DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
I
No. 237.
Honderd en vijftiende Jaargang.
1913.
ZATERDAG
11 OCTOBER.
ISSËr*
KMAARSC
COUKAHT
Sit nummer bestaat uit 4 bladen.
ALKMAAR, 11 October.
Toen wij Maandagmorgen op het bureau kwamen,
hebben we allereerst in de kast, die voer ieder ander
slechts waardeloozen rommel bevat, doch voor ons
een documentenkast is, waarin misschien niet heel
net bewaarde, maar wel zorgvuldig vergaarde couran
ten en knipsels door elkaar liggen in een wanorde,
welke men vergoelijkend schilderachtig pleegt te
noemen, eenige exemplaren van ons Zaterdagnummer
geborgen. Vóór het naar huis gaan 's namiddags
werden enkele nummers van dte Maandagsche courant
er naast gelegd. En tusschen die bladen van twee
dagen ligt om zoo te zeggen een feit van groote be-
teekeni3 'voor onze courant en voor allen die er -aan
verbonden en betrokken zijn.
Het Zaterdag-exemplaar was het laatste nummer,
dat werd' gedrukt op de snelpersen en dat van Maan
dag bet eerste, dat' door de fonkelnieuwe rotatiepers
geleverd1 werdL
Met een zekeren weemoed' hebben we Zaterdag af
scheid genomen van de platte persen, die zoolang
met hun goedmoedig geknor, maar het laatste jaar
wel eens zuchtend en steunend onder het jachten om
ondanks de gestadige uitbreiding van oplaag en in
houd, op tijd klaar te komen, de couranten dag-in-
dag-uit ter wereld hebben gebracht. Maar vol be
wondering en vol geestdrift stonden we het Maandag
aan te zien, hoe de nieuwe „Heureka" als een mo
dern technisch monster het papierjzonder-eind ver
slond om er naar de eischen van het moderne dag
bladbedrijf vaardig en vlug Alkmaarsche cou
ranten van te maken. In zekere angstige
spanning was het' oogenbl'ik afgewacht waarop de
Duitsche monteur, die uit de duizenden stukken en
stukjes het massieve gefvaarte had opgebouwd, den
motor inschakelde, welke het ingenieuse samenstel
van rollen en raderen, messen en schijven en wat al
niet meer in werking bracht en daardoor de doode
machine in staat steldte met een snelheid en nauw
keurigheid, door geen levende werkkrachten te even
aren, haar arbeid te verrichten. Al' het overige werk
stond voor een wijle stil: de rotatiepers had ons tot
den laatsten man toe tot zich gelokt, doordrongen als
De bezorgers der courant In de stad.
wij waren van de gedachte, dat zij voortaan ons be
drijf zou domineeren, enkelen misschien vaag voor
voelend, dat zij meii haar razende snelheid hen t ot
nog girootere krachtsinspanning aanzetten zal. Met
welk een vreugde en trots grepen we naar de eerste
nummers, welke de machine in 't leven riep. O zeker,
er mankeerde neg wel wat aan, zij werktenietdadielijk
onberispelijk, maar dat zou wel beter worden. Hoofd
zaak voor bet oogenblik was, dat er voor het eerst in
ons bedrijf een rotatie-pers draaide en op, dat heuglij
ke feit werd, daartoe door vriendelijke, verrassende
hand in staat gesteld, gaarne een glas geledigd of
een versnapering genuttigd.
Ieder zal op dat oogenblik wel zoo zijn
eigen gedachten gehad! hebben. Eén uitte ze: onze
oude, trouwe Van der Waal, die bij die firma Herms.
Coster en Zn. gekomen is, toen deze eigenaresse werd
der courant over enkele maanden zestig jaar ge
leden.
„Och, meneer wat 'n verandering! Met z'n drie
ën maakten we toen de krant, die 's Zondagsmorgens
deor de menschen moest worden gebaald. Het hand*-
persje, dat nu bijl de zetmachine staat, gold toen al
voor een heele machine, men kon er 150 a 200 cou
ranten in een uur mee drukken. Het heele bedrijf
speelde zich af in een kleine ruimte en drie kwart
van de drukkerij' van nu was toen pakhuis, open
plaatsje, bleekveld' en zoo."
Ja, de oude heer had gelijk: het verschil is wel
groot De bekrompen ruimte van toen is uitgedijd
tot een flinke drukkerij, waarboven dit jaar een lich
te, ruime zetterij gebouwd is waar vele rappe handen
werk vinden, terwijl' er elders sinds 1907 nog een
zetmaohine staat die tegen een half dozijn zetters op
werkt, de hand'kracht ia vervangen door stoomkracht
en deze nu weer door electriciteit, het werk van het
eenvoudige handpersje, dat aan een mangel denken
doet, wordt thans verricht door een nieuwe gecom
pliceerde machine, die honderdmaal sneller werkt.
De meeste ingrijpende wijzigingen kwamen den
kaatsten tijd tot stand, hetgeeh natuurlijk het gevolg,
ia van den groei, die er in het laatste decennium in
de courant is gekomen. Bijna tien jaar is het nu ge
leden, dat de heer Andriessen zijn taak ala hoofdre-
Do nieuwe pers „Heureka"
De zetmachine „Linotype"
r- - mfmi
dacteur aanvaardde, een taak, die hij zich aldus had
gedacht, dat hiji het blad wilde maken „tot een or
gaan, waarin men den polsslag van het! gemeentelijk
leven kan hooren."
