DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 78
Honderd en vijftiende Jaargang.
ZATERDAG 5 APRIL
Gemeenteraad van Alkmaar
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
VERGADERING van den
Het Bestuur van de Stoomtramlij n Eer-
mond—Alkmaar—Bersten heeft de eerste
stappen gedaan om te komen tot dubbel
spoor en eleotrisohe tractie, terwijl het, naar
ons ter core kwam, in het voornemen ligt,
te trachten de eleotrisohe tram dwars door
onze stad te doen loopen.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
ALKMAARSC
op Woensdag 9 April 1913, 's nam. 3 uur.
Te behandelen punten:
1. Vaststelling der notulen van de vorige vergade
ring. Mededeelingen. Ingekomen stukken.
2. Benoeming van een eleetro-technisch ingenieur bij
het gemeentelijk electriseh bedrijf (Bijlage No.
25).
3. Benoeming van een Directeur der gemeentelijke
normaallessen (Bijlage No. 27).
4. Voorstel van B. en W. tot vaststelling van tarief
en voorwaarden voor de levering van electrischen
stroom (Bijlagen Nos. 12 en 26).
5. Alsvoren, tot vaststelling van het verslag, omtrent
het verstrekken van schoolkleeding tot bevorde
ring van het schoolbezoek (Bijlage No. 18).
6. Alsvoren, in zake benoeming commissaris van toe
zicht in het bestuur der Huishoud- en Industrie
school (Bijlage No. 19).
7. Alsvoren, tot verhuring van een stukje gemeente
grond (Bijlage No. 20).
8. Alsvoren, in zake het stellen van zekerheid door
hoofden van gemeentebedrijven (Bijlage No. 21).
9. Alsvoren, tot het verleenen eener toelage voor
materiaal bij de uitoefening van den verloskundi
gen dienst bij behoeftigen (Bijlage No. 22).
10. Alsvoren, tot verhuring van een gedeelte gemeen
te-water (Bijlage No. 23).
11. Alsvoren, tot wijziging der verordening op vee- en
vleeschkeuring (Bijlage No. 24).
12. Alsvoren, tot het doen van betalingen uit den
post voor onvoorziene uitgaven der begrooting
voor 1912.
13. Alsvoren, tot vaststelling eener 3e suppletoire ge
meente-begrooting, dienst 1912.
14. Alsvoren, tot vaststelling eener le suppletoire ge
meente-begrooting, dienst 1913.
15. Alsvoren, tot vaststelling van het suppl. kohier
der belasting op de gebouwde eigendommen,
dienst 1912 (Bijlage No. 28).
16. Alsvoren, tot vaststelling van het primitief kohier
der belasting op de gebouwde eigendommen,
dienst 1913 (Bijlage No. 29).
17. Voorstel van B. en W. tot wijziging der Verorde
ning, regelende de bezoldiging van het personeel
aan het Gymnasium. (Bijlage No. 80).
ALKMAAR, 5 April.
Het is een nieuwtje van beteekenis, waarmede we
vandaag het artikel op deze plaats kunnen aanvan
gen, een nieuwtje, waarvan onze lezers te Alkmaar,
de Bergen's en de Egmonden zeker wel met bijzondere
belangstelling kennis zullen nemen. Zoo onwaarschijn
lijk zal het menigeen op het eerste gezicht voorko
men, dat hij het voor een Aprilgrap zou hebben ge
houden, indien we het Dinsdag hadden geplaatst.
Hot steeds stijgende vervoor van reizigers en goe
deren maakt de voorbereiding van deze ingrijpende
maatregelen noodzakelijk.
In welke mate de uitkomsten der exploitatie in den
loop der jaren voortdurend gunstiger zijn geworden,
leeren de volgende gegevens, welke ontleend zijn aan
de jaarverslagen der maatschappij. In de jaren 1905—
1911 bedroeg het reizigersvervoer335.913, 330.718,
344.734, 343.876, 356.341, 385.685, terwijl in 1912 de
400.000 is overschreden; de opbrengst per dag kilo
meter was in die jaren resp.: 9.78, 10.31, 10,21,
j 10.542, J 11.38, 11.988, 13.094, terwijl deze op
brengst over 1912 waarschijnlijk 14.06 zal bedragen.
