DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
RON A Cacao
feuilleton.
Van Houtan's
No. 22
Honderd en vfltiiende Jaargang.
1918.
MAANDAG
27 JANUARI.
In het Land van den Dollar.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Ik wil nog een kop
Telefoonnummer 3.
Het smaakt toch zóó lekker, en Moeder
zegt dat ze nooit heeft geweten dat Cacao
zoo goedkoop in het gebruik is, voor ze
ons geregeld RONA Cacao heeft gegeven.
BINNENLAND.
ALKMAAR, 27 Januari.
Het is met de Turken en met Turkije een wonder
lijke geschiedenis. AT meer dan vijftig jaar schrijft
men Turkije dood of verklaart1 men dab de sultan een
„zieke, zwakke man" is, die het wel niet lang- meer
zal maken. Maar Turkije bestaat nog altijd! en er is
ook nog steeds een sultan!
Thans had men de Jong-Turken doodgewaand,
maar plotseling komen die heeren als duiveltjes uit.
doosjes te voorschijn, jagen do regeering op de vlucht,
nemen do teugels van het bewind in handen en
mennen weer zelf
Men moet den dag' niet vóór hot vallen van den
avond prijzen en een keer to meer is weer gebleken,
dat er in Oostersehe zaken nooit iota te voorspellen
valt. Het scheen zoo goed te staan in het begin der
week. Een nationale vergadering wel is waar sa
men gesteld uit mannen van wier stem de regeering
zeker was sprak zicb uit voor bet aanvaurden van
den raad der mogendheden, voor het sluiten van don
vrede, dus het afstaan van Adrianopel. Toen kwam
Donderdag plotseling de militaire revolutie te Kon-
stantinopol. De staatsgreep van En ver Bei, de verde
diger van Tripolis, die maar half tevreden was met
den vrede van Lauzanue, wijzigde ineens den staatvau
zaken. Op do Europeesche diplomaten, maakte hij
een indruk, als indertijd Napoleons terugkeer van
Elba op het Wéensche congres moet hebben gemaakt.
De zes groote mogendheden waren immers druk in
do weer om de Turksche regeering tot het sluiten van
ven vrede to dwingen en daar kwam die Enver Bei
met de klompen in hef gelag. Was do minister van
oorlog Na sim Pasja niet met opzet of bij ongeluk
doodgeschoten, dan zou deze omwenteling een onbloe
dig verloop hebben gehad.
En wat wil nu do beweging?
„De nationale eer redden of ten onder gaan", is er
gezegd. Hetgeen blijkbaar beteekent, dat men geen
afstand van Adrianopel wenseht te doen, zonder nog
eens het zwaard te hebben getrokken. Men dUrft het
gevaar loepen nog meer te verliezen dan hetgeen reeds
verloren is en niet meer zal worden teruggewonnen
zoo zoggen de bladen.
„Van welken kant men deze crisis ook bekijkt, aldus
verklaart bijv. de heer Roland de Marès in l'Indépen-
danco beige van heden, het schijnt niet, dat Turkije er
voordeel uit zal haleu. Zij zal den doodsstrijd van het
I'urksche rijk slechts moeielijker maken en zij brengt
den internationalen toestand, toch reeds zeer hache
lijk, in gevaar."
Maar de bladen hebben zich in de Oosterscke zaken
al zoo dikwijls vergist en het is al zoo vaak precies
anders uitgekomen dan men verwaeht had. Wie weet
of do lurken worden aan de Tsjataldsja-linie nog
eens overwinnaars
In elk geval is het hei-vatten der vijandelijkheden
thans zoo goed als zeker. De Balkanafgevaardigden
te Tonden hebben de vredesonderhandelingen, die nu
a^drioweken geschorst waren, afgebroken, omdat
ju. .~r>
k n mMnsm 'm+pi+ïêhg*-
Roman van LENE HAASE.
20) 0
De portieren werden opengetrokken. Alles drong
naar buiten. Voordat zij het wist, stond zij op het
perron naast haar bagage. Zoekend' keek zij om zich
heen.
„Hallo, freule Wersien 1"
Een lang, mager heer, geheel Amerikaansch, maar
toch met een zekere élegance gekleed, kwam op haar
toe.
herkende dokter Stower. Maar zoo bleek had zij
zich hem toch niet voorgesteld, en do koude, groenige
oogen achter de lorgnetglazon bevielen haar volstrekt
niet. Toentertijd in Potsdam was hij ook niet gladge-
schoren geweest. Toch voelde zij zich verlicht, dat hij
er was.
„Goeden dag, dokter,zei zji verheugd, hem de
hand reikend. I oen begon zij trouw de groeten van
oom en tante over te brengen.
