DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
RONA Cacao
Van Houten s
No. 47
Honderd en vijftiende Jaargang.
1913
DINSDAG
25 FEBRUARI.
Ontwerp-zomerdienstregelingen
voor de Spoorwegen.
EEUILLETON.
In het Land van den Dollar.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
Het is verbazend zoo krachtig als
sedert haar verschijning heeft medegewerkt tot verdere ver
breiding in alle lagen der maatschappij van het gebruik van
cacao als dagelijksche drank. Ze mag eigenlijk in geen enkel
huishouden ontbreken. De tijd dat cacao als een weelde
artikel werd beschouwd is voorbij. De voedende en op
wekkende eigenschappen gepaard met de goedkoopte van dit
krachtige fabrikaat maken RONA Cacao tot een onmisbaar
artikel van dagelijksch gebruik in elk gezin.
BINNENLAND.
ALKMAARSC
ODRANT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
ALKMAAR brengen ter algemeene kennis, dat van
heden af voor een ieder ter Secretarie ter inzage zijn
nedergelegd de ontwerpen van de zomerdienst-
regeling 1913 voor de Noord-Brabantsch
Dnltache Spoorweg-Maatschappij en voor de
Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij.
Eventueele opmerkingen betreffende deze dienstre-
gelingsontwerpen moeten rechtstreeks worden inge
zonden aan het Departement van Watei staat, vóór of
op 1 Maart a.s.
Burgemeester en Wethouders van Alkmaar,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 22 Februari 1913.
ALKMAAR, 25 Februari.
De omstandigheden zijn dikwijls sterker dan de
mooiste principes. Tegen wil en dank wordt men
soms gedwongen, op opportuniteitsgronden iets te doen
of na te laten, hetgeen men eigenlijk liever niet ge
daan of niet nagelaten had. Een aardig voorbeeld
hiervan geeft op het oogenblik een Zwitsersche bonds-
regeering. In de Zwitsersche grondwet staat een ar
tikel, waarbij het verboden is in Zwitserland speel
huizen te openen. Vóór 1874 bestond er een gelegen
heid om te spelen, gelijk Baden-Baden, Monte-Carlo
en andere plaatsen er ook hebben. Maar zij kreeg
meer en meer de publieke opinie tegen zich en in
evengenoeïtrd jaar besloot de bondsregeering het hier
boven aangehaalde artikel 35 in te voeren. Nu spreekt
het intussehen wel van zelf, dat het artikel overtreden
werd. Overal waar vreemdelingen kwamen werd ge
speeld, niet in aparte speelhuizen maar in de casino's,
waar tevens specialiteiten optraden, concerten werden
gegeven, kortom allerlei publieke vermakelijkheden
werden gegeven. Mon redeneerde alduswij moeten
het onzen gasten aangenaam maken, wij moeten hun
ontspanning geven, wanneer het weer slecht is. Doen
wij dat niet, dan gaan ze ons verlaten en mist Zwit
serland een aanzienlijke bron van inkomsten, buiten
welke men niet meer kan. Zoo werd er gespeeld te
Bern, Thun, Interlaken, Lucern, Genève. en dé
overheid liet dit oogluikend toe. In den laatsten tijd
is hiertegen echter verzet gekomen en er is een bewe
ging op touw gezet om de regeering er toe te brengen
lie wet te handhaven. Zelfs is er een courant opge
richt „Artikel 35," dat voortdurend propaganda
maakt voor het speelverbod. Natuurlijk is op deze
actie een contra-actie gevolgd, vooral in die plaatsen,
waar men groot belang heeft bij het vreemdelingen
verkeer. De tegenstanders van het verbod betoogden
dat een speelinrichting een instelling van algemeen
nut is, dat zij een bestaansvoorwaarde van de casino's
is, dat zij in hoofdzaak dient voor vreemdelingen en
dat de. bevolking er geen schade van ondervindt, er
niet onder lijdt. Maar de voorstanders stelden hier-
44)
Roman van LENE HAASE.
o
Daar kreeg de jonge vrouw haar in 't- oog cn kwam
naar het tuinhekje toe.
>-Are you looking for a furnished room, ma'am?"
vroeg ze vriendelijk.
