DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE BUS VAN HOUTEN '5
Rona
RECHTERHAND
VAN DE ZUINIGE HUISVROUW
No, 246.
Honderd en vijftiende Jaargang.
1918
WOEPSDAG
22 OCTOBER.
Journalistieke Excursie.
Cacao
15 DE
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk 11,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Qroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
VAN HOUTEN 'S
ZUIVER OPLOSBAAR
BINNENLAND.
ALKMAARSCHE COURANT.
i
I>it nummer bestaat uit 2 bladen.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
■AT K' M A A R brengen ter algemeene kennis, dat he
den op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het
aan hen ingediende verzoek met bijlagen van 1J. H.
VERMEULEN, orgelmaker aldaar, om vergunning
tot het oprichten van een electro-motor van 4 P. K.,
dienende tot aandrijving van machines voor het ver
vaardigen en hexstellen van orgels in het perceel
Achterweg, Wijk O, Ho. 3.
Bdzwaren tegen deze oprichting kunnen worden
ingediend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling
op Dinsdag 4 November e.k., 's voormiddags te elf
uur en schriftelijk vóór of op dien. tijd. Gedurende
drie dagen vóór gemelden dag kan de verzoeker en
hij, die bezwaren heeft ingebracht, op de secretarie
dezer gemeente van de terzake ingekomen, schriftu
ren kennis nemen.
Alkmaar, 21 October 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
D'ONATH, Secretaris.
VII.
PARADE;.
Donderdagochtend, d'en dag van ons vertrek uit
Weenen, zou er ter gelegenheid' van de herdenking
der voi'kerenslag bij Leipzig een groote parade gehou
den worden; invitatiekaarten om deze plechtigheid,
waarbij die Keizer tegenwoordig zou zijn, te kunnen
bijwonen op de voor den gemeenteraad gereserveerde
tribune, werden ter onzer1 beschikking gesteld. De
parade was om 10 uur vastgesteld en het vertrek der
N-ed'eriandsche journalisten uit Wieenen om half
'waalf. Het zou d'us een stuivertje op zijn kant zijn
5f we dien trein naar de Semmering nog zouden ha-
en. Maar er waren nog meer bezwaren: voorgeschre
ven was rok en witte das, en aangezien d!e plechtig
heid, gelijk dat hij1 parades te doen. gebruikelijk is,
n de open lucht zou plaats; hebben, „vox dem
Qenkmale dtes siegreiehen H-eerführera in den Ba-
freiungskampfen dés Jahras '1813, Eeldmarschaïls
Earl Eürsten zu Schwarzenberg'* gelijk het op d'e
iffioiteela uitnoodiging vermeld stond! behoorde
oij deze kleeding een hooge hoed'. In rok en "witte
ias te verschijnen, was voor geen onzer een bezwaar,
naar op een hoogen hoed' hadden maaT enkelen, maar
teer weinigen onzer gerekend1. Ei" was een oogienblik
aprake van om een twaalftal cylinders en gros in te
-'aan, maar óók met het o'og op den zeer krap toege
meten tijd en dta omstandigheid, diat niemand het
cordon politieagenten mocht pa-ssearen, alvorens de
Eeizer vertrokken was, zagen onlza collega1'® van het
bijwonen der plechtigheid af: bohalve twee, waar on
der ge toekende er een van wasi Met hoogen hoed' dus
getooid en 'begeleid door een jong „consipist" dier
Gewer'be- en Handtelskammar, dr. Ertl, die ons al de
diagen van ons Verblijf te Weenen op zullk een sym
pathieke wijze tot gids had gestrekt, togen wij naar
de SchwarzenbergplatZ, waar de tr-oèpen reed's ston
den opgesteld en waar het van generaals wemelde,
allen kenbaar aan de groen-geverde steken, da 'kleur
groen, wederom in verschillende nuances al naar ge
lang de diverse rangen van generaal, waarover het
Ooistenrijksche leger beschikt.
Een excellente plaats werd ons aangewezen, van
waar wij dan ook den Keizer op geen tien pas af-
etands hebben gezien; vlak bij het ruitar-standbeeld
van den Veldmaarschalk, den vorst Karl Schwarzen
berg, den held) van 1813, waren ter weerszij dén tribu
nes, met alléén staanplaatsen, opgericht; die rechter
voor de raadsleden, waar het ook ons vergund werd
plaats te nemen, de linker voor de ministers, het
corps diplomatique, dlei généraals en vlak tegenover
onze staanplaats, in een afzonderlijke loge, de familie
Schwarzenberg, vertegenwoordigd door een tiental
leden, allen in uniform, één, de jongste, nog in het
tenue van cadet. Achter dieze tribunes stelden zich
de vertegenwoordigers van verschillende regimenten
op, dragende de oude standaarden uit den slag van
Leipzig, gescheurd, aan flarden, met kogelgaten
doorboord en allen met eiken kransen omhangen.
