DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No, 208
Honderd en rQltiende Jaargang
1919
MAANDAG
8 SEPTEMBER.
Invaliditeitswet.
PEÜILLBTO N.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Houckama-leen te Bolsward.
BINNENLAND.
„wtk» IMordt vervolgd),
AARSCH
COURAN
ÏRiaVI
Telefoonnummer 3.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter kennis van eventueel in deze ge
meente woonachtige leden uit de familie van den
Stichter, dat Bestuurders-Collatoren van het Houc
kama-leen te Bolsward voornemens zijn over te gaan
tot begeving van een studiebeurs en dat -nakomelin
gen uit de familie van den stichter, die naar de beurs
wenscheu te dingen, zi'ch onder overlegging van een
geboorteakte, vóór 1 OCTOBER a.s. schriftelijk zul
len moeten aanmelden bij den heer Dr, O. J. Niemey-
er te Bolsward, onder opmerking dat zij den leeftijd
van 12 jaren zullen hebben moeten bereikt, dat de
sollicitanten zich zullen hebben te onderwerpen aan
een vergelijkend examen, waarvan de datum later
zal worden bekend gemaakt en dat de begiftigde vrij
zal zijn in de keuze van een vak van studie.
Alkmaar, 5 September 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
G. RIPPING, Voorzitter.
L. VAN DER VEGiT, lo.-Seerefcaris.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
brengt ter kennis van de persbnen, die den leeftijd
van 70 jaren reeds hebben bereikt of vóór of op 3
December a.s. dien leeftijd zullen volbrengen en die
recht meenen te hebben op eene ouderdomsrente in
gevolge de Invaliditeitswet, dat zij zich tot het ver
krijgen van inlichtingen omtrent de daartoe in te
dienen aangifte-formulieren t kunnen wenden tot de
daartoe aangewezen tusschen personen, de Heeren D.
VAN BARNEVELD, J. O. MEEITWSEN, A. OVER
en G. ,T. HARTKAMP, allen wonende alhier, die tót
dat. einde zullen zitting houden ter Gemeente-Secre
tarie op de dagen en uren hieronder vermeld.
O., P. en Q. op DINSDAG 9 SEPTEMBER.
ft. op WOENSDAG 10 SEPTEMBER.
S. op DONDERDAG 11 SEPTEMBER.
'P., U. en V. op DINSDAG 16 SEPTEMBER.
W., X., IJ. en Z. op WOENSDAG 17 SEPTEM
BER.
Telkens der namiddags van 6V2 tot 9 uur.
Voor gehuwde vrouwen en weduwen gelden de be
ginletters der namen barer echtgenooten of overle
den echtgenooten.
Alkmaar, Augustus 1913.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
ALKMAAR, 8 September.
Wij zijn thans midden in den komkommertijd. L)e
parlementen hebben nu overal vacantie, de ministers
zijn zooveel mogelijk op reis om uit te rusten van dc
doorgestane en nieuwe krachten op te doen voor de
komende vermoeienissen, er wordt geen politiek ge
maakt. Alleen in een der zalen van Yildiz Kiosk, het
pracht-paleis van den vroegeren sultan te Konstanti-
nopels, komen regeeringsmannen bijeen om over een
oplossing te beraadslagen, van de vraag, hoe Turkije
en Bulgarije het onderling eens zullen worden. En de
Turksche mannen kunnen thans de eischen stellen,
terwijl den Bulgaren niets anders overblijft dan ze in
te willigen. Geen wonder, dat de stemming in Bul
garije somher is en dat de intocht der troepen in So-
fia een droevigen indruk maakte. Tsaar Eerdinand
moet er zeer verouderd uitzien 011 de bevolking heeft
hem uiterst koel ontvangen. Ook van hem kan wor
den getuigd, dat hij de zijnen tot een schitterende
overwinning heeft geleid, maar niet in staat gebleken
is, daarvan de vruchten binnen te halen.
Alen denke zich eens even in den toestand in: gene
raal Savof, de Bulgaarsche generaal, die de Turksche
legers versloeg, die tijdens de besprekingen, welke
aan de conferentie te Londen vooraf gingen, alle
eischen kon stellen, moet zes maanden later de over
wonnenen nederig vragen, toch niet al te veel mis
bruik van den nieuwen stand van zaken te maken!
Zelden zal in de geschiedenis het rad van Fortuna
in korten tijd zoo zeer zijn gewenteld.
