Schaakrubriek.
i i I
DAALDERS
Damrubriek.
Ziek en niet ziek.
Nierlijders.
m&.
'/vm. mm
m/m.
7.
7.
m,
1 Kilo
1 Ons
18 ets
SPROKKELINGEN.
hebben zich vereenig'dl om te strijden voor 't schoone j
doel, dat het ouderdomsleed, veroorzaakt door armoe
de, dtoor Staatspensioen tot het verleden zal behaoren.
En eens zulle» mannen van allerlei godsdienstige en
politieke overtuiging gevonden worden, die den weg,
welke daartoe kan leiden, wel kunnen vinden.
Moge 't niet lang meer duren!!
„Op mijn spreekuur komen tal van vrouwen, die
door overmatig werken, door onvoldoende rust klagen
over algemeene lichaamszwakte, zonder dat eigenlijk
eenig orgaan ziek is. l*n al zulke gevallen van alge-
■meene lichaamsverzwakking waar een goed voedings
middel noodig is, dat niet alleen verloren krachten te
ruggeeft, maar ook de maag prikkelt tot nieuwe voed-
selopname, geef ik Sanatogen, meestal met het beste
succes."
Deze passage uit het geschrift van een bekend
Haagsch geneesheer geeft «r enkele woorden de oor
zaken en het middel tot herstel aan voor die tallooze
ongesteldheden, die geen eigenlijke ziekten zijn, maar
toch het leven van zeer veel menschen, zoowel mannen
als vrouwen, onaangenaam maken. Die menschen hel
pen geen medicijnen, meer rust kunnen zij niet ne
men ze moeten door een krachtige, doeltreffe'nde voe
ding er weer boven op komen.
Sanatogen, een zuiver, licht verteerbaar eiwit, ge
bonden aan de opwekkende zenuwbouwstof phosphor,
en snel en volkomen in het organisme opneembaar,
verricht in zulk een toestand wonderen. Dat is niet
alleen hef oordeel1 van bovengenoemden Haagsehen
arts, maar meer dan 15.000 artsen uit alle landen,
waaronder honderden Nederlanders, hebben allen
schriftelijk verklaard1, dat ook zij met Sanatogen die
zeer gunstige uitkomsten hebben bereikt.
Men late zich door die 15.000 artsen van goeden
raad dienen en neme in die toestanden van zwakte-
zonder-ziek-te-zijn eenigen tijd geregeld Sanatogen.
Sanatogen is bij alle apothekers en drogisten ver
krijgbaar in verpakkingen vanaf 1.
Ufo. 380.
HERINNERING No. 2.
W>M. SÈB 1PÜ 1
wn t/z/s/jvtt
Mat in 2 zetten.
Voor de 2 onuitgegeven problemen en die van de
Nos. 376 ,377 en 378, ontvingen wij nog goede oplos
singen van de heeren G. v. Dort te Leusden, P. Bak
ker en ÏI. Weenink te Amsterdam en J. Reeser te
Voorburg.
CORRESPONDENTIE.
R. H. de W. Uw opmerking is volkomen juist. U
zult er later wel meer van hooren van bedoelden,
vriend. Zoolang blijft hetgeen U schreef tusschen U
en ons, niet waar?
Aan'de Dammers!
Met dank voor'de ontvangen oplossingen van pro
bleem 221.
Stand:
Zwart: 1, 3, 8, 10, 13, 14, 16, 19, 21, 24, 29, 30, 34.
Wit: 27, 28, 32, 33, 35, 39, 41, 43, 46, 47, 49, 50.
Oplossing
1. 28—22 1. 29 38
2. 22—17 2. 21 12
3. 4742 3. 38 36
4. 4641 4. 36 47
5. 43—38 5. 47 44
6. 49 7 6. 1 12
7. 35 2 en wint.
Wij ontvingen ditmaal goede oplossingen van de
heeren
O. Betlem Jr., G. Cloeck, D. Gerling, J. Houtkoo-
per, J. K., G. van Nieuwkuijk te Alkmaar, S. Hof
man, Wijde Wormer, H. E. Lantinga, Haarlem, H. J.
Toepoel, Apeldoorn en P. Waterdrinker, Bobeldijk.
Twee fraaie combinaties.
