DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Schaakrubriek.
Damrubriek.
Wo. 124
Honderd en v gitten de Jaargang.
1913
ZATERDAG 31 MEI
Deensche Praatjes.
W/. mi üh im éii
wm w*
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
BINNENLAND.
7.
m. fam. om.
HP HP HP HP IIP
w,. mm.
BP SUP HP
i
^iiii ww
STADSNIEUWS.
AARS
Gevonden voorwerpen,
Twee portemonnaie's met geld, een geldstuk, eenige
spaarbankzegels, een bal, drie centuren, een kinder
zak, een bril, twee rozenkranzen, een kunstgebit, een
gouden kruisje, twee jassen, een vest, een kinderjasje,
een gouden ring, een scheermes in etui, een sigaret
tenkoker, een R. K. kerkboek, een gedeelte van een
spatscherm, «en zilveren ketting en -een zakje inhou
dende een jas.
Alkmaar, 28 Mei 1913.
De Commissaris van Politie,
W. Th. VAN G RIETHUI JSEN.
EEN KRUIDENIER.
Er was concert in „Cirklen", een geweldig gedis
tingeerde vereeniging, waar kunstenaars op elk gebied
lid van zijn, en die tot zeer onlangs onder bescherm
heerschap van den kroonprins, den tegenwoordigen
koning stond, die er veel van hield een avond in deze
club door te brengen. Ik toog er heen, ten eerste om
te hooren wat er op het gebied van muziek gepres
teerd werd, en ten tweede in de hoop om daarna bij
h,v,t gemeenschappelijk theedrinken misschien met
eenige ongewone menschen in aanraking te komen.
Kopenhagen is de geliefde woonplaats van vele we
zens, die 'zichzelf een bestaan scheppen door de ga
ven te benutten waarmede moeder Natuur hen be
deeld heeft, en die tengevolge van dezen verstandigen
maatregel de medaille van het leven aan den goeden
k. nt kunnen bekijken, en die de weegschaal van het
lot naar de zijde van tevredenheid doen overslaan.
Hoeveel minder mislukte individuen zouden er niet
iif.r.de wereld zijn, als de ouders bij het kiezen van een
loopbaan voor hunne kinderen wat minder aan con-
ventioneele begrippen offerden, en wat meer acht
sloegen op de wenken die de natuur van af de geboor
te al aan een goed verstaander geeft. Niet altijd is
men zoo gelukkig een dezer bovengenoemde bevoor
rechten t§ treffen, maar dezen avond was het toeval
mij gunstig.
Het traditioneele „kop thee met Smorrebrod" was
verorberd, en ik had mij onderwijl aangenaam bezig
gehouden met mijne buurvrouw, eene mij tot nu toe
onbekende dame van eene onbestemden leeftijd, zoo
tusschen de dertig en veertig jaar schatte ik. Iets
frisch, en ongedwongen gedistingeerds in hare hou
ding deed mij haar rangschikken als de vrouw van
den een of anderen bekenden Kopenhagenaar. Wat
was dan ook mijne verbazing, toen zij mij op mijn
vraag of zij veel aan muziek deed, antwoordde: „Neen,
ik doe er zelf volstrekt niet aan, maar ik houd er veel
van om goede muziek te hooren. Ik zelf beu kruide
nier
„Kruidenier!" kon ik niet nalaten verbaasd uit te
roepen, want voor mijn geestesoog verrees oogenblik-
kelijk de Hollandsche kruideniers-bediende van mijn
kinderjaren, met zijn witte kiel aan, en zijne altijd
meer of min vuile stroophanden. „Kruidenier
„Dat schijnt u te verwonderen", zei mijne buur
vrouw lachend, „u bent er zeker niet aan gewend dat-
bij u in Holland dames kruidenier zijn, maar zoo iets
is hier in Denemarken volstrekt rfiets bijzonders. Alle
arbeid adelt, zeggen wij hier. Ik heb nu wat handels
talent, het kruideniersvak trok mij aan, ik moest mijn
brood op de eene of andere manier verdienen, dus ik
werd kruidenier. Het vak verschaft mij een heel goed
bestaan, en stelt mij i-n staat mijn handelstalent te ge
bruiken, en dat is toch altijd eene satisfactie. Als u
soms lust mocht voelen om eens te zien hoe eene
Deensche kruidenierster ingericht is, gaat dan nu
met mij mee, dan kunt u mijn zaak bekijken.
Dat liet ik mij natuurlijk geen tweemaal zeggen,
twee andere dames die kennissen van haar schenen te
zijn, werden meegeïnviteerd, en toen wandelden we
met ons vieren om tien uur 's avonds naar haar huis
toe.
