DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
im
$0. Ill
Honderd en vijftiende Jaargang.
VRIJDAG
16 MEI
F Ei; I L L E TOS.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ERFELIJK BELUST.
Telefoonnummer 3.
BINNENLAND.
ALRMAARSCHE COURANT
ALKMAAR, 16 Mei.
Niet onwaarschijnlijk zijn er dezer dagen weer tele
grammen over parlementaire schandaaltjes te wach
ten. Het Oostenrijksche Huis van Afgevaardigden is
namelijk gisteren na een lange pauze weer geopend.
Gelijk bekend is, bestaat er in het keizer-koninkrijk 'n
felle oppositie tegen de regeering. Een jaar geleden on
geveer heeft de Hongaarsche regeeringsmeerderheid
do minderheid op ongehoorde wijze onderdrukt,daarbij
zelfs 't regl. van orde verkrachtend. De oppositie heeft
getracht wraak te nemen door een toestand van anar
chie in het leven te roepen. Toen ook dit niet ge
lukte, is zij weggebleven, teneinde de spitsvondige re
deneering to kunnen houden, dat een parlement, waar
in enkel de regeeringsmeerderheid vertegenwoordigd
is, geen parlement is, dus ook het recht mist om wet
ten te maken. Daarna heeft zij getracht de positie
van den minister-president onmogelijk te maken, door
hem financieele knoeierijen ten laste te leggen
maar, niet waar, wanneer men zelf in een glazenkastje
woont, moet men liever niet met steenen gooien 1
Met dat al heeft de oppositie in het land niet het
succes behaald, dat zij zich voorstelde te zullen berei
ken. Men heeft ingezien dat het strenge optreden
van graaf Tisza verleden jaar niet rechtvaardig maar
tcch geboden was, wijl goedkeuring der militaire ont
werpen in verband met de komende Balkangebeurte
nissen noodzakelijk was. Men is er daarom wel voor
in het parlement terug te keeren wat zal men an
ders tegen de kiezers moeten zeggen, wanneer de ver
kiezingen plaats hebben?
Pogingen zijn aangewend om een oppositie-pro
gram samen te stellen, ten einde de regeering al
thans te kunnen bestrijden. Men heeft het 35-jarige
program van de onafhankelijkheidspartij weer opge
diept en daar als parade-artikel aan toegevoegd wij
ziging van de pas tot stand gekomen kieswet. En
men heeft den geduchten schreeuwer graaf Karolyi
tot voorzitter benoemd.
De oppositie wordt dus in Hongarije weer parlemen
tair en zal haar obstructie-politiek voorshands laten
varen.
In Oostenrijk staat men er echter minder gunstig
voor. Regeeringskringen hebben met, zorg den dag
van gisteren tegemoet gezien. De regeering is er niet
in geslaagd de kroonlanden Boheme en Galicië tot
een verzoenende houding to bewegen. Zij vreest nu
in het parlement obstructie, en zij weet, dat er stof
voor ellenlange redevoeringen genoeg voorhanden ia,
terwijl het haar evenmin onbekend is, dat er genoeg
afgevaardigden zijn die door hun veelspreken gaarne
van zich doèn spreken, die hun goede longen gaarne
in dienst stellen van een poging, om 'hun naam nieu
wen luister hij te brengen. De Tsjechische veelspre
ker Fresl en de afgevaardigde Biankini hebben in hun
bladen reeds het voornemen te kennen gegeven, in die
richting werkzaam te zijn. Zij zullen panslavistische
tiraden uiten terwijl de Balkancrisis nog niet eens
goed en wel geëindigd is, zij zullen een loflied op
Rusland en zijn vrienden zingen, zij zullen schimpen
op het Drievoudig Verbond, waartoe overigens ook
Oostenrijk behoort.