Hort heeft hij' zich slechts aan dia taak kunnen
wijden, maar hij heeft haar zóó uitnemend vervuld,
dat wij, die haar hebben voortgezet, enkel hadden te
zorgen, dat zij het plaatselijk blad bleef, hetwelk
zij onder zijn leiding geworden was. Maar naast de
handhaving van die plaatselijke beteékenis der Alk
maarsche Courant moest echter worden gedaan, wat
ongetwijfeld ook de heer Andriessen zou hebben ge
daan ind'ien het hem gegeven ware geweest: de cou
rant maken tot een blad voor de omgeving, tot een
orgaan ook, dat in de huisgezinnen gaarne wordt
ontvangen, omdat het in baknopten vorm het wereld
gebeuren zoo volledig mogelijk weergeeft. Door het
aantal correspondenten allereerst in de omgeving,
maar ook door het geheele land aanzienlijk uit te
breiden, door aansluiting aan meerdeer correapon-
dentiebureaux, door aanschaffing van tal'looze nieu
we binnenlandsche en ook buitenlandscba bladen,
door tal van andere maatregelen hebben de directie
en de redactie getracht de courant op te voeren tot
een vlug en goed ingelicht orgaan, dat aantrekkelijk
wil zijn voor de stad en voor een zich steeds wijder
uitstxek.kenden kring daaromheen. Dat streven is
tot dusverre op gelukkige wijze beloond: het aantal
abonné's in de stad' is steeds gegroeid en blijft voort
durend toenemen en ook in tal van plaatsen der om
geving is de Alkmaarsche Courant geleidelijk-aan
het meest gelëzen hl'ad geworden. Met dankbaarheid
mag worden geconstateerd, dat de courant in stad
en gewest van beteekenis is geworden voor de samen
leving. De adverteerders toönen dagelijks, dat zij de
waarde deir publiciteit van ons orgaan begrijpen.
Hier is een natuurlijke wisselwerking: wanneer een
courant steeds meer tracht te voorzien in de eischen
van haar tijd! en in de behoeften van haar omgeving,
breidt haar lezerskring zich uit en wanneer het getal
harer abonné's stijgt, worden bare adlvertentie-kolom-
men meer gelezen, krijgen de advertenties veel meer
effect, neemt vanzelf het aantal adverteerders toe,
hetgeen weer kan leiden tot verbetering van den in
houd' der ccpfrant. Met den bloei van een courant
zijn bij een modem beheer de belangen der lezers zoo-
De nieuwe zetterij.
Het handpersje waarop de courant een halve
eeuw geleden werd gedrukt.
wel als der adverteerders gebaat. Het juiste inzicht
bij de verantwoordelijke personen leidt er daarom ook
toe, dat er onafgebroken door wordt gestreefd! naar
verbetering. De eilectrificatie van het bedrijf, de
aanschaffing van de nieuwe rotatiepers zijn de laat
ste maatregelen die getuigen van toepassing van dit
systeem, het eenige, dat het mogelijk maakt dure
technische en redactioneele verbeteringen aan te
brengen, zonder den abonnementsprijs en den adver
tentieprijs te verhoogen. Want dit is mede de kracht
der courant geweest en beti zal het hopen we blijven,
dat de prijzen altijd gelijk gebleven zijn, voor de
abonné's of zij1 eenmaal, tweemaal, driemaal per week
of wel dagelijks verscheen, voor de adverteerders,
of de oplage klein was of wel almaar door grooter
werd.
De nieuwe pers roept ons een nieuw „Voorwaarts!"
toe. Zij maakt het ons mogelijk, meer bijbladen te
geven dan voorheen, wanneer het nieuws of de ad-
vertentie-toevloedl dit eischen. Zij' stelt ons niet
slechts in staat meer lectuur aan ba bieden, maar,
doordat het drukken zooveel sneller gaat, ook meer
nog dan voorheen het nieuwste nieuws te kunnen
geven. En eindelijk zullen onze lezers in .de stad
het aan haar te danken hebben, dat zij voortaan Vroe
ger hun blad thuis bezorgd' krijgen.
Ziedaar dus voor onze courant en voor allen die
er aan verbonden en er bij betrokken zijn, de groote
beteekenis toegelicht van het feit, dat als het ware
ligt tusschen de bladen van Zaterdag jJ. en Maan
dag j,.L
En ziedaar ook da reden, waarom wij meenden, on
ze lezers heden eens een paar kijkjes van het bedrijf
der Alkmaarsche Courant te moeten geven. Zij kun
nen op de hierbijstaande plaatjes aanschouwen de
nieuwe rotatiepers en het handpersje van een vijftig
jaar geleden. Zij1 zien de nieuwe zetterij, voorts d'e
'zetmachine met de beide machinezetters. En einde
lijk de „loopers", die wanneer per post en' peir spoor
de couranten-pakken naar de omgeving zijn geëxpe
dieerd, zorgen, dat de stadgenooten da courant in
huis ontvangen.