Een keurig gekleed dienstmeisje deed ons open, en
hielp ons met het afdoen van ons goed, waarna onze
gastvrouw ons in haar heiligdom binnenvoerde. De
kamers waren met een artistieken smaak gemeubi
leerd die het oog aangenaam aandeed. In de hoeken
der eetkamer stonden een paar ouderwetsche maho-
nie-hoekkasten, zooals onze grootmoeders bezaten,
prachtig, oud, blinkend gepoetst koperwerk hing aan
de wanden, en mooie etsen versierden de muren van
de gezellige zitkamer. Mijn kruidenier scheen zrch
ook de luxe te kunnen permitteeren van een zonder
ling te zijn, want- toen zij bij het vertoonen van hare
slaapkamer hare kast opende, werd mijn oog aange
trokken door een groote menigte schoenen en laar
zen, die netjes gerangschikt op den bodem stonden.
„Ongeveer 24 paar", zeide mijn gastvrouw, waar
schijnlijk de verbazing op mijn gezicht lezend. „Voor
iedere maand en voor elke gelegenheid heb ik mijne
bizondere schoenen en laarzen, ik zou met niet minder
dan 24 a 30 paar toekunnen."
_>_>Ik geloof dat ik van carrière zal veranderen, en
mij ook op het kruideniersvak ga toeleggen", dacht ik
bij mijzelf. 24 Paar schoenen op eenmaal in de kast!
Ik heb het in m'n leven- nooit verder dan tot 4 kun
nen brengen."
„En hier zijn al mijn kragen en lintjes en dasjes",
ging zij voort, en ik zag rijen en rijen van deze arti
kelen als in een winkel voor mijn verbaasde visie in
de kast hangen. In ieder geval had de kruidenier de
vrouw nog niet ten ondergebracht!
„Maar kom nu mee naar mijn winkel", riep zij uit,
en door de slaapkamer bracht zij ons in een aangren
zend kabinetje dat geheel als kruidenierswinkel was
ingericht, en er allersmakelijkst uitzag. Lange rijen
blikken met beschuitjes van Huntley en Palmers, in
gemaakte vruchten en groenten in hygiënisch uit
ziende glazen bussen, laden vol met rijst, gort, grut
ten, stapels eet en kook chocolade, suikerhoeden in
alle grootten, enz. enz. stonden alles netjes gerang
schikt op artistiek geverfde realen. Geen stofje was
er te zien, alles blonk van de zindelijkheid, en zag er
zoo appetitelijk uit, dat ik op staanden voet een klant
van haar werd. En van uit dit ideale kruideniers-
boudoir voorzag zij het grootste gedeelte van hare
kennissen van de noodige waren, en verschafte zich
zelf een uitstekend bestaan.
Na alles bekeken en bewonderd te hebben, gingen
wij terug naar de woonkamer, waar het keurige
dienstmeisje ondertusschen ververschingen had klaar
gezet in den vorm van verschillende likeuren, be
schuitjes, vruchten, benevens sigaren en cigaretten.
De „kruidenier" gaf het voorbeeld door zich een groot
glas likeur in te schenken en een enormen sigaar aan
te steken, en er op los te rooken alsof ze een Turk
was, en niet eene dame die overal in de eerste kringen
van Kopenhagen ontvangen werd.
't Was voor mijne atavistische Hollandsche oogen
een allermerkwaardigst gezicht. We zaten weldra ge
huld in een dikken rookwolk, en in den loop van het
gesprek ontdekte ik dat een der andere dames van het
gezelschap een volleerde meester-meubelmaker was,
die verscheidene jaren in Amerika gewerkt had, de
prachtigste meubels ontwierp, en eigenhandig fabri
ceerde, en onlangs o. a. het huis van een millionnair
geheel van ingelegde mahonie-meubels voorzien had.
Ik moet zeggen ik viel van de eene verbazing in de
andere, en toen ten slotte de derde dame bleek eene
uitstekende musicienne te zijn, die ons op den mooien
vleugel van den „kruidenier" op heerlijke muziek ont
haalde, toen dacht ik: „Welk een gelukkig land,
waar handel, kunst en nijverheid zich op zulk eene
wijze de hand kunnen reiken. Leve de democratie die
dit mogelijk maakt."
Toen ik dan ook eenige weken later weer eene uit-
noodiging van de „kruidenierster" kreeg om met eeni
ge kunstenaarsvrienden bij haar te komen soupeeren,
toog ik met groote opgewektheid er heen, in de over
tuiging dat ik wel weer iets merkwaardigs zou bele
ven. En in deze verwachting werd ik niet teleurge
steld, want een meer eigenaardig souper heb ik zelden
in mijn leven bijgewoond.
