DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
JQ2 Honderd envflftiende Jaargang. 1913
5 MEI.
MAANDAG
FEUILLETON.
ERFELIJK BELAST.
bTnN^ ENLANa
AL&MAARSCHE COURANT.
ALKMAAR, 5 Mei.
Het was weer een week van onrust, die achter den
rug is. Nog steeds overheerscht de vraag, of het
kleinste staatje van Europa een platgeschoten vesting-
in bei it mag nemen, de wereld. Maar men weet, dat
er me :r achter die vraag zit, dat zich er in afspiegelt
het groote conflict van belangen, hetwelk tot noodlot
tige gevolgen kan leiden.
In het begin der week werden we verrast door de
mededeeling, dat Essad Pasja, de verdediger van
Skoetari, de stad overgegeven heeft na een afspraak
met koning Nikita, volgens welke hij koning van Al
banië zuu mogen worden. En inderdaad heeft Essad
Pasja zich officieel als koning van het autonome Al
banië laten uitroepen en Tiiana als regeeringszetel
gekozen. En koning Nikita heeft bezit genomen van
Skoetari en heeft uit de geestdritfige ontvangst der
veroveraars in Skoetari hot bewijs geput, dat deze
stad allerminst een Albnneesche, maar wel degelijk
een Montenegrijnsche stad is. De koning van Mon
tenegro wenschte dan ook de besluiten der mogendhe
den over de noordelijke en noordoostelijke grenzen
van Albanië niet zonder meer te aanvaarden. Hij
verklaarde, dat dio grenzen eerst na den vrede dien
den te wo. den vastgesteld.
Niet met het doel den wil van Europa in den wind
te slaan, maar veeleer in het bewustzijn van haar na
tionale plichten heeft do koninklijke regeering gewei-
gord, zich aan een beslissing te onderwerpen, die haar
zou berooven van een stad en een gebied, welker bezit,
in overeenstemming van het geheele volk, te beschou
wen is nis van het grootste belang voor Montenegro,
zeide hij.
Maar niet alleen Montenegro, ook Oostenrijk bleef
op zijn stuk staan. Het keizer-koninkrijk eischte van
de gezanten-conferentie te Londen een besluit, dat
onder bedreiging met een militaire actie, de ontrui
ming geëischt zou worden. De mogendheden waren
voor een milita.re actie echter niet te vinden, waarop
Oostenrijk aankondigde dat het zich dë vrijheid van
afzonderlijk handelen voorbehield. Er gingen geruch
ten over het bijeenroepen van een kroonraad te Wee-
tier, over het terugtrekken uit de gezanten-conferen
tie, over een ultimatum van Oostenrijk aan Montene
gro. Het heet zelfs, dat een veldtochtplan reeds ge
reed is en dat Italië zich bij Oostenrijk zal aansluiten.
Toch is het de vraag of Italië dit tenslotte zal aan
durven koning Victor Etnanuel is een schoonzoon
van koning Nikita, die zeer beslist de sympathie van
het Italiannsche volk bezit, zoodat de inneming vifn
Skoetari in Italië met gejubel werd begroet en er
uit Italië duizenden telegrafische gelukwenschen naar
Montenegro zijn gezonden.
Ziehier wat de officieuze Nordd. Allg. Zeitung over
den toestand in haar weekoverzicht schreef
„Op de jongste ambassadeursconferentie was een
mededeeling ingekomen van Montenegro, die het ver
moeden wettigde, dat dit land te elfder ure nog zou
besluiten tot een vrijwillige ommekeer en tot ontrui
ming van Skoetari. Intusschen is echter een feit be
kend geraakt, waarvan de conferentie nog onkundig
was. Onder mededeeling van den tekst der proclama
tie werd n.l. berieht, dat kroonprins Danilo Skoetari
heeft uitgeroepen tot hoofdstad van het land. Boven
dien is hedenavond bericht ontvangen, dat Montene
grijnsche troepen do Albaneesche kustplaatsen bezet
ten. Daardoor wordt aan de hoop, waarop de confe
rentie te Londen haar voorstel bouwde, de bodem in
geslagen. Hetgeen geschiedt is in zoo krasse tegen
spraak met de verklaringen, die koning' Nicolaas te
Londen heeft laten doen, dat van den aandrang der
mogendheden te Cettinje geen succes meer te ver
wachten is, zoodat nu een militaire actie van Oosten
rijk met Italië voor de deur staat."
