DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 73
Honderd en vijftiende Jaargang
MAANDAG
31 MAART
FEUILLETON.
In het Land van den Dollar.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Qreote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukke^'
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Noodhulp-kaasdragers.
Telefoonnummer 3.
BINNENLAND.
INVOER VAN LEVEND VEE NAAR DUITSCH
LAND.
ALRMAARSCHE COURANT.
ilAVt
Zij, die in aanmerking wenschen te komen voor
eene benoeming tot NOODHULP-KAASDRAGER,
waarvoor VIER PLAATSEN te begeven zijn, worden
uitgenoodigd zich vtftfr 0 April a.s aan te melden
ter gemeente-secretarie tusschen 9 uur 's voorm. en
2 uur 's nam.
Behalve belooning voor het dragen is aan de be
trekking eene jaarlijksehe toelage verbonden van f 10.
ALKMAAR, 31 Maart.
Adrianopel is eindelijk deze week gevallen en de
dappere verdediger Shukri pasja is door de Bulgaren
gevangen genomen. Wel was door de groote mo
gendheden bepaald dat deze stad aan de Bulgaren zou
worden afgestaan, maar Bulgarije nam haar liever
zelf dat is zekerder, dat doet het gevoel van eigen
waarde stijgen, dat geeft kans op nóg meer. Thans
vechten de Bulgaren nog aan de Tsjataldsjalinie en de
mogelijkheid schijnt niet uitgesloten dat de Bulgaar-
sche legers nog voor Konstantinopel komen te staan.
Hoe Biecht de toestand op het oogenblik ook is, de
Turken willen den strijd niet opgeven. De Turksche
ministerraad toch heeft besloten den oorlog tot liet
uiterste voort te zetten, indien de bondgenooten wij
zigingen verlangen in de voorstellen, gedaan door de
conferentie te Londen. Blijkbaar speculeert men in
de Turksche hoofdstad op de groote mogendheden,
die nog maar altijd druk in de weer zijn, doch nie
mendal uitvoeren en het ieder oogenblik met elkaar
oneens kunnen worden. Men ziet ditzelfde thans
weer ten opzichte van Skoetari gebeuren. De mo
gendheden zijn van meening, dat deze stad, die van
het begin van den oorlog af aan door de Montenegrij-
nen werd belegerd, aan het onafhankelijke Albanië
moet komen. Zij zouden zich gemeenschappelijk tot
koning Nikita wenden, die zich hierbij natuurlijk niet
wenscht neer te leggen, om op hem pressie uit te
oefenen. Maar Rusland stelt op het laatste oogen
blik deze actie uit en Frankrijk vindt dit best. Waar
het telkens Rusland is, dat het uitstel bewerkstelligt,
daar wint het vermoeden veld, dat het Tsarenrijk het
er om te doen is, in dezen oorlog ook zelf voordeel te
behalen, bijv. zekere concessies inzake de Dardanellen-
kwestie. Immers ook Ruslands schuld is bet, dat de
vredesvoorstellen nog steeds niet aan de Turksche re
geering zijn aangeboden.
Zoo blijft intusschen de Oostersche crisis slepend!
In Frankrijk heeft-de minister-president Barthou
de regeeringsverklaring voorgelezen. De Kamer
schonk slechts met een zeer geringe meerderheid haar
goedkeuring aan een motie van vertrouwen in het
nieuwe kabinet. Aanvankelijk scheen het, of het
ministerie dadelijk weer zou heengaan, doch het is
aangebleven, al beschouwt iedereen zijn positie uiterst
zwak en al denkt men algemeen, dat het wel spoedig
plaats zal moeten maken voor een opvolger. Het ligt
echter in het voornemen der regeering om eerst de
noodige eredieten voor de legeruitbreiding aan te vra
gen en eerst daarna het wetsontwerp op den driejari
gen diensttijd in behandeling te doen nemen. Van het
halve milliard, dat de minister van financiën van de
Roman van LENE HAASE.
71) -o-
Mijnheer Römer haalde een heel pakket te voor
schijn; bovenop de met vijf lakken voorziene geld-
brief.
Nadenkend bekeek Loe het opschrift: „Via Bre
men-Galveston". Hoe hadden die enkele onbedui
dende woorden haar leven veranderd.
Intusschen had mijnheer Römer ook de overige
brieven van allerlei vorm en omvang op tafel gelegd.
„Daar, young lady. Uw heele familie schijnt in rep
en roer te zijn, en ik heb in opdracht u met de eerste
de beste boot naar huis terug te expedieeren."
„Die moeite kan ik u besparen", antwoordde Loe,
even op haar teentjes getrapt. „Ik zal wel uit mezelf
gaan en heb het geld voor de overtocht verdiend!"
