DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 233
Honderd en vijftiende Jaargang
1913
DINSDAG
7 OCTOBER.
Afsteken van
onschadelijke Vuurwerken.
FEUILLETON.
Oeze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Onder Suggestie.
Telefoonnummer 3.
Gemeente-Begrooting.
BINNENLAND.
ALKMAARSCHE COURANT
-me -a ai
HTaV
Burgemeester-en Wethouders der gemeente Alk
maar brengen, ingevolge het bepaalde bij artikel
206 der Algemeene Politieverordening, ter alge-
meene kennis, dat van het verbod tot het afsteken
van vuurwerken door hun college, doch alléén voor
zoover betreft onschadelijke vuurwerken, ontheffing
wordt verleend op 8 October a.s., na zonsondergang
tot des avonds 11 uur, op het Hofplein en het Waag-
Ïilein, indien deze pleinen op de bovenvermelde uren
ot geen]andere doeleinden.worden gebruikt.)
Burgemeester en Wethouders voornoemd
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 6 October 1913.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK-
MAAR brengen ter algemeens kennis, dat d'e ge
meente-begrooting voor het dienstjaar 1914 van he
den af op de secretarie der gemeente voor een ieder
ter lezing is nedergelegd' en in druk tegen betaling
der kosten verkrijgbaar is
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 4 October 1913.
ALJvWA'AR, 7 October.
De rij van internationale bijeenkomsten, welke
worden 'belegd' in bet belang van dien vrede, en welke
rij dit jaar een verheugende lengte aanneemt, is weer
vermeerderd door bet congres van bet „Verband fiir
Internationale Verstand'igung," dat thans in de oude
rijksstad Neurenberg gehouden wordt»
Onder de 250 deelnemers aan dit congres treffen
wij vooraanstaande pacifisten aan, die ook bet Twin
tigste Vredesi-congres te 'si-Gravenhage beizocbten,
o.a. den sympathiek^n Belgischen senator1 La Fon
taine, den geestdriftigen Duitschen hoogleeraar
Roman naar bét Duitsch van
O. OROME0 S'CTIWTENJNG.
23) o
„De beer I. Clarke Potter, predikant te Eredlerik
(Maryland), verzoekt zijn broeder Bil Potter, indien
deze nog in leven mocht wezen, dringend, hem zoo
spoedig mogelijk te komen bezoeken."
Een klein weinig schaamtegevoel zou hem ook nu
weerhouden 'hebben zijn broeder een bezoek te gaan
brengen, indien het hem niet duidelijk was geweest,
dat hij op 'geen enkel plekj^ ter wereld' veiliger kon
wezen en beter gevrijwaard voor de masporingen der
politie dan in het huis van een predikant. En a*l
kon hij een onbehagelijk en pijnlijk gevoel niet on
derdrukken wanneer hij er aan dacht zijn broeder
weder te zien, toch nam hij' op den avond van den-
zelfden dag dat hij' de advertentie gelezen fhad', een
kaartje en vertrok naar het stadje Frederik, met een
gevoel van groote nieuwsgierigheid wat zijn oudere
broeder, dien hij in jaren niet gezien hs*d, hem te
zeggen zou hebben.
1 oen hij het nederige huisje, dat hem als pastorie
werd aangewezen, was 'binnengetreden, wachtte hem
een dubbele verrassing, wanneer men het zoo noemen
mag. Hij vond zijn broeder stervende en bij het
sterfbed een bleek jong meisje, dat op de 'knieën lag
en smeekte haar lieven vader niet te laten sterven.
1 otter had nooit geweten dat zijn broeder getrouwd
was en een gezin had. Met tegenzin keerde 'hij zich
at van het aandoenlijk schouwspel. Toch moest hij
het bed naderen en zeide: „Ik ben het, ouwe. Ik heb
gisteren je advertentie pas gelezen anders zou ik
waarlijk wel vroeger gekomen zijn."
De stervende had nauwelijks de kracht o-p het kind
te wijzen, dat haar hoofdje in het kussen verborg,
terwijl heel haar teere lichaampje schokte van hpt
Quidde, zijn wedsprekenden Eranschen collega- Ruys-
sen, den geestigen Franschen oud-artillërie-kapitein
Gaston Moch, voorts den grooten Franschen vredes
apostel d'E'staumelIea enl tal van andere persoonlijk
heden uit alle landen zelfs bijv. een oud-vice-adimi-
raal uit Duitschland'.