Roman van KLARA HOFER.
124) o—
Zij keek hem aan. Hoe kon hij zoo plat zijn. „Zoo
iets moet'je juist niet zeggen. Dat hindert mij."
Hun weg leidde om den vijver met het eilandje. Al
les was stil. Af en toe schoot een rood schijnsel uit
den muur van wolken in het zuidoosten. Het water
geleek op gesmolten erts, de zilverachtige wilgen-
boschjes bogen zich diep, als dorstig naar het onbe
weeglijk water. In het riet scheen het voortdurend
zacht te ritselen en de kleine beek, die den vijver door
sneed, babbelde en murmelde als in den droom.
Zij bleef staan. „Luister hoe stil alles is."
Ja, men kon de stilte hooren. Heel in de verte
bromde het onweer laag bij den horizon.
En plotseling zei zij, als door angst gejaagd: „Het
heeft mq zoo zenuwachtig gemaakt. Geloof je aan
overerving?"
Hij ontstelde. Zag zij spoken? „Ik begrijp je ga-
dachtengang niet," zei hij kort. „Je moet je niet
met zulke sombere dingen bezighouden. Waartoe
dient dat? Ieder mensch krijgt noodlottige neigingen
mee. De slechte instincten zijn er om overwonnen te
worden."
Zij zweeg stil. Het scheen alsof het onweer nader
bij kwam. Zij hief haar hoofd op. „Wij moeten
wat sneller loopen."
Hij zag haar oogen dicht voor zich. Een weemoedi
ge stemming kwam over hem. Alsof zij twee zwerve
lingen waren, geplaagd door den angst der onzeker-
Intusschen heeft Duitschland zijn best gedaan om
Oostenrijk te kalmeeren en zijn Rusland en Italië in
de weer geweest om Montenegro tot toegeven te be
wegen. Een der laatste berichten zegt, dat Koning
Nikita zich in een brief aan den Tsaar bereid ver
klaard heeft, de stad tegen schadeloosstelling in den
vorm van economische voordeden en in grondgebied
te ontruimen. Op grond hiervan mag men aannemen,
dat de kwestie van Skoetari haar grootste scherpte
heeft verloren, al blijft de toestand onzeker.
Middelerwijl heeft, de Turksehe regeering bevel ge
geven de vijandelijkheden te staken, zoodat zij ge
hoor gegeven heeft aan den wensch der mogendheden,
dien ook de Balkanbondgenooten wel zullen inwilli
gen, zoodat de Balkanoorlog wel spoedig tot een einde
zal zijn gekomen. Maar daarmee is de toekomst
van Albanië niet geregeld en de verdeeling van den
buit onder de bondgenooten op vriendschappelijken
grondslag nog niet tot stand gekomen. Zoolang deze
twee punten niet op bevredigende wijze zijn opgelost,
zoolang blijft de mogelijkheid van een ernstig gewa
pend conflict onafgebroken dreigen.
NUTTIGE DIEREN.
Ingediend is een wetsontwerp tot bescherming van
in het wild levende dieren tegen het gedood of ge
vangen worden in die mate, dat daardoor de belangen
van de land-, tuin- of boschbouw worden bedreigd.
Volgens dit wetsontwerp kunnen bij Koninklijk be
sluit bepalingen worden gemaakt, die zulk vangen of
dooden beletten, terwijl dan onmiddellijk een wetsont
werp moet worden ingediend tot bekrachtiging van
het Kon. besluit. (Wordt het ontwerp niet aangeno
men, dan moet het Kon. besluit dadelijk worden inge
trokken).
In de memorie van toelichting wordt gezegd, dat de
wet van 1880 alleen op zoogdieren betrekking heeft en
de vogels weldfa door de vogelwet afzonderlijk zullen
worden beschermd, maar dat het onderhavige wetsont
werp o.a. het oog heeft op kikvorsehen, spitsmuizen
en mollen.
VERKIEZING' PROV. STATEN.
Ged. Staten van Noord-Holland' hebben bepaald, dat
de stemming' voor de Prov. Staten zal plaats hebben
op Dinsdag 17 Juni en de herstemming op Woensdag
25 Juni dezelfde data, als vastgesteld voor de Ka
merverkiezingen.
