DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 68
Honderd en veilende Jaargang.
1913
DINSDAG 25 MAAKT
FEUILLETON.
In het Land van den Dollar.
Gemeente-scholen.
Toelating van Leerlingen.
B I N N E,N L A,N D.
VEREENIGING VAN HOOFDEN VAN
SCHOLEN IN NEDERLAND.
ALRMAARSCHE COURANT.
KIEZERSLIJST.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen, overeenkomstig artikel 28 der Kies
wet, ter algemeene kennis, dat de kiezerslijst en de
alphabetische lijsten van de namen en voornamen van
hen, die van de kiezerslijst zijn afgevoerd en van hen
die daarop zijn gebracht, door hun college zijn vast
gesteld en van heden af tot en met den 21 April e.k.
ter secretarie voor een ieder ter inzage nedergelegd
en tegen betaling der kosten in afschrift of afdruk
verkrijgbaar zijn gesteld.
Verbetering der kiezerslijst kan tot en met den 15
April a.s. door ieder worden gevraagd, dis meent dat
hijzelf of een ander in strijd met de wet daarop voor
komt, niet voorkomt of niet behoorlijk voorkomt.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 22 Maart 1913.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR noodigen belanghebbenden, die met 1 Mei a.s.
kinderen op een der VIJF GEMEENTESCHOLEN
toegelaten wenschen te zien, uit, daarvan vóór 15
APRIL a.s., aangifte te doen bij de Hoofden dier
Scholen, onder overlegging van het geboortebriefje of
trouwboekje en het inëntingsbewijs der kinderen,
waarvoor de toelating gevraagd wordt.
De gelegenheid bestaat daartoe aan de schoolloka
len op DINSDAG 1 en DONDERDAG 3 APRIL a.s.,
van des namiddags 45 uur, en WOENSDAG 2
APRIL a.s., van 121 uur, behalve voor de 4e GE
MEENTESCHOOL, aan welke school daartoe gele
genheid is op eiken Maandag, Dinsdag, Donderdag en
Vrijdag tot 15 April a.s., van 1%2 uur namiddags.
Alkmaar, 22 Maart 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
ALKMAAR, 25 Maart.
En nog geen vrede!
Voor de Kerstdagen werd de vrede reeds verwacht,
op de Paaschdagen was hij nog niet gekomen, wellicht
zal hij er tijdens de Pinksterdagen nog niet zijn. De
oorlog zelf heeft tegenwoordig niet zoo heel veel te
beteekenen wat er nog over is aan kruit en lood
wordt met moeite naar de Maritza of naar de Tsjat-
aldsja gesleept en de schade welke er door wordt aan
gericht is niet overweldigend. Maar zoolang de vrede
niet gesloten is, blijven er kansen op nieuwe ernstige
verwikkelingen. Zoo is er thans het dreigende con
flict tusschen Montenegro en Oostenrijk. Montene
gro is we hebben het herhaaldelijk opgemerkt
er het slechtst aan toe. Het heeft voor de stad Skoe-
tari goed en bloed geofferd, het heeft daardoor een
groot percentage van zijn bevolking verloren, en ter
wijl het nog altijd de hoop koesterde van 't doel te be
reiken, komt Oostenrijk met eischen en bezwaren.
Men bouwde in C'ettinje op Rusland: de groote broer
zou Oostenrijk niet toestaan van dreigementen tot da
den over te gaan. Maar het is bij lang na niet zokor,
dat dit vertrouwen op zijn plaats is. Ware dit wel 't
geval, dan zou dit immers leiden tot een oorlog der
groote mogendheden! En dat, terwijl de gezanten der
groote mogendheden druk bezig zijn, den vredo op den
Balkan tot stand te brengen!
Oostenrijk heeft tegen Montenegro drie grieven.,
gezocht en gevonden. In de eerste plaats dat de mili
taire ojjeraties rondom Skoetari niet worden gestaakt
totdat de burgerbevolking de stad geheel heeft veria-
Roman van LENE HA ASF.
66) o—
De toeschouwers op de tribune waren opgerezen.
Enthousiaste uitroepen stegen op.
