DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
RONA Cacao
VAN HOUTEN 'S
No, 17
Honderd en zestiende Jaargang.
WOENSDAG
21 JAM AKI.
Engelscke Brieven.
1914
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
NOG 5 MINUTEN DAN KRIJG IK MIJN KOP
Telefoonnummer 3.
BINNEN LA ND.
ALRMAARSCH
COURANT.
'Dit nummer beslaat uit 2 bladen.
(Vaii onzen Eonden&cben mediawerker.)
Ha druk verboden.
Tegen bet! einde der vorige week had1 oeni vergade
ring plaats in die groot© zaal van Gannon Street Sta
tion, dat, vlak achter Mansion House gelegen, voor
elk die zijn, zaken in de City heeft zeur gemakkelijk
te bereiken ia. De zaal wordt dan ook veel' gebruikt
voor do jaar*- en and'erö vergaderingen van aandeel
houders in naamlooze en andere vennootschappen.
Bovenbedoelde vergadering had! evenwel een min
of meer politiek doel, namelijk om te protesteeren
tegen het opdrijven der begrooting van marine, een
doel dat waarschijnlijk zeer achtenswaardig is, doch
waarmee ik mijn lezers niet verder zal vermoeien.
Een Incident op die vergadering herinnerd© mij' ech-
tor aan een geval uit het begin van dien Boerenoor
log, dat ik even wilde vertellen, omdat het zoo ty
pisch voor die City-mannen was.
Wat er verleden Vrijdag gebeurde was dit. Hog
Voor de voorzitter een woord! had 'kunnen zeggen,
stond, midlden in da zaal, een groote, stevige man op,
met da onmiskenbare zorg van eemi effectenhandelaar
gekleed, en, met een stem als ©en klok, protesteerde
döze met vuur tegen het doefl! der vergadering, uit
eigen naam en dien van massa's vrienden van die ef
fectenbeurs: de Stock Ebcchange.
Die stevige heer was de heer Clark, in beurskrin-
gcn wolbekend; als men ©en effectenhandelaar naar
„Charlie" Clark vraagt, weet hij' in negen-cn-negen
tig van de 'honderd gevallen wie bedoeld wordt.
Hu bestaat op die effectenbeurs een eigenaardige
manier om den leden moe te d'eelen dat deze of gene
op den dag van afrekening: „settling day" zijne ver
plichtingen niet kan nakomen. Een bediende van hét
bours-eomitó beklimt dan namelijk eten soort Itrilbune
of verhoogde lessenaar en begint te hameren om stil
te te krijgen. Heeft 'hijl 't zoover gebracht, dan dteelt
hij namens het bestuur den naam mee van den delin
quent. Dezen vorm van faillietverklaring noemt
men in beurstaal: „hammering"; als men in de Ein-
gelsche couranten leest dat de een of andler „has
been hammered," weet men hoe laat het is.
Welnu in die treurige dagen, terwijl do City over
kookte van Jingo-opgewondenheid, hoorde men op
och. gegeven oogenblik geweldig hameren en zag men
met stomme verbazing „Charlie" Clark, die 'het ge
stoelte had geüsurpeerd. Do beurseuppoosten vlo
gen op hem af, om verdere heiligschennis te voorko
men, doch ze konden tegen den pootigen man niet op
ern hij zag in elk geval do 'kans schoon om mee te dee-
len dat Paul Krugeor zijne verplichtingen tegen Ko
ningin en rijk niet was nagekomen: „ho had' ham
mered Kruger."
Men ziet tot welke kinderachtige en bespottelijke
smakeloosheden die vaderlandsliefde van een Jingo al
niet kan voeren.
Diezelfde Jingo's keken overigens verleden week
met onverholen leedvermaak naar die wijze waarop
generaal B'otha de Zuid)-Afrikaan scha staking d'ood-
kneep, een wijze waarmee de liberalen hier niet wei
nig verlegen zitten. Het Ehgelsche publiek beseft
volstrekt niet dat oen man als Botha, hij moge nog
zoo dankbaar zijn voor dé wijze waarop de Ehgelsche
liberalen het vredestractaat van Vereeniging hebben
uitgevoerd en voor alles wat ze voor Zuid-Af rika ge
daan hebben, zelf eer een conservatief is dan een li
beraal en zeer zeker geen democraat.