Een oud-minister dr. Geszmann, die een zeer fijn
gehoor moet bezitten voor hetgeen er omgaat in het
kiezerskorps, heeft aan den vooravond van de opening
aan het parlement geschreven, dat het zóó toch eigen
lijk niet langer kan blijven gaan. Iedereen, zegt hij,
moet overtuigd zijn, dat de gordiaansche knoop, onzer
binnenlandsehe politieke verhoudingen niet wettig
kan worden ontward, maar door het zwaard eener be
slissing ex cathedra doorgehakt moet worden. Zoover
is het echter nog niet. En er zal nog heel wat ob
structie moeten worden gepleegd voordat er betere
toestanden zijn te verwachten.
Welk een droevig beeld van parlementair verval
biedt toch het keizer-koninkrijk Oostenrijk-IIongarije
II. M. DE KONINGIN EN DE TENTOONSTEL
LING „DE VROUW."
H. M. de Koningin heeft gisteren haar voorgeno
men bezoek aan de tentoonstelling gebracht. Om half
elf kwam ze gistermorgen met den trein van het Loo
aan het Centraalstation te Amsterdam aan. Ze werd
ontvangen door den burgemeester, jhr. Röell, den in
tendant van het Koninklijk Paleis, jhr. C. C. Th. Six
en den stationschef, den heer H. R. Krapels.
Na ongeveer een half uur in het paleis op den Dam
te hebben vertoefd, begaf H. M. zich circa kwart
over elven met Haar gevolg naar de tentoonstelling.
Ongeveer half twaalf kwam H. M. aan het tentoon
stellingsterrein aan, waar de vier auto's voor den
hoofdingang stil hielden. Bij Ilr. Ms. gevolg voegden
zich hier nog mevrouw baronesse Van Verschuer
Van Balveren en mej. Johanna Naber, die H. M. op
de tentoonstelling voorlichtten.
Aan den hoofdingang werd mej. dr. Mia Boissevain,
presidente der tentoonstelling, aan de Koningin voor
gesteld. Mej. Boissevain geleidde H. M. vervolgens
naar de hoofd-hall waar de leden van het dagelijksch
bestuur en jkvr. Röell, presidente van het feestcomtié,
aanwezig waren en allen door mej. dr. Boissevain aan
H. M. werden voorgesteld. Daarop bezocht de Koning
in verschillende afdeelingen der hoofdhall, waar H.
M. geruimen tijd verbleef in de afdeeling „Koloniën."
Aldaar werd II. M. een fraai bouquet met oranje
linten aangeboden. Deze waren vervaardigd door meis
jes uit Curasao en uit dankbaarheid voor hetgeen II.
M. gedaan had tijdens den droogtenood in West-Indië,
aan H. M. aangeboden.
Na het morgenbezoek aan de tentoonstelling, dat
omstreeks half een ten einde was, begaf de Koningin
zieh weder naar het Paleis terug, waar in de Mozes-
zaal het dejeuner werd gebruikt.
Aan dit dejeuner zaten mede aan mevrouw baron
nesse Verschuer en mej. Johanna Naber.
In den middag bracht II. M. weder een bezoek aan
de tentoonstelling. Om 3.35 keerde H. M. naar het
Loo terug.
H. M. de Koningin heeft baronesse douairière
Q. M. van Verschuer, geboren baronesse Van Balve
ren, te Arnhem, en mej. J. W. A. Naber te Amster
dam benoemd tot eeredame in de Huisorde van Oran
je.
M. DE JONG.
De heer M. de Jong, te Hoorn, lid van de Eerste
Kamer, in dit jaar aan de beurt van aftreding, stelt
zieh, wegens gevorderden leeftijd, niet beschikbaar
voor herkiezing. (N. R. Ct.)
DE RIJKSMIDDELEN.
