DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
jannn te Alkmaar
No» 241s
Honderd en vijftiende Jaargang.
1913
DONDERDAG
16 OCTOBER.
Rijkspostduivendienst.
nu?
FEUILLETON.
Oeze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER fr ZOON, Voordam C 9.
op Maandag 3 November 1913.
Onder Suggestie.
Telefoonnummer 3.
BINNENLAND.
ALKMAARSCHE COURANT
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
De BURGEMEES TER der gemeente ALEMAiA.lt
brengt ter kennis van de lotelingen der Militie, die
in aanmerking wenschen te komen voor opleiding tot
verzorger bij den Rijkspostduivendienst, dat zij zich
daartoe vóór 10 NOVEMBER a.s. rechtstreeks moe
ten wenden tot! den chef van den Generalen Staf.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
Alkmaar, 13 Optober 1913.
(Ingezonden)
Het XXe "Wereldcongres voor den Vrede en de
XVIIIo Bijeenkomst der Interparlementaire Unie
zijn voorhij. De stad van het Vredespaleis heeft dé
internationale Vredescongressen in haar midden
gehad; ons land heeft mogen bemerken, dat de ope
ning van het Vredespaleis niet alleen overeenkom
stig de officieele voorschriften door de diplomaten-
kringen vormelijk is gevierd, maar voor honderden
Parlementsleden en honderden vredesvrienden uit
alle laudeu der wereld aanleiding is geweest, om naar
Nederland te gaan, om bij. de opening van het sym
bool der vredesbeweging te getuigen van hun onwan
kelbaar geloof in da verwezenlijking van hun ideaal.
Da internationale Vredescongressen zijn voorbij,
ïïöbben zijl een blijvend gevolg achtergelaten? Nog
steeds zijn er tal van personen, die niet kennen het
verschil tusschen deze Congressen en de officieele
Vredesconferenties; personen, die niet weten dat de
ze congressen niet anders kunnen zijn d'an een jaar-
lijkseli vereenigingspunt voor alle igoedwülenden,
waarop zij trachten hun denkbeelden weder meer be
kend te maken, hun onderlinge organisatie te ver
sterken, en waarop zij wenschen voor de toekomst
uitspreken, die door de officieele vredesconferenties
moeten vervuld worden. Voor wie miskent het ka
rakter der Congressen, zullen ook de Ha'agsehe bij
eenkomsten onbevredigend! zijn geweest. Ook na die
Congressen rommelt het nog in het Oosten, is er
van vermindering van 'bewapening in Europa geen
sprake!
Wie echter beseffen dat deze Congressen onmoge
lijk een verandering in de verhoudingen tusschen de
Staten rechtstreeks kunnen tot stand brengen, zij
zullen dankbaar erkennen het vele goede dat deze
Congressen hebben voortgebracht. Door de uitstap
jes naar Rotterdam, naar Delft, naar Alkmaar en
Amsterdam, naar Arnhem, door het concert in het
Kurhaus en de openbare vergadering in „Concordia"
zullen tal van personen voor het eerst iets van de
vredesbeweging hebben bemerkt en gehoord', en mis
schien daardoor tot belangstelling gebracht zijn. Het
is gemakkelijk met al de feestelijkheden den spot te
drijven en te zeggen, dat het dus weer een „echt
Congres" was, véél feest en weinig werk! Wie zich
echter bewust is dat de vredesbeweging behoefte
heeft aan d'e instemming d'er geheele bevolking, die
zal het Congres dankbaar zijn voor d'e uitstapjes, die
de algemeen© aandacht der bevolking hebben weten
te trekken, een aandacht die eerste voorwaarde is
voor de instemming!
Wat er gewerkt is? Het Vredescongres heeft over
Roman naar het Duitsch van
O. CROME SOHWIENING.
31) 0_
„Herinner je je dien niet meer Karei]zei Gesine
met tranen in de oogan. „Het is dezelfde stoei dien
moeder in de laatste maanden van haar leven heeft
gebruikt. Maartje heeft hem van hoven van den zol
der gehaald1; en mij dunkt, hij zal goede diensten
kunnen bewijzen totdat mijnheer Helpert ver genoeg
hersteld is en hij hem niet meer noodig heeft." Maar
tje, de dienstbode, een flink meisje, stond intusschen
nieuwsgierig toe te kijken op dien drempel van haar
zindelijk keukentje.
