DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 58.
Honderd en vijftiende Jaargang,
f918
MAANDAG
10 MAART.
FEUILLETON.
In het Land van den Dollar.
BINNENLAND.
I
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat zij bij be
sluit van heden vergunning hebben verleend aan de
N. V. Alkmaarsche Machinefabriek, voorheen J. J.
SCHOUTEN, aldaar, tot het oprichten van een
scheepswerf op het perceel Achterwezel, wijk I) No.
ten kadaster bekend gemeente Alkmaar in Sectie
B. Nrs. 3321 2682.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 8 Maart 1913.
ALKMAAR, 10 Maart.
„Mijneheeren, U kunt de milliarden groeten U
ziet ze nimmer weer" zei de Pransche minister Thiers
tijdens de Juli-monarchie met een fijn glimlachje te
gen de afgevaardigden, die morden over de hooge fi
nancieele eischen der regeering.
Er wordt thans in Duitschland 1 milliard mark, in
Frankrijk 5 miliard francs voor het leger gevraagd
en de jaarlijksche uitgaven daarvoor -dieinDuitschl.
8-10.000.000 gulden, in Frankrijk 600.000.000 bedragen
worden weer met zooveel honderden millioenen
verhoogd. De andere groote mogendheden waarvan
Rusland 780 millioen, Engeland 720 millioen, Italië
360 millioen, Oostenrijk-Hongarije 300 millioen per
jaar voor militaire doeleinden uitgeven, moeten vol
gen en de kleineren trachten naar rato bij te blijven.
Schulden en belastingen zijn het resultaat, bij de
oude schulden komen nieuwe, bij de oude belastingen
nieuwe. Daarbij eischen ook sociale hervormingen
steeds grootere bedragen. Men vraagt zich onwille
keurig af, waar al dat geld toch vandaan komt, want
over het geheel is ondanks hoogere levensprijzen, hu
ren en belastingen het gewone leven niet achteruit
gegaan, maar voor wie van de hand in den tand leeft
veeleer verbeterd. In Spanje wordt van de stierenge
vechten voortdurend hoogere belasting geheven, zelfs
de pers verzet zich daar niet tegen en zelfs de armste
man laat dit eigenaardige genot niet voorbijgaan.
De Italiaansche oud-minister van financiën Luzzat
ti heeft dezer dagen een artikel over den Europee-
schen financieelen toestand geschreven. Hij geeft
voor het hierboven aangegeven verschijnsel twee rede
nen. In de eerste plaats besteden de groote mogend
heden hun sommen zooveel mogelijk binnen de eigen
grenzen, zoodat gelijk de 72-jarige financieele spe
cialiteit met ietwat stoute beeldspraak zegt het
sap,.dat uit de citroen geperst wordt, den boom voedt.
De krochten werden niet uitgeput, maar enkel is er
een verschuiving van hare aangrijpingspunten. In de
tweede plaats levert de bodem veel meer op dan vroe
ger. De bron aller rijkdom is de grond, die brood en
wijn, erts en delfstoffen, hout en kolen verschaft.
Hoewel in Italië de katoenindustrie op een oor ligt,
het met de zijdeindustrie niet best staat, het land een
oorlogsjaar achter zich heeft, de Balkanmarkt geslo
ten bleef, een herhaald beroep op de offervaardigheid
der natie meer dan eens noodig was, heeft het rijk
geen slecht jaar gehad. Zelfs de uiterst-radicalen roe
pen meer om hervorming, dan om belastingverminde
ring.
Nu kap men het betreuren, dat de regeeringen al
tijd maar meer geld voor de versterking van leger en
vloot vragen, en men kan van meening zijn, dat zij be
ter deden met wat minder begeerig op een stukje
aardbodem méér te zijn, zoolang de overgroote meer
derheden in de parlementen bereid zijn de gevraagde
credieten toe te staan, zoolang valt er op verminde
ring der uitgaven voor bewapening niet te hopen.
Roman van LENE HAASE.
55) _0_
Loe richtte zich strak op.
„Dat zal ik niet!"
„Wat mankeert u? Waarom niet?"