Bulgarije stond bij het begin van den eersten oorlog
aan het hoofd van het Balkanverbond, het be
schikte over het sterkste leger, het bracht Turkije
den beslissenden slag toe, vernietigde de Turksche le
gers bij Kirk-Kili'sseh, I.oele Boer,gas en Tsjorloe, het
wierp de Turksche legers bij Tsjataldsja terug, den
weg naar de hoofdstad vrijmakend en zonder de pres
sie van Rusland zou het waarschijnlijk ook Konstan-
tinopel hebben genomen, daardoor de Turken uit
Europa verdrijvend. Met behulp der Serviërs en ton
koste van verschrikkelijke offers werd tenslotte Adri-
anopel veroverd. Toen kon de regeering te Sofia
aan Turkije de vredesvoorwaarden dicteeren. Maar
toen ook is die regeering op het verkeerde pad ge
raakt: zich sterk wanend, wilde zij den bondgenooten
hun rechtmatig aandeel in den buit ontnemen. Om
enkele honderden vierkante kilometers meer te krij
gen heeft de Bulgaarsche regeering de toekomst van
het land op het spel gezet en verloren. De roem
rijke Bulgaarsche troepen, die onoverwinnelijk wer
den geacht, werden verslagen door de Gi'ieksche en
Servische legers en de actie van Roemenië in het
noorden bedreigde zell's de Bulgaarsche hoofdstad.
En Turkije haalde een streep door het pas te Londen
gesloten verdrag, het zond zijn legers weer naar
Thracië en heroverde Adrianopel. Bulgarije moest
onder die omstandigheden een oneervollen vrede slui
ten. E11 thans, geheel uitgeput en machteloos, be
roofd van zijn bondgenooten, losgelaten door Euro
pa, moet het onderhandelingen aangaan met Turkije,
dat nog 300.000 man op de been heeft. Va meer dan
honderdduizend menschenlevens te hebben opgeof
ferd en de krachten van een geheel geslacht te heb
ben verspild, na honderden millioenen guldens te
hebben weggeworpen, de vruchten van een jaTenlan-
gen, moeielijken arbeid te hebben vernietigd, ziet
Bulgarije zijn grondgebied slechts weinig vermeer
derd. O zeker, er wordt beweerd, dat Bulgarije zijn
schade zal inhalen, dat het binnen vijf jaren Monastir
op de Serviërs, Adrianopel op de Turken en meer
nog op de Grieken terug veroveren zal, er wordt ge
schreven over toekomstige bondgenootschappen met
Turkije tegen Griekenland, met Servië tegen Turkije,
met Roemenië tegen Servië, doch dat zijn maar groote
door L. G. MOBEKLY.
Naar het Engelsch.
07) _o_
DE KONING VAN MUX KONINKRIJK.
Het was een stille avond in October. De lucht was
nevelig blauw, de herfstzon had de heuvels en de val
lei met een gouden gloed overgoten, in de lucht was
die rust, dat gevoel van wachten en peinzen, eigen
aan den herfstdag. Dunne, blauwe rookwolkjes ste
gen op uit de schoorsteenen der hutjes recht omhoog I'
in de benevelde lucht. De herfsttooi sierde reeds de j
boomen, de hazelaars aan den rand van den hemel
begonnen geel te worden; de beuken vertoonden oran
je en gouden kleuren tüssehen de bladeren; de hage-
doorns prijkten met roode rn gele bladeren en vuur
roods bessen. Reeds lai%Avas de heide uitgebloeid,
het koninklijk purper was vervangen door een teeder-
der kleur, en ook de varens hadden reeds gele en
bruine bladeren. Van het plekje waar Christine zat,
kon zij den witten weg zien die over de heide naar
Graystone voerde en naar de blauwe heuvels waar
over de namiddagzon een sluier verspreidde van
licht. In de vallei rechts schitterden de pijnboom-
stammen rood in de zonnestralen, de fijne takken der
berken toekenden zich' scherp af tegen de blauwe
lucht, het zachte geel der lorken formele een scherp
contrast met het donkergroen der denneboomen.
waaronder ee.n tapijt van groene en gouden varens!
Heel uit de verte weerklonk het geluid van kerkklok
ken, een roodborstje zong zijn vroolijlc lied, hij zong
van de lente, die volgen zou op den winter, van leven
dat komen zal na den dood; en ergens tusschen de
boomen «in de vallei oefende een lijster de eerste to
nen van een lentelied dat hij nog leeren moest. Alles
ademde vrede en rust op dien stillen namiddag in Oc- 1
toberChristine op een bed van droge heide gezeten,
met de handen onder het hoofd, bewonderde het uit
gestrekte landschap met een gevoel van heerlijke rust
en kalmte. De kerkklokken, het gezang van het rood
borstje, het zachte ruischen van den wind in de boo
men, dat alles was in volkomen overeenstemming
met de rust van den herfst, en het jonge meisje glim
lachte toen zij dat heerlijke gevoel van rust en vrede
liet nederdalen tot op den bodem van haar ziel. Zij
'bracht met Bebé* een weekje door te Graystone bij
juffrouw Nairne, en op dien Zondagmiddag had zij
het kind aan de zorg van die brave vrouw toever
trouwd en was een wandeling gaan doen naar het
kleine kerkhof, naar Margarets graf.
