DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Paardenmarkt
No. 91
Honderd en vgttiende Jaargang
1913
MAANDAG
21 APRIL.
FEUILLETON.
ERFELIJK BELAST.
te ALKMAAR,
op Woensdag 23 April 1913.
MILITIE.
HERHALINGSOEFENINGEN.
BINNENLAND.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
gelast, krachtens bekomen aanschrijving, op grond
van art. 80 in verband met art. 114 der Militiewet
(Staatsblad 1912 No. 21) de onderstaande hier wo
nende verlofgangers, om zich, ter bijwoning der her
halingsoefeningen, bij hun korps te vervoegen als
volgt
Torpedisten, lichting 1907, garnizoen Helder.
13 Mei 1913ANTONTUS KOK.
Genietroepen, lichting 1908, Legerplaats bij Zeist.
14 Mei 1913: JOHANNES KAANDORP JCz.
Genietroepen, lichting 1908, Legerplaats bij Zeist.
8 Juli 1913: JOHANNES KAANDORP Tz.
11e Regiment Infanterie, lichting 1905, garnizoen
Ede.
23 Juni 1913: JOZEPH CORNELIS MARIA
VERLAGH.
7e Regiment Infanterie, lichting 1905, garnizoen
Naarden.
23 Juni 1913: KLAAS KLINKERT.
2e Reg. Veld-Artillerie, lichting 1910, garnizoen
Leiden.
9 Juni 1913: MAARTEN HOED, JOHANNES
DEKKER. *iÉÜÉiS
2e Regiment Vesting-Artillerie, lichting 1906, gar
nizoen Amsterdam.
7 Juli 1913: PIETER CORNELIS VIS.
Den verlofgangers wordt hierbij gewezen op de na
volgende bepalingen:
lo. dat de miliciens-verlof gangers die verblijf hou
den in de plaats van opkomst, zich op den dag
voor de opkomst bepaald, uiterlijk te 8 uur voor-
middags bij hun korps moeten aanmelden;
2o. dat de miliciens-verlofgangers die verblijf hou
den binnen 20 K.M. van de plaats van opkomst,
op den dag voor de opkomst bepaald, uiterlijk te
10 uur voormiddags bij hun korps aanwezig moe
ten zijn:
3o. dat de overige miliciens-verlofgangers zich bij
hun korps moeten aanmelden: voor zooveel zij
binnen het Rijk gevestigd zijn, op het tijdstip,
waarop zij aanwezig kunnen zijn, indien zij zich
op den dag, voor de opkomst bepaald, met het
eerst vertrekkende middel van versneld vervoer
langs de op de vervoerbewijzen aangegeven route
naar de plaats van opkomst begeven, of, indien
bij gebruikmaking van een later vertrekkend mid
del van versneld vervoer langs dieeelfde route
zulks mogelijk is, uiterlijk op het sub 2o. aange
geven tijdstip en voor zooveel zij buiten het Rijk
gevestigd zijn, vóór 4 uur namiddags.
Voor zooveel de miliciens door ziekte of om eene
andere reden niet tot den werkelijken dienst kunnen
overgaan, worden aij verzocht daarvan vóór het tijd
stip voor de opkomst bepaald, ter gemeente-secretarie
mededeeling te doen.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
Alkmaar, 19 April 1913:
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat zij bij be
sluit van heden onder voorwaarden vergunning heb
ben verleend aan J. BURGERING, aldaar, tot het
oprichten van een bewaarplaats van lompen en been
deren in het perceel Westerkolkstraat, wTijk D. No. 16.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 17 April 1913.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat zij bij be
sluit van heden voorwaardelijk vergunning hebben
verleend aan D. A. LUITING, aldaar, tot het oprich
ten van een rookerij in het perceel Luttik Oudorp C
42.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 19 April 1913.
Roman van KLARA HOEER.