„Omdat ik dan tegen mijn geweten zou handelen."
„Nonsens! Wat heeft uw geweten met zaken te
doen? U weet zeker nog niet, dat mr. Griffins de pro
minentste man in den heelen staat is?"
„Dat kan me niets schelen. Zijn dochter heeft ge
stolen, en ik heb mijn plicht gedaan, en niet de ge
ringste reden om- excuses te gaan maken."
„U schijnt volstrekt niet te beseffen wat u mij dan
voor onaangenaamheden berokkent!" schreeuwde de
Big boss driftig. „Ik bedank voor een lady-detective,
die niet eens het allergeringste tactgevoel toont te
bezitten. I hoeft zich niet te verbeelden dat we u na
het gebeurde nog zullen engageeren. Zulke menschen
als u kunnen we hier niet gebruiken."
„Dat verbeeld ik me ook niet", antwoordde zij ijs
koud. „Ik zie heel goed in, dat ik niet voor Ameri-
kaansch detective deug, want ik houd enkel rekening-
met de misdaad, niet met het feit of de dader neger
of millionnair is, Good-bye, mr. Irving!"
Ze keerde zich naar de deur.
„Een greenhorn is u!" riep hij haar nog boos na.
Zoodra ze de gang intrad, zag Loe mr. Boll, die uit
zijn kamer gekomen was en haar wenkte.
„Come in a moment, little Saurkraut!"
Ze voldeed aan zijn verzoek en viel in een schom
melstoel neer.
Hij wipte op zijn schrijftafel, liet zijn beonen ben
gelen en spuwdo over zijn schouder heen, behendig in
den porseleinen nap.
„TV at heeft u nu uitgevoerd zei hij droevig.
Loe haalde de schouders op.
„Ik heb eenvoudig mijn plicht gedaan."
En voorshands zijn de volksvertegenwoordigers be
reid de militaire eischen der regeeringen in te willi
gen. Men maakt in Duitsehland geen bezwaar, hoog
stens is er verschil over de wijze, waarop de hooge
sommen bijelkaar gebracht moeten worden. Er heeft
een vertrouwelijke bespreking plaatsgehad tussehen
de regeering en de burgerlijke partijen de meer dan
4 millioen sociaal-democratisch stemmende kiezers
waren niet door hun afgevaardigden vertegenwoor
digd.
In Frankrijk hebben de sociaal-democraten deze
week bij de indiening der nieuwe legerwetten kabaal
gemaakt en den minister en den rapporteur uitge
jauwd. Een parlementair opstootje hoort er tegen
woordig zoo bij
In België gaven de sociaal-democraten deze week
blijk van zelfbeheersching en gematigdheid. De in
het uitzicht gestelde algemeene staking is afgelast.
Het besluit tot de staking was genomen van sociaal
democratische zijde, om de regeering te dwingen het
vraagstuk van de grondwetsherziening aan de orde
te stellen. De regeering heeft daarop laten weten, dat
zij niet gedwongen wilde worden. De burgemeesters
der groote steden hebben echter van het kiesrecht- en
stakingscomité gedaan weten te krijgen, dat het be
sluit werd ingetrokken, onder voorwaarde, dat zij
stappen zouden doen, om van de regeering gedaan te
krijgen, dat het brandende vraagstuk aan de orde
werd gesteld. De burgemeesters zijn Vrijdagmorgen
door den minister-president ontvangen en de heer de
Broqueville heeft verklaard, dat hij het gewicht van
het besluit der socialistische partij inzag, terwijl hij
den burgemeesters hulde bracht voor hun bemoeiin
gen. De minister-president beloofde voorts met zijn
ambtgenooten te zullen spreken en men acht het
thans waarschijnlijk, dat de regeering bereid zal zijn
de hervorming van het kiesrecht in behandeling te
nemen.
Ook in Hongarije kwam het niet tot de voorgeno
men algemeene staking. De oppositie heeft in de ge
geven omstandigheden - de regeering had geduchte
voorzorgsmaatregelen genomen! blijkbaar er geen
heil in gezien en zich enkel bepaald tot het uitspreken
van een waardig protest, waarna zij do Kamer verliet
en het aan de regeeringspartij overliet de kiesrecht
kwestie op te lossen naar haar inzicht. Het ministerie-
Lukacs is voorloopig weer baas, zijn kabinet is sterk
omdat zijn tegenstanders zwak zijn!