Gemengd nieuws.
UIT EG-MOND AAN DEN HOEE.
In de Zaterdagmiddag te Amsterdam gehouden
algemeene vergadering van den Bond Heemschut ves
tigde de heer Gratama de aandacht op do radicale
restauratie, die het kerkje te Egmond aan den Hoef
ondergaat. De grenzen van restauratie worden hier
z. i. verre overschreden.
De secretaris van den Bond, de heer Weissman be
vestigde deze mededeeling.
De voorzitter, prof. Brugmans, zeide overweging
van het bestuur toe.
DE AFSLAGKWEiSTIE TE ENKHUIZEN.
Na het vonnis der Alkmaarsche Rechtbank, waarbij
Dinsdag j.l. de bestuurders van de afslagvereeniging
„De Eendracht" te Enkhuizen, beschuldigd van het
oprichten van een verboden vereeniging, werden vrij
gesproken, is in een ledenvergadering dier vereeniging
besloten, zich niet meer te storen aan het verbod om
visch te lossen in de gemeentehaven, zonder daarvoor
toestemming te hebben verkregen van bet gemeente-,
bestuur. Het gevolg daarvan was, dat in de afge-
loopen week een 20-tal processen-verbaal zijn opge
maakt. Tegen een 5-tal visschers, die Zaterdag voor
het kantongerecht te Hoorn voor dit feit terecht
stonden, werd naar de Tel. meldt, door den ambtenaar
van het O. M. een geldboete van 5 en bij herhaling
van 15 geëischt, daarbij in zijn requisitoir er aan
toevoegende, in den vervolge bij herhaling geen geld
boete, maar hechtenis te zullen eischen.
VONDSTEN.
Te Cuijk, bij den beer J. Rijsouw aldaar, die in zijn
tuin een zinkput deed graven, werden twee Romein-
sehe urnen gevonden. De eerste was van aarde en
gevuld met overblijfselen van beenderen, de tweede
was een circa 40 cM. hooge glazen kan, versierd door
twaalf relief-koppen. Deze laatste vondst vooral is
belangrijk. De urn dateert uit het jaar 200 of 300
na Christus' geboorte. De heer R. is voornemens de
onderzoekingen in zijn tuin voort te zetten, welk
voorbeeld door de buren wel zal worden gevolgd. Op
merkelijk is 't, dat de plaats, waar de urnen gevonden
werden, ongeveer 250 M. ligt van de plek waar vroe
gere vondsten plaats hadden, waaruit blijkt, dat hét
Romeinscho kerkhof, waarmee men hier te doen heeft,
eene groote uitgestrektheid had.
DE PREEK AAN HUIS.
In de Geref. Kerk to Middelstum was in liet vorig
jaar, den hardhoorigen ten gerieve, een kerktelefoon
aangebracht.
Een lid der gemeente, die, wegens een hem overko
men ongeval, van het kanselwoord verstoken moest
blijven, heeft nu gedaan gekregen dat de kerktelefoon
tot binnen zijn woning is aangelegd, meldt bet N. v.
F.
In zijn kamer kan bij door middel der geleiding, die
loopt door een tuin en over een gracht en de straat,
de preek van dominé volgen, ja zelfs de voorlezing en
het gezang duidelijk hooren.
DE MOORDAANSLAG TE VELSEN.
In de raadszitting der gemeente Velsen heeft de
wethouder, de heer Frans Netscher, den burgemeester
eenige vragen gesteld in Verband met den viervoudi-
gen moordaanslag door den zenuwpatiënt de V. en het
gerucht dat deze in het feczit zou zijn geweest van een
jachtakte, terwijl de burgemeester op de hoogte zou
zijn geweest van den toestand van den heer de V.
Na hulde gebracht te hebben aan den getroffen
veldwachter de Ruiter en de personen, die hem bijge
staan hebben, vervolgde hij dat het gerucht, als zou
de ongelukkige in het bezit van een jachtakte zijn ge
steld maar al te waar is gebleken. De Jachtwet ver
biedt aan een opclër curateele gestelde, buiten mach
tiging van zijn curator, een jachtakte aan te vragen.