En de Engelsche liberalen zijn zeer democratisch;
zij prediken het recht van staken en vergaderen, het
vrije woord en dé vrije pers en kijken dhs nog al ont
hutst op, wijl die regeering in 'Zuidl-A'frika kalm
iedereen gevangen zet, die krijgswet afkondigt, de
burgers bij hun commando's roept en niet alleen
Zorgt, dat de schandalen, die kort geleden in Johan
nesburg voorvielen, niet weer kunnen voorkomen,
doch „sol nebenbei" de heele staking den kop indtukt,
terwijl men hier met Dublin;, Leteds enz. zit te wur
men, zonder dat er een eind aan komt.
Een andere vergadering, dezer dagen gehouden,
was die der onderwijzers van Bonden, d'e „Bondon.
Teacher's Association. Dleize beeren en dames 'heb
ben zich onder anderen bezig gehouden met de kwes
tie van onderwijzen in d'e open lucht. De „Bondon
County Council," dié enkel gemeentewerk verricht,
heeft ook de openbare school onder zijn beheer; niet
alleen zorgt hij voor voldoend schoeisel, Meeding en
voedsel der armen, doch ook voor de gezondheid der
zwakken. Een der middelen, die hij voor dit laatste
gebruikt, is onder-wijs in de open lucht, dat of in een
overdekte, èf in een niet overdekte speelplaats wordt
gegeven, öf ook wel in een der parken.
Mijn wog voert me bijna dagelijks, op mijn wande
ling van d'e voorstad mijner inwoning naar eigenlijk
Bonden, door Pegent's Park en daar zie ik dan, nu,
dus midden-in Januari, een troep kinderen met hun
onderwijzer of onderwijzeres school houdfen op een
afgedankte muziektent, zondier afdak of iets er bo
ven.Ze zitten er allemaal warm genoeg ingestopt en
zien er gezond' genoeg uit, terwijl dia sprekers op de
onderwijzensvergadtering zondter uitzondering erken
den, dat bet middel probaat was, mits do hand werd
gehouden aan goede voeding en voldoende kleeding.
Doeh het is wel zéér friscbl
De County Council wil, dat, waar die schooluren
van negen tot vijf zijn, niet meer dan 3% uur daags
onderwijs worde gegeven. De rest van den dag wordt
besteed aan eten en spelen. Van die 17% uur men
heeft hiér 's Zaterdags geen school 'gaan boven
dien nog zes in do week af voor handenarbeid', zoodat
dé kinderen in elk geval' nooit heel lang achter el
kaar stil zitten.
Trouwens men zit hier, den heelen winter door,
■sneeuw of geen sneeuw, vorst of geen vorst, veel
meer en langer in de open lucht, op de banken in
parken of tuinen of langs de wegen, of boven op die
omnibussen, dan men in Hederland mogelijk acht;
en dat doen menschetn van allerlei! leeftijd, niet al
leen jongelui. Het schijnt dus gezond en dé onder
wijzers prijzen er d'e gevolgen van, hoewel ze 't minst
ingenomen zijn met het lesgeven op de speelplaats,
wat wel moet gebeuren waar geen park of openbare
tuin in de buurt is.
Van sneeuw heeft men anders in Bonden, ook nu
't dezer dagen over 't algemeen veel kouder is dan
andere jaren, weinig last. Op de heuvels om Bonden
blijft ze wel eens een dag of zoo liggen, doch in de
stad zelve is ze meestal onmiddellijk verdwenen, ook
daar, waar dé ijverige stadsreiniging er niet dadelijk
bij is om ze op t© ruimen.
Een heel enkelen keer valt er zulk een pak uit de
lucht, dat er aan sleedgte rijdén kan worden gedacht.
Dan is de arme Bondenaar in' de voorsteden er treu
rig aan toe, want nooit zijn de straten vuiler. De
sneouw vergadert alle roet- en rookdeeltjes, die hier
altijd zweven, en brengt ze me© ter aarde, zoodat men
al voor het dooit, een grove, zwarte massa op straat
krijgt, waar men dan doorheen mag waden. Op en
kele plaatsen wordt pekel gebruikt en dat maakt het
nog érger, terwijl ellk een zucht van verlichting
slaakt, als dé dool inzet en de brandweer met haar
slangen ©n spuiten den viezen rommel kan weg laten
stroomen, de riolen in.
