m DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Monderd en TfffJiende jaargang. VRIJDAG 19 DECEMBER Zij, die zich met 1 Januari op dit blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers franco en gratis. De Directie. BINNENLAND. ARSC ATiTüM'A AT?, 19 December 1913. Nu bet er in Marokko weer gaat spannen, komt de merkwaardige figuur van Raisoeli op den voor grond. Z-ooals dezer dagen van den Sultan van Abessini'ë is gezegd, dat bij de meest gestorven beerscber der wereld is, zoo kan ook van Raisoeli worden getuigd, dat bij bet meest onderworpen stamhoofd is. Hoeveel malen beeft bij niet reeds zijn onderwerping aangeboden en zijn trouw betoond? Blijkbaar nog niet vaak genoeg.. Althans speelt hij ook nu weer de hoofdrol' in de gevechten, welke in bot Marokkaanscbe rifgebiedl worden geleverd. Raisloelii de naami beteekemt profeet beseft een goede opleiding genoten. In zijn vaderstad Ter toean werd bij als jongeling opgenomen in bet corps der tolba(studenten)i van de hoofdmoskee. Hoor vlijt en talent onderscheidde bij zich weldra. Hij ver wierf zich grooten naam als kenner en uitlegger van den Koran en bet scheen, dat bij zijn grootvader, den heiligen' Absalam Ber Raisoeli wilde opvolgen Maar spoedig bleek, 'dat hiji streefde naar aardscb ge luk en aardsche macht. Wijl bij1 echter geen rijkdom men bezat, besloot bij zich deze op diem in Marokko meer -gebruikelijken weg te verschaffen: bij werd straatroover. Het duurde niet lang of alle stammen Langs de kust sidderden voor hem em de Marokkaan scbe regeering zag zich genoodzaakt tot een espedi tie, welke eindigde met zijn gevangenneming. Hij werd in boeien geslagen en opgesloten in een ge vangenis op een vo,or de stad Mogador gelegen ei landje. Hrie jaar lang bleef bij daar. Toen zijn landsman Mohamed! Torres minister werd, wist -dleze zijn invrijheidstelling van den Sultan te verkrijgen. Raisoeli beloofde voortaan een eerlijk leven te zul len leiden. Doch nauwelijks bad bij zieb hersteld van de ontberingen van bet gevangenisleven, of bij ■werd weer bet hoofd van een roovende en moordende bende. Sultan Ab del Azie zag zich ten slotte ge noodzaakt de hoofden der Kabylen bij: zich te laten komen om bun te bevelen dien bandiet gevangen te nemen. Doch Raisoeli' was op da hoogte en toen de achttien stamhoofden Fez verlieten, werden zij' door zijn bende overvallen en tot den ïaatstem man ge ide^. Later was Kij in de gelegenheid zich op den |Sultan te wreken, aan wiens onttrooning bij: veel schuld beeft. Bij de internationalisatie van Tanger werd' bij tot pasja van Ar-zila benoemd. I'n die stad, gelegen aan die kust tussehen Tanger en Larasj, liet bij zieb ©en prachtig kasteel bouwen, terwijl bij- de Kabylen tot heerendlensten dwong en leefde als een Sultan. Thans wordt bij achtervolgd! door de Spanjaarden. Kolonel 'Silvestre begreep n.l. spoedig, dat Raisoeli •die Kabylen tegen bet Spaanscbe gezag ophitste en de kolonel, sindsdien generaal geworden, houdt voortdurend drijfjachten op den „profeet", dia in de vlucht zijn heil heeft gezocht. De Spaanscbe troe pen zijn thans bezig h'era te omsingelen. Maar Rai- isoeli beeft reeds dikwijls getoond, dat bij in bet pntsnappen een meester is en in de bergen een nog veiliger schuilplaats weet te vinden. Eerst heeft hij Marokko zelf, toen Engeland, Amerika en nog andere mogendheden van uit de bergen zijn voor waarden gesteld. En wanneer iSpanj© er niet in slaagt hem in banden te krijgen, zal er wel niets an ders opzitten dan aan de eiscben van dit zonderlinge heerschap toe te geven. TWEEDE KAMER. Bij de artiktel-sgewijze behandeling der Juistitie-be- grooting