„Daar verdien je een extra kus voor, Gesine!" riep
de commissaris en wendde zich met stralende oogen
tot den jongen schrijver. „Kunt u nu niet begrijpen
dat ilc trctsch hen op mijn zusje?"
„Geloof hem maar niet", zei Gesine lachend, en
een lichte blos kleurde haar wangen, waardoor doctor
Helpert levendig herinnerd werd aan hun eerste ont
moeting. „Hij zal mij, nog ijdel maken door zijn on-
verdianden lof. Zorg liever dat onze gast uit dien
ongemakkelijken draagstoel komt en in dezen rolstoel
plaats neemt; die is veel gemakkelijker; wij wachten
u beiden al aan de koffietafel, tante Betty heeft alles
klaar."
Dit zeggende lie,p zij naar Maartje in de keuken
om den krachtigen bouillon, dien zij voor haar gast
had gereed gemaakt, in een grooten kop van oud-
Delftsch porcelein te gieten.
Ook tante Betty begroette den nieuwen gast met
groote hartelijkheid en daardoor verdween alle
schroomvalligheid die doctor Helpert misschien nog
vóelde. De zonnige, vreedzame kalmte in dit aardi
ge huisje, die uit ieder woord scheen te spreken dat
hij hoorde uiten, deed hem goed en gaf hem een hui-
de vraag, hoe de pers voor de vredesbeweging te win
nen, verschillende voorstellen aangenomen, die de
nationale vereenigingen ieder in eigen land nu zullen
moeten trachten uit te voeren. In de rapporten van
Fried en Le Eoyetr zullen zij belangrijke aanwijzingen
vinden, hoe te handelen.
Vredeaeongrea en Interparlementaire Unie beiden
hebben bijgedragen tot de meerdere bekendheid van
het voorstel der Amerikaansche Regeering, dat alle
Staten zich verbinden zullen géén oorlog te verkla
ren, dan na eerst het 'geschil aan een internationale
commissie van onderzoek te hebben voorgelegd.
Op het Vredescongres heeft Br of. Van Vollertho-
ven gelegenheid gehad, zijn internationale-politie-
denkbeelden te 'bepalen voor1 honderden buitenlanders
die, zooals het orgaan van den Duitschen Vresdes-
bond schrijft, aldus do internationale politiegedacbte
hoorden uiteenzetten „onder geiheel nieuwe en be
langwekkende gezichtspunten."
Da Interparlementaire Unie heeft over het vraag
stuk der voortdurende onzijdigheid van Staten in
teressante beraadslagingen gehouden en heeft
gedachtig aan de groote beteekenis van alJgemeen in
ternationaal verkeer voor den Vrede d;e invoering
van een algemeen© 6-cents port voor brieven over d'e
geheele wereld aanbevolen.
Op het Vredescongres, is dank zij Prof. Quidde's
arbeid de eerste stap gedaan, om dan algemeenen,
vagen wensch naar vermindering van bewapening te
kunnen vervangen door de aanbeveling van een be
paald omschreven dn bijzonderheden geregeld voor
stel»
Zoo hebben beide congressen opnieuw de aandacht
gevestigd op tad van punten van groot belang, en zul
len de Congressen ten gevolge hebben dat steeds
méér personen aan die punten hun belangstelling en
studiekracht schenken, aldus tot de eindelijke oplos
sing dier problemen medewerkend.
Wij, Nederlanders, mogen te meer dankbaar zijn
over den goeden afloop dier Congressen, daar deze
zonder eenigen twijfel onzen goeden naam van gast
vrijheid en van organiseerend vermogen hebben ver
hoogd. Maar thans geen rust van voldaanheid!
