DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Oproeping onderzoek Verlofgangers.
No» 275
Honderd en
vijftiende jaargang.
1913.
DINSDAG
25 NOYEMBER.
)eze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Mestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
/oor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk 11,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Militie
Yrijdag 12 December
S^
zijn
enkele
doeleinden
waarvoor
Telefoonnummer 3.
STADSNIEUWS.
VOötf
Dit
ALRMAARSGHE
ODRANT.
jrlt ri»».«U_LLUM-,'.- IW -HIMI 1 I II ULHUL JtMI
Do BURGEMEESTER too ALKMAAR roept bij
deze op, da Terlofgangei# va» da militie
te land, binnen deze gemeente in heit register van
verlofgangers der Militie ingeschreven, aan wie uit
stel van bet onderzoek bedoeld bij art. 02 dier Mili-
tiewet tot een bepaalden datum is toegestaan, om
rich op
dezes jaars, des voormiddag» te 11 ure, te laten vin
den ten Raadhuize (vestibule) alhier, om aldaar
door of van wege den Militie-Oommissaris te worden
onderzocht, gekleed in unif orm en voorzien van al de
door ben van bet koxp's medegebrachte kleedimg- en
uitrustingstukken, van de wapenen, bet ledergoed, d<
reglementen en dienstvoorschriften, hem uitgereikt
benevens zakboekje en verlofpa».
De verlofgangers worden daarbij herinnerd) aan d<
navolgende bepalingen der Miliitiewet 1912.
Art. 74. Van bet oogenblik, waarop aan de man
schappen bij of nla hunne inlijving is bekend) ge
maakt, dat zij onder de militaire tucht staan, zijn op
die «manschappen der zeemilitie bet Crimineel Wet
boek en bet Reglement van krijgstucht Voor bet
krijgsvolk te water en op die der militie te «land bet
Crimineel Wetboek en het Reglement van krijgs
tucht voor bet (krijgsvolk te lande van toepassing:
lo. zoolang zij niet met groot-verlof huiswaarts
zijn. gezondén;
2o. ingeval zij met groot-verlof huiswaarts zijn ge
zonden':
a. zoodra zij, voor den werkelijken dienst opgeroe
pen, tor plaatse hunner bestemming zijn aangeko
men;
b. zoolang eenig onderzoek duurt, waartoe zij als
verlofganger zijn opgeroepen;
e. wanneer zij in uniform gelkleed zijn;
d. voor zooveel desertie betreft, zoodra zij inge
volge het bepaalde in art. 97 als deserteur zijn afge
voerd.
Art. 93. 1. De verlofganger verschijnt bij bet
onderzoek in uniform gekleed en voorzien:
a. van de tot zijne voorgeschreven uitrusting ver
der beboorende kleeding- en uitrustingstukken;
b. van de wapenen, bet ledergoed, de reglementen
en de dienstvoorschriften, hem uitgereikt;
c. van zijn zakboekje en van zijn verlofpas.
2. Hij staat bij bet onderzoek, en zoolang hij ter
gelegenheid' van bet onderzoek in uniform gekleed is,
onder de 'bevelen van den militiecommissaris.
Art. 94. 1. Onverminderd bet bepaalde in art. 74
ondier 2o, b en c, in verband' met het bepaalde in art.
93, tweede lid, kan hetzij' een arrest van een dag tot
zes dagen, te ondergaan in de naastbij gelegen pro
voost of bet naastbijzijndé buis van bewaring, betzij
een 'kwartierarrest van een dag tot zes dagen, te on
dergaan in eene kazerne, door den militiecommissa-
ris worden opgelegd aan den verlofganger:
lo. die zonder geldige reden niet bij bet onderzoeik
verschijnt;
2o. die, daarbij verschenen zijnde, zondier geldige
reden niet Voorzien is van al de in bet vorig artikel
vermeldb voorwerpen;
3o. die de in bet vorig artikel vermelde voorwer
pen bij bet onderzoek niet alle in dien vereisebten
staat vertoont;
4o. die een of meer der in bet vorig artikel ver
melde voorwerpen, aan een ander teebeboorende, als
de zijne vertoont.
3. I's den verlofganger kwartierarrest opgelegd,
dan wordt 'bij tot bet ondergaan van die straf in
wetkelijke» dienst geroepen.
