DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
VAN HOUTEN'S
Cacao
No. 109
Honderd en vijftiende Jaargang.
1913
WOENSDAG
14 MEI
FEUILLETON.
Engelsche Brieven.
ERFELIJK BELUST.
EN VOORAL 's MORGENS,
'S MIDDAGS en 'SAVOND5 EEN KOP
BINNENLAND.
ALRMAARSC
Nadruk verboden.
Londen, 13 Mei 1913.
De Pinksterdagen zijn achter den rug en hebben
zeer gemengde herinneringen achtergelaten. Terwijl
het met Paschen overal guur en koud was, was het
met Pinksteren heel waf beter.
Doch, weer of geen weer, de Engelschen zijn er op
uitgetrokken; een duizend of wat naar het vasteland,
de overgroote meerderheid op dit eiland. Ze gaan er
niet af, doch gebruiken elk voorwendsel om binnens
lands heen en weer te trekken. Ze houden er niet van
om bij' honk te blijven of stil te zitten en herinneren
iemand aan een eekhoorn, die, in een ronddraaiende
kooi opgesloten, ook eeuwig in beweging is, zonder
ooit zijn kooi uit te komen.
Volgens de EhgelSche couranten, die hun overdrij
ven nooit kunnen laten, was Londen minstens leegge-
loopen; een feit, dat men in dezelfde editie van het
zelfde blad weersproken zag, door de even overdreven
verhalen van de tien- en honderdduizenden, die in
parken, museums, tentoonstellingen en de hemel weet
waar, moeten geweest zijn. Noch het een noch het an
der was waar, natuurlijk. In een stad met zeven milli-
oen inwoners mist men een paar honderdduizend men-
schen niet, te minder omdat uit alle kanten van het
land weer andere honderdduizenden aanstroomen, die
„Lunnun" wel eens willen zien.
Zondag wa3 het natuurlijk betrekkelijk stil, doch
gisteren was de drukte op straat als gewoonlijk op
een Bankholday, die precies een vastelandsche Zon
dag is: de theaters enz. zijn open, de restaurants ook
en verreweg de overgroote meerderheid der winkels is
gesloten.
Ik ging voor de aardigheid eens kijken in de Royal
Academy, waar de zomertentoonstelling van moderne
Engelsche Kunst is, de officieels schilderij-tentoon
stelling, die officieel met een diner begint, waarop de
ministers van Oorlog en Marine officieel de natie ver
tellen, dat ze rustig naar de schilderijen kan komen
kijken, omdat de Britsche vloot onovertroffen sterk en
het Britsche leger onovertroffen dapper is. Het ver
band tusschen kunst en kanonnen, paletten en pant
serschepen ligt wel niet voor de hand, doch dat doet
er voor de Boyal Academy niet toe: ze is door en door
Britsch.
Ik vond de meeste menschen voor het stuk van John
Collier, dat men in ongeveer alle geïllustreerde bla
den ziet gereproduceerd. Het is een zoogenaamd pro
bleem-schilderij en 't is altijd interessant de oplos
singen te hooren, die het publiek aan het probleem
geeft.
Het schilderij stelt een man van middelbaren leef
tijd voor, de gesloten vuist rust op de tafel, het ge
zicht, de geheele houding wijzen op een groot, bitter
verdriet. Bij hem ligt geknield een jong meisje, het
blonde hoofd op haar gevouwen handen, die op zijn
knie rusten. Ook uit haar houding spreekt verslagen
heid, droefheid, wanhoop. Het heet „The fallen Idol,"
„de gevallen afgod." Het raadsel is: „wie is er ge
vallen?"
De meeste kijksters zeggen: „het meisje," waar
van ze een misstap of ten minste iets heels ergs ver
moeden. De kijksters zijn over het algemeen niet
scheutig met medelijden; door de gevallenen te ver-
oordeelen willen ze duidelijk laten uitkomen, hoe ver
keerd ze 't vallen vinden.
De mannen zijn 't wèl met de dames eens: 't meisje
is de zondige, doch ze hebben medelijden met haar:
„poor girl, she must have got herself into a mess"
farm kind, ze schijnt leelijk in de knoei te zijn ge
raakt), luidt hun zachtmoedig vonnis.