Kon het vorig jaar gewezen worden op een flinke
toeneming van de opbrengst der Rijksmiddelen over
de maand April, dit jaar heeft deze maand het nog
beter gemaakt, schrijft de N. Ct. Verleden jaar April
leverden de middelen 952.827.43 meer op dan in de
gelijknamige maand van 1911, dit jaar bedraagt het
accres, vergeleken bij 1912, niet minder dan
1.812.512.51%, dus bijna tweemaal zooveel. In April
1912 werd n.l. ontvangen 15.156.830.33, de afgeloo-
pend maand bracht 16.969.342.84% op.
Wel wordt het leeuwendeel van de vermeerdering
(bijna 6 ton) geleverd door de wisselvallige opbrengst
der successierechten, die echter verleden jaar juist
zeer weinig opbrachten, maar rekent men dit bedrag
niet mede, dan blijft re nog ruim 12 ton vermeerde
ring over, die uit de overige bronnen van inkomst
voortgekomen zijn. Daar tot deze toeneming is mede
gewerkt door bijna alle middelen, kan uit deze voor-
deelige maand zeker de gevolgtrekking worden ge
maakt, dat zij een nieuw bewijs levert voor den bloei,
waarin handel en nijverheid zich tegenwoordig mogen
verheugen.
De grondbelasting wijst bij vergelijking met verle
den jaar, een vermeerdering over April aan van onge
veer 78.000, de bedrijfsbelasting van 128.000 en de
vermogensbelasting van 176.000. Daartegenover le
verde het personeel een bedrag van 99.000 minder
op.
De invoerrechten gingen vooruit met de flinke som
van 221.000, terwijl van de accijnzen de suiker een
verhooging aantoont van 329.000, die op den wijn
vaii 3000, op het gedistilleerd van 62.000, het zout
van 11.000, bier en azijn van 29.000 en het ge
slacht van 23.000. De belasting op gouden en zilve
ren voorwerpen vermeerderde met 4000.
Van de groep der indirecte belastingen stegen do
zegelrechten met 82.000, de registratierechten met
j 51.000, de hypotheekrechten met 17.000 en de
successierechten met 593.000.
Bleveh de domeinen met 6000 achter bij verleden
jaar, de posterijen leverden een accres van 84.000,
de Rijkstelegraaf van 4000, terwijl ook de loodsgel
den een verblijdende verhooging van 21.000 aantoo-
nen.
Hier kan nog aan toegevoegd worden, dat de sui
keraccijns over de laatste drie maanden 391.000
meer opbracht dan in gelijk tijdperk van 1912.
Alles te zamen dus een prachtige maand voor de
schatkist. Tot nu too is in dit jaar ontvangen
56.988.701.97, tegen 54.014.160.36% in de eerste
vier maanden van 1912. Dit is dus nu reeds
2.974.541.60% meer.
ten sigarenmakers. Er werden 7016 stemmen uitge
bracht: 4259 vóór het voorstel, 2219 tegen en 491
blanco.
Gemengd nieuws.
DE UIT SLUITING IN DE SIGAREN-
INDUSTRIE.
Het verhond van veree-nigingen van sigarenfabri
kanten heeft heden aan de hoofdbesturen der sigaren
makers-organisaties eon schrijven gezonden, waarin
meegedeeld wordt, dat de looncommissie rapport heeft
uitgebracht over allo met de organisaties gehouden
besprekingen en de verminderde looneischen overge
legd heeft, ingediend door de werklieden organisaties
op 3 Mei jl. Het verbondsbestuur deelt verder mede,
dat naar aanleiding van deze looneischen van de loon
commissie een gemotiveerd voorstel is ontvangen en
dat het verbondsbestuur in verband hiermede beslui
ten heeft genomen, welke misschien kunnen leiden tot
beëindiging van het conflict,
Wat betreft de eischen omtrent loonsverhooging
voor de jaren 19141915, moet het verbondsbestuur
mededeelen, dat het voor het verbondsbestuur onmo
gelijk is, over dezen eisch een beslissing te nemen,
zoolang het verbondsbestuur uit de praktijk niet zal
zijn gebleken, welke loonen door de niet hij het ver
bond aangesloten fabrikanten in de toekomst zullen
worden betaald.