14) -o-
De jonge vrouw zag er uit alsof alle zachtheid van
haar was geweken, alsof zij een en al koelheid, cri-
tiek, verachting was. En toen zij eindelijk langzaam,
als werktuigelijk opstond, wijl de beklemmende stilte
haar ondragelijk werd, schreeuwde hij haar toe: „Je
blijft hier."
Maar haar bloed sprak nu ook. Zij keek om zich
heen, haar blik omvatte de smadelijk verwoeste har
monie van het keurige vertrek, gleed over den plas op
den goed onderhouden parketvloer, over de. scherven
en splinters op het Italiaansche gobelin der uitgesne
den stoelen, over de verwoesting op de tafel en een
gevoel van afkeer welde in haar op. Zij zei kort en
bondig: „Ik ga."
Hij sprong op: „As jij niet dadelijk hier blijft.."
Het was ontzettend. Zij drukte de nagels in haar
hand. Zij stonden tegenover elkaar.
Hij boog een sterke, zilveren vork met zijn rechter
hand om. De punten dïongen diep in de palm van
zijn hand, zoodat het bloed er uitliep. Ilij beefde
over zijn geheele lichaam.
En zijn oogen staarden, als met ijzeren banden vast
gehouden, onbewegelijk in de hare.
In dat oogenblik bemerkte de kleine Ursula het
bloed. Zij begon weer te schreien: „Papa, lieve
papa!"
G B O O T E
ALKMAAR, 21 April.
De week is begonnen met het uitbreken van de al
gemeene werkstaking in België. Algemeen was de
afgekondigde staking niet: het verkeer werd weinig
belemmerd, het maatschappelijke leven ondervond
geen ernstige stoornis. Maar in verschillende takken
van nijverheid heerschte stilstand en terwijl den
eersten dag het aantal stakers op 200.000 a 225.000
werd geschat, luiddl de raming vier dagen daarna
325.000 en gaf men gisteren het totaal op 400.000 op,
ja, te Luik verklaarde zelfs een spreker, die krachtig
aanspoorde, de staking op vreedzame wijze voort te
zetten, dat er vandaag wel een half millioen stakers
zouden zijn. Het is wel merkwaardig, dat de bewe
ging voor een politiek doel zooveel instemming heeft
gevonden bij menschen, die zich vercenigd hadden in
vakvereenigingen, teneinde op sociaal terrein te kun
nen strijden. De minister-president, de heer de Bro-
queville heeft in een interview verklaard, dat, indien
de leiders der staking' de beweging vredelievend wisten
te houden, zij ongetwijfeld een grooten indTuk op de
openbare meening zou uitoefenen. Tot dusverre is
dit vrijwel gelukt, is het verloop uitermate kalm ge
weest. De regeering, die krachtig had moeten optre
den, indien er daden van geweld waren voorgevallen,
kon zich rustig houden. Zij mocht in geen geval op
het politieke terrein toegeven aan den op deze wijze
uitgeoefenden drang. Maar, nu de betooging zoo'n
vredelievend karakter draagt, nu kan de regeering
zich tegemoetkomend toonen. De socialisten vragen
niet dadelijk het algemeen kiesrecht voor 21-jarigen.
Zij vragen enkel, dat grondwetsherziening, teneinde te
komen tot een democratische kiesrechthervorming,
zal worden overwogen. Wordt er een commissie in
gesteld, öm het kiesrechtvraagstuk te onderzoeken, in
welke de parlementaire partijen naar evenredigheid
vertegenwoordigd zouden zijn, dan zou elke partij met
haar oplossing kunnen komen. De minister-president
voelt hiervoor, doch de leider de Katholieken, de heer
Woeste wil hiervan niemendal weten. De liberale af
gevaardigde Masson heeft een motie voorgesteld,
waarin de verklaring van den premier „dat een com
missie zou kunnen onderzoeken, welke maatregelen er
genomen kunnen worden ter verkrijging van een beter
kiesstelsel voor de leden der wetgevende vergaderin
gen" wordt vastgelegd, terwijl de heer Woeste de ver
zoening niet wenschende, aan de commissie enkel de
beraadslaging oyer provinciaal en communaal kies
recht wilde laten.