Art. 96. De verlofganger, dlie zich niet onder
werpt aan ©ene hem door den militiecommissaris of
door de maritieme of militaire autoriteit opgelegde
straf, uitgezonderd 'kwartierarrest, wordt op schrif
telijke aanvrage Van den militiecommissaris of van
dia autoriteit, te richten aan den burgemeester der
verblijfplaats van den verlofganger, aangehouden en
onder verzekerd! geleide naar de naastbijigelegen prb-
voos't ef bet naastibijzijndle buis van bewaring over
gebracht.
Art. 90. De verlofganger, d'ie zich schuldig heeft
.gemaakt «an een der in art. 94, eerste lid', bedoelde
feiten, is, onverminderd de ia dat artikel vermelde
straf, verplicht op den daartoe door den militiecom
missaris te bepalen taj'dl en plaats voor dezen te ver
schijnen of opnieuw te verschijnen om ta wonden on
derzocht. Hierbij1 geldt art. 93 en, voor zooveel noo-
dig, ook het d'exde lid van art. 93.
Art. 97. De in art. 90 bedoelde verlofganger, die
niet overeenkomstig dit artikel voox den militiecom
missaris verschijnt of, voor dezen verschenen zijnde
zich daarbij schuldig maakt aan een der in art. 94,
eerste lid, ondér 2o., 3o en 4o vermelde feiten, wordt
in werkelijken dienst geroepen of gehouden voor den
tijd van ten hoogste 'twee maanden. Da duur Van
dezen dienst Wordt door Onzen Minister van Oorlog
bepaald.
Art.. 98. De verlofganger, die niet voldoet aan
eene oproeping voor den werkelijken dienst; wordt
als deserteur behandeld, zoodra hij ingevolge den laBt
van Onzen Minister van Marine, zoo de verlofganger
tot die zeemilitie, van Onzen Minister van Oorlog,
zoo dé verlofganger tot da militie te land behoort,
als deserteur is afgevoerd»
De Burgemeester Voornoemd,
Gv RTPPESTG.
WIJZIGING DER VERORDENING OR HET GE
MEENTELIJK WEIRKDOOZENEONDS.
B. en W. stellen voor te besluiten de Verordening
op het Gemeentelijke Warkloozenfondsi te wijzigen
als volgt:
de artikelen L 7. 8, 9 en 17 worden ingetrokken en
vervangen door artikelen van dlen volgenden inhoud:
Art.. 1. Het gemeentelijke werkloozenfonds beeft
ten doel de verzekering van arbeiders en daarmede
gelijk te stellen personen tegen de geldelijke gevol
gen van onvrijwillige werkloosheid aan te moedigen.
Art. 7. De uitkeeringen bij werkloosheid) geschie
den in den vorm van bijslag bij 'die uitkeeringen, wel
ke door vereenigingen met rechtspersoonlijkheid' aan
bare te Alkmaar wonende werkloos leden worden ge
daan, of aan leden van afdeelingen van rechtsper
soonlijkheid bezittende landelijke bonden. De leden
moeten minstens 6 maanden in de gemeente woon
achtig zijn, ta rekenen van den dag, waarop zij van
hunne vestiging aan het bestuur dezer gemeente zul
len hebben kennis gegeven, indien zij' van elders ko-
ien.
Hij die lid is van meerdere vereenigingen, ontvangt
slechts den bijslag als lid' van één vereeniging.
Art. 8. De bijslag wordt' gegeven bij uitkeering
van vereenigingen, die voor deze uitkeeringen een af
zonderlijke -kas hebben, waartoe de wekelijkséhe bij
dragen van alle led'en gelijk moeten rijn.
Het hebben van een afzonderlijke kas is niet ver
plichtend' voor afdeelingen van rechtspersoonlijkheid
bezittende landelijke bonden, als deze zoodanige kas
bezitten.
De wekelijksche bijdrage van d'e leden eener veree
niging bedraagt minstens 10 oenten, tenzij de veree
niging ten genoegen van het fondsbestuur weet aan
te toonen, dat zij met eene mindere bijdrage haar
werkloosheidverzekering in overeenstemming met de
eischen dezer verordening kan brengen.
Geen bijdrage is verschuldigd gedurende den tijd
dat bijslag genoten wordt.
Art. 9. De bijslag wordt gegeven aan personen,
die bij he't intreden der werkloosheid sedert ten
minste zes maanden lid hunner vereeniging zijn.
Over de eerste week der werkloosheid wordt geen
bijslag gegeven. Deze wéék komt in een tijd' van 12
achtereenvolgende maanden slechts eenmaal in aan
merking.
Geen bijslag wordt gegeven aan dengene, die wei
gert voor hem passenden arbeid te verrichten. De
beoordeeling hiervan is aan het bestuur der vereeni
ging waarbij de werklooze is aangesloten.