Intusschen had mr. Ascott Grace Brown in den
gondel van den ballon geholpen. Hij zelf en de Re-
verend klauterden er vlug achteraan. Toen sprongen
de twee loodsen op, en de ballon schoot naar boven,
van alle boeien bevrijd.
Een donderend hoera-gebrul begeleidde haar. Men
kon duidelijk zien hoe de Reverend de huwelijks-cere
monie aanving en het jonge paar voor hem trad.
„Die trouwen toch niet daar boven in de lucht?"
riep Loc als wezenloos.
„Sure, little Saurkraut, wat zouden ze anders doen?
Komt zooiets bij jullie in Germany niet voor?"
„Neen, tot nu toe is dat bij ons nog geen gebruik."
76)
De piloten wierpen nog' meer hallast over boord,
zoodat de ballon steeds hooger steeg, totdat de toe
schouwers niets meer konden onderscheiden.
„Gewoon ongelooflijk
Loe kon maar niet van haar verbazing bekomen.
„That's nothing! Zoo iets gebeurt hier herhaal
delijk. Ze hebben 't niet eens modern gedaanZoo
ouderwetsch mogelijk een luchtballon! Waarom
niet liever een luchtschip of een aeroplan genomen?"
„Well, mr. Bell, ik vind zoo'n huwelijksinzegening
al sensationeel genoeg!"
„Phawomdat jullie daarginds niets beters gewoon
zijn," antwoordde mr. Bell met een oneindig medelij
den in zijn stem.
Loe schaterde het uit.
Daar kwam een tweede auto aangevlogen, mot een
paar heeren er in.
„Gèe, daar heb je tvaarachtig de oude senator 1 Too
late old map!"
ten. Ten tweede, dat Montenegro een Oostenrijksch
stoomschip, „Skodra" geheeten, heeft behandeld in
strijd met het volkenrecht. En ten derde, dat Monte
negro onchristelijk is opgetreden tegen katholieke Al-
baneezen te. Dzjakowa. Over die punten zijn nota's
gewisseld en Oostenrijk heeft verklaard, dat, zoo
Montenegro niet toegeeft, liet gewapenderhand zal
optreden.
Koning Nikita moet gezegd hebben, dat hij „niet
als levende" naar Cettinje zou terugkeoren, indien
Skoetari niet bij zijn land gevoegd werd.
Hij zou de tweede Balkanvorst zijn, die in dezen
oorlog den dood vond. In het veroverde Saloniki
toch is de Grieksche koning George door een ontoe-
rekenbaren landgenoot vermoord. Zijn lijk zal heden
naar Athene worden overgebracht. Hij heeft het be
loofde land, waarnaar zijn volk zoo zeer verlangde,
mogen zien, de eerste schreden in een groot-Grieken
land mogen doen, maar middenin de vreugde over de
toekomst is hij na een bijna vijftigjarige regeering
doodgeschoten. Zijn opvolger, kroonprins Konstan-
tijn, is in de militaire winter-campagne zeer populair
geworden en onder gelukkige omstandigheden verwis
selt hij thans het zwaard tegen den scepter. Als hij
in de studeerkamer nu maar even gelukkig is als op
het slagveld en niet door te veel van den buit te ei
schen, bedrogen uitkomt 1
In Frankrijk heeft er weer een van die gebeurtenis
sen plaats gehad, waaraan de republiek zoo rijk is:
do heer Briand is met zijn zorgvuldig samengesteld
ministerie na slechts enkele weken regeerens wegge
jaagd door den heer Clemenceau, die revanche nam
op de presidentsverkiezingen te Versailles, waarbij hij
aan het kortste eindje had getrokken. De Senaat nam
met 161 stemmen tegen 128 een amendement aan,
waardoor de evenredige vertegenwoordiging in begin
sel werd uitgesloten en waarvan de heer Briand te
voren had verklaard, dat het onaannemelijk was. Het
hierna gevraagde ontslag van het kabinet werd ver
leend en aan den heer Barthou werd door den heer
Poincaré de opdracht gegeven een nieuw ministerie
samen te stellen, waarin deze vrij gauw slaagde
men kan in Frankrijk tegenwoordig gemakkelijker
ministers den klerken krijgen! Het kabinet-Barthou
verschilt in politieke richting weinig van zijn voor
ganger, de minister van buitenlandsche zaken, de heer
Pichon, is een man van aanzien en alle leden zijn ten
volle voorstanders van den driejarigen diensttijd.