De burgemeester kon weten dat de V. 15 September
1910 onder cijrateele was gesteld, en diens curator is
in deze aangelegenheid niet gehoord. De burgemeester
is door de secretarie gewaarschuwd geworden, dat de
V. uit een inrichting bij Zutfen als ongeneeslijk was
ontslagen. Wel kan de raad in deze zaak niet ingrij
pen, maar .zeker betreuren, dat op zoo lichtvaardige
wijze deze. akte is verstrekt. Waar dit deel van de
gemeente-steeds meer aangewezen wordt voor gezins
verpleging van dergelijke ongelukkigen, vroeg spr. of
er meerdere van die patiënten rondloopen?
Op deze heele^ interpellatie antwoordde de burge
meester-slechts: ,*voor zoover mij bekend niet."
PRAOTISCH.
Onder het opschrift: „Praktische Hollanders"
schrijft de Nieuwe Gazet:
Vanwege den heer consul-generaal der Nederlanden
ontvangen wij het volgend schrijven:
„De Centrale Commissie voor de tentoonstellingen
in ,1913 in Nederland te houden, heeft mijn tusschen-
kömst verzocht om de Antwerpsche pers geregeld ar
tikelen te doen toekomen betreffende genoemde' ten
toonstellingen.
c Ik voldoe hiermede aan dit verzoek en hoop dat u
éen en ander onder het oog van uwe lezers zult willen
brengen. Hoogachtend, De Consul-Generaal der
-(Nederlanden.
Natuurlijk zouden wij volgaarne aan het verlangen
van den achtbaren consul voldoen, maar de vier stulc-
t ken, die men hem ons doet zenden.... zijn alléén in
'tFranschl
Nu vaart er onze scheurmand weeral 't best mee.
Onze redactie is geen vertalingsbureel.
UIT BERGEN.
Mej. II. E. Goedemans, alhier, slaagde Zaterdag
te Haarlem voor het examen acte 1. o.
UIT HEER-HUGOWAARD.
Vrijdagmiddag vergaderde dë Raad dezer Gemeen
te. Afwezig de heeren Blauw en Molenaar.
Na opening las de voorzitter, nadat door hem een
woord van dank was gebracht aan den heer Met, die
hem een voorzittershamer had aangeboden, waardoor
de gemeente er geene behoeft aan te schaffen, de no-
-tulen, welke onveranderd werden vastgesteld.
Ingekomen o.m. een verslag van dë afdeeling Hens
broek van de Vereeniging tot bevordering van het
Vakonderwijs in West-Friesland over 1,912-1913 én
een begrootiug over 1914 sluitende in ontvangst- en
uitgaaf met 560. Dank werd gebracht voor de ver
leende subsidie en wederom de subsidie van 10 ge
vraagd.
De voorzitter stelde voor dit tot de begrooting aan
te houden. Nadat de heer Met den wensch had uit
gesproken om subsidie te verleenen en dë voorzitter
verklaard had, dat er niets tegen kan zijn, werd het
voorstel van den voorzitter aangenomen.
Van do vereeniging tot bevordering van getrouw
schoolbezoek was met het oog op de Amsterdamsche
reis van de kinderen, welke om dë vier jaar gehouden
wordt, een verzoek om een bijdrage van 100 ingeko
men.
De voorzitter deelde op een vraag van den hee.r
Schilder mede, dat dit bedrag door de uitbreiding van
de gemeente zoo boog geworden is.
De heer Schilder was van meening dat dit bedrag,
omdat een groot aantal kinderen thans do bijzondere
scholen bezoeken, wel verlaagd kan worden.
De voorzitter deelde mee dat B. en W. met bet oog
op die inkrimping, het aantal leerlingen van de open
bare school was vroeger over de 400 en bedraagt thans
230, voorstellen maar GO te geven.
De heer Met was van meening dat het kleiner aan
tal kinderen wel eenig verschil zal maken, maar spre
ker heeft in de vergadering van de vereeniging tot
bevordering van getrouw schoolbezoek vernomen, dat
men van plan is de kinderen, die daarvoor in aan
merking komen en thans de bijzondere scholen bezoe
ken, omdat zij zoolang de openbare hebben bezocht,
evengoed uit te noodigen.
De voorzitter zeide des morgens den penningmeester
van do vereeniging, den heer Molenaar, nog gesproken
te hebben, deze was echter van een andere meening.