In Rusland vierde men deze week het derde eeuw
feest der Romanoffs, waarover de groote buitenland-
sche couranten echter heel weinig hebben geschreven,
omdat. zij een dag na den openingsfeestdag eerst
dc uitnoodiging ontvingen!
De Tsaar had gehoopt van dit feest een vredesfeest
te kunnen maken, doch deze verwachting is niet ver
vuld. Hoewel sneeuwstormen den oorlog feitelijk on
mogelijk maken, duurt hij nog steeds voort. En de
Grieken hebben intusschen nog kans gezien, de stad
Janina te nemen, hetgeen den Montenegrijnen weer
nieuwen moed voor Skoetari en den Bulgaren voor
Adrianopel gegeven heeft de steden zijn opnieuw
gebombardeerd. Ook vragen de verbonden Balkansta-
ten van het berooide Turkije een oorlogsschatting. In
tusschen blijft de vrede uit, en evenmin wordt het
Roemeensch-Bulgaarsche geschil bijgelegd, terwijl ook
de Oostenrijksch-Russische demobilisatie maar niet
wordt uitgevoerd.
De redevoering, waarmede de democratische heer
Mr. Bell schudde het hoofd.
„Ik had er me al op verheugd, dat u zich er aardig
bij ons zou inwerken, en nu begaat u zulke domheden.
Waarom wilt u geen excuus gaan vragen?"
„Omdat ik mezelf dan verachten zou."
„Dat is nou weer zoo echt Saurkraut! Bij de mooi
ste zaken beginnen jullie soms van dingen te praten,
die geen mensch begrijpt, en dat noem je dan eer of
geweten, of weet ik wat! en bederft zoo voor jezelf de
heele business. Mijn ouwe heer in Chicago was
broker (tweedehands koopman) en daar was van zul-
ken onzin nooit sprake. Als wij boys een dollar kon
den verdienen, zouden we de heele wereld vergiffenis
hebben gevraagd."
„Ja, dat zijn heel verschillende opvattingen en een
totaal andere opvoeding, mr. Bell", zei Loe, flauw
glimlachend, „dat kan men niet vergelijken!"
Hij spuwde weer over zijn schouder.
„Well, wij verdienen in ieder geval geld, en jullie
Saurkrauts niet. Dus trekken wij aan het langste
eind. De Duitschers die het hier tot iets gebracht
hebben, zijn allemaal net als wij
„Helaas
Thanks zei hij droog. „Gelooft u dan, dat u
met één enkelen chef goede vrienden zult blijven, als
u zoo doorgaat?"
Loe zweeg.
„Jammer, erg jammer, .dat u zoo'n stijfkop is!"
zuchtte mr. Bell. „Ik mag u werkelijk graag lijden,
en als u nog excuus gaat vragen, zal ik het zaakje wel
weer voor u in de lissen brengen bij den boss."
Loe schudde zeer beslist het hoofd.
„U wilt dus niet toegeven?"
„No!"
„O, you stupid little kid!"
Hij nam een pakje dollarbiljetten op.
„Hier heeft u uw vijf dollars van gisteren!"
„Dank u weerde ze af, „die wil ik niet aannemen,
nu ik de firma zooveel onaangenaamheden bezorgd
heb."
Mr. Bell stond eensklaps naast haar en stopte haar
de biljetten zonder complimenten in haar taschje.
Wilson, de opvolger van den republikeinsehen heer
Taft in het Witte Huis, het presidentschap heeft aan-
j vaard, Leeft, een goeden indruk gemaakt. De nieuwe
president wil niet in één klap den politieken en econo-
misclien toestand wijzigen, maar behoedzaam den
strijd aanbinden tegen de monopolies, tegen de be
schermende rechten, tegen de opeenhooping van het
geld in enkele handen. Wij zullen zien wat er van zijn
goede voornemens terecht komt hoe hoopvol was
de heef Taft indertijd gestemd en hoe weinig heeft
hij feitelijk volbracht. In elk geval de heer Wilson
schijnt een eerlijk, een moedig man te zijn, die alvast
gebroken heeft met de slechte gewoonte om baantjes
jagers aan betrekkingen te helpen en die zich omringd
heeft met jonge, vooruitstrevende mannen, zonder bij
zondere personen of groepen te willen bevoordeelen.