Men hoopt nu maar dat de motie-Masson morgen
zal worden aangenomen, omdat deze een einde kan
maken aan de crisis.
Een einde is er deze week gekomen aan het ge
schrijf en gewrijf over hetgeen te Nancy zou zijn ge
beurd. De waarheid is, dat er in die stad eenige
Duitschers uit Metz door opgewonden Fransclien zijn
bespot en lastig gevallen. Dank zij het snelle en
doortastende optreden der Fransche regeering is deze
waarheid zoo spoedig vastgesteld en is aan anderslui
dende berichten dadelijk den kop ingedrukt. De over
dreven voorstellingen van het gebeurde hadden ove
rigens de gemoederen in beide landen druk bezig ge
houden en duidelijk is weer eens gebleken, hoe gevaar
lijk het is, de chauvinistische hartstochten te prikke
len. Vooral in een tijd, waarin groote legeruitbreidin-
gen aanhangig zijn!
Bij de miltaire debatten in den Duitschen rijksdag
Maar dat wond den woedenden man nog meer op.
Hij snauwde het kind toe: „Schei uit met schreien!
Dadelijk."
Ilct werd onmiddellijk stil. Het onderdrukte, on
hoorbare snikken deed het lichaampje schokken en
plotseling, niet in staat zich zoo boven haar krachten
te beheerschen, barstte het meisje in een stroom van
tranen uit. Het vluchtte verschrikt naar haar moe
der.
Antoinette hield het kind tegen haar hart gedrukt:
„Wees bedaard, lieveling." Toorn en schaamte over
dit onwaardige tooneel maakten dat zij haar gedach
ten niet kon ordenen.
Stojentin zag er vreeselijk uit. Hij trachtte zich
een houding te geven. „Ursula, kom hier
Maar het kind beefde over haar geheele lichaam.
De gouvernante scheen eindelijk wat tegenwoordig
heid van geest te krijgen. Zij schoof het kind, dat
Antoinette naar haar toeduwde, voor zich de kamer
uit. De jongen volgde haar. Hij keerde zich in de
deur nog eenmaal om en keek zijn vader met een zon
derlingen blik aan, die ontzetting uitdrukte en toch
ook een zekere solidariteit van het verwante tempe
rament.
Antoinette bleef achter. Zij hield hem met haar
oogen in bedwang. Zij staarde hem aan zonder tot
eenige beweging in staat te zijn.
Hij schermde met zijn gebalde vuisten in do lucht.
Hij had zijn uniform aan beide kanten vastgegrepen,
de stof kraakte. De jas was van voren open gegaan,
een knoop was er afgesprongen. Terwijl hij ineen-
dook als een roofdier, hadden zijn oogen iets vreemds,
iets loerends, iets ontzettends. Het was een vree-
heeft de sociaal-democratische afgevaardigde dr. Lieb-
knecht een minder gunstig hoekje over het militaris
me in Duitschland opengedaan. Hij heeft verteld
van een beambte van Krupp te Berlijn, die in op
dracht had, kanselarij-beambten enz. van leger en
vloot om te koopen, teneinde kennis te krijgen van
geheime documenten, hij heeft betoogd dat de be
roemde firma hooge en lage Pruisische ambtenaren
sinds jaren tot verraad van militaire geheimen ver
leidt, hij heeft gesproken van een zwendelarij, die er
ger was, dan het Panama-schandaal. Met belangstel
ling wacht men af, wat het onderzoek naar deze zaak
zal opleveren. Te meer nu verluidt, dat de minister
van oorlog, de hr. v. Ileeringen, met dezen tegenstan
der van 't Pruis, leger een overeenkomst moet hebben
gesloten, dat deze zijn materiaal tegen Krupp voorloo-
pig niet openbaar zou maken. Geen wonder, dat de
minister van oorlog in legerkringen een weinig
gunstige stemming vindt!