Prachtig was de opmarseh d<ezér vaandeïwachten,
iedere banierdrager geflankeerd d'o-or twee officieren,
de sabel getrokken, in groot uniform, de helmen
gelijk alle manschappen, die aan deze parade deelna
men met een bescheiden takje levend dennen
groen getooid. Telkens trokken weer nieuwe regi
menten Voorbij, in steeds wisselend uniform: de
zware cavalerie met hun bont omzoomde donkerblau
we j-a-sseu, gouden tressen om hals èn over d'e horst,
de zware, goudbekapte helmen diep over de oogen;
de Uhlanen in hun gracieuse uniformen, de karabij
nen schuin over de rug, de artillerie in hun bruine
uniformen, de infanterie, waaronder, voor ons vreem
delingen, speciaal interessant waren de Bosnische
troepen, met als hoofddeksel de roode fez met zwaTte
afhangende kwast. De beide tribunes vulden zich al
meer en meer met 'belangstellendende kardinaal
aartsbisschop verscheen in geestelijk ornaat, een rid
der der Duitsche ordle in het oude, rijke ridderge
waad, e)en Ho'ngaarsch edelman in zijn romantische
nationale kleederdracht, de ministers met dten minis
ter-president aan het hoofd, die burgemeester en vice-
burgemeester der stad Ween'en, terwijl op het ballcon
van het aan deze plaats grenzende militaire casino
verschillende aartshertoginnen! d'e plechtigheid1 bij
woonden. Daar opeens, tegelijk met het doorbreken
d'er zon, „die Kaisersonne," heel in dé verte, een
flauw gerucht van menschengejuich, bijna onmiddel
lijk gevolgd door een eveneens nog heel uit de verte
opklinkend „Gott erhalte Franz den Kaiser." Er
ÏIjm ni in mimi mil in ihimIIHHIHIH
iiiiiiiiiiiiuiiiiniiiiiii.il, iiiiiniiiiiiiii
KAMERVERKIEZING AMSTERDAM IH.
In de gisteravond! gehouden vergadering van de
Vrijzinnig-Democratische Vereeniging werd besloten
het stellen van een candidaat voor de Tweede Kamer
in Amsterdam IH over te laten aan „Vooruitgang"
en den door die vereeniging te srtell'en candidaat te
steunen. De vrijzinnige kiesvereeniging „Vooruit-
gang" besloot den heer P. 'Otto candidaat te stellen.
komt nu beweging in de wachtende menschenmassa
de soldaten presenteeran de geweren, d'e standaarden
worden gebogen, de generaals tegenover ons saluee-
ren met de handl aan de steek, hoeden gaan neer.
Iets sterker klinkt nu het volkslied, overgenomen
door een meer nabij' opgestelde militaire kapel; de
Keizer nadert, maar langzaiam. Weer naderbij komt
het geluid' van muziekeen derde corps, dat zijn Kei
zer met het volkslied begroet; eindelijk, vlak bij ons,
klatert voor de vierde maal met schetterend kopérge-
luidl de Oostenrijksche nationale hymne en op den
hoek van den Karntnerxing verschijnt het eerste
hofrijtuig, een open victoria met gouden wielspaken
en op den bok dien populairen lijfkoetsier des Kei
pers, met daarnaast den lijfjager met gevederde
eteek. Verschillende andere victoria/s volgen: eerst
de troonopvolger met zijn adjudant, d'an de andere
aartshertogen, waaronder speciaal aartshertog Euge-
nius opvalt, da populairste onder allen, ben hoofd
grooter dlan da anderen.
Langzaam stijgt de oude Keizer uit zijn rijtuig;
ietwat gebogen is zijn gang, als gaat de oude man
gehukt onder da zwaarte van zijn veldmaarsohalks-
uniform en 't géwicht van z'n gr oen-bevederde stéék.
