DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 67 Honderd en v^ftiende Jaargang. MMi ZATERDJAG 22 MAART Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1, Afzonderlijke nummers 3 Cents. Prijs der gewone advertentiën Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Or««te letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. De Alkmaarsche Courant voor honderd jaar. Telefoonnummer 3. Dit nummer bestaat uit 4 bladen. Zijdie zich met 1 April w op dit blad abonneeren ontvangen de tot dien datum ver schijnende couranten gratis. De Uitgever. VI. (Slot). BINNENLAND. STADSNIEUWS. AMBACHTSSCHOOL. AVONDCURSUSSEN. ALKMAARSCHE COURANT. ALKMAAR, 22 Maart. Tot besluit van deze artikelenreeks zullen we lie den mededeelen, hoe in 1863 het halve eeuwfeest van Nederlands onafhankelijkheid hier ter stede is ge vierd. Zullen velen vandaag voor liet eerst de bij zonderheden vernemen, andere lezeressen en lezers hebben de feestviering zelf meegemaakt, zij zullen zich verschillende gebeurtenissen, welke op den feest dag van den 17den November plaats grepen, nog wel herinneren, terwijl misschien enkele vergeten feiten en feitjes opnieuw in hun heugenis worden terugge roepen. De feestviering viel op een Dinsdag. 's-Zaterdags hadden de Israëlieten, 's Zondags de Hervormden, R.- Katholieken enz. en op den feestdag de Christelijk af gescheidenen een godsdienstige herdenking gehouden. Dank zij de gunstige weersgesteld waren er veel vreemdelingen verschenen, terwijl de stad een feeste lijk aanzien had gekregen. „Alkmaar had zich ge tooid als een jonge bruid, zegt het feestverslag van de courant, de altijd groene bossehen van Heyloo en Ber gen niet alleen, zelfs van Castricum en Velsen had den hunne schatting geleverd, om het jaargetijde te doen vergeten, de straten in lanen, de grachten in singels te herscheppen, om de gevels te versieren en de eerebogen met groen te bekleeden; kunstbloemen zonder tal bezaaiden de guirlandes, van schier alle gebouwen en woningen wapperden vlaggen en wim pels, geen buurt zoo afgelegen, geen huisje zoo scha mel, waar geeue teekenen van blijdschap liet oog streelden. „Reeds vroegtijdig vertoonde zich een tallooze me nigte, rijkelijk met oranje getooid, op de straten en stroomde naar het Waagplein; daarop was een vier kant afgepaald door het corps muzikanten der schut terij, door een koor van zangers, de leden der 2e sec tie van het Metalen Kruis met oranjesjerpen, de le den der ontzetvereenigingen „van Alkmaar de victo rie" en „Men reken' de uitslag niet, maar tel het doel alleen," beide van nieuwe banieren voorzien, waarvan die der eerste door prachtige bewerking uitmuntte, en de jeugdige leden der boogschutterij „Eendragt zij ons doel," mede, evenals die der laatste ontzetvereeni- ging, met oranjesjerpen versierd. Binnen dat vier kant begaven zich de leden van het gemeentebestuur, de officieren der schutterij en andere autoriteiten, en daarbuiten vertoefden duizenden toeschouwers, waar mede ook de omliggende huizen tot in de bovenste verdiepingen overvuld waren." Burgemeester en Wethouders hadden n.l. vergun ning verleend aan een commissie, om Hannes Douwes de vlag op den Waagtore'n te laten liijschen. Men weet dat Hannes Douwes, in 1778 te Tërkaple in Friesland geboren, in 1813 de vlag van dien toren deed wapperen. Er is zelfs verzekerd, dat hij van den grond af aan bij den muur is opgeklauterd en over goot en dak ook den geheelen toren heeft beklommen, maar dit zou zeker een reuzentoer gewTeest zijn, zoodat hij waarschijnlijk het eerste gedeelte binnendoor en toen eerst buitenom gegaan is. Hoe hij het echter ook gedaan moge hebben hij heeft het gedaan en dat is de hoofdzaak. En het was zeker een aardig denkbeeld van de commissie, om Douwes tot den held van 't feest te maken. In een met Oranje versierd rij tuig gezeten met eenige leden der comm., begeleid door vertegenwoordigers van verschillende standen, ver scheen hij op den