Zeer weinigen opperen het denkbeeld, dat de vader
degene is, die van zijn voetstuk gerold is, door
bankroet of de hemel weet wat. Er liggen papieren
op de tafel en een boek; dat is voor die weinigen het
overtuigend bewijs, dat er iets met hem niet in den
haak moet wezen.
En nu is het echt Britsch, dat geen enkele der kijk
sters of kijkers aan een andere mogelijkheid denkt.
Ze zeggen: de schilder geeft ons een gevallen afgod
te kijken, naar hij zegt, dus moet die afgod te zien
wezen en moet dus ook een van de twee personen zijn,
die we zien. Bij geen één is het vermoeden gerezen,
dat de afgod wel eens niet kon te zien wezen, dat de
vrouw en moeder wel eens de zondares kon zijn, die
man en kind verliet onder den invloed van een on-
weerstaanbaren of ten minste niet weerstanen hart
stocht.
Roman v&n KT,ARA HOEER
81) -o-
Een uur later kwam het antwoord: „Verwacht het.
aangekondigde bezoek vanavond kwart voor elf. Rij
tuig station. D'Autreval."
Zij haalde verruimd adem. Doch dadelijk voelde
zij haar hart weer bezwaard. Wat zou zij hooren? Het
was haar te moede als voor een doodvonnis.
Zij ging een kwartier op de chaise longue rusten.
Daarop regelde zij het noodige en zat den geheelen
namiddag in de kamer van haar man. Zij was van
zenuwachtigheid nog bleeker dan gewoonlijk.
Hij keek haar heimelijk aan. Wat zag zij er ellendig
uit! „Heb je hoofdpijn? Je ziet zoo bleek. Ik heb
te veel van je gevergd. Ga nu toch dadelijk naar
bed."
Zij kuste hem goeden nacht, „Maar dan kom ik
straks niet weer
Het liep gelukkig mee! Hij schudde met het
hoofd. „Neen, dat moet je ook niet doen. Slaap maar.
Je hebt het noodig."
Om half negen was zij op weg naar het station en
nam niet eens den oppasser mee om haar taschje te
dragen. Zij nam zelf een kaartje. Toen stond zij,
met haar dichte voile over den hoed, den stofmantel
over haar costuum, op het bijna verlaten perron. De
sneltrein was te laat. Eindelijk doken in de verte de
voorloopig candidaat geproclameerd den beer Snoeck
Henkemans, lid van de Tweede Kamer, te 's-Grayen-
hage.
Ik had tal van Engelsche kennissen die oplossing
aan de hand gedaan, doch ze behaagt hen niet; ze is
hun, waar geen enkel onderdeel van het schilderstuk
direct aan de vrouw herinnert, niet positief genoeg.
En die zucht naar positiviteit bij dit volk verklaart
waarom de tentoonstellingen der Royal Academy,
waar geen enkelen keer nauwelijks meer dan twee do
zijn artistieke uitingen te vinden zijn, financieel altijd
een groot succes zijn. De Brit maalt wat om impres
sionisten, cubisten, futuristen, om Ibsen, om Richard
Strauss 1 Ze moeten stevige, soliede „kunst" hebben,
kunst waar je met je twee handen in knijpen kunt.
Al dat onbepaalde, wegvagende, afgetrokkene mag
voor één duizend der zevenduizend maal duizend Lon-
denaars iets aantrekkelijks hebben, de massa geeft er
niemendal om.
Gelukkig zijn de berichten over de hertogin van
Connaught, 's Konings tante, de laatste dagen zooal
niet bepaald geruststellend, dan toch belangrijk min
der verontrustend. Buikvliesontsteking, na eene ope
ratie wegens appendicitis, is natuurlijk altijd hoogst
gevaarlijk en de patiënte was reeds belangrijk ver
zwakt vóór tot de laatste operatie werd overgegaan.
De „season" belooft nu ook niet gestoord te wor
den; en men kan 't. Londen aanzien, dat het zich
voorbereidt op zijn zes a acht weken pleizier maken.