Veel nieuws heeft hij aangekondigd, maar militaire
eischen heeft hij niet gesteld dat laat de nieuwe
wereld blijkbaar aan de oude over!
HET MINISTERIE VAN DEFENSIE.
Naar het Hbld. verneemt, zou bij de Regeering het
voornemen bestaan, om voorshands geen maatregelen
te nemen tot uitvoering van den Algemeenen Maat
regel van Bestuur, waarbij de departementen van
Oorlog en Marine worden saamgevoegd in één depar
tement van Defensie.
Zoowel in den Raad van State als in Marinekringen
moeten veel bezwaren tegên opheffing van het depar
tement van Marino bestaan.
Tot de Kamerverkiezingen zal de tegenwoordige
toestand in ieder geval gehandhaafd blijven.
Gemengd nieuwe.
EEN TREFFEND STERFGEVAL.
Vrijdagmiddag had, naar het Arnh. Dagblad meldt
te Velp de teraardebestelling plaats van een leerlinge
der Bijzondere School aldaar. Aan de geopende groe
ve werd het woord gevoerd door den heer G. W. Ne
derbragt, die na zijn toespraak liet zingen Ps. 103:8
(„Gelijk het gras is ons kortstondig leven"). Toen
men met het zingen van dit vers tot den tweeden re
gel gevorderd was, zakte de heer Nederbragt plotse
ling bij de geopende groeve ineen en was terstond
dood.
De heer Nederbragt, die Zaterdag 70 jaar zou wor
den, had tegen 1 April eervol ontslag uit zijn betrek
king gevraagd.
BRANDSTICHTING.
Ten huize van een kleermaker te Bozum (Fr.), is
onder vreemde omstandigheden brand ontdekt. Even
nadat het gezin zich ter ruste had begeven, hoorde
men een verdacht geluid in de werkplaats, alwaar bij
onderzoek brand bleek uitgebroken te zijn. Met behulp
der buren werd deze nog bijtijds gebluscht.
In het vertrek werden met petroleum gedrenkte
lappen gevonden, klaarblijkelijk door het dakvenster
naar binnen geworpen, wijl een aantal afgebrande lu
cifers in den dakgoot gevonden werden.
Door rijks- en gemeente-politie wordt een streng
onderzoek ingesteld.
VERDUISTERING VAN 43.000.
Te Amsterdam is Vrijdag aangehouden de directeur
voor Nederland van de Mutual Life Insurance Com
pany of New York, verdacht van verduistering van
43.000 ten nadeole van die maatschappij. De Telegr.
meldt daaromtrent:
De verduisteringen zijn gepleegd over een tijdsver
loop van eenige jaren. Door het bijspringen van fa
milieleden, die in financieele moeilijkheden verkeer
den, was de betrokkene, die bij de desbetreffende le
vensverzekeringmaatschappij gunstig en als een goe
de werkkracht stond aangeschreven, in geldelijken
achterstand geraakt. Hij trachtte zich te redden door
voor te geven, dat op loopende polissen door de hou
ders voorschotten werden gevraagd. Deze sommen
werden door het hoofdkantoor gezonden in afwach-
„Wees nu niet zoo dom, juffertje! O, ik zou u een
pak slaag kunnen geven!"
Zijn breed gezicht was vuurrood geworden van er
gernis.
„En maak nu maar, dat u weg komt!"
Haar bij een arm nemende, drong hij haar de deur
uit. Daarop stak hij nog eens zijn hoofd buiten het
schuifraampje van zijn office en riep haar na: „Komt
u me nog maar eens opzoeken! En als u raad noodig
heeft, komt u dan vooral ook bij me!"