morgen van den feestdag op het plein. Hij droeg de Hollandsche vlag op de heupen en plaatste haar weldra op den toren, ditmaal door haar omhoog te hijsehen, onder juichtonen en cou pletten van het „Wilhelmus" en „Wien Neerlandsch bloed" door het koor en de muziek aangeheven. De heer Spanjaardt, secretaris der stad, sprak Douwes op gevoelvolle wijze toe en het was wel toevallig, dat zij, die thans als grijsaards tegenover elkaar stonden, beiden hun jeugd in Enkhuizen hadden doorgebracht. Namens den gemeenteraad overhandigde de heer Spanjaardt Douwes in een kokertje van orantje, wit en blaauw met toepasselijk opschrift 25 guldens van het jaar 1863 hij voegde er aan toe, dat dit geen beloouing was, maar een „klein" bewijs van belang stelling. De heer Cohen Stuart was namens Z. M. den Koning aangezocht den ouden man een som van 50 ter hand te stellen, welke mededeeling met bui tengewone geestdrift werd vernomen. De commissie was er ook overigens in ge$laagd om den grijsaard een aangenomen tijd te verschaffen. Dank zij de inschrijvingen was zij in staat gesteld in zijn dadelijke behoeften te voorzien met een bedrag van 63, hem aan provisie, brandstoffen en andere goederen tehuis te brengen voor een waarde van ongeveer 70, ter- wijl zij hem gedurende de 4 volgende wintermaanden wekelijks 3 kon uitkeeren; de gratificatiën van ko ning en gemeenteraad werden op de spaarbank be legd en bovendien was er nog 60 voor jaarlijksehe bijdragen. In hot nummer van 22 November betuigde Douwes „nog onder den vollen indruk van de vele eer- en gunstbewijzen" zijn dank, vooral aan de commissie, welke hem den 17den November „heeft gemaakt, tot een der gelukkigste, zoo niet de gelukkigste dag zijns levens." De advertentie eindigt aldus„De Hemel loone allen en geve mij het voorregt van een lang' ge not hunner weldaden." Bijna drie jaar heeft Douwes nog geleefd. Blijkens een zeer sober berichtje in de courant van 19 Augus tus 1866 was hij den vorigen "dag overleden. En tever geefs hebben we gezocht naar een bewijs van belang stelling bij het overlijden en de begrafenis van den man, die drie jaar geleden de held van het feest was Na de plechtigheid op het Waagplein, welke het feest zoo indrukwekkend opende, deed het klokkenspel zich hooren, de kinderen der armenschool werden om half tien op stadskosten onthaald evenals de weeskin deren en bestedelingen; ook de opvoedelingen in het Huis van Verbetering genoten een versnapering, in het Diakoniehuis had een onthaal plaats, terwijl daags te voren reeds aan de kinderen der bewaar school van 't-Nut een onthaal was gegeven. Om 11 uur werd in de stampvolle Oroot Kerk, waar van de kansel met nationale- en oranjekleuren keurig was gedrapeerd vanwege de Vereeniging tot viering van Alkmaars Ontzet enz. de feestrede gehouden door Mr. W. v. d. Kaay getiteld „Dies zijn wij verblijd." De liedertafel „Arion" luisterde deze bijeenkomst door het zingen van liederen op. Van 14 uur trok de optocht der schutterij door de stad; de route was wel lang, maar, waar het stedelijk bestuur voor dit doel 600 had geschonken de ge meente droeg in de feestviering bovendien voor 700 bij overal grootore of kleinere bijdragen geofferd, overal versieringen aangebracht waren, werden alle voor de passage geschikte straten en grachten be zocht. Aan den optocht gingen vooraf een eerewacht van de 2e sectie van het Metalen Kruis en de besturen der beide ontzetvereenigingen. Do samenstelling der optocht was overigens aldus: le afdeeling. 2 Ceremoniemeesters, tamboers, het corps muzikan ten, 1 peleton schutters in fantasiecostuum, de heraut van wapenen der Nederlanden te paard, gevolgd door een cavalleriewacht. 2e afdeelingHet verleden. 2 Ceremonie-meesters. Claudius Civilis te paard, aan het hoofd van eenige Germanen. Graaf Dirk I te paard, gevolgd door geharnaste edelen. Graaf Floris V te paard, omgeven door volk en edelen. Prins Willem I te paard, omgeven door de verte genwoordigers der 7 provinciën. Koning Willem I te paard, omgeven door handel, zeevaart, nijverheid, landbouw, kunsten en weten schappen. 