Bij 't doorbladeren van den len Jaargang van ons
Bondsorgaan (dat met April a.s. zijn 5en jaargang
hoopt in te gaan) viel ons oog op twee schitterende
combinaties van Fabre.
In den volgenden stand wint wit een schijf.
Dit geschiedde op de volgende wijze:
(De lezer trachte deze 12 zetten diepe combinatie
eerst zelf te vinden)
1.
28—22
1.
17 28
2.
26 17
2.
11 22
3.
25—20
3.
14 25
4.
34—29
4.
23 34
5.
32 14
5.
9 20
6.
39 19
6.
13 24
27—21
16 27
8.
33—28
8.
22 33
9.
31 11
9.
6 17
10.
38 29
10.
24 33
11.
35—30
11.
25 34
12.
40 38 en
heeft een schijf
In den tweeden stand speelt wit en haalt dam.
grondslag berustende
vereenigmgen
1.
27—22
1.
18 27
2.
32 21
2.
23 41
3.
21—17
3.
11 22
4.
42—37
4.
41 32
5.
38 18
5.
13 22
6.
36—31
6.
26 37
7.
48—42
7.
37 48
8.
33—29
8.
24 24
9.
49 40
9.
48 30
10.
35 20
Zeer mooi.
Wij twijfelen niet, of na 't bestudeeren van deze
combinaties, zal men met genoegen zoekén naar de
oplossing van het volgende probleem:
Probleem 222 van J. NO OME1 Mzn., Purmerend.
>5c - •"<*-
Zwart-: 2, 4, 8, 9, 13, 14, 19, 22, 23, 27, 28, 29, 32, 33.
Wit: 11, 17, 30, 34, 35, 36, 39, 41, 42, 43, 44, 47, 48,
49.
Oplossingen vóór of op 20 Februari, bureau van dit
blad, motto „Damrubriek".
De aandacht der damliefhebbers zij nogmaals ge
vestigd op den Competitie-wedstrijd, die Zondag 16
Februari, 's morgens 11 uur, in ,,'t Gulden Vlies", al
hier zal gehouden worden. De drie tientallen van
„Damlust" te Zuid-Scharwoude spelen dan respectie
velijk tegen V. A. D. I, Damclub Haarlem en Wor-
merveer II. Belangstellenden zijn welkom!
Ingezonden Mededeelinger»
Het komt voor, dat lijders aan een nieraandoening
een betrekkelijk uitstekende gezondheid schijnen te
genieten. Niettemin wordt hun bloed armer, hun
krachten nemen af, d'oordat het eiwit ongestoord het
lichaam kan verlaten, en de gevaarlijke vergiften, die
door de nieren niet verwijderd worden, ondermijnen
onverdacht het organisme.
Rugpijn, hoofdpijn, een onverklaarbare vermoeid
heid, jeuking der huid1 zonder sporen, een gevoel van
koude in de ledematen, krampen in de beenen (vooral
's nachts), plotseling wakker schrikken, suizingen in
de ooren, duizeligheid, abnormaal gekleurde urine,
schuimend, voortdurende aandrang, zwellingen rond
de oogen en in de enkels, bunnen de voortwoekerende
kwaal aanduiden.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen, genomen vanaf het
optreden der eerste verschijnselen, tasten de kwaal in
haar oorsprong aan en voorkomen noodlottige gevol
gen als waterzucht, niersteen, nierontsteking, uremie
(urinezuurvergiftiging), enz.
Te Alkmaar verkrijgb. bij de hh.
Nierop en Slothoub r, Langestr 52.
Toezending geschiedt fr. na ontv.
v. postwissel f 1.75 voor één, of
f 10.voor zes doozen. Eischt de
echte Foster's Rugpijn NierenPillen,
weigert elke doos, die niet voorzien
mark. ia van nevenstaand handelsmerk.
Ingezonden Stokken.
OPZETTELIJKE ONBILLIJKE
BELASTINGHEFFING!
Geachte Hoofdredacteur.
Vergun mij naar aanleiding van het gisteren in
uw blad vermelde over de belasting op openbare veiv
makelijkheden eenige plaatsruimte.
We lezen in bedoeld stuk, dat B. en W. het adres,
hun door den Raad in de zitting van 8 Januari in
handen gesteld om bericht en raad, om advies hebben
gezonden naar den gemeente-controleur; dat deze
daarover een rapport heeft uitgebracht, met welk
rapport het college van B. en W. zich „wel" kan ver
eenigen.