Do heer v. d. Oord meende te weten dat het voor
stel door den heer Met bedoeld wel gedaan is, maar
niet aangenomen.
De heer Met ontkende dit.
De heer Blom bevestigde de -bewering van den heer
Met, spreker was ook ter vergadering.
De heer Schilder was van nieening dat de penning
meester het niet zal zeggen als het niet 't geval is,
spr. geloofde dat de kinderen van de bijzondere scho
len wel uitgesloten zijn. Spreker achtte het daarom
ge wensch t het bedrag lager te,.stellen.
De heer Met wees er nog op, dat op de vergadering
iemand, wiens kinderen thans op de bijzondere school
gaan, nog gevraagd heeft of zijn kinderen nog het ge
tuigschrift kregen. Ook dit is. goedgevonden.
Wel, zegt spreker, is er besloten geen. gezamenlijk
schoolfeest te houden, de kinderen die er voor in aan
merking komen mogen echter wel mee .naar Amster
dam.
De voorzitter zei nogmaals zijn inlichtingen van den
penningmeester te hebben, ook' deze was van meening
dat bet aantal deelnemende kinderen minder zal zijn.
De heer Blom wees er op dat al wordt het aantal
deelnemende kinderen kleiner, de kosten per kind
toch. grooter worden, omdat verschillende kosten,
als boottochten enz. toch even hoog blijven.
Voor het verleenen van een bijdrage van 100
stemden hierna alleen.de heeren Met en Blom, allo an
deren tegen.
De heer de Boer verklaarde de meening van den
heer Blom te dèelen en stelde daarom voor 75 te
geven.
De voorzitter bestreed dit, spreker achtto 60 iri
verhouding tot vorige jaren rilirn voldoende.
Het voorstel van den heer dë Boer werd met 5 st.
voor aangenomen. Voor stemden de heeren De Boer,
Plevier, Pool, Met en Blom.
De bekende missive van Gedeputeerde Staten inza
ke de salarissen van burgemeester, secretaris en ont
vanger kwam hierna ter sprake:
Gedeputeerden stellen voor het salaris van den
burgemeester op 1300, dat van den secretaris op
900 en dat van den ontvanger op 550 te brengen.
De heer de Boer vond de verhooging van den ont
vanger van 350 op 550 wel aardig, maar niet bij
zonder, aangezien dit salaris altijd te kort is geweest.
Spreker stelde voor om het tractement voor den bur
gemeester op 1100, dat van den secretaris op 900
en dat van den ontvanger op 700 te stellen.
De heer Plevier zeide niet te begrijpen waarom Ge
deputeerden den burgemeester zooveel hooger willen
salarieeren dan de secretaris, temeer waar de secreta
ris veel meer werk heeft dan de burgemeesterdo
steeg het heldere maanbeeld, in volle pracht, stroo
men van licht neerwerpend op de donkere wereld, om
hoog, omhoog in den zaligen nacht.
Voorovergebogen met haar slanke handen om haar
knieën geslagen zat zij met wijd' opengesperde oogen
naar het wonderbare licht te staren. De maan spon
zilveren draden uit heur als metaal glanzend' haar.
haar peinzend gelaat had een afgetrokken uitdruk
king van ernst, droefheid en reinheid.
Zijn arm beefde. Waar was haar ziel nu? Op welke
ster? Zij was de zijne. Zij zou hem toebehooren met
eiken yezel, elke gedachte zooals zij daar zat. tegen
hem aangeleund en toch ver van hem af.
Haar oogen openden zich wijd. Zijn gelaat was
bleek van onderdrukten hartstocht. Een rilling roei
de jonge vrouw door de leden. Zij sloot haar oogen.
Zij was geheel onder den machtigen invloed van het.
oogenblik. Tot in haar fijnste zenuw voelde zij al het
vreeselijke van wat men liefde noemt. O en die angst
voor den ouden vloek
Plotseling weende zij zacht aan zijn hart en riep
wanhopig: „Neen, dat mag niet, dat kan niet!"
Hij drukte haar aau zijn borst: „Wees kalm, ik ben
bij je."
Maar zij beefde over haar geheele lichaam.
Hij keek haar verbaasd aan. Wat was dat?