3e afdeeling. De Feestdag. 2 Ceremonie-meesters. Tweespalt, haat, .nijd en dwingelandij, verpletterd door den seraf (aartsengel) der vergelding (le wa gen). De Hollandsche maagd ten troon, tussehen den vre de en de vrijheid, met de geschiedenis aan hare voe ten. Vóór haar Java, de Goudkust en Suriname (2e wagen). De overvloed (3e wagen). 4e afdeeling. De halve eeuw 18131863. 2e Ceremonie-meesters. Napoleon op St. Helena (4e wagen). Koning Willem II te paard, gevolgd door 3 banie ren: Quatre bras en Waterloo, Hasselt en Leuven, Grondwet-herziening. Chassé op de citadel van Antwerpen (5e wagen). Van Speyk op de kannoneerboot no. 2 (6e wagen). 5e afdeeling: 2 Ceremoniemeesters. De ambachtsstand, winkelnering, handel, het fa briekswezen, de stand der geleerden en overheid. De Alkmaarsche stedemaagd ten troon, gehuldigd door kleine genieën, die haar de vruchten dos vredes aanbieden (7e wagen). 1 Peleton schutters in fantasiecostuum. De verslaggever verzekert, dat er een verbazende menigte op de been was, die hare verrassing en goed keuring over het ongewone schouwspel luide te ken nen gaf. 's Avonds hulde de geheele stad zich in een zee van licht. De stad was bij de illuminatie voorgegaan en de bevolking had gezorgd, dat deze waarlijk algemeen was. an stadswege was er een verlichting van de Steenenbrug over de Langestraat met een prachtige drievoudige gothieke poort, met 200 lampions, liet stadhuis was sierlijk verlicht met 1100 lampions, de illuminatie van de stadswerf mislukte door den wind. Burgemeester Maclaine Pont had een smaak volle groote verlichting van 500 lampions, de heer S. C. Coster had een reusachtige verlichte W. laten aan brengen, waardoor de hreede gevel geheel werd be dekt de avond was een selioone morgen en het feest van den dag volkomen waardig. Zeventien eere poorten waren er in de stad geplaatst, die werden ver licht, gemeenschappelijke versieringen van guirlandes waren er in menigte aangebracht langs het water, langs de straten, langs de huizen, tussehen de huizen, er waren gemeenschappelijke verlichtingen, verlichte vaartuigjes dreven op het water en op de scheepstim merwerf werd een heele stapel teertonnen ontstoken. Bij fakkellicht werd de optocht herhaald, ditmaal vergroot door eenige liefhebbers, die vonden, dat de vrijgemaakte slaven niet onvertegenwoordigd mochten blijven, andere ge-improviseerde maskerades door kruisten de stad, met de oranje-equipages van den heer Relie of de steeds toegejuichte equipage van Douwes, alom bewoog zich een vroolijke menigte, de heer Ezerman deed nog onvermoeid het klokkespel in het late uur hooren en de burgemeester had 's avonds in der haast nog onder de illuminatie zijner woning laten schilderen de woorden: „EEItE DE BERGE RIJ VAN ALKMAAR." „Dé vaderlandsche opgewektheid en de feestelijke stemming" duurden echter nog voort. In de courant van 22 November wordt gewaagd van „de nóg talrijke vlaggen" en „de verschillende vieringen in beperkter kring." Donderdagavond hield de ontzetvereeniging „men reken" enz. een bijeenkomst met tooneelvoor- stelling, Zondag 22 November wrerd voor de ontzetver eeniging van Alkmaar de victorie het tooneelstuk op gevoerd „de Oranjejongens," en de rederijkerskamer „Tollens" vertoonde vaderlandsche tooneelstukken. En den 2Gsten November had „als gedachtenisviering van Alkmaars openlijke toetreding tot de heilige zaak des Vaderlands in 1813" een toepasselijke voorstelling- plaats. Opgevoerd wrerden door de leden der Rede rijkerskamer Bilderdijk „Een November-dag in 1813", dramatische voorstelling in twee tafereelen en „Een November-dag in 1863," blijspel in drie bedrijven. „De handeling, zoo lezen we in een advertentie, van beide deze nieuw vervaardigde stukken valt binnen Alkmaar voor. Met opzettelijk daarvoor geschilderde decora- tiën