Sprekende cijfers, voorwaar I
Toen de regeering indertijd voorstelde een renteloos
voorschot uit 's Rijks kas ten behoeve van den aanleg
dezer lijnen van 122.000 te verleenen, waren er som-
mige Kamerleden, die het algemeen belang daarbij
slechts in geringe mate betrokken achtten Cn de Vrees
uitten „dat het vervoer op beide lijnen niet zeer groot
„zal zijn en dientengevolge de exploitatie niet winst-
„gevend zal blijken." De uitkomsten hebben de zul-
ken schitterend in het ongelijk gesteld, hebben bewe
zen, dat zij, die het initiatief namen en dat waren
personen, die deze streek uitnemend kenden, goed ge
zien hadden, toen zij een comité vormden, dat de aan
leg van deze lijnen ten doel had. En hoe gelukkig, dat
de oprichters van deze eerste stoomtram in Noord-
Holland, welke als lokaalspoor is ingericht, het dade
lijk daarheen hebben geleid, dat do beide lijnen ont
eigend zijn op een breedte, die het aanbrengen van
dubbel spoor mogelijk maakt! Toch zullen zelfs zij
wel niet hebben voorzien, dat het oogenblik, waarop
het gebruikmaken van deze mogelijkheid in ernstige
overweging zou worden genomen, zoo snel zou aan
breken! Nu spreekt het wel van zelf, dat er tusschen
dit oogenblik en het moment, waarop de eerste elec-
trische tranis êikaar voorbijsnijden, nog heel wat tijd
kan verloopeu. Wel heeft de H. IJ. S. M. bij schrijven
van 20 Februari 1900 aan een raadscommissie ad hoe
„zich volgaarne bereid verklaard bij de exploitatie re
kening te houden met gebleken behoeften en daarin te
voorzien, doch er zullen nog tallóoze zwarigheden uit
dén weg geruimd en bezwaren overwonnen moeten
worden, voordat hetgeen thans wordt beoogd, zal zijn
bereikt. Niet het minst tellen zeker de financieele
moeielijkheden, welker oplossing wel niet zal kunnen
geschieden zonder denzelfden krachtigen steun van
rijk, provincie en betrokken gemeenten, die de oprich
ting indertijd mogelijk heeft gemaakt. Maar er staan
dan ook groote belangen bij de bovenbedoelde hervor
mingen op het spel, belangen zoowel van algemeenen
als van plaatselijken aardHoe beter de dienstrege
ling kan zijn, hoe meer natuurlijk deze onderneming
aan haar doel beantwoordt, dos te meer nut zij geeft
en de welvaart van stad en omgeving vermeerdert.
Gaat het de omgeving goed wij wezen den laatsten
tijd hier meer dan eens op dan zal de stad, dan zul
len vele hier gevestigde handelaren en nijveren daar
van vruchten plukken. Een veelvuldige verbinding
zal 's zomers het bezoek aan bosch, duin en strand be
vorderen, maar zal ook de uitstapjes van de tijdelijke
of blijvende bewoners van de Bergen's en Egmonden
naar onze stad doen toenemen. Indien er veel vaker
dan thans trams loopen en dit is het eerste resul
taat der hervorming zal het 's zomers buiten wonen
worden vergemakkelijkt en veraangenaamd, voor onze
stadgenooten in de eerste plaats, doch, als er nog
maar wat meer directe treinen komen, ook voor de
Amsterdammers.
Wanneer er echter meer trams loopen, wanneer du»
de vervoercapaciteit grooter wordt, dan is een der
directe gevolgen: verlaging van de tarieven. Wij zien
dat thans op frappante wijze te Amsterdam. Na de
ervaring, opgedaan sinds de tariefverlaging in 1908
en na de vermeerdering van het materieel verhoo
ging van de vervoercapaciteit stellen B. en W. den
Raad aldaar voor het tarief voor alle 71/2 cents en 10
centsritten te. stellen op 5 cent, overtuigd als zij zijn,
dat de daling van de gemiddelde opbrengst per passa
gier bij de tarief verlaging wordt vergoed door de toe
neming van het aantal vervoerde passagiers.
Wie weet dus, of in de toekomst rijdt men voor een
dubbeltje naar Egmond en Bergen!