Hartelijk klinkt van alle zijden nu gejuich; nog
schettert het kop'er der militaire muziekkorpsen als
éen manneuzangvereeniging een cantate inzet. Rus
tig schrijdt da Keizer tusscben da beide tribunes
door, met langzame armheffing den militairen groet
brengend. Vóór het ruiterstandbeeld! van den h'eld
van Leipzig blijft bijl staani; op dat oogenblik zetten
alle muziekkorpsen het Oiostenrijksche volkslied' in,
bonken doffe kanonslagen do»or da lucht, stijgen
juichkreten uit de menschenmassa omho-ogj; rondom,
waar men ziet, flikkeren de bajonetten der tot saluut
naar voren geheven geweren in het zonlicht. Maar
rustig, als in zichzelf gekeerd, gaat de Keizer zijn
gang. Een reusachtige lauwerkrans met witte linten
wordt d'oor twee hofjageTa aangedragen en eigen
handig leigt de Keizer deze hulde neer aan1 den voet
van het monument. En terwijl heel het leger rond
om da geweren presenteert, da vaandels gebogen, heel
het gevolg en waar men ziet, alle officieren eerbiedig
salueeren, staat d'aar voor het reusachtig ruiterbeeld
de kleine, gebogen man, da bevende hand aan de
steek, als in gedachten verzonken, het hoofd eerbie
dig gebogen voor dé gróóte herinnering, die hier
wordt gevierd, de herinnering aan den slag, die aan
zijn volk, die aan geheel Europa den vrede heeft her
geven. Tot de laatste toon verklonken is, blijft hij
staan; dan kijkt hij, met knipperende oogen omhoog
naar het beeld, buigt zich nog even voorover om te
zien otf de krans wel goed l'igt en begeeft zich dan
terug; maar na enkele schreden keert hij weer terug,
wend't zich nu tot de familie Schwartzenberg, spreekt
elk hunner afzonderlijk aan, nu en dan met het hoofd
knikkend, goedig als een oude vader, tevreden over
de antwoorden van de al groote zonen. De oudste le
den. der familie, met hooge rangen in het léger, krij
gen dan hij het afscheid een hand; de jongeren knikt
hij even toe, als van uit de verte. Dan gaat de Kei
zer terug, spreekt nog hier en daar een generaal, een
minister aan; het oude, rimpelige gelaat, nog welge
vormd, alleen de vochtig-glanzende oogjes al d'iep
weggezonken onder het gefronsde voorhoofd, lacht
zoo nu en dan, maar kijkt meéstal ernstig, even soms
met 'n nerveuze trek om den mond. Achter hem, d'e
aartshertogen, zijn levendiger; groeten hier en daar;
spreken dezen en genen aan, krachtig handen-schud
dend. Dan schrijdt de stoet, gevolgd door alle ge-
noodigden, naar de Karntner-ring, waar onder een
hooge booglamp de Keizer de parade zal1 afnemen
aan de lantaarnpaal wordt, breedl uitwaaiend, de kei
zerlijke «standaard! géheschem eni het défilé begint.
Drie 'kwartier lang blijft de oudé Keizer staande zijn
troepen groeten, links van hem de aartshertogen,
rechts d'e généraals. Eerst komt de infanterie in pa
radepas; dan, prachtig te paard, db cavalerie; einde
lijk, met hun ratelende batterijen, de artillerie. Fiks
zien de manschappen er uit, kranig de officieren op
hun fraaie paarden, alles in volmaakte ord'e en tucht,
maar toch ook hier weer gemoedelijk. Bij hét voor
bijtrekken groeten de officieren met s-abelgroet de
ter zij'd'a staande kamera-den, een enkel vroolijk woord
iwordt heen en weer geroepen, maar db orde en regel
maat wordt geen enkel oogenblik verstoord. Ook het
publiek, kalm enl rustig, zond'er een zWeem van ge
drang achter de politie-agenten, houdt zich voorbeel
dig, verspreidt zich, nadat d!e Keizer vertrokken is,
zonder eenig lawaai; gem-oedelijk en ordelievend, zoo
als nu eenmaal het Weenscha vo-l'k is.
Tusscben de ministers wees onze begeleider ons
-den ministervan! buitenlandsche zaken, graaf Berch-
told. In zijn sombere, zwarte Hongaarsche kleeding,
met -om den hals de orde van het gulden vlies, stond
hij rustig de voorbijtrekkende troepen gade te slaan.
D.a-cht hij aan -de Balkan-crisis, aan zijn politiek,
waardoor tal van jonge levens, die nu zoo levensblij
voorbij trokken, gespaard zijn gebleven van een af
schuwelijken dood vóór de ves,tingen van Belgrado.
Nu reden zij daar heen, de jonge prachtkerels in hun
vlugge, sierlijke uniformen; wie weet, hoevelen buU-
ner uit den strijd! op leven en dood' daarin het moord
dadig Zuiden zoudén zijn teruggekeerd als Berchtold
den oorlog had doorgedreven, als daar niet op den
troon der Donaumonarchie de oude, „guter Kaiser
Eranz" gezeten had, smeekend zijn veldheeren om
hem, op zijn hoogen leeftijd den oorlog te besparen.
