DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Oe Alïeocsdte Waterleldingskwesfle.
No. 21
Honderd en zestiende Jaargang»
1914
YRIJDAG
80 JANUARI.
FEUILLETON.
Dg Ziel van Margaret Rand.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs par 3 maanden
voor Alkmaar fQ,S0; franco door het geheeie Rifk fl,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Talefbomuimraar 3
Prijs der gewone ad verten tiën
Per «*cgel 0ti0. Bij g«"o»j*e £0#vra£i«.n rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Bode- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
iCSltotj).
(PtoctatóË wasBöStes®.
BINNENLAND.
ALKMAARSCHE COURANT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter algemeene
kennis"dat de doomartvydte van de St. Anna-
straatsbrug, in verband met de ter plaatse uit te
voer», n werken, tijdelijk is verminderd tot 4.80 M.,
zood at vaartuigen van een meerdere breedte die brug
niet zullen Kunnen doorvaren.
Alkmaar, 29 Januari 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
BTPPING, Voorzitter.
DONATH, Seerefcaris.
Hot znu gemakkelijk zijn, zoo heet het verder in
die rota van da directie dier Maatschappij tot exploi
tatie van waterleidingen in Nederland aan Burge
meester en Wethouders dezer gemeente, tegenover
ied r der voorbeelden van die memorie van antwoord,
behporendé hij het bekende adirea van de vereeni'ging
ter verkrijging van goedkoop waterverbruik er twee
te stollen, waar do tarieven ongunstiger zijn voor de
verbruikers dan tie Alkmaar. Maar het 'komt die di
rectie voor, dat 'het weinig zou baten de memorie in
dit opzicht na te volgen. Zij wijst echter op de zin
snede „zoodaf een arbeiderswoning met een huur
prijs van 2.75 per week (te demi Helder) niet meer
betaalt dlani 4.50 per jaar" en stelt daartegenover
dat dit bedrag in die gemeente 8 is, evenwel nog
onder beding, dlat in een dergelijk perceel één tap
kraan en geen gootsteen met afvoerbuis aanwe
zig mag zijn. Dat het hoogste bedrag voor waterie-
vei'inlg aan andere (grootere) woonhuizen' zou schom
melen tuisschen 18 en 20 is ook een minder juiste
voorstelling, wijl nagelaten is te vermelden, dat daar
voor elke M8. boven d!e gestelde maxima 0.30 wordt
berekend. Geconstateerd wordt, dat de Voorbeelden
van tarieven niet geheel onbevooroordeeld zijn w,oer
gegeven. Vroeger waren dia tarietven in den Helder
hoog on wanneer deze pinda die gemeente-exploitatie
zijn verlaagd! met 50 dan verschillen de tarieven
thans in Alkmaar en demi Helder niet zeer veel.
Bij de behandeling der tarieven Zwolle en Kampen
is de memorie van toelichting verre van volledig. In
die gemeenten worden n.l. als vertrekken gerekend:
kamers, keukens, bijkeukens, serres, winkels, werk
plaatsen, waschhoik'ken, stallen, koetshuizen, broei
kassen, aleoven 'groefer dan 8 M2., mangelkamers,
dienstboden- en provisiekamers.
Ook dit schijnen adressanten over het hoofd te
hebben gezien, terwijl billijkerwijs vermeld had be-
hooren te worden, dlat te Alkmaar zelden bijkeukens,
serres, wasehhokken, stallen, koietsbuizen, broeikas
sen, aleoven, mangelkamers, dienstboden- en provi
siekamers nimmer als 'kamer berekend! worden.
Dan staat nog tegenover het verplichte abon
nement voor open plaatsen en tuinen te Kampen en
te Zwolle, dö volkomen vrijheid! te Alkmaar om voor
die tuinen en plaatsen, nl i e t te contracteeren. Ook
verzwijgt do memorie van toelichting, dat Zwolle,
Kampen en Nijmegen geen gereduceerde aansla
gen hebben voor arbeiderswoningen, zooala dat te
Alkmaar zeer veelvuldig :het geval is. Het is moeie-
lijk aan te nemen, dat ajj deze factoren den samen
stellers van de memorie van toelichting ontgaan
zijn.
