DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
im
Ig. 284
Honderd en
yflMend© jaargang.
VRIJDAG
5 DECEMBER
EEUILLETO S.
De Ziel van Margaret Rand®
Binnenland
Leze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het gehede Riffe fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij- groote contracten rabat. Qroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
Sfaauat «ra L. L MEAD®.
87)
S December.
Zal de Decembenstorm Tan 1013 in Duitseh-
land brengen, hetgeen die Novemberstorm van vijf
jaar geleden beeft aangekondigd?
Men herinnert zich waarschijnlijk hoe in d)e sombe
re Novemberdagen van 1906, toen die interpellaties
over het opzienbarend Daily Telegraph-interview
van dien Keizer op de agenda van den Rijksdag ston
den, de Keizer zelf ter jacht was in Donaueschingen.
En thans, nu bijna ieder zich afvraagt, hoe het
toch mogelijk is, dat de regeerinlg van een groot, be
schaafd, bloeiend rijk, een wig gaat dlrijven in het
volk, zich van de bevolking vervreemdt door schei
ding te maken tiusschen diegenen, die met een uni
form aan en da anderen, die in een werkjas voor het
vaderland! leven, thans vertoeft de Keizer andermaal
in Donaueschingen, buiten de sfeer van de eigen-
lijke regeering, blootgesteld' aan intieme invloeden
van raadgevers, dia geen verantwoording dragen.
Daar gindler hebben hooge militairen als de minister
van oorlog v. Ealkenbayn en de commandeerende ge
neraal Deimling dien Keizer overtuigd, dat het aan
zien van het leger boven alles moet gaan, dat dit
aanzien het hoogste recht in het rijk moet zijn. En
de verantwoordelijke rijkskanselier, da stadhouder
van Straatsburg zij worden eerst geraadpleegd als
bet keizerlijk woord, bet noodlottige keizerlijk woord,
bij monde van den minister Van oorlog reeds gespro
ken is.
Onverantwoordelijke raadgevers en dan een
heerscber met een .temperament als Wilhelm Hl
Toen het persoonlijk bestuur van den Keizer in
1908 te sterk op den voorgrond trad, kreeg de Rijks
kanselier von Bliloiw de toezegging van zijn heer en
meester, dat deiza voortaan zijn voornaamste taak zou
zien in een vaste politiek onder handhaving van de
grondwettige verantwoordelijkheid). Da tempera
mentvolle redevoeringen zijn van dien tijd zeldzamer,
de hofberichten korter geworden. Maar de waariijk
oonstitutioneele aera is niet gekomen. En de rijks
kanselier van thans laat zich in Donaueschingen de
politiek voorschrijven en gaat eerst naar dia nood
lottige plek als het onheil reeds is toegebracht.
Terwijl hij gisteravond naar den Keizer reisde
heeft de Rijksdag een motie van wantrouwen tegen
hem met zoo'n verpletterende meerderheid aangeno
men als nog nimmer is voorgekomen! 293 voor, 64
tegen, 4 onthoudingen. De motie zelf deert dien
Rijkskanselier niet. De verpletterende meerderheid
kan zijn positie niet aantasten. Maar zij kan hem
wellicht helpen bij: de beantwoording van de vraag of
hij da verantwoordelijkheid voor het regeer ingsstel-
sei nog langer kan dragen, het xegeeringsstelsel, dat
feitelijk niets anders is dan het brute sabelabsolutis-
me. Meer dan ooit dreigt thans het Duitsche volk
gevaar en daarom is het tenslotte toch weinig betea-
kenendl voorval te Zabero geworden tot een gebeur
tenis, die in de haele beschaafde wereld de gemoede-
(Nadrak verbodan).
