DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Raleigh Rijwielen,
STIKKEL, OUJ&TEN ZELDAM,
No. 176.
Honderd envjjftiende Jaargang.
VRIJDAG
1 AUGUSTUS.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat, ©raote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Het Gemeenteverslag.
TaosfesMntöS!
mr-tscssmDÊ
Telefoonnummer 3.
BINNENLAND.
1e klas Engelsch rijwiel,
„Hennemer Antogarage", Telel. 146.
ALKMAAR.
OOK IN DE' WEEK DE KERK OPEN.
AARSCHE COURANT.
Het „uitvoerig en 'beredeneerd verslag omtrent
den toestand der gemeente Alkmaar over 1912" is
verschenen en liet verslag bevat ook thans weer tal
van wetenswaardigheden over onze gemeentelijke
huishouding. Een uittreksel ervan zal zeer zeker de
belangstelling onzer lezers wekken.
Op 31 December 1011 bedroeg de bevolking der ge
meente 21374 zielen, n.l. 10325 mannen en 11049
vrouwen. De bevolking vermeerderde in het afgeloo-
pen jaar met 110 vrouwen, doch verminderde met 23
mannen, een stijging derhalve van 87 zielen; op 31
December 1912 bestond de bevolking dus uit 21461
zielen, waarvan 10302 mannen en 11T59 vrouwen. Er
vestigden zich hier in het afgeloopen jaar 1246 man
nen en 996 vrouwen, totaal' 2242, er vertrokken 1384
mannen en 995 vrouwen, totaal 2379. 253' jongens en
231 meisjes, samen 484 kinderen (waarvan 5 jongens
en 5 meisjes buiten huwelijk) werden hier geboren.
Als levenloos werden ingeschreven 10 jongens en 14
meisjes. De geboorte bedroeg 1 op 45 of 2.24 van
de bevolking, de sterfte bedroeg 1.19 van de be
volking. Van de 191 huwelijken werden 150 koste
loos voltrokken, 4 tegen betaling van 30, 11 van
20 en 26 van 10. Een viertal echtscheidingen
werd ingeschreven. In de armenbus, geplaatst op
het stadhuis hij gelegenheid van het voltrekken van
huwelijken, werd een 'bedrag van 98.75 gevonden,
t welk werd' overgebracht bij het burgerlijk armbe
stuur.
Volgens de in 1912 overgeleg-de rekening en ver
antwoording van het Prinses-Juliana-fonds (voor de
rente waarvan 9 behoeftige kinderen uit de verschil
lende gemeenten, die aan het fonds hebben 'bijgedra
gen gedurende, een tijdlperk van 5 weken in de Hen-
drika-stichting te Egmond' aan Zee zijn verpleegd)
bedragen de ontvangsten van het fonds 414.70, aan
verpleeggelde.n werd uitgegeven 257.60, aan beleg-
gingskosten1 J 0.28, totaal J 263.88, zoodat het voor-
deelig -saldo (belegd) een bedrag aanwijst van
J 150.82.
De vier kohieren d,er plaatselijke directe belasting
naar het inkomen, dienst 1912, bevatten te zamen
4402 aanslagen met een invorderbaar bedrag van
110.616.72-', tegen 4206 aanslagen en een invorder
baar bedrag van 103.87l.125 in 1911, alzoo 196 aan
slagen meer, met een hooger invorderbaar bedrag-
van 6745.60.
Het kohier van de. belasting op de gebouwde eigen
dommen werd vastgesteld tot een invorderbaar be-
clrag' van 14822.025, de tonnenbelasting bracht
,1 6627.52 op, de beerputtenbela-sting 083.29®, de
heffing voor het gebruik van gemeente-werken, be
zittingen of inrichtingen 6625.75, de haven-, kaai
en bruggelden j 6637.79", de tollen- en straatgelden
7 1334.83, de opcenten op de gebouwde eigendommen
19434.12, die op de ongebouwde eigendommen
520.50 en de opcenten op de personeele belasting
42990.37 op. De hondenbelasting bracht 1929.75
op, die op de openbare vermakelijkheden 2053.325.
De ontvangsten en uitgaven van de gemeentereini
ging bedroegen 45156.57°.
