DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 51. Honderd en vijftiende Jaargang. 1913 ZATERDAG 1 MAART. De nieuwe Ambachtsschool. Het kind eh de school. HET FRANSCH OP DE LAGERE SCHOOL. BINNENLAND. ALKMAARSCHE COURANT HINDERWET. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK MAAR brengen ter algemeene kennis, dat heden op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediende verzoek met bijlagen van de Wed. J. KUIJT, aldaar, om vergunning tot het uitbreiden van de bestaande bewaarplaats van LOMPEN en BEEN DEREN, in het perceel Laat, Wijk D No. 58. Bezwaren tegen deze uitbreiding kunnen worden ingediend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling op VRIJDAG 14 MAART e.k., 's-voormiddags te elf uur en schriftelijk vóór of op dien tijd. Gedurende drie dagen vóór gemelden dag kan de verzoeker en hij die bezwaren hebben ingebracht, op de secretarie de zer gemeente van de terzake ingekomen schrifturen kennis nemen. Alkmaar, 28 Eebruari 1913. Burgemeester en Wethouders voornoemd, G. RIPPING, Voorzitter. DONATH, Secretaris. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK MAAR brengen ter algemeene kennis dat in het gemeenteblad van Alkmaar No. 406 is opgenomen het besluit van den Raad dier gemeente van 19 Februari j.l., waarbij is vastgesteld eene instructie voor den ingenieur bij den dienst der gemeente-werken te Alkmaar. Welke instructie, heden afgekondigd, gedurende drie maanden ter gemeente-secretarie ter lezing is ne- dergelegd en aldaar tegen betaling van 0.07% in af druk is verkrijgbaar gesteld. Alkmaar, 28 Februari 1913. Burgemeester en Wethouders voornoemd, G. RIPPING, Voorzitter. DONATH, Secretaris. ALKMAAR, 1 Maart. Wat het jaar 1913 Alkmaar ook moge brengen, een der belangrijkste data zal zeker wel de dag zijn, waar op de nieuwe Ambachtsschool officieel wordtgeopend. Omstreeks half April zal de plechtige opening ge schieden en de tegenwoordigheid van den Minister van Binnenlandsche Zaken en van den Commissaris der Koningin zal aan deze plechtigheid luister bijzet ten, zal getuigen, dat het inderdaad als een feit van buitengewone beteekenis wordt aangemerkt, indien de Ambachtsschool in gebruik wordt genomen, die in alle opzichten een model-onderwijs-inrichting mag heeten. Wie van buiten het gebouw in oogenschouw heeft genomen en hoevelen hebben hun schreden niet reeds gericht naar den Bergerwegzal onge twijfeld geheel bevredigd zijn door de schoonheid van dit .schoolpaleis, dat aan voornaamheid degelijken een voud paart, gerust een sieraad van onze stad mag hee ten en den vreemdelingen, die onze gemeente bezoe ken, al dadelijk een hoogen dunk moet geven van het geen men hier aandurft en hier doet ter veredeling van het ambacht en voor de ontwikkeling van de am bachtslieden. Indien een schoone omgeving opvoedt tot schoonheidszin en wie zou er aan twijfelen? dan mag worden getuigd, dat van dit gebouw een le- vensveredelenden invloed zal uitgaan, dat het bij de leerlingen den smaak zal ontwikkelen. Nu deze pracht-school haar voltooiing nadert heb ben we verzocht eens een kijkje te mogen nemen en onder het vriendelijke geleide van den president en den directeur, de heeren mr. F. H. G. van der Hoeven en H. van der Heij, hebben we een rondegang door het gebouw gemaakt, welke -ruim twee uur duurde. Twee uren? Ileuseh, lezer. En hoe onwaarschijnlijk u dit moge klinken, het zal u duidelijk worden, wan neer we u mededeelen, dat het justitie-gebouw met