Baden en closets noemt de memorie te Al'kmaar
duur, doch al's men berekent, dat voor een bad 300
Liter water noodlig is en indien men mag aannemen
dlat in een gezin van gemiddeld! vijf personen ieder
slechts éénmaal per Week van dlat bad gebruik maakt,
dan wordt in dlat badl 75 MP. water per jaar geleverd
en dus 13 ets. per M8. water betaald.
Roman van E. E
70)
Met dézelfdé boot, die u, juffrouw Mansfield, naar
Engeland bracht, kwam ik als tusschendekspassagier.
Ik ben nu weduwe en wanhopig. Eens heb ik veel
van mijn man gehouden. Eh als u er niet geweest
was, zou hij^ mogelijk genezen zijn. De goedle dokter
had een inrichting gevonden waar prachtige genezin
gen plaats hadden. Hij kadi bericht ontvangen, dat
dla'ar plaats voor mijn man was en hem er diezelfde
week willen heenbrengen. Indien hij van den drank
zucht was genezen, zon hij. mogelijk weer de oude
zijn geworden en ik weer even gélukkig 'als in het be
gin van ons huwelijk. U ontnam hem zijn l'even; ja,
even zeker, als ik mijn geliefde vriendin Hester Nu
gent in verzoeking bracht om de rust van haar gewe
ten te verspelen, heeft u den man gedood voor wien
ik mij aan den duivel heb verkocht. Mijn Hemel 1 U
staat op één lijn met ons, Charlotte Mansfield. Ik
geloof zelfs, dat u dei ergste is van ons drieën.
Margaret^ Gaythome bedekte baar 'gelaat, groote
tranen vloeiden tuisschen haar vingers door.
Een uur later, toen allen wat kalmer waren ge
worden, vertelde Margaret Gaythome haar neef
John en aan Charlotte zijn nicht, in tegenwoordig
heid van Hester, dli'a nu door haar doop Margaret
en door haar huwelijk eenl Rand was, dé geschiedenis
van haar eigen geheim 'huwelijk, van haar hartstoch
telijke liefde, van haar wanhoop, toen zij het bericht
Wellicht aal men, zegt de directie, diie bewering
dan ook gaarne terugnemen.
Wanneer men daarna Dordrecht ale voorbeeld
noemt, vergeet men alweer te vermelden, dat daar
ter plaatse boven 'het kamertari'ef, waarbij wasehhok
ken, broeikassen, stallen enz., als kamers worden aan
gemerkt, ook nog berekend worde» open plaatsen en
tuinen zonder kraan, terwijl! bovendien nog aanlog-
kosten en recognitie dier aansluiting in rekening ge
bracht wérdt, hetgeen te Alkmaar niet het 'geval is.
Haarlem is niet gelukkig gekoizen, emdiat men een
voudig aanneemt, dat 1 M8. water per week voor een
6 kamerwoning wel genoeg zal zijn en daarop dan
verder bouwt, terwijl zuiverder zou zijn 86 M8., waar
voor Haarlem, inclusief huur van dienstleidling en
watermeter 25.84 rekent voor een 6 kamerwo
ning wordt te Alkmaar 24 'betaald, waarvan nog
een deel ten bate der gemeente komt en, waarvoor
20 liter per boofd en per dag méér wordt geleverd,
jtlaar dit is nog niet alles. Te Haarlem heeft men
niet de verplichting het water te leveren aan arbei
derswoningen tegen een vaste som van 4.50 en
5.20. Alle pareeelen, klein, zoowel als groot, heb
ben een gecontracteerd minimum, terwijl voor meer
der gebruik wordt bijbetaald.
Aan de exploitatie dier Waterleiding te Alkmaar is
dia verplichting wèl opgelegd, en van da 4873 per-
ceelen alhier zijn thans nog 144 iL 4.50 en 2060 te
gen 5.20 'aangesloten. De Alkmaarsche tarieven
stéken in dit opzicht zéér .gunstig af bij de Haarlem-
sche.
