DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 231 Honderd en vijftiende jaargang:. 1913. ZATJER D*A <i 4 OCT'OBEK. De Gemeente-begrooting. i BINNENLAND. Dit nummer bestaat uit 8 bladen. (Slot). ALKMAAR, 4 October. De giemeémtcbegrootinig is niet enkel oen verzame ling' cijfers, aangevende die werkelijke uitgaven en inkomsten van het vorige, d'e geraamde van het loo- pende en de te ramen voor het komende jaar. Zij is vrel hoofdzakelijk döeh geenszins uitsluitend een ad ministreerend werkstuk. Zij i's de uitdrukking van het stedelijk regeeringsbeleid voorhoen, thans en straks, een herinnering dus aan het verleden, eeu maatstaf voor het heden, een aanwijzing voor de naaste toekomst. Al wat in vroegere jaren door den Raad is besloten en tot stand gebracht, voor zoover hieraan blijvende financieele gevolgen zijn verbon den, vindt men in de begrooting terifg. Maar daarne vens gééft zij aan wat. naar het oordeel van het Da gelijksch Bestuur allereerst voorziening vraagt. En eindelijk leert zij, hoe naar de meening van B. en W. de einden aan elkaar moeten worden geknoopt, op welke wijze dus door de inkomsten de uitgaven mo< ten worden gedekt. Aan het administratief karakter valt, natuurlijk heel weinig te veranderen. Wijzigingen zijn vóór de vaststelling door den Raad s'lechts mogelijk ten aan zien van de voorgestelde plannen, die kunnen wor den beperkt en uitgebreid, waardoor, sommige posten van uitgaaf ©enige verandering kunnen ondiergaan terwijl de ramingen van verschillende posten van ont vang bij uitzondering op een ander bedrag worden gebracht. Ondanks de belangrijke en kostbare nieuwe plan non,,welke, gelijk wij reeds in het vorige artikel aan g'fmi, bij deze begrooting in het uitzicht worden ge s|'eld, zijn Burgemeester en Wethouders niet. pessi mistisch gestemd. Zij hebben de ramingen kunnen opmaken, zonder daarbij te veel te moeten afpassen en afmeten, beknibbelen en bezuinigen, zooa'ls het. vorige jaar, toen bijv. op den dlienst van publieke wer keu ruim 5800 en op dien van de plantsoenen 560 moest worden geschrapt: Was toen het batige said 7000 lager dan het voorafgaande jaar, thans is het 5000 hooger dan een jaar geleden, hetgeen g-een slechten financieelen toestand aanduidt. Eischten toen de uitgaven J 40.000 meer waar tegenover stond een vermeerdering van gewone inkomsten van rond 15600, thans wordt over de gewone middelen een meerdere ontvangst, geraamd van 12250 en een meerdere uitgaaf op de gewone posten van 29.600, zoodat ditmaal een tekort viel t,e dekken van .1 17.500. Door den post onvoorziene uitgaven zoo véél minder te ramen dan het vorige jaar is het te kort teruggebracht op 15000. Het te kort over de vorige begrooting werd gevonden door een bezuini ging van J 6360, door voor buitengewone aflossing 5000 minder beschikbaar te stellen en de opbrengst van den hoofdelijken omslag met 15000 te verhoo- gen. Ditmaal is de hoofdelijke opbrengst opnieuw J 15000 hooger geraamd. Di'e Verhooging behoeft ineenen B. en W. tot geen ail te groote bezorgdheid aanleiding te geven, omdat het primitief kohier de zer belasting Voor 1913 een invorderbaar bedrag aan wijst van J 114.960. Wij merken hierbij op, dat c liet vorige jaar door de suppletoire kohieren ongeveer 4000 hij kwam. Kaar dien maatstaf zou dus de II. O. over 1913 opbrengen 119.000, terwijl er voor 1914 6000 irteer wordt geraamd. Het percentage van 2,6 4dat in 1912 2,5 bedroeg) zal in verband met dez verhooging wellicht, 2.7 moeten bedragen. Evenwel „het ten vorige jare aangekondigd voorstel