het huis van bewaring tweemaal in de Ambachts school zou kunnen worden gemaakt, dat er 2700 M2. van het 6170 M2. groote terrein is bebouwd, dat er 2,5 Hectare^ bepleisterde muur is, dat de buiten-afme tingen <3 bij 35 Meter zijn, de hoogte van het hoofd gebouw 20 Meter bedraagt en het afzonderlijke ge bouw der smederijen 12 bij 46 en 15 M. hoog is. Trou wens het gebouw kost ook 260.000. AA ij zullen de wandeling uitvoerig beschrijven en plaatsen ter verduidelijking den bij dit artikel behoo renden platten grond. Men treedt het gebouw binnen in een ruime vesti bule en heeft dan aan zijn rechterhand een bergplaats voor fietsen, en aan zijn linkerhand een kleedkamer, beide doelmatig ingericht met kapstokken, boterham kastjes voor jongens van buiten etc. Uit deze loka len kunnen de leerlingen in den zeskantigen hal ko men, zoodat de hoofddeuren zooveel mogelijk dicht Hïi De hal heeft een 0PPervlakte van ongeveer 100 M en verrassend is het zacht-gedempte licht dat er binnenvalt. Staande in den hal, heeft men het gezicht op alle gangen van deze verdieping, hetgeen natuurlijk van groot voordeel is. Rechts vindt men een ruim schaftlokaal voor jongens van buiten, links de kamer van den concierge n^t daarnaast een maga zijn voor materiaal (papier e. d.). Wij slaan nu de gang. links in, komen bij een leer- aarskamer aan de linkerhand, met ernaast een maga- zÜn llet middenschot kan echter worden weggeno men, zoodat men dan een vertrek krijgt, dat geschikt is voor leslokaal. Aan het einde der gang is een noodtrap en in dit gedeelte van den vleugel bevindt zich de directeurskamer, van waaruit men een ruim gezicht heeft over het geheele voor-terrein. Daarnaast een kluis voor de zelfgemaakte brandkast en een ka mertje voor een schrijver. Rechts is de ruime schilderswerkplaats met de lak- i kamer, welke geheel stofvrij moet zijn, daarnaast de metselaarswerkplaats, waarvan de afmetingen 8 bij 1" JV1. zijn. j Nu gaan we weer naar den hal en ontmoeten aan ie einde der gang twee timmermanswerkplaatsen, met een schoorsteen (voor het koken van lijm). Hier ebben we in het bijzonder gelegenheid te gewonde- ien, hoe uiterst practisch alles is ingericht. De krul- voifen bijv. nadat een luikje in de vloer geopend v'j,n krMlenkelder geveegd', terwijl van de boven- epmg de krullen uit de meubelmakerswerkplaats wordteel^ke,r 1]V!en kdder komen> die af toe I ?,f; Een klem gangetje leidt naar het Bii oli I \n de onmiddellijke nabijheid staat. !8Va"-Met gebouw behoort een hygiënisch hand °S' 'O ook overal de gelegenheid tot iden-wass en bestaat- Kasten zijn er zooveel en nirsil zoo ruim, dat een huismoeder er versteld van zal staan. De eene timmermanswerkplaats grenst aan een magazijn voor klaargemaakte werkstukken, ter wijl in de nabijheid een verbandkamertje is en ook hier een noodtraji is gemaakt. Wij gaan in de rich ting van den hal terug en ontmoeten allereerst een fraai gymnastieklokaal met een groote verscheiden heid van moderne werktuigen. Het spreekt wel van zelf, dat het gymnastiek-onderwijs in het bijzonder gericht zal zijn op eischen van het ambacht, dat het bij de beoefenaren vooral zelfvertrouwen, tegenwoor digheid van geest, ontwikkeling der spieren, lenigheid zal aankweeken, maar ook op hen een beschavenden invloed moet hebben. Aan de gymnastiekzaal grenst de teekenzaal. Wij gaan nu weer naar den hal en door een overdekte gang naar het nevengebouw, waarin de sme,- derijen zijn gevestigd, links voor de