Deze kan in hooger beroep komen bij het bestuur
van het gemeentelijk werkloozenfonds.
Art. 17. Hert bestuur treedt voor da eerste maal af
op 1 Juli 1915.
SELSKIP „FRISO."
Men 'schrijft ons:
In 'het café van mej. die Wed. Wagonaar gaf bo
vengenoemd! gezelschap Zaterdagavond haar lan
feestavond in dit seizoen. Het Bestuur bad om bet
doel dier vereeniging meer te bevorderen een anderen
weg ingeslagen dan tot 'dusverre de gewoonte was ge
weest. Het bad) zich n.l. in verbinding gesteld' met
de zuster vereeniging in dien Hélder „Selskip Qijs-
bert Japi'ks" en beidie Besturen waren overeengeko
men, dat „Gijsbert Japiks" in Alkmaar en „Eriso" al
hier op lateren datum in dén Hel'dier zou komen spe
len. 'En dat men er geen gras over liet groeien, is
Zaterdag j.l. gebleken, toen bet Helderscbe gezel
schap een gastvoorsteUling gaf ten 'behoeve der leden
van „Eriso" en da beloften dus in 'daden werden om
gezet.
Het zaaltje was geheel' met 'belangstellenden ge
vuld, ja bet bleek zel'fs wed' wat klein te zijn.
Het is zeker overbodig die „wi'r'klist" in détails te
volgen en weer te geven. Eiere wien eer© toekomt, bet
Selskip „Gijsbert Japiks" beeft blijken gegeven van
over goede krachten te beschikken, die in alle op
zichten berekend waren voor den taak, die zij vrijwil
lig op d'e schouders harfiden genomen.
Het programma dat bier en daar tintelde van hu
mor, werd op zeer verdienstelijke wijze weergegeven
en ontlokte den bezoekers daverend applaus. Er
werd uitsluitend in bet Friescb gespeeld, wat zeker
aanbeveling verdient mat bet oog op bet doel1: be
vordering der Eriesche taal. Gijsbert Japiks" kan
met voldoening op baar arbeid! neerzien zij heeft
in 'alle opzichten Ide leden van Eriso aan zich ver
plicht.
VOETBAL.
Alomaria's eerste overwinning. S. V. V. met 21
geslagen.
Ten aanschouwe van zeer veel pubEék en onder
begunstiging van prachtig voetbalweer beeft Alcma-
ria Zondag bare eerste overwinning in bet seizoen
1913'14 behaald. En werkelijk Alcmaria verdiende
■een kleine overwinning. Er werd met veel meer
vuur gespeeld dan bij' vorige wedstrijden. De nieuwe
opstelling voldeed wel goed. De reebtsachterspeler
en middenvoor zullen, indien zij nog wat meer inge
speeld zijn, bruikbare krachten blijken. Verdediging
en halfl'inie w'aren heel' goed'. De rechtsbuiten speel
de gisteren zijn besten wedstrijd', terwijl' die linker
vleugel in de eerste hedtft te langzaam was. De alge
heel® indruk was gunstig. Bestuur en elftalcommis
sie hebben bun onvermoeid werken, om een goed
elftal in 't veld te brengen, eindelijk met een ver
diend succes bekroond! gezien. S. V. V. is Van de
zelfde kracht als Alcmaria* doch haar spel is for-
scber. Meermalen moest die scheidsrechter een vrije
schop tegen enkede spelers geven.
S. V. V. trapte om over tweeën af en 'teerste
kwartier behield zij de overhand. Wélldlra zag zij
baar werken met een mooi doelpunt beloond. Men
V. t
«i J
M0NKEY BRAND
'kan gebruikt worden-
Voor het schuren van keukentafels en vloeren.
Om vloerzeil helder en glansrijk te houden.
Om geverfde oppervlakten zoo goed als nieuw te maken,
Voor messen en vorken, aardewerk, porceleln en émaille.
Voor badkuipen, onverschillig van welk metaal.
Voor ontelbare dingen, te veel om op te noemen.
vreesde weer ecu nederlaag voor Alcmaria doch zie,
na dit doelpunt was bet overwicht der Schiedammers
verdwenen en bracht de rechtsbuiten van Alcmaria
enkele malen bet 8. V. V.-doel in gevaar. Een paar
goede schoten werden gelost en eindelijk wist de
Alkmaarsche voorhoede na eenig heen en weer ge-
trap, op vrij' gelukkige wijze gelijk te maken. Doch
Alcmaria was niet tevreden, zij wilde de leiding.