Haar men weet, is men nog altijd doende om een
bevredigend© en vreedzame oplossing te vinden voor
da invoering van zelfbestuur in Ierland1. Ik ben
niet van zins dat punt zelf hier te bespreken, doch
wel een paar dingen te vertellen, die dezer dagen ge
beurden.
Een mijner kennissen dineerde ergens waar een
gemengd gezelschap was: Home Kuiers en anti's; en
ar was een tamelijk© consternatie, toen een der hee-
ren, liefst een l'id van 't Hoogerhuia, zijn gastvrouw
ronduit weigerde om een der dames aan tafel t© be
geleiden, want zijl was de vrouw van een der minis
ters.
E'en andteT, van diezelfde kracht, die een uitnood'i-
gmg om ergens te komen jagen en een Engelseh-
man is dol op zulke invitaties - al' had aangenomen,
hoordé, dat er ook een bekend liberaal zou komen en
schreef zijn gastheer af.
^Dergelijke manieren nu zijn, vooral in Engeland,
'bijzonder ongewoon. In bet gezellig verkeer laat
men godsdienst en politiek ter zij dé en laat die in
geen geval invloed uitoefenen op zijn sympathieën
en vriendschappen. In het Parlement, in die courant
en bij_ openbare vergaderingen mag men elkaar nog
zoo vinnig over den hekel halen, daarbuiten gaat
men 'gewoon met elkaar om.
Deze beide gevallen bewijzen dus wel, dat er een
bitter© stemming bestaat bij dé conservatieven, voor
'wie dé politieke hemel er niet al te zonnig schijnt
uit te zien.
Daarom vragen zich enkelen af, ho© h©t Koning en
Koningin zal vergaan, wanneer ze, in 't voorjaar en
voor de .„season" begint, hun beloofd bezoek aan Du
blin brengen. D© bugerij van Dublin ia natuurlijk
vol geestdrift voor Home Rule, doch die komt niet
op recepties, hofbals en hofdiners. En dé hooge Ier-
sehe adéL, diie ©r wel komt, is geweldig antiLHome
Rule. Blijft die nu weg als dte Koning te Dublin
„cour" houdt, dan zal dit dé stemming niet verbete
ren. Daar de groote massa in elk deel van bet land',
over het algemeen, beslist Koningsgezind is, zullen
dé conservatieven hun zaak geen goed doen door op
die wijze van hurnn© beginselen te doen blijken en te
vergeten, dat de Koning boven d'e partijen staat en
zich strikt aan dit constitutioneel1 beginsel houdt.
Hij doet dit ook in zijn gewone, dagelijksche leven.
Hij heeft namelijk ingevoerd vrij geregeld en vaak
kleine, intime diners in Buckingham Palace te geven,
waar iedereen die wat bateakent in politiek, letteren,
kunst en zoo, geïnviteerd wordt en waar zoowat alle
ceremonieel op zij wordt gezet, terwijl dte heeren na
't diner naar 's Kohings rookkamer gaan en daar de
koffie wordt gepresenteerd. Doch hoe aangenaam,
gezellig en gewoon dé toon ook is, over politiek mag
nooit een woord gerept worden. Dit geldt ook voor
de „thê's", die Koningin Mary geeft, 't Gaat er zoo
eenvoudig mogelijk toe, met zoo min mogelijk plech
tigheid; doch politiek is een onderwerp dat men niet
aanroert.
Er zijn evenwel meer dan, genoeg Tories die dit
afkeuren in den Koning, nu het politiek spel niet
naar hun zin loopt. Doch ze zullen zich er in moeten
schikken.
TWEEDE: KAMER.
In de Tweede Kamer werden gisterten de algemee-
ne beraadslagingen over dé Surinaamsche begTooting
voortgezet.
Minister Pleyt© zei, dat het hem gebleken was,
dat het zeer moeielijk is geschikte ambtenaren voor
uitzending te vinden, hij' zal over deze zaak overleg
plegen met zijn ambtgenooten. Z.. Exc. deelde o. m.
medé, dat binnenkort een wetsontwerp met betrek
king tot de bacovenkwiestie bij de Kamer zal' worden
ingediend.