In de openingsrede werd verklaard, dat men niet
als principe moest nemen het „Si1 vis pacem, para
bellum," doch het „si vis pacem, para p_acam," niet
dus „Indien gij) den vred'e wilt, bereidt den oorlog
voor," maar „Indien gijl den vrede wilt, 'bereidt den
vrede voor."
Senator baron d'E.stoumelles da Constant bracht
de broederlijke groeten uit Frankrijk over, niet als
een dweeper en enthousiast maar als een ernstig en
echt patriot. Het verheugde hem, dat er vertegen
woordigers van allo beroepen en standen uit
Duitsöhl'an'd aanwezig waren, die niet en'kel voor het
platteland en die steden, niet slechts voor het
vaderland, maar ook voor zich zellf werken, indien zij
trachten den oorlog te doen verdwijnen.
Prof. dir. Nippo'ld hield' daarna een moioie rede,
waarin hij: vooral dééd' uitkomen, dat de vereeniging
zich bij het streven naar betere internationale ver
houdingen nooit heeft bezig gehouden met utopieën
en vredesfantazieën, nooit ook maar wat idealisme
heeft gepredikt. Men had niet het gevoel laten spre
ken, maar steeds het verstand en daarnaar had' men
gehandeld. Voornamelijk had men den strijd opge
vat tegen het nationalisme, dat in chauvinisme ont
aardt. De spreker gebruikte een eigenaardige beeld
spraak. Onze vereeniging, zeidie hij, wil niet weten
van het politieke alcoholisme der ald'uitschers, noch
van de geheel'-onthouding van sommige pacifisten
zij beweegt zich op de lijn van die gematigdheid. Zij
wil tussehen de volkeren betera betrekkingen tot
stand brengen, zij wil echter niet den vrede om eiken
prijs. De volkeren' moeten zoover gebracht worden,
dat zij achting voor elkaar gevoelen, maar nimmer
moeten -ze elkaar naloopen. Nooit zon de vereeni
ging stelling kunnen nemen voor afschaffing van
den oorlog zonder meer. Ten sterkste echter veroor-
déelt zij het ophitsen tot den -oorlog. Persoonlijk
was dé spreker van meening, dat een oiorlog tussehen
de Europeeache groote mogendheden nooit een nood
zakelijkheid zou kunnen worden. Komt het tot een
oorlog, dam zal deze vreeselijk -onheil over Europa
brengen en zelfs den overwinnaar met een blijvenden
ondergang bedreigen.
Eén goedé verstandhouding tussehen Frankrijk en
Duitschland houdt dé vereeniging niet voor toe
komstmuziek, doch zij acht deze nu reeds mogelijk.
Professor Nippold eindigde met de woorden, dat
het denkbeeld van betere internationale verhoudin
gen zal moeten overwinnen, hetwelk tot leuze heeft:
„Voor het vaderland door de eensgezindheid der we
reld."
Het komt ons voor, dat dérgelijke dingen niet vaak
genoeg en niet duidelijk genoeg kunnen worden ge-
snikken. Zwijgend! zag hij het kind aan, en nog voor
dat hij dén mond kon openen om te zeggen wat hij- te
zeggen had, had' dé d'oodi zijn lippen voor altijd ge
sloten. Een oude Mulattin mengde haar weeklach
ten met heft' snikken van het kind.
Eindelijk gaf Potter haar bevel' te zwijgen; met
een blik op het wanhopige kind gaf hij dé oude
vrouw een wenk dé kamer uit te gaan.
De vrouw zag hem verbaasd aan toen hij vroeg of
dat meisje een kind van zijn broeder was. Wat zo-u
het anders wezen? Neen, de moeder had zijl niet ge
kend. Zij kendé den1 predikant, die pas gestorven
was, ook pas sedert zes jaar; toen was hij, met het
kind hier gekomen en wa-si predikant 'bij dé Methodis
tengemeente geworden. Zijl was huishoudster bij
mijnbeer geweest' en- natuurlijk ook zijn trouwe
dienstbode. Mijnheer was altijd even vriendelijk
voor-het kind geiweest; het was een droomerig, stil
meisje. Zij haid nooit vriendinnetjes om mee te spe
len en was ook erg gesloten van aard. Dat was alles
wat Potter van- de oude Mulattin te weten had kun-
men komen.
