DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Jenz" en „Overland"
Mo» 801.
Honderd ©n vijftiend© Jaargang*
I91&
ZATERDAG
27 DECEMBER.
Men wj aars"wenschen.
'NIEU W JA ARS WEN S CHEM
STALLING en ONDERHOUD fan AUTOMOBIELEN.
)eze Courant wordt etken avond, behalve op Zon en
Mestdagen uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,8ö; franco door het geheele Rijk fl.—
Afzonderlijke nummers 3 Cents
Prijs der gewone advertentiën
Per rege! f OJO. Bij groote contracten rabat. Oreote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
UIT DEN RAAD.
Telefoonnummer 3
Zij, die zich met 1 Januari op
dit blad abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende nummers
franco en gratis.
De Directie.
In het nummer dat WOENSDAG 31
DECEMBER verschijnt, zal wederom ge
legenheid bestaan tot het plaatsen van
25 cents contant.
B1NNENLA ND.
ALKMAARSCEE COURAN
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
De Directie.
„De Regenten zijn goed. Maar 'n mensch meheer,
„denkt altijd om Zen dood. As ik et zeggen mag, die
„rijlke lui weten .dat zoo nietdie Regenten weten 't
„ook niet, want zij hebben er geen zorg voor. '<t Gaat
„al'les goed) bij zulke menschen, bij leven en ster
ven".
Er zullen in dien tijd van Hildiebrand, toen de Ne-
derilandseh-ouderwetsche menscben met bun zuivere
Ned'erlandsch-ouwerwetsche denkbeelden en opvat
tingen nog leefden, weinige woorden zijn gesproken,
•een zóó diepe levensles inhoudend1 als de simpele zin
netjes van Keesje, 'het .diakenhuismannetje.
En al geven we dadelijk toe, dat onze tijd gelukkig
in menig opzicht verschilt van diie dier familie Sta
stok, toch gelooven we dat die les in onze dagen nog
geenszins overbodig is en voorloopig ook wel niet
overbodig zal worden.
Er zit in ons volk noig te veel bloed uiit den Re-
genten-tijd, dat blijft kruipen, waar bet niet gaan
kan. maar en hierop zij den nadruk gelegd1 on
bewust zich vaak gelden doet. En dlan leeft in som
mige kringen helaas nog voort een af ten toe naar
/buiten komend overblijfsel uit een tijdperk, waarin
men meejidte, dat liberalen alles hert best, eigenlijk
alles alleen kunnen doen.
In welke mate deze invloeden, bewust of onbewust,
van beteekenis zijn geweest op de samenstelling van
de aanbevelingen voor nieuwe ledlen van bet college
van regenten van bet Burgerweeshuis en van de
commissie van toezicht op het Lager Onderwijs, valt
natuurlijk niet te beoordeelen. Dat zij zich hebben
doen gelden, is niet aan twijfel onderhevig.
En Keesjes lesje zegt ons, boe verkeerd het is,
zoowel in geestelijk als in maatschappelijk opzicht.
Ook al is men met de beste bedoelingen bezield, dan
nog is bet vaak onmogelijk zich te verplaatsen in
den gedachtengang, in dte positie van andersdenken
de of ander&geplaatste med'emenscben, wel'kter belten-
gen men te behartigen beeft.
Wij juichen bet daarom van harte toie, dat de
Raad de aanbevelingen aan dte bteide colleges heeft
teruggezonden, verzoekend, rekening te willen hou
den met de in de vergadering van Woensdag gemaak
te opmerkingen, welke wij ten volle onderschrijven,
wars als wij zijn van alle mogelijke exclusivisme op
geestelijk zoowel als op maatschappelijk gebied.
Juist in de grootst mogelijke samenwerking van alle
politieke en godsdienstige partijen, van alle maat
schappelijke klassen en standen is naar onze mee
ning voor de gemeenschap bet meteste heil gelegen.
En niet waar het heil der burgers is de hoog
ste wet. Het valt dan ook wel! te betreuren, dat nog
zooveel raadslede® uit verschillende overwegingen
een formeel bezwaar schijnt hierbij een groote nol' te
hebben gespeeld! zich gedwongen gevoelden, tegen
de voorstellen tot terugzending te stemmen.