Ook van ons, Nederlanders, moge gelden, wat La
Fontaine in het Vredespaleis ten aanzien van de ge
heele Vredesbeweging zeide: „Met grooter wils
kracht nog hernemen wij onzen dagelijkschen arbeid.
Dit uur van rust en zegepraal aan het einde der
eerste periode mag voor ons slechts een hal'te zijn
op den weg, die leiden moet naar algeheele verwe
zenlijking van ons ideaal."
Wat staat ons dan nu in het bijzonder te doen?
Voor wie weet, dat rechtstreeksche hervormingen in
het internationaal recht slechts van de Derde Vre
desconferentie kunnen verwacht worden, staat het
antwoord1 vast: mede te helpeen dat de Derde Vredes
conferentie inderdaad, overeenkomstig de afspraak
van 1907, gehouden wordt in 1915 en dat de Interna
tionale Commissie ter voorbereiding hiervoor zoo
spoedig mogelijk wordt in het leven geroepen!
Het Vredescongres en dó Interparlementaire Unie
hebben beiden met groeten nadruk deizen wensch ge
uit, die' als nummer één staat op het program van
actie. Het Vredescongres voegde daaraan toe den
wensch, dat de Nederlandsche Regeering, indien van
andere Staten geen initiatief uitging, hiertoe de
nood'ige stappen zou doen. Het Vredescongres droeg
den Nederland&cben Vredesbonden op, om alle krach
ten in deze richting bij de Nederlandsche Regeering
aan te wenden. Een „Internationale Commissie van
Voorbereiding voor de Derde Vredesconferentie!",
dit zij de algemeene leuze van de naaste toekomst!
selijk gevoeL En toen hij zich een uur later op het
heerlijke bed uitstrekte en de oogen d'icht deed, gaf
hij zich geheel over aan die heerlijke rust en kalmte,
dlie hem zoo weldadig aandeed. Hij had een gevoel
alsof hij thuis was.
Een luide, vroolijke stem wekte hem uit zijn slui
mering. Op den drempel van zijn kamer stond een
man met witte haren; van Rinschoten stond achter
hem. De oude hear keek hem door zijn blinkende bril-
leglazen aan en riep: „Daar hebben wij dus den
patiënt, dien ge aan mijn hoede wilt toevertrouwen,
niet waar van Rinschoten." En zich tot den zieke
wendende, zeide hij in ©enigszins gebroken Duitsch:
„Ik ben docter Wijnberg en weef reeds alles van uw
toestand af. Ik wil alleen maar even uw verbanden
nazien, misschien is er door het transport iets ver
schoven. Kijik, dat ziet er goed uit. Met de goede
verpleging, die u hier wacht, zul't u wel spoedig weer
op de been zijn. Het is een mooie dievenbende, die u
er daar in Rotterdam op na houdt» mijnheer de com
missaris."
,„Hoe vindt je hem?" vroeg tante Betty in de huis
kamer aan haar nichtje. „Het is frappant zooals hij
op Karei lijkt nu zelfs nu hij er bleek en zwak uit
ziet en een verband om zijn hoofd heeft"
Gesine knikte. Zij had een innig gelukkig ge
voel, waarvan zij zich geen rekenschap kon geven.
Van Rinschoten geleidde den huisdokter, dien de
familie jarenlang gehad haid, door het tuintje naar
het hek. „Zullen wij' u langen tijd! hier mogen zien
„Veertien dagen", antwoordde de commissaris,
„als er tenminste niets bijzonders tusschenbeide
komt. Waar moet je wezen?" riep hij een telegram
besteller toe, die voor het tuinhek bleef staan en
naar een huisnummer zocht
„Ik heb een spoedeischend telegram voor commis
saris van Rinschoten!" zeide de besteller met het te
legram in de hand.
„Die ben ik."
De man reikte hem het gesloten telegram over met
het ontvangstbewijs, dat van Rinschoten teekende
nadat hij vluchtig op zijn horloge gekeken had. Toen
EERSTE KAMER.
De heer Van der Lande (R. K.) door de Provinci
ale Staten van üverij&el benoemd tot lid) van de
Eerste Kamer, heeft die benoeming aangenomen.