De begrooting werd aangenomen, waarna die voor
Curacao aan die orde kwam.
Bij de behandeling klaagde dte heer Kleereko-
per (S. D. A. P.) over d© te weeldferiga inrichting
van het bestuur en over het slechte onderwijs. Ei-
dient een onderwij a-specialiteit te wordlen heengezon
den.
Hog werden verschillend© desiderata geuit door an
dere leden. De minister erkende, dat het op
Curasao nog lang niet gaat, zooals het gaan moest.
Hij zal o.m. den toestand van hét onderwijs nog eens
onderzoeken en zoo no© dig ingrijpen.
De begrooting werd aangenomen.
In dé avondvergadering werd dé begrooting van
Binnenland'sche Zaken behandeld.
De beer Fleskens (R. K.) betoogde dé nood
zakelijkheid van een herziening der z. i. in vtela op
zichten onbillijke en onrechtvaardige drankwet. Hij
stelde een motié voor, waarin' de wen&chelijkheid
eener herziening wordt uitgesproken. Hij drong ver
der aan op herziening dér gemeentewet, vooral ook
ten aanzien van de belastingwetgeving. Hij wensch-
te vaste regelen in dé wet voor de salarieering van
poli tiebeamb ten.
De heer Schaper (IS. D. A. P.) drong aan op
bespoediging dér oplossing van de kwestie der ge
meen tefinanciën.
De heer Rutgers (A.-R.) juichte de actie voor
de plaatselijke keuze toe. De uitspraak van de volks
stemming zal geen beslissende kracht hebben. Haar
sprekers meening moet de Drankwet zich aanpassen
aan de plaatselijke omstandigheden, hetgeen niet
beter bereikt kan worden dan door plaatselijke keuze.
De heer Kleerekoper (S. D. A. P.) signa
leerde ©enige gevallen, waarin z. i. burgemeesters
verkeerd optreden ten aanzien van het verbieden van
tooneelstukken. Spr. oordeelde, dat art. 188 lid 2
uit de gemeentewet moet verdwijnen.
De heer Oosterbaan (A R.) criti&eerde de
onbillijke regeling van den vischafslag te Emkhuizen.
ABB'AHTë.
Het Kamerlid dé heer Miarchant heeft tot den mi
nister van buiteen! andsehe zakem enkele vragen ge
richt in verhand met het optreden van Hederlandsche
officieren in Albanië.
SCO. DEEM. KAMEREEDEH.
Haar de H. R. Ort. verneemt, overwegen de sociaal
democratische leden van de Eerste en dé Tweede Ka
mer het plan om in het begin van den aanstaanden
zomer gezamenlijk een tocht te maken door Fries
land, om verschillende economische aangelegenheden
eens meter van nabij te leeren kennen en te onderzoe
ken, zooals dé visscherij, de jacht, dé veenderij, de
zuivelfabricage, de stoelenfabricage, den landbouw,
de veeteelt en dergelijke.
EESZiOEK GROOTHERTOGEN! VAH
BTJXFlfMIBIURG.
De jeugdige groothertogin van Euxemburg is gis
teren om tien minuten over balf vijf te 's-Gravenhar
ge aangekomen.
Da Koningin trad baar allervriend'elijkst tegemoet
bij het portier van het rijtuig en omhelsde haar. De
vorstinnen droegen de versierselen van 'dé ordeteeke-
nen, welke zij elkander hadden geschonken. Ha de
voorstelling aan dé autoriteiten, heeft dé groother
togin de ©erewacht geïnspecteerd met vaandels en
muziek.
Op het Stationsplein werd de vorstin met daverend
gejuich ontvangen. Ondanks het winterweer begaven
d'e vorstinnen zich' in een open rijtuig la daumomt
bespannen, naar het paleis.
H. K. H. de Groothertogin van Euxemburg heeft
gisteravond vóór den aanvang van den galamaaltijd
ontvangen de hoofden dér buitenlanidsehe gezant
schappen bij het Hederlandsche Hof, daartoe in den
roeden salon vereenigd.
Te 7 u. 30 ving de eere-maal'tijd in dé groote bal
zaal aan.
De tafels droegen een bloemenversiering van roode
anjers en witte seringen.