Toen ik tegen negen uur arriveerde, was de geheele
woning al gevuld met gasten, de heeren in rok en wit
ten das,'en het meerendeel der dames in gedecolle
teerd avondtoilet. Er waren zeker een dertig a veer
tig menschen bij elkaar, waaronder vele bekende schil
ders en schilderessen, zoowel als acteurs en actrices,
schrijvers en muziekmenschem Mijn kruidenierster
scheen ook in dit opzicht volbloed Deensch te zijn,
dat ze de kunst en alles wat daarmee te maken heeft,
verafgoodt. Er werd gemusiceerd, gedeclameerd, en
de laatste tentoonstelling van schilderijen op Char-
lottenburg werd ijverig besproken, en tegen half elf
werd het souper aangekondigd. Nu, het hooren van
muziek geeft mij altijd een prozaischen honger, dus
ik was van plan al de delikatessen die ons zouden
worden aangeboden flink aan te spreken, en vol goede
voornemens daaromtrent volgde ik de andere gasten
naar de eetkamer. Maar was ik ooit verbaasd, dan
was dat zeker nu. Voor iederen gast stond een bord
met een paar gemarineerde haringen, daarbij werden
gepresenteerd aardappelen en robe de'chambr^, die
men zelf moest pellen, benevensboter, en dat was de
heele traktaat. En daar zaten we nu allen in onzè
mooie japonnen, en aten haring met aardappels!
Iedereen liet het zich goed smaken, behalve ik onge
lukkig hongerig mensch die geen gemarineerde ha
ring uit kan staan
Na dezen Lucullus-maaltijd gingen we naar de sa
lon terug, eene groote mooie koperen bak werd mid
den op den vloer geplaatst, om als aschbak dienst te
doen, sigaren en cigaretten werden rondgepresenteerd,
en weldra kon men al de aanwezigen nog maar wazig
herkennen in een blauwen mist. Al spoedig werd het
mij te benauwd in deze atmospheer, en ik verdween
van het tooneel, alw.eer verrijkt met de ervaring van
tegenwoordig te zijn geweest aan
souper. Wat bekommeren die uitverkorenen van het
leven zich om lekker eten of drinken! Een haring en
een aardappel daar zijn ze volkomen tevreden mee. Be
nijdenswaardige stervelingen
onze volle medewerking in het totstandbrengen van de
aan de orde komende zaken kunt rekenen.
Ten slotte spreek ik de hoop en de verwachting uit,
dat de gemeente Oudkarspel onder uw bestuur de
grootst mogelijke voorspoed moge ten deel vallen.
En thans bied ik u het teeken uwer waardigheid
aan.
Hierna kreeg de burgemeester het woord en sprak
het volgende
Geachte wethouders Raad vrienden. Het
heeft II. M. de Koningin behaagd, mij als burgemees
ter dezer gemeente te benoemen. De 1ste wethouder
heeft gezegd: het is een moeielijke taak, welke taak
ik echter met moed en al mijn krachten zal aanvaar
den. Met steun van den Raad en andere autoriteiten,
dan moet de gemeente groeien en bloeien.
Ik zeg den lsten wethouder dank voor het gespro
kene; ik geloof namens den Raad en gemeente te kun
nen spreken, wanneer ik den lsten wethouder dank
zeg voor hetgeen hij gedurende de ziekte van mijn
broeder en,later in het belang der gemeente gedaan
?heeft. Ik hoop op aller steun en medewerking.
's Avonds tusschen 8 en 9 uur bracht het Harmo
niegezelschap „Excelsior" van Noord-Scharwoude,
nog een verrassing door het brengen van een serenade
aan den nieuwbenoemde, wat natuurlijk heel wat
volk op de been bracht. Een tweetal muzieknummers
werden ten beste gegeven.
UIT WINKEL.
Een poging om de 100-jarige onafhankelijkheid fees
telijk te herdenken, is voorloopig mislukt, daar geen
feestcommissie kon worden gevormd wegens weinig
belangstelling. Gebeurd er nog iets, dan is het te
voorzien, dat het wel September zal worden.
AAN DE DAMMERS.
Met dank voor de oplossingen van probleem 236.
Stand.
Zw. 26, 27, dam op 48.
W. 14, 36, 37, 41, dam op 5.
Wit speelt en wint als volgt:
1. 14—9 1. 48 31
9—3 2. 3142 of 48 gedw.
41—37 3. 42 of 48 31
3—25 4. 31—42 of 48 gedw.
5—37 5. 42 of 48 31
6. 2548 ca wit wint.