Zij sloeg haar armen om zijn hals en verborg haar
hoofd aan zijn borst. Wat was dit zonderling. Alsof
zij bij hem bescherming wilde zoeken voor hemzelf.
Hij zei, zoo kalm als het hem mogelijk was: „Daar
steekt iets achter. Je bent in den laatsten tijd veran
derd. Ik smeek je, stel vertrouwen
Zij drukte zijn arm. „Ik kan het niet zeggen. Be
spaar mij dat. Goddank, dat je het niet weet;..."
(Wordt vervolgd).
heid, twee geliefden, door het lot uiteengedreven en
die nu afscheid moesten nemen.
En onder den bloot.en hemel, te midden van de be
klemmende eenzaamheid, hij in zijn uniform, zij in
haar kostbaar theatertoilet, trok hij haar naar zich
toe en kuste haar alsof hij haar over iets moest troos
ten.
Het scheen alsof het onweer toch niet zou komen-
Zij moesten- om in de achter in 't huis gelegen
slaap-, kinder- en kleedkamers te komen, door de eet
kamer gaan, die een erker had met een veranda. De
glazen deuren stonden wijd open, om de nachtlucht
binnen te laten. Zij ging vooruit, maar bleef plotse
ling met een zachten kreet staan. De maan had de
wolken van een gescheurd' en vulde het langwerpige
vertrek met een bovenaardsch licht. Het was zoo iets
tooverachtigs, dat ook Stojentin een oogenblik staan
bleef.
De schuiframen van den glazen wand naar den kant
van den tuin waren opgeschoven. Daar achter ver
toonde zich de verlichte, zacht glanzende hemel vol
vreemde klaarheid als een gelukzalig land.
In de smalle gang vormden rechthoekig geplaatste
stellages met groote donkere badplanten een soort
prieel, waarin witte rieten meubelen tot rusten noo-
digden. Op de ronde tafel stond een donkerblauwe
vaas met witte narcissen. Do kelken schenen zich
naar het witte hemellicht te keeren.
De jonge vrouw keerde zich om. „Is het al heel
laat?"
Het was kwart voor een, en hij moest den volgenden
dag oefenen. Maar hij wilde haar het genot van deze
natuurstemming; niet bederven. Het kwam nu op een
kwartier meer of minder ook niet aan.
Zij begaf zich naar haar slaapkamer om zich haas
tig van toilet en sieradiën te ontdoen. Maar zij kwam
reeds na een seconde, met haar sleep in de hand, te-
rag. 11ij glimlachte: de haken tusschen de schouders
moesten los gemaakt worden. Zij liet haar kamenier
nóóit op zich wachten, maar kleedde zich altijd alleen
uit.
Hij ging intusschen op de witte bank zitten. Van
béneden trok een krachtige geur uit den droomenden
tuin omhoog. Tusschen de forsche struiken voor de
vensters door, zag' hij alles als in een tooverlicht. De
hagedoorn was één Teuzenbouquet, de vlierboom als
overladen met zilverachtige bloemschermen.
Hij keek op, Antoinette verscheen in de deur. Zij
had een van haar luchtige wit mousseline huisjapon
nen aangetrokken. De plooien van lichte stof gleden
zacht over den vloer. Zij nam zwijgend' naast hem
plaats. Haar blikken staarden in den door de maan
beschenen nacht, zooals jarenlang' de blikken der ster-
felij'ken werden geboeid.
Van waar kwam de geheimzinnige betoovering van
dat doode hemellichaam, dat daar in helderen glans
al hooger en hooger steeg, terwijl het zijn licht ont
leende aan een vreemde bron, evenals de dooden hun
verheerlijking te danken hebben aan het innig gevoel
der levenden? Aldus hebben de oude meesters de he
melvaart der gebenedijden gezien, in een verblindend
licht ials de hemelen vaneen scheuren en het zalige
rijk met zegenende stralen en stralende harmonieën
schijnt te. willen neerdalen tot die kinderen der aarde,
wier voet op sterren zal wandelen.
De door dit zachte licht bestraalde wolken blonken
verheerlijkt als hooggebergten bij het ondergaan der
zon, het oog zag door heldere ruimten als in werelden
van vreemde godheden. En te midden daarvan, in het
rijk des geestes, dat het aardsche overwonnen heeft,