„Zoo, zooIs u zoo'n zelfstandig smart young la
dy en uw familie brengt het heele consulaat in 't
geweer! Kennen ze u dan zoo slecht?"
ben niet altijd zoo „smart" geweest."
„Ah, zoo, dus wat geleerd, hé?"
„Een massa!"
„Waarom blijft u dan niet hier?"
„Ziet u, mijnheer Römer, ik heb hier zooveel schijn,
zooveel „bluff gezien, dat ik er nóg akelig van ben.
Ik snak er naar weer eens zuivere vaderlandsehe lucht
in te ademen
„Heelemaal ongelijk heeft u niet] het is hier een
muRIand. Maar als u langer hier was geweest, zou u
tot de overtuiging zijngekomen, dal men er toch heel
goed en gelukkig leven kan."
„Dat geloof ik. wel. Den laats ten tijd bevalt het
I Kamer eischt, heeft de begrotingscommissie 80 mil-
lioen geschrapt. De i'est zal wel door de Kamer wor-
den toegestaan, maar het lot van het eigenlijke mili
taire ontwerp is minder zekerde oppositie tegen de
wederinvoering van den driejarigen diensttijd blijft
nog maar steeds aangroeien.
In Duitschland zal de Rijksdag weldra weer bijeen
komen. Ook in het Duitsche parlement heerscht ach
terstand. Men is met de begrooting nog lang niet
gereed, de commissies zijn overladen met werk en
thans worden de volksvertegenwoordigers voor een
omvangrijke nieuwe taak gesteld: een gewichtig mi
litair ontwerp met verstrekkende financieele gevol
gen: 130.000 Duitschers zullen er jaarlijks meer moe
ten dienen en het Duitsche volk zal 200 millioen mark
jaarlijks meer moeten opbrengen, terwijl er bijna een
milliard mark ineens zal moeten worden opgebracht.
Natuurlijk zal hierover, en vooral over de wijze, waar
op de meerdere kosten gedekt zullen worden, nog wel
menig woordje vallen.
De Engelsche minister van marine, de heer Chur
chili, heeft voor de tweede maal verklaard, dat de
Engelsche regeering bereid is, het eerstvolgende jaar
geen nieuwe oorlogsschepen op stapel te zetten, in
dien Duitschland en de overige groote mogendheden
desgelijks willen doen. Komt een dergelijke regeling
tot stand, dan zou dit eenige inperking van de enorme
kosten der bewapening zijn, het zou althans iets ge
wonnen wezen, maar het is zoo ver nog niet. In
Duitschland werd de rede van den Engelschen minis
ter zeer onvriendelijk opgenomen. Tengevolge van
een verkeerde vertaling van het telegram had men te
Berlijn den indruk gekregen, dat de heer Churchill
had gesproken op een wijze, welke de Duitsche gevoe
ligheid prikkelde. Het onderzoek der Engelsche ver
slagen leerde echter, dat die indruk onjuist was en
dat de Engelsche minister juist gaarne bereid is, de
betere verstandhouding tusschen Duitschland en En
geland, welke den laatsten tijd kan worden waargeno
men, te bevorderen. Echter vooral op internatio
naal politiek terrein is eer teer. Zoo gemakkelijk kan
daar in één klap worden vernietigd, wat met groote
moeite tot stand werd gebracht!
VREDESPALEIS.
De Algemeene Nederlandsche Bond Vrede door
Recht heeft aan het bestuur der Carnegie-Stichting
voor het Vredespaleis een marmeren buste van Hugo
de Groot, den grondlegger van het moderne volkeren
recht, aangeboden. Het bestuur der Carnegie-stich-
ting heeft dit aanbod met groote ingenomenheid aan
vaard.
KAMERVERKIEZING—ENKHUIZEN.
De liberale kiesvereeniging te Midwoud heeft prof.
Eerdmans te Leiden candidaat gesteld.
Gemengd nieuwe.
DE BURGEMEESTER VAN ZAANDAM.
Naar de Tel. verneemt, heeft de burgemeester van
Zaandam, de heer jhr. mr. C. A. Elias, in het comité-
generaal van den Zaandamschen Raad meegedeeld,
me ook al veel beter."
Mijnheer Römer glimlachte.
„Weet u wat, freule von Wersien, trouwt u een
Texaner en draagt u er op die manier toe bij Texas te
gerinaniseeren,"
„De Amerikanen zijn veel te verstandige business
men om mij te nemen. Ik bezit niets!" zei ze, even
verlegen lachend.
„Nou, nou!"