Niet alleen ziet men in de winkelstraten de mooiste
en nieuwste snufjes uitgestald, ook de woonhuizen in
de voorname wijken zijn in gala-toilet gestoken. Dit
wil zeggen, dat men overal „window boxes" ziet:
groote, langwerpige bakken met tegels of boomschors
bekleed, die buiten de vensters op de vensterbanken
worden geplaatst, vol bloeiende planten, 't Is een al
leraardigst gezicht, wanneer men door de „Squares"
van Mayfair wandelt en ziet daar de gevellijnen geac
centueerd door de frissche margerieten en andere hel
der en helkleurige bloemen.
Het kwam mij de vorige week voor, dat do pantof
felparade 's middags om 4 uur in Hyde Park van ka
rakter verandert, nu do automobielen de equipages bij
na geheel hebben verdrongen. Een tweespan, dat
stapt, is een aardig gezicht, een automobiel, die langs
den weg kruipt, lijkt een „contradiction dans les te
nues." Gelukkig heeft de verandering evenwel geen
invloed op do toiletten; de dames, die zich met een
zacht gangetje door het park laten rijden, kleeden zich
zoo fraai mogelijk en verschijnen niet in de conventio-
neele auto-windselen, met leelijke groote brillen voor
de oogen en. onmogelijk dikke voiles om het hoofd.
't Heeft overigens invloed, dat het parlement een
week of drie vacantia neemt; dit geeft een groot aan
tal uit de „upper ten" gelegenheid nog een tijd naar
buiten, naar de kust, of op reis te gaan. De eerste-mi-
nister, met zijn collega voor Marine en beider fami
lies, zwalken reeds op de blauwe baren der Middel-
landsche Zee en zal wel niet terugkomen voor ik u
mijn volgenden brief zend. Zoo tracht elk wat kracht
en gezondheid op te doen voor de werkzaamheden in
Juni, Juli en Augustus, die de laatste drie zijn, waar
in 't parlement van 'tjaar vergadert,
H. M. DE KONINGIN EN DE TENTOONBTEL-
LING „DE VROUW."
H. M de Koningin vereenigt ter gelegenheid van
zich hekend maken? Zij liep het perron eens op en
neef. Plotseling hoorde zij achter zich korte, klin
kende voetstappen, een jonge heer nam naast haar den
hoed af. „Mij is opgedragen een gast voor Graaf
d' Autreval af te halen."
Zij knikte zwijgend.
„Mag ik zoo vrij zijn, mevrouw: Dokter Jurgens."
Zij gaf hem de hand.
De slanke, blonde man met het ernstigp, sympa
thieke gelaat en de lichte oogen van den Oost-Fries
nam haar de tasch af. Hij keek een oogenblik naar
den nog wachtenden trein„Is er geen kamenier of
zoo iemand meegekomen
Zij schudde van neen. „Ik help mijzelf met alles."
De jonge geneesheer boog: „Wilt u mijn arm ne
men, mevrouw U kent het terrein niet." Zijn blik
gleed over haar door de aandoeningen etherisch ge
zicht.
Zij ging naast hem de trappen af. „Is de graaf
nog altijd lijdend, dokter? Ik voel mij bezwaard, dat
ik hem op zulk een laat uur kom lastig vallen. Als de
omstandigheden het maar eenigszins mogelijk hadden
gemaakt maar ik kan anders niet weg.
„Ik kan u volkomen geruststellen", zei het jonge
mensch. „De graaf heeft weinig slaap noodig. Hij
werkt eiken nacht tot twee uur. En hij leeft slechts
voor anderen."
„Wordt hij veel om raad gevraagd?"
De jonge dokter glimlachte. „Dat zou ik denken.
Onze logeerkamers zijn altijd bezet, Hij is immers
een erkende autoriteit, ik bedoel dat hij iemand is,
die wetenschappelijk ook hoog staat. Hij is niet al
leen philantroop, hij is ook op medisch gebied zeer
ontwikkeld. De Friedericiana heeft hem om zijn bij-'
zonder onderzoek vijf jaren geleden tot doctor hóno-
haar bezoek aan de tentoonstelling van de Vrouw
morgen te Amsterdam de dames leden van het uitvoe
rend comité aan een noenmaal in het paleis op den
Dam.