„Kein Krieg, ach, kein Kri-eg 1 aldus moet db Kei
zer hebben geraden1 aan zijn legexautoriteiten ich
bin zu alt fiir Krieg."
Na het défilé bezichtigde de Keizer ©en voor een
de oude standaarden en sprak die regim'ent-vertegen-
woordigers toe; dan steeg hij, vlak voor waar wij
stonden-, weer in zijn rijtuig en reedl weg onder het
gejubel van duizenden; db aartshertogen volgden
ieder hunner kréég gejuich, kreeg gegroet van hoe
den en zakdoeken. Om elf uur was db plechtigheid
«afgeloopen: een taxi bracht ons naar het station van
den Südlbabn,'waar onze collega's nog op het perron
stonden te wachten op den trein. Wij hadden de pa
rade nog net kunnen meemaken, zonder van het reis
programma af te wijken; ik breng aan db zorgzame
hand, die bij het pakken van mijn koffer mijn claque
niet vergat, hierbij openlijk mijn dank; den indruk
dezer plechtigheid! zal ik niet licht vergeten, den
ouden Keizer misschien voor de laatste maal van
mijn leven te hebben gezien.
Gott erhalte Eranz den Kaiser
G. v. R.
o/d. Semmering 16 October 1913.
H. M. DEI KONINGIN TE, AMSTERDAM.
Naar het Hbld. verneemt, heeft H. M. de Koningin
het voornemen, op hetl eindb d'eZer week gedurende
een tweetal dagen niet officieel in Amsterdam te ko
men. Hare Majesteit zal daarbijl -ondier anderen een
bezoek brengen aan de Koloniaal Aardrijkskundige
Tentoonstelling, aan het stoomschip Gelria v.an dten
Koninkl. Hollandschen Lloyd en aian de Toevlucht
der "V-ereeniging „Hulp voor Onbehuisden."
Hare Majesteit stelt zich voor, eenige heeren, zoo
wel uit de provincie Noord-Holland als uit Amister
dam, ten pa'leize te ontvangen. Hef schijnt in het
voornemen van Hare Majesteit te liggen, deze offi-
cieuse bezoeken te herhalen, zich biji dié gelegenheid
omtrent verschillende belangrijke onderwerpen te
laten voorlichten en daartoe telkens verschillende
heeren ten paleize uit te noodigem.
PANTSERSCHIP.
Wederom is bij het hoofdbestuur der Nederland
sche Vereeniging Onze Vloot een toezegging van een
particulier ingekomen, ditmaal voor 800, als bij
drage vo-or een eventueel aan de regeering aan te
bieden tweede slagschip voor In-die.
Voor ditzelfde do-el heeft een andter Nederlander
eveneens een bedrag beschikbaar gesteld, d!at even
wél nog niet mag worden genoemd.
ADBANIë.
De 'kolonel W. J. I. db Veer, co-mmandlant van het
3d-e regiment veld'-artillerie, en de majoor der infan
terie L. W. J. K. Thoms-on, oudi-li-d der Tweede Ka
mer, zijn door de regeering aangewezen om, in ver
band met het verzoek, Nederlandscha officieren1 be
schikbaar te stellen ter organisatie v,an de Albanee-
-sche gendarmerie, in Albanië een onderzoek in te
stellen. (N. R. Crt.)'
Gemengd nieuws.
PREVENTIEVE! HECHTENIS EN INDIVIDU
EELS VRMHEHX
Bij db mogelij ke niet zoo heel ver meer verwij der
de behandeling van een. nieuw Wetboék van Straf
vordering zal, schrijft het Weekblad van het Recht,
ongetwijfeld dé regeling der preventieve hechtenis
een der belangrijkste punten van bespreking moeten
vormen en ernstig moeten worden overwogen of de
ontworpen regeling de individueele vrijheid op vol
doende wijze beschermt tegen mogelijk verkeerd ge
bruik van h-are rechten do-or die justitia In verband
daarmede moet alle aandacht wordlen geschonken
aan de wijze, waarop die thans geldende bepalingen
door de justitie wo-r-den toegepast. Bijzondere inge
nomenheid daarover schijnt vooral in dien laatsten
tijd in vele kringen niet te 'bestaan.