De Rijksdag heeft de eerste lezing van de leger- en
dekkingsontwerpen geëindigd, maar vóór Pinksteren
zal hij wel geen tijd meer vinden over deze ontwerpen
te beraadslagen. Zij die aandringen op een directe
rijksbelasting, om de kosten der legeruitbreiding te
dekken, zullen dus gelegenheid hebben, om voor hun
denkbeeld propaganda te maken.
In het begin dezer week wordt de officieele onder-
teekening van de vredesvoorwaarden verwacht. Maar
Turkije weet, dat de bondgenooten 't onderling lang
niet eens zijn en 't zou nog wel -even kunnen wachten,
in de hoop, dat er in troebel water wat te visschen
zou zijn. Allerlei zonderlinge geruchten doen de
ronde: er wordt geschreven over een Servisch-
Grieksch Verbond, dat tegen Bulgarije gericht is, over
een geheim Turkseh-Bulgaarsch verdrag, waarbij de
Turken zich hebben verbonden, de Bulgaren niet in
den rug te zullen bedreigen, als zij met hun bondge
nooten zullen oorlogen
En dan weet men nog altijd niet, wat men aan ko
ning Nikita heeft. Het is steeds: eenerzijds, anderer
zij ds. Aan den eenen kant heet het, dat de koning
gezwicht is onder den drang der mogendheden en
voor den klank van hun millioentjes, aan den anderen
kant echter blijft de telegraaf melden, dat Montenegro
zijn verzet tegen de mogendheden volhoudt, de stad
Skoetari beschieten blijft.
De oorlog is in elk geval nog niet geëindigd en nog
lang en lang niet is de rust op den Balkan terugge
keerd
een afscheiding van de Unie moeten overwegen. Maar
den heer Schimmelpenninck laten wij in geen geval
los."
Evenals de voorzitter bleek de secretaris, een vurig
voorstander van de eandidatuur-Schimmelpenninck,
allerminst- geneigd te kapituleeren voor anti-revoluti-
onnaire eischen.
In een onderhoud met den heer Schimmelpenninck
deelde deze mede, dat hij zich tegen een voorloopige
eandidatuur niet had verzet. Voor de rest wilde hij
liever met mededeelingen wachten tot na 24 dezer.
De heer Schimmelpenninck deelde mede, tegen het
tarief ontwerp te zijn; hij was van meening, dat het in
de Kamer ook weinig kans van slagen had.
Algemeen is men van oordeel, dat de heer A. baron
van Heeckeren van Keil, burgemeester van Ede, de
candidaat der anti-revolutionnairen zal zijn.
De secretaris van het centraal comité der chr.-hist.
kiesvereenigingen deelde mede, dat de heer Schimmel
penninck reeds in alle vereenigingen voorloopig can
didaat is gesteld. .j>
KAMERVERKIEZING—HOORN.
De R. K. Centrale Kiesvereeniging in hot district
Hoorn stelde gisteren den heer O. D. "Wesseling te
's-Gravenhage candidaat voor de 2e Kamer.
TWEEDE KAMER.
Naar het Volk verneemt, bestaat het voornemen, de
Tweede Kamer op Vrijdag 9 Mei te doen uiteengaan.
De leden van de Tweede Kamer zullen op 29 de
zer in het hotel de Tweede Steden in Den Haag een
gastmaal aanbieden aan hun oud-voorzitter, den heer
Van Bylandt en aan den tegenwoordigen voorzitter,
den heer Van Nispen tot Sevenaer.
HET DISTRICT EDE.