„les, zei Loe. „Ik heb al overal rondgezocht,
maar kan niets geschikts vinden. Uw huis lijkt ine
erg aardig, maar ik vrees dat me de kamer te duur
zal zijn."
„Over den prijs zouden we eens kunnen praten; wij
le toen in de eerste plaats op fatsoenlijke huurders.
We hebben al zulke treurige ervaringen opgedaan
There are such tough people (ruw volk) in this town!
Maar u bevalt me; come in, please!"
Hiermede opende ze het tuinhekje.
Loe volgde haar vol verwachting naar de veranda,
waar de jonge man onmiddellijk overeind rees en haar
met een stevigen handdruk begroette.
„Mijn man, mr. Mc. Dowell," stelde de jonge vrouw
voor.
Loe haalde.een kaartje uit haar taschje.
,,0, is u een Duitsche?" vroeg mr. Mc. Dowell.
,,Dat treffen we; Duitschers zijn meestal nette men
sehen.
jpige paar liet haar samen het nette, vriende
lijke huis zien, waarin de beschikbare kamer, die er
leuiig uitzag, een bad1 en een aparte uitgang naar
buiten had. Ze stond' Loe best aan.
"TU°eVee^ Z0U 'ulur wezel1?" vroeg ze aarzelend.
„Ik zou u de kamer voor drie dollars kunnen geven,"
zei mr. Mc Dowell.
Loe boog treurig het- hoofd. Drie dollars was zeker
met te veel voor zoo'n mooie, ruime kamer met. badge
egen tieidj en dan in 't ceutram der stad' gelegen,
maar toch voor haar onbetaalbaar.
„Dat is zeker niet te duur, mr. Mc Dowell," ant-
gen pl.m. 640 in 1911 bij de 205 geschillen gemiddeld
pl.m. 4758 per jaar bij 136.4 stakftigen in de periode
10061910 en gemiddeld pl.m. 270.8 per jaar bij 107.2
geschillen gedurende de periode 19011905.
De provincie, waarin de meeste stakingen uitbra
ken, was Noord-Holland, n.l. 95.
Het aantal uitsluitingen in 1912 uitgebroken, be
draagt 16 tegen 12 in 1911, gemiddeld 24 per jaar ge
durende de periode 19061910 en gemiddeld 11.6 per
jaar gedurende het tijdvak 19011905. Het aantal
uitgestotenen bedraagt pl.m. 1390 (bij de 19 geschil
len), tegen pl.m. 883 bij de 12 uitsluitingen in 1911,
pl.m. 4733.2 per jaar (.bij gemiddeld 23.8 geschillen)
gedurende de periode 1906—1910 en pl.m. 2044.8 per
jaar (bij gemiddeld 11.2 uitsluitingen) gedurende het
tijdvak 19011905. Het aantal ondernemingen be
loopt 24 b(j de 16 uitsluitingen, tegen. 41 in 1911 bij
de 12 geschillen, gemiddeld pl.m. 101.2 per jaar (bij
gemiddeld 23.8 uitsluitingen) gedurende de periode
19061910 en gemiddeld 24.0 per jaar (bij gemiddeld
10.8 geschillen) gedurende hot tijdvak 19011905.
De meeste uitsluitingen kwamen voor in de provin
cie Noord-Holland, n.l. 8.
tegenover, dat de wet er is om toegepast te worden,
en „Artikel 35" bevatte voortdurend berichten, waar
uit bleek, dat ook volbloed Zwitsers in de speelgele-
genheden geruïneerd werden, dat deze gelegenheden
veelvuldig werden bezocht door buitenlandsche leer
lingen van pensionaten, 'hetgeen allerminst gewenscht
mocht lieeten.
De bondsregeering heeft zich herhaaldelijk met deze
kwestie bezig gehouden. Zijzat tussehen twee stoe
len: zij wenschte eenerzijds de wet te handhaven,
maar aan den anderen kant ook het land niet een fac
tor van welvaart te ontnemen door het vreemdelingen
verkeer tegen te werken. Zij verklaarde tenslotte, dat
een café, waarin gespeeld wordt,, niet behoort tot de
speelhuizen, welke de wet verbiedt. Het spreekt wel
vfin zelf, dat deze uitlegging de voorstanders van het
verbod niet bevredigde en dat zij hun actie onver
moeid voortzetten.