„Wanneer vertrekt de eerste boot van Galveston
naar Bremen?" vroeg Loe plotseling.
„Over veertien dagen."
„Ja, dan zal ik daar maar mee gaan! Hier ben ik
niet meer noodig en het reisgeld heb ik bij elkaar."
Ze zuchtte even.
„Well, zóó heel licht schijnt u het afscheid van
Dollarland toch niet te vallen!" plaagde de consul,
terwijl hij opstond. ,,lk zal u niet langer ophouden,
freule von Wersien. U zult wel verlangen da brieven
van uw familie te lezen en ik heb nog zaken in de
stad. - 't Heeft me zeer verheugd, dat ik u niet in
zoo n droevigen toestand heb gevonden als ik gevreesd
had.'
Loe schudde hem hartelijk de hand.
„Ik dank u heel hartelijk voor al de moeite die u
voor mij gedaan heeft, mijnheer Römer
„In t geheel geen dank waard! 't Was eenvoudig
mijn plicht. Good-bye dus, en goeie reis. Tot weer
ziens in Dollarland, wil ik hopen!"
„Hoe zou ik nog eens weer hier komen?"
„Well, dat kan men nooit wetenDus nQgfciaals
good-bye!"
Hij glimlachte vergenoegd, terwijl Loe hem door 't
park naar het groote hek bracht.
Daar draaide hij zich. nog eenmaal om, wuifde met
zijn hoed en riep: „Auf Wiedersehen
Lachend schudde ze het hoofd. Toen liep ze terug
om haar brieven te gaan lezen.
Ze schreven allemaal; oom en tante, oom Groeben,
dat hij, als de loopende termijn van zijn burgemees
terschap is verstreken, niet meer voor het ambt
wenscht in aanmerking te komen. Deze mededeeling
werd met leedwezen vernomen, zelfs aan de zijde van
hen, die eertijds het felst tegenover den burgemeester
stonden.
Het laatste half jaar moet veel misverstand tusschen
jhr. Elias en de oppositie uit den weg zijn geruimd en
heeft er zelfs een hoffelijke, zakelijke samenwerking
plaats, die de gemeente ten goede komt.
PERSDEIJCT.
De raad van justitie te Soerabaja, Zaterdag uit
spraak doende in de strafzaak van den heer M. van
Geuns, hoofdredacteur van het Soerabajasch Han
delsblad, veroordeelde beklaagde tot 600 boete.
Zooals we mededeelden was tegen den heer Van
Geuns geëischtzestien maanden gevangenisstraf,
600 boete en dat hem verboden zou worden verder
als redacteur op te treden.
Do Tagliche Rundschau zegt, dat het verbod van
den invoer van levend vee uit Nederland naar Prui
sen, wegens het voorkomen van mond- en klauwzeer
onder Nederlandsch vee, niet veel practische beteeke-
nis heeft, daar het toch in de bedoeling lag de gren
zen einde Maart definitief te sluiten, en daar de vee-
invoer steeds daalde. De invoer uit Nederland be
droeg in October 1818 stuks en bereikte in November
een aantal van S000 stuks. Door de grootere vraag
stegen de prijzen zoo zeer, dat in December de invoer
daalde tot 3000. In Januari werd dit aantal nog klei
ner en in Februari bedroeg het 1800.
De invoer van geslacht vee is nog steeds geoor
loofd. Deze bedroeg in November 13.000 dubbele
centenaars, in Februari nog slechts 5130 dubbele cen
tenaars.
UIT BROEK OP LANGENDIJK.
Vrijdagavond had alhier een openbare vergade
ring plaats in café „Marktzicht," belegd door de anti-
revolutionnaire Kiesvereeniging' Nederland en Oranje.
Als spreker voerde het woord Ds. Koffyberg uit Mui-
derberg, die het onderwerp behandelde „Waarom het
gaat."
Ongeveer 7 uur opende de heer S. Wagenaar do
vergadering met te herinneren aan de verkiezingen op
den 3den Juni a.s. Na het gebed verkreeg Ds. Koffy
berg het woord.
Spreker wees er op, dat de partijen in het Vrijzin
nige kamp zich vooral opmaken voor de Juniverkie
zingen.
De concentratievelddagen en- bijeenkomsten zeide
spreker waren aan de orde van den dag. Niet alleen
de wetenschappelijke maandbladen zijn gevuld met ar
tikelen van hooggeleerde schrijvers, ook de portefeuil
les die circuleeren onder de jonge liberalen worden
geëxploiteerd, zelfs Thomasvaer en Pieternel doen aan
anti-clericale politiek. Tableaux vivant van den Hel-
derschen marinedominé. ontbreken niet. In Indië wor
den de bruinen opgeroepen gelden bijeen te zamelen
voor de strijdkas der vrijzinnigen. De Chineezen wor
den zelfs mobiel gemaakt om de clericalen de bons te
geven.
