DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
feuilleton.
No. 52.
Honderd en vijftiende Jaargang.
f913
MAANDAG 3 MAART.
In het Land van den Dollar.
BINNENLAND.
HET NEDERL. ROODE KRUIS EN DE BAL
KAN-OORLOG.
ALKMAAR, 3 Maart.
De Engelschen hebben een week van onrust achter
den rug. Allereerst hebben de kiesrechtvrouwen
daartoe medegewerkt, die ruiten inslaan, brievenbus
sen in brand steken, spoorwegtelegraafdraden door
snijden, met bommen gaan werkenalsof deze
misdadige middelen werden geheiligd door het inder
daad rechtvaardige doel, dat zij zich voorstellen op
deze onvrouwelijke wijze te bereiken. Nu zou men
zeggen, dat wie zich misdraagt, dienovereenkomstig
gestraft moet worden. Maar de Engelsche rechter
aarzelt. Hij aarzelt, omdat hij niet gaarne straft
voor een meeningsuiting een opvatting, welke on
der de jgegeven omstandigheden strijdig is met, het
rechtsbewustzijn in andere landen. Evenwel en
daar kan men beter in komen hij aarzelt ook, om
dat hij niet gaarne door martelaressen te maken, de
misdadige propaganda zou steunen.
Terwijl de rechters aarzelen worden de misdaden
gepleegd, steeds talrijker, steeds brutaler. Men heeft
tenslotte ingezien, dat het zoo niet langer gaat en de
bejaarde opper-leidster mevrouw Pankhurst is in
hechtenis genomen.
Men heeft in Engeland voorts geleefd in de vrees
van een nieuwe spoorwegstaking. Iïet is eigenaar
dig geval. Een conducteur werd opgedragen een goe
derentrein zwaarder te belasten, dan waarvoor de rem
berekend was. De man weigerde en werd ontslagen.
Hij bracht de zaak bij het best. van zijn vakver. en zij
werd onderzocht. De directie der maatschappij gaf
toe, dat het technische bezwaar van den man volko
men gegrond was, doch zij handhaafde het ontslag,
omdathij niet had mogen weigeren aan de op
dracht van een meerdere gevolg te geven.
Natuurlijk is de vakvereeniging niet van plan het
erbij te laten zitten en zij heeft met werkstaking ge
dreigd, indien het ontslag niet wordt ingetrokken.
Men heeft dus eenzelfde conflict als eenige maanden
geleden, toen ook een ontslag bijna een staking in het
leven riep, welke enkel werd voorkomen, doordat de
ontslagene weer in eere werd hersteld.
Dan heeft men zich in Engeland bijzonder beangst
gemaakt over de nachtelijke verschijning van geheim
zinnige luchtschepen, welke men in verschillende stre
ken beweert te hebben gezien. Natuurlijk zegt men,
dat het Dnitsehe Zeppelins zijn, die Engelsche ver-
Roman van LENE HAASE.
o
„Dat was vreeselijk! zei Loe vol medelijden.
„Ja, juffrouwEn niets te eten! Och, och, en als
ik dan eens bedenk,hoe goed ik het als dienstmeisje
had gehad by den Geheimraad en den Majoor in Pots
dam, Altud overvloedig te eten, niet te veel werk en
s Zondags dansen! Maar toen was ik ook niet tevre
den. 't Is zonde en schande! En dan trouw je liever
met zoo'n vent, die je meesleept naar Amerika!"
Loe stond op.
„Au, juffrouw Piefeke, van harte het beste; ik zal
t nog eens even hiernaast probeeren, of ik 't niet met
juffrouw Jervis over een koop eens kan worden."
>;Tjö, Eraulein, dat was nog eens aardig, zoo'n
praatje mot een Duitsche. Maar laat u vooral niet
bij den neus nemen", voegde ze er nog bij, „want juf
frouw Jervis is werkelijk een kanalje."
^oe schudde lachend het hoofd en stapte het tuin
tje van het volgende huis binnen.