I11 dat zonnige hoekje van het kerkhof, vlak bij den
ouden, grijzen muur, had zij bloeiende viooltjes ge
vonden, die de lucht met hun zoeten geur vervulden,
evenals op dien dag' in April, toen Margaret naar
haar laatste rustplaats was gebracht; Christine had
eenige van die welriekende bloemetjes in de hand,
terwijl zij zat te staren naar de groote vlakte en .de
schitterende lucht achter de heuvels. Ilaar gedach
ten waren vervuld met de schoone vrouw, die op zoo
wonderlijke wijze haar pad had gekruist, en van Mar
garet dwaalden haar gedachten, als van z-^lf naar den
man die naast haar gestaan had bij de begrafenis van
Margaret. Zij heriunerde zich den harfVerseheuren-
den blik in Rupert Meruside's oogen toen hij haar
een oogenblik had aangezien en zij dacht aan den blik
dien zij had geslagen in zijn gefolterde ziel. IToe me
nigmaal sedert dien dag' had Cicely gesproken over
Ruperts vriendschap voor Margaret; zij had zich af
gevraagd of hij meer dan vriendschap voor haar had
gekoesterd, en waarom hij zich teruggetrokken liaa
uit zijn eigen kring, terwijl Christine in het binnen
ste van haar hart overtuigd was dat zij al die vragen
bad kunnen beantwoorden zoo zij gewild had. Zi.j
wist dat het gevoel van Rupert voor Margaret niet
louter vriendschap was geweest; zij wist, als bij in
geving-, dat zijn gewone omgeving, zijn kring van ken
nissen hem tegenstond na dpn dood van Margaret.
Zij had een zonderling gevoel van triomf, van voldoe-
woorden. Voor het oogenblik is de toestand in het
rijk van Tsaar Ferdinand allerbedroevendst. Men kan
zeggen, dat met en door hem het geluk van het Huis
Koburg voor het eerst is gaan tanen. Geen der Ko-
burgers, wier regeeringen in tijd van vrede zich door
voorspoed kenmerkten, had tot dusverre gelegenheid
gehad te bewijzen wat hij als in hoogste instantie be
slissende persoonlijkheid zou kunnen prestee ren in
oorlogstijd. Die proef heeft Ferdinand van Koburg
thans afgelegd op zeer onvoldoende wijze. Hij is
in den oorlog' gedreven en heeft de nederlaag moeten
lijden. Hij is gebleken niet de leider te zijn, die te
gen de critieke omstandigheden bestand bleek. I11 den
vredestijd heeft hij het hart van het hem vreemde
volk weten te winnen zou hij het nu verloren heb
ben en zou de teleurstelling tot ondankbaarheid lei
den?
Nu de afschuwelijkheden van den oorlog geëindigd
zijn, treedt op den Balkan langzamerhand weer een
meer geregelden toestand in. De spoorwegen begin
nen de gewone diensten te verrichten, de legers wor
den op vredessterkte gebracht en de reservisten mo
gen naar huis gaan. Een moeielijk werk wacht echter
nog de Balkanstaten, moeielijk uit politiek zoowel als
uit administratief oogpunt. Griekenland, Servië en
Montenegro moeten landstreken in zich opnemen wel
ke hun bijna vreemd' zijn en dit gaat maar niet door
koninklijke besluiten en ministerieele beschikkingen!
Tiet kleine Griekenland bijv. is een Groot-Grieken
land geworden, zijn grondgebied is aanzienlijk uitge
breid en de bevolking van 2,5 tot bijna 5 raillioen toe
genomen. Het zal, door twee oorlógen uitgeput, Al-
baniërs tevreden moeten stellen, tot zich moeten
trekken, die zich niet gemakkelijk zullen schikken in
hun lot, dat scheiding bracht van bet autonome Al
banië. En wat zal Servië wel niet te doen krijgen
mot de Macedoniërs! Die heeren toch hebben ten
allen tijde het onrustigste element op den Balkan ge
vormd en zij vooral hebben de Bulgaren, tot wie ze
eigenlijk hooren, tot den oorlog doen besluiten. Thans
worden ze geplaatst onder Servisch regime en het zal
groote wijsheid en veel geduld eischen om Macedonië
tot rust te brengen. Alen verg'ete niet, dat twee oor
logen de sterkste, de gezondste deelen van het volk
hebben gevergd, dat er economische en financieele
kapitalen zijn verloren gegaan. Alen heeft wel is
waar steden en streken gekregen, waarop men nim
mer had durven hopen, maar men moet ook straten
en spoorwegen aanleggen, kazernes en scholen bou
wen. Geschat wordt, dat alleen Servië voor dat doel
een half milliard guldens noodig heeft.