En met Lizzie, het mei'stjo zelf, kwam hij ook niet
veel verder. De vraag, of zij bet kind van zijn broe
der was, beantwoordde zij met zulk een sprakelooze
verbazing, dat hij zich zijn vraag haast schaamde.
Haar moeder had ziji haast niet gekend; zij was ge
storven toen Lizzie nog een heel kl-ein kind was.
De predikant liet heel weinig na. De nalaten
schap bestond' uit een klein sommetje geld, een paar
honderd dollar, die op de Bank stonden, en zijn
buisje. Hij was zeer geacht in zijn gemeente, waar^
van de zoo plotseling opgedoken broeder ondubbel
zinnige bewijzen ontving.
Potter besloot voorloopig in het huisje te blijven
wonen; hij lyeld' die Mulattin in dienst, en zoo veran
derde er in de huishouding voor het uiterlijk zeer
weinig; want Potter bleef baast den heelen dag
thuis (daar was wel reden voor); daardoor hield' hij
zi'ch veel bezig met het levend' erfdeel, dat zijn broe
der had nagelaten.
Het eerste wat Potter trof, was de groote gevoe-
zegd. Den anarichistischeni toestand der wereld
helpt men natuurlijk niét door anarchie uit de we
reld. Wil men er werkelijk toe medewerken om de
wereldordé te doen 'béheer&chen door hert recht, en
het recht alleen, dan moet men, teneinde de onder
linge verstandhouding der naties te verbeteren, de
individuen doordringen van de vredelievende begin
selen, van de -overtuiging, dat vrede door recht het
eenige ideaal is, waarnaar kan worden gestreefd.
Een ideaal wij" mogen ons niet voorstellen de ver
wezenlijking daarvan te zullen beleven. Niet het nu
levendie geslacht zal van een harmonische mensch-
heid een deel zijn.
Wij kunnen echter het tijcDperk van internationale en
sociale harmonid voorbereiden, door oude vooroordee-
len uit den weg te ruimen en oorlogszuchtige neigin
gen te bestrijden. Maar terwijl de individuen bewer
ken -en bewerkt worden mogen dé naties niet ver
zwakken een verzwakking zou immers kunnen lei
den tot noodlottige gevolgen, welke weer verder van
het ideaal afbrengen zou.
Naar onze vaste overtuiging is hij de beste vredes-
vriend, die zich de menschbeid aldus voorstelt: in de
eene hand de scheede met het scherpe zwaard, gereed
om het te trekken, wanneer dit moet, maar in de
andere hand' den bijl, om den weg te banen voor den
vrede, alle belemmeringen en hindernissen wegkap
pend.
DE NTEIUWEI MINISTERS.
Minister Treub is van een drieweekseh buiten-
landsch verl'of teruggekeerd om zijn werkzaamheden
te hervatten, terwijl mr. Cort van der Linden voor
-een paar weken naar 'het buitenland is vertrokken.
EVENREDIGE' VERTEGENWOORDI
GING.
Naar het Volk uit Den Haag vernam, is het Mi
nisterie voornemens een Staatscommissie in te stel
len ter uitwerking van het beginsel dér evenredige
vertegenwoordiging.
NEDERLANDISCHE OFFICIEREN NAAR
ALBANIë.
De correspondent van die N. R. Crt. te Weenen
schrijft:
De overwegingen, waarop men het wensehelijk
heeft geacht, dat dé Albaneesche gendarmerie door
Nederlandsc'he officieren zal worden gecommandeerd,
zijn voor onze natie zeer eervol, omdat men hier van
de veronderstelling uitgaat, dat juist dé Nederland-
sche officier karaktereigenschappen bezit, die hem
voor dat werk geschikt maken, te weten:- 'bekwaam
heid1, strengheid', 'gepaard met rechtvaardigheid en
eerlijkheid'.
Uw land'genooten, zoo werd mij gezegd', hebben in
Indi'ë de 'bewijzen- geleverd van met natuurvolken te
kunnen omgaan, en het ia op die ervaring, dat men
hier rekent en waarvan men goede vruchten ver
wacht.
