DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No.. 216
Honderd en vflftiende Jaargang.
1918
WOENSDAG
17 SEPTEMBER.
Plaatselijke Belastingen.
Hoofdelijken Omslag.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Z-*'
Engelsche Brieven.
Telefoonnummer 3.
^/Z&ZZ- /'/zz
emm
Er is een kerkje met een gebarsten klok, een post
en telegraafkantoor en een stationnetje, doch geen
gemeentehuis, gemeenteraad of burgemeester. Men
ziet er wel eens een politie-agent, doch pure mensch
lievendhei'd noopt u niet' naar hem te kijken, want hij
weet. klaarblijkelijk niet waarvoor hij dient en is
in overeenstemming met die onwetendheid, min of
meer met zijn figuur verlegen.
BINNENLAND.
ALKMAARSCHE COURANT.
BURGEMEESTEE en WETHOUDERS van Alk
maar brengen ter algemeene kennis, dat het eerste
suppletoir kohier van den hoofdelijken omslag, dienst
1913, door den Gemeenteraad vastgesteld den 2 Sep
tember 1913, en door de Gedeputeerde Staten goed
gekeurd bij besluit van 10 September d.a.v., No 47,
heden aan den Gemeente-ontvanger ter invorderiDg
is uitgereikt en gedurende vijf maanden ter Secretarie
in afschrift voor een ieder ter lezing is nedergelegd.
Bezwaren tegen den aanslag kunnen op ongezegeld
papier worden ingediend binnen drie maanden na den
dag der uitreiking van de* aanslagbiljetten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
JAN DE WIT Dz,, Voorzitter, 10. Burgm
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 16 September 1913.
f
Nadruk verboden.
Seaford) (Sussex), 16 Sept. '13.
Hij woonde in een respectabele stad van ongeveer
20.000 inwoners, waar hij een respectabele betrekking-
bekleedde; zijn vader was er burgemeester geweest,
zijn schoonvader kantonrechter en als zijn dochters
in den Haag gingen winkelen, werden zij door de
winkeljuffrouwen „freule" genoemd. Eh toch was
hij sedert eenigen tijd niet op dreef, hij was knorrig
en prikkelbaar, had! geen pl'eizier in zijn werk, whist
en bridge trokken hem nauwelijks naar de soos en hij
bleef weg van bestuursvergaderingen van 't Nut en
andere nuttige instellingen, die men er in steden van
ongeveer 20.000 inwoners op nahoudt, om de winter
avonden der notabelen te vullen.
Zijn vrouw raadpleegde: den dokter en die raadde
aan wat op dat oogenblik de medische mode mee
bracht.: „rust.' Hij- ontmoette een schoolkameraad,
die niet alleen het' stof der stad van ongeveer 20.000
inwoners doch van heel Nederland van zijn schoenen
had geschud1 en zich in een der wereldsteden als car
gadoor had gevestigd. Toen hij zijn leed had ge
klaagd en verteld dat de dokter „rust" aanried, zei
de schoolkameraad: „Onzin! Je bent hier oudbak
ken geworden! Jelui weet hier alles van elkaar af
en bemoeit je met elkaar, je bent eikaars cipiers. Al
les wat je doet, doe je onbewust als zoon van den
burgemeester en schoonzoon van den kantonrechter;
en wat het ergste is, je weet dat al je 19.999 mede
burgers toekijken of je 'f wel goed doet. Als je van
sigarenwinkel of wijnkooper verandert, kom jij op de
spraak en je leveranciers met je; niet uit boosaar
digheid maar omdat jelui hier niets beters te bepra
ten hebt. Je bent heelemaal oudbakken en moet. den
oven weef in, Ga naar Nieuw-Yor'k of Londen, Pa
rijs of Berlijn, waar geen mensch je kent, waar je in
je hotel No. 387 of zooiets bent', waar je kunt doen
wat je wilt en iedereen doet wat hij wil. Hoe grooter
de stad is waar je heengaat, hoe minder gevaar je
loopt kennissen te ontmoeten, hoe vrijer je je voelt,
hoe frisscher je zult worden."