Het aantal woningen in deze gemeente van 80
huurwaarde en minder schat de directie op ver bene
den 500. In verband met het feit, dat er 2200 per-
ceelen voor 5.20 en minder zijn aangeslagen, blijkt
dus dat, ook al heeft de gemeente zic'h bij1 het verlee-
nen der concessie niet 'het' recht voorbehouden om
de huurwaarde-grens periodiek te herzien, dit in elk
geval niet tengevolge heeft 'gehad, dlat de maat
schappij' van die omstandigheid heeft geprofiteerd.
De tarievenkwestié va een zeer moeielijke zaak en het
is dan ook zeer goed' te'verklaren, dat de ondertee
kenaars van hef adres dié kwestie niet in haar vollen
omvang naar billijkheid hebben weten te beoordealen.
De directie is van meening, dlat het niet op haar weg
ligt om na te gaan welke invloeden bij de indiening
van het adres in het epel zijn geweest, doch hét groot
aantal ondarteekenaars 'kan h. i. niet 'geheel als maat
staf worden genomen van een z. g. algemeen bestaan
de ontewedénheid, aangezien toch eenzelfde soort
adres ter Verkrijging van lagere gasprijzen ofver-
mihdering van belastingen waarschijnlijk eveneens
een groot aantal onderteekenaars zou hebben verwor
ven. Het komt haar voor, dat ziji niet beter kan
doen, dan hier het laatste woord te gunnen aan ge
heel onpartijdige deskundigen, aan leden van de Ver
eeni'ging voor Waterleidingsbellangen in Nederland,
die in 1900 tot de slotsom kwamen, dlat kleine wonin
gen bijna overal voor ongeveer 10 cents per week en
minder van water kunnen worden voorzien en d'at de
tarieven 'der Nederlan'dsche Waterleidingen alle zoo
ingericht zijn, dat overal het water onder ieders fi-
nantieel bereik is .gebracht. Hieruit volgt, dat on
partijdige, hot oor doelen bevoegde personen, na de
gelijke, ernstige béstudeering der zaak, hebben uitge
maakt, dat ook 'die tarieven, die te Alkmaar gelden,
geheel normaal enl volstrekt niet te hoog zijn.
Aan alle tarieven kleven echter fouten of onbil
lijkheden en steeds zijn er leemten aan te wijzen. Dit
zal ook wel bij de 'Alkmaarsche tarieven 'het geval
zijn en bij1 de bestudeering dezer zaak is dit hier en
daar gebleken. De directie eindigt met te verklaren,
dat zij steeds béreid zal' worden gevondbn, om werke
lijke onbillijkheden uit den weg te ruimen en leemten
aan te vullen. Zij vertrouwt, dat samenwerking in
ontving van het testament en van dén grooten rijk
dom, die haar was vermaakt, maar die zij bij geen
mogelijkheid kon aanvaarden.
Zij sprak van de verzoeking van haar verlangen
naar het geld', dat zij; zoo goed kon gébruiken. Zij
sprak van Hester en Hester's weigering, Hester's
strijd, van Hester's liefdé voor haar. Hester's on
verschilligheid omtrent geldl om het geld zelf. Ein
delijk bracht Margaret met overtuigende woorden
haar toehoorders aan 't verstand, dat Hester haar
ziel 'had opgeofferd ter wille van Margaret.
Ja, zij doodde haar ziel, voor mij, zei Margaret
Gaythome ten slotte en toen werd het stil.
Eindelijk verbrak Charlotte het stilzwijgen.
Kan ik een rijtuig krijgen, John, om mij naar
het station te brengen?
Rand béldle zomd'er te spréken en toen Benson
aankondigde, dat het rijtuig wachtte, ging Oharlotte
heen, zonder dat John haar met een bli'k verwaardig
de of Margaret Gaythome zich bewoog.
Ziji was reeds bij da hal, toen zijl vlugge voetstap
pen achter zich hoorde.