Van de Alkmaarsche waterleiding bedroeg de wa
terverkoop f 84065.48°, tegen 77278.17 in 1911. Het
aantal Al3, in 1912 bedraagt 619540 voor Alkmaar en
44634 voor Bergen.
De uitkeering- aan de gemeente bedroeg 13213.10
(20 van het bedrag boven 18000) in 1911
11855.63.
Op liet voor protestanten bestemde deel der alge-
meene begraafplaats werden begraven 156 lijken,
waarvan 24 1ste 'klasse, 9 2e klasse, 26 3e klasse en
96 op het algemeen gedeelte. Op de Israëlitische be
graafplaats werden 3 lijken begraven en op de R. K.
begraafplaats 124 lijken.
In het St. Elisabethsgesticht werden verpleegd 440
patiënten en wel 163 mannen, 226 vrouwen en 51
kinderen, met, een totaal aan verpleegdagen van
11;>25. In de barak voor besmettelijke ziekten van
het gesticht werden 4 patiënten verpleegd met 125
verpleegdagen. Bovendien werden aldaar verpleegd
41 zenuwpatiënten, 7 mannen en 40 vrouwen, met een
totaal aan verpleegdagen van 4819. In li-et gesticht
hadden 268 operaties plaats, benevens 10 verlossin
gen; op de poliklini-ek werden 361 personen 707 maal
behandeld. Buiten het gesticht, in wijkverpleging,
werden 1064 bezoeken gebracht in 47 huisgezinnen.
De doorloopende verpleging telde in de stad 30 huis
gezinnen met 946 dag- en naehtverplegingen.
In 1912 zijn in de Stads-apotheek gereed gemaakt
recepten, of ruim 52 daags, waarvan kosteloos
10251.
De beide verpleegsters der Vereenig-ing voor ge
zinsverpleging bezochten 179 patiënten met 7769 be
zoeken, 1509 meer dan in 1911, waaronder 69 patiën
t-en met 5122 bezoeken kosteloos.
•>4 maal werd de -hulp der zusters ingeroepen voor
het verleenen van de laatste hulp hij overledenen, 38
maal werd hulp verleend aan geneesheeren, hetzij op
het spreekuur of bij patiënten aan huis, 2 maal werd
hulp verleend hij verlossingen en 3 maal1 werde.n dooi
de zusters patiënten naar -elders vervoerd.
Er werden in het afgeloopen jaar 408 koepokinen
tingen verricht volgend jaar zal dit cijfer in het
verslag aanmerkelijk hooger zijn!
Het korps gemeentepolitie bestaat uit 1 commis
saris, 1 inspecteur, 23 agenten van politie en 1 agent-
plantsoenwachter. Opgemaakt werden o.m. wegens
het. opgeven van een val-schen naam 14 proces-ver
baals, wegens openbare dronkenschap 271, wegens
overtreding van de Motor- en Rijwielwet 126, wegens
het rijden- op een rijwiel in verboden straten en in
plantsoenen 41.
Door middel van het daarvoor bestemde asphyxia
tietoestel werden tot 15 September 1912 afgemaakt
38 honden en 8 katten. Op genoemden datum werd
het toestel verplaatst na'ar het terrein bij het Ge
meenteslachthuis.
De kosten der politie bedroegen 24809.16°, die
d-er brandweer 6071.57, die d'er straatverlichting
13395.66. Het aantal lantaarns op 31 December
bedroeg 569, 15 meer dan 31 December 1911.
Op de lager-e scholen in deze gemeente werd on
derwijs gegeven aan 1233 jongen-s en 1182 meisjes. Op
31 December 1912 bedroeg het aantal leerlingen van
den cursus van het herhalings-onderwijs voor jon
gens 20.
De Zondagsschool van den Ned. Protestantenbond
telde in 1912 150 leerling-en, dë Zondagsschool vooi
Vrijzinnige Hervormden telde 180 leerlingen, de Zon-
"dagsschool „Laat de kind-eren tot Mij' komen" 360
leerlingen en de Zondagsschool „Waakt en Bidt" om
streeks 30 leerlingen. De bewaarschool, verbonden
aan de R. K. school voor meisjes- werd: in December
bezocht door 143 jongens en 147 meisjes, waarvan 5
jongens en 7 meisjes hoven 6 jaar. Het gemiddeld
aantal schoolgaande kinderen d-er algemeen© bewaar
school bedroeg 250, de Hutsfröbelschool werd' be
zocht door 26 kinderen.