Zoo blijft er dus nadat de wapens zijn neergelegd,
voor de veroveraars nog veel te doen over en men kan
ervan overtuigd zijn, dat er nog heel wat herrie zal
plaats hebben, voordat de nieuwe streken den nieu
wen toestand geheel hebben aanvaard en inderdaad
kunnen worden gerekend tot de landen, waaraan zij
zijn toegewezen.
ning, dat zij dit alles van hem wist; van triomf zoo
wel als van eerbied en ontzag. Want voor de een
voudige, oprechte Christine was er iets ontzagwek
kends in dit begrijpen van de ziel van een ander.
Terwijl zij daar nederzat op de heide was zij geheel
verdiept in haar gedachten; zij zag niet eens dat er
iemand heel langzaam naderde door de vallei; niet
voordat hij het voetpad opkwam dat naar het kerk
hof voerde, zag zij dat de persoon aan wien zij dacht
haar naderde. Dat hij juist op dat oogenblik kwam
trof haar zoo zeer dat zij haar oogen nauwelijks gê-
looven kon. Maar toen hij nog een weinig naderbij
was gekomen, zag zij toch dat zij zich niet vergiste;
het was Ruperts gezicht, zij herkende hem toen zij
overeind sprong, het waren Ruperts grijze oogen die
de hare met een glimlach ontmoetten, niettegenstaan
de hun droevige uitdrukking.
„Ik had nooit gedacht dat ik u hier zou ontmoe
ten," zoo luidde, zijn eerste weinig beleefde woorden;
„en toch is liet» niet vreemd u hier te vinden."
Misschien was hij zich zelf niet eens bewust waar
om hij die laatste woorden uitsprak en ofschoon
Christine's hart opsprong van vreugde toon zij ze
hoorde, schenep ze haar niet te verbazen. Zij vond
het ook natuurlijk dat, zij elkaar hier ontmoetten, hier
in het zonlicht, op de heide bij het graf van Alarga-
ret. Want Rupert behoefde niet te verklaren dat hei
eenige doel van zijn wandeling op de heide, het kerk
hof was, het zonnige hoekje waar de viooltjes de
lucht vervulden met hun geur.
Na die korte begroeting verzocht hij' Christine weer
,te gaan zitten; hij nam naast haar plaats en keek
evenals zij, bewonderend naar den westelijken hori
zon.
„Het doet mij plezier dat ze die woorden op den
steen hebben gezet," zei hij eensklaps, „wie heeft dat
bedacht?"
„Ik geloof dat!ik die woorden genoemd heb; ik
vond ze zoo bijzonder geschikt voor haar."
„De liefde vergaat nimmer," zei hij langzaam en
zijn gedachten keerden terug naar het witte kruis
waarin deze woorden s't'onden gebeiteld. „Da liefde
SLUITING DER S BATEN- GENE RAAI..
St.ct. no. 209 bevat een Kon. besluit, waarbij is
j goedgevonden en verstaan te bepalen, dat de tegen
woordige zitting der Staten-Generaal zal worden ge
sloten op Zaterdag 13 September a.s., des namiddags
te 3 uren.
De minister van Binnen!andsche Zaken is gemach
tigd zich op dat tijdstip te begeven naar de vergade
ring der Staten-Generaal, ten einde in eene vereenig-
de vergadering der beide Kamers, de zitting in naam
der Koningin te sluiten.
STAATSBEGROOTÏNG.
Naar de Nieuwe Ct. verneemt, zouden de ministers
van oorlog en van koloniën voornemens zijn de be
groetingen van hun voorgangers ongewijzigd te laten,
terwijl de minister van marine op de zijne de eerste
aanvraag zou brengen ten behoeve van een pantser
schip van 21.000 ton.
EEN NIEUWE PARTIJ?