Een magere, al vrij oude vrouw, in goedkoopen op
schik, deed de deur open. Wantrouwend keken kaar
donkere oogen de bezoekster aan. Eoe besloot hier
een beetje de domme te spelen.
„Wilt u mij een oogenblik onder vier oogen te
«•oord staan?' begon ze met een gewichtig, geheim
zinnig gezicht.
„Waarvoor?" vroeg juffrouw Jervis ijskoud.
Loe s gezicht werd nog gewichtiger. Ze haalde haar
penning te voorschijn.
„Ik ben detective, juffrouw, en zou u graag over
een gewichtige aangelegenheid apart spreken."
^at wat andersCome in, please."
Hiermede opende juffrouw Jervis de deur van haar
voorkamer. Loe merkte heel goed het spottend lach
je om haar lippen op. Ze maakte zeker wel een bizon
der onnoozelen indruk op de vrouw; een detctive, die
sterkingen komen opnemen en nagaan of men bom
men in Engelsche steden kan werpen en soldaten op
Engelsch grondgebied kan landen. Het is een hoogst
zonderling geval. Autoriteiten spreken er met de
grootste ernst over. Zelfs de man van de padvinders,
Baden Powell roept in de Times het schrikbeeld op
van 500 a 600 bommen, die eiken nacht op Londen,
Portsmouth of een ander marinestation zouden kun
nen neerkomen.
Duitsckland heeft officieus tegengesproken, dat er
boven Engeland Duitsche luchtschepen kruisen. Het
heeft er op gewezen, dat een dergelijke geheimzinnig
heid in dezen tijd van snelle berichtgeving niet meer
bestaanbaar is, dat de luchtschepen onmogelijk zoo'n
verre reis zouden kunnen maken, zonder dat dit be
kend werd. Desondanks blijft men in Engeland vol
houden, dat het Duitsche luchtschepen zijn, ook na de
verklaring dat het hier slechts onschuldige speelgoed
ballonnetjes betreft. Men moet wel haast denken,
dat het hier een handig optouwgezette agitatie is, om
het Engelsche volk tot de overtuiging te brengen,
hoe noodzakelijk een luchtvloot is.
Wij leven immers in een periode van geweldige mi
litaire agitatie. Zie maar eens naar Duitschland en
naar Frankrijk. De Duitsche regeerings-spreekbuis
de Nordd. Allg. Ztg. kon Znterdag verklaren
dat het Duitsche volk voor de indiening van een le-
gerontwerp nog nooit zoo geschikt geweest is. Als
een lawine groeit de jaarlijksche kostenberekening
van het nieuwe ontwerp ter versterking van het le
ger: eerst wns het 50, dan 80, 100, 150 en nu is het
reeds 250 millioen markHot vo-ornemen bestaat het
bedrag dat dadelijk noodig is een milliard! te
dekken door een extra-heffing vacn opcenten, op de
vermogensbelasting. Er is liaastt bij het werk
vóór Pinksteren moet de Rijksdr»g het ontwerp aange
nomen hebben, vóór 1 October moet de legeruitbrei-
ding tot stand gekomen zijn.
„Und immer weiter hop-hop-hop,
Ging 's fort in sausenden Galopp."
En Frankrijk doet mee aan den wedloop!