Z. K. H. DE PRINS.
Z. K. II. de Prins denkt nog begin Juni te Ober-
Ursel tot beëindiging zijner kuur te blijven.
DUITSCHE PRESSIE
De I.ondensehe „Standard" bevat een uitvoerig ar
tikel over een onlangs door den Duitschen gezant te
's-Gravenhage op de Nederlandsche regeering ge-
oefenden druk tot 't verkrijgen van toestemming
voor de plannen van de Vulkan-Maatschappij (welke
onder controle staat van een groote ijzer- en kolenfir-
ma Thijssen Co.) ter inrichting van een fabriek aan
den oever van den Waterweg bij Vlaardingen.
De „Standard" meent dat indien deze toestemming
wordt gegeven hier een groote Duitsche fabrieksin-
riehting zal ontstaan die in tijd van oorlog voor de
reparatie vrfn. oorlogschepen van groote waarde zal
zijn, terwijl de Nederlandsche regeering dan onmoge
lijk in staat zal zijn de onzijdigheid te handhaven.
Daarom, zegt de „Standard" moet de Nederlandsche
regeering niet toegeven en zorg dragen dat zij de con
trole langs den Waterweg volkomen in handen houdt.
De dwaasheid van dit bericht valt in het oog, tee
kent het Alg. Handelsbl. hierbij aan. Wanneer eenige
maatschappij'in Nederland een fabriek of een werk
plaats oprichten wil, staat haar dat volkomen vrij en
is het niet van het minste belang of het een Ameri-
kaansche, een Duitsche of een Engelsche maatschap
pij is. In den aanleg van een haven moet ons Depar
tement van Waterstaat gekend worden, doch het zijn
uitsluitend technische redenen die op de beslissing
invloed oefenen, redenen die geheel gelijk staan wan
neer Nederlanders het wenschen en wanneer b.v. de
American Oil Co. haar petroleum tankschepen een ha
ven wil bezorgen.
Dat een Nederlandsch minister zou gedoogen dat
„pressie" werd geoefend op een te nemen beslissing,
achten wij uitgesloten evenzeer achten wij het on
denkbaar, dat een Duitsche gezant op zulk een be
slissing pressie zou trachten te oefenen.
Het is ook volkomen onjuist, dat controle of hand
haven van onzijdigheid of het voorkomen van repara
tie van vreemde oorlogsschepen of welk ander onge-
wenscht gebruik van een in een Nederlandsche haven
aanwezige fabriek of werf, moeilijker zou zijn, wan
neer de eigenaars van de fabriek in Duitschland wo
nen, dan wanneer het Hollanders zijn. De Nederland
sche regeering heeft in beide gevallen geheel dezelfde
rechten, geheel dezelfde gelegenheid tot onderzoek.
En indien de Nederlandsche regeering de onzijdigheid
niet kan handhaven, omdat een der werven en ha
ventjes aan den Maasmond een Duitschen eigenaar
heeft, kan zij het ook niet als die eigenaar een Neder
lander is.
Het eenige belangrijke in het bericht is het feit,
dat een blad als de Standard zulke bakerpraatjes zijn
lezers voorzet.
KAMERVERKIEZINGEN.
Daar dr. De Visser voor de voorloopige candidatuur
in het Kamerdistrict Zutphen heeft bedankt, heeft,
schrijft de Ned., de districtsvereeniging aldaar, als
lichten op. Eep paar seconden later liep hij met don
derend geweld binnen. De lange rijen vensters waren
verlicht. Een portier werd open gerukt, iemand duw
de haar naar binnen. Klaar. Een schel gefluit en de
sneltrein stoomde verder. Zij viel op de bank neer.
Haar hart klopt onstuimig. Zij had tweede klasse ge
nomen om in een damescoupé te kunnen zitten. Be
halve haar was er maar één dame in de coupé.