Voor onze stad zou het voorts zeker van belang zijn,
indien zij in het bezit kwam van een electrische tram,
welke dan zou loopen van het nieuwe tramstation aan
de noordzijde van het stationsemplacement, langs de
spoorbaan naar het Noord-Hollandsch kanaal, met een
bocht van daar over de baan langs de boterfabriek,
langs de gasfabriek door de Paternosterstraat over het
Kerkplein, langs de Koorstraat naar de Laat, terwijl
het eindpunt zou komen bij de stadswerf. Vandaar af
zou een teruggaande lijn loopen over de Laat langs
het Ritsevoort over de Heiloërbrug langs den Singel
door de Nassaulaan, de Egmonderstraat het Scharloo
naar het station, en van het station langs dè spoor
lijn, de baan bij de spoorbrug overstekende naar het
tramstation. Natuurlijk zullen er op enkele punten
komt dit plan tot stand verbreedingen moeten
plaats hebben.
Het is wel eigenaardig, dat de heer Kraakman reeds
in 1900 in den gemeenteraad betoogde, dat een tram
van den Lrmmerhoek of van de aanlegplaats der boo
ten naar het station voor Alkmaar zeer gewenseht
zou zijn! Wat toen reeds gold, geldt thans in veel
sterkere mate. De Laat zou in één slag aan haar aan
gewezen bestemming van verbindingsweg Oost-West
gaan beantwoorden, het tramvraagstuk zou voor het
grootste gedeelte der stad iijn opgelost en de tram
zou veel meer nog dan thans onze stadgenooten uit
lokken in de schoone omgeving ontspanning te zoe
ken.
Ziedaar dus factoren genoeg, om aan te tooncn, dat
het „nieuwtje", hetwelk wij hierboven brachten, van
belang mag worden genoemd, dat de verwezenlijking
van het voorgenomen plan in het algemeen, doch voor
onze stad in het bijzonder, van verstrekkende beteeke
nis mag heeten, dat er alle reden is om op een niet al
te vèr-af liggende verwezenlijking te hopen!
H. M. DE KONINGIN.
De Duitsche Keizer heeft gisterochtend vanuit
Homberg vor der Höhe op Hohemark een bezoek aan
H. M. de Koningin gebracht.
EERSTE KAMER.
Na verdere discussie werd gisteren het wetsontwerp
betreffende verbouwing en uitbreiding departementen
op het Binnenhof te 's-Gravenhage, goedgekeurd met
34 tegen 4 stemmen.
Hierna werd de vergadering verdaagd tot. nadere
bijeenroeping.
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kamer zette gisteren de artikelsgewijze
behandeling van de Ziekteverzekering voort.
Art. 31 (ziekengeld) was aan de orde, waarbij de
heer Schaper (S. D. A. P.) een amendement ver
dedigde, om het ziekengeld van 70 pet. op 100 pet. van
het loon te brengen.
Een tweede amendement van denzelfden spreker be
oogde, het ziekengeld reeds op den eersten dag van de
ziekte te doen ingaan, en niet eerst op den derden dag
gelijk het ontwerp voorschrijft.
Een derde amendement had ten doel, de uitkeering
eerst na 12 en niet reeds na 6 maanden te doen op
houden.
Het vierde amendement had betrekking op de uit
keering bij zwangerschap. Ten minste 10 weken voor,
èn na de bevalling stelde de heer Schaper voor. Het
ontwerp wil alleen: van den eersten dag der onge
schiktheid tot werken af. Nog had de heer Schaper
een vijfde amendement: Volle loon uitkeoren, in stee
van 70 pet., bij zwangerschap.
Minister T a 1 m a bestreed alle amendementen,
welke hij in strijd met het systeem van de wet oor
deelde.
De minister kwam echter eenigermate aan het vijf
de amendement tegemoet. Bij bevalling is simulatie
niet mogelijk. De minister wilde ruimte geven bij be
valling het volle loon uit te keeren, zoolang de onge
schiktheid uit die oorzaak voortduurt.
Na eenige discussie werden do 4 amendementen,
(het eerste was vervallen na de wijziging aangebracht
door den minister) verworpen.