En 19.999 Nederlanders hadden weken, jaren lang
stof tot praten, want de raad' van den schoolkameraad
werd opgevolgd en elk jaar herhaald met. uitstekende
resultaten. No. 387 werd1 nooit weer oudbakken.
Op grond van dezelfde red'eneeringzoek voor uw
vacantie een omgeving die de scherpste tegenstelling
vormt met die waaraan gij gewoon zijt, is het ver
klaarbaar dat een Londenaar naar Seaford in Sussex
gaat.
Seaford is een karakteristiek Engelsch zeeplaatsje.
Het zal zoowat 2000 inwoners tellen, ontbeert alle ge
legenheden om diners te geven of congressen te hou
den ik geloof dat er 'n zaal is, waarin af en toe wat
variëteiten optreden, eens in de week komt er een
draaiorgel en ééns in de vijf of zes jaren dat ik het
getal inwoners tijdelijk op 2001 breng, lieh ik er een
corps straatmuzikanten hooren tetteren.
Seaford is dus de scherpst denkbare tegenstellin;
met Londen. In Londen leeft men elke minuut van
zijn bestaan, onophoudelijk krijgt men er nieuwe, ver
rassen-de indrukken, de geest komt geen seconde tot
rust, Dan helpt het drukke, roerige verkeer van des
morgens tot 's avonds mede om den geest onbewust
te vermoeien; de werktijd is er voor ta-lloozen be
perkt, van tien uur v.m. tot vijf uur n.m., waarvan
het luncli-uur nog afgaat; en in die luttele uren
wordt van elk geëischt vlug denken, vlug besluiten
vlug handelen. Dan volgt des avonds andere inspan
ning van geest of lichaam of beiden. Lezingen, ver
gaderingen, concerten, diners, recepties, theaters,
bals volgen elkaar op in dichte drommen, zoodat, wie
het Londensch leven wil meeleven er op den duur
beu van wordt. Een wandeling door de groote win
kelstraten is een inspanning, wijl men piet alléén
voortdurend zijn kalmte moet bewaren, wil men niet
overreden worden, doch ook zijn oogen geducht den
kost moet geven, zijn geheugen aanhoudend moet oe
fen-en om op te merken wat nieuw is en wat men
vroeger reedé zag in winkels en uitstalkasten.
En ga d'anl naar Seaford! Ga logeeren in „The
Beach Hotel,*"' waar -de dames Jewell u, zonder ophef
zonder omslag, doch met groote oplettendheid verzor
gen. Het is er Ilollandfech zindelijk, wat kan, wijl er
geen Londenselie mist of rook is; het; hotel ligt ver
genoeg van 't station om geen treinen te hooren en
pal aan zee, zoodat ge van uit uw slaapkamer het
strand op en het water in kuiert.
-Niemand -maakt er toilet, zooals men dat in Brigh
ton of East-bourne beide zee-edities in miniatuur
van Londen ziet; men loopt den heelen dag in zijn
roei-, tennis- of ander sportpakje rond en 'komt zelfs
aan^ 't diner eenvoudig in toilette-de-ville. 's Avonds
na n heelen dag- slenter ens in de open lucht of in
de zee, na zwemmen, roeien, vi'ssch-en -of golf spel en
is men zoo „lekker" moe, dat men -slaapt) al-s 'n blok
Men heeft er altijd honger en 't eten is zóó uitste
kend, dat ook die maagaandoening een aangename ge
waarwording is.
De Engelsche kust draait zich, ten oosten van
Brighton en Newhaven, licht om, met liet gevolg dat
men van uit Seaford recht het Kanaal afziet en vol
de frisse lie zuidwestenwinden krijgt die het Komen
opwaaien. Het regent er haast nooit en 't zonnetje
•is niet van de lucht.