Indien de werkliedenorganisaties rekening met het
bovenstaande willen houden, dan is het verbondsbe
stuur bereid met de volledige hoofdbesturen der siga
renmakersorganisaties te confereeren op Maandag 19
Mei te Utrecht.
Het verbondsbestuur moet de eisch stellen, dat de
hoofdbesturen in hun geheel aan de conferentie deel
nemen, omdat, indien men tot overeenstemming
mocht komen, deze overeenstemming ook definitief'is
en niet later door anderen kan worden afgewezen. In
verband hiermede wordt medegedeeld, dat het dage
lijksch bestuur ook voldoende machtiging heeft van
het verbondsbestuur. Vanwege het verbondsbestuur
zal aan de conferentie worden deelgenomen door het
dagelijksch bestuur en 5 leden der looncommissie.
Bij referendum heeft, naar de N. R. Ct. meldt,
de Alg'. Ned. Diamantbewerkersbond te Amsterdam
het- voorstel van het bestuur goedgekeurd, om op
nieuw 2000 beschikbaar te stellen voor de uitgeslo-
Roman van KLARA HOFER.
38) -o—
Ik kom nu tot het resultaat-: Uw echtgenoot had
geen reden zich erger belast te beschouwen dan wij
uilen. De ziekelijke aanleg van zijn vader is door
een buitengewone zedelijke energie in bedwang ge
houden: de geest kan over het lichaam heerschen,
over erfelijkheid en degeneratie triomfeeren! De
moeder is gezond. Dat hij in zijn bloed de slechte
kiem meesleept, aan bijzondere verschijnselen onder
worpen is, is bij zulk een energie niet zoo bedenkelijk.
Mij ontmoeten bij zedelijk krachtige persoonlijkheden,
ook bij zware belasting, een bepaald wonderbaarlijke
neiging tot genezing. Zijn oogenblikkelijke moede
loosheid komt zeker vöort uit lichamelijke zwakte. Bij
een minder krachtige natuur zou zeker het voor 't
oogenblik bestaande geloof aan voorbeschikking een
ernstig suggestief gegeven zijn.
U beiden zou veel onaangenaams bespaard zijn ge
bleven, wanneer u van het begin af aan het juist be
grip had gehad van dezen bijzonderen aanleg. Verwij
ten behoeft u zich niet te maken. Ik ken veel op dezo
wijze erfelijk zwaar belaste personen, die de hoogste
en verantwoordelijkste betrekkingen bekleeden, dat
zijn menschen, die door verstandige voorkoming een
proces van regeneratie scheppen voor hun persoon en
tegelijk voor hun nakomelingschap.
Er bestaat niet alleen degeneratie, er is ook 'n re
generatie, die gegrond is op de zedelijke, geestelijke
eigenschappen van het individu. De slappen, de
krachteloozen, de willoozén zinken weliswaar van ge
neratie op generatie, maar in de derde of vierde komt
er -een eind aan de vloek der erfelijkheid: zij sterven
uit, Zij, de laatste leden van deze gezonken geslach
ten gezonken niet zonder eigen schuld want dat
gepraat van hun onverantwoordelijkheid is een wee-
kelijke, onmannelijke zwakheid, vragen onze barm
hartigheid, de eersten vragen onze bewondering en
hoop."
De jonge vrouw had zwijgend in haar stoel gezeten,
haar oogen hadden hem de woorden van de lippen ge
lezen. Maar nu, nu uit de diepste moedeloosheid de
hoop opsteeg, begaven haar de krachten. Haar lippen
beefden. Zij klemde krampachtig haar handen ineen.
„IT zult hieruit zien", ging hij voort, „dat u naar
het tegenwoordige standpunt der wetenschap, ook
geen bijzondere vrees voor uw kinderen behoeft te
hebben."