Haar pogingen strandden echter op de goede verde
diging van S. V. V. en met de pauze wa.s de stand
nog 11. 'tls zeer begrijpelijk, dat zich in de twee
de helft een geanimeerde strijd ontwikkelde, om de
ieiding. Beide partijen spanden zich terdege in. Om
beurten moesten de verdedigingen reddend 'optreden.
Nad'at linker- en rechtervleugel van Alcmaria1 eenige
k'ansen ongebruikt hadden laten voorbijgaan, wist de
rechtsbinnen onder groot gejuich op verraderlijke
wijze den bal in 't Schiedamsche doel te werken.
Stand 21 voor Alcmaria, Er was nog een kwartier
te spelen. S. V. V. wilde tenminste gelijk maken en
drong Alcmaria op baar ispeelhelft terug. Zou aan
Alcm'aria op 'tlaatst do overwinning nog ontgaan:
Neen, de verdediging behield de overhand en toen de
scheidsrechter eindigen floot, was de eerste Alk-
nmarseho 'overwinning een feit geworden. Wij hopen
dat deze overwinning bet elftal van Alcmaria kracht
en zelfvertrouwen zal geven, d'ie bet in «staat stellen
oip «den go«eden weg voort te gaan. Tevens schenke
«men aandacht aan 'da bekende Engélsche regel:
„Nooit verandering in een winnend elftal."
Doordat Neptunus gisteren met 51 van de
«Spartaan verloor, neemt zij' thans de laatste plaats
in,
BADHUIS „HET WITTE KRUIS."
In de week van 17 tot 22 November zijn in bet bad
huis van „het Witte Kruis" genomen 73 kuipbaden,
82 regenbaden le klas en 151 regenbaden 2e klas,
tezamen 306 baden.
Ingezonden stukken.
Mijnbeer de Redacteurr.
Een zeer gelukkig denkbeeld was bet, dunkt mij,
van bet Raadslid Leguit, tién geprojecteerden ver
bindingsweg tusscben «kaasmarkt en Hof te bebou
wen, waardoor ©eau productief te maken ruimte wordt
verkregen, de pleinen 'bunnen afgesloten vorm kun
nen behouden en de stad een waiardig gebouw rijker
kan worden.
Of bet bijgevoegd) ontwerp even gelukkig was?.
De beer den Boesterdi stelt voor een prijsvraag uit
te schrijven. De ondervinding leert dat ook prijs
vragen wel eens tot een mislukking leiden, zooidat
men niet verkrijgt wat bedoeld wordt, i^.l. een doel
matige harmonische bebouwing, beantwoordend aan
bet doel 'en aansluitend 'bij' de omgeving. Een der
gelijke mislukking vindit echter meestal haar oorzaak
in den opzet en somtijds ook in een onjuist principe
door de jury vooropgezet. Zou een jury bij'v. in dit
geval meenen dat alleen! harmonie kan wordlen ver
kregen Idoor het bouwen in een soort verwaterde re-
naissance-stijl met mogelijk toepassing van uit bun
verband 'gerukte vormen van ons prachtige Waagje,
dan zal) die gewenscbte harmonie zeker niet verkre
gen worden.
Stelt ze zich echter op het gezonde standpunt dat
ons tijdperk van individueels kunst een werk moet
leveren dat èn oorspronkelijk is èn harmonieert met
de omgeving, dan kan een goed voorbereide prijs
vraag «een uitstékend middel zijn tot bet bereiken
van dit doel.
Mocht de Gemeenteraad het advies van den heer
den B» 'opvolgen, dan zal ze goed doen een commissie
te benoemen die zich bij den opzet in verbinding stelt
met één onzer groote bouwkundige vereeni gingen,
d'ie zeker zullen willen medewerken om bet stedelijk
schoon van' 'Alkmaar te bevorderen.
Met dank vo'or de plaatsing,
Uw IdW.,
1» GROEN".
Mijnheer de Redacteur.
Het doet me genoegen na inzage van uw courant
firma Spruit en Bakker, alsnu 't volgende te kunnen
opmerken.
De eerste opmerking'van de 25000 aanlegkosten
voor bet net te Uitgeest, dlie plotseling zouden ver
anderd zijn in 50.000, nu 'een deskundige was ge
hoord', is beslist minderwaardig en wel om d'e navol
gende reden:
De K. E. M. diende 2 geheel onafhankelijke be
grootingen in voor Uitgeest, waarvan de eene gold
een bovengrondsch net, de andere een ondiergrondsch
net. Nu was 't zaak voor de 'gemeente Uitgeest
hieruit eene keuze te dloen en werd1 het duurdere ,on-
dergrondsc'he net gekozen.