Daarna kwam aan de orde art. 32 (door de wet toe
gelaten ziekengeld van uiterlijk 50 tot uiterlijk 90
van het gemiddelde der loonklasse), waarop de
heeren Patijn en Duijs amendementen hadden inge
diend, waarvan de behandeling Dinsdag zal worden
voortgezet.
GemeDgil nieuws.
PLAN 1913.
De centrale commissie voor Plan 1913 hield haar
13e vergadering onder voorzitterschap van ,jhr. C. F.
van de Poll.
Medegedeeld werd, dat met de plaatselijke comjté's
een overeenkomst is getroffen voor de ontvangst van
buitenlandsche journalisten, die door de centrale com
missie in de gelegenheid zullen worden gesteld ons
geheele land te bezoeken.
Ten einde de vreemdelingen in den komenden zo
mer op de hoogte te stellen van hetgeen er op het
tijdstip, dat zij ons land bezoeken, te zien is, zal de
centrale commissie een officieel bulletin uitgeven in
het Duitsch, Engelsch en Fransch en dit kosteloos
verspreiden aan de Ned. douane-stations, in de infor-
matie-bureauX, de hotels, enz. De redactie van dit bul
letin, dat in het drukke seizoen wekelijks zal verschij
nen, is opgedragen aan de heeren jhr. J. Feith te Hil
versum, en P. Long te 's-Gravenhage.
De subcommissie voor de buitenlandsche reclame
deed verslag van haar werkzaamheden. Uit het buiten
gewoon groot aantal vragen om inlichtingen blijkt dat
hare reclame doeltreffend werkt.
In verband met het te verwachten gróote bezoek en
de beperktheid van de logeergelegenheid in de Ned.
hotels, heeft de subcommissie voor de huisvesting zich
dan ook beijverd om in tal van plaatsen, in ons land,
mede te werken aan 't inrichten van speciale bureaux
van huisvesting, ten einde personen, die geen plaats
in hotels kunnen vinden, in goede kamers bij particu
lieren onder dak te brengen.
Betreffende de plaatselijke plannen werd nog mede
gedeeld, dat de lijst nog was vermeerderd met. Zutfen,
alwaar een tentoonstelling van historische prenten
wordt gehouden, terwijl de voorgenomen tentoonstel
lingen te Deventer, Hilversum en Broek-in-Waterland
niet zullen doorgaan.
LOOS ALARM.
Donderdagavond omstreeks kwart voor 11 heerschte
er groote opschudding op de Keizersgracht bij de
Leidschestraat, waar de bekende juwelier J. A. Hoe-
ting gevestigd is. „Men" had, aldus wordt uit Am
sterdam aan de N. Crt. geschreven, drie mannen naar
binnen zien gaan, van wie men in de duisternis niet
méér kon zien dan dat zij een onmiskenbaar inbrekers-
type vertoonden, en die buitendien op zoo verdachte
wijze hun entree deden, dat men er niet aan twijfelde
of een bandietenstreek werd uitgevoerd. Toen op een
der in duisternis gehulde bovenverdieping licht werd
ontstoken, begreep de inmiddels samengestroomde
menigte, dat de aanvankelijke meening de juiste was,
en dat de heer Hoeting op ditzelfde moment werd be
stolen. Politie kwam opdagen: 5 agenten en een re
chercheur. Men schelde aan. En toen na eenig wach
ten de straatdeur werd geopend, bleek het dat de drie
inbrekers vrienden van den zoon des huizes waren,
die, in een helderder licht beschouwd, volstrekt niet
op inbrekers geleken.
HET CONFLICT IN DE KLEEDINGINDUSTRIE.
Te Utrecht vergaderde gistermiddag de Bond van
Kleermakerspatroons in Nederland. Een veertigtal
van de grootste patroons uit alle oorden des lands wa
ren aanwezig. Met algemeene stemmen werd beslo
ten, de Amsterdamsche patroons krachtig te steunen,
en in geen geval tijdens het conflict klanten van Am
sterdamsche patroons te bedienen. Ook vereenigde
zich de vergadering met het voorstel, om geen enkelen
werkman uit Amsterdam aan te nemen.
UIT HOORN.
Ter gelegenheid van de opening der vluchthaven
alhier zullen van 3 tot 5 Mei eenige kleine marine
vaartuigen met de stafmuziek der marine uit Wil
lemsoord ter opluistering van de feesten aanwezig
zijn.