Toch is de nationale vloedgolf, welke over de repu
bliek ging, toen 't ontwerp werd ingediend, reeds aan
het verdwijnen.
Ook in Duitschland is men ten opzichte van de mi
litaire kwestie wat nuchterder geworden en spreekt
men steeds zakelijker over de kosten, die in eens en
die, welke jaarlijks terugkeeren. De Rijksdag' wacht
nog op de militaire en de fiscale ontwerpen der re
geering.
In Duitschland zoowel als in Frankrijk is ook do
oorlogszuchtige stemming geluwd. Het krijgsrumoer
laat zich thans slechts in enkele al te nationalistische
bladen hooren.
KAMERVERKIEZING ENKHUIZEN.
De liberale kiesvereeniging WijdenesOosterleek
heeft in het district Enkhuizen den heer J. H. Steg-
gerda, hoofd der school te Oosterleek, candidaat ge
steld.
Air. Bell verheugde zich kinderlijk over de gelukki
ge escapade van het jonge paar, terwijl de senator in
de auto overeind stond en woedend de vuisten balde
tegen den steeds kleiner wordenden ballon.
„Look, how he's raving! No use, old man!" riep mr.
Bell, zich van pret op de knie slaande,
„Een dwaze meid toch, die Grace Brown; net iets
voor haar!"
„Hoe komt ze tot zoo iets?"
„Well, heel San Antonio wist dat ze met den jon
gen Ascott liep. Maar haar vader wou geen permissie
geven, omdat hij overhoop ligt met den ouden Ascott,
old fool! Toen is'dat kleine ding er natuurlijk van
door gegaan, en daar ze als American-girl natuurlijk
een beetje excitement hebben wou, heeft ze zich op de
fair in een ballon laten trouwen. Zoo heeft ze ten
minste de halve bevolking tot getuige
Loe schudde het hoofd. Hoe echt Amerikaansch
was dat weer! Wat zou men in Potsdam wel van zoo
iets zeggen!
Do rennen waren afgeloopen en het werd ook meer
dan tijd, dat ze mrs. Mc. Dowell weer eens ging af
lossen. Ze sloeg dus met waren heldenmoed een uit-
noodiging voor ice-eream-soda af, en liet zich langs
den kortsten weg door mr. Bell terug geleiden.
Zoo kwamen zo door do voltooido machinegalerij.
„Kijk, dat is Westesz zijn stand!"
Loo kon die kolossale machines, de stoomploegen cu
andere landbouwwerktuigen natuurlijk niet beoordee-
len, maar ze zag toch wel, dat alles een zeer groot-
schen en degelijken indruk maakte.
„Onder ons gezegd," zei mr. Bell vertrouwelijk,
„zijn de machines van Westesz de eenige solide in do
heelo industrie-afdeeling."
Het deed Loe goed hem zoo te hooren prijzen.
„Jammer, dat ik er zoo heel weinig' verstand van
heb 1"
Mrs. Mc. Dowell was heel dankbaar toen eindelijk
Loe terugkwam. Daarna ging zij eens rond met mr.
Bayer, die inmiddels zijn opwachting was komen ma
ken, en Loe nam nu op haar beurt de dubbele post
waar.
HET CONGRES DER S. D. A. P.
Het 19e congres der S. D. A. P. werd gedurende de
beide Paaschdagen te Utrecht gehouden.
De heer Vliegen opende het congres en wees op den
gestadigen groei der partij, de werkkracht is nog nim
mer zoo groot geweest. In het bijzonder heette spr.
welkom den heer Pli. Scheidemann,die de Duitsche
partij vertegenwoordigde.
Uit het jaarverslag van den secretaris bleek dat het
aantal afdeelingen op 31 December 1911 253 bedroeg,
op 31 Dec. 1912 284. Het aantal leden der afdeelin
gen steeg in dien tijd van 12592 tot 15667.