INTERNAT. CONGRES VOOR ZONDAGSRUST.
H. M. de Koningin heeft zich op verzoek van de
Ned. vereeniging tot bevordering van Zondagsrust,
bereid verklaard als beschermvrouw op te treden van
•het in September 1914 te 's-Gravenhage te houden
derde internationaal congres voor Zondagsrust.
Z» K. H. de Prins is ©erevoorzitter van het con
gres.
PLAN 1913.
De centrale commissie voor Plan 1913 heeft dezer
dagen te 's-Gravenhage vergaderd, onder voorzitter
schap van jhr. Ch. F. van de Poll.
De secretaris» de heer G. S. de Clercq» deelde in
zijn verslag mede, dat het vreemdelingenverkeer, dat
in geheel Europa dit jaar te lijden had van de gevol
gen van den Balkanoorlog» de malaise in Amerika en
een hoogst ongunstige weersgesteldheid in de eerste
helft van het reissei'zoen, zich, zoodra deze laatste
factor in den loop van Augustus keerde, in buiten
gewoon groote mate heeft ontwikkeld, zoodat spr. o(p
grond van de hem verstrekte inlichtingen meent te
mogen constateeren, dat dit verkeer nog nimmer zoo
groot is geweest als in Augustus en September van
dit jaar.
Bovendien zijn er allerlei bijzonderheden, die de
verwachting wettigen, dat de reclame, die voor ons
land in den loop van dit jaar in het buitenland is
gemaakt, ook nog in het volgend jaar zal nawerken.
Spr. besloot zijn verslag met er op te wijzen, d'at
in den afgel'oopen zomer een groote mate van anerigie
op allerlei gebied is ontwikkeld, welke naast het nut
dat zij direct heeft opgeleverd ook voor de toekomst
nog vele goede vruchten zal kunnen afwerpen.
De vertegenwoordiger van de H. IJ. S. M. in de
commissie deelde mede» dat de maatschappij 'het aan
tal reizigers iru de internationale treinen op haar
'voornaamste grensstations had laten tellen en daar-
bij is gebleken, dat het aantal reizigers» dat de grens
heeft overschreden, buitengewoon groot is geweest
Zelfs in de slechte maand Juli was dit verkeer verre
boven het cijfer dór vorige jaren gestegen'; terwijl
over de maanden Juni1Augustus ongeveer 10 pet.
meer internationale reizigers vervoerd werden dan
verleden jaar. Over September zal dit percentage
zeker nog hooger zijn.
Wat het algemeen vervoer betreft (buitenlandsche
en binnenlandsche reizigers te zamen genomen), dit
was op de lijnen der H. IJ. S. M. van den zomer zoo
overstelpend groot, dat de meest optimistische ver
wachting is overtroffen-
De directeur van d'e Batavierlijn verklaarde, d'at
het vervoer op zijn lijn dn Juni en Juli met 2 pet., in
Augustus en 'September met 13 pet., het cijfer van
het vorige jaar heeft overtroffen.
De directeur van het nieuwe Erans Halsmuseum
te Haarlem deelde mee, dat hij van de opening op 15
Mei tot 1 October ongeveer 200.900 bezoekers had
gehad, van wie ongeveer 150.000 vreemdelingen. Op
vallend was het groot aantal, dat per automobiel
kwam, een bewijs dat er zeer veel welgestel'den ons
land hebben bezocht-
De heer D. Fockema, hoofd-consul' van den A. N.
W. B., verklaarde nimmer zooveel inlichtingen aan
automobilisten te hebben gegeven en wees er verder
op, dat ook meer dan voorheen ons land' langs do
scheurde hij, haastig het telegram open en zijn ge
zicht betrok. Het was een telegram van zijn chef en
luidde aldus: „Ga u onmiddellijk melden in den
Haag bij den minister van Binnenlandsche Zaken."
„Daar hebben wij het al!!" dacht van Rinschoten,
een weinig uit zijn humeur. „Dat! is nu de eerste
dag van mijn verlof 1 Het moet een lastig geval zijn
wanneer de minister er zich zelf mee bemoeit. Wat
zal Gesine zeggen?"