Ook in de gelederen van de coalitie dient dus groo
te actie te worden waargenomen.
De coalitie moet beraadslagen hoe zij dit alles moet
afslaan en de anti-revolutionaire partij is hiervoor
in de eerste plaats geroepen. De strijdknobbel is bij
het Calvinistisch volksdeel nu eenmaal zeer ontwik
keld.
Wie niet verder dan zijn neus kijkt, komt er toe om
te zeggen, „de dagen van de coalitie zijn geteld."
tante von Bredow, neef Hans, nichtje Else en alle an
dere familieleden. Diep verontwaardigd waren ze
allen over de Stowers en vol zorg om Loe, drongen ze
er met klem oj) aan, dat ze toch zoo gauw mogelijk
moest terugkomen. Hoeveel hartelijke liefde én be
zorgdheid sprak uit al die brieven! En ze had een
tijdlang aan allen getwijfeld! Ze moest ziek geweest
zijn in dien tijd! Niet meer in staat de 'zaken helder
en onbevooroordeeld te zien! Maar ook van verwij
ten en goede raadgevingen wemelden de brieven. Oom
von Wersien schreef, dat ze nu, naar "Hij hoopte, van
haar reiswoede genezen was, in 't land zou blijven en
zich behoorlijk voeden. Tante drukte den wensch uit,
dat Loe leergeld had betaald en "voortaan naar raad
zou willen luisteren.
Ze moest toch nu en dan lachen onder de lectuur.
Ja, een goede loer was dez^' harde tijd zeker voor haar
geweest, maar toc-li in eeji anderen zin dan oom en
tante meenden! Een flinke, onafhankelijke jonge
vrouw was ze hier geworden, een nuttig menschZou
ze zich ooit weer in de benauwde Potsdammer toe
standen en opvattingen kunnen schikken? Dat scheen
haar al heel (^waarschijnlijk. Ze had ook volstrekt
geen lust m^er om verder zonder taak thuis om te
hangen. Enfin, dat zou zich alles wel schikken! Ze
zou hagr weg wel vinden, zoowel daar als hier
Toen ze vertelde, dat over veertien dagen haar boot
vertrok, was de oude mevrouw Westesz bijna in tra
nen uitgebarsten.
„Ik zou u liet allerliefst altijd hier houden, miss
von Wersien", zei ze hartelijk. „Niet als verpleegster,
maar als mijn lief dochtertje. Den laatsten tijd kou
ik pas recht van uw gezelschap genieten."
Loe kuste haar ruwe handen.
„Mij doet het ook leed afscheid te nemen, lieve me
vrouw, maar het kan nu eenmaal niet anders!"
„Meent u dat werkelijk?"
Loe schudde zwijgend het hoofd, en de oude dame
zuchtte eens diep.
Een kleine macht die het mpreele aan zijn kant
heeft, dë oorlog van de Balkanstaten bewijst dit, kan
zelfs een grooteren tegenstander'overwinnen.
Zaak is het dus te weten tegen wie de coalitie moet
optrekken, welk goed ze heeft tei verdedigen en welk
ideaal ze heeft hoog te houden.
Het kan niet anders of ze heeft te strijden tegen
den ouden erfvijand, dat is de tegenstander die leeft
in het grondbeginsel, dat er in liet staatsleven niet
gerekend mag worden met de openbaring Gods, dat
op politiek gebied niet gevraagd; mag worden naar
God, dat de mensch is autonoom,-dat de menschelijke
rede over alle vraagstukken van politiek belang heeft
to beslissen. S
Hiertegen heeft de antirevolutlonnairo partij zich
bij de a.s. verkiezingen mobiel te'" maken.
Als men nagaat hoe de vrijzinnigen zieh gedragen
hebben onder het kabinet Heemskerk, dan kan men
wel zeggen dat Paganistische faiftoren in hun strijd
tegen Heemskerk voor den dag zijn gekomen.
Spreker wees in dit verband op de oppositie tegen
de zedelijkheidswetten, op de houding der vrijzinnigen
tegenover minister Wentholt, dip een predikant voor
de vloot aan den wal wenschte te stellen, op de hou
ding van den heer mr. van Deventer bij de zendings
debatten.
Komende tot het concentratieprogram zeide spreker
dat zelfs de oud-liberalen als 'de heer van Foreest
meeschreeuwen om Rlgemeèn kiesrecht, hetgeen hij
een stout stukje van liberale aftakeling noemde, ter
wijl hij het een merkwaardig gezelschap vond, waarbij
de heer Foreest tljans thuis Hnhoorde.