Haar kamenier Clair wachtte op haar. Zooals men
weet was Clair in het bezit van een geheim en zij
wilde daarvan zooveel mogelijk profijt trekken. Had
zij niet gezien, dat Margaret twee portretten uit het
album van mevrouw Mansfield nam en die verbrand
de? Was zij niet getuige geweest van die korte,
maar veelzeggende scène? Clair had1 iets over zich,
dat Margaret tegelijk aantrok en afstiet. Haar be
kwaamheid was aan geen twijfel onderhevig. Zij' was
een eerste-klasse kamenier, zij bezat talent, smaak,
en vond het met haar kunstzin een genot om zulk
een mooie vrouw als Margaret te kleeden. Maar
Clair dacht altijd het eerst aan zichzelf en zij had
een verloofde tegen wien zij. over het feit, dat zij
haar rijke meesteres in haar macht had, had gezin
speeld. Mortimer, Clair's verloofde, had niet veel
overredingskracht noodig om haar te bewegen hem
te vertellen wat er werkelijk was gebeurd. Zij! ver'
diepten zich in gissingen, maar konden voor 'i
oogenblik geen. Verklaring vinden voor Margaret's
handelwijze ten opzichte van die portretten.
Toen het jonge paar uit Zwitserland terugkwam,
hadden zij1 een avond in de stad doorgebracht en
Clair had bij- dia gelegenheid een samenkomst met
Mortimer, die haar haar gedragslijn voorschreef.
Je ontdekking 'kan waardeloos zijn, maar ook
heel veel waarde hebben, verklaarde de sluwe man.
En nu moet jij zien uit te vinden, wat diie waard is.
Hoe moet ik dat aanleggen? vroeg Clair.
Vraag om een aanmerkelijke verhooging van
loon. Als zij dat weigert, dan moet je haar te ken
nen geven, dat ja iets omtrent haar weet, dat zij
zeker niet gaarne bekend! wil hebben. Breng haar
ren bezighoudt. Het is dan ook hoogstwaarschijn
lijk, dat de Rijksdag het niet bij de motie van afkeu
ring zal laten, als er thans niet te Donaueschingen
een beslissing valt, die in overeenstemming mag wor
den geacht met de diepgevoelde volksovertuiging.
Zij kan de begroeting van oorlog verwerpen, zij kan
weigeren het salaris van den rijkskanselier toe te
staan. Het lijkt haast niet mogelijk, dat de Rijksdag
vrede zou nemen met een oplossing, die hierop neer
komt, dat graaf Wedel! niet langer stadhouder van
het Jtüjksland en generaal von Deimling niet langer
hoofd van het militair© bestuur blijft. Doet het dit,
dan kan men hem met Dante verwijten, diat wat in
November gesponnen werdi, in December weer werd
uitgerafeld. Maar blijft da Rijksdag op zijn ötuk
staan, dan is het mogelijk dat tot stand) Ikomt in De
cember, hetgeen in .November reeds werd aangekon
digd. Tot heil ongetiw'ijfëld van het Duitsche volk
en tot eendracht van het rijk.
TWEEDEI ,K A MEK.
In de gisteren gehouden zitting zetteda heer d e
Meester t(,U. E.)j zijn algemeen© besciiouwingan
over de staatsbegrooting voort. Hij verdedigde de
verkiezmgsacti© der vrijzinnigen en 'die verhouding
tot de sociaal-democraten, fapr. geloofde niet, dat
het doei der rechterzijde niet was vernietiging v.an
de openbare schooi. Hiji wfees er' op, dat de liberalen
met gestreden hebben tegen het paedagogisch in
zicht van de voorstanders der bijzondere school, doch
dat zij alleen beter toezicht hebben geëieciit, nu de
staat subsidieert.
Hij sprak over de houding van de sociaal-democra
ten tegenover O© vrijzinnigen en de wijze waarop cie
crisis ia opgelost, fci.pr. deelde mede, dat de weige
ring van da socialisten om deal, uit te maken van net
ministerie de liberalen zeer heeft teleurgesteld.