„Ik moet weer weg", zeide hij haastig dó woonka
mer binnentredende en wierp het telegram op tafel.
„Ik heb bevel van mijn chef dadelijk- naar den Haag
te gaan en mij' bij den minister te melden. De hemel
mag weten welke duivelsche streken ze nu weer uit
gevoerd hebben."
„Maar je komt toch terug?"' riep Gesine ver
schrikt.
Van Rinschoten haalde de schouders op. Hij haal
de een spoorboekje uit zijn zak. „Da eerste trein
vertrekt pas over anderhalf uur. Dan moet ik met
de stoomtram gaan. Wat zou dat nu weer wezen en
waarom moet ik daar nu juist bij zijn. Ze hebben
toch bekwame mannen genoeg in den Haag. Maar
tegen een dienstbevel kan men zich nu eenmaal niet
verzetten. „Adieu 1" riep hij en greep naar zijn hoed.
„Gelukkig rijdt de tram af bij de Rotterdamsehe
Poort, daar kan ik in twee minuten zijn."
Toen stormde hij de deur uit en liet de beide da
mes teleurgesteld achter.
In het Huis ten Bosch heerschte de grootste ver
warring en ontsteltenis. Eir had een vreeselijke scène
plaats gehad in de vertrekken der Indische gasten.
Het was slechts met moeite gelukt den Radja van
Mataram te weerhouden met eigen hand een bloedig
strafgericht te voltrekken aan zijn schatbewaarder,
toen hij vernam dat de zak met diamanten en kost
baarheden verdwenen was. De sidderende Javaan,
met zijn herculische gestalte, had' het leven alleen te
danken aan het feit, dat hij den vorigen avond' dron
ken geweest was en dat de Radja hem dós bij zijn
thuiskomst niet den eigenlijken schat had toever
trouwd, de kostbare kleinoodiën, die hij op het gast-
waterwegen werd bezocht. Verder verklaarde hij als
secretaris van de sub-commissie voor de huisvesting,
dat, dank zij d© bureau's voor logies, geen klachten
vernomen zijn, dat vreemdelingen geen goed ondier
dak hebben kunnen vinden en dat der commissie
evenmin gegronde klachten over overdreven hotel-
prijzen ter oore zijn gekomen.
Besloten werd, dat da ervaringen d'er commissie
zullen worden vastgelegd in een verslag, dat aan de
regeerïng zal worden uitgebracht.
In verband hiermede werd de vraag besproken, of
de werkzaamheid der commissie hiermede zou zijn af-
geloopan. Hoewel men algemeen van oordeel was,
dat inderdaad de commissie met dit verslag foTmeel
aan het eind van haar taak zou zijn gekomen, werd
toch van verschillende zijden er op gewezen» dat het
te betreuren zou zijn, wanneer de eenheid van actie,
door dó commissie verkregen, weer verloren ging.
Betoogd werd, d!at het van belang zou zijn, indien: d'e
commissie hetzij zelve zou blijven bestaan, of althans
een permanente organisatie zou in het leven roepen,
waardoor ook voortaan meer eenheid' zou worden ge
bracht in de actie der vereenigingen en andere licha
men, die bij het vreemdelingenverkeer direct of in
direct betrokken zijn.
Na discussie werd aan het uitvoerend comité op
dracht gegeven, deze kwestie nad'er te overwegen en
daarbij overleg te plegen met degenen, die daarvoor
in aanmerking mochten komen.
Gemengd nieuws.
KERMISZONDAG IN EEEE HERSTELD.