In het Fredikbeurtenblad1 doen de heeren C. E.
van Koetsveld en G. J. A. Bichon van IJsselmonde
een oproep tot allen, die, hoewel instemmend met hef
beginselprogram der Christelijk-Historische ÏTnie
(1908), of dat der Christelijk-Historische partij
(1904), of dat der Frieseho Christelijk-Historische
partij (1898), of dat der Vrij-Antirevolutionnaire
partij (1897), of dat der ant-irevolutionnaire partij
(1878), ernstige bezwaren hebben tegen organisatie,
tactiek en leiding, zooweL van de Christelijk-Histori
sche Unie als van de antirevolutionnaire partij en die
daarom óf nimmer bij de organisaties dier beide par
tijen waren aangesloten, óf deze hebben verlaten of
nog willen verlaten, met die uitnoodiging Maandag 15
September, des voormiddags IIV2 uur, een vergade
ring hij te wonen te Zwolle in de Buiten-Sociëteit.
De Banier, orgaan (in Friesland)! ter verbrei
ding van elir. hist, beginselen, meldt, dat vooral ook
in de bedoeling ligt te protesteeren tegen hand cl in-,
gen en schrifturen, die zich in de actie en dó pers der
rechterzijde, inzonderheid hij de laatste verkiezing en
later hebben geopenbaard'.
DE GEÏNTERNEERDEN NAAR EUROPA.
De correspondent van de N. R. Ct. te Batavia seint
Zaterdagmiddag zijn Douwes Dekker, dokter Tjip-
to Alangoenkoesoemo en Raden Alas Soewardi Soeria-
ningrnt per D'uitsche mail naar Europa vertrokken.
OUD-MINISTER TALMA.
Door den Minister van Landbouw, Nijverheid en
'Handel is benoemd tot voorzitter der commissie tot
het instellen van een onderzoek naar de resultaten,
waartoe de risico-overdracht bij de uitvoering der
Ongevallenwet 1901 heeft geleid, de heer A. S. Tal-
ma, oud-Minister van Landbouw, Nijverheid en Han-
del.
Gemengd nlenwi.
EEN GEMEENTEL ONTVANGER VERDWENEN.
De gemeente-ontvanger van Noordwijk, die zonder
orde op zijn zaken té" stellen vertrokken is, werd door
don Raad in zijn betrekking geschorst.
Boeken en. kas, zoomede die der gasfabriek van
welke de gemeente-ontvanger tevens administrateur
is, zijn aan een strenge controle onderworpen. Men
wacht thans den uitslag van dit onderzoek af.
vergaat nimmer; ja, men zou geen beter grafschrift
voor haar kunnen verzinnen. Haar ziel bestond uit
liefde, haar liefde faalde nimmer, geen enkel oogen
blik. Het is wonderlijk de liefde van zulk een
vrouw. Ik geloof dat. er niets ter wereld zoo wonder
lijk is als de liefde van een vrouw." Hij scheen zijn
gedachten hardop uit te spreken, hij richtte niet di
rect liet woord tot haar en zij gaf ook geen antwoord,
zij zat maar heel stil met haar handen gevouwen in
haar schoot, haar oogen gevestigd op het westen met
zijn gouden gloed, een glimlach op de lippen.
,.I weet ik heli rondgezworven door de wereld
sedert dien dag. Ik voelde mij als die man die
uitging om rust te zoeken en geen rust vond. Ik
heb geen rust gevonden."
De bittere klank in zijn stem deed het jonge meisje
pijn. Zij wendde zich een weinig 0111 en keek hem
'aan, recht in 't gezicht.
„liet spijt mij." zei zij. „het spijt mij vreeselijk."
„Ach. werkelijk! Het is niet de moeite waard me
delijden Ie hebben met een man die zijn eigen leven
verknoeid' heeft zooais ik gedaan heb."
..Waarom zegt. u dat? Geen schooner vriendschap is
denkbaar- dan die tusschen u en tante Margaret, i'
deed geen kwaad met haar liet te hebben. I' was al
tijd haar trouwe vriend, gereed 0111 haar te helpen.
E11 nu
...Vu?" herhaalde li ij toen zij zweeg,
...Misschien vindt u mij brutaal wanneer ik zeg wat
ik er bij wou voegen," antwoordde zij blozende, „ik
wou zeggen, nu mag u uw leven niet. verknoeien met
steeds te betreuren hetgeen voorbij is. U is geen
man om altijd te blijven treuren. II moet genieten
van de liefde en vriendschap, ook van de hare en er
uw leven te rijker door maken."
Zij sprak die woorden uit met grooten eenvoud en
juist die eenvoud maakte indruk op den man die ze
aanhoorde, want hoezeer Rupert een man vim de we
reld was. hij was eenvoudig van aard.
„Het verleden invlechten in de toekomst." ant
woordde hij peinzend. „Niet trachten uil te wisselen
en te vergeten maar haar liefde en vriendschap in
vlechten in mijn leven. Bedoelt u dal?"