In dat rapport dan wordt gezegd:
„De bepaling, dat vereenigingen rechtspersoonlijk
heid moeten bezitten, om te genieten van de vrijstel
ling volgens art. 5 der verordening, is gemaakt om de
heffing mogelijk te maken, zonder het vereenigingsle-
ven te Alkmaar te drukken."
Verder heet het: „Nu is het mij niet duidelijk, op
welke wijze die bepaling bezwarend kan zijn voor de
vereenigingskassen". Een koninklijke goedkeuring,
zegt de adviseerende ambtenaar, is gemakkelijk ver
kregen en bij vereenigingen die deze niet kunnen ver
krijgen (zooals de anti-miütairisten-vereeniging),
drukt de belasting niet op de kas der vereeniging,
doch op de bezoekers van de door haar georganiseerde
openbare vermakelijkheden.
Ook vernemen wij uit het rapport, dat bij het vrij
stellen van vereenigingen met rechtspersoonlijkheid,
de gedachte heeft voorgezeten, bescherming te ver-
leenen aan de op gezonden grondslag berustende ver
eenigingen.
Hoe zit dat nu? Eerst verklaart de gemeente-con
troleur, dat heffing voor alle vereenigingen, het ver-
eenigingsleven in Alkmaar zou drukken en dat bij de
vrijstelling heeft voorgezeten de op gezonden grond
slag berustende vereenigingen te beschermen en later
zegt hij, dat het hem niet duidelijk is, op welke wijze
die bepaling bezwarend kan zijn voor de verenigings
kassen.
Voelt de steller van het rapport dan niet, dat wan
neer het waar is, dat vrijstelling, bescherming betee-
kent aan de op gezonden grondslag berustende ver
eenigingen, het niet minder waar is, dat een heffing
bezwarend is voor de volgens hem op een ongezonden
I Het is dan ook bijna onbegrijpelijk, dat B. en W.
hier het onlogische van het rapport niet ontdekten.
Of geeft het woordje „wel" in „Waar ons collage zich
met de beschouwingen van den gemeente-controleur,
nedergelegd in bovenstaand rapport, wel kan veree
nigen, hebben wij de eer uwe vergadering voor te stel
len", soms te kennen, dat B: en W. dit betoog toch
ook niet zoo schitterend vonden?
Voor de gemeente Amsterdam moet de conclusie
van den controleur een uitkomst zijn.
B. en W. van Amsterdam hebben aan de Amster-
damsche tooneeldirecteuren, de heeren Heijermans,
Roij,aards en van Nouhiuijs', op hun verzoek om vrij
stelling van stedelijke belasting, omdat de bioscopen
alle baten naar zich toe halen, maar te berichten, dat
de gemeente-controleur van Alkmaar tot de conclusie
is gekomen, dat de belasting niet drukt op de kas der
vereeniging, doch op de bezoekers van de door haar
georganiseerde openbare vermakelijkheden, om er voor
te zorgen, dat die tooneeldirecteuren, van schaamte
over hun dom verzoek, de eerste jaren hun mond wel
zullen houden.
Wanneer men in het rapport leest, dat de propa-
ganda-bijeenkomsten alleen dan als openbare verma
kelijkheden -worden beschouwd', als de vereeniging zoo
ver gaat, dat zij een tooneelstuk doet opvoeren of op
andere wijze den bezoekers gelegenheid geeft zich te
vermaken, dan vraagt men zich af, waar gaan wij
heen, wanneer de fiscus zich aanmatigt te beoordee-
len, wat onder een propaganda-bijeenkomst gerekend
moet worden en wat niet.
Het kan toch niet ontkend! worden, dat menig too-
neelschrijver in zijn werken meer verheffends heeft
gelegd, dan het een spreker mogelijk is weer te ge
ven, dat menig dichter door zijn werk beter de gevoe
lige snaar in de menschenziel kan treffen, dan een
spreker dit met zijn woord vermag, dat menig compo
nist de menschenziel in het hart kan roeren en daar
door den mensch kan brengen tot het hoogere, zonder
dat men dit alles met het woord vermaak kan bestem
pelen. Laat het toch aan. de betrokken vereenigingen
over om te bepalen, hoe zij hun propagandawerk deu
ken te voeren.