'1 oen liet hij het raam met een bons neer, spuwde
in zijn verontwaardiging midden op den vloer en
mompelde zoo iets als: Crazy little Saurkraut!
XV.
Loe zat naast mrs. Mc. Dowell op de veranda en door
bladerde met een bedrukt gezicht de Daily Express.
„Al weer niets anders dan advertenties voor dienst
meisjes en. winkeljuffrouwen!".
„Ja, zoo'n goed baantje als bij het Detective Insti
tute „Sun" komt niet alle dagen voor. Jammer
toch
„Ja, t was ook jammer, maar onder zulke omstan
digheden kon ik er niet blijven."
„Waarom heelt u die betrekking niet aangenomen
bij dien dokter, die voor een paar dagen een assistente
zocht
„Dat was allemaal kwakzalverij en bedrog! Ten
eerste was hij geen gestudeerd medicus, maar zoo'n
soort wonderdokter. Ten tweede moest ik niet bij
operaties en behandelingen assisteeren, maar een reis
met hem doen door allerlei afgelegen kleino plaatsjes
en ranches. Daarbij moest ik de vrouwen het een of
ander onfeilbaar geneesmiddel voor zekere kwalen
aanprijzen. Dan wou hij ook een drank voor paarde-
en runderziekten verkoopen, en dat was hetzelfde mid
del. Stel u voor
„Wat wou hij u betalen?" vroeg mrs. Mc Dowell
heel kalm.
ijf en twintig dollars in de maand en alles vrij."
„Eh waarom heeft u die betrekking dan niet aan-
ting van de polissen, waarop de voorschotten zouden
moeten worden afget,eekend. Met de aldus verkregen
sommen werden de tekorten gedekt.
Het hoofdkantoor wachtte tevergeefs op de polis
sen.
Toen die, na herhaalde aanmaningen niet werden
gezonden, werd den te Amsterdam gevestigde hoofd
accountant der maatschappij een onderzoek opgedra
gen. Hij ontdekte niets, want de administratie was in
orde.
De directeur deelde hem echter zelf mede, tot welke
handelingen hij zijn toevlucht had genomen.
Aan de hoofddirectie werd daarop bericht, hoe de
vork in den steel zat.
De rechtskundige adviseur der maatschappij, be
kend met de omstandigheden, die tot de malversaties
hadden geleid, adviseerde om de zaak onder de roos
te houden en den betrokkene in de gelegenheid te stel
len, het bedrag van het tekort, iu den loop der jaren
aan te zuiveren en hem als directeur te behouden. De
hoofddirectie scheen niet ongeneigd, tot een dergelij
ke oplossing mede te werken en het personeel van het
bureau, dat op den chef zeer was gesteld, verheugde
zich in den gevonden oplossing.
Plotseling schijnt er een kentering te zijn gekomen
in de opinio der hoofddirectie.
Toen een der hoofddirecteuren uit het buitenland
Vrijdag te Amsterdam kwam, had hij schadevergoe
ding verlang van de verzekering-maatschappij tegen
fraude te Londen, waarbij de levensverzekering-maat
schappij tot een bedrag van 23.000 geassureerd was.
De assurantiemaatschappij wenschte de 26.000
wèl uit te keeren, mits de fraudeur, als afschrikwek
kend voorbeeld, werd gearresteerd.
The Mutual Life Insurance Company of New-York
heeft aan dien eisch toegegeven, en de man is Vrij
dagnamiddag gearresteerd, om voor den officier van
justitie te worden geleid.
UIT ARMOEDE.
Ds. 8. C. Kijlstra, van St. Jacobi-Parochie, vertelt
in „De Wekker" welke redenen hem dreven tot het
besluit, om met de zijnen naar Amerika te emigree-
ren.
Hij schrijft:
„Menigeen als hij het mooie huis ziet, waarin de
dominé woont, en hoort van het traktement dat hij
geniet, denkt dat hij een zeer bevoorrechte positie
heeft, een gemakkelijk, onbezorgd leventje, enz. Wie
zoo deukt, vergist zich zeer. De dominé behoort tot
zekeren stand en deze stand stelt zekere eischen,
waaraan hij zich niet onttrekken kan en mag en wil.