Waarom heeft de heer Troel»tra aan 'die Koningin de
vorming van een gemengd kabinet aanbevolen, in
dien hij steeds een vrijzinnig extr,a-parlementair ka
binet heeft gewenscht, van welks komst hij bovendien
zoo zeker was.
fcjpr. besprak daarna o.m. den aard van het kabinet
en zijn program-teischen en gaf het onderscheid aan
tusschea de vrijzinnige en de socialistische politiek.
Ten aanzien van de evenredige vertegenwoordiging
uitte spr, het vertrouwen, dat da regeering niet op
het rapport der staatscommissie zal wachten met
haar grondwetsherziening, indien dat rapport niet
binnen eenige maanden verschijnt.
Spr. achtte evenmin al» het algemeen kiesrecht
het staatspensioen een socialistische eisch. Hij vroeg
of de regeering met de staatscommissie voor het on
derwijs beoogt een onderzoek van het geh'eele ond'er-
wijs-vraagatuk, en of de regeering eventueele voor
stellen van de commissie in wetten zal belichamen.
De heer De Geer (C.-H.) uitte als zijn mee
ning, dat het ministerie de kenmerken draagt van
een gewoon parlementair kabinet.
Spr. waarschuwde tegen een al te sterke verhoo
ging van het successierecht in de reehtelijn en zei,
dat de beoordealing van de Grondwetsherziening ten
aanzien van het kiesrecht niet afhankelijk moet zijn
van een wijziging van art. 192.
aan 't verstand, dat je stilzwijgen kan verkregen wor
den voor het meerdere loon, dat je vraagt.
Mijn meesteres is een dappere dame, zei de ka
menier. Het is best mogelijk, dat zij mij niet meer
loon wil geven en niets geeft om mijn bedreigingen.
In dat geval, zed! de man, moet je in overwe
ging nemen of het ook raadzaam is om naar de an
dere partij over te loopen.
De andere partij Wat bedoel je?
Je zei dat de portretten uit het album1 van me
vrouw Mansfield waren genomen?
Olair knikte.
Dan is mevrouw Mansfield de andere partij.
Dé kamenier dacht een oogenblik na en zei toen
bedaard:
Neen, ik geloof dat juffrouw Charlotte de an
dere partij is.
De beide geliefden spraken nog over bet een en
ander en namen toen afscheid van elkaar, maar Clair
vergat niet, wat Mortimer had gezegd en wachtte
slechts haar tojldl af om het in praktijk te brengen.
Het kwam haar voor, dat het juiste oogenblik daar
toe was aangebroken, toen ziji mevrouw Rand) hielp
bij het aantrekken van een van haar mooiste Parijzer
toiletten, of, zooals Clair ze noemde, scheppingen.
Mag ik een woord met u spreken, mevrouw,
vroeg ziji op haar zachten, eerbiedigen toon.
Zeker, Clair, zeil Margaret, die haar juist aan
keek en er zich over verwonderde, waarom zij deze
handige, knappe kamenier niet mocht lijden.
U geeft ma zestig pond in 't jaar, mevrouw.
Ja, zei Margaret op ietwat stroeven toon.
Ik ben arm, mevrouw Rand. Mijn opleiding te
Parijs heeft me veel geld gekost.
Je plukt nu de vruchten van die opleiding, zei
mevrouw Rand.
Ondanks haar zelf werd baar toon steeds stroever.
Zij wist als bij' intuitie, dat er iets onaangenaams op
banden wa& Je hebt me de verkeerde ceintuur ge
geven, Clair, zei zij.
'k Yraag wei excuus, madam. Maar om nu
rechtuit te spreken, mevr., ik wilde u vragen mijn
Toch meende spr., dat het ondier bekwame leiding
mogelijk zal zijn een formule voor het onderwijs in
de Grondwet op te nemen. Tot een oplossing kan
een staatscommissie z. i. veted bijdiagen.
De beer Duymaer van Twist (A.-R.) be
sprak de homogeniteit van de concentra,tie-par tijen.