Dokter Stower viel haar echter in de rede en keek
op het horloge.
Kom! Kom! Nu we toch eenmaal in San Antonio
jV,11'. ,Villerl wo ook gebruik maken van den avond; zoo
dikwijls kom ik niet uit. Eerst een klein souper en
dan een paar theaters. We kunnen met den trein
van één uur naar New-Braunfels gaan!"
Gp zulk een ontvangst was Loo niet voorbereid ge
feest. Eigenlijk was het volkomen naar haar zin.
reis en de warmte hadden haar vermoeid.
at, moot ik met mijn bagage beginnen."
n C! wij zoolang in bewaring. Kom mee!"
Kf 01 '^J'0Ttr(>r had haar handkoffer genomen en
ip zoo snel vooruit, dat zij nauwelijks kon volgon.
den uitgang6 afgogeven en do dokter ging' naar
„Maat ik ben toch niet gekleed," zei Loe gedrukt,
groene <>og©n namen haar op met een onderzoe-
Turkije geweigerd heeft dö voorwaarden der bondgo-
nooteu te aanvaarden. En het is nu meer dan vroe
ger een open vraag, of de oorlog tot den Balkan kan
worden beperkt, dan wel of hij een ongewenschte uit
breiding zal ondergaan. Er broeit weer wat. Immers
Rusland, gesteund door Frankrijk, heeft verleden
Maandag gedreigd, dat het zijn troepen naar Armenië
zou zenden, indien er niet spoedig' vrede kwam. Volgt
op bet dreigement de daad, dan is het met de toch al
zeer teere eenheid van Europa voorgoed afgeloopen.
Het Drievoudig Verbond zou aan een dergelijk op
treden van Rusland zijn toestemming niet kunnen
geven, en Engeland zou het er ook niet mee eens
zijnVoor het oogenblik trekt Rusland zich te
rug. Echter er is nog een ander gevaar: Roemenië
wil blijkbaar van den hachelijken toestand gebruik
maken, om de kwestie van schadeloosstelling ten zij
nen gunste op te lossen en de regeering heeft reeds
verklaard, dat zij spoedig een officieele mededëeling
over de concessies, welke do Balkanstaten willen ge
ven, verwacht.'
In Frankrijk is het ministerie Briand deze week
kenden blik, die haar hef bloed' naar de wangen dreef.
„Dat doet er niets toe. IJ bent mooi genoeg! IJ
kunt u desnoods in Gun ter-hot el een beetje opknap
pen."
Toen had Loe geen bezwaren meer en volgde met
groote nieuwsgierige oogen den dokter in de onbe
kende wonderstad.
Deze wenkte een auto en weldra suisden zij door de
hol verlichte straten, waarin een vroolijke drukte
liQersohto.
Dat had Loe niet verwacht! San Antonio was mooi!
Een ware overdaad van gekleurde electrische lichten
deed de stad stralen in een zee van licht, alsof het
een groot feest was. Ook do menschen, die levendig
sprekend en lachend zich in do straten bewogen, za
gen er feestelijk uit.
,,'tls hier een pretlustig volkje," zei dokter Stower
glimlachend; hij had pleizier in Loe's verwondering.
Na don nuchteren indruk van het overige Amerika,
had zij zoo iets volstrekt niet verwacht.
Eerst ging' de rit door een breede straat, die in
hoofdlzaak een negerbuurt, scheen te zijn. Kleurig uit
gedost, zoo elegant mogelijk, golfde het zwarte volkje
door elkander, hier om het open buffet van een straat
gaarkeuken, daar om 'n mandolinespeler geschaard.
De zwarte „girls" wandelden, met hun donkere „boys"
en flirtten precies zooais hun blanke zusters. Ontel
bare zwarte kinderen renden overal met veel lawaai
rond en deden allerlei kattekwaad. Corpulente ne
germama s, geweldig dik, zaton rustig voor hun dou-
ren .bij elkander te babbelen. Op een hoek was een
oploop. Et stond een zwarte geestelijke op een kist
te preeken.
Toen kwamen zij door Moxicaansche straten. Uit
vuile hutten traden mooie vrouwen met de waardig
heid van koninginnen, den sluier over het zwarte haar
geworpen. Bruine wilde knapen, zwartgebaarde man
nen, die hun klompen droegen met de grandezza der
ouden Castilianen, sloegen hun schitterende oogen op
naar de jonge, frissche lady in de auto en lieten
glimlachend hun sneeuwwitte tanden zien.