Het Weekblad wijst op het bericht, d'at eenigea
tijd geleden iemand' een vijftal weken van zijne vrij
heid bero-ofd werd, terwijl thans mag wordlen aange
nomen, do-or db bekentenis van den vermoedelijk
schuldige, dat de eerstbedoelde persoon niet schul
dig was. Dit heeft aanleiding gegeven tot ongexustr
beid -en ernstig protest.
Of en in welke mate die protesten gegrond' zijn,
kan thans n-og niet wordlen beoordeeld. Het is mo
gelijk, dat de justitie destijds goede gronden voor
haar optreden had, terwijl thans gebleken kan zijn,
dat zij zjch op een dwaalspoor bevond. Eene rechter
lijke -dwaling behoeft niets te bewijzen tegen den
rechter, die haar beging; zij- dwingt alleen tot on
derzoek, of niet hij- eene andere wijze van proeedee-
ren die dwaling had kunnen zijn voorkomen. Men
heeft beweerd, dat in dit en in andere gevallen de
justitie zich aan machtsmisbruik en wetsverkrach
ting zou schuldig maken door de preventieve hechte
nis toe te passen in het belang van het onderzoek.
Deze bewering is rechtens eene onjuistheid. Hij dib
haar in een ingezonden stuk in het Handelsblad
(door ons -overgenomen Red. Alim. Crt.) uitsprak
db redactie verzuimde op de vergissing te vijzen
meende dat db preventieve hechtenis slechts was
toegelaten uit vrees voor herhaling óf uit vrees voor
vlucht. De geijkte formule, w-aaxbij1 meerendbels
slechts van die twee gronden wordt gesproken, heeft
hem parten gespeeld. De wettelijke formule, eene
gewichtige red-en van maatschappelijke veiligheid,
kan ook het belang van het onderzoek omvatten.
Eene gansch andera vraag is, o-f preventieve hechte
nis op dien grond! gewenlscht is. Zeker moet die zoo
genaamde Collusions-Haft uitzondering 'blijven en
slechts worden toegepast bij reeds -gebleken collusie
of ernstig vermoeden daarvan. Wij onderstellen ove
rigens, dat in het Alkmaansche gev-al da „gegronde"
vrees voor vlucht de reden voor de hechtenis zal ge
weest zijn.
DE VROUWEN HET KERKElIitJIK STEM
RECHT.
Ds. J. Thijs, pred. der Gereformeerde Kerk te Hat-
tem, zal, schrijft db Rotterdammer, volgen-da wteek
Maandag o-p een predikanten-conferentie te Zwolle
de stelling verdedigen:
Aan d'e vrouwelijke belijdende leden dar Kerk moet
het actief stemrecht worden toegekend-.
KAASMARKT OPGEHEVEN.
In de gisteren gehouden Raadsvergadering is,
meldt de Sch. Crt., met algemeene stemmen besloten
db Kaasmarkt o-p te heffen.
Voorloopi'g is ze ondergebracht in het gebouw db!
voormalige H. B. S. Bij db opening bracht de heer
Avis, voorzitter van 't permanente comité tot stich
ting van een Rijkstuinlbouwwintarschool boven het
UIT' SINTl PANCRAS.
Beroepen bij da Ned. Herv. Gemeente alhier Ds.
Nauta te Pairrega, uit 't tweetal, bestaande uit Ds.
Nauta en Ds. Engelsma te PaesenS.
Het bes-tuur der vereeniging „db Tuinbouw" al
hier heeft de levering van 565 witte en rotting-aard
appelmanden in 3 soorten gegund aan 'Gebns. Engel,
mandenmakers te Broek op Langendlijk.
UIT OOS'T-GKAETDIJK.
Tot kerkvoogd! van de Ned'. Herv. gemeente te
Ooist-Graftdijk is benoemd de heer H. Prins, in de
plaats van den heer J. Peek, die, volgens rooster,
moest aftredbn, doch voor een herbenoeming niet in
aanmerking wilde komen.
UTT HENS1BROEK.
De bear J. Schotsman Jzn., alhier, is 'geslaagd
voor het examen van den cursus tot opleiding van
leiders vo-or Turmvereenigingen. Deze cursus w-0T>dt
te Zaandam gehouden; hij gaat uit van het gewest
N-óord-Holland' van heit Nedl Gymn-astiekverbond en
dient om te voorzien in hef gebrek aan geschoolde
krachten om de leiding op zich tb nemen van platte
lands gymnastiekvereenigingen.
Van de ruim veertig deelnemers slaagden een
twintigtal.
UIT HOORN.
De Rij'kstuinbouwwinterschoiol te Hoorn is giste
ren geopend! en is haar lessen begonnen met 20 leer
lingen.