Bij het begin van dien cursus der gemeentelijke nor
maallessen op 1 April 1912 waren ingeschreven 11
mannelijke en 30 vrouwelijke leerlingen.
Ook in het afgeloopen jaar werd de gemeentelijke
hoofdcursus, wegen-s gebrek aan genoegzame deelna
me niet gehouden.
De Stedelijke Muziekschool werd bezocht door 22
leerlingen, van wie 6 kosteloos onderwijs ontvingen.
De muziekschool, opgericht door de af d'eeling Alk
maar en omstreken der Maatschappij tot bevordering
van Toonkunst werd bezocht door 64 leerlingen, 7
minder dan in 1911.
Uit het verslag van dë commissie van beheer over
het Stedelijk Muziekkorps blijkt, dat de repetities ta
melijk geregeld door de led'en van het korps werden
bijgewoond. De verhouding tusschen directeur en le
den was goed. Het muziekkorps bestaat uit 32 leden
en 5 leerlingen.
261 hoofden van huisgezinnen en 56 eenloopende
personen en andere gezinsleden konden doorloopend
en 45 hoofden van gezinnen en 11 eenloopende per
sonen en andere gezinsleden tijdelijk kosteloos over
geneeskundige hulp beschikken.
Voor rekening der gemeente werd-en 41 krankzinni
gen verpleegd, waarvan 34 hoofden van gezinnen en
7 eenloopende personen.
Door het Burgerlijk Armbestuur werd aan 217
hoofden van gezinnen en- 110 eenloopende personen
en andere gezinsleden gedurende het geheele jaar
onafgebroken onderstand- verleend; aan 195 hoofden
van gezinnen en 57 eenloopende personen en andere
gezinsleden alleen gedurende den] winter of slechts
nu en dan eens of meermalen, al'zoo samen 579 per
sonen.
(Wordt, vervolgd).
VATv HET HOF.
Op het Loo zullen- hij gelegenheid van liet 12%-ja-
rig huwelijksfeest van het Koninklijk echtpaar door
het circus Sc-humann een paar voorstellingen worden
gegeven in een tent, die zal word'en geplaatst op de
open manege in het Koninklijk Park. De eerste
voorstelling is voor genoodigden en kinderen, d'e
tweede voor employe's en arbeiders met hunne vrou
wen en kinderen. Beide voorstellingen zullen door
het Koninklijk echtpaar en de Prinses worden bijge
woond.
Woensdagavond reeds het bericht van giste
ren meldde, dat het iias d'e volgende wee'k zou ge
schieden - heeft de heer 0. W. Blijd, neger-predi
kant der Broedergemeente uit Suriname, op het Loo
een lezing gehouden voor IL. M. d'e Koningin, Z. K.
H. den- Prins, het gevolg en eenige genoodigden, on
der wie da predikanten der Ned. Herv. gemeente te
Apeldoorn, over de zending in Suriname. De lezing
had plaats op -een- schaduwrijk plekje van het park.
Bij de teraardebestelling- van het stoffelijk over
schot van den in Turkije overleden ziekenverpleger
W. P. Braam zal namens TI. M. de Koningin op de
begraafplaats „Eik-en-Duinen" tegenwoordig zijn
Harer Majesteits ordonnans-officier jhr. Backer.
HET PROGRAM DER COALITIE.
Prof. Struyck-en schrijft in Van Onzen Tijd (r.-k.)