en theatralen toestel." Blijkens een ingezonden stuk in het nummer van 6 December hadden deze stukken, door stadgenooten vervaardigd, veel succes, was het achterdoek met den gevel van het Waagge bouw fiksch geschilderd, juichten de aanwezigen Dou wes luide toe en riepen ze schrijvers en vertooners ten slotte terug. Op 30 November werden „ten besluite der feesten" het geheele Luttik Oudorp en enkele woningen op andere punten weder verlicht. En als allerlaatste nummer van het programma der feestelijke herden king in 1863 mag ten slotte genoemd worden de op voering van het drama „Onder vreemde overheer- sching," van M. P. Rosmade, dat den 17den Novem ber te Amsterdam was gegeven, door de tooneelisten van den Amsterdamschen stads-schouwburg, o. w. de bekende mevr. Kleine en den niet minder bekenden heer Veldman. Zoo ziet men dus, dat de Alkmaarders van 1863 de kunst hebben verstaan van een algemeen, prettig feest te vieren, een feest, dat blijkbaar in alle opzich ten uitnemend is geslaagd. Rust dan niet op de Alkmaarders van 1913 de plicht te zorgen, dat Alkmaar bij het eeuwfeest flink voor den dag komt? KAMERVERKIEZINK-ZAANDAM. Naar De Msb. verneemt, zal de vrijzinnige concen tratie in het district Zaandam Candida at stellen inr. J. Limburg (v.-d.), lid van de Tweede Kamer voor het district Schoterland en lid van Ged. Staten van Zuid- Holland. Gemmigpl nieuws. DE STOEL VAN DEN AMSTERDAMSCHEN BURGEMEESTER. De stoel van burgemeester Röell, die heden „bij executie" in het openbaar verkocht zou worden, zal, naar liet N. v. d. D. meldt, dat droevige lot niet on dergaan 1 De tegenpartij is zoo genadig geweest het beslag te schorsen en zal de beschikking op de aangevraagde cassatie van het vonnis van het Hof afwachten. Datzelfde geldt nu ook van het beslag op het dienstgebouw van de Tram. De bewaarders van de beide met beslag bezwaarde goederen zijn van hun functie ontheven. PECH. Wegens het voorkomen van een vermoedelijk geval van roodvonk aan boord van het pantserschip „Heemskerek," is dit schip uit de haven het Nieuwe- diep naar de reede aldaar vertrokken, ten einde gedu rende een week in observatie te blijven. Een groote tegenvaller voor de bemanning, die nu de Paaschda- gen aan boord moet doorbrengen, in plaats van „met verlof" te gaan. POGING TOT MOORD EN ZELFMOORD. Te Heerenveen heeft Popma uit Kortezwaag gis termorgen een moordaanslag gepleegd op T. Teijema. Laatstgenoemde is moeder geworden en beschuldigt Popma de vader van het kind te zijn. De man ont kent dit. Zij had hem om onderstand aangesproken en gisteren zou deze zaak voor de rechtbank dienen. Na aankomst met de tram loste Popma twee revolver schoten op de vrouw; één trof haar in de borst, doch niet gevaarlijk. Toen schoot hij zichzelf voor het hoofd. De kogel trof het voorhoofdsbeen, doch ook deze wonde is niet levensgevaarlijk. DE UITSLUITING IN DE SIGAREN- INDUSTRIE. De bespreking van de door de patroonscommissie ontworpen loonregeling in de hoofdbesturen der sa menwerkende arbeidersorganisaties heeft, naar „Het Volk" meldt, geleid tot het aanvragen van een tweede conferentie met het Verbondsbestuur, Woensdag a.s. te Utrecht te houden. UIT HEER-HU GO W AARD. Als een bijzonderheid kan gemeld worden, dat de heer W. alhier sinds eenige dagen melkvee buiten heeft. Met het oog op het nog weinige gras en het gure weer zal de heer W. dit vroege uitjagen wel in zijn melkemmer kunnen merken. Naar wij vernemen heeft de heer U., die den staat van Nederlander verloren heeft wegens naturali satie in Amerika bij H. M, de Koningin een verzoek ingediend om den staat van Nederlander terug te krijgen. UIT DE SCHERMEER. Het polderbestuur van de Schermeer heeft de jaar wedden van de 50 molenaars van dit Waterschap ver hoogd dat van de bovenmolenaars met 48 en dat van de ondermolenaars met 28 per jaar. Na aftrek van 8 voor weduwenpensioen zijn de jaarwedden nu respectievelijk 160 en 120 per jaar, benevens vrije