H. M. de Koningin bracht op dé groothertogin' een
heildronk uit in de Fransche taal, welke eveneens
in de Fransche taal door dé Groothertogin werd be
antwoord.
GEEH GEZOHDEI POUTIEK.
De a.-r. Standaard schrijft:
Het stelsel van regeeren door mr. Gort van der
Binden ingezet, heeft wat aantrek. Einiks Leeft in
hope, en Rechts geniet in ©en rijk vooruitzicht. Wel
ontbreekt alle zekerheid. Het gaat nog alles op rar
den tasten en gissen. Maar wijl geen enkele greep
in de Tweed© Kamer die meerdérheid heeft, en in de
Eerste Kamer voor het Kabinet gevaar kan dreigen,
staat men thans voor de verrassende combinatie, dat
dte Concentratie in haar schulp kroop en op alles ja
en amen zegt; d'at de sociaal-démocraten zich stil
houden met een muizenstilheid dié van hun kant
vreemd aandoet; en d'at men van Rechts, na op 28
Juni het ergste gevreesd te hebben, schier niet weet
waar d'e zachte lentekoel'te vandaan komt, en het zo
merzonnetje reeds in 't verschiet ziet opgaan.
Vandaar op politiek gebied een zoo algemeen be
vredigende toestand, als we noch in dteze 20e eenw,
noch in dfe eeuw die vooraf ging, ooit nog gekend
haddén.
Juist hierin echter schuilt een niet te miskennen
gevaar.
Meer dan één vraagt zich toch nn reeds in goeden
gemoade af, of dte practijk van mr. Gort van dier
Binden toch niet eigenlijk dé eenig goede maxime
voor het staatsrecht verwerkelijkt; of het zoo niet
'altijd zal moeten gaan; en of dia politieke lijn, door
hem nu op dte kaart van 't land getrokken, niet op
het ideaal van gezonde politiek wijst.
Aan dteze volstrekt onjuist© meening nu mag, zoo
lang men nog aan beginselen hecht, geen oogenblik
voet gegeven. Veeleer moet ingezien en erkend,
dat een Kabinet als waaronder we tbans leven, zeer
ernstig gevaar oplevert voor die gezondheid van ons
■Staatsrechtelijk saamleven.
Niet, alsof dit aan minister Oort van der Binden te
wijten ware. Zonder toe te geven dat hij geheel' vrij
uitgaat, erkennen we toch' volmondig, dlat de oor
zaak van het gevaar waarin we verkeeren, veel meer
bij de Concentratie dan bij hem is te zoekenf. Zelfs
deinzen we niet terug voor de betuiging, dlat bij, in
de gegeven omstandigheden, d'en lande een ditenst be
wees, door de taak van 't bewind op zich te nemen,
en dat bij, na zijn schouders er onder te hebben gezet,
in meer dan één opzicht van gerijpte StaatsmanswijB-
heid1 bl'ijk gaf.
Maar al prijken we gaarne dén gelukkigen greep
waarmee in den politieken chaos die ontstond, aan
stonds zekere orde geschapen werd, geen oogenblik
mo-gen we bet oog sluiten voor de zeer ernstige staat
kundige gevolgen, waartoe dé stand van zaken, gelijk
deze zich op het oogenblik vertoont, met onafwend
bare noodzakelijkheid leidén moet.
Gemengd nieuws.
OVERTREDING DER MOTORWET.
Wegens te snel rijden in die kom van het dorp,
werd Maandag dloor de politie te Halfweg het num
mer eener passeerende auto genoteerd, ten eandle
een© vervolging in t© stellen. Dte auto bleek te be-
hooren aan.het Koninklijk Huis.
OM AHDEKHAJEVEH CEHT1
Te Dinxperlo is, meldt dte H. R. Ort., een huisge
noot van den tolgaarder Grotenhuis, die van den be
woner van een woonwagen het tolgeld wilde in ont
vangst nemen, door diezen ernstig mishandeld. Den
jongen werd! met een pook een gapende hoofdwonde
toegebracht en hij zeeg neer. De politie wist bloe
diger tooneelen te voorkomen. De quaestie liep ovter
anderhalven oent.
BEDWEHMXNG.
Bij* een bioscoopvoorstelling in da zaal van „de
Jonge Prinste Wormerveer zijn Maandagavond' vijf