De Heeren Bakker en Spruit do'en 't nu in woord
en geschrift voorkomen, alsof zoo iets die gemeente
Uitgeest eigenlijk als een koude straal' water op 't
hooi'dl is gevallen en maken zoodoende op laakwaar-
d'ige wijze d'e betrouwbaarheid van de K. E. M. ver
dacht.
Dit middel nu, mijne Heeren, keert zich tegen U
zelve, nie't tegen ondergetee'kende, noch tegen d'e K.
E. M.
Het feit dl&t 't Raadslid! Hop (jarenlang verbruiker 4
van electrieiteit)) te Castricum, de grootste ijveraftr
voor een gasfabriek was, is op zichzelf vrij n'iets
zeggend, en kan afhankelijk van het stand'punt,
waarop men zich stelt, op zeer vcrschillenda wijzen
te denken geven»
U put daaruit die conclusie, dat zijn oordeel meer
waard is, dan d'e door mij aangehaalde Statistieken.
Maar ieder weldenkend! mensch zal mij' moeten toe
geven, dat juist die 'statistieken d'e gecondenseerde
daadzaken weergeven van millioenen en miÏÏioeneu
zielen en dus van oneindig meer waarde zijn dan 't
oordeel van ieder willekeurig raadslid.
Het statistische feit bijv. dat Amsterdam in 1013
weer 70.000 electrisdhe lampen aansloot, zegt zeer
veel.
Inderdaad werden door mij 2 heeren gasdirecteu-
ren voor mijne brochure over Castricum geraad
pleegd'. Het waren de beieren: E. J. Willekens, g»s-
direeteur te Eindhoven en F. Donkers, gasdirecteur
te Beverwijk, doch ik achtte 't niet noodlig die Hee-
r.en in mijne brochure te vermelden.
Wat nu voorts Bergen, Koiedlij'k en Uitgeest) be
treft, kunnen dé heeren Bakker en 'Sprayt gerust
zijn. Van Koedijk is 'tnu, na eene zeer kléine 'tijd
exploitatie, al zeker, dat bet een fimantieeï succes
zal zijn»
Van Bergen, wijst de begrooting over 1914 opge
maakt, volgens dé nu 'bekende gegevens van het be
drijf, op een in den evenaar staan, dus ''t hoogst
waarschijnlijk kunnen betalen van alle bedrijf suitga-
ven, vermeerderd! met rente en aflossing. Uitgeest
voorspelt veel' goedls, doch daar 't nog niet in bedrijf
is, zou 't vooruitl'oopen zijn op de toékomst mij nu
'hierover reeds uit'telaten.
Met een zeer gerust hart raad ik evenwel ieder bur
gemeester of raadslid), die omtrent deze gemeenten
gegevens wil hebben, zich eens te wenden tot de di
verse Burgemeesters dézer Gemeenten, die ongetwij
feld opwékkendö mededeëlingen zullen doen, betref
fende hunne electrisebe Gemeentebedrijven.
Wat Uwe vraag betreft, omtrent kleine gasfabrie
ken, die zal' ik overbrengen aan mijne heeren gas-ad-
viseurs en te zijner tijd behandelen.
De heeren Bakker en Sprayt weten! zeer goed, dat
ondergeteekendle nooit beweerd heeft of zal beweren,
dat de kwestie van bet electrisob koken is opgelost.
Neen, telkens hééft ondergeteekende 't in woord en
geschrift doen uitkomen d'at dit juist een zeer zwak
punt is van de electrieiteit en een zeer sterk punt
van bet gas.
Opmerkelijk is alleen, dat gij „gaziers" nooit of te
nimmer gesproken hebt van Uwe zwakke zijden, en
die zijn er ook.
Wat de drijf kracht door middel van gas betreft,
beeft londergeteekende nooit beweerd dat deze niet
gunstig kan zijn, doch alleen da't eléctrische drijf
kracht zeer veel' gunstiger ia»
En nu Uwe gasbedrijven.
Ik 'kan U slechts gélukwensehen met de uitkoms
ten, doch handhaaf mijne meening dat de gasfabriek
„Wormer" toch eene economische fout is; want
Worm'er had gas dienen te 'betrekken van Wormer-
veer, dan zou 't zeker nog voordeeliger zijn uitger
weest.
In Warmenhuizen had men gas moeten hebben van
de Langendijk en niet door middel van een eigen