Het gaat in deze zaak dan ook om het recht. Het
geldt hier „alle gelijke monniken gelijke kappen," of
vereenigingen met rechtspersoonlijkheid vrij, maar
dan ook de andere vereenigingen van inwoners vrij
gesteld öf allemaal betalen.
Wij wenschen verschoond te blijven van de voorge
zeten bescherming voor vereenigingen berustende op
een gezonden grondslag, omdat dit veel overkomst
heeft met apenliefde en wij worden nu eenmaal niet
gaarne doodgedrukt.
Eu nu kan men van meening zijn, dat een anti-mili-
tairisten-vereeniging niet staat op een gezonden
grondslag, daar trekken wij ons niets van aan; zoo
lang men ons niet van het tegendeel overtuigt, hou
den wij ons streven „geen man en geen cent voor den
oorlog" voor hoogst zedelijk.
Intusschen, het adres heeft toch iets geholpen, een
wijziging wordit ook door den controleur noodig ge
acht, maar deze wijziging is er eene in verscherpenden
zin. De rapporteur schijnt niet te begrijpen dat het
hier om een recht gaat en veronderstelt daarom, dat
hij ontduiking heeft te vreezen, alsof deze dan door de
hem gedachte wijziging onmogelijk ware? De afdee-
ling Alkmaar van den Bond) voor Staatspensionnee-
ring of de afdeelingen van den Bond voor Vrouwen
kiesrecht, of van de Onthoudersvereenigingen, alle
afdeelingen van Koninklijk Goedgekeurde vereenigin
gen, kunnen immers reeds op grondl van de bestaande
verordening, de verschuldigdheid van de belasting be
twisten. In de verordening staat immers diat van be
lasting vrijgesteld zijn alle openbare vermakelijkheden
door vereenigingen in het bezit van rechtspersoonlijk
heid of afdeelingen daarvan mits hier ter stede ge
zeteld. Een afdeeling zetelt waar de afdeel'ingskas
gevestigd is, zoodat Alkmaarsche afdeelingen van Ko
ninklijk goedgekeurde vereenigingen op grond van de
verordening vrijstelling kunnen erlangen.
Veel, zeer veel, zou ik, die van meening ben dat af
schaffing van de geheele verordening het meest ge-
wenscht was, daar ook de verordening belemmerend is
voor datgene, wat er in Alkmaar op kunstgebied ge
organiseerd wordt, nog over de verordening en het
rapport van den controleur kunnen schrijven; ik zou
met recht kunnen betoogen, dat het in ieder geval
sympathieker ware geweest, indien als wijziging ware
voorgesteld, dat B. en W. het recht kregen, aan ver
eenigingen zonder rechtspersoonlijkheid, voor hunne
uitvoeringen ten bate van eenig liefdadig doel, vrij
stelling te verleenen, ik zou nog uitvoerig op de on
billijkheid kunnen wijzen, dat het bij de bestaande
verordening voorkomt, wat bij staatspensionneering
gebeurde, dat men bij een mindere opbrengst nog meer
betaalt dan bij een meerdere ontvangst, maar ik zal,
daar ik reeds zeer veel van de ruimte heb ingenomen,
dit niet doen en eindigen met den wensch dat de Raad
moge besluiten het verzoek der adressanten in te wil
ligen of bij' besluit te bepalen, dat allen moeten beta
len. Gelijkstelling van alle vereenigingen is noodza
kelijk.
Met dank voor de plaatsruimte.
Hoogachtend,
13 Februari. D. A. KLOMP.
KINDERVRIENDEN
In verband1 met een advertentie in dit b'lad onder
hetzelfde opschrift brengt de afd. Amsterdam van het
Ned. Ond. Genootschap het volgende onder de aan
dacht.
Zij wil Amsterd. Schoolkinderen, van 10 tot 12 jaar
gedurende de groote vacantie (3 weken) bij buiten-
menschen tegen matige verg'oeding b. v. 0.50 per
dag en per kind -„in pension" zien te plaatsen.
Drie volle weken in de frissche buitenlucht?
Wat al voordeelen ziju daaraan verbonden!
Hoe moet dit alleen al het arme groote stadskind,
dat in zijn stegen en sloppen vaak nauwelijks de zou
ziet, ten goede komen.