Spreker kritiseerde de verkiezingspraktijken d!er
vrijzinnigen in Zwolle, Ridderkerk en Steenwijk, om
te conclu-deerien dat van een liberale triumph geen
sprake is geweest.
Spr. wees er daarna op wat in verband met de ver
kiezingsbeloften zal komen van verzorging voor den
ouden dag en verbetering der onderwijzerssalarisseai.
Het regeeringsprogram zal' voor vellen een teleur
stelling zijn.
De heer T' ij' d e m a n (V. L.); zeidle, dat bij de
vrijzinnigen een opleving van bet godsdienstig leven
is waar te nemen ials nooit te voren. Hun oppositie
is niet gericht tegteni het religieuse, maar tegen het
clerical©. Spr. ging da verschillende oorzaken van
den val der vorige regeering na.
De beschouwingen van den heer Troelstra over de
stemmenverplaatsing achtte spreker over het geheel
wel juist. Maar niet de vrij-liberalen hebben gepro
fiteerd van de stemmen der klaurlooze middenstof,
doch de concentratie, en daarom is aan den toevalli-
gen aanwas dar vrij-liberale zetels niet die beteekenis
te hechten, welke sommigen er aan 'gehecht hebben.
S;pr. weerlegde 'de grieven door rechts tegen de
gevoerde verkiezimgsaetie geuit en noemde het con
centratieprogram een eigen program.
Het verwijt van isipeculeeren op kerkelijke hartstoch
ten bad spr. ten hoogste verbaasd. Hij behandelde de
rol, welke de belangen der Herv. Keirk bij de vw.ier-
zingen beeft gespeeld.
Spreker resumeerde dat de verkiezingsstrijd
scherper is gestreden, omdat die onvrij heidlievende
politiek der kerkelijken daartoe aanleiding bad) gege
ven, maar dat die strijd van den kant der vrijzinni
gen den toets der critiek in alle opzichten kan door
staan.
Daarna behandelde spr. de oplossing der crisis en
besprak da ongemotiveerde weigering der portefeuil
les door de soc.-dem.
Heden zette bij zijn rede voort.
Gemengd nieuws.
DE MOORD IN DE DIAMANTSLIJPERIJ.
Een treffende bijzonderheid! is nog bekend! gewor
den in verband met den moord op den heer De Ruij-
ter, schrijft bet N. v. d. D. Er was in de diamant
slijperij „De Overtoom" al eens over gesproken, dat
't met bet o'og op mogel'ijken diefstal' wel wat ge
vaarlijk was, -diat de beer de Ruijter soms geheel al
leen in zijn kantoortje vertoefde. Men was daarom
op bet denkbeeld gekomen om dat kantoortje door
een electrische schel in verbinding ta brengen met
bet naastgelegen café van den beer S'mit. Met bet
aanleggen daarvan was juist begonnen. De schel
was echter nog niet gereed', toen die vreeseljke daad
plaats had)!
Gisteren werd bet stoffelijk overschot van den ver
slagen© op bet St. Barbararkerkbof ter aarde besteld.
De beer Eweg, directeur' idler slijperij' en nog iemand
voerden bet woord. Een -groot dteel van bet publiek
gedroeg zich allesbehalve waardig. Het drong uit
pure zucht naar sensatie zóó op, dat dJe ordebewaar
ders meermalen handelend moesten optreden, en bet
familielid, dat dankte voor de bewezen eer, zich ge
noodzaakt zag nadrukkelijk te verzoeken, uit achting
loon te verboogen.
Ik weet wat een kamenier gewoonlijk verdient,
zei Margaret. Je krijgt juist zooveel als je waard
bent.
De donkere oogen van bet meisje schoten vuur.
Ik ben meer waard dan ik bij u verdien, me
vrouw Rand, zed zij. Haar toon klonk gedempt en
scheen meer te zeggen. Ik zon willen, diat u mij
tachtig p'ond in 't jaar gaf.