Den diensttijd op twee jaar gebracht en de kosten
met 635 millioen betaald zoo luidt het parool van
het Iransche kabinet. Het Eransche volk is niet
minder bereid deze zware offers te dragen, dan het
Duitsche men is bang voor overvleugeling en waar
de verhouding der volkeren 40 tot 67 millioen is, moet
men in zwaardere lasten compensatie zoeken. Enkel
de socialisten zijn er tegen maar hun oppositie is niet
meer dan een druppel 'in een ledigen emmer
Tweebond en Driebond komen steeds feller tegen
over elkaar te staan. De Balkankwestie werkt dit in
niet geringe mate in de hand. Op het oogenblik valt
van die kwestie niet veel te zegden. De oorlogvoeren
de partijen hebben na het afhvreken der onderhande
lingen te Londen de wereld op geweldige heldendaden
voorbereid, doch er is niets va'n gekomen en nu staat
het krijgsbedrijf zoo goed als stil. De diplomaten
zijn thans echter weer druk in de weer en het heet,
dat deze week den vrede zal brengen, dat Turkije be
reid is Adrianopel en do Egeeïsche eilanden op te of
feren. Dan kunnen do overwinnaars elkaar in het
haar vliegen over de verdeeling van den buit. En mis
schien spreekt Oostenrijk ook nog een woordje mee
en wordt het tenslotte gedwongen toch nog den oor
log te voeren, waarop het nu al maanden lang was
voorbereid. Duitschland cn Italië staan aan zijn zij
de, het Drievoudig; verbond is hechter geworden, maar
dat eiseht ook nieuwe offers. Frankrijk heeft niet
zoo maar dadelijk met de deur in 't huis vjel!"
„Please, take a seat I"
Thank you, madam."
Loe liet zich in een. schommelstoel vallen.
„Het betreft hier natuurlijk de naaimachine, die
mr. Smith van de firma Bmith Brothers, die naai- en
schrijfmachines en rij wiel/en in huur geven, u voor
een dollar per week neeft afgestaan."
„Juist, madam", stemde de weduwe Jervis toe, ter
wijl ze zich behaag lijk schommelde.
„Die machine ,hs u ontstolen, door een neger
Johnny Johnstori niet waar?"
„Yes' in".
„Het is u na'tuurlijk wat waard de machine terug te
krijgen V'
„Of course, ma'am," antwoordde de weduwe Jervis,
op den diepen borsttoon der hartgrondigste overtui
ging.
„Nu hef, il£ jn opdracht, de machine op te sporen",
zei Loe met een zelfbewust lachje. „Wijst u me dus
alstublieft de plaats van <lèn diefstal eens."
Au k.on de weduwe Jervis nauwelijks haar lachen
meer Bedwingen.
7^'? u dan maar even meegaan, ma'am?"
gmg Loe voor naar een achterkamer en zei, op
een leege plek voor 't raam wijzende: „Daar heeft
du machine gestaan."
Loe trok een gezicht, alsof haar plotseling een licht
opging.
„I see! t. Raam stond natuurlijk 's nachts open
en toen heeft de nigger de mael Vine zoo weggehaald."
„resm, zoo zal t wel gegaan zijn!" stemde de we
duwe Jervis toe, haar diepe minachting duidelijk in
toon leggende.
„En het was een Singer-naain ïachine, genommerd
6602, groen gelakt en met kapott en poot?"
„Yes 'm."
„Au dank ik u voor de inlich tingen, mrs. Jervis.
Ik zal dadelijk aan t werk gaan om dien Johnson
op te sporen, en dan zullen wai 't wel uit hem krijgen,
waar hij de machine van de l)|and heeft gezet. Good
bye, mrs. Jervis."
slechts gauw geantwoord op het nieuwe Duitsche le-
gerontwerp, het heeft zich ook nog nauwer aan Rus
land verbonden en de staatshoofden hebben brieven
gewisseld van een intimiteit, die vreemd aandoet tus-
schen een president van een republiek en den Tsaar
van een autocratisch geregeerden staat.
In Frankrijk is deze week het vonnis geveld in het
opzienbarende proces, dat langer dan een maand
heeft geduurd en waarin als beschuldigden terecht
stonden de makkers van Bonnot en Garnier, wier hen-
de haar misdaden begon met den moord op den wis-
sellooper Gaby en eindigde met den moord op den po-
litie-inspecteur Jouin. Dertien uren achtereen heeft
de jury beraadslaagd, voordat zij het „schuldig" of
„onschuldig" of „verzachtende omstandigheden" uit
sprak. Op grond van de uitspraak der jury veroor
deelde het gerechtshof Dieudonné, Callemin, Monier
en Soudy ter dood, Carouy en Medge tot levenslange
gevangenisstraf, verschillende anderen tot korteren of
langeren straftijd, terwijl vier aangeklaagden werden
vrijgesproken. Callemin verklaarde, nadat zijn dood
vonnis bekend was, dat Dieudonné onschuldig was,
zoodat diens verdediger revisie heeft aangevraagd.