Goede opl. ontvingen wij van de heeren: G. Cloeck,
D. Gerling, J. ILoutkooper, J. K., G. van Nieuwkuyk
te Alkmaar, S. Homan, Wijde Wormer, H. E. Lantin-
ga, Haarlem,
2.
3.
4.
5.
Gemengd nieuws.
UIT OUDKARSPEL.
Het was Donderdag voor onze gemeente een gewichti
ge dag. Omstreeks 9 uur ging het gerucht, dat onze
nieuwbenoemde burgemeester, de heer A. 0. Kroon
zou worden geïnstalleerd, wat waarheid bleek toen de
burgers per bekkenslag werden verzocht de vlag uit
te steken. Met den trein van vijven zou de burge
meester aankomen en door enkele autoriteiten wor
den afgehaald.
Toen dan ook te circa half zes de rijtuigen het
dorp binnenreden, was vrijwel algemeen de vlag in
top.
In de raadzaal waren aanwezig behalve de burge
meester en diens echtgenoote, enkele familieleden, de
beide wethouders, de raadsleden, de loco-secretaris en
de gemeente-ontvanger, terwijl we onder het publiek
opmerkten de predikant, de voorzitter van de Een
dracht, de dokter, het hoofd der school, de gemeente
opzichter, een bestuurslid der ijsclub en nog enkele
anderen.
De oudste wethouder, de heer A. Kroon Pz., hield
de volgende toespraak:
Geachte heer Burgemeester. Het is mij zeer aan
genaam u namens de gemeente en burgerij als onze
nieuwe burgemeester te mogen begroeten. Wij hee-
ten u hartelijk welkom in ons midden. Het kan ons
toch immers niet anders dan vreugdevol stemmen,
dat wij wederom een burgemeester ontvangen uit de
burgerij, iemand die met de nooden en behoeften der
burgerij ten volle bekend is. En juist daarom ver
heugen wij ons in die benoeming omdat de naam
Kroon een goede klank heeft in onze gemeente. En
wij denken daarbij aan dengene, die op zoo jeugdigen
leeftijd van zijn ambt werd weggeroepen, hij, die ook
de nooden en behoeften zoo juist begreep.
Maar bij een zoo heugelijke gebeurtenis als wij
thans medemaken, behooren wij vooruit te zien; niet
het minst, nu wij u als burgemeester mogen begroe
ten.
Geachte heer Kroon, het is een gewichtig ambt,
waartoe het vertrouwen van Hare Majesteit' de Ko
ningin u heeft geroepen. Ook ik heb een beteekenis
van het ambt uiteraard nader leeren kennen en ik
weet, dat het ambt den geheelen tnensch eischt.
Vele belangrijke zaken die uwe aandacht vragen en
afdoening eischen zullen uwe volle werkkracht vorde
ren, doch wij weten, dat de gemeente Oudkarspel u
lief is en gij alle krachten zult inspannen, om de be
langen van de gemeente voor te staan en te beharti
gen. Wij voor ons geven u de verzekering, dat u op
OM DEN MEESTERTITEL.
De wedstrijden om den meestertitel, uitgeschreven
door den Ned. Dambond, dreigen o.i. een mislukking
te worden. En dit zou niet te verwonderen zijn. Im
mers de regeling lijkt ons ditmaal verre van gelukkig
in elkaar gezet.
27 spelers hadden zich aangemeld, uit verschillende
deelen van ons land. Deze moesten spelen om één
meestertitel en waren dus verplicht in den mooisten
tijd van 't jaar, gedurende 13 weken hun Zondag te
wijden aan twee partijen dam. Zij, die niet in Am
sterdam of Rotterdam woonden, moesten daar eiken
Zondag voor op reis. Is het te verwonderen, dat na
een echt Bohème j den derden Zondag nog maar 15 deelnemers over zijn,
3 uit Rotterdam, 9 uit Amsterdam, 1 uit Haarlem en
2 uit de provincie? En wij gelooven stellig, dat nog
meerdere spelers zich zullen terugtrekken, 'tls bijna
onmogelijk, en de Ned. Dambond had dat zeer zeker
moeten inzien. 27 menschen gedurende 13 weken bij
elkaar te krijgen. Waarom de 27 spelers (dan allicht
op 30 gekomen) niet verdeeld in drie groepen, volgens
de woonplaatsen. Drie plaatsen aangewezen, één als
middelpunt voor elke groep, en de 9 of 10 spelers,
daar vijf Zondagen laten spelen, om een meestertitel.