De tranen vloeiden haar uit de oogen. Vóór haar
het licht en achter haar de nacht.
De man vatte haar hand. „Uw taak is niet gemak
kelijk. Maar bedenk, hoeveel van uw kracht afhangt,
bedenk, wat de moeder van uw echtgenoot onder
moeielijke omstandigheden heeft volbracht. En op
welk een rijk leven zult gij kunnen terugzien, aan de
zijde van een man, die aan uw hulp en toewijding het
beste heeft te danken, te midden van uw kinderen,
voor wie u meer dan alleen moeder zult zijn geweest.
U zult de gelukkige resultaten kunnen zien in wijden
kring.
Getroffen door zijn grootheid van geest zag zij
hem door haar tranen aan„En hoe groot moet uw
oogst zijn!"
Zijn blik werd somber. „Mijn werk is niets dan
een poging om boete te doen voor een met vloek bela
den leven.
Zij begreep hem niet.
Een pijnlijke trek ging over zijn gelaat. „U gelijkt
op iemand, om wie ik zwaar misdreven heb. God zij
haar en mij genadig. Er is iets verwants tusschen
u en haar."
Hij drukte haar hand en zag haar met smartelijken
blik aan: „Mijn gebeden voor u en uwe kinderen!"
Zij ontving handdruk en blik als een zegen.
De deur viel achter haar in 'ti slot. De assistent
verscheen en geleidde haar naar haar kamer.
Doodelijk vermoeid en uitgeput door gebrek aan
slaap en toch als bevrijd kwam zij den volgenden mor
gen weer thuis. Zij klopte zacht aan de deur der zie
kenkamer. De verpleegster opende voorzichtig: „De
ritmeester slaapt nog."
Zij zag door de deur zijn gezicht in het donker ge
houden vertrek. Hij haalde rustig adem. Ook de
kleinste sliep nog. Maar het onderwijs der beide
oudsteg was reeds begonnen. Zij trad de kinderka
mer binnen, met haar mantel nog los over haar
schouders. Zij wilde hun gezichten zien. Zij wisten
1 DEPARTEMENTALE NUTSBIBLIOTHEKEN.
Te Amsterdam is gisteren gehouden een vergade
ring van afgevaardigden van de departementale
Nutsbibliotheken, onder leiding van mr. J. B. Roel-
vink. In die bijeenkomst heeft allereerst de heer J.
D. Rutgers van der Loeff toegelicht het voorstel tot
instelling eener centrale commissie voor Nutsbiblio
theken. Men wil eeno meer stelselmatige organisatie
dier bibliotheken. Zonder patronaat te oefenen zal
de commissie nuttige adviezen verstrekken nopens in
richting en samenstelling. Na eenige gedachtenwis-
seling, en nadat ook do algemeene secretaris, de heer
Bruinwold Riedel het voorstel had toegelicht, werd
dit goedgekeurd.
Vervolgens leidde dr. II. E. Greve besprekingen in
over: „do Nutsbibliotheken en de openbare bibliothe
ken en leeszalen."
Spr. bepleitte de vorming van een organisch biblio
theekwezen: lager-, middelbaar en hooger bibliotheek
wezen, belichaamd in volksbibliotheken, openbar*
leeszalen en wetenschappelijke bibliotheken. Ten slot'
te besprak de heer Bruinwold Riedel de middelen om
richting en leiding te geven aan den leeslust; beschrij
vende catalogi in rubrieken, bibliotheek-voordrachten
en invloed van bibliothecarissen.
RUIL YAN VROUWEN.
Woensdag ontstond er, zoo meldt het Iluisgez., in
Den Bosch een heel relletje tusschen een paar woon
wagenfamilies, die met hun rollende woningen huiten
de stad gelegerd waren. De mannen hadden n.l. een
roil gesloten, zoodat de een de vrouw van den ander
zou overnemen en vice versa. De eene Eva's dochter
scheen hooger in waarde te zijn dan de andere, al
thans een der mannen moest op zijn vrouw zeven stui
vers toegeven. De fortuinlijke ruiler zette de zeven
stuivers om in jenever.