tot het brengen van wijziging in den aftrek voor noodzakelijk levensonderhoud verkeert in een zoodanig stadium van voorbereiding, dat do voor dracht tér zake weldra den Raad zal bereiken, opdat naar Burgemeester en Wethouders hopen de aan te brengen herziening bij de aairslagregeling voor 1914 toepassing zal kunnen vinden." Het. klinkt wel officieel-statig, maar wèlluiden doet het niet In de vorige Tioonrepardon, memorie van toelichting was het volgende vermeld: „Ten aanzien van den hoofdelijken omslag kan overigens worden mmTêgedeêld; mede in verbami met terzake ingekomen adressen, dat B. gn W. van oor- deel zijn, dat bij de stijging dei' prijzen voor eerste levensbehoeften niet langer mag worden volstaan met een alt-rek van J 450 voor noodzakelijk levenson derhoud, maar dat dit bedrag minstens op ƒ.500 dient te worden bepaald. Een voorstel ter zake zal binnen niet. te langen tijd dén Raad bereiken." Nu mocht men in 1912 op grond van de toezegging .'.binnen niet te langen tijd" binnen liet jaar het voor stel verwachten-. Maai- thans, in 1913, komen B. en W. met de verklaring, dat, naar zij hopen, de aan te brengen herziening bij de. aanslag-regeling voor 1914 toepassing iait kunnen vinden. Is zoo is men geneigd te vragen, ook al erkent men ten volle dat .er aan deze herziening veel werk verbonden is, de spoed welke B. en W. betrachten wet geëvenred'igd aan de belangrijkheid van het on derwerp schoolartsVasn verschillende kanten is de wensehe- lijkheid bepleit, in 1911 sprak de commissie van toe zicht. de hoop uit „dat ook hier eindélijk het voor beeld van tal van andere, plaatsen ook kleinere dan Alkmaar zal worden gevolgd en nu niet langer met 1 de aanstelling daarvan zal wórden gedraald." Toen bij de behandeling van de begrooting voor 1908 ge- vrangd Werd of het niet op den weg der gemeente ligt een onderzoek in te stellen naar den omvang van de j werkzaamheden van de schoolartsen te Zaandam, ant woordden B. en W. „Zondier zich thans omtrent de w enschcl ijk beid' van liet aanstellen van schoolartsen uit te spreken, zijn B. en W. bereid, -desgevraagd h-et hier bedoelde onderzoek in te stellen." De voorzitter vroeg in de: vergadering van 20 Nov. 1907 (wij cit.efe- ren het verslag der Alkm. Ct.) „of de Raad zich er „mee kan vereenigen, dat B. en W. het gevraagd on derzoek zullen do-en; waartegen niemand zich ver bet; zoodat dus aangenomen wordt, dat B.. en W. „een onderzoek zullen instellen." Nimmer heeft men er iets meer van géhoord! Waarom is, terwijl1 Burgemeester en Wethouders reeds den 29sten November 1911 werden uitgenoo- digd een medisch-paediagogisch onderzoek te doen instellen naar het aantal achterlijke kinderen in déze gemeente, de commissie bestaande uit twee A'lkmaar- sc he medici en een Amsterdamsch paedagoog eerst zeer onlangs voor het eerst bijeengekomen? Waaraan is de buitengewone vertraging in de elektriciteitsle vering nog' meer te wijten dan aan het uitblijven der concessie? Wat is de reden, >ifl| B. en W. enkel zin spelen op de instelling van- eer® keuringsdienst en zwijgen over de instelling van een grondbedrijf, waar over evenzeer bij de behandeling- d-er Vorige begroo ting, en vroeger, gesproken i's? Ziellier enkele der vragen, welke, naar te hopen is, bij die behandeling' der begrooting gesteld- en beant woord zullen worden. liet zou wij keeren nu tot den Hoofdelijken Om slag- terpg zeker wél zoo eigenaardig -geweest, zijn indien het voorstel tot. wijziging tegelijk met de he grooting had kunnen worden behandeld. Het ligt im miers voor da