Hierna zette hij het antirèvolutionnaire standpunt
uiteen, he,t gezinshoofdenkiesrecht en betoogde, dat de
vrijzinnigen hun eigen doodvonnis teekenen, door op
hun program algemeen kieïrecht te plaatsen.
Ten opzichte van het staatspensioen, zeide spreker,
dat de arbeiders thans, als' ze 70 jaar zijn, 2 pensi
oen krijgen, terwijl als dé1 vrijzinnigen aan de regee
ring komen, daarvan in dë eerste dagen niets gebeurt.
De invaliditeitsverzekering is van veel meer belang
dan de ouderdomsverzekering.
Mr. Troelstra is de politieke machtswellusteling,
wat voor de arbeiders doen, daar moet hij niet van
hebben, omdat hij belahg heeft bij de ontevredenheid
van het volk.
Als de arbeiders uit hun oogen kijken, dap zeggen
zij„aan die mooie redeneeringen van mr. Troelstra
hebben wij niets, wij steunen liever het ministerie
Heemskerk.",
De vrijzinnigen jveten niet waar zij het geld voor
Staatspensioen vandaan moeten halen.
Patijn,- diè gedoodverfd wordt als de toekomstige
minister van financiën zegt: „ik weet het wel, maar
ik zeg het niet,^"
Mr. Tydemay; de toekomstige minister-president, is
eigenlijk voor. een Staatspensioen voor behoeftigen
van 70 jaa,r.
Hierna kotuende tot de tariefwet, verklaarde spre
ker, dat minister Kolkman wordt voorgesteld als een
boef, onida^ hij 10 voorstelt, maar minister Pierson,
die 5 voorstelde heette een financieel genie.
In landen van bescherming bloeit de industrie het
meest. Duizenden arbeiders werken dan ook in het
buitenland, in België bijv. leeft de arbeider niet zoo
als hier van wat lawaai-saus. Het Nederlandsche
volk, Mat. -Gode'zij dank, groeit, heeft almeer noodig
betere loonen voor de werklieden en nieuwe industrie-.
De anti-revolutionnair heeft tot zijn laatsten druppel
bloed te strijden om den ouden erfvijand de nederlaag
te bezorgen en daarom hebben wij het ministerie
Heemskerk te verdedigen, al is daarvan veel kwaads
Te zeggen.
Dr. Kuyper heeft ook gezegd, dat het ministerie
Heemskerk geen rekening heeft gehouden met de tijd-
A1 te gauw verliepen de laatste dagen vóór de af
reis. Nu eerst, nu ze bij zoo'n welgestelde familie lo
geerde, leerde Loe de groote lichtzijden van het Ame-
rikaansche leven kennen. Ze maakte ritjes met me
vrouw Westesz in een heerlijke auto, reed paard met
mr. Ilarry, woonde theatervoorstellingen met hem bij,
dineerde of soupeerde in de eerste hotels, in 't kort
liet zich naar hartelust verwennen. Ook de kostelijke
vrijheid, die een jong meisje in Amerika geniet, zou
ze in Potsdam pijnlijk missen. Neen, Amerika had
onbetwistbaar zijn goede kanten voor menschen die
rijk waren tenminste!
Eindelijk brak het afscheidsuur aan. Het viel de
oude mevrouw werkelijk zwaar Loe te latgn trekken.
Ze bad het frissche jonge meisje in haar hart geslo
ten. Lang nog tuurde ze van de veranda af de auto
na, waarmee Harry Loe naar den trein bracht.
Waarom mocht het niet anders zijn?
De, jonge Westesz had Loe's bagage in een gereser
veerd compartement van een Puümann-wagen gebor
gen en stond nu op 't punt haar vaarwel te zeggen.
Het viel hen geen van beiden gemakkelijk het laatste
woord te spreken, en de conducteur keek al ongedul
dig naar hen om.
,,Loe", zei Westesz eindelijk zacht, „als ik in
Duitschland ben, mag ik je dan kom-ën opzoeken?"
„Ja, heel graag Harry!"
Met moeite bedwongen teederheid kuste hij haal'
hand.
„All a-board schreeuwde de conducteur.
Haastig stapte Loe in, terwijl de trein zich reeds
langzaam in beweging zette. Maar nog eenmaal boog
ze zieh uit, het portier.
„Kom maar heel, heel gauw bij ons!"
..Allright!" riep hij met een stralend gezicht,
„Tot weerziens, little Saurkraut
„Tot weerziens, old Yankee!"
EINDE.