„In beide gevallen, of er een linksch- of een wer
kelijk zakenkabinet zal komen, de kans op eeue spoe
dige herhaling der verkiezingen is zeer groot. Daar
om moet de rechterzijde reeds nu zich daarop voor
bereiden, enj mag zij zich niet inderhaast, hij den mis
schien onverwachten val van een ministerie, onvoor
bereid voor een nieuwen verkiezingsstrijd zien ge
plaatst. Het is dus ni-et -praematuur, zooals „De
Tijd' meent, zich reeds nu af te vragen, of in het
Coalitie- of Regeeringsprogram der rechterzijde ook
verandering moet worden gebracht. Het Coalitie
program heeft geenszins opgehouden te bestaan, het
is gebleven: „rechts tegen links," maar dit is geen
reden voor de politieke bondgenooten, die op dat
program zijn verslagen, niet te overwegen, of het on
gewijzigd moet worden geghandhaafd'. Integendeel.
De laatste tijden hebben het toch voldoende laten
zi,en, dat er onder de rechterzijde vel-en zijn, die niet
verkiezen ja en amen te zeggen op hetgeen een klei
ne groep politici binnenskamers belieft overeen te
komen; discipline is zeker eisch in de partijpolitiek,
maar discipline is iets anders dan politiek-autocratie.
Nu ot nooit is het de tijd, dat de rechterzijde in da
bevolking openlijk uitspreke, wat' zij op haar hart
heeft, opdat daarnaar het Coalitie-program worde
gevormd.
Daarom herhalen wij onzen raad-: verwijdert uit
het gemeenschappelijk program, wat onnoodig een
deel der bevolking van u vervreemdt; verklaart u
openlijk voor het algemeene kiesrecht; l'a-at. den strijd
voor de beschermende handelspolitiek rusten. Dan al
leen zal bij de volgende verkiezing „rechts" niet al
leen in de meerderheid komen, maar voor langen tijd
eene werkende meerderheid, kunnen behouden, die,
wat haar lief is, hare onderwijspolitiek vóóraan, zal
kunnen verwezenlijken.
Verwijdert uit- het gemeenschappelijk program, wat
onnoodig -een deel der bevolking- van u vervreemdt.
Wij denken d'an aan de voorstellen van Staatscom
missie -en regeering betreffende de omschrijving van
de macht des Konings en de verhouding van Koning
en Regéering tot Volksvertegenwoordiging.
NA VERKIEZING-TWEEDE -KAMER.
In het district Groningen- zijn gisteren officieel
eandidaat gesteld voor het lidmaatschap van de
Tw-eede Kam-er (vacature ontstaan door het bedan
ken van den heer d-r. D. Bos) de, heeren mr. J. Lim
burg (vrijz.-dem.), E. Rugge (S. D. A. P.) en G.
Ste-rringa (S. D. P.),
Gemengd nieuws.
WONINGNOOD.
ier gehuwde employe's- van tie Noorderst.oomtram,
wien als stand-plaats Schagen was aangewezen, heb
ben, naar de Sch. Crt. meldt, in 't 'begin dezer week
alle moeite aangewend om eene woning te krijgen.
Echter tevergeefs. Zij zullen waarschijnlijk nu door
ongehuwden worden vervangen.
VALSCH BANKPAPIER.
Een schipper uit Ammerzodten zou van een colle
ga, die te Leiderdorp lag, een schuit overnemen. Hij
had een bedrag van- 6100 aan papiergeld bij zich,
waarmede hij zijn collega zou betalen. Deze keek
echter heel nauwkeurig hét geld na, omdat hij gele
zen had, dat er valsche bankbiljetten van 100 in
omloop waren. Eén biljet, d'at er heel nieuw uitzag-,
kwam hem verdacht voor en hij weigerde het in ont
vangst te nemen. De Nederlandsche Bank werd er
mee in kennis gesteld en daar bleek inderdaad' dat
het bankhil'j-et valsch was. Het was gemerkt Q. U.
0929. De Ammerzoodsche schipper bleek echter ter
goeder trouw. Hij- had het biljet voor echt ontvan
gen en wordt dus het kind van de rekening.
DE MISHANDELING TE TERNE-UZEN.
Betreffende de mishandeling, welke te Terneuzen
door den onderwijzer der bijzondere school, le M.,
plaats vond, bij een zijner leerlingen, meldt de Tel.
nader, dat het mishandelde meisje, toen het een
oogenbli'k minder oplettend was, door den onderwij
zer eerst een klap tegen het achterhoofd- -en daarna
.een drietal stompen in den rug- werden toegebracht.