maakte de beer Klaar©-koper (S. D. A. P.) enkele opmerkingen over bet optreden van- de politie te Amsterdam op den herstemmingsavond. Hij pleitte voor een betere opleiding van de politie en meent verder, dat de politie-ambtenaar volkomen rechteloos is. Rechtspositie wil' spr., en geen rijkspolitie, doch zeggenschap van den gemeenteraad. De beer Menders (S. D. A. P.): wetea, evenals ook da vorige spreker gedaan bad, op bet aantal on ontdekte misdrijven te Amsterdam. Er hapert z. i. iets aan de politie daar ter plaatse. Heeft de min. iets gedaan aan da moordzaak van bet jongetje De Klerk, vroeg spr. Hij- was van oordeel, dat de politie bij- dia zaak op uiterst verwaarloozende wijze is opgetreden. Hij maakte ito verband daarmede eenige wenseben met betrekking tot bet personeel der politie kenbaar. De politiebewarimg was nog een punt, waartegen spr. zijn bezwaren richtte. De politie mag zich z. i. niet allerlei instructiebevoegdheden aanmatigen. De minister beantwoordde dien beer Kleere- koper met betrekking tot bet optredeto van d'e ge meentepolitie op den herstemmingsavond te Amster dam emi tot de recherche. 'Spr. zou wenseben een rijkspolitie-recherche, rechtstreeks ondier den procu reursgeneraal bij bet bof. In zake den kindermoord beeft de justitie alles gedaan, wat zij kon doen. Handhaving van de instelling der onbezoldigde rijksveldwachters acht d'e min. zeer wenschelijk. Hij zou het echter afkeuren, indien da onbezoldigde jachtopzieners premi'ën kregen voor opgemaakte pro cessen-verbaal en zal een onderzoek instellen. Daarna wa® aan d-e ordei de stemming -over die mo tie van d)en heer Nol-ens, luidend©: De Kamer, rekening houdende met -de bestaande wettelijke regeling in de arbeidswet-1911 ten aanzien van de particuliere bedrijven, de wenschelijkheid uit sprekende, dat ook de staat, waar bij1 zelf bij den post- en telegraafdienst als werkgever optreedt, door vrouwen geen nachtarbeid doe verrichten, gaat over tot d'e orde van den dag. De motie wordt verworpen met 44 tegen 32 stem men. Tegen stemde de geb-eele linkerzijde behalve de heer De Beaufort, terwijl van rechts tegenstemden de be-erfen Sehimmelpennimck, De Savornin Lobman -en Ankerman. In verband' met bet feit, dat d'e minister weigerde inlichtingen te geven -over die z.g. geheime uitgaven i(/ 2'50O) vroegen d'e sociaal-democraten stemming ,over bet desbetreffende artikel. Zij alleen stemden tegen. Het artikel werd met 57 tegen 14 stemmen aangenomen. Bij de afd. „kosten .van gevangenen en rijkswerk inrichtingen" vroeg de heler H u g e n b o 11 z (S. D. A. P.) een jaarverslag over het gevangeniswezen; aangezien de bestaande statistiek ni'et voldoende licht geeft. Ook van de tuchtscholen vroeg bij een jaarverslag. Voorts bepleitte de beer HugenhoTtz de uitbrei ding van vakonderwijs in gevangenissen) en rijkswerk inrichtingen. De Minister voelde, evenals de beer Hugen- holtz, veel voor een jaarverslag van bet gevangenis-, rijkstucht- en opvoedingswezen, terwijl ook in bet celstelsel misschien weil verbeteringen zouden .kun nen worden aangebracht. De boeren van Sasse van IJ s a e 11 (R.K.) en S m e e n g (IJ. L.) vroegen lotsverbetering voor de commiezen bij. de gevangenissen, de beer Tor Laan (S. D. A. P.) van d|e gevangenbewaarders. De Minister zei, dat herziening der tra-cte- mentsregeling van bet gevangenispersoneel in over weging is. De beer Men dels (-S. D. A. P.) vroeg rijksbe zoldiging van advocaten die pro, deoi pleiten. Nadat die Minister geantwoord bad, wer-d d'e begroeting aangenomen en de minister gelukge- wensebt. Daarna was aan -die orde hoofdstuk X der Staatsbe- grooting