bankwerkers, rechts voor de smeden. Hier treffen we naast de ou- derwetsche trekblaasbalgen moderne cylinder-blaasbal gen, naast een zelfgemaalcten gasmotor electrische motorén (in een afzonderlijk kamertje) aan, hetgeen bewijst, dat men er naar streeft de leerlingen ver trouwd te maken met de tot dusverre gebruikte zoo wel als- met de- meest moderne werktuigen. Hier zijn tevens ijzerbergplaatsen en uitstekende waschlokalen. Al de lokalen zijn fraai beschilderd, zoodat het er voor de leerlingen wel prettig toeven moet zijn het verblijf wordt hun in alle opzichten zoo aangenaam mogelijk gemaakt. Twee wenteltrapjes leiden naar een tweetal maga zijnen voor vervaardigde werkstukken. Van den hal uit gaan we nu langs een breede trap - trappen, fundamenten, vloeren, wanden, het is al les gemaakt van gewapend beton! naar de eerste verdieping. Daar komen we allereerst in de bestuurs kamer met garderobe, toiletkamer en archief. Weer links afslaande vinden we aan onze rechterhand een teekenzaal voor schilders en een magazijn voor werk stukken. Deze laatste zaal is 19 bij 8 M. en het is de bedoeling hier een permanente tentoonstelling te organiseeren, teneinde den belangstellenden een over zicht te kunnen bieden van het geheêle onderwijs. Aan den anderen kant der gang is een zaal voor on derwijs in natuur- en werktuigkunde en dan komen er drie leslokalen naast elkaar voor meer uitgebreid lager onderwijs, ten dienste van ambachtsschool en burgeravondschool. In de gang zelf zijn vele kasten voor liet bewaren van tijdschriften e. d. aangebracht. Zeer ruim is de hierop volgende handteekenzaal, waarnaast zich een teekenzaal voor de burgeravond school bevindt. Aan de overzijde van de gang komen we nu allereerst in een vertrek voor klaargemaakte meubels, een teekenzaal voor meubelmakers (met gereflecteerd eleetrisch licht), de meubelmakers- werkplaats met houtstek en magazijn. Weer gaan we een trap op en hebben opnieuw gele genheid de fraaie constructie van het gebouw te be wonderen en ons opnieuw te overtuigen, dat schoon heid en doelmatigheid uitnemend kunnen samengaan. Hier zijn de teekenzalen voor machine- en bankwer kers, smeden en timmerlieden van Ambachtsschool en Burgeravondschool, vier teekenlokalen voor de Bur geravondschool (3de klasse smeden, 2de klasse sme den, 2de klasse timmerlieden, 3e klasse timmerlieden), een bergplaats voor de kleermakers, een teekenzaal voor de avondcursussen voor schoenmakers, behan- gois, stoffeerders en kleermakers. Dan komen einde lijk de werkplaatsen van de schoenmakers en die van behangers en stoffeerders. Op de beide platte daken kan men ten slotte de mooie dakbedekking m oogen- schouw nemen. Eindelijk is op den zolder gelegen heid gemaakt tot het netjes bewaren van teekeningen. We behoeven natuurlijk niet te zeggen, dat het ge bouw eleetrisch verlicht en centraal verwarmd wordt, dat de beveiliging voor den bliksem op de nieuwste wijze geschiedt, welke ook bij het Vredespaleis en de nieuwe beurs op het Damrak werd toegepastwat is eigenlijk niet modern, niet naar de eischen van de ze' tijd ingericht? Waarlijk, wie zoo'n gebouw zet, houdt niet van hal ve maatregelen. Die doet alles heel en goed. En nu weten we wel, dat de kwestie der salarieering van het leeraarspersoneel als een schaduw over het ge bouw valt, maar ook die laatste schaduw zal ongetwij feld worden weggenomen, omdat er dan alle facto ren aanwezig zullen zijn, die uitnemend onderwijs waarborgen, die de