Het verslag van de Kamerfractie werd goedgekeurd
nadat o. a. één der afgevaardigden het had afgekeurd,
dat de heer Hugenholtz in zijn rede inzake de marine
gesproken had over een „nobel werk" van onze jon
gens, wanneer deze het vaderland tegen een buiten-
landschen vijand verdedigen. De heer Hugenholtz zei,
dat liet een nobel werk is zich er tegen to verzetten,
wanneer bij een eventueelen oorlog tusschen Duitsch
land en Frankrijk ons land als operatiebasis zou wor
den gebruikt.
De redactie van „Het Volk" en van het „Weekblad"
werd na eenige opmerkingen goedgekeurd, terwijl de
redacties werden herbenoemd. Besloten werd in „Het
Volk" geregeld een vrouwenrubriek op te nemen.
Aan de orde kwamen daarna ..de resoluties van het
Partijbestuur inzake de verkiezingen van 1913, waarin
o. m. wordt uitgedrukt, dat het congres verklaart, dat
het eerste doel dezer verkiezingen moet zijn de ver
krijging van het onvervalschte algemeen kiesrecht
voor mannen en vrouwen, zonder verzwakking der
Tweede en versterking der Eerste Kamer.
Verder dat het Vrijhandelstelsel en da positie der
Openbare School tegen alle aanvallen moeten worden
verdedigd en dat er naar gestreefd dient te worden,
reeds op 1 Januari 1914, met uitbreiding van het door
de Tweede Kamer bereids aangenomen begin van ou
derdomspensioen en met intrekking van het ontwerp-
Talma, een staatspensioen voor de ouden, die het noo-
dig hebben, in te voeren.
Het congres besluite bij de herstemmingen aan
geene burgerlijke candidaten steun te verleenen, dan
die: le. als eisch van urgentie invoering bij de Grond
wet van het algemeen kiesrecht voor mannen en op
heffing van de grondwettelijke uitsluiting der vrouw
van het kiesrecht aanvaarden, onder bepaling, dat ook
bij de Kieswet geene vrouw op grond van minderen
maatsehappelijken welstand mag worden uitgesloten;
2e. zich tegen elke versterking van de positie der
Eerste Kamer door regresrecht of op andere wijze,
zullen verzetten; en
3e. zich homogeen verklaren met bovengestelden
eisch in zake staatspensioen.
Een soortgelijke resolutie wordt voorgesteld ten
aanzien van de Provinciale Staten.
De heer mr. P. Troelstra zette het doel en de be-
teekenis der resoluties uitvoerig uiteen.
We staan, zei spr., tegenover de burgerlijke partijen
zoo sterk mogelijk. Spr. gaf een overzicht van den
kièsrechtstrijd, waarop de mogelijkheid van de bekro
ning na 14-jarigen strijd groot is en behandelde daar
na de kiesrecht-demonstratie van dit jaar.
De Roode Dinsdag is geweest, zei spr. Het laatste
woord wat op dit gebied kan worden gesproken, is
geschied. Eén stap verder en wij staan niet vóór
de bajonetten, maar de bajonetten dringen in ons
lichaam. Wij kunnen voor den kiesrechtstrijd u niet
oproepen om een derden Rooden Dinsdag te houden.
Wij kunnen niet zeggen: dit jaar kunnen wij een stap
je verder gaan.
In overleg' met het bestuur van den Vakbond wordt
voorgesteld, een betooging te. houden op den dag in
dit jaar wanneer het volk naar de stembus gaat. De
betooging moet niet gehouden worden nil de verkie
zingen, maar i n de verkiezingen. En daarom wordt
voorgesteld de betooging te houden op den Maandag
vóór de candidaatstelling, een betooging die zich richt
tot de kiezers in de verschillende districten over het
geheele land, terwijl men te midden van den strijd zit.
Voorgesteld wordt in de twee groote steden van ons
land waar het liberale grootkapitaal troont Am
sterdam en Rotterdam en omgeving, demonstraties te
beleggen en te zoeken naar het maximum van inten-
Meer dan vermoeid tramden ze 's avonds naar huis;
Loc met het aangename gevoel, dat zè dien dag acht
dollars gewonnen had. „Verdiend" kon zo volgens
haar geweten niet zeggen.
XVIII.