ILoevele dingen, dieren en planten, voorheen mis
schien alleen bij namen bekend', zal het van nabij
zien
En dan het werken op en om de boerderijhet leven
der buitenmenschen
Nu zal het kind pas kunnen- begrijpen, dat de mor
genstond goudl in den mond heeft.
Wij roepen met vrijmoedigheid de medewerking in
van allen, die iets voelen voor het arme, wat het na
tuurleven betreft, zoo misdeelde stadskind. We stel
len ons voor in één huisgezin of 2 jongens, öf 2 meis
jes te plaatsen. Die kinderen zullen dan behandeld
moeten worden als eigenkinderen. Het is de bedoe
ling hen eenigen arbeid te laten verrichten. Nooit te
veel en beslist zonder dwang. Arbeid voorkomt verve
ling, de bron van veel kwaad.
Doch spelen blijft de hoofdzaak.
Er moet natuurlijk toezicht uitgeoefend worden.
Wel stellen wij ons voor, dit nog op andere wijze te
doen, maar in de eerste plaats zullen de pleegouders
er voor moeten zorgen.
Zwemmen, baden en alles wat gevaar kan opleve
ren, is beslist verboden.
Dit zullen% de ouders en ook de kinderen moeten we
ten. Nu zullen er wel uitsluitend kinderen worden
uitgezonden, van wie men verwachten kan, dat zij ge
hoorzaam zullen zijn, maar toezicht blijft immer noo
dig.
Wie wil ons nu eens flink helpen?
We komen met iets nieuws en het nieuwe lijkt vaak
vreemd. Maar wie even over de zaak wil nadenken,
zal het met ons eens zijn, dat het jammer zou zijn,
als ze zou mislukken door gebrek aan medewerking.
We hebben veel adressen noodig van kindervrien
den, die nu eens drie weken lang voor pleegouders
willen spelen. Helpt ons nu eens flink! Dan lukt ons
plan zeker.
Meerdere inlichtingen verschaft zeer gaarne de heer
J. Komrij.
Voor de afd. Amsterdam N. O. G.
P. K. VAN DOORNIK.
H. SCHUTTE.
J. KOMRIJ.
Amsterdam, Eerste Llelmersstraat 218.
MANIFEST.
Aan de leden van de vier organisaties-.
Waarde Vakgenooten!
Door de patroonsvereenigingen, aangesloten bij het
landelijk „Verbond van Sigarenfabrikantenvereeni-
gingen," is als antwoord! op de door ons geproclameer
de stakingen tot uitsluiting besloten van alle georga
niseerde werklieden, aangesloten bij onderstaande or
ganisaties, omdat door -dezen niet is voldaan aan den
eisch der patroons, om de genoemde stakingen vóór
6 Februari op te heffen.
Alleen de Amsterdamsche vereeniging heeft dit be
sluit tot uitsluiting niet uitgevoerd.
Hierdoor is in den stand van onze actie een belang
rijke wijziging gekomen, waarvan de gevolgen nog
niet met juistheid vastgesteld kunnen worden. Wij we
ten, dat g'ij met kalmte dezen strijd afwacht en den
patroons zult toonen dat het u ernst is met uwe
eischen en dus niet voor deze daad der patroons zult
terugdeinzen.
Hoelang deze uitsluiting zal duren, is natuurlijk
niet bij benadering te zeggen, doch ^ijn overtuigd, dat
wij niet eerder de fabriek zullen ingaan alvorens in
onze materieele positie verbetering gebracht is. De
strijd zal dus hevig worden, d-och van ons eendrachtig
optreden zal het afhangen of wij hierdoor eene lande
lijke regeling zullen verkrijgen, waarop wij reeds lang
hebben gehoopt. De fabrikanten hebben gemeend
het zwaard te moeten hanteeren, doch1 gij zult dezen
aanval weerstaan, toonen, dab gij geloof hebt in ons
goed recht en ons uw vertrouwen blijven schenken.
Deze uitsluiting is zoo schandelijk, dat wij met ze
kerheid kunnen zeggen, dat -de geheele arbeidersbewe
ging alle kracht zal bijzetten, om ons tot de overwin
ning te voeren. Doch ook in andere kringen is men
ons sympathiek gezind, omdat men ook daar overtuigd
is de heeren fabrikanten hebben dit óók erkend
dat de materieele positie d'er tabaksbewerkers nood
wendig moet worden verbeterd.