Wij hopen nu maar, dat in1 die commissies bij Wet
opmaken van de nadere aanbevelingen) die billijkheid,
ja, het groote voordeel van eten' veelzijdige samen
stelling van dergelijke besturende en ativi'seerende
colleges, zal worden erkend en dat daarnaar wordt
gehandeld naar geschikte personen met een .ande
re overtuiging of uit een anderen m a a tsc h'app eTijken
kring zal men in deze gemeente heusch niet met een
lantaarntje behoeven te zoekend
Is er hier ter stede wel één instelling, welke in het
beginsel en in dte daad, zoozeer streeft naar samen
werking up geestelijk en maatschappelijk gebied als
de Openbare Leeszaal en Boekerij, die blijkens hare
statuten V il medtewerken aan de geestelijke ontwik
keling ,eui daardoor aan die stoffelijke welvaart
vaar geheel Alkmaar en omstreken, zonder te letten
op geslacht, stand, kerkelijke of staatkundige over
tuiging? Een inrichting, zoo breed van opzet, zoo
ruim van opvatting?
Haar doel is (het leven voller, rijper, dieper t!e ma
ken, dten strijd om bet bestaan te vergemakkelijken
door vermeerdering van kennis en beschaving, ieder
ingezetene in die gelegenheid) te stellen zijn behoeften
aan geestelijke ontspanning of inspanning ts bevre
digen.
De Alkmaarsehe instelling kan nog maar op be
scheiden wijze aan dat doel beantwoorden, doch de
Raad heeft er Woensdag in niet geringe mate toe
medegewerkt om haar sterker te maken, zich aanslui
tend bij wat de Provinciale Staten dezer provincie
hebben gedaan en wat, naar te hopen is, ook de volks
vertegenwoordiging alsnog zal doen. Toen dieze ver-
eeniging den eersten keer bij den Alkmaarschen Raad
om subsidie aanklopte, vond! zij de geheele rechterzij
die en enkele leden van links tegen zich gekant .Dit
was in 1908. Twee jaar later stemde de geheele
rechterzijde tegen subsidie-verlhooging. En thans
werd alleen van R. K. zijde een bezwaar uitgespro
ken, terwijl voorts van rechts alleen nog tie heer
Glinderman tegen stemde.
W ijwenschen dit bezwaar even nader onder de
oogem te zien- Het was alleen gebaseerd' op enkele
boeken, welke de heer Ibink Melenbrink in die inrich
ting bad! aangetroffen. Nu zij er in dte allereerste
plaats aan herinnerd, dat d)e voorzitter in 1907 bij de
opening heeft betoogd: „wij bestuursleden staan
voor een zware taak, wij kunnen falen, maar wanneer
men fouten of tekortkomingen outdtekt, laat men het
dan komten zeggen of laat men het gaan schrijven in
het klacht.enboek mem zal altijd het bestuur be
reid vinden, daarmede zooveel mogelijk rekening te
•houden."
Nimmer Weeft van die zijidla eenige klacht, ©enige
aanmerking Ihet bestuur bereikt!
En Woensdag had men het enkel over eenige ge
vaarlijk geachte hoeken, Oeiem woord van waardee
ring had men over voor het nut, dat deze inrichting
sticht. Geen blik verwaardigde men het heugelijke
verschijnsel, dat in een leden-vergadering van dte in
richting een anti-revolutionnair, een. sociaal-demo
craat en twee vrijzinnigen met zoo goed als algemee-
ne stemmen werden ge- of herkozen ais bestuursle
dten 1
Men zag enkel Wet bezwaar. En waarom juist hier
en in tal van andere gevallen niet? Waarom moet
hier met zooveel nadruk gesproken worden van de
belastingbetalende burgers, dia niet van* deze in
stelling gebruik maken?
N.og nimmer is er in d'en Alkmaarschen Raad ver
klaard dat men tegen de kostbare plantsoenen was,
omdat tal van ingezetenen niet kunnen of willen
wandelen.
De heer Dorbeck heeft nog nooit een pleidooi ge
houden, om geen subsidie te geven aan een feest, op
dezen grond, dat elk algemeen feest, de gelegenheid
biedt tot uitspattingen, tot het toebrengen van gtees-
tel'ijk en lichamelijk naldeel.
En d© heer Meienbrink, die verklaarde de door hem
gevonden boeken niet in. zijn huiskamer te dulden,
zal in dat vertrek in de verste verte niet gedongen,
wat voorvalt in dten door dte gemeente opgerichte en
in stand gehouden Hout.