Den volgenden middag merkte Loe tot haar verba
zing mrs. Stower onder de bezoekers der tentoonstel
ling op. Ze wandelde voor de étalage van de Lone-
Star-Brewery op en neer en wierp Loe hoonende,
kwaadaardige blikken toe. Bij groote uitzondering
had ze waarschijnlijk permissie" van haar man gekre
gen om haar vijandin eens als „reclame-juffrouw" te
gaan bekijken. Dus ook bij haar geen spoor van be
rouw of schaamtegevoel! Voor haar bestond er blijk
baar maar één mensch op de wereld, en dat was de
dokter! Nu, die zou vandaag nog wel door Nemesis
achterhaald worden!
Loe had slechts een spottend, minachtend glimlach
je voor haar over. Als die vrouw vermoeden kon, dat
haar man nu misschien al gearresteerd was, zou zc dat
schampere lachen wel laten! Het optreden van liet
echtpaar had ook het laatste sprankje van medelijden
in haar gedood.
Langzaam kropen de dagen op de tentoonstelling
om en het werk werd steeds vermoeiender; maar liet
Wierp goede winsten afLoe's geldtaschjo raakte
langzamerhand weer vol. Zorgen hoefde ze zich niet
meer te makenZij zou haar weg wel vinden iu Ame
rika! Ze was weer de oude-levenslustige Loe von Wer-
sien, maar heel wat rijker aan kennis en ervaringen,
heel wat lichter aan bekrompen vooroordeelen. Met
haar arbeidsgenooten op de tentoonstelling had ze
trouwe kameraadschap gesloten en ieder mocht haar
graag lijden. The little Saurkraut heette ze overal
en ze had dien naam tot een oerenaam gemaakt. Jn
haar tegenwoordigheid werd er niet meer met min
achting over Duitschland gesproken!
Op een middag kwam mr. Bell weer opdagen.
„Wel!, wat is er voor nieuws vau 't geval-Stower
vroeg' T.oe iu spanning'.
sen wil voor de verovering van het kiesrecht. Het zal
zijn een proeve van mobilisatie op kleine schaal, niet
de vrucht van een theoretische vooropgezet doel.
Daarnaast zullen krachtens het voorstel in de pro
vincie in verschillende groote xalaatsen 's avonds ver
gaderingen worden gehouden.
Spr. beval de overweging van het voorstel zoowel
door de voormannen der vakbeweging als van de S. D.
A. P. ten ernstigste aan. (Levendige toejuichingen).
Spr. bestreed daarna uitvoerig de vrijzinnige con
centratie. De liberalen, eindigde spr., houden zich
alsof zij niets willen weten van de voorgestelde her-
stemmingstaktiek der soc.-democraten. Wij willen
niet onder de zweep van Troelstra staan, zeggen zij.
Maar als zij niet onder de zweep van Troelstra willen
staan, zullen zij komen onder de karwats van Lob
man Er is geen keus.
Na langdurige discussie werden do resoluties, be
houdens een kleine wijziging, door het Partijbestuur
zelf aangebracht, goedgekeurd.
Do vijftiende algemeene vergadering werd Zaterdag
in „De Harmonie" te Groningen gehouden. De ver
gadering was niet druk bezocht. Aanwezig waren
ruim 50 stemhebbende leden.
Utrecht werd met 36 stemmen vóór als plaats voor
de v®lgende algemeene vergadering aangewezen. Daar
na werd geruimen tijd van gedachten gewisseld over
de verschillende voorstellen tot reglementswijziging,
o. a. betreffende het aantal hoofdbestuursleden en de
beste wijze, waarop de belangen van de ongeorgani
seerde leden van het platteland (ongeorganiseerd in
dien zin, dat zij niet tot afdeelingen zijn vereenigd)
zouden kunnen worden behartigd.
Na de pauze werd een motie tegen den kindertoe
slag met algemeene stemmen aangenomen.
Van de afdeeling Leiden was een voorstel ingeko
men om de wenschelijkheid uit te spreken, dat geen
onderscheid worde gemaakt tusschen gehuwden en
ongehuwden. Met 39 tegen 12 stemmen werd dit
voorstel aangenomen.