Iedereen is er om vooral geestelijk tot rust te ko
men en verder het lichaam al de gezonde beweging te
geven, die het in Londen moet ontberen; zelfs als
men een „Londenselie correspondentie" -schrijft ver
meit men zich door er iets als een causerie van te
maken, in welbehagelijke onverschilligheid voor Bal
kan, Ierland, Kaïneropening of andere menschelijke
en politieke muizenissen.
Men begint den -dag met 'n bad in zee, benevens
een wandeling langs het -strand 'n pier is er na
tuurlijk niet waarop het ontbijt volgt, dat, met
z'n napraatje en courant-inkijken, tot bij tienen
duurt.
Alsnu begeeft men zich aan z'n zaken: gaat post
zegels, of fruit, of strandschoenen, of de hemel weet
wat koopen, schrijft en leest) wat en gaat dan roeien,
visschen, op de naburige prachtige „golf-links" het
edele balspel beoefenen, of ook wel wandelen naar de
naburige dorpjes, die in de .heuvelglooiingen verscho
len liggen en zoo echt, echt ouderwetsch zijn.
ie kan neemt voor het luncheon zijn tweede zee
bad, zit na dien maaltijd weer wat te praten en gaat
dan opnieuw aan zijn „bezigheden" als voren waarbij
de „five o clock tea' slechts een kort, hoewel behage-
lijk intermezzo vormt, zoodat men „doorwerkt" tot
het tijd is voor het derde zeebad, dat. vóór het diner
genomen wordt.
Dat baden en zwemmen .gaat liier ook al weer op
de meest primitieve wijze toe. Vooreerst kost. liet
niets, men steekt zich thuis, zelfs al woont men aan
de andere zijde van 't, dorp, in zijn zwempak, slaat
een badmantel, regenjas of wat dan ook om en wan
delt naar zee. Men kan een bad'tentje huren, doch de
meesten hebben zoo'n ding zelf, dat ze gemakkelijk
even kunnen opslaan. Verder is het „bains mixtes"
langs de geheele linie, op elk uur van den dag en,
daar het getij hier maar zeer weinig kracht heeft, ter
wijl er geen „undercurrents" zijn en er geen drijf
zand is, wijl er rolkeien en grind op het strand lig
gen, is er ook geen het minste gevaar.
DE OPENING DEK- STA TEN-GENERAAL.
I)e opening van de St-aten-GeneraalMiad gisteren te
s-Gravenhage met de plechtigheid en1 den praal van
vorige jaren, waarvoor ook nu weer zeer groote be
langstelling bestond, plaats.
H. M. de Koningin las mét heldere stem de troon
rede voor en legde den nadruk op het. woord -slag
schip.
EERSTE KAMER.
In de gisteren gehouden zitting der Eerste Kamer
was ingekomen een brief van den heer H. B-ar ge
(kat.h.), waarin hij mededeelt ontslag te nemen als
lid der Kamer. De heer Ba-rge had zitting voor Over-
ijsel en zou in 1916 aan de beurt van aftreding zijn.
De geloofsbrieven der nieuw gekozen leden werden
nagezien en in orde bevonden, waarop de heeren, uit
gezonderd de heer Edo Bergsma, die afwezig was
werden geïnstalleerd.
De voorzitter, de heer J. E. ®N. baron Schimmel
penninck van der Oye, aanvaardde het voorzitter
schap met een rede, waarin hij het vertrouwen uit
sprak, dat in haar nieuwe -samenstelling d'e Kamer
zich hare roeping bewust zal blijven en kalm, rustig,
doch met gepaste voortvarendheid de haar voorgeleg
de wetsontwerpen toetsen aan het belang van het
volk, daarbij bedenkende, als'zij zich daarmede kan
vereenigen, dat zulks zeker bevorderlijk is -aan een
goe'dle en vlugge afdoening van zaken, en al-s ze dit
niet kan doen, bedenkende, dat oppositie zonder dat
daaraan toegevoegd worde het woord „loyaal" in de
Kamer niet denkbaar is. S"pr. vertrouwde, dat in de
Kamer zal blijven heerschen een kalme atmosfeer
waarbij- men over en weder elkander rustig aanhoort,
niet naar interne drijfveeren vragend, maar het hoofd
koel houdend', al is het hart vaak warm.