Door den Raad der gemeente Eramaker is, schrijft
d© Tel., Dinsdag met 7 tegen 6 stemmen besloten,
den Zondag der Eraneker kermis, die in 1912, toen
de raad in meerderheid rechts was, was afgeschaft,
weder te herstellen. Voor stemden thans zes vrijzin
nigen en een Roomsch-Katholiek, tegen drie anti-re-
volutionnairen, twee Roomsch-Katholieken en een
sociaaldemocraat»
VAN EEN WITTEN KRAAL
Een viertal maanden geleden werd te Kexk-Driel
een witte kraai gevangen. Werd aanvankelijk voor
het zeldzaam diertje 15 geboden, allengs wilde
men er meer voor geven» Dezer dagen werd de vo
gel voor 250 verkocht. Toen echter de nieuwe
eigenaar er om kwam, was het dier juist den vorigen
nacht. overleden. Voor het doodle beestje werd
echter nog 40 gegeven. Men zal het opzetten.
VALSCHHEID IN GESCHRIFTE.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage veroordeelde
gisteren G. H. A. van Tr„ districtscommandant en
inspecteur der rijksveldwacht te Middelburg, be
klaagd van valsehheid in geschrifte en gebruikma
king van valsche geschriften ais echt, in zake zijn
declaratiën ten laste van het rijk voor de levering
van benoodigdheden ten behoeve van rijkspolitde-
vaartuigen, tot 8 dagen gev. sfcr. De proc. generaal
had dirie maanden geëischt.
DEI MlOORDENtAAR?
Omtrent den man, die zich gisteren bij de Amster-
damscha politie aanmeldde en Franciscus Dijkman
maal gedragen had.
De ontsteltenis nam toe toen een der Balineezen,
die den tolk wilde gaan halen, terugkeerde met een
bericht, dat d© opgewondenheid van dan Radja ten
toppunt voerde. Een secretaris vloog naar den as
sistent, die bleek van ontsteltenis toesnelde» Van
Linteloo een zelfmoord gepleegd de Radja besto
len dat waren berichten die loodzwaar nedervieleu
op de schouders van den Indischen ambtenaar. Ge
lukkig verloor hij: zijn tegenwoordigheid van geest
niet. Hij gaf zijn secretarissen bevel de nieuwsgie
rige bedienden en lakeien op een afstand te houden
en begaf zich dadelijk persoonlijk naar den Radja om
te vernemen hoeveel) het verlies ongeveer bedroeg.
Een weinig gerustgesteld! door het 'bericht, dat de
onschatbare kleinoodiën van den inlandschen vorst
door een gelukkig toeval! niet waren gestolen, was
hij eerst in de veronderstelling dat de zelfmoo-rd van
zijn tolk in verband te brengen was met de misdaad.
Zijn secretaris was dó eerste dia een bloeddroppel
vond op de vensterbank van het vertrek, en toen hij
het venster aldus nader in oogenschöuw nam, kwam
hij tot dó overtuiging, dat de inbraak van buiten af
moest zijn geschied. Daarom telegrafeerde hij dade
lijk naar het politic-bureau en liet dien chef verzoe
ken onmiddellijk in het Huis ten Bosch te komen.
Deze verscheen zoo snel1 als zijn paarden maar
loopen konden. Ook hij was in d'e hoogste mate ont
steld over hetgeen was voorgevallen en reed dadelijk
naar den minister om dezen te melden wat er was
voorgevallen. Hij verzocht den a&sistent-residónt
door een zijner secretarissen een lijst te laten opma
ken van hetlgeen er vermist werd); tevens gaf hij het
bevel dat geen der in het Huis ten Bosch aanwezige
personen het paleis mocht verlaten, voordat hij ver
dere maatregelen genomen had.
De minister besprak dó zaak dadelijk met zijn
ambtgenoot van koloniën, die er niet minder door
ontsteld was. Deze diefstal kon al de hulde en het
eerbeto-on d'at men den gevaarlijken heerscher van
Lombok had bewezen, overvleugelen en het succes
totaal vernietigen. Terwijl dó minister van koloniën
zich dadelijk naar den Radja begaf, hem het diepe
leedwezen van d'e Nederlandsche regeering betuigde
over den diefstal en hem beloofde de som uit te be
talen die de kleinoodiën waard waren in geval ze niet
teruggevonden werden, hield de minister een confe
rentie met den chef der geheime politie omtrent de
maatregelen welke genomen moesten worden.
(Wordt vervolgd).