Mijns inziens zal de omstandigheid, dlat de prins
van Wied door zijn moeder een halve Hollander is,
misschien ook niet vreemd zijn aan dit besluit.
ligheid van het 'kind, en de eigenaardige invloed
dien hij' op haar had. Zijl beefde wanneer hij 'haar
naderde en toch kon zij baar oogen niet van hem af
houden. In haar stra'kken blik vertoonde zich dan
iets van den angst van een vogeltje, dat, beheerscht
door de oogen van de slang, onbewegelijk blijft zit
ten, totdat het wordt opgeslokt door het kruipende
d'ier. Het was geheel bij' toeval, dat hij1 den aanleg
tot medium in Lifczie ontdekte. Het kind klaagde
zeer vaak over hoofdipijn en zat op een avond' met
zware hoofdpijn in een stoel. Het bleek», mooie ge-
ziehtje, waarin Potter hoegenaamd geen gelijkenis
bespeurde met het harde, strenge gelaat van zijn
broeder, ontroerde hem; onwillekeurig trad' hij op
haar toe en streek liefkoozend eenige keeren met zijn
hand over haar voorhoofd. Lizzie's oogleden sloten
zich langzaam, en toen hij de uitdrukking van pijn
van haar gelaat zag verdWijnen, herhaalde hij de be
weging met de hand, totdat hij eensklaps zag, dat zij
insliep. Verbaasd vroeg hij; i
„Slaap je, Lizzie?"
„Neen", antwoordde het kind met gesloten oogen,
„ik zie."
„Wat zie je?"
„Een weide vol bloemen; bont geikléurdé vlinders
fladderen overal rond."
Potter maakte zi'oh ongerust, dat Lizzie d'e koorts
had- en ijlde; hij' schudde haar verscheidene malen
om haar wakker te maken. Toen sloeg zij de oogen
op.
„Heb je gedroomd?"
„Wel neen, ik heb toch niet geslapen?"
Toen begreep hij, d'£t hij haar in magnetis-chen
slaap gebracht had, en van dat oo-genblik af aan
werd Lizzie het willo-oze werktuig van zijn spiritis
tische en somnambulen proefnemingen. Zonder het
in de verste verte te vermoeden, had zijn broeder
hem in het kind een schat nagelaten, dien hij zich
ten nutte dacht te maken. Daar vond bij geen
kwaad aan; hij nam daarvoor de zorg voor haar on
derhoud op zich.
Bij het nazien der bezittingen van zijn broeder was
OUDERDOMSRENTE.
Het hoofdbestuur van deni Bond voor Staatspen-
sionneering heeft aan de leden dér rente-commissies
en tnsschenpersonen bedoeld bij artt. 309 en 370 dier
Invaliditeitswet, een circulaire gezonden, waarin ver
zocht wordt op een bijgevoegde lijst in te vullen de
afgewezen aanvragen om uitkeering van ouderdoms
rente. De bond wil van d'e gevraagd© opgaven ge
bruik maken om er bij de regeering op aan te drin
gen, dat ook geholpen worden arme ouden, op wie
genoemde wetsartikelen niet van toepassing waren
te brengen en die 't soms meer nood'ig hebben gehol
pen te worden dan velen, die wel in het genot van de
rente zullen worden gesteld.
Gemengd nieuws.
VIJFHONDERD AGENTEN ZOEK.
Van de ongeveer 700 inlandsche agenten, welke
Soerabaja bezit, zijn ©r sinds eenige dagen bijna 500
verdwenen.
Die li-eden komen kalmweg maar niet binnen.
De N. Soer. Cït» merkt hierbij- op, dat het reeds
haar aandacht 'getrokken had, dat het in dé laatste
dagen zoo kalm en rustig was in die stad.
BESLAG GELEGD.
Aan de N. R. Crt. wordt uit Terschelling geseind,
dat gisteren ten behoeve van dé Rijksverzekering-
bank, voor een bedrag van circa- 0000, door den di
recteur dier bank beslag is gelegd op het Ehgelsehe
stoomschip Lij ons, werkzaam op het wrak der Lutine.
ZiAIANDiAM.
Naar aanleiding van het schrijven van B. en W.
der Gem. Zaandam, aan de afdeeling van dén Bond
van Nederiandsche Ondérwijzers aldaar, waarin deze
afd'eeling verzocht wordt, B. en W. adfviea te geven
in verschillende zaken het onderwijs betreffende,
heeft het Bestuur der afdieeling Zaandam van het
Ned. Ond. Genootschap, onderstaand! schrijven ge
richt aan het College van B. en W. van Zaandam.