Wij meenen door deze voorbeelden het onhoudbare
der Woensdag gevoerde oppositie voldoende te heb
ben aangetoond.
Wij erkennen natuurlijk ten volle, dat er voor ve
len der geloofsgenooten van dte genoemde raadsleden
een ernstig hezw'aar bestaat om een inriohting te be
zoeken, waar enkel pornografie wordt geweerd.
Is echter daarom Samenwerking onmogelijk?
Is ihet bezwaar niet op te lossen op vreedzame wijze
bij gezamenlijk en minnelijk overleg?
Zou de practijk of dte theorie zich verzet
ten tegen dlukdagnige 'inrichting van het ge
bouw, waardoor het bezoek aan en dte steun door al
len mogelijk werd gemaakt?
Yam die zij de d'er vereenigimg mag op grond van
haar algemeen doel' verwacht worden, dat zij een der
gelijke oplossing gaarne zou willen overwegen, even
tueel beproeven.
Hoe meer ingezetenen immers van dte instelling
gebruik makten, er nut van trekken, hoe liever dit
het bestuur moet zijn.
En welk een voordeel zou het zijn, indien die inge
zetenten, voor of door wie thanls dte toegang onge-
wenscht wordt geacht, ook bezoeker» konden worden,
indien voor hen de groote schat van boeken, welke te
lezen hun geoorloofd is, werd ontsloten.
Het oogenblik, om een dergelijke samenwerking te
beproeven, zou thans gunstig zijn gekozen.
Dank zij het besluit van dten Raad, zal een gemeen
tegebouw voor dte instelling worden ingericht. Alleen
het katholieke dteel der bevolking houdlt zich op dit
oogenblik afzijdig. Wordt samenwerking in dezen
met alle andere gezindten en politieke partijen ge-
wenscht, dan zal er wed een compromis worden ge
vonden en dan zou dit uitnemend practisch kunnen
worden toegepast.
Het is te hopen» dat men voeling zal zoeken met
het bestuur d'er instelling. Ten bate van tal van inget-
zetenen en ten vooridieelte van die inrichting zou het
stellig Zijn, indien ook in dit opzicht het „non po®su-
mus" standpunt kon worden verlaten.
Gemengd nieuw».
DROOGMAKING DER ZUIDERZEE.
Naar aanleiding van het in ons blad vermelde be
richt, inzake de benoeming van den heer De Rapper,
schrijft men ohs uit Hoorn, dat genoemde heer reeds
ongeveer 8 maanden werkzaam is aan do voorberei
ding der plannen, tot drooglegging der Wieringer-
rneer en dat men thans een nader onderzoek zai in
stellen omtrent da financieel© gevolgen van het z.g.
groote plan.
UIT SICHAGEN.
Gisteravond om half aegten brak er een heivige
brand uit in het kleedarmagazijn en den manufactu
renwinkel van den heer Chr. H. Th. Schmaliz aan.'
Gedempte üracht alhier. Aangewakkerd door tien
storm bleek het al spoedig dat aan blusschen van het
vuur niet te denken viel. Ale pogingen werdten nu
aangewend, om de 'belendende perceelen te behouden,
en met groote moeite gelukte dit ook. De nieuwe
stoombrandspuit bewees daarbij uitstekende diensten.
Het perceel en de goederen van den heer S. waren
verzekerd. Het ongeval ontstond in die etalagekast,
waarin een Kerstboom voorzien van watten, voor
het wintareffeot stond!.
UIT HEERrHUGOWAARD.
Heden werd! aan de verpleegden in (het tehuis voor
ouden van dagen alhier, vanwege etaikele ingezetenen,
ter gelegenheid van het Kerstfeest, eten aardige ver
rassing bereidt, de Vader en Moeder werden in die ge
legenheid gtesteld, om de oudjjes op versnaperingen te
•onthalen, terwijl de manned sigaren werden aange
boden, een woord van dank aan de milde gevers is
hier zeer zeker wel op zijn plaats.
UIT SINT-P ANCRAS.
Ten huize van den heer H. Gerritsen gaf de too-
neelvereeniging „Jong Leven" eed .optenbare uitvoe
ring voor een geheel bezette zaal op den 2den Kerst
dag. Met veel succes werden opgevoerd: Neef Wal
ter, Sneeuwwitje en Wie krijgt dte erfenis?