van Landbouw, Nijverheid en Handel, ter wijl geen algemeene beschouwingen werden gehou den. De heer Teenstra (V. D.) vroeg aan dien mi nister bet eerst die regeling van bet lagere landbouw onderwijs aan te pakken. Bij de afdeeling boschbouw en domeinen drong de heer T y dl e m a n (Y. L.) aan op een krachtige be- b-o ssching van staatswege. Spr. wilide dat de Staat den Grond, die daarvoor in aanmerking komt, be- boscht. Subsidies aan gemeenten voor dit doel zijn heel mooi, maar dit ontslaat den Staat niet van den plicht zijn eigen grondbezit te vegrrooten. Boschaan- leg is een zaak van gr-oota zorg en niet gering risico. Den laat.sfen tijd h'ebb-en dan ook belangrijke verkoo- pingen van gemeentegrond plaats gehad. Ook een beroep op bet particulier initiatief gaat ten deze niet. op. Daarvan is op dit gebied niet® t-e wachten. Financieel® motieven mochten z. i. niet als steek houdend worden aangemerkt om den Staat ervan te rug te houden. De minister van landbouw, handel en nijverheid, de heer T r e u b, zeid'e, dat van het particulier ini tiatief inderdaad niets te wachten is, w.aar een zaak alleen in het algemeen belang is, en niet in bet par ticulier eblang. De Minister hoopte, dat de heer Tyd-e-man ook op -ander gebied die waarheid zal blij ken in te An- Maar de Minister verwachtte wel wat van steun aan e-emeenten voor bebossching. Het ware intuss-ch-en wel gewenscht, dat de gemeenten ver plicht werden de bossch-en die zij hebben, te behou den. Na repliek van den heer Tydeman en dupliek van den minister werd de beraadslaging verdaagd. NIEUW DEPARTEMENT VAN LANDBOUW ENZ. De minister van waterstaat beeft aan de 'Tweede Kam-ex de definitieve teekeningen d'oen toekomen van die voor- en achtergevels van het aan het Bezui- d'enhout te stichten geb-ouw ten behoeve van bet de partement van, landbouw, nijverheid en handel, zoo mede een tweetal photografieën van een perspectief- teekening van den voorgevel. „SALUUT" EN „SALUT." Bij not-a van wijzigingen stelt die minister van ko loniën voor, in het hoofd van de suppletoire begroo ting van zijn departement voor 1912 in stede van „saluut" tie lezen „salut." Gemengd nieuws. WOONWAGENS EN WOONSCHEPEN. Blijkens bet afdeelingsverslag over bet w. o. hou dende een regeling betreffende woonwagens en woon schepen, bielden sommige leden eenj betoog voor een volstrekt verbod dier inrichtingen, al'tbans van woon wagens, als het eenige middel o-m bet gevaar voor besmettelijke ziekten te verminderen, de onzindelijk heid der bewoners te bestrijden, de opvoeding der kinderen in een andere richting te sturen, bet onder wijs te bevordleren, bet bedelvolk, dat deze inrichtin gen thans meerendeels herbergt, in nuttig© leden der maatschappij te vervormen. Voorts betoogden zij, dat bet vergunningsstelsel, door de regeering aanvaard, met groota toegeefelijk- heid is uitgewerkt. Buitengewoon toegeeflijk is bovendien de over gangsbepaling, diie den huidigen toestand feitelijk laat voortbestaan en in lengte van jiaxem bestendigt. Vele andere ledfen stemden geenszins met bet ver bodsstelsel in, maar hadden toch de uitwerking gaar ne eenig-szins straffer gezien. Door sommige leden werd bepleit bet denkbeeld lom hen, wier woonwagens of -schepen worden afge keurd, op verzoek of ambtshalve na het begaan van eten misdrijf of van een ernstige overtreding ter be schikking van de xegeerin-g te «tellen en ze onder te brengen in het thans leeg staand gesticht Veenhui- zen III. De kinderen zouden door tussehenkomst van de voogdijraden aan vereenigingen, kunnen wor den toevertrouwd. Andere Deden achten dit -op het terrein van de be