hand, dat van uit dén Raadl wel weel een voorstel' zal ko'men tot wijziging der progessie Dan is er ook nog de kwestie van dén kinderaftrek in het gister verschenen orgaan de Hanze staat va de afdeeling Alkmaar van den Bond van Roomsch Katholieke veree ingingen van dén fl^i n de 1 dr ij vend e 11 en l.ndustrieelen middenstand vermeld „eveneens vrijwel verzekerd' een gunstig resultaat op haar stre ven om den hoofdelijken omslag' te heffen naar draagkracht (kinderaftrek.)" Deze mededéeling was voor ons nieuw, wij betwijfelen haar juistheid, doch zij wettigt in elk geval dé veronderstelling, dat ook dit punt ter sprake zal komen. Waien B. en W. reed gekomen met dé door hen beoogde wijziging, dan had men d'e drie belasting-vraagstukken gelijktijdig kunnen behandelen, liet valt te betreuren, dat een dergelijke algemeens behandeling achterwege zul moeten blijven. Overigens ligt het vóór de hand, dat 'liet belastbaar inkomen bij aftrek van „minstens" J 500 voor noodza kelijk levensonderhoud aanzienlijk zal w-orden ver laagd de geheele eerste klasse zal vervallen terwijl in volgende klassen „een achterwaartsche terug tocht zal plaats hebben. Onder den invloed van de zen maatregel zal' 't, percentage van heffing vermoe delijk eveneen's eenig-szins moeten stijgen. En men zal zich wel niet op het standpunt stellen van die Am ■sterdamsche raadsleden, die verklaarden.,' dat de aai|- geslagehen van 3000 en minder niet meer in den hoofdelijken omslag kunnen betalen! den anderen kant te rade moet worden gegaan met de geldelijke draagkracht der ingezetenen. De uitgaven stijgen sterk en stijgen voortdurend, daarom is be dachtzaamheid gébod'en, en daarom ook kunnen ér geen ingrijpende wijzigingen in de begrootingen wor den aangebracht zonder de toestemming van B. en W. 1909 (het jaar van de spanning maakt hierop natuurlijk een uitzondering. Wij willen tenslotte eeni-ge kenschetsende cijfer.- geven, waaruit de voortdurende toeneming der uitga ven blijkt. Vooraf zij echter nog -even vermeld, dat de raming van gewone uitgaven in die jaren 1909'14 is gestegen van 472.000 tot 824.000, terwijl in werkelijkheid in 1907 werd uitgegeven 418.000 en in 1912 J 507.000 in 1902 kon worden volstaan met 343.000! In sterk afgeronde cijfers vind't men hieronder en kele posten van uitgaaf van de jaren 1912, 1907 en 1902, benevens- dé raming voor den dienst 1914. 1902. 1907. 1912. 1914. Huishoud. Bestuur 20.000 25.(00 30.000 32.000. Onderhoud gemeen te eigendommen 66 000 61.000 85.000 99.000. Openbare veiligheid, brandweer 31.000 36.000 44 000 46.000. Onderwijs 86.000 102.000 135.000 148 000. Armwezen, etc. 39.000 47.000 57.000 61.000. Waaruit blijkt, dat de ramingen voor 1914 vooi' huishoudelijk bestuur 1.6, voor onder-houd gemeente- eigendommen 1.5, voor de veiligheid etc. 1.5, voor on derwijs 1..7 en voor armwezen 1.6 maal hooger zijn dan- dé uitgaven daarvoor in- 1902. uit te spreken over beperking of opheffing fan de inrichtingen voor drankverkoop (vergunningen of vergunningen en verloven) ter plaatse, en wanneer 4 c'ei' uitgebrachte stemmen zich daarvoor verklaart, en de regeering' daartegen geen bezwaar heeft, tot die beperking of opheffing worde overgegaan. In deze maand zullen overal de plaatselijke, eomité's worden opgericht. Van 15 Januari tot 15 Maart 1911 zal tie gelegenheid voor onderteekening worden open gesteld. VRIJGESPROKEN, De rechtbank te Middelburg sprak den 30-jarigen onderwijzer dier bijzondere school L. A. F. Ie M., te Terneuzen, vrij van de hem ten laste gelegde mishan deling van zijne leerlingen. Zooals we meldden, stierf een kind. dat gesllagen zou zijn, kort nadat 't feit was geschied, en werd' de onderwijzer destijds aangehou den, doch later weer uit. 