Aan 'het Ooilege van Burgemeester en Wet
houders -der Gem. Zaandam.
Edelachtbare Heeren,
De afd'eeling Zaandam van het Nederland'sch On
derwijzers-Genootschap,
kennis genomen hébbende van het schrijven, ge
zonden door Uw Ooilege aan de afdeeling Zaandam
van dén Bond van N. O., en voorkomende ia „Het
Volk" van Woensdag 1 October,
gezien het feit, dat een dergelijk schrijven niet is
gericht aan dé afdeeling Zaandam van het N. O. G.,
ziet zich verplicht tof Uw 'College -een ernstig protest
te richten, wegens de niet erkenning dlaiardoor van
het N. O. G. als vakvereeniging.
Het N. O. G., dart reeds meer dan een halve eeuw
gestreden heeft met alle ten dienste staande midde
len ter bereiking van zijn doel, neer-gelegd in art. 1
der W-et op het N. O. G., luidendé:
„Het Nederliandlsc'h 'Onderwijzers Genootschap stelt
zich ten doel de behartiging der belangen van het
Lager Onderwijs van de Onderwijzers en hun nage
laten betrekkingen," heeft daardoor een miskenning
ondergaan, welke het allerminst verdient. Bovendien
mogen de adviezen, gegeven door een vereeniging,
waarvan alle onderwijzers lid' kunnen zijn, ge
acht worden, alzijdiger te wezen d'an die van een vak
vereeniging als de Bond van N. O.
Wij moeten dan ook wijzen op uw partijdig stand
punt, waarop een Gemeentebestuur zich in geen ge
val mag plaatsen, en wat wij allerminst verwacht
hadden van een democratisch bestuur, in meerder
heid samengesteld uit leden eenar partij, die bij alle
gelegenheden dé erkenning dér vakvereenigingen
heeft geëischt.
Blijft Uw college bij het genomen besluit, dan ge-
hij verbaasd geweest, onder dé weinige papieren- die
hij had nagelaten niets te vinden, wat betrekking
had op zijn huwelijk. En ook geen enkel' portret van
Lizzie's moeder. Niets dan een ring met een eigen
aardig gezetten diamant; twee gouden slangen, die
met hun muil elkaar naderden en dén steen vasthiel
den. Hjj' dacht hier het zijne van; maar toch bepaal
de hij er zijn aandacht niet lang bij, zijn toekomst
plannen namen) al zijn gedachten in beslag. Lizzie
zou daarin een belangrijk© rol spelen. Drie maanden
na den dood van zijn broeder, toen hij' het waagde
zijn hoofd weer op straat te vertoonen, verkocht hij
het huisje, ontsloeg de oude Mulattin en vertrok met
Lizzie naar Europa; eerst naar Engeland, waar hij
begon in 'kleinen kring Lizzie voor te stellen alls ge-
dadhtenlézeres-.
Toen hij na zu-lk een voorstelling met Lizzie naar
huis terugkeerd'e, kwam hij onverwachts Wapstra te
gen. Etni evenals het Slmeedes ging, zoo ook hem; hij
verviel weder tot hetizelïde leveni van vroeger, het
echte misdadigersleven en maakte zich de eigenaar
dige schoonheid van het jonge meisje voor dé slecht
ste doeleinden ten nutte.
De ontroerende, liefelijke schoonheid van het jon
ge kinid zou haar in den verderfelijken kring waarin
Li'zzie leefde, zondér zul'ks te vermoeden, zeker nood
lottig geweest zijn, indien Rotter haar in andere om
standigheden op zijn levenspad had ontmoet. Maar
het gezicht van zijn stervenden broeder stond be
schermend aan haar zijidé en behoedde haar niet al
leen voor Potter zelf, maar door hem ook voor allen
die verlangend' dé hand naar haar uitstrekten. Want
het fijne, buigzame lichaam van Potter bezat een
buitengewone kracht en toen hij eens een der kame
raden, die zich met ruw cynisme tot Lizzie wendde,
met eén enkelen vuistslag op den grond had gewor
pen, pasten de anderen wel op, haar zelfs een enkel
ruw wéord' toe te voegen.
(Wordlt vervolgd1).