Besloten werd' de Troonrede met een adres van
antwoord te beantwoorden.
TWEEDE KAMER.
Om 3 uur kwam gisteren de 2e Kamer itn gewone
zitting bijeen onder presidium van d'en heer Lief
t i n c k (U. L.) als oud'ste lid in jaren. Deze opende
de vergaderihg en zei daarbij ongeveer het volgende
„Als oudste in jaren open ik deze vergadering en
zij het mij vergund een kort woord tot H te spreken
De Kamer is veranderd, in vele opzichten veranderd
Het zou niet hoffelijk van mij zijn en ook niet harte
lijk, wanneer ik niet den nieuw gekozen leden een
woord van welkom toevoegde.
„Mijne heeren, gij zijt d'oor het vertrouwen der kie
zers hier geroepen. Ge komt hier met uwe idealen
ten aanzien van hetgeen de belangen des volks
eischen. Behoudt die idealen al-s gij kunt. (Gelach.)
Ge hebt ze hier zeer noodig. Zonder idealen toch zou
de arbeid niet steeds de noodige opgewektheid mee
brengen.
„Ik heet U welkom, nu gij zult doen wat gij in het
belang acht van het volk. Maar nu ook een woord
van afscheid tot hen, d-ie niet meer op deze plaats
zijn teruggekeerd. Mogen wij hen gedenken met een
gevoel van erkentelijkheid voor den arbeid, dien zij
hebben verricht, wij, ouderen, die reeds vroeger hier
waren en reeds vroeger werkten, zullen ook pogen
wederom datgene te doen wat in onze macht staat tot
heil van het land.
„De jongste verkiezing- is, zooals wel verwacht
werd, voorafgegaan door een groote, machtige wor
king in het land. Er is veel gedebatteerd- en gedis
cussieerd. Eir is bij deze stembus zelfs gebeden! Mo
ge veel daarvan dan ook reeds gedisconteerd! geacht
worden, wanneer straks -die. debatten over de begroo
ting- aanvangen.
„We zijn straks vergaderd geweest als leden van de
Sta ten-Generaal en hebben wederom de woorden ge
ho-ord van de Koningin, die zich als steeds gedroeg
als echt constitutioneele Vorstin en bewees hoe het
echte Oranjebloedi ook de telg, die nu regeert, door
stroomt, en als we nu morgen weer vereenigd zijn en
ieder zal hebben verklaard dat hij niets heeft beloofd
of gegeven om tot lid der Sta ten-Generaal te worden
benoemd', en ieder de Grondwet bezworen zal hebben,
dan staan we hier als mannen met reine handen, van
zuiver- verleden en goeden naam, mannen dus van
wie goed werk mag worden verwacht. Laten wij ons
best doen, opdat van ons werk zal worden getuigd,
dat het strekte tot heil, voorspoed en zegen voor het
volk."
Vervolgens werden de geloofsbrieven der nieuw ge
kozen leden in handen gesteld van drie commissiën.
Heden om 1 uur is er vergadering tot beëediging
van de leden en tot liet opmaken van de nominatie
.-oor het voorzitterschap.
EEN MINISTERIEELS AANSCHRIJVING.
Op last van den minister van marine, is bet navol
gende ter kennis van de schepelingen gebracht:
Het komt in den laatsten tijd! herhaaldelijk voor,
dat schepelingen, soms van overigens onbesproken
gedrag, met de tucht onvereenigbare handelingen
plegen, die kennelijk uitsluitend ten. doel hebben om,
zij bet dan ook op oneervolle wijze, wegens zooge
naamde anti-militaire karaktereigenschappen den mi
litairen dienst te verlaten.