Een hand werd ©enigszins schuchter op haar
schouder gelegd. Zijl draaide zich om. Margaret
Rand stond naast haar.
Benson, zei zijn meesteres, ik zal juffrouw
Mansfield naar haar rijtuig brengen.
De knecht verdween.
Margaret zei langzaam: Ik weet, dat zij' daar in
de kamer heel boos zijn, maar dat gevoel zal voorbij
gaan. Ik ben nieti boos op je, ik héb verkeerd ge
handeld; ik heb diép gezondigd'. Het staat in je
macht mij in de gevangenis te brengen. Je zult vau
je recht gébruik maken, dlat weet ik. Ik verdien ge
vangenisstraf. Maar wat ik niet verdien, i® de ver
bazingwekkende goedheid van mijn man. Ik vertelde
deze met Burgemeester en Wethouders van Alkmaar
er toe zal leiden, om, waar ditinderdaad noodig is,
verbetering in de tarieven aan te brengen.
TWEEDE TT AIMFJR.
Bij de verdere behandeling der ihtigrooting van bin-
nmlandl&ohe zaken bepleitte gisteren; te heer Tyde-
ma n (V, L.) een buitengewoon hoogleer a arsc'hap in
de leer der plantenziekten aan de Utrec'htsche uni
versiteit. De heer Boe (Y. D.) zag een diergelijke
leerstoel graag te Groningen, waar reeds hooger
llandbouwonderwijis wordt gegeven.
Minister Gort van der Linden zei overweging
toe. Wanneer wordt overgegaan tot uitbreiding van
het aantal hoogleeraren, zal, zed spr. toe, ook ge
dacht worden aan de benoeming van een hoogleeraar
in de huidziekten.
De heer van Hamei (U. L.) drong er op aan,
dat dé minister iefts zou doen in het belanlg van het
tandheelkundig onderwijs, de heer de Muralt
(TT. L.) pleitte voor de benoeming van een vasten
hoogleeraar in dia irrigatie aan dé Technische Hoo-
geschool.
Bij de af dl middélbaar onderwijs bepleitte de heer
Kooien (R. K.) het nut van bewegingsspelen.
Eenige leden bepleitten saiarisvetrbooging voor de
leeraren, dé minister, het groote belang hiervan
erkennende, kon echter voor die volgende begroeting
geen beloften do'en.
De heer P a t ij n (U. L.)i verdedigde een amende
ment om een memoriepoet op t© nemen ten einde
over te gaan tot de oprichting Van Oen Hoogere
Burgerschool met 5-jarigen cursus voor 't eiland
Goeree en Overfla'kkee.
Nadat nog door verischilllenide leden wensehen naar
voren waren gebraéht, zei de MI n i s t e r, dat het
zijn voornemen is op 'de volgende bOgröotimg gelden
aan te vragen voor één of méér H. B. S. en tevens
om enkele conversiën van 3- en B-jarigen cursus voor
te stellen. Spr. zeide toe, dat Goeree en Overflak-
kea tot de eersten zullen behooren, 'diie voor een H.
M. 8. in aanmerking komen.
De 'heer P a t ij n trok zijn amendement in.
Gemengd nieuws.
EEN' SUIKEROOM!
Dezer dagen werd gemel'd van een zonderling te
Breda, bij wiens overlijden 200.000 aan baar geld
in huis werd gevonden.
Thans blijkt, meldt de N. R. Ot., 's mans vermo
gen om de 7 ton te hebben bedragen. Een erfgenaam
is Oen molenaarsknecht, die dadelijk zijne betrek
king heeft opgezegd.
EEN STUBENTENMOIP.
De Prov. Grom. Ort. vertelt van een studemtenmop.
Er is proces-verbaal opgemaakt tegen een „profes
sor" wegens bet uitdraaien van een lantaarn.
Helaas, zegt het blad, het is niet het ©enilge schan
daal. Dienzelfdem avond zijn er figuren in een café
restaurant gezien, die.zich grimeerden. Wie zich
tot jux. of phil. prof. had gegrimeerd, was niet meer
dan dito stud, of hoogstens candl