Carouy pleegde zelfmoord.
Hongarije biedt nog maar steeds door een beeld
van parlementair verval. Men weet, dat de Kroon
zich heeft bediend van den heer Luckazs als minister
president en den heer Tisza als Kamer-president om
de oppositie er onder te brengen. Het pogen slaagde
aanvankelijk. Maar toen kwam de beschuldiging, dat
de minister-president ten bate van de kas zijner par
tij regeeringsgeld had aangewend. Een proces volg
de, waarbij de beschuldiging onhoudbaar bleek. Het
schijnt evenwel, dat de behandeling dezer zaak te
wenschen heeft overgelaten. De minister van onder
wijs, de heer Zichy, althans nam zijn ontslag, wijl hij
van meening was, dat de zaak niet voldoende tot
klaarheid was gekomen. De heer Luckazs stelde den
keizer-koning de kwestie van vertrouwen en het ge
vraagde vertrouwen werd hem opnieuw geschonken,
hij mocht een nieuwen minister aanwijzen, dien hij
spoedig had gevonden.
De oppositie is intusschen nog niet weer in het
Huis van Afgevaardigden verschenen, hoewel de ter
mijn van uitsluiting reeds was verstreken. Zij zal
heden komen, om de debatten over de kiesrechthervor
ming, welke de regeering heeft voorgesteld, onmoge
lijk te maken. Rumoerige tooneelen worden vandaag
in het Huis verwacht. En ook daarbuiten. In het
geheele rijk heerscht onrust. De algemeene staking
is afgekondigd, de regeering heeft maatregelen geno
men voor het geval van ernstige botsingen. In de zie
kenhuizen worden 120 bedden voor gewonden gereed
gehouden
Justitie nog vóór de, verkiezingen aan te vullen. Wel
zijn er nog besprekingen gevoerd, maar de aangezoch
te was niet te bewegen zijn tegenwoordige functie te
verlaten voor de toch altijd eenigszins twijfelachtige
kans, om het hooge ambt langdurig te kunnen beklee-
den."
PRINSES JULIANA.
De toestand van Prinses Juliana geeft geen aanlei
ding tot bezorgdheid. Sedert Yrijdag voelde de Prin
ses zich niet al t© wel. Men schreef dit aanvankelijk
toe aan de luchtverandering, welker invloed zich ook
in de onmiddellijke omgeving doet gevoelen.
Dr. Haverschmidt vond den toestand absoluut niet
ernstig, de lichte griepaanval noopt Juliana, die zeer
opgewekt is, eenige dagen het bed te houden.
GEEN NIEUWE MINISTER VAN JUSTITIE.
Men schrijft aan De Tijd uit Den Haag:
„Naar nu moet vaststaan, ligt het niet in de bedoe
ling de Regeering om de vacature van minister van
„Good-bye, ma 'am!"
Haastig liep Loe naar den uitgang. Op straat ge
komen glimlachte ze voldaan. Daar had ze de wedu
we Jervis mooi .gevangenHaar opgaven waren schit
terend in tegenspraak met het onverdachte getuige
nis van juffrouw Piefeke. Vreemd alleen, dat ze den
naam van den neger, met wien ze in complot was, zoo
openlijk aangaf. Hoogstwaarschijnlijk had hij de
machine in 't geheel niet onder zijn eigen naam ver
kocht. Dat was natuurlijk ook een mogelijkheid. Na
denkend wandelde Loe stadwaarts. Zou 't geval toch
nog ingewikkelder zijn dan ze dacht Het was nu
middagpauze; ze zou dus maar eerst lunchen en dan
verder op den zoek gaan bij pandjeshouders en hande
laars in tweedehands artikelen, niet naar Johnny
Johnson, maar naar de groengelakte Singer-naaima
chine No. 6602, met den gebroken poot. Ze sloeg een
zijstraat van de Houston-straat in en keek rond naar
een goede lunch-room. Een wit bord boven een open
deur trok haar aandacht.