De heer mr. G. H. Bast (lib.) heeft om gezond
heidsredenen ontslag genomen als lid van den ge
meenteraad. Hierdoor is het aantal vacaturen geste
gen tot drie.
UIT EGMOND AAN ZEE.
Voor den Raad voor de Scheepvaart te Amster
dam werd gisteren een uitvoerig onderzoek ingesteld
naar de aanvaring op 10 November in de Noordzee
tusschen de logger „Jan Bart" A. M. 7 (schipper Kos
Zwart, te Egmond aan Zoe, reeder B. C. Kiewit te
Amsterdam) en „Hoop op Verwachting" Sch. 367
(schipper Dirk Bal; reeder G. van Leeuwen, beiden
te Scheveningen).
De uitspraak volgt later.
UIT IIENSBROEK.
Door den Raad onzer gemeente zijn herbenoemd tot
leden van de commissie tot wering van schoolverzuim
de heeren A. Sehrooder, D. Schaak en De Haan en is
benoemd in de vacature wijlen D. van Diepen, de
heer J. Vriend.
UIT NOORDSCHARWOUDE.
Op 31 Dec. 1911 bedroeg de bevolking dezer ge
meente 808 mannen en 792 vrouwen, totaal 1600op
31 Dec. 1912 821 m. en 794 vr., totaal 1615.
was uitgenoodigd, werd van gedachten gèwisseld over
gemeenschappelijke feestviering paet het oog ook op
de onafhankelijkheidsfeesten. Na eenige discussie
hierover achtte men het algemeen beter de vereeni-
gingsfeesten geheel afgescheiden te houden van even
tueel te houden onafhankelijkheidsfeèsten.
Uit vordero discussie bleek, dat de openbare onder
wijzers, alsmede hpt bestuur der vereeniging, reeds het
vorig jaar van oordeel waren, dat de ouders der kin
deren, die de bijzondere scholen bezoeken, zich zouden
afscheiden en, zoo noodig, een eigen vereeniging zou
den oprichten, wat men ook nu nog de beste oplossing
acht. Binnenkort zaleen algemeene vergadering der
bestaande vereeniging uitgeschreven worden, waar
een voorstel tot ontbinding ter tafel zal worden ge
bracht.
Op het land van den heer P. Kobbes Jr. werd
hedenmorgen een koe door de koude bevangen; het
dier moest op een slee naar huis gebracht worden.
UIT OUDE-NIEDORP.
Donderdagavond vergaderden een 20-tal ingezete
nen alhier in het "lokaal van den heer T. de Jong,
naar aanleiding van een ingekomen schrijven van den
Raad der gemeente Nieuwe Niedorp, houdende de
voorwaarden van het betrekken van gas, uit de aldaar
op te richten steenkoolgasfabriek.
De vergadering werd geleid door den heer A Won
der Pz., als voorzitter van de. alhier bestaande straat
verlichting.
Na lezing van het genoemde schrijven, zeide de
voorzitter dat deze voorwaarden hem niet medevielen,
hij dacht dat men er zóó moeielijk op in kon gaan.
Het gas zal worden geleverd zoo als de N. Niedorpers
dat krijgen, doch bovendien moet men ons buizennet
aanleggen enz. Dit kost tot het Westeinde van het
dorp 5000 en tot Verlaat 7000.
Dan zou men een gascommissie moeten benoemen,
die de gasprijzen alhier vast stelt. Verschillende vra
gen moesten onbeantwoord blijven, aangezien geen
deskundig adviseur aanwezig was.
Na eenige gedachtewisseling werd besloten om oen
commissie te benoemen en een onderhoud aan te vra
gen met B. en W. van N. Niedorp en desnoods met
den deskundigen adviseur, den heer Boeseman in
overleg' te treden, om zoodoende aannemelijker voor
waarden te krijgen.
Hierna werd de bijeenkomst door den heer A. Won
der met woorden van dank en in de hoop dat we in
den komenden winter gas zullen stoken, gesloten.
UIT OUDKARSPEL
Op 31 Dec. 1911 bedroeg de bevolking dezer ge
meente 901 mannen en 911 vrouwen, totaal 1812. Op
31 Dec. 1912 was het totaal 1835, t. w. 923 mannen
en 912 vrouwen.