De onderwijzer, die een volledige bekentenis af
legde en die aanvankelijk was aangehouden, is thans
op verzoek van zijn verdediger, den heer mr. P. Die-
leman, die er voor in stond, dat geen gevaar voor
■ontvluchting bestond, weder op vrije voeten ge
steld.
De toestand van het ongelukkige kind is steeds nog
hoog- ernstig en er is z-oo goed als geen kans op be
terschap.
EEN VRIEND VAN HET OPENBAAR ONDER
WIJS.
Dat er mensehen zijn, die wat voor het openbaar
onderwijs over hebben, valt in Eibergen te constatee-
ï-en. Daar was eene zesde leerkracht aan de openba
re school gewenseht. De Raad wilde daarto-e niet
overgaan, omdat voor dezen onderwijzer geene Rijks
bijdrage werd verstrekt. De heer Prakke, aldaar,
heeft toen het royale aanbod gedaan gedurende 3
jaar 500 voor deze leerkracht beschikbaar te stel
len, welk aanbod de Raad' dankba-ar heeft- aanvaard.
IIET PADVINDERSKAMP TE IJ-MUI DEN.
Het padvinderskamp te IJmniden is afgeloopen en
per extra-treinen zijn dë deelnemers naar hun woon
plaatsen teruggekeerd.
De tevredenheid over wat de kamp is geweest voor
allen, is bijzonder groot.
Wat aangaat het incident met het hoofdcomité
van de Nederlandsche Padvinders-Organisatie, daar
over, meldt de N. R. Crt., verklaarde mr. Parfitt,
hoofdleider der Belgische Padvinders, een verklaring-
te zullen overleggen mondeling en schriftelijk in d,e
Fransche en Nederlandsche taal van hetgeen hij wist
van de moeilijkheden door het hoofdcomité der N. P.
O. in dit kamp veroorzaakt en zulks naar aanleiding
van brieven reeds lang- voor dit kamp door hem ont
vangen en die door hem werden overgelegd.
De commandant der Duit-schers, luitenant van
Gottberg, verklaarde zich gaarne bereid overal waar
dit zou noodig blijken den goeden naam van dit kamp
te verdedigen.
Een aardige attentie werd dr. Leuring, belast me!
den geneeskundigen dienst -en tevens menagemeester,
door de. hoofdleiders gebracht.
Hem werd voor zijn goede zorgen een zilveren visch-
lepe-1 in étui, met het opschrift, aangeboden: ter her
innering aan de uitstekende wijze waarop hij gedu
rende een week 1000 man eenige malen per dag van
goede voeding voorzag.
Haag eerlang eenige dagen in de week 's middags
open zal staan schrijft het Weekblad voor dë Vrijzin
nige Hervormden:
Dit is niet de eerste proef van dien aard, die in
ons land genomen wordt. Eenige jaren geleden heeft
de rije Gemeente te Amsterdam iets soortgelijks ge
daan. De proef is toen echter niet geslaagd, en men
is er weer mee opgehoudten» Zal het nu anders gaan?
Het, is niet onmogelijk. Het Haagsche leven kan er
gunstiger voor zijn dan het Amsterdamsche. En met
het opleven van den godsdienstigen zin in de laatste
jaren kan de vermeerderde behoefte aan wijding en
stichting ook meer begeerte naar zulke oogenblikken
van stil-zljn hebben doen ontstaan.
Toch achten wij het niet waarschijnlijk. Uit den
geheelen- opzet blijkt, dat, het niet de bedoeling is,
hoofdzaak te maken van het orgelspel. Er zullen
geen orgelconcerten worden gegeven. Uit. d'at oog
punt behoeft d'e zaak diis niet te worden bezien. Men
verwacht, dat, zij, die er komen, stil, in gedachten
verdiept, terneer zullen zitten, of zullen lezen in de
klaar gelegde gezangboeken en bijbels. Nu ligt. daar
in iets buitengewoon aantrekkelijks. Stilte is im
mers voor den groei van het godsdien-stig leven on
misbaar. De drukte en het. rumoer van het wereld-
sehe leven vormen een groot gevaar voor den gods
dienstigen zin, bedreigen den monsch met verwaar-
loozing van het diepste.