Moreel staan wij dus zeer sterk, en dat zal ons de
kracht geven den Strijd tot een goed einde te brengen.
Ten slotte: de patroons hebben gehoopt, dat onze
menschen, door de bedreiging met uitsluiting, on
trouw aan het vaandel' der organisatie zouden worden.
Dat is echter niet gebeurd; die hoop der patroons is
niet verwezenlijkt.
Doch zeer waarschijnlijk zullen zij nu vóór het in
gaan der uitsluiting u verzoeken voor uw lidmaat
schap te bedanken, opdat u zult kunnen doorwerken
op de door bun gestelde voorwaarden.
Dat zal dan de laatste troef zijn, die de fabrikanten
uitspelen om het spel nog voor een deel' te winnen.
Dat is het laatste middel wat zij nog kunnen aan
wenden, om eenige onzer leden afvallig te maken, en
te trachten, hiermede hunne positie te redden.
Wel een bewijs, dat de heeren nu reeds met hun be
sluit tot uitsluiting verlegen zitten.
Vrienden! Kameraden! Er staan thans1 voor u groo-,
te belangen op het spel; gij weet, het gaat om de ver
betering uwer toestand en mioreele verheffing; gij
zult dat zeker op dit gewichtig oogenblik niet verge
ten, en wij vertrouwen dan ook, dat uw eenig ant
woord op de vraag der patroons, of ge op de door hun
gestelde voorwaarden wilt blijven werken, „Neen" zal
zijn.
Bedenkt wel, het is onze eer en onze trots, voor nu
en voor de toekomst, wanneer niet één der werklieden
zich bereid verklaart op die voorwaarden den arbeid
te hefvatten.
Ook de onvereenigden wekken wij met nadruk op,
zich aan onze zijde te scharen.
Namens de hoofdbesturen der vier organisaties
Voor den Christelijken Bond.
K. KRUITHOF, Voorzitter.
O. C. VAN BOOM, Secretaris.
Voor den R. K. Bond:
J. KOK, Voorzitter.
J. KAREL, Secretaris.
Voor de Federatie:
H. MILTENBURG, w.n. Vöorz.
C. WOLF, w.n. Secretaris.
Voor den Ned. Bond:
H. J. BRUENS, Voorzitter.
F. BOMMER, Secretaris.
Ingezonden uiededeelinKen.
EEN NIEUWE VROUWEN-INDUSTRIE IN
DEN EIFEL.
In den Eifel isi een nieuw beroep voor vrouwen ge
komen, n.l. het aankleeden van poppen. In „der
Tag" schrijft iemand) daarover het volgende:
„Op mijn vraag naar de poppenwerkplaats'^ voerden
een paar kinderen mij in triomf naar een klein, scheef
huisje, in een smalle achterkamer, waar aan den wand
kartonnen doozen van allerlei grootte waren opge
steld. Het was Zondlag en de arbeid: rustte. Doch ik
had geluk -en vond! een „poppenjuffrouw" druk bezig
eeu voorname bruid! uit den Eifel het met goud be
werkte, bruidamut'sje op het stroogele haar te zetten.
Een schortje van grasgroene zijde bolde over den don
keren wollen rok van de pop. De schouders werden be
dekt door een katoenen doek, waarin bloemen van al
lerlei kleuren schitterden. Schel en bont waren ook
de kousen, met zichtbare trots: liet de werkster haar
arbeid zien en d'at het gelukt was, verrieden haar mijn
blikken. Ook toonde ze mij: den bruidegom. Die was
niet zoo bont gekleed! als de bruid, hij droeg een ge
bloemd' zijden vest met gouden knoopen, een korte la-
kensche jas en een bontgestreepte broek. Het leukste
was de hooge zwarte hoed, die volgens oude modellen
heel natuurgetrouw was nagebootst. En omdlat eeu
bruidispaa-r gewoonlijk ook een gevolg heeft, waren er
een dozijn vrouwen en mannen in feestdos bont als
een kermiskraam.
In de poppenwerkkamer opende men de eene doos
na de andere en te voorschijn kwamen aardige Eifeler