Bij de gehouden stemming voor 3 notabelen voor
de Ned. Hervormde Kerk alhier zijn gekozen de hee
ren D. Hopman, Jb. Kroon Pz. en D. Keppeh
UIT URSEM.
In de gisteren gehouden vergadering van de lib.
kiesvereeniging alhier zijn op de groslijst voor de
Provinciale Staten geplaatst in de vacature de Jong
(aftr.) de heer G. Wonder en in de vacature-Wondef
de heer W. de Geus Czn.
UIT HEER-HUGOWAARD.
In con vergadering van het bestuur der vereeniging
ter bevordering van getrouw schoolbezoek, waartoe
ook het personeel der openbare an bijzondere scholen
KORTE BERICHTEN.
-— De Luxemburgsche regeering heeft het verbod
van in- en doorvoer van versch vleesch van herkau
wende dieren uit België en Nederland ingetrokken.
Gistermorgen is dr. A. van der Steen van Om
meren, officier van gezondheid 1ste kl., die geruimen
tijd in de ambulance van het Nederlandsche Roode
Kruis te Konstantinopel is werkzaam geweest, aan het
Cent.raal-Station te Amsterdam aangekomen. Een
groot aantal belangstellenden was te zijner verwel
koming op het perron aanwezig.
De Gemeenteraad van Bergen op Zoom heeft
met op drie na algemeene stemmen besloten om aan
het Comité Plan 1913 uit de gemeentekas een subsidie
te verleenen van 4000 in de kosten van do door dit
comité te organiseeren feestelijkheden.
Wegens mishandeling gepleegd tegen hare moe
der werd gisteren door de Rechtbank te Middelburg
een 27-jarige vrouw uit St. Jansteen tot 14 dagen ge
vangenisstraf veroordeeld. Volgens de gtuigen ranselt
deze liefhebbende dochter haar moeder nogal eens af.
In verband met het door ons medegedeelde be
richt in de „N. R. Ct." vernam „Het Vad.", dat in
derdaad overwogen moet zijn een meervoudig bestuur
hij de Posterijen en Tel. te benoemen, maar niet af
zonderlijke hoofden voor den post- en den telegraaf
dienst.
-Te Bennekom is een 1% jarig ventje, dat zich
Dinsdag ernstig brandde aan een emmer met kokende
stijfsel, aan de gevolgen daarvan overleden.
-Ook tegenover de Franeker Crt. is een mis
plaatste „Aprilgrap" uitgehaald. Een bericht, hou
dende de benoeming van een nieuwe burgemeester,
onderteekend door het Ned. Correspondentiebureau te
den Haag, blijkt door een vrouw ter telegraafkantoro
te den Haag te zijn aangeboden. liet bureau heeft een
klacht ingediend bij de justitie.
-Gisteren hebben een paar Hagenaars te Amster
dam getracht een kunsthandelaar een valsehen „Jo
zef Israëls" te. vorkoopen. De heeren werden door een
rechercheur meegenomen naar het politiebureau en
eerst, 's avonds weer op vrije voeten gesteld.
GEEN DROOGMAKING VAN EEN GEDEELTE
VAN ILET ALKMAARDER MEER.
In het laatst van 1911 hebben we medegedeeld, dat
de heeren jhr. mr. P. van Foreest te Heiloo, J. F.
Moens te Alkmaar, II. G. Th. Man te Petten en mr.
W. C. Bosman te Alkmaar concessie hadden aange
vraagd tot drooglegging van een gedeelte van het
Alkmaarder of Lange Meer en wel het Oostelijk ge
deelte, onder de gemeente Akersloot, groot ongeveer
170 II. A.
De gevraagde droogmaking betrof het gedeelte
watervlakte genaamd de Dieling, zij zou de belangen
van omliggende polders en die van do scheepvaart be
vorderen on tegelijkertijd het in cultuur brengen van
vruchtbaren grond mogelijk maken.
Intussehen er komt niets van. Besehikkendo op
bet adres van jhr. mr. P. van Foreest te Heiloo e. a„
waarbij de coueeesie werd gevraagd, heeft de Mi-