Een zoodanige handelwijze, die veelal slechts een
uiting is van ontevredenheid' of een uitvloeisel van
karakterzwakte, in verband met op een of andere wij
ze ondervonden teleurstelling, acht ik zoo zeer in
strijd met elk begrip van plicht en goede trouw en
daardoor zoowel voor den dienst als voor het perso
neel van zoodanigen invloed, dat daartegen met- alle
gestrengheid moet worden opgetreden, en zullen han
delingen als boven bedoeld, nimmer aanleiding kun
nen^ zijn tot ontslag wegens eigenaardige of anti-mi
litaire karaktereigenschappen, doch slechts ontslag
wegens wangedrag, naar gelang van dé omstandighe
den met ontslagbrief 2e of 3e soort, tengevolge kun
nen hebben.
DE NIEUWE RE'.GEERI NG'SKOElhS
De Minister van Binnenland-sdhe Zaken heeft,
meldt het H'bld,, de circulaire van zijn ambtsvoorgan
ger d.d. 28 September 1908 ingetrokken. Aan de. bij
de rijksscholen' eventueel aan te stellen ongehuwde
onderwijzeressen moet derhalve voortaan niet moei
de mededeeling worden gedaan, dat zij bij het aan
gaan van een huwelijk vermoedëlijk ontslag zullen
bekomen.
V R1JZINNIG-DEMOCRATISOHE KA
MERFRACTIE.
De vrijzinnig-democratische fractie in de Tweede
Kamer heeft, schrijft de Tel., gistermiddag gekozen
tot voorzitter dr. D. Bos en tot secretaris mr. J. Lim
burg.
UI r DE PERS.
DE TROONREDE.
Gelijk te voorzien1 was, heeft de Troonrede in de
bladen van links over hef geheel een zeer gunstig
onthaal gevonden.
De N. Rot.t. Ct. ziet er in „een fiksch werkpro
gram, dat wat de hoofdpunten aangaat min of meer
een terugslag- poogt te geven op den' uitslag der ver
kiezingen van dezen zomer," het Handelsblad' consta
teert, „dat, deze regeering wil zijn een liberale regee
ring, die een liberale regeeringspolitiek wil voeren,"
„een liberaal ministerie, dat weet wat het wil en
groot en goed werk tot -stand wenscht te brengen.
maar een ministerie, dat met zeer, zeer groote moeie-
lijkheden' te kampen zal 'hebben," het Nieuws v. d.
Dag verklaart, dat „alles te saam genomen over den
inhoud van deze Troonrede allen tevreden (kunnen)
zijn, die niets liever wenschen dan een krachtige
voortzetting der concentratie-politiek, maar naai
den lin'ks-liberalen, als men wil radicalen kant."
.Merkwaardig genoeg onthoudt de vrij-lib. Nieuwe
Courant zich van het geven) van een algemeene ka
rakteristiek. Het Volk daarentegen begint zijn arti
kel aldus:
„De hoofdinhoud van deze troonrede geeft een
„zuiveren weerklank op den uitslag van de verkie-
zingen."
De ernstige bezwaren ontmoet in de bladen van
link-s de zinsnede over de sociale wetgeving. De N.
Rott. Ct. formuleert zijn standpunt ten dezen aan
zien als volgt:
„De sociale paragraaf heldert zeer weinig opzij
is schier aan een rebus gelijk. Kostelooze verleening
van ouderdomsrente aan behoeftige zeventïgjarigen
staat voorop. Het ontwerp wordt niet als een wijzi
ging van de Invaliditeitswet (art. 369) aangekondigd.