delarij wet te liggen. EEN MOEDIGE REDDING. De voogd van Rottum, d'en beer Toxopeus, beeft met zijn motorboot vier van d'e opvarenden der ge strand© Noorsche bark Amazone, varende van Sunds- val-1 op Melbourne, gered. Aan bet verbaal van den voogd en de bemanning ontleenen wij uit het N. v. h. N. het volgende; Reed's ongeveer vier weken had- het schip met wind en zee te kampen, zood'at het weinig vorderde, Voor een paar dagen geraakte 'het biinnen de eilan den, waar bet ten slotte achter Pietersburg vastraak te. Dinsdagmorgen ontdekte de beer Toxopeus bet schip en begaf er zich met twee knechten in zijn boot naar toe. Ze konden het wriak evenwel ni'et naderen en moesten onverrichter zake terugkeeren. Woens dagochtend werd opnieuw een poging gewaagd, maar oo-k nu was die branding zoo hevig, dat bet schip niet te bereiken was. Weer besl'oot men terug te keeren, maar op bet wanhopig geschreeuw van de schipbreu kelingen waagden de drie mannen nogmaals een po ging d'ie met succes bekroond werd. Aan boord be vonden zich nog de eerste -stuurman, da tweede stuurman, twee matrozen en een bond. De menschen werden in de boot opgenomen; de bond' bleef achter. Toen de boot zieb verwijderde, begon bet dier zoo te janken, dat een van de opvarenden, met een touw om zijn lichaam gebonden, weer naar het wrak zwom -om het te halen. Tegen den avond bereikte men het zijl- huis ta Usquert. Drie van de mannen allen na tuurlijk nog druipnat waren zoo vermoeid en uit geput dat ze na een poosje -op den grond neerzegen en in slaap vielen. De hond zat tusechen hen in. De eerste stuurman was bij tijden half waanzinnig van overspanning. Aan armen en beenen moest meh hem dan vasthouden. Omstreeks 8 uur werden de ongelukkigen op een wagen naar Warffum vervoerd. Gisterochtend zijn ze over Delfzijl en Emden naar hun vaderland terugge keerd. De eerste stuurman, een man van 88 jaren, .re- tro-uwd en vader van vier kindleren, had reeds drie- ma al eerder schipbreuk geleden. Een der matrozen moest later ervaren, dlat zijn zuur verdiende pennin gen, 400 mark, op het wrak achtergebleven waren. Vijf van de opvarenden hadden reeds eerder bet schip verlaten en waren opgepikt door een Duitsche reddingsboot, verteldle die voogd. Als dit waar is, zijn dus alle 18 opvarenden gered. R. K. MIDDENSTANDS-FEDERATIE. Medio Januari zal te Utrecht een vergadering plaats hebben, om tot overeenstemming te geraken in zake de federatie van alle R. K. Middenstandsbon den. Naar groote waarschijnlijkheid zullen dan alle bezwaren, om tot die federatie toe te treden, worden opgelost en zal tot de vorming van een algemeenen R. K. Middenstandsbond kunnen worden overge gaan. (Tijd.) DE KABEL-KWESTIE. De Haagscbe kantonrechter beeft den beer Van Loenen Martiniet, directeur van de eleetrieiteitisfa- briek te Delft, die kabels bad doen leggen- in den Delftweg, ontslagen van rechtsvervolging ter zake van bet handelen zonder vergunning van B. en W. van Rijswijk en vrijgesproken van bet niet hebben van een vergunning van bet polderbestuur. BRANDSTICHTING. Een 17-jarige dienstbode van een landbouwer te Kesteren, wiens buis met inbop-del vorige week in vlammen opging, beeft bekend -den brand te hebben aangestoken, als beweegredenen tot baar daad opge vende dat ze niet langer wilde dienen en niet bij haar moeder thuis m-ocht komen. Bij bet uitbreken van den brand moet zij -al bet baar toebehoorende gebor gen hebben, schrijft bet Hbl-d. Zij was alileten thuis. De schade wordt door den eigenaar op meer dan 8000 geschat. Daarbij komt dat ook een bedrag van 8000 aan bankpapier gebed, verkoold in de brandkast werd