Er stond' osn wagen in den weg, De auto mo»«t
met een regeeringsverklaring voor het parlemont ge
komen. De minister-president vieli flauw en het
schijnt dat zijn zwakte wel een symbool kon zijn van
het door hem samengestelde ministerie. De krachtige
heer Briand vormde vroeger een krachtig ministerie
de zwakke lieer Briand' is thans met een zwak ka
binet gekomen. En de omstandigheden waren van
dien aard, dat het ministerie gemakkelijk omverge
gooid had kunnen worden. Maar de Kamer heeft een
meerderheid geschonken aan de motie van vertrou
wen. Of dit vertrouwen wel van langen duur zal zijn
valt intusschen te betwijfelen.
In Engeland is do behandeling begonnen van het
ontwerp tot wijziging der Kieswet. Vandaag zal zij
worden voortgezet. Niemand weet recht, hoe het af-
loopen zal. Vooral niet ten aanzien van het vrou
wenkiesrecht. Mocht dat er eens niet door komen,
dan zullen de kiesrechtvrouwen zich zeker weer doen
gelden en zal Engeland weer de onsmakelijke tooneel-
tjes krijgen, welko ook door allo verstandige vrouwen
worden afgekeurd.
een oogenblik voor een der Mexieaanschc huizen stil
houden.
Voor de veranda brandde een vuur, waarover man
nen en vrouwen in schilderachtige houding lagen.
Tegen een der pijlers leunde een slanke, bruine
knaap, wiens fijn profiel door den gloed scherp werd
belicht. Hij speelde met de sigaret tusscben zijn roo-
de, zachte lippen en luisterde naar de tonen der gita
ren, de armen achter het hoofd' gevouwen, welbehago-
lijk zijn jong, schoon lichaam rekkend.
Leo beschouwde hem met verwondering.
De horen klonk, de auto suisde verder, door breede
schitterende straten, waarin d'e „upper" vierhonderd
van San Antonio hun genoegens zochten.
Zij reden over do Alamo-plaza met het mooie plant
soen. Hooge palmen ruischten in den avondwind; de
bloemen van het Zuiden geurden zoet en bedwelmend.
Donker verhief zich hot oude Alamo-gebouw, een her
innering aan den Spaansehoa tijd. Daarnaast lag,
hol verlicht, het groote Menger-hotel met de marme
ren vestibule, waarin elegante mensehen in schommel
stoelen lagen en zich verveelden. AR een kasteel
verhief het nieuwe postkantoor zich boven de palmen.
Op de daken waren ontelbare reclames in kleurige
electrische lampjes, die als gekleurde edelgesteenten
aan den donkeren hemel gloeiden.
Overal loven en een feest van kleuren.
Nu ging het langzaam de volle hoofdstraat, de
Houston Street in. Op den straatweg rolden in een
onafzienbare koten auto's, buggies en electrische
trams. Op de trottoirs stroomden feestelijk gekloede
menschen van alle natiën voorbij. Bevallige America-
girls, blootshoofds en in lichte dunno kleeren; Moxi-
caanschen in levendige, diepe kleuren met de mantilla
on met bloemen in het haar; vreemden, tourist en,
zakenmonschen uit hot. Noorden, farmers, die precies
zoo plomp en onbeholpen waren als de boeren in Eu
ropa, oen paar Zuidelijke grandseigneurs, soldaten en
officieren,- dio Loe voor brievenbestellers hield, dat
alles bewoog zich door elkiander, kwam hier uit een
café en ging daar in een schouwburg. Cafó's, ban-
kstwinksls, vruchtenhandelaars, dfogistwinkels, bars,
VROUWENKIESRECHT.
Naar Het Volk verneemt, heeft het bestuur van de
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht aan de candida-
ten voor do Tweede Kamer verzocht antwoord te wil
len geven o-p de volgende vragen:
Is u voor directe invoering van kiesrecht en ver
kiesbaarheid der vrouw, bij d'e eerstvolgende grond
wetsherziening
Is u bereid tegen elke uitbreiding van mannenkies-
rec.ht te stommen, indien daarmede niet vrouwenkies
recht in den een of anderen vorm gepaard gaat?
Gemengd nieuws.
DE TYPOGRAEENSTAKING.
Er i® Zaterdag langdurig geconfereerd tusschen het
bestuur van de Amsterdamsche Drukkersvereeniging
en de vertegenwoordigers der werklieden. Een resul
taat werd! niet bereikt. liet niet verkrijgen van- een
oogenblikkelijko overeenstemming behoeft echter,
naar aan het Hbld. werd medegedeeld, niet te worden
opgevat als een absoluut afbreken dór onderhandelin
gen.
Een aantal patroons, in wier inrichtingen niet
wordt gestaakt, hebben Zaterdag aan de werklieden,
wien 14 dagen geleden bet arbeidscontract is opge-
zegt, schriftelijk of mondeling medegedeeld, dat zij,
nu d'e arbdieosvereenkomst is geëindigd, Maandag
a.s. (dus heden) weer aan den arbeid kunnen gaan,
op het tot heden door hen verdiende loon, alleen op
voorwaarde, d'at zij bereid zijn, desnoods1 arbeid te
verrichten ook voor andere inrichtingen d'an die,
waaraan ze verbonden zijn.