Margaret zat een oogenblik volkomen stiL Zij was
nu overtuigd', dat baar kamenier meende, dat zij
baar in baar macht bad. Zij bad baar de portretten
zien verbranden. Als zij toegaf zou zij verloren zijn.
Het spijt me, zei zij na dlezen gedachtengang,
maar als je denkt, dat je tachtig pond in 't jaar kunt
verdienen dan moet je been gaan en die bij een an
der zien te krijgen. Ik ben niet van plan mijn ka
menier meer te geven, dan de som, die je nu ont
vangt.
Margaret's stem was kalm. Zij voelde baar hart
bonzen maar geen teeken van emotie was op baar
gezicht merkbaar noch in haar manier van spreken.
Zou baar kostbaar geheim dan toch waardeloos
zijn, dacht Clair. Ais bet niet om Mortimer was en
wat biji gezegd had, dan zou ziji dadelijk van baar
verzoek hebben afgezien.
U is altijd) goed voor mij' geweest, zei zij lang
zaam. Hier is bet niet alleen bet loon, maar ook
bet aangenaam tehuis, die uitstekende behandeling.
Ook is bet een genoegen - u moet bef me vergeven
om biji zulk een mooie dame als u is in dienst te
zijn. Ik zou er niet aan denken u te verlaten als ik
niet verloofd was en als mijn aanstaande maar wat
meer verdiende. Ik wil nu gaarne zooveel mogelijk
voor hem en ons toekomstig huishouden sparen.
Ik wist niet, d'at je aan trouwen dacht, Clair;
dan zul je me toch in elk geval spoedig verlaten?
Neen, mevrouw, wij kunnen in de eerste paar
jaren nog niet aan trouwen denken. Natuurlijk, als
u mij geen verbooging van loon kan toestaan, dian
moet ik er mij' bij neerleggen. Misschien vindt u bet
goed, dat ik bij' u blijf, totdat ik een andere voordee
voor den overledene kalm en rustig te zijn, en den
familieleden gelegenheid! te geven zich naar die rijtui
gen te begeven.
UIT' EGMOND AAN ZEtE.
Woensdag vergaderden te Eigmondl aan Zee de
ouders der kindleren, di'e in Alkmaar een der lagere
scholen bezoeken, om te protesteeren tegen die jiaar-
lijksehe extr a-beffing van f 18.
Allen waren bet erover eens, dat de -gemeente Eg-
mond -aan Zee voor voldoend Lager onderwijs te zor
gen beeft en dus- deze éxtra-heffing niet ten laste der
ouders moest brengen.
Ook van die gemeente Alkmaar vonden de aanwe
zigen bet -onverklaarbaar, dat ze bet aan de kleine
burgers uit da omgeving vrijwel onmogelijk maakt,
bun kinderen aldlaar naar de lagere school te zenden,
terwijl toch Alkmaar een -stad is, welker bloei nage
noeg geheel afhankelijk is van die omliggend© ge
meenten.
Een voorstel van de bijeenroepers der vergadering
om aan bet gemeente-bestuur v-an Egmond aan Z'ee
teruggave der gestorte gelden ,en intrekking van bet
betreffende raadsbesluit van 1911 te verzoeken kon
geen meerderheid verwerven.
Zonder uitzondering was iedhr van oordeel, dat,
gezien de toenemende drang naar beter lager ondier-
wijs in de gemeente, met kracht en MLem moet worden
aangestuurd! op bet stichten van een school' voor uit
gebreid lager onderwijs, aansluitende -op Ambachts
school, H. B. S., Gymnasium, Normaalschool en
Handels- en Industrieschool.
Het was aan de -aanwezigen bekend, dat een groot
aantal ouders -bereid waren een beduidend schoolgeld
ta betalen, indien ze bun kinderen, afgezien van de
kosten van schoolgeld, extra-toelage, tram-abonne
ment en middagvertering, niet meer den geheelen
dlag aan zïcbzelven wisten -overgelaten.