Tenslotte heeft de bondsregeering een merkwaardi
ge beslissing genomen. Zij heeft den bond van kur
saal-houders uitgènoodigd een reglement voor 't spel
samen te stellen en dit is geschied. Het reglement
bepaalt, dat er alleen in de casino's en kur-zalen mag
worden gespeeld. De winst mag, na aftrek van een
rente van hoogstens 5 procent en een te voren bepaald
en goedgekeurd bedrag voor kapitaalaflossing enkel
besteed worden voor bevordering van het vreemdelin
genverkeer of zaken van algemeen nut. Elke andere
bestemming is verboden. De inrichtingen moeten elk
jaar rekening en verantwoording afleggen aan het
kanton-bestuur. Er mag' alleen gespeeld worden ge
durende openbare uitvoeringen, in geen geval vóór
drie uur 's middags en na het middernachtelijk uur.
Kinderen beneden 15 jaar mogen niet in de speelzaal
worden toegelaten en aaii het spel mag niet worden
deelgenomen door het personeel van de post, tele-
woordde ze, „maar toch voor mij nog' te veel. Ik kan
helaas niet meer dan twee dollars per week besteden."
Ze zag er echt teleurgesteld' en neerslachtig uit. 't
Leek haar hier alles zoo goed. Och, kon ze hier toch
maar blijven! Ze was zoo doodmoe van al dat rond'loo-
pen.
Intussehen had de jonge vrouw een snellen blik met
haar man gewisseld.
6i)
„Well, miss von Wersten", beg'on ze toen vriende
lijk, „ik heb zoo'n idee, dat we 't goed' met elkaar zou
den kunnen vinden; we zullen u de kamer daarom
voor twee dollars verhuren."
„Werkelijk?!" riep Loe, haar ongeloovig aankijken
de. 't Was voor de allereerste keer in Amerika, dat
zein geldanngelegenheden belangeloos behandeld
werd.
„Sure!" We meencn het", bekrachtigde de jonge
man. „Ziet u, juffrouw, ik ben floorwalker1) bij Jos-
he <fe Co. en den heel en dag in do zaak. Daarom is het
mij heel wat waard als mijn vrouw fatsoenlijke huur
ders heeft, die haar in mijn afwezigheid geen moeite
of onaangenaamheden veroorzaken."
„V e beginnen pas, moet u weten", liet de jonge
mouw er met ee.n lachje op volgen, „ik ben van mijn
ouders weg'geloopen, ziet u, om met Billy te trouwen,
en nu heb ik natuurlijk niets meegekregen. Billy be
zit. ook niets, maar hij verdient gelukkig uog al goed
met die job van floór-walker, eu ik verhuur kamers
cd doe al het huis- en naaiwerk zelf. Zoo verdienen
we allebei, you know en zullen we er best komen. Is
'nt. it, Billy?"
„Sure, little woman!"
Het piepjonge paar keek elkaar aan met oogen
waaruit innige liefde en vroolijke levensmoed straal
de, en Loe kreeg een gevoel alsof ze bij hen paste,
van hun maaksel was.
„Ik ben ook naar San Ant-onio gekomen om een be
staan te zoeken", vertelde ze. „Als 't mij wat mee-
Iemand die rondloopt om het bedienend1 personeel
en do klanten te controleer»».
graaf en de belasting in uniform. De speelzaal moet
geheel afgescheiden zijn van andere zalen, terwijl de
soort van spelen en de hoogste inzet aangegeven is.
De bondsregeering zal dit reglement niet officieel
goedkeuren, doch enkel verklaren, dat het niet in
strijd is met artikel 35 van de grondwet.
Het is een oplossing' maar of ze niet in strijd is
met de bedoeling van den wetgever van 1874?
Wij denken dan ook, dat het blad „Artikel 35"
voorloopig nog wel niet zal worden opgeheven. Zijn
bestaansrecht heeft het althans nog niet verloren
H. M. DE KONINGIN NAAR DEN TAUNÜS.
Hare Majesteit de Koningin heeft het voornemen
zich Woensdagavond om halfacht met de Prinses en
gevolg in den Koninklijken trein te begeven aan het
station der Staatsspoorwegen in Den Haag. De Ko
ninklijke trein zal hierna op een dood spoor worden
gebracht, teneinde de Prinses in de gelegenheid te
stellen zich ter ruste te bogeven, terwijl ook II. M.
in den trein blijft.