Eventueel betere arbeidsvoorwaarden, welker invoe
ring eerlang kan worden verwacht, zullen dan aller
eerst op hen van toepassing zijn.
Kunnen do werklieden zich hiermede niet vereeni
gen, dan wordt de dienstbetrekking als geëindigd be
schouwd.
Hoewel nog geen nader bericht is ontvangen, zal dit
wel neerkomen op het stopzetten dier drukkerijen, om
dat do werklieden deze voorwaarden wel niet zullen
aanvaarden.
Bij óén firma, n.l. do drukkerij voorheen Ellerman
Harms en Co., kregen de werklieden, hoewel zij 14 da
gen geleden werden opgezegd, de mededeoling, dat zij
heden op de oude voorwaarden den arbeid kunnen
hervatten; de bepaling op do andere drukkerijen er bij
gevoegd, bleef hier achterwege.
Zaterdagavond' is er weer een nummer van De
Standaard' gekomen, maar het blad meldt:
Do drukkersfirma, die ons vorig no. en ook dit
heeft gedtukt, ziet zich gedwongen verdere hulp ons
te ontzeggen, door de bedreigingen van liet stakings
comité te Amsterdam. Dit no. zal dus het laatste
zijn, dat do.or deze firma wordt geleverd.
EEN GOEDE VANGST.
Een paar maanden geleden had te Denekamp over
dag een brutale inbraak mot diefstal plaats bij een
landbouwer aldaar. De dief, door d'e huisvrouw op
heeterdaad betrapt, wist te ontkomen met verschillen
de gouden sieraden en wat geld. Thans heeft de po
litie to Enschede iemand, ontsnapt uit de gevan ge uit
te Harderwijk, aangehouden als do vermoedelijke da
der. Een der gestolen ringen met den naam van de
vrouw des huizes erin gegraveerd, droeg hij nog aan
zijn vinger. Eon gedeelte van het overige gestolen
goudwerk is bij een goudsmid teruggevonden, alsmedo
bioscopen en variété's wisselden elkander af. Daar-
tusschen waren elegante magazijnen, veel juweliers en
handelaars in curiositeiten. Van de eone zijde van
do straat naar de andere waren bogen van electrische
lampjes gespannen, zoodat men in een stroom van
licht reed.
De auto hield) stil voor het hooge portaal van het
Gun ter-hotel.
Dokter Stower scheen hier goed bekend te zijn.
Door verschillende met groote weelde ingerichte zalen
leidde hij Loe naar de eetzaal, waaruit een gedempte
muziek ben tegenklonk, en die meer in den stijl van
een tempel dan van een eetzaal voor vroolijke men
schen gebouwd' was.
Loe was nu al gewond aan deftige Amerikaanscho
hotels en stapte rustig achter den dokter aan. Dezo
scheen zeer gehaast en bestelde bij den grijzenden nc-
gerkcllner een reek® dure gerechten en wijn.
Loo sloeg hem ongemerkt gade. Hij zag er zenuw
achtig en ziek uit, bijna teringachtig. Een eigenaar-
dig verstandig gezicht, dat tegelijk boeiend en ufstoo
tend was. Er lag iets hards, wreeds en brutaal zinne
lijks in zijn oog. Dat was haar in Potsdam niet zoo
opgevallen. Loe vroeg' zich onwillekeurig af, waarom
deze man haar zoo vriendelijk had uitgenoodlgd en
haar nu zoo rijk onthaalde. Hij zag er niet uit, alsof
hij iets uit goedheid: zou doen.
„Welkom in Texas!" zei dokter Stower, zijn glas op
heffend. Loe nam ook haar glas op.
„Nuffig' schijnt u niet te ziju!"
Zij schudde met kracht het hoofd. „Neen, zeker
niet!"
„Dat is ook een geluk. U zult zich dan bij ons ge
makkelijk schikken in New Braunfels. Wij „campen"
namelijk tegenwoordig in t.weo „bungalows." Het sa
natorium bob ik om mijn gezondheid moeten opgeven.
Maar ik praktizeer nog en heb een kleine Idiniek.
Daar kunt u mot de ziekenverpleging helpen."
„Ik wil mo gaarne nuttig maken," haastte Loe zich
te zeggen. Zij was een weinig onthutst. Mevrouw
Stower, geboren von Schönberg, had er niets van ge
schreven, dat haar man het sanatorium had opgege
ven.
u .i... CWüïdt vwrolgd.)