Het was een donkere, regenachtige avond na een
warmen dag. De trein stampte, ratelde, rolde. Zij
staarde door het raam.. Beneden haar schenen de
rails voorbij te vliegen, de telegraafpalen dansten.
Meren en rivieren glinsterden, donkere bosschen trok
ken voorbij, bruggen dreunden, waaronder de reusach
tige schaduw van den trein met zijn verlichte ramen
spookachtig in het water voorbij gleed. Nu en dan
vertraagde de trein zijn gang, liep in gematigder tem
po door een stad of een plaatsje; op de sober verlichte
perrons stonden groepjes menschen, die de voorbij
glijdende vurige slang nakeken. De sneltrein suisde
als onwillig verder. Treinen kwamen hen tégen, die
van de verte uit gilden hun dreunend: TTit den weg!
Zij joegen elkaar rakelings voorbij, het werd een paa>
minuten helder. En dan weer eenzaamheid, duister
nis, niets dan de voorbijvliegende rails van andere
banen, waarop het. licht van locomotief en wagens
viel.
Nu moest zij er spoedig zijn. Zij waren het voor
laatste station voorbij gestoomd. De lichten van een
grootere stad doken op, vage omtrekken van daken eri
torens. Roode, géle en groene lichten kropen op de
rails rond, ijzeren bruggen schokten. Na enkele rni-
huten liep de sneltrein binnen.
Drie minuten. Zij kon zonder haast uitstappen.
Er waren slechts weinig menschen. Hoe moest zij
INSPECTIES OP DE LICHAMELIJKE OP
VOEDING.
Bij Kou. besl. is,'met ingang van 1 Juni ingesteld
eene inspectie op de lichamelijke opvoeding.
Voor dit toezicht is het Rijk verdeeld in drie in
spectiën, zoodanig, dat de eerste inspectie zal bevat,ten
de prov. Noord-Brabant, Gelderland en Limburg; d#
tweede inspectie de prov. Zuid-Holland, Noord-Hol
land, Zeeland en Utrecht; de derde inspectie de prov.
Friesland, Overijssel, Groningen en Drenthe.
De inspecteur in de eerste inspectie zal zijne woon
plaats hebben te 's-Hertogenbosch, de inspecteur in
de tweede inspectie te 's-Gravpnhage, de inspecteur
in de derde inspectie te Zwolle.
Benoemd zijn tot inspecteur van de lichamelijk^ op
voeding: in de eerste inspectie, W. H. Nijstei', - te
Maastricht, met gelijkt, toekenning van eervol ontslag
als ond. bij de Rijkskweekschool voor ond. te Maas
tricht; in de tweede inspectie, H. J. Balfooï-t, té
's-Gravenhage, en in de derde inspectie M. E. Graaf
land, te 's-Gravenhage.
Gemengd nlenwn.
KARDINAAL VAN ROSSUM.
Omtrent het aanstaande bezoek van Kardinaal Van
Rossum aan ons land, meldt De Tijd het volgende: Z.
Em. zal tegen het einde van Juni uit Rome vertrek
ken, en komt hoogstwaarschijnlijk Zaterdag 5 Juli in
Amsterdam aan. Zondag 6 Juli zal hij dan, daartoe
uitgenoodigd 'do*» de gezamenlijke Directeurs Van de
zes mannenafdeelingen der H. Familie te Amsterdam
een plechtige feestvergadering der Broederschap ko
men bijwonen. Déze feestvergadering zal gehouden
worden in de St.. Willebrorduskerk (aan den Amstel-
dijk) des avonds tegen 7 uur, en is toegankelijk uit
sluitend voor mannen en jongelingen. Aan ieder van
de leden der II. Familie zal een introductiekaart wor
den verstrekt, zoodat daardoor ongeveer 5000 mannen
en jongelingen bij de huldiging van onzen Hollimd-
schen Kardinaal zullen tegenwoordig zijn. Een koor
van 250 zangers, samengesteld uit verschillende kerk
koren der stad, zal bij die gelegenheid de feestelijk
heid door gezangen opluisteren. Het belooft een
grootsche feestviering te zullen worden.