Eerst te 9 uur 43 min. zal de trein naar Dïiitsch-
land vertrekken.
Gemeugd nieuws.
WERKSTAKINGEN EN UITSLUITINGEN
IN 1912.
Dezer dagen heeft het Centraal Bureau voor de
Statistiek de voorloopige cijfers betreffende de sta
kingen en. uitsluitingen, welke gedurende het afge-
loopen jaar in ons land uitgebroken zijn, gepubliceerd.
liet aantal in 1912 uitgebroken stakingen bedraagt
260, tegen 205 in 1911, gemiddeld 137 in 19061910
en gemiddeld 120.6 in de periode 19011905. Het
aantal stakers is pl. m. 19,427 (bij 247 geschillen), te
gen pl.m. 19,122 in 1911 (bij 197 stakingen) gemid-
meld pl.m. 7840.8 bij 133.8 geschillen in de periode
19061910 en gemiddeld pl.m. 11,882 per jaar bij 104.4
stakingen in het tijdvak 19011905. Het aantal on
dernemingen beloopt pl.m. 1256 bij 254 stakingen, te-
loopt en ik verdien behoorlijk, dan wil ik u heel graag
drie dollars betalen."
„Allright!" zei mr. Mc. Dowell met een knikje. Een
tweede krachtige handslag bezegelde het huurcontract
en Loe betaalde dé eerste twee dollars vooruit. Daar
op telefoneerde do heer des huizes naar het expeditie
kantoor om den koffer, die met Amerikaansche vlug
heid reeds na twintig minuten van het station ge
bracht werd.
Met een ongekend gevoel van veiligheid en welbe
hagen begon Loe zich in haar nieuwe woning' in te
richten. Deze mooie, frissche kamer, de aangren
zende badgelegenheid en die kleine aparte uitgang
naar de zijlaan, waren nu haar eigen rijk, het terrein
waarop zij alleen baas was. Volgens Amerikaansch
gebruik zouden de Me. Dowells haar woning niet
meer betreden, zoolang hun overeenkomst duurde. Ze
bézat nu een eigen, gezellig tehuis in deze mooie,
vroolijke stad! En morgen zou ze er op uitgaan om
werk te zoeken. Met haar krachtige armen en flink
verstand moest ze dot immers wel vindenZe voel
de nu bijna zooiets als overmoed. Wat alleraardig
ste menscben waren die Mc. Dowells. Bewonderens
waardig zocals die stellig verwende jonge.vrouw haar
liefde gevolgd was, en hoe die twee zich moedig een
bestaan veroverden. Hij had natuurlijk lang' geen lich
te taak als opzichter in een „warenhuis", en zij moest
zich met alle krachten inspannen bungalow en tuin
zoo netjes to onderhouden, to koken eu te naaien. En
wat zag ze er lief en gedistingeerd uit! Op en top
een lady! Er kwamen in de Vereenigde Staten ver
scheiden van die jonge echtparen, die met niets be
gonnen en er zich mot vereende krachten bovenop
werkten, Die eenvoudige, energieke, Anglo-Ameri-
kaansehe middenstand was misschien hot, beste ele
ment in de heele bevolkiug'.
Loe had een verkwikkend bad genomen en zich ver
kleed; ze wilde nu nog' even de stad ingaan om ergens
een flink avondmaal te gebruiken. Heerlijk zoo te
kunnen doen en laten wat jo wou! In veel opzichten
genoot oen vrouw toch wel heel veel vrijheid in Ame
rika. Da Me Dowells zouden steecU een zelfstandige
BEZUINIGING.
Eenigen tijd geleden, aldus schrijft men aan de N.
R. Crt„ is er iu de Tweede Kamer op gewezen, dat
de uitgaven van de directie van den landbouw (Ver
slagen en Mededeelingen van de directie vandenLand-
bouw) te hoog waren. Dé minister heeft toen geant
woord, dat bezuiniging niet wel mogelijk was. Toch
wil men, naar het schijnt, den weg van bezuiniging
op.
Sedert 15 Februari zijn de sera van de Rijksserum-
inriehting niet meer gratis verkrijgbaar, en is voor
de verkrijging van sera een zeer laag tarief ingevoerd.
