deze mee ning is wetenschappelijk niet steekhoudend'. De ge meenschappelijke actie van de drie bij elkaar gelegen staten heeft tot doel, het wezen van dit raadselachti ge Andeslicht te onderzoeken, maar niet onmogelijk ontdekt men een elementaire electriciteitsbron, welke op de een of andere manier nuttig gemaakt kan wor den. RATTENVERDELGING. De meest gebruikelijke middelen om ratten te ver delgen helpen meestal niets, daar deze heesten, die met dezelfde vraatzucht plantaardig en dierlijk voed sel verslindten, met "dezelfde brutaliteit jonge vogels en eieren verorberen, het pluimvee en zelfs' een ge mest varken aanvallen, dat ze heele stukken uit het lichaam rukken, het vergiftigde eten gewoonlijk laten liggen. Ook vallen, honden rattenpinchers, fox- terriers enz. kunnen wel een tijdelijke verminde ring of verdrijving bewerken, maar dikwijls zijn de schadelijke dieren spoedig weer in evengrooten getale aanwezig. In den tegenwoordigen toestand der wetenschap kan iedereen meestentijds zijn kwaal genezen, maar daartoe moet men weten en zich op de hoogte houden van den vooruitgang in de geneeskunde en niet wan hopen. Indien een middel u niet heeft geholpen, moet gij een ander beproeven dat u misschien -wèl zal helpen. Men moet belang stellen in do verbeteringen die zich zoowel in de genezingskunst als1 in andere tokken der menschelijke activiteit voordoen, en partij trekken van de ondervindingen opgedaan door men schen die goed ingelicht waren en genezen zijn. Hier hebt gij het geval van een welbekenden inwo ner van Groningen, die reeds heel wat geneesmidde len had gebruikt en steeds een even slechte gezond heid had gehouden. Indien hij het daarbij had' gela ten, zou hij nog lijden en kon hij nog niet werken. Maar hij heeft de Pink Pillen gebruikt en zijn kwaal is als door een wonder verdKvenen. Daaruit volgt wel d'at de Pink Pillen het ware geneesmiddel voor dien man waren. Misschien zijn ook de Pink Pillen het ware genees middel voor u. Het zal u in alle geval heel weinig kosten, ze te beproeven. De Heer H. Hut. De heer Hendrik Hut, wonende Korrewegl4-2 te Groningen, heeft ons de volgende verklaring gezon den: „Ik heb aan zware bloedarmoede en erge zwakte geleden. De hoofdpijn verliet mij gedurende gan- sche weken niet. Ik at niet meer, verteerde mijne spijzen slecht en had bijwijlen brakingen. Na, zonder het minste succes, vele geneesmiddelen te hebben in genomen, heb ik van d'e zoo zeer bekende Pink Pillen gebruik gemaakt. Na twee doosjes te hebben geno men, voelde ik mij in een veel beteren gezondheids toestand' en het is voldoende geweest dat ik geduren de ©enigen tij dl met de behandeling voortging, om een volkomen genezing te verkrijgen." De Pink Pillen zijn verkrijgbaar a 1.75 per doos, en 9 per zes doozen, bij het Generaal Depot der Pink Pillen, van Eeghenlaan 22, Amsterdam. Te Alk maar bij Nierop en Slothouber, Langestraat 52.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1913 | | pagina 5