teruggevonden, dat misschien nog wordt vergoed. EEN ADRES INZAKE STEENKOOLLEYEKAN- TIES. De particuliere Ned'erlandsche mijnondernemingen hebben zich -mtet een -adres tot da ministers gewend, w.aarin gewezen wordt op de nadeelen, welke die on dernemingen ondervinden, doordat zekere rijksinstel lingen, met voorbijgaan van die particulier© nijvet heid, uitsluitend steenkool betrekken van de Staats mijnen. Adressanten verzoeken in bet vervolg op ge- lijkten voet als de Staatsmijnen tot bet doeU van leve ringen ten behoeve van bet Rijk t© worden toegela ten. UIT' HEILO'O. (Vervolg Raadsvterslag). Behalve d'e verlichtingskwestie kwam ih de Woens dag gehouden raadsvergadering, waarin o. a. van den beer Boot een dankbetuiging voor de verleende gra tificatie ingekomen was, aan de orde bet verzoek van d'en heer Lek om zijn salaris van klokkenist, thans 35 bedragendei, te verhoogen. De beer- Maas Geesteranus stelde hierop voor, dit sal'aris tot 70 te verhoogen» Dit voorstel wend! niet ondersteund, waarna met algemeene stemmen het voorstel van den heer Swart, om dit bedrag op 60 tie stellen, werd aangenomen. Van Gedep. was bet provinciaal blad van 1 Oct. ingekomen, waaruit bleek, dat Gedep. de salarissen voor den burgemeester, den secretaris en den ont vanger op het door hen voorgestelde bedrag hadden gebracht. De heter Van -der Molen vroeg of er niets bijge voegd is. Waar dit niet bet geval is, veronderstelde spr., dat Gedep. genoegen nemen met die door den Raad ge maakte bepaling, dat de ambtenaar ter secretarie ru bet vervolg geen salaris meer van de gemeente zal genieten. S-pr. nam dit aan, -omdat art. 145 van dte gemeente wet den Raad toestaat, d'it salaris in te trekken. De voorzitter merkte op, jdat deze kwestie in d'en Raad niet thuis boort. De ambtenaar staat onder B. en W. en waar in bedoeld wetsartikel -over bet be stuur wordt gesproken, daar wordt daarmee bedoeld bet dagelij'kscb bestuur. De hteer Van der Molen 1-egt zich bierbij neer, maar bleef er bij, d-at de -secretaris, als bij- een knecht wil hebben, dezen zelf beeft te betalen. De suppletoire begrooting .over den dienst 1913 werd hierna op een totaal bedrag van 1008-5 vastgesteld. Dte beer Van der Molen wees- er op, dat de pensi- onnetering van gemeente-ambtenaren nog niet gere geld is. Naar zijn meening is dit een belangrijk® kwestie, omdat ze zonder belastingverhooging niet zal kunnen geschieden. Spr. wilde eerst dit behan delen. De voorzitter zeide, dat het geld biervoor al op d© begrooting is geplaatst. Besluit dte Raad dua anders dan valt dit voor de gemeente mee, financieel be hoeft men z. i. dus over dit punt -niet -ongerust te zijn. Het lag in sprekers bedoeling, ,om deze kwestie aan bet eind' van dte vergadering te bespreken- Na uitvoerige gedachtenwisseling werd besloten, deze zaak in een idle) volgends week bijeen te roepen vergadering te regelen. In rondvraag vestigde die beer Van dter Mol'en de aandacht op bet feit dat de burgemeester bet maar steeds goed-vind't, om krankzinnigen, die bemiddeld zijn, voor gemeenterakening naar Duin, en Bosch te tr-ansporteeren. 