Dte jongelui, doch bovenal dte leider® van deze ver-
eeniging, kunnen tevreden zijn met den zoo welge
slaagden avond, getuige het luid9 applaus hun ten
beeta gegeven. Eten gezellig bal besloot deze uitvoe
ring, welke opgeluisterd werd door de muziek der
Gebrs. Dekker en Deutekom.
UIT HENSBROEK.
Van tijd tot tijd kletterde Vrijdagavond de regen
tegen dte ruiten, geten sneeuw en geen ijs, geen win
ter. Het weer leek soms geen weer, maar d'e tijd bleef
als altijd de Kersttijd, vreugde brengend in vele kin
derhartjes. Want in het kerkgebouw prijkte de
Kerstboom en van blijdschap en vol verwachting
glansden de oogen der 'kinderen, di'e hem omringden,
luisterend naar het boeiend! Kerstverhaal van Ds.
Lagrand en zingend de voor dit feest gelieerde liede
ren, die zeer goed klonken en ongetwijfeld met heel
veel genoegen door de ouderen werden aangehoord.
Nadat oog en hart waren bevredigd en nu en dan
een verkwikking was aangeboden en versnaperingen
rondgedeeld, werden de geschenken uitgereikt. Al-
leu, jong en oud, waren hoogst tevredten over het
welslagen van dit Kerstfeest en na een gemeenschap
pelijk gezang en het slotwoord van d's. Lagrand ging
men te ongeveer 10 uur recht voldaan huiswaarts.
UIT OUDEkNÏEDlORP.
In het café „van den heer A. Mijts werd door de
rederijkerskamer „Molière" .alhier een openbare uit
voering gegeven, voor een flink bezette zaal. Omge
voerd werd: ,,'tWas maar' een loods," oorspronkelijk
to'oneeLspel in 3 bedrijven, d'oor A. Ruijsch en tot
nastukje werd gegeven „Dait drukke leven."
Beidie stukken werden zeer ten genoegen van het
publiek opgevoerd. Een gezellig bal! was het slot.
UIT AKERSLOOT.
Vrijdagavond, 2'6 dlezer, 2e® Kerstdag, werd' door de
kinderen der Zondagschool in die N. Herv. kerk het
Kerstfeest gevierd.
Een prachtig verlichte Kerstboom was in de kerk
opgericht, waaraan tal van versnaperingen voor de
jeugd waren aangebracht.
Door een aantal kindteren werden onder leiding van
den heer dte Boer eenige kerstliederen gezongen, ter
wijl door Ds. Knoop een kerstvertelling aian de aan
wezigen werdl 'verkondigd!.
Een gramophoon en een serie lichtbeelden luister
den deze feestavond op.
De kindteren werden rijkelijk onthaald op chocolade
Carrosserieiabrlkant,
verschillende type's voorradig.
Nu Is het de tijd uw carrosae-ie te bestellen om
voor het a.s. seizoen vroegtijdig gtereöd te zijn.
Prachtige gelegenheid tot
Proelwagen disponibel. Telefoon 573.
en koiek, terwijl iedter kind' een mooi cadteau r„ o© naar
huis kreeg. Dat ieder kind in zijn schik was laat
izich hegrijpen. De kerk wae vol belangstellende®.
UIT SCHOORT.
De afdeeling Schooxl van het HolL Bloemkweekera-
ganootschap vergaderde in café Timmerman.
Na een gepast en hartelijk openingswoord, hadl de
gewone verloting plaats waarvan de 3 prijzen ten
deel vielen aan dte haanem Keijzer» Tuijnman en Tim
merman. Vervolgens gaf de voorzitter een over
zicht van de in dezen zomer gehouden veiling, welke
een voor de kas der a'fdieeling bevredigend resultaat
had, aangezien er geen achterstallige .betalingsposten
waren. Des te meer bevredigend omdat door bemid
deling van een lid nog was binnengekomen een kwa
de post van 't vorige jaar groot ruim 70, zoodat de
financieels toestand der afdteeling schitterend is.
Tot afgevaardigde naar de jaarvergadering van 't
.genootschap werd) de heer J. Bakhuis benoemd,
en na behandeling van den beschrijvingsbrief,
kreeg deze hteer een vrij mandaat, toch werd' hem op
gedragen rekening te houden met de meening van
enkele leden betreffend enkele punten der agenda.