't voorarrest ontslagen. Het O. M. ha dl verleden week 25 boete, subsidiair *25 dagen tegen le M. geëiseht.. En ais de eerste vraag uit dé pen is, komen meer. Hoe zit het toch met de aanstelling van et een In de pos'ten van inkomsten worden,: zooals hier boven reeds gezegd is, door dén Raad gewoonlijk heel weinig wijzigingen aangebracht. De ramingen zijn ■dan ook uiteraard aan B. en W. met hun staf van deskundige ambtenaren heter toevertrouwd dan aan den Raad. Een enkele keer is 'het echter wei eens ge beurd, dat de Raad een inkomstenpost wenschte te verhoogen, tegen den zin van B. en W. in, terwijl hij achterna dóór de feiten toch in het gelijk gestold werd. Het was bij de „gespannen" begrooting van U'09 toen' door dén Raad ai'les in hét werk gesteld Werd om de inkomsten hooger op te voeren en op de ontvangsten zooveel mogelijk te bezuinigen, teneinde een aanzienlijke Ixdastingverhoogi ng te voorkomen. De Raad wenschte dé post maéktgelden, wik-, weeg-, meet- en keurloonen met 5000 te verhoogen en te brengen op J 56000, in de memorie van antwoord werd verklaard: „Een'e verhooging van dezen post met. ,>000 wordt door B. -en V ten sterkste ontra den in verband met de wisselvalligheid der hier be doelde inkomsten," maar de opbrengst over dat jaar bedroeg zelfs 58.500. Zulk een geval behoort echter t-ot. dé uitzonderin gen. Ook in de uitgaafposten wordt in den regel niet op formidabele wijze veranderd. Immers de Raadsleden zijn zoo goed als B. én overtuigd, dat. terwijl eenerzij-ds het moderne gemeentebeleid ontzettend veel eiseht, telkens nieuwe maatschappelijke behoef ten om voorziening vragen en er voortdurend' nieuwe maatregelen, om d.e welvaart te bevorderen, het le ven aangenamer te maken, wenschelijk schijnen aan TWEEDE KAMER. In de gisteren gehouden zitting stelde bij de rege ling van werkzaamheden de voorzitter voor nog' enke le wetsontwerpen aan het a f d'e e li ng-so nd-e r z o ek toe te voegen n.l. betreffende weezen- en weduwenverzor ging van ambtenaren en dat tot instelling van het ■staatsbedrijf dér artililefieinrieht'ingenhetgeen bij het begroötingshóofdtt.uk VIII kan worden behan deld. Verder is de Voorzitter niet voornemens een open bare vergadering bijeen te roepen voor begin Novem ber als wanneer enkele kleine wetsontwerpen zullen worden afgedaan. Voor de openbare behandeling van de Indische be grooting wil de Voorzitter nog in afdeelingen doen onderzoeken de wetsontwe EEN MOORD IN AMERIKA. 24 Februari j.l. werd' te West Sayville, in den staat New-A ork, een moord ontdekt; in een van de verttek- ken hoven een loods, waar oesters wor'dén gesortered, vond men onder zeilen het lijk verborgen van een 23 jarigen Hollander, Harm van der Pol. Een zekere M., eveneens Hollander, die daar ook werkzaam was, had eerst d'e aandacht weten af te lei den van een plas bloed, welke men in de loods had opgemerkt. Maar na enkele dagen, herinnert de N. R. ('rt., toen ook M. verdwenen was, kreeg men arg waan. Een onderzoek werd ingesteld, waarbij op dén zolder liet lijk gevonden ward. Het bloed was dooi de reten dér zoldering gedropen. Bovendien ontdekte men in een closet bebloede kleeren van M. en een matras en het hoofdpeluw van het bed, waarop het slachtoffer, vermoedelijk in de slaap, was vermoord. Ook -in het slaapvertrek, dat M. met van der Pol had gedeeld, trof men op muur en vloer