Deze maatregel is alleszins te billijken, daar het niet
duidelijk is, dat voor den landbouwer alles gratis
moet geschieden. Toch verheffen zich daartegen nu
reeds verschillende stemmen; men gelooft, dat de
nieuwe maatregel voor den landbouw zeer nadeelig
zal zijn. Verwacht mag worden, dat spoedig zal blij
ken, dat men dit wat al te donker in ziet.
Een tweede bezuinigingsmaatregel is bet terugbren
gen van het maximum bedrag, dat aan rijks-, land- en
tuinbouwleeraren toegestaan is als reis- en verblijf
kosten per jaar, tot 600. Deze maatregel is minder
goed te begrijpen. Indien men hier n.l. streng do
hand aan wil houden, zal het gevolg zijn, dat deze
beeren zich minder in hunne ambtsgebieden zullen
kunnen vertoonen, wat toch zeker niet in het belang
van den land- on tuinbouw geacht kan worden.
DIEFSTAL.
Sedert geruimen tijd miste een winkelier te Middel
burg' telkens uit zijn pakhuis verschillende voorwer
pen. Dezer dagen ontdekte hij, dat een kameraad van
zijn zoon, een 16-jarige jongen, leerling der Ambachts
school, zich aan diefstal van die voorwerpen zou
schuldig hebben gemaakt. Hij deed aangifte bij de
politie, waarop deze een inval deed ten huize van de
ouders van den verdachten jongen en aldaar een groot
aantal goederen, als schalen, borden, glaswerk, galan
terieën en andere artikelen van huishoudelijk gebruik
in beslag nam, die de winkelier als zijn eigendom aan
wees.
Bij het voortgezet onderzoek meende de politie, dat
er termen bestonden de moeder van den jongen, als
verdacht van heling der goederen ook aan te houden,
en beiden, moeder en zoon werden naar het politiebu-
rea u overgebracht!
Er zijn echter nog verschillende voorwerpen als
gestolen opgegeven, die niet zijn teruggevonden en
daarom wordt het onderzoek voortgezet.
Van de zijde der familie van de aangehoudenen,
werd medegedeeld, dat de vrouw onschuldig zou zijn
persoonlijkheid in haar respecteeren en zich nooit in
haar aangelegenheden mengen. Slechts aan haar
eigen geweten was ze rekenschap schuldig, en aan de
publieke opinie, die geweldige macht, die de millioe-
nén-bcvolking der nieuwe wereld in zulke knellende
boeien houdt. Als ze zich maar naar de gangbare
opvattingen voegde en oppaste voor een „boss", die
pioliibitionist, spiritist-, evangelist, of iets dergelijks
was, dan zou ze zoo vrij wezen als een vogel in de
lucht.
Een vroolijk liedje neuriënd stapte ze haar zijdeur
uit en sloeg dén weg naar de stad in.
Alle straten straalden in een zee van licht, juist als
(iien eersten avond, toen dr. Stower haar had rondge
leid. Een bontgekleurde menigte bewoog zich langs
.le trottoirs. Op de Alono-Plaza ruischten de palmer.
zacht, in den lauw warmen avondwind. Voor het ho
tel-Menger speelde ecu Mexieaansch orkest. Allo ban
ken op het plein waren dicht bezet met mensehen van
allerlei rang en natie, die van het kostolooze concert
genoten. Loe drong zich op een bank tussehen een
paar arbeiders in. die beleefd' plaats, voor haar hadden
gemaakt.
/e moest toch lachen bij de gedachte, wat men in
Potsdam wel van zoo iets zou gezegd hebben. Veel
van die oude, overgeleverde stands vooroordeel-en kwa
men je toch wel héél belachelijk voor aan deze zijde
van (jen Ocoaan! Die arbeiders in hun vuile werk-
pakjes,1 gedroegen zich hier als gentlemen; dus waren
zo ook gentlemen. Gedurende haar kort verblijf in
Amerika had' Loe de handenarbeid al heel anders lee-
ren schatten.
Met innig' welbehagen luisterde ze naar de uitste
kende muziek, telkens naar den helderen nachthemel
opkijkende, waaraan de Sterren met hun Zuidelijken
schitterglans fonkelden. Wat oen genot! en het
kostte niets!
(Wordt verv»lgd,)