Er waren dan drie nieuwe meesters gekomen. Zou dat
de ambitie niet bevorderd hebben? Dergelijke inte
ressante wedstrijden behoeven ook niet altijd in Am
sterdam of Rotterdam plaats te hebben. Eïi dan de
maand Januari lijkt ons beter geschikt voor een der-
gelijken wedstrijd. Wij zullen echter maar kalm af
wachten hoe deze zaak tot een goed einde komt.
DE LOKZE'T IN DE PARTIJ.
De heer Mantel heeft in het Bondstijdschrift mooie
vraagstukken gepubliceerd, waarbij wit wint door
zwart in een val te lokken.
Wij laten hier twee van die fraaie studies volgen.
Nummer 1. Wit wint door verlokkend spel waarop
zwart ingaat.
Oplossing.
1.29—24
1. 19-
-23.
zwart denkt 't spel te kunnen forceeren.
2. 33—29 gedw. 2. 22—28
3. 42—37!! 3. 18—22
om vrijen doortocht naar dam te krijgen of een schijf
winst.
4. 29 27
4. 13—18
5. 32—23
5. 18 40
doch
nu speelt wit
6. 4944
6. 40 49
7. 27—22
7. 49 47
8. 22—18 8. 47 20 of 12 23
9. 30—25 9. 12 23 of'47 20.
10. 25 1 wint.
Nummer 2. Wit speelt en wint door het zetten
van een valstrik.
Oplossing.
1. 37—31!
1.
21—27?
2. 26—21
2.
17 37
3. 28 17
3.
12 21
4. 42 22
4.
17 27
5. 38—32
5.
27 49
6. 50—44
6.
49 40
7. 29—23
19 30.
8. 45 1 Mooi!
Ter opl. voor deze week.
Probleem 237 van G. Mantel, Hengelo.
MM., MTMW.
MMM wfffZl
Zw. 10. 13, 14, 15, 19, 22, 23, 24-, 26, 27, 28.
W. 30, 36/39, 41, 42, 44/47, 49.
Opl. voor of op 5 Juni b. v. d. blad.
No. 395.
Jos. Duvergé.
w/w//n/( 4///S///6, y/MMMl MMMv,
MiUMMlt
Mat in 2 zetten.
Oplossingen worden binnen 3 weken ingewacht aan
het bureau van dit blad.
Oplossing probleem No.^392 (E4.)
Goede oplossingen ontvingen we van de heeren: P.
Bakker te Amsterdam, J. Balder te Harderwijk, P. J.
Boom, F. Böttger, C. Brouwer, G. Imhülsen, H.
Sjoers te Alkmaar, J. W. Le Comte 's-Gravenhage, J.
Deuzeman, Frederiksoord, G. van Dort, Leusden, mr.
Ch. Enschedé te Haarlem, Jos. de Koning te Amster
dam, M. Korteling te Deventer, J. Reeser te "Voor
burg, S. te S., J. Vijzelaar te 's-Gravenhage, O. Vis
ser, Reinier H. de Waard te Utrecht, H. Weenink te
Amsterdam.
GEVESTIGDE PERSONEN.
S. Veen, zonder beroep, gref., Stationstraat 68.
T. Steenman, dienstbode, n.h., Houttil 12. J. Kom
mer, koffiehuishouder, n.h., Kennemerstraatweg 18.
H. W. Plant, spoorwegarbeider, n.h., Tuinstraat 65.
M. Veerman, dienstbode, r.c., Houttil 5. J. Reek, zon
der beroep, n.h., Stuartstraat 76. M. Willems, assist,
huishouding, geene, Wilhelminalaan 20. E. Siebenga,
zonder beroep, d.g., Spoorstraat 54. P. A. van der Gu-
lik, scheepmakersknecht, geene, Zijdam 9. H. Kokkes,
zonder beroep, d.g., Varnebroek 34. N. Koeman, zon
der beroep, geene, Stuartstraat 10. R. Lodder, koper-
slagersbediende, geref., Fabrieksweg 11. W. Hoogstra
ten, scheepsmakersknecht, geref., Oudegracht 171.
W. N. Schermerhorn, koetsier, n.h., Snaarmanslaan
105. W. Brakenhof, wagenmakersknecht, r.c., Wagen
makersstraat 4. A. op 't Veld, dienstbode, r.c., Nieu-
wesloot 87. A. G. Punt, dienstbode, r.c., Houttil. A. v.
Eeten, dienstbode, n.h., Kennemerstraatweg 164. F. de
Vleeschouwer, zonder beroep, r.c., Spoorstraat 85.
P. Vlottes, dienstbode, n.h., Kennemerpark 6. 0. A.
F. ten Kate, zonder beroep, n.h., Spoorstraat 84. J. A.