Erger werd het echter, toen de vrouwen van de*
ruil niet wilden weten. Toen gingen de poppen aan
't dansen en ontstond er een hooggaande ruzie, waar
bij het tot handtastelijkheden kwam. Erger ongeluk
ken gebeurden er niet en de heele zaak liep met een
sisser af. Beide model-echtgenooten hielden per slot
van rekening elk zijn eigen betere helft.
GEEN EIEREN VOOR HAAR GELD GEKOZEN.
Voor de llaagsche rechtbank had zich gisteren t*
verantwoorden een dienstbode aldaar die ten nadeel*
van haar meesteres in de Riouwstraat een aantal dief
stallen had gepleegd, waarvan zij de schuld aanvanke
lijk had gegooid op de kindermeid, welke daarop was
ontslagen met een getuigschrift, waarin haar meester
es uit den aard der zaak niet had kunnen verklaren
dat zij „eerlijk" was. Toen later de ware toedracht
van de zaak aan het licht was gekomen, drong de va-
dor van hot meisje bij mevrouw aan op eerherstel van
zijn dochter. Zij achtte zich toen genoopt-, de politi* -
van het voorgevallene in kennis te stellen, doch ver
zocht, van de zaak geen werk te maken, indien de
dienstbode alsnog haar onware beschuldiging terug
nam. Toen deze na twee dagen bedenktijd echter bij
haar eenmaal aangenomen houding bleef, werd een
vervolging ingesteld.
Wegens diefstal van kindergoed ten nadeole van
haar meesteres vorderde thans het O. M. tegen dé
ontrouwe dienstbode drie maanden gevangenisstraf.,
STOOMBARKAR OMGESLAGEN.
Aangaande het omslaan van een barkas der Kon.
Paketvaart Mij. te Tandjong Priok, is bij deze maat
schappij telegrnphisch bericht ontvangen, volgens
welk Vrijdagavond 9 dezer een barkas, waarmee twee
Europeesche bootslieden en ongeveer 60 koelies van
het s.s. „Tasman," te Priok liggende, naar den wal
gingen, omsloeg.
liet ongeluk geschiedde doordat de inzittenden zich
te veel aan stuurboordzij der barkas bevonden. De bar
kas kreeg daardoor slagzij, de aan bakboord zittende
in het geheel niet, dat zij weg geweest was. Zij gin
gen vroeg naar bed.
De gouvernante stond op. De jonge vrouw kuste
de kleinen en wenkte haar toe met de les voort te
gaan. Het was over eenigo minuten negen tiur.
Zacht ging zij op den leuningstoel van gevlochten
riet op den achtergrond zitten.
De gouvernante vervolgde do les: „Hoe luidt het
slot der gebeden?"
En duidelijk, langzaam herhaalde het kind mot zij o
heldere stem de woorden van do troostrijke belofte uit
overoude tijden door de beangste menserhheid als iets
kostbaars bewaard, eeuwen door: de groote openbnr-
ring van het Eeuwige aan het aardsche:
„Want ik, de Ueere uw God, ben een ijverig God,
die de misdaad der vaderen bezoekt aan de kinderen,
aan het derde on aan het. vierde lid dergenen, die Mi.i
haten; en doo barmhartigheid aan duizenden derge
nen, die Mij liefhebben en mijne geboden onderhou
den."
„Wat is dat?" vroeg de gouvernante.
De jongen ging voort.
Eensklaps zag de gouvernante verbaasd op.
De jonge vrouw had het meisje togen zich aange
drukt, haar tranen liepen over het blozende gezichtje.
De zoon omhelsde moeder en zuster.
De gouvernante verliet zacht de kamer.
Da klok begon te slaan.
IINDE,