„Tsing Lee. Chopj Svey", stond er op.
Allright Ze zou de Chineesehe keuken ook eens
probeeren. Nieuwsgierig trad zo liet kleine lokaal
binnen.
Loe stond min of meer teleurgesteld te kijken, 't Zag
er hier al niet anders uit dan in een ander restau
rant. Een kamerschut, dat een gedeelte van 't ver
trek afschoot en waarop Ladies Dining Room stond,
en een paar waaiers aan de wanden, waren het eenige
Chinee3che. Maar alles zag er zeer zindelijk uit. Veel
aanlokkelijker dan in dergelijke gelegenheden van
blanken. De gele kellners hadden onberispelijke witte
pakjes aan, de zorgvuldig gevlochten vlechten rond
om het hoofd gelegd en slopen op witte muilen vlug
en geruischloos rond. Achter de kas zat mijnheer
Tsing Lee zelf; een oude Chinees, wiens gezicht aan
een verschrompelde citroen deed denken en wiens
donkere spleetoogjes door zijn groote brilleglazeu
heengluurden. Eiken binnentredenden gast begroette
hij met een diepe devote buiging.
't Lokaal was flink bezet, niet alleen „Japs" en „Ce
lestials" (zonen van 't Hemelsche Rijk), maar ook
DE BAKKERSWET.
„Het Centrum" verneemt, dat de voorstellers van
het Bakkerswetsontwerp-Aalberse volstrekt niet, na
het uitgebrachte voorloopig verslag, dat ongunstig
luidde, van plan zijn het hoofd in den schoot te leg
gen, maar dat hun voornemen is zoo spoedig mogelijk
de M. v. A. te doen verschijnen, waarna het wetsont
werp voor openbare behandeling gereed zal zijn.
Gemengd nieuws.
BEZOEKEN VAN BUITENLANDERS.
Zaterdagmorgen kwamen met een extra-trein uit
Berlijn te Hengelo aan 70 leden der „Vereinigung fiir
Staatswissenschaftliche Fortbildung," om in ons land
nijverheids- en handelsinrichtingen te bezoeken. Hun
eerste bezoek gold de Koninklijke Weefgoederenfa-
briek te Hengelo, waar ze om 9 uur door de directie
werden ontvangen. In een zevental groepen werd
een rondwandeling gemaakt door de verschillende af-
deelingen der fabriek.
Dé Duitsche gezant te 's-Gravenhage, de heer Von
Miiller, zal de volgende week de leden van de excursie
in het gezantschapsgebouw ontvangen.
Tot deze ontvangst zijn ook de Nederlandsche auto
riteiten en ambtenaren, die op eenigerlei wijze met
het bezoek van dit wetenschappelijk gezelschap te ma
ken hebben, uitgenoodigd.
In het laatst van Maart zal ons land bezocht
worden door leden der Engelsche vereeniging Library
Assistants Association, die ontvangen zullen worden
door de studie-afdeeling der Centrale Vereeniging
voor Openbare Leeszalen en Bibliotheken.
Te Dordrecht, 's-Gravenhage, Leiden, Haarlem,
Amsterdam, Hilversum, Utrecht en Rotterdam zullen
de bibliotheken en andere instellingen worden bezich-
tigd.
DE DESERTIE TE 's-GRAVENHAGE.
De dertig gedeserteerde veldartilleristen zijn Za
terdagavond vóór het avondappèl in de Alexanderka-
zerne teruggekeerd.