Van de conclusies omtrent de wachtgelden getrok
ken, werden o. a. aangenomen:
1. Het bedrag van het wachtgeld zij onafhankelijk
van 't aantal dienstjaren;
2. Het wachtgeld bedrage 90 van de jaarwedde;
3. Ook van de wettelijke verhoogingen der jaar
wedde worde op een tijd, waarop die verhoogingen
zouden worden verstrekt, wachtgeld uitgekeerd.
TWEEDE KAMER.
In parlementaire kringen verwacht men, dat de
Tweede Kamer, die 1 April bijeenkomt, om, overeen
komstig haar besluit, den volgenden dag met de be
handeling van de Ziekte-wet te beginnen, reeds 1 Mei
of op zijn hoogst eenige dagen later hare ^werkzaam
heden zal eindigen.
Men verwacht toch, dat de debatten over het Ziek-
te-verzekeringsontwerp niet een zoodanigen omvang
zullen aannemen, dat een uiteengaan omstreeks het
bovengenoemde tijdstip onmogelijk zou blijken. Het
moet zelfs in de bedoeling liggen om vóór het reces
ook nog het ontwerp nopens de pensionneering van
gemeente-ambtenaren af te doen.
nienm
PERSDELICT.
De correspondent van de „N. Rott. Ct." te Bata
via seinde Zaterdag:
In de strafzaak tegen den heer M. van Geuns,
hoofdredacteur van het Soerabajasch Handelsblad,
vervolgd wegens zijn optreden tegenover resident
Einthoven in zake de Chineesche relletjes te Soeraba-
ja, is tegen den beklaagde geëischt 16 maanden ge
vangenisstraf, 600 boete en dat beklaagde verboden
zal worden om verder als redacteur op te treden.
De justitie heeft de vervolging tegen den heer van
Geuns in ex officio ingesteld, niet op klachte of op
last van de regeering.
Zijn gezicht stond heel ernstig en hij keek haar
verwonderd aan.
„Wat! Heeft u het dan nog niet in de courant ge
lezen?"
„Wat gelezen? Ik lees 's avonds geen courant meer,
daar ben ik veel te moe voor."
„De zaak heeft een treurig einde genomen. Dr.
Stower en zijn vrouw zijn dood."
Loe was bleek geworden en steunde onwillekeurig
op do leuning van den stoel.
„Hoe heeft zich dat zoo snel afgespeeld?" vroeg ze
toonloos.
Hij haalde de schouders op en spuwde peinzend voor
zich uit.
„Morphine," zei hij onverschillig. „Zijn prospec
tussen werden in beslag genomen. De bewijzen tegeü
hem waren zeer bezwarend, daar de getuigenissen van
mr. Campbell en van u ons ook nog ten dienste ston
den. Zijn zaak was dus verloren en ontvluchten on
mogelijk. Toen heeft hij een eind aan hun leven gé-
maakt. Well, veel was het niet meer waard! Gister
morgen heeft men hem en zijn vrouw dood gevonden."
Loe huiverde.
,,lIoe verschrikkelijk!" zei ze zacht.
Mr. Bell greep haar hand en schudde die krachtig.
„Trek het je niet te veel aan, little Saurkraut, eti
haal je vooral niet in 't hoofd, dat je schuld hebt aan
hun tragisch einde. Het moest den een of anderen
tijd zoo gaan! Een dergclijken dood kon iedereen, dio
den man kende, profeteeren."
„Volkomen waar maar het blijft er niet minder
vreeselijk om!"
„Yes! Jammer is het van zoo'n knappen kerel eti
nog meer van do vrouw. Daar heeft u gelijk in! Met
hun bekwaamheden hadden zo rijke en beroemde men*
schen kunnen zijn. Maar het moest wel zoo nfloopen;
ze zijn al te smart geweest! Niemand heeft zich voor
dat einde verantwoordelijk te voelen!"
Zoo ging hij voort, haar met ruwe, maar goedbe
doelde troostgronden op te wekken. Doch Loe bleef
den geheelen dag zenuwachtig eu ontdaan. Ze kwelde
zich met allerlei afmattende, tegenstrijdige gedachten,
of zij wel werkelijk onschuldig was aan den dood vau
doze 1 wee ongelukkige menschen.
(Wordt vervolgd).