Bij dte rondvraag werd gewezen op nog enkele
werkzaamheden die nog moesten worden verricht op
't tentoonstellingsterrein, en bedankte de heer C.
/Tuijniman als lid van 't genootschap aangezien hij
exporteur was geworden, zoodat zijn lidmaatschap in
strijd is met de statuten van het genootschap; hierin
mogen alleen kweekers worden opgenomen als lid.
De heer Tuijmmam zal zich echter niet geheel loa
maken van de afdeeling. Hierna sluiting.
Gedurende de pauze had de betaling plaats der gel
den van de gehouden veiling van droge bloembollen.
Op den avond van den 2en Kerstdag gaf dte
Tooneelvereeniging „Kunst na Arbeidf', van Bergen,
een openbare uitvoering in hlet lokaal van den heer
D. Rus alhier.
Voior een overvolle zaal werd ten tooneele ge
bracht „Janus Tulp", tooneelspel in 4 bedrijven,
door Justus van Maurik Jr. Nu is dit tooneelatuk
bekend genoeg en zal 't niet noodig zijn over d'en in
houd veel te zeggen. Wat de uitvoering betreft, de
hoofdrol, dite van Janus Tulp, werd goed door dten
heer Leering weergegeven, zoowel in zijn eenvoud,
wanneer hij barbier en aanspreker was op d«n Haar
lemmerdijk, als toen hij1 zich verbeeldde een heer te
zijn» waarvoor de goedie ronide Amsterdammer
nu eenmaal niet geschikt was. Goed' was ook
mej. Bakhuis in de rol van Marie, dte dochter van
Janus, terwijl Betje zijn zuster uitstekend getypeerd
werd door mej. BakhuisiZ'wakman. Brand (de heer
Tuin)' was een effectenman van eerlijk slag, doch we
zouden tekort doen aan den persoon als we niet met
eere noetndten „Barend", dte barbiersbediende, gebeel
naar eisdh, weergegeven dloor den beer Keppel. Daar
hebben we nu juist, wat van Maurik kenmerkt, die
goede, eerlijke, eenvoudige Amsterdammer, kinld' uit
't volk, doch d'iö zoo dikwijls in al zijn d'omheidi dein
spijker op den kop tikt, en maakt dlat alles weer te
recht komt, wat de' geldduivel bedierf.
Ook de ondergeschikte rollen waren in goadte han
den; gezegd kan worden dat Bergen's TooneelVer-
eeniging een goedgeslaagden avond had e® zien w«
haar gaarne in Schoorl terug.
Alleen was het jammer, dat heit publiek somtijds
•Wat luidruchtig was, zeer storend voor hen die op
gingen in het stuk. 't Was dan wel eens niet te ver-
iStaan en de Schoorl&che jongelui werden aanbevolen
lzich bij volgende gelegenheden eens passeüjker te ge
dragen.
UIT KOEDIJK.
Op 06 December (2de® Kerstdag) gaf de Rederij
kerskamer „De Roos" een openbare uitvoering in 't
locaal van O. Man. Opgevoerd werdien dte stukken
„Op den terugweg", tooneelspel ito 4 bedrijven, deer
Albert van Waasdijk, en als na-stukje (Een Jaloer-
sdhe Vrouw"', blijspel met zang ia ééa bedrijf. Beidie
stukken werden zeer ten geaoege van het talrijk op
gekomen publiek uitgevoerd, getuig® de stilte tij
dens bet spel. Ook werkte prachtig mede het elec-
trisch licht, hetwelïk tijdens het spel in de zaal werd
uitgedaan, zoodat ailtes op het toomeel goed' uitkwam.
De vereeniging kan met genoegen op deze uitvoering
terug zien.
Op den avond van dten eersten Kerstdag kwamen
de kinderen van die Zondagsschool in het kerkge
bouw bijeen en schaarden zich om den pTachtig ver
sierden Kerstboom, terwijl veel belangstellenden
mede aanwezig waren. Door Ds. Yet hake werd een
Kerstvertelling gehouden, en ter afwisseling werden
door de kindteren eenige toepasselijke liederen ten
gohoore gebracht. Na afloop werd elk kind aan
Kerstgeschenk aangebodten; met een kleine versnape
ring keerden kinderen «n heling«ts"lenden zeer vol
daan huiswaarts.