Alkmaarsche Ambachtsschool ma ken tot een model-inrichting, welke andere steden on ze gemeente mogen benijden en waarop zij met recht trotsch mag zijn! Om deze kwestie zoo algemeen mogelijk te behande len, gaan we na op welke scholen het Fransch wordt onderwezen, met welk doel en met welke resultaten. De volksschool kent geen onderwijs in het Fransch, wel de scholen voor Uitgebreid en die voor Meer Uit gebreid Lager Onderwijs, kortweg de Ulo en de Mulo- scholen. De Ulo-school wordt bezocht door leerlin gen, wier ouders het schoolgeld daarvoor maar even kunnen betalen, want voor velen is helaas duurder on derwijs synoniem met beter onderwijs. Die leerlingen worden onze kantoor- en winkelbedienden en klein- winkeliers. Ze vergeten het Fransch spoedig, omdat ze het in hun praktijk niet noodig hebben en er te weinig van geleerd hebben. De Handelsschool van de Winkeliersvereeniging te Amsterdam heeft dan ook kennis van Fransch voor toelating facultatief gesteld. Gevoelen de Ulo-leerlingen in hun betrekking de be hoefte aan talenkennis, dan leeren ze Duitsch of E'n- gelsch of beide talen. Dat bewijzen o. a. telken jare de getallen candidaten voor het Mercurius-diploma. Dit jaar zijn er o. a. 56 voor Fransch, 136 voor Duitsch en 233 voor Engelsch. Voor de overgroote meerderheid der Ulo-leerlingen kon dus de tijd voor nuttiger onderwijs besteed zijn. Voor de Mulo-leer lingen dringt het bovenstaande evenzeer. Over de af schaffing van het Fransch op de lagere school werd dezer dagen te Amsierdam een gecombineerde verga dering gehouden van de besturen der Vereeniging van Leeraren in de Handelswetenschappen, der afdeeling Amsterdam van het N. O. G. en der Ned. Vereeniging van Chr. Hand.- en Kantoorbedienden. Daar kwam men o. a. tot de volgende conclusie: „De mannen van de practjjk, de leeraren in de handelswetenschap pen en de kantoorbedienden meenden op grond van „hun ondervinding te kunnen beweren, evenals de ver tegenwoordigers van het Onderwijzersgenootschap, „dat Engelsch in vele opzichten als handelstaal on- „eindig veel meer voorkomt dan Fransch, iets wat „ook voor het Duitsch geldt." Het lager onderwijs heeft dus voor zijn eigen leer lingen het Fransch niet noodig, wel voor de a.s. leer lingen der Middelbare School en van het Gymnasium. Het Rijksverslag over het Lager Onderwijs over 1910 heeft dan ook met verbluffende eenstemmigheid de wenschelijkheid uitgesproken van afschaffing. Het Middelbaar en Gymnasiaal onderwijs eischt kennis yan het Fransch bij toelating. Op het examen is nu juist Fransch het groote struikelblok, eensdeels om de vage eischen, die het als taalvak meebrengt, ander deels omdat het geleerde door jonge hersenen moei lijk verwerkt kan worden. De L. S. begint mgt, dat on derwijs dan ook al in de tweede helft van het derde leerjaar, totdat in het laatste leerjaar Fransch over- heerschend is geworden en één vierde van den school tijd eischL Het Middelbaar en Gymnasiaal onderwijs mag die eischen niet blijven handhaven. Liet zal öf de^ beginselen van drie moderne talen moeten onder wijzen of een taal facultatief stellen, wat practisch moeielijk te regelen is, en waarmee slechte ervaringen zijn opgedaan, óf.... een taal laten vallen. Welke van de drie te kiezen is, mag en wil ik hier niet uit eenzetten. Wel wil ik mededeelen dat de Vereeniging van Leeraren bij het M. O. zich in 1876, in 1887, in 1890 en in 1903 al ondubbelzinnig verklaard heeft voor het laten vallen van dien