De Avondpost schreef naar aanleiding van het de-
serteeren
Eenigen tijd geleden is een kapitein van de artille
rie overgeplaatst bij het remonte-depót, gevestigd in
de cavalerie-kazerne, Laan Copes, Dit depót bestaat
uit 35 man, gerequireerd uit de beste ruiters der ar
tillerie. Deze kapitein was om zijn overdreven streng
heid bij de manschappen weinig gezien; Woensdag
schreef hij voor, dat er den volgenden dag vier inspec
ties zouden worden gehouden, n.l. over de kleeding,
de tuigen, de sabels en de revolvers. Het geheele de
pót is toen 's avonds in het Haagsche Bosch bij el
kaar gekomen met dit gevolg, dat de manschappen be
sloten 's avonds uit Rijswijk naar Rotterdam te ver
trekken.
Dit vertrek is geenszins een desertie, in de gewone
beteekenis van het woord, doch .bedoelt het uitlokken
van een beslissing van hoogere autoriteiten over de
wijze van optreden van den kapitein.
Zooals bekend, heeft het hoofdbestuur van het
Roode Kruis de ambulances teruggeroepen, maar het
is verkeerd, schrijft de N. R. Ci-t., hieruit te besluiten,
dat ze ook dadelijk terug zullen komen. In den brief
van het hoofdbestuur staat zeer nadrukkelijk, dat „in
dien onverwachte omstandigheden tot een langer ver
blijf nopen," het vertrek vertraagd kan worden. Een
datum van heengaan of van aankomst in Nederland
is er dan ook niet in genoemd. Aan de verschillende
leiders is het overgelaten, het juiste oogenblik van
opbreken te bepalen.
UIT HOORN.
Alhier was in September en December van het
blanken van allerlei standen zaten dicht opeengedron
gen om de kleine tafeltjes en voor het lange buffet.
Dit was een goede aanbeveling voor Tsing Lee's keu
ken.
Loe zocht een plaatsje in de Ladies Dining Room
en bestelde aan den hoffelijk lachenden kellner haar
Regular Dinner voor vijf-en-twintig cents. Er werden
wel ongeveer zestien schoteltjes voor haar neergezet,
allemaal kleine porties, maar uitstekend klaarge
maakt: drie gebakken oesters met pikante saus, een
vischragout in tomaten met allerlei kruiden gegar
neerd, gevogelte met paddestoelen en verscheiden zoe
tige sausjes, drie verschillende zeer smakelijke rijstge
rechten en tot slot bracht de kellner nog een grooten
voorraad gebak en heerlijke thee.
Loe liet liet zich goed smaken en besloot in 't ver
volg altijd bij Chineezen te gaan middagmalen. Hun
kooktalent stond verre boven dat der Amerikanen.
Men wist dikwijls wel niet recht wat er op al die klei
ne schoteltjes lag, maar dat kwam er niet op aan;
hoofdzaak was dat het goed smaakte! Sedert haar
bongerkuur in New Braunfels was Loe wel bizonder
gevoelig voor- tafelgeneuch-ten geworden.
Aan de Ladies Dinning Room grensde de keuken en
eer ze wegging, wierp Loe daar een blik in. Wat zag
alles er keurig uitOok hier waren een paar zinde
lijke kokmaatjes in frissche witte pakjes bij 't fornuis
bezig.
Achter de keuken was een plaats en tot haar groote
verbazing' zag ze hier verscheiden Chineezen, die blijk
baar hun maal beëindigd hadden, op een lange rij
stonden en met kracht hun tanden poetsten. Een wer
kelijk lofwaardige reinheid!
Zeer voldaan betaalde ze haar quarter aan de kas
en vertelde mr. Tsing Lee eens even, hoe goed haar
alles bevallen was. De Chinees boog bijna tot op den
grond en grijnsde allervriendelijkst.
Zonder zich om do hitte te bekommeren, begaf Loe
zich nu op weg naar de Commerce-straat, waar dc
meeste pandjeshuizen waren.
(Wordt vervolgd.).