Maar of men, om aan dat gevaar te ontkomen, zich
opzettelijk tusschen d#n dagelijksehen arbeid in op
bepaalde dagen een uur stil zal neerzetten? Wij ver
moeden, dat er nog het meest gebruik van] zal worden
gemaakt door hen, die er het, minst behoefte aan heb
ben, en dat het, voor werkzame menschen iets te
kunstmatigs zal hebben, dat indruiseht tegen hun
praetischen geest.
UIT OUDE-NIEBORP.
Door de vereeniging tot verbetering- van Predi-
kants-tractementen in de Vrijzinnige gemeenten in
de Ned. Herv. kerk in Noord-Holland, is besloten
aan den te beroepen predikant alhier eene toelage te
geven van honderd gulden.
Laar aanleiding van het, Maandag door ons opge
nomen, bericht, dat dë Doopsgezinde kerk in den
UIT N'OORD-SOHARWjOUDE.
Gisteravond vergaderde de Raad dezer gemeente
Alle leden waren aanwezig.
I it de ingekomen stukken bleek dat bij gehouden
kasverificatie overeenkomstig de boeken in kas wat
1631.21%; dat gëdurende de maand Juni 476 tele
grammen zijn ingekomen waaronder 10 dienstele-
grammen, dat door den Rijksbetaalmeester op 2 Juli
881.15 en op 4 Juli 192 aan den gem-eente-ontvan
ger is uitbetaald; dat door den Rijksontvanger aar
denzelfde op 5 Juli is uitbetaald' 204.46.
De begrooting der gasfabriek werd goedgekeurd.
Bericht van dë firma de Lange en de Mora-az, dal
ze d'e leeniug van 4500 wenscht aan te gaan teger
een rente van 4% met een jaarlijksehe aflossinj,
van 450. le aflossing- 31 Dec. 1913.
V oor provisie wordt 1 berekend, terwijl koster
Van zegels eruz. voor rekening der gemeente komen.
Opgemerkt werd dat 1 rente nog al hoog is, wa
na toelichting van den voorzitter niet te hoog g-e
vonden werd. Van het besluit dezer leening is in
middels de goedkeuring ingekomen.
Voor de benoeming- van een onderwijzeres warer
op de voordracht geplaatst de dames: E. M. van dei
Burg te Amsterdam, A. Lakeman, tijdelijk te Heilo
II. W. J. Modder, tijdelijk te Dirkshorn.
Met, 6 stemmen werd no. 1 van de voordracht be
no'emd. No. 2 kreeg 1 stem. Infunctietreding 11
'Aug.
De Gemeente-rekening geeft aan een ontvang»
van 29990.83%, een uitgaaf van' 30028.38%, alzo»
een nadeelig saldo van/ 37.55. Enkele posten kun
nen echter nog- binnenkomen.
Betreurd werd de onwil van enkele personen on
den II. O. te betalen. De heer Slotemaker zou df
kwestie met deze personen wel eens in het open-ban
willen behandelen en de namen publiceeren.
Do rekening zal worden nagezien door de heeret
Opperdoes, Keeman en Zut, die tevens de reclame-
lr. O. zullen nazien.
De geloofsbrieven van de herkozen leden Vlug ei '1
Slotemaker werden nagezien door de heeren Zut
Keeman en Bar-ten, die tot toelating adviseerden. Al
dus besloten.
Ingekomen rekest van de aid. Langendijk van di
vereeniging tot. bevordering van vakonderwijs, on
evenals het vorig jaar te mogen beschikken over eei
vrij schoollokaal met vrij vuur en] licht.
De heer Slotemaker had een enkele maal deze cur
sussen bezocht en deze zeer aardig en nuttig bevon
den, redenen waarom hij voor inwilliging van he
verzoek was. Aldus besloten.
Verzoek van den telephoonhouder J. .Ionian on
voor drukker werkzaamheden zijn salaris te breno-ei
van 500 op 650.
Dit werd aangehouden voor nader onderzoek.
Medegedeeld werd dat een andere gelegenheid 1.
gevonden voor den vuilnisbelt.
De heer Keeman: Als er maar wat inkomt!
De vuilnisman is er nog wel, zegt de voorzitter