'Spr. achtte dit een gewaagd -ding; z. i. komt dit op ontd-ui'king neer, -omdat dte gemeen te dit goed'kooper gedaan krijgt dan particulieren. De voorzitter meende dat van ontduiking niet ge sproken -kan worden, omdat Duin en Bosch dezen weg zelf aan de hand gedaan beeft. De mtenschen, waar -dit mee gebeurt, betalen d'e -kosten, zoolang zij iets bezitten; en is dit niet het geval, dan komen ze toch voor rekening van die gemeente. In Meerenberg was geen plaats en in Duin en Bosch wordten ze niet anders opgenomen. Dte beer Van dier Molen: „U weet niet dat er in Meerenberg geen plaats ia, u belde direct Duin en Bosch op." De voorzitter: „In Meerenberg is nooit plaats." De beer Bakker„Als de burgemeester meent, dat er geen kwaad in zit, dan is bet afgeloopen." De heer Maas Geesteranus vond die handelwijze niet goed en was van meening, dat eventueele gevolgen van dez© welwillendheid van den burgemeester ook voor diens rekening moeten komen. De beer Van dier Molen legde zich bierbij neer. maar zeidie, dat, er in da gemeente wel meer dingen gebeuren die niet in den haak zijn. De beer Swart stel-dle voor, om bij dte gevaarlijke bietek bij den aanleg van den nieuwen- weg een hekje te maken. Hiertoe werd' besloten. De beer van 't Veer drong aan om de kanten van den nieuwen straatweg met sintel-s aan te vullen, om daardoor die rollaag te steunen. Besloten werd dit op de noodige plaatsen te doen, wanneer de weg door den aannemter ia opgeleverd. Hierna ging de vergadering in comité, ter behan deling van reclames tegen den Hoofdtelijken Omslag. UIT EGMIOND BINNEN. Bij dte gisteren door bet Prov. Btes-tuur gehouden aanbesteding van het onderhouden der duinbeplan tingen op het eiland Texel en in N. H. van 1914'16 was voor één dter drie percteelen die laagste inschrijver de heer J. Apeldoorn, alhier, voor 9-600. UIT SCHERMERHOKN. Donderdagmiddag vergaderde onze Raad; afwezig was met kennisgeving de beer Rolff. Ingekomen waren: een dankbetuiging van de Tuinbouwvereemiging voor die subsidie voor het hou den dter tentoonstelling; een idito van den gemeente veldwachter O. van Leeuwen voor de vergoeding voor het gebruik van zijn rijwiel in dienst dter gemeente. Een schrijven van de commissie ter bevordering van handenarbeid' met verzoek dezen arbeid' in- d'e la gere school te bevorderen. Werd voor kennisgeving aangenomen en bepaald bij een© voorkomende vaca tur© van onderwijzers dit punt in nader© overweging te nemen. Een dito, van het bestuur van de Vereeniging Landbouw afd. Hollands Noorderkwartier met ver zoek tot deelname wanneer de eltectrificatie door het provinciaal bestuur mocht worden uitgevoerd. Even eens voor kennisgeving aangenomen. Van den beer Van Graft was ingekomen een schrij ven met verzoek bij de verbouwing van zijn buis den topgevel van hout tte mogen laten» welk verzoek met algemeene stemmen werd goedgevonden. Van den Secretaris van Kring H -de Rijp van Ge zinsverpleging was ingekomen teen verzoek om eerne jaarlijksche bijdrage van de gemeente. Op voorstel van den voorzitter werd aangenomen dit verzoek in banden te stellen van B. en W. om nader in overwe ging te nemen. Van den gemeente-werkman B. Roselaar was inge komen een verzoek om Verhooging van zijne jaarwed de. De voorzitter stelde voor dit verzoek in nadere overweging te nemen en eerst te informöeren naar het bedrag van d'e bijverdiensten. De beter Honig stelde voor d'e jaarwedde met 26 te verhoogen, terwijl! de heer Held'er d'eze verh-ooging t© gering achtte. Het voorstel-Honig in stemming gebracht,.werd verworpen mei 5 tegen 1 st., die van den heer Honig, terwijl het voorstel van den voorzit ter met algemeene stemmen werd aangenomen. De heer P. Struif maakte bezwaar tegen zijn hoof dtelijken omslag. Gesteld in handen van de commis sie voor reclames H. O. De heer Adam de Vries verzocht om aankoop of tot het bekomten in erfpacht van 3 aren grond' voor woningbouw -en wel van het terrein tegenover het huis van den Rijksontvanger. Werd gesteld in han dten van B. en W. voor nadterte overweging. Van dien heer Kuilman was ingekomen het verzoek

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1913 | | pagina 1