Deze wet lezen wij in eene zinsnede, die op zieh
zelve staat zal worden gehandhaafd', schoon ver
eenvoudigd; niet uitgebreid tot niét-loonarbeids,
noch ingekrompen tot zuivere invaliditeitswet dit
is althans niet wat men gemeenlijk onder vereenvou
diging verstaat.. Slaat dus hetgeen -omtrent de ou
derdomsrente wordt aangekondigd op eene zelfstan
dige. wet, die betrekking (heeft op degenen, die niet
reeds onder art. 369 der Invaliditeitswet zijn begre
pen? En krijgen wij dan tweeërlei ouderdomsrente
(staatspensioneetring)een, naar het beginsel-Treu b,
bij wijze van overgangsmaatregel tot de verplichte
verzekering der Invaliditeitswet, en een echte concen-
tratie-staatspensioneering voor wie niet-loonarbeiders
zijn?
Het lijkt ons vreemd.
„Doch wat dan? Heeft men wellicht te doen met
een verschil t'usschen wat in deze zitting zal worden
ingediend! en wat wordt voorbereid, zoodat de eerste
zinsnede toch ook op eene wijziging van de Invalidi
teitswet betrekking zou hebben? Als men aan het
vragen gaat, naar wat bedoeld' is, komt men van de
eene vraag im de and-ere, maar ronduit gezegd, de be
woordingen 'der Troonrede geven ons zoo weinig hou
vast, dat wij er niet verder aan willen beginnen. „De
heer Treub zal hard werken" -zegt. deze paragraaf.
d!ie verder in den bekenden interview-toon is gehou
den. „De heer Treub heeft wel eens duidelijker ge
sproken' is al wat wij ervan weten te vertellen."
Ook de Nieu\ye Courant vindt, dart „over dé mi-
nisterieele plannen met het andere groote onderwerp,
het staatspensioen of liever de ouderdoms-voorzie-
ning- nog- een sluier haugen blijft."
Het Handelsblad) spreekt zijn blijdschap uit over
de houding der regeering ten opzichte van de lands
verdediging en voegt hieraan toe, dat de sociaal-de
mocraten, die reeds bij voorbaat geweigerd hebben
elke vermeerdering van militaire lasten goed te keu
ren voor het ten val brengen van een regeering, die
zooveel wil brengen, dat ook zij wensehen, de volle
v er an two o rd'el ij khe i d dragen.
Het V-olk zegt nu met, nadruk dat de regeering- op
militair gebied een program heeft, waarbij zij direct
afhankelijk is van den steun der rechterzijde. Op
beid-e punten (oorlog en marine) zal de sociaal-demo
cratie, volgens het orgaan, die regeering moeten be
strijden.
Hoe denkt men nu rechts over de Troonrede? Na
tuurlijk is liet oordeel even ongunstig als het van
liniks gunstig is. De Standaard is echter liet best te
spreken: „Kort saamigevat een Troonrede, die naar
ons zoo ver overbuigt als het, verschil in beginsel
slechts even gedoogt, maar wel te verstaan in termen
en uitdrukkingen, die uiterst rekbaar zijn, en daar
door straks een bedenkelijk -karakter kunnen crlan-
t en.
De „Nederlander zegt, dat de concentratie den
'xtra-parlement-ariër Cort van der Linden dankbaar
mag zijn voor de wijze waarop 'hij voor haar de kas
tanjes uit het vuur wil halen, doch dat niét alle waar
borgen aanwezig zijn, dat hij zich hij dezen arbeid de
vingers niet branden zal."
De Maasbode doet uitkomen, dat de regeering- geeii
volledige opening van zaken heeft gegeven en dal
vriend en tegenstander in het onzekere blijven. De
'I ijd vindt, dat, men met dit ministerie een tijdvak vol
van politike wisselvalligheden,, incohaerentie en on
vruchtbaarheid te gemoet gaat,
„Dat dit tijdvak niet al te lang moge duren, dat
het niet-al te veel schade moge toebrengen aan onze
nationale belangen, maar spoedig voor een vastere»
en meer verzekerden toestand moge plaats maken, al»
de ellendige gevolgen der jongste algemeene verkie
zingen door een nieuwe uitspraak van het kiezers
volk zullen zijn goed gemaakt, is onze oprechte
wensch."