Maar zijn inkomen is in den regel op geen stukken
daarnaar berekend. Er zijn uitzonderingen. Er zijn
sommige goede traktementen. Er zijn ook predikan
ten, die zelf geld hebben of rijk getrouwd zijn. Er
zijn er ook, die op allerlei wijzen geld weten te krij
gen (rijke familie, studiebeurzen, enz.). Maar er zijn
er ook en ik denk heel velen, die op een fatsoenlijke
en zooveel mogelijk verborgen wijze armoede lijden en
voortdurend te worstelen hebben met nijpende zorgen.
Vooral de zoogenaamde minimumlijders zij die 't
moeten doen met pl.m. 1400, zooals ik en die dan
ook nog een gezin hebben te onderhouden en kinderen
aan een positie te helpen hebben een armelijk le
ven en worden door hun stoffelijke zorgen gebroken
in hun levenslust en werkkracht en ijver om hun taak
in de gemeente te vervullen. Dat is de korte waar
heid. En de kans, dat 't voor mij ooit veel anders en
boter zal worden is zeer gering.
„Dat is de reden, waarom ik een voor mij en mijn
gezin gewichtig besluit nam. Ik ga mij nog eens weer
losbreken uit mijn dominé'sleven en trek naar Ameri
ka. Ik kan werken en heb lust om te werken, met
mijn handen evengoed als met mijn hoofd. Ik zal mij
weten te redden. En mijn kinderen zullen zich in -
Amerika een positie veroveren, zonder dat hun i
ouders daarvoor jarenlang, ja hun heele leven langf
krom behoeven te liggen.
„Ik stel heel nadrukkelijk voorop, dat mijn armoede
en mijn onvermogen om mijn kinderen te geven, wat
zij noodig hebben, de hoofdreden is die mij nu tot
deze dingen voert."
genomen
„Maar mrs. Mc. Dowell, ik wil toch eerlijk mensch
blijven!"
„Wat heeft dat met business uit te staan?"
De mooie bruine oogen van de jonge vrouw keken
haar verbaasd aan. Zooiets zing blijkbaar haar be
grip te boven.
Natuurlijk moet u honest blijven en uw vrienden
niet bedriegen! Maar in het zakenleven bestaat er
geen bedrog, zoolang men niet tegen de wet zondigt
Die dokter is alleen maar smart (hhandig, gewikst).
Wie niet wil, behoeft die medicijnen immers niet te
knopen! Ik zie niet in, waarom u zich om zulke nie
tige overwegingen die goede job heeft laten ontgaan.
Vijf-en-twintig dollars en alles vrij! Bully, bully!"
Loe moest even glimlachen. Haar begrippen van
eer en eerlijkheid schenen den Amerikanen eenvoudig
onbegrijpelijk. Binnen de grenzen der wet achtten
ze alle bedriegelijke bluff niet alleen geoorloofd, maar
vanzelfsprekend. De sluwste had steeds gelijk! Zelfs
zulke goede, naïeve menschen als de Mc Dowells von
den het dus volkomen in den haak, als ze door zwen
del geld zou verdienen.
„No, no, mrs. Me Dowell," antwoordde ze lachend,
„de betrekking kan ik nu eenmaal niet aannemen; dat
veroorlooft me mijn geweten werkelijk niet!"
„Eigenaardig!" zuchtte de jonge vrouw. „Ik be
grijp u niet. en ik mag u toch zoo erg graag lij
den
64)
De fabricksfluiten hadden reeds lang 'het eindigen
van den werkdag verkondigd, toen mr. Mc. Dowell
met een dikken heer, dien men den Duitschen bier
brouwer reeds van verre kon aanzien, het tuintje in
kwam. Hij stelde hom aan de dames voor als een rei
ziger van de Lone-Star-Brewerij.
„Ik breng goed nieuws mee!" liet hij er lachend op
volgen. „Er valt wat voor jullie te verdienen, meis
jes
„Sure?" vroeg de jonge vrouw dadelijk gretig.
Ook J.oe keek hem vol verwachting aan.
(Wordt vervolgd.)