woning en tuin. UIT OUDE NIEDORP. Tot predikant bij de Ned. Ilerv. Kerk alhier is beroepen ds. Visser te Deersum en Poppingawier. UIT NIEUWE NIEDORP. Vrijdagavond vergaderde de afdeeling Nieuwe Nie- dorp van liet Witte Kruis, in het café van den heer J. Peetoom. Na opening der vergadering door den heer Jb. Kuil man, voorzitter, en lezing der notulen door den secre taris, den heer P. Haringhuizen, deelde de voorzitter mede, dat enkele exemplaren waren ingekomen van: „Hoe kan men zich tegen de besmetting met tuber culose beveiligen", door O. L. Deijll- Aangezien de prijs laag was, werd besloten 40 exemplaren aan to schaffen. Hierop las de secretaris het jaarverslag voor van de 18e jaargang. Voor zijn keurig uitgebracht verslag ontving hij een woord van dank. De rekening over het afgeloopen jaar werd goedge keurd met een voordeelig saldo groot 1"87,57, ont vangen was 864,45, uitgegeven 676,88. De begrooting voor dit jaar werd vastgesteld op een ontvang en uitgaaf van 951,57. Hierna volgde na rondvraag sluiting. UIT HENSBROEK De heer Potgieser, knasmaker aan de fabriek alhier, heeft ontslag aangevraagd. Genoemde heer, die het vorige jaar de lager akte gymnastiek behaalde, wil zich thans bekwamen voor het middelbaar onderwijs- Naar we vernemen blijft de heer P. directeur van de gymnstiek-vereonigingen te Midwoud en te Hens- broek—Obdam. KORTE BERICHTEN. Een schipper, liggende met zijn schip in de Maas haven te Rotterdam bemerkte gisternacht dat graan- dieven met een roeibootje zijn vaartuig naderden. Hij loste een schot hagel in de lucht om schrik aan te jagen. De vrijbuiters van de Maas beantwoorden dit met een revolverschot. Toen de schipper weer terug- vuurde roeiden de dieven naar den kant en kozen over land het hazenpad. Een bootwerker te Rotterdam werd door een stuk ijzererts, dat uit een bak viel, op het hoofd ge troffen. Ilij werd zwaar gewond en overleed in het Ziekenhuis. Uit de postkar van Stavenisse naar Bergen op Zoom is een verzegelde geldzak, inhoudende 138, verdwenen. Men denkt aan diefstal. Donderdagavond is te Utrecht op hot Jaarsveld een driejarig kind door een vrachtwagen overreden. Toen de dokter kwam, was de dood reeds ingetreden. Gisternamiddag is de auto van een Goesche fa milie in volle vaart op den Kapelschenweg te Goes te gen een boom gereden. De auto werd vernield, de in zittenden zijn licht gekwetst. Een 2-jarig kind te Kerkerade viel in een wasch- kuip en verdronk daarin. In de duinafgraving te Hillegom ten behoeve van de Zandleverantie-maatschappij te Amsterdam is een werkstaking uitgebroken, 't Getal stakers be draagt 80. De eiseh is loonsverhooging. BEDANKT. De heer ds. T. Kloosterman, alhier, heeft voor het beroep naar de Ned. Ilerv. Kerk te Rhenen bedankt. (Reeds in een deel van ons nummer van gisteren vermeld.) GEMEENTELIJKE NORMAALLESSEN. Tot de eerste klasse van bovengenoemde lessen wer den, na gehouden examen, toegelaten: 1. v. Amstel, J. (lovers, J. J. M. Kloppers, G. W. van Kuijk, C. M. Muller, II. Zaadnoordijk, allen te Alkmaar en A. Dekker te Oterleek, C. Klaver te Hoogwoud, II. S. Koning te Bergen, G. Kossen te Petten en A. Weder te Broek hp Langend ijken tot de tweede klasse: M. M. van Dijk te Alkmaar, A. Keizer te Noord-Schar- woude, N. H. Vos van Zon te Oudkarspel en J. Hooij- berg te Alkmaar. GEM. GEH.-ONTII. Z ANG VEREEN1GIN O „DOOR ONTHOUDING VEREENIGD." In verband met het bedanken van den heer Ander son als directeur der Geh. Onthouders Zangvereeni- ging D. O. V. zal met ingang van 1 April de leiding overgaan aan den heer H. Stolp van Wormerveer. Cursus 1912—1913. BEHANGERS EN STOFFEERDERS. Bevorderd van de le naar de 2e klasse. Hendrik Joh. van Es, Pieter Hartog, J. F. Schmidt. Niet be vorderd 3 leerlingen. Bevorderd van de 2e naar de 3e klasse. Arnold Zandbergen. Bevorderd van de 3e naar de 4e klasse. P. Admi raal, W. Timmer, N. Wortel.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1913 | | pagina 1