PLAN 1913.
Verschenen is het eerste nummer van het bulletin
der centrale commissie voor „Plan 1913." Voor de
vreemdelingen, die geen Nederlandsch verstaan heeft
de centrale commissie een bulletin doen samenstellen,
waarin op zeer beknopte wijze in het Duitsch, En-
gelsch en Fransch de tentoonstellingen en andere
feestelijkheden, die voor vreemdelingen van belang
zijn, worden vermeld.*
Dit bulletin wordt aan de vreemdelingen, die ons
land bezoeken, gratis aangeboden. Behalve een lijst
der plaatselijke plannen, bevat het de adressen der bu
reaux voor huisvesting, een munttafel, nuttige wen
ken en een causerie van den heer Jan Feith, die met.
den heer Pierre Long voor do redactie zorg draagt.
Daar het bulletin bedoeld is, om de aandacht te ves
tigen op het geheele land, is de driekleur voor derft
omslag gekozen.
BRANDSTICHTING.
In verband met den brand in de woning van den
heer von Glahn in de Vossiusstraat te Amsterdam-,
waarvan we gisteren melding maakten, heeft, naar de
Tel. meldt, de justitie met den uit Zandvoort overge
komen heer von Glahn onderzocht, wat de inbrekers
hebben ontvreemd. Het nauwkeurig onderzoek heeft
uitgewezen, dat geen enkel voorwerp van eenige waar
de ontvreemd en een bedrag van hoogstens acht gul
den in geld verdweiïen is.
Justitie en politie staan voor een hoogst raadsel
achtig geval. Er lag een vrij groote voorraad huis-
houdzilver in het buffet voor het grijpen, want, geen
der laden was afgesloten, toch is geen stuk er van
ontvreemd.
Wanneer werkelijk inbrekers hun slag hadden wil
len slaan, zouden zij in alle kalmte hebben kunnen
„werken," want er was wel een en ander voor hunne
gading voorhanden. Dat dan daarna door de daders
brand zou zijn gesticht om de sporen der misdaad uit
te wissehen, is hoogst onwaarschijnlijk. Nu echter
zoo goed als niets blijkt ontvreemd te zijn, wordt de
zaak er niet minder geheimzinnig door. Eenig ver-
ris causa benoemd", hij glimlachte weer, „en die eere
graad is bij de medicijnen niet zoo goedkoop als bij
andere faculteiten."
Op het plein voor het stationsgebouw stond een
lichte dogcart. Eon kruier hield den mooien kleinen
vos bij den teugel.
«Holla Petersen
„Jawel, dokter."
De geneesheer hielp haar op de hooge bank en het
volgende oogenblik zat hij aan haar rechterzij. Hij
mende zelf. De hoefslagen klapperden op de stille
straten; alles was haar als een droom. Zij reden over
een paar pleinen, over een brug tusschen groen, ho
ven oen diep gelegen gracht. De huizen werden klei
ner, stonden meer afzonderlijk. Het rijtuig kwam op
don rijweg. Men scheen in die streek solide te leven.
Zelfs in de stad waren maar enkele menschen te zien.
De vermoeidheid dreigde haar een oogenblik te
machtig te worden. Maar de opwinding hield haar
weer op. Zij had haar gedachten noodig.
T)e groote wog strekte zichschemerachtig wit voor
hen uit. Het scheen hier geregend te hebben, alles
was frisch. Het landschap was eentonig. Dennen,
heide, liier en daar een poel, een stroompje.
Na ongeveer een kwartier gereden te hebben kwa
men zij in do vlakte. Een kleine kolonie in het groen
verscholen lag voor hen. Een paar honden sloegen
aan. Een poort word open gestooten. Het rijtuig
rolde over een geplaveide binnenplaats, die door een
ijzeren lantaarn verlicht werd. Zij waren op de
plaats van bestemming.
Voor een met klimop begroeid huis stond een be
jaarde vrouw met een wit boezelaar. Zij nam Antoi
nette de tasch af en stiet de witte voordeur open.
Wordt vervolgd.