Een commissie van dlrie personen is beno'emd om
nadere informaties in te winnen en een goed1 gedocu
menteerd plan voor te leggen aan een oudiers-verga
dering, die binnen niet te langen tijd belegd zal wor
den.
Vervorming van de bestaande lagere school' kwam
ter sprake.
W-aar echter bet onvoldoende van het aldaar gege
ven onderwijs geenszins aan personen doch aan toe
standen is te wijten 'en wel in ,d© eerste -plaats aan
de zeer uiteenloopendie onde-rwij seiscben van ver
schillende lagen der bevolking, beschouwde de ver
gadering deze hervorming als iets, dat enkel teleur
stelling zal geven.
Enkele a-anwezigen schatten bet aantal leerlingen
van de te stichten U. L. O. School op vijftig zestig,
do-ch anderen die volgens bun zeggen dagelijks met
de bevolking in aanraking komen, wilden die -schat
ting op ten minste honderd) gebracht zien.
De vraag, -of bet gemeentebestuur bereid zou zijn
offers te brengen voor het onmisbare uitgebreidl la
ger onderwijs, werd door enkelen- gedaan.
Algemeen was men echter van oordeel, dat, waar
bet gemeentebestuur met lofwaard'igen ijver zich op
bet stichten van 'gasfabriek en waterleiding toeleg
de, bet aan een niet minder nuttige zaak als ondier-
wijs -en opvoeding wel zijn krachten zal willen wijden.
Mocht dit echter onverhoopt niet bet geval zijn,
dan zal geen enikel gemeentebestuur bestand) zijn te
gen een zoo sterken -drang van -de bevolking, als aan
wezigen in Egmond geconstateerd hebben.
liger betrekking heb gevonden. Misschien wil juf
frouw Charlotte Rand mij' wel helpen.
Niet waarschijnlijk, zed! Margaret. Juffrouw
Rand kleedt zich niet zoo dat zij een kamenier noodig
beeft, die tachtig pond per jaar vraagt.
En toch zou juffrouw Rand belang in mij kun
nen stellen, mevrouw. Olair ging nu met een zwenk
zoo staan, dat ziji Margaret aan zag. Haar eigen
gezicht was in de schaduw, terwijl op dat van Mar
garet bet licht viel. Ik ben arm, mevrouw, en ik
moet mijn kans waarnemen. Er is een album, dat
mevrouw Mansfield toebehoort. Geheel toevallig, zag
ik ik
Zwijg! zei Margaret, boe kun je zoo spreken!
Denk je ook maar earn oogenblik, dat je me geld kunt
afpersen? Begrijlp eens voor altijd', dat je met zulk
een handelwijze niet bereikt. Je zag iets, wat je
niet moest hebben gezien. Er waren twee portretten
-m, die men meende, dat mij als klein
kind voorstelden.
Zij stelden mij- echter niet voor. Mijn vader moet
ze bij vergissing naar Engeland gezonden hebben.
Ik bad een vriendinnetje en die stelden ze voor. Je
d'aedt iets gluiperig-s door tier blijven kijken, toen ik
die portretten verbrandde. Je kunt juffrouw Mans-
field nu op je verhaal vergasten. Ik zal -baar de
zaak later ook uitleggen. Maar nu sta ik er op,
Clair, dat je vandaag over een maand vertrekt.
Terwijl zij dia laatste woorden zei, keerde zij zich
bedaard om en verliet de kamen
De teleurgestelde Claiir stond verbluft naar de deur
te staren. Haar jionge meesteres bad' del bordjes ge
heel verhangen. 'Welk geheim ear ook aan die portret
ten mocht verbonden zijn, één ding was zeker, me
vrouw Rand1 was niet bang. En als mevrouw Rand
gieen vrees toonde, wat voor nut bad Clair dan van
haar geheim, van dat igroote geheim- met welks hulp
zij haar schaapjes op bet droge hoopte te brengen en
haar huwelijk met den geliefden Mortimer te bespoe
digen.
CWondt vervolgd.)