eisch. Naar aanleiding van het „Ineenschakelingsrapport", dat het Fransch op de L. S. wil handhaven is de kwestie dit jaar weer in onderzoek. Het Genootschap van Leeraren aan Ned. Gymnasiën heeft in zijn vergadering van 1911 de zaak besproken, maar niet beslist. Het Alg, Ned. Verbond heeft zich in 1907 ook voor afschaffing ver klaard, fnaar was 't er alleen niet over eens van welke kant de stoot tot afschaffing moest uitgaan. Men ziet het: de tijd is rijp voor -een beslissing. W. F. TIEMEIJER, Amsterdam. Leeraar LI. B. S. UIT HEER-HUGOWAARD. In de gistermiddag gehouden voltallige raadsver gadering werden na opening de notulen der vorige vergadering gelezen en onveranderd vastgesteld. De voorzitter deelde mede, dat in verband met een klacht in de vorige vergadering het drinkwater bij de school ter onderzoek was opgezonden, doch dat nog geen bericht was ingekomen. Ingekomen was de mededeeling, dat de rijksontvan ger te Schermerhom den 6en Februari 11.70 aan den gemeente-ontvanger had afgedragen, terwijl de rijksbetaalmeester te Alkmaar den 22en Eebruari 375 afdroeg aan den gemeente-ontvanger. Van mej. Kooiman was bericht ingekomen, dat ze haar benoe ming tot onderwijzeres aanneemt. Eenige ingezetenen wezen er in een adres op, dat het pad aan de Krom zeer slecht is. Besloten werd te onderzoeken, of de polder dan wel de gemeente hier verplicht is verbetering aan te brengen. Aan K. van de Bussen werd op zijn verzoek afschrij ving van H. O. voor den tijd van A0 maanden ver leend. Nog was ingekomen de goedkeuring door Ged. Staten van de suppletoire begrooting. - Aan de orde was daarna de bespreking over een te lefoonkantoor. De vorige vergadering was besloten pogingen aan te wenden om een telefoonkantoor te krijgen. Een 2-tal aanbiedingen was ingekomen op de oproeping voor de betrekking van telefoonkantoor houder, n.l. van A. Kwantes voor 175 per jaar en van J. Zijp, die bovendien 50 vroeg voor het maken der installatie, voor 250 per jaar. Er ontstond een langdurige discussie over de meeste geschiktheid van de aanbieders in verband met de ligging van hun wo ningen. De heer. Schilder, opmerkende dat het per ceel van Zijp in het centrum van het dorp gelegen is, was van oordeel, dat dit over de meerdere kosten kon doen heenstappen. De heer Met was een andere mee ning toegedaan, er zullen aldra eenige aansluitingen zijn en de gang naar het telefoonkantoor kan men zich dan besparen, daar men vanaf de woning van een dier aangeslotenen aansluiting aan het telefoon kantoor kan verkrijgen. Allereerst werd met algemeene stemmen definitief besloten tot het vestigen van een telefoonkantoor. De heer Schilder was van oordeel, dat, nu defini tief bekend was, dat er een telefoonkantoor zou ko men, een herhaalde oproeping meer sollicitanten zou opleveren. Na eenige discussie werd echter met 6 te gen 5 stemmen besloten geen nieuwe oproeping' te doen. Met 10 stemmen, 1 blanco, werd hierna tot telefoonkantoorhouder benoemd A. Kwantes. De stembureaux voor de verkiezingen voor gemeen teraad, Provinciale Staten en Tweede Kamer werden hierna benoemd. Den heer A. Schilstra, thans onderwijzer te AVeesp, werd op zijn verzoek een gratificatie toegekend, wel ke de raad bepaalde op 20, wegens het fungeeren van 131 Dec. als waarnemend hoofd van school no. 1; den heer A. Wilbrink een gratificatie van 30, als waarnemend hoofd van school 2 gedurende 1% maand.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1913 | | pagina 5