bl'oedspérén -aan. V liet bleek, dat M. 26 Februari passage had gejlo- men op het s.s. „Finland'" van de Red' Star-lijn, .dal dien-zelfden dag naar Antwerpen was vertrokken. De politie 'te Antwerpen werd 'telegraphiseh ver zocht M, bij het verlaten van het schip te arreAtèe- ren. Bij aankomst van dé Finland' op 8 Maart, bleek echter uit de passagierslijsten, dat- geen M. was inge schreven, doch wel zekere Jan Verstraté,' die evemVél op -onverklaarbare wijze va-n boord had Weten te ko men zonder de sclieepscontrole te passeeren. Defectieven ontdekten de verblijfplaat* van H. bij zijn ouders te Sluis. M. werd' 16 Maart gearresteèV-J en naar Middelburg overgebracht. Niettegenstaande de voor hem bezwarende aanwij ïrpen omtrent verkrijging I zingen bleef d'e verdachte 'steeds ontkennen dc bedVrj- van landbezit, de voorwaardelijke veroordeéling, de levensverzekering, dé woonwagens, de keuring van vleeschwaren, de electriciteitsvoorziening, dé in het wild levende, nuttige dieren en de waterverontreini ging, de verschillende onderwijswetten en het wèts voor-stel-Helsdingén nopens bet paehtcontract. Voorts heeft d'e centrale sectie: besloten nogmaals i'n de afdeelingen te doen onderzoeken het wetsont werp nopens de wijziging dier Woningwet, zoowel om dat -rite voorzitter van de commissie van rapporteurs iler Kamer is ontvallen als omdat vele nieuwe leden het ontwerp nog nader willen leeren ke-Unén, Van liet- voornemen om ook het w-etsvooi-Stel-Sehaper namens den arbeidsduur in de af doel i n gen. te- dóen ond'erzoe. ken. heeft de centrale' sectie afgezien, omdat de lijst reeds lang is en het voorstel nauw verhand houdt met de leerplichtwet-, die nog niet in de afdeelingen kan worden gebracht, ook omdat de Regeering er vermoedelijk nog wijziging in zal brengen. De Ka hue r besloot conform 's voorzitten voorstel en ging uiteen. ver van do moord te zijii. Deze zaak i's gisteren' voor de rechtbank te Middel burg behandeld1. Beklaagde, Jannis Marinissen genaamd, is 24 jaar, maakt dén indruk alcoholist te zijn, ziet er -suf uit en stottert. Door het M. waren in deze znak 9 getuigen ge dagvaard, van wie 7 uit Amerika. Onder deze laats'ten bevinden zich o,a. 'n geneesheer, die destijds de sec tie oj) het lijk verrichtte en twee „sheriff's officers" (politie-officieren) uit West-Sayville. Alleen aan d'e Amerikaansche getuigen wordt on geveer J 6000 aan getuigengeld uitbetaald. Na het verhoor van zeven getuigen, waaronder J. van der W ijk te Alkmaar.die Indertijd) te Sayville heeft gewoond, werd wegens afwezigheid1 van twee getuigen, die werkzaam zijn aan de Red Stair-Line, de zaak geschorst tot 9 October. DOUWES DEKKER. V «.nvoïkomd door een dertigtal partijgenooten kwa men Denderdagavond te 's-Gr-a venliaige aan de. hee- rèn D'ouwes Dekker, Tjipto; Soewardie en hunne echtgenoot'en. Zooal's bekend' heeft, het d'rieta.l In- dië verlaten, na het op hen tritg-evaardigde bevel v interneering. Gemengd nieuw*. DE „ZWIJGENDE BETOOGENG." Het. neutraal comité inzake de vrouwenbetoogiug van 1. September, antwoordt in oen in'gezondén stuk in I )e Residentiebode op d'e beschuldigingen in dit blad. waarvan wij reeds melding hebben gemaakt, lie danlés van het comité verklaren daarin dat zij ouden van dagen, voor wie dé. betooging nu de aard daar van was veranderd, te vermoeiend zou zijn, in staal HET VERMOORDE KNAAPJE. Omtrent het v'reeselijk misdrijf,, dat te Am-sterdam ontdekt is, tasten politie en justitie nog geheel in liet duister. Het èënige spoor, dat de moordenaar heeft achtergelaten, zijn