Zooals men weet, is een van de voorwaarden, waar
op men rechts de coalitie wil hernieuwen, de uitleve
ring van. het district Ede aan de anti-revolutionnai
ren. Nauwelijks echter was dat bekend, of er werd
gepubliceerd, dat de Christelijk-Historische Kiesver-
eenigingen te Veenendaal en Ede met algemeene
stemmen het aftredende Kamerlid jhr. Schimmelpen
ninck hadden gecandideerd.
Naar aanleiding van deze candidaatstelling be
zocht een verslaggever van het Hbld. den voorzitter
en den secretaris der Chr. Hist, kiesvereen. te Ede.
De voorzitter zeide o.m.„Wat de algemeene ver
gadering van 24 April ook moge besluiten, wij blijven
onwrikbaar aan ons voornemen vast houden om jhr.
Schimmelpenninck candidaat te stellen. Onze afge
vaardigde heeft bovendien een bindend mandaat om
te stemmen tegen hernieuwing van de coalitie. Wil
de vergadering daar niet aan, dan zullen we natuurlijk
seüjk mysterie.... Alsof sluiers vaneen scheurden
en er iets huiveringwekkends aan 't licht kwam.
Dat Waren zijn trekken niet meer.
Het was alsof een vreemd gezicht over zijn gelaat
macht kreeg, zijn eigenlijke trekken verdrong, iets,
dat reeds lang in het verborgen rotte, haar hoonend,
triomf eerend aanstaarde, begeerig naar een oogenblik
leven in zon en licht Alsof een vreemde, spook
achtige macht de heerschappij in zijn bloed had ver
overd, een andere ziel, die deel had aan zijn ziel, de
rechtmatige bezitster van dit lichaam had overwon
nen en dronken van kokend bloed mensch werd, zag,
sprak, handelde.
Een gevoel van afgrijzen deed haar rillen.
Hij steunde als een drenkeling: „Zeg een woord."
Zij keek hem aan. Zij kon niets zeggen.
Het kamermeisje,' dat gedurende deze ontzettende
minuten als bewusteloos had gestaan, barstte plotse
ling, onder den indruk van dit vreeselijk' tooneel, al
len afstand vergetend, snikkend uit: „Och, zeg toch
iets, mevrouw! Sta daar niet zoo stijf en strak.
Antoinette gaf haar een wenk en zei niet onvrien
delijk: „Je kunt wel gaan, Anna."
Het meisje verliet de kamer.
Hij zei langzaam, dreigend, met een vreeselijke
klank in zijn stem: „Je zult een woord zeggen.
Zij zweeg.
Hij vloog op haar aan, greep haar bij de armen en
schudde haar heen en weer. Haar lichaam zwiepte
als, een berk in den storm. Zij kreunde onder zijn ijze
ren greep. Hij siste tusschen zijn tanden, heersch, af
gebroken: „Zul je nu spreken!"
Haar knieën knikten. Een dikke, goudroode haar
lok viel over haar ontsteld gelaat. Zij klemde haar
Gemengd nieuws.
DE UITSLUITING IN DE SIGAREN-
INDUSTRIE.
De looncommissie uit het Verbond van Vereenigin
gen van Sigarenfabrikanten in Nederland heeft het
verzoek van de werkliedenorganisaties om een nadere
conferentie-ingewilligd en stelt voor, die conferentis
morgenmiddag te houden in Den Haag.
De looncommissie schrijft intussehen: „De aan
ons overhandigde looneisch die zoo allervriende
lijkst door u genoemd wordt „een bemiddelingsvoor
stel" is feitelijk niets anders dan een herhaling van
de schromelijk overdreven looneischen in uw gemeen
schappelijk program genoemd, en wij weigeren met d»
meeste beslistheid aan het Verbondsbestuur te advi-
seeren, op uw voorstel, zooals het daar ligt, in te gaan.
Ook uw klasse-indeeling van de verschillende plaatsen
is voor ons onaannemelijk.
Wij vleien ons niet en willen dat ook niet de massa
werklieden doen, die gaarne aan het werk zouden wil
len gaan tegen de zoo belangrijk verhoogde loonen,
dat de aanstaande conferentie tot opheffing van het
geschil zal leiden, tenzij u begint aan te nemen de
door het Verbondsbestuur goedgekeurde loonregelin
gen voor Rotterdam, Dordrecht en Gorcum. Dan,
maar ook dan alleen, zou er misschien geconfereerd
kunnen worden over de voorwaarden, waarop u alle
stakingen zoudt willen opheffen, want in het huidige
stadium kan men niet meer van uitsluitingen spreken,
aangezien u de leden uwer organisaties niet aan het
werk laat gaan, voordat zij overal uwe o. i. overdre
ven looneischen ingewilligd krijgen."
WINKELSLUITING.
De Fakkel meldt, dat in de kringen van de winke
liers te Amsterdam, die tegen den sl^tingsdwang zijn,
een krachtige actie wordt voorbereid om te protestee
ren tegen de door B. en W. verleende vergunning om
de winkels op de E.N.T.O.S. en de Tentoonstelling de
Vrouw 18131913 's avonds na het sluitingsuur open
te houden. De betrokken winkeliers zullen den ge
meenteraad nogmaak opheffing van den sluitings-
dwang verzoeken; wenscht de raad dat verzoek niet in
te willigen, dan zullen zij ontheffing voor denzelfden
tijdsduur vragen als aan de winkeliers op de tentoon
stelling is verleend, d. i. voor ongeveer een half jaar.
BOND GEMEENTE-AMBTENAREN.
Te Amsterdam vergaderde de afdeeling Noord-Hol
land van den „Nederlandschen Bond van Gemeente
ambtenaren," naar aanleiding van de door Gedepu
teerde Staten dezer provincie voorgenomen algemeene
herziening der jaarwedden van burgemeesters, secre
tarissen en ontvangers.
De druk bezochte vergadering nam met groote waaï-
deering kennis van bedoeld voornemen, omdat daar
mede verlaten wordt het stelsel, waarin de regeling
dier wedden vrijwel geheel aan het oordeel van de
gemeenteraden werd overgelaten. Zeer erkentelijk
bleek de vergadering voor de belangrijke verbeterin
gen, die in vele gemeenten verkregen zullen worden
bij toepassing van de door Gedeputeerde Staten aan
gegeven bedragen.
Tal van ambtenaren zullen echter bij handhaving
lippen opeen.
Hij liet haar nu los. ""Ti?!
Met, moeite zichtte zij zich op. Als door een nevel
zag zij dat gelaat van een ander, van een onbekende,
doode, wiens ziel in zijn bloed op de loer had gelegen
als een dier en nu alles verwoestte: Eer, plichtsge
voel, liefde.
Hij was weer naar de tafel gegaan. Hij waggelde
en hield zich aan den rand vast. Zijn uitpuilende
oogen werden matter, een vaal waas kwam over zijn
gelaat
En plotseling zag zij, dat de zware tafel onder zijn
gewicht week. Zij werd weer zichzelve. Zij kreet:
„George, je bent ziek!"
Het volgende oogenblik lag hij met, een doffen
smak op den grond.
Zij snelde op hem toe en legde zijn hoofd in haar
schoot. Zijn gezicht was verwrongen. Zijn ledematen
trokken stuipachtig.
Haar verontwaardiging was als weggevaagd. Er was
niets dan een alles overheersehend medelijden in haar.
Haar heete tranen vielen op zijn waskleurig gelaat,
dat langzamerhand kalm, gelaten; weer zijn eigen
werd.
Na eindelooze minuten kwam hij weer tot zichzelf
als iemand, die uit een droom ontwaakt. Hij keek ver
bijsterd om zich heen. Hij begreep niet, waarom zij
weende.
Zij sloeg Kaar armen om hem heen, hielp hem op eït
leidde hem de kamer uit.
De zon straalde. In de verte schetterde de kermis*
muziek,
t Ja,, 1 I Wordt vervolfid'