eeni-ge voetstappen in den drogen greppel, waarin men het lijkje van den klei nen Hendrik de Klerk heeft -gevonden. Men heeft hiervan afdrukken genomen. Nog steeds komen tal van jongens op het, politie bureau, die beweren door iemand te zijn aangespro ken. Gistermiddag heeft een commissaris van poli tie met het zevenjarig broertje van het vermoorde knaapje per rijtuig verschillende deelen der stad be zocht, ten einde den jongen te doen aanwijzen waar hij Maandag j.l. met dén zesjarigen Hendrik geweest is. UIT DE RIJP. oor de verkioaing van 2 leden van den Raad (vu- ealuren: Van Vloodorp en Roelof») zijn officieel wil.ten stellen, plaats te nemen op de publieke tri- I candidaat gesteld de heeren: II. J. Havik, lib.. J. J. bune m de Kamer, Om de plaatsen te veroveren op I Schouten S. I). A P.. E. T. van dér Stok,' lib. en K. de tribune, terwijl alle dames in De Twee Steden wa- Woesteriburg, R. K. De stemming wordt gehouden ïen, m-oest men hulp van- buitenaf a s s u mee rei „Dat enkelen van lraar. die voor de tribune hadden gestaan, toen haar taak aldaar was afgeloopen. mede optrokken met den stoet, vindt zijn o-orzaak in liet feit, dat /.ij leden waren van de Ver. v. Vrouwenkies recht. Mochten eronder haar geweest zijn wij voor on. hebben aan de mogelijkheid van /ooiets zelfs liet gedacht, 'schrijft het comité die gemeend faéb- :>en aan liet inedeloopen ook nog iets. te kunnen ver dienen, dan zijn zij bedrogen uitgekomen; zoo een ba rer tegenover ons maar gesproekn liaddë van beta- mg, zou een ernstige reprimande het antwoord feweest. Gelukkig is echter van oen dergelijk ;e.en sprake geweest," 14 October e.k. KIT II KNS BROEK. Al. gevolg van een besluit van de vorigi i'err,'adoring om begin October are! er in a a verg. te beleggen, 'ten einde na-iér bet aantal 'ugsda-aMi vavt te stellen, is. tlians df>r ie 'i .v- ou I lunet Lverceu. 1 fimsbroekObJuui miténgewoiit' bijeenkomst gé'lioudén. Na uitgebreide besprekingen tferd- besloten oorloopig niet meer dan ïwee koo'lvei-lingen per algemeenc een alg. Vei- .aii-b dere dal w eek z ij 11 iets VOLKSPET 1TIONNEMEN1 VOOR PLAAT- SE'LIJKE KEUZE. De commissie voor het volkspetitionn-ement vooi plaatselijke keuze is thans met haar voorbereidenden arbeid gereed. In dén komenden' winter zul-len in alle gemeenten plaatselijke eomité's .zich 'beijveren, handteekeningen te verkrijgen voor het volgende adres Ondéruetiekenden, allen ingezetenen van machtigen liet Xederlandsohe comité voor plaatselij- ki keuzo, namens hen aan H. M. de Koningin te ver zoeken. de Drankwet zoodanig te wijzigen, dat aan de mannen en vrouwen van 23 jaar en ouder in een plaats gelegenheid worde gegeven hij stemming zich '.lillen worden gehouden. De teelt van kooi valt over 't geheel uiet. mee. De eie en krachtige regenbuien in den zomer en de hut: op volgende langdurige droogte veroorzaakten uil de stand lei- kool slechts matig kan worden ge- ïoemd, terwijl bovendien een rupsenplaag hier en laar nocal wat schade heeft aangebracht. AU TOM O B L ELGNGELUK. Een ernstig auto-ongeval had te Stadskanaal plaats bij de brug hij den Pekelderwe-g. De brug was open. toen een auto kwam aangereden. Nog wist d'e ehauf- 1eur even vóór de brug te sdoppen, doch reed daarmee een landbouwer uit Buinermond, zoo ernstig aan. dat dezen een been verbrijzeld1 werd en de fiets geheel stuk was, terwijl de veiligheidsleuning der beug werd gehavend. De man werd huiswaarts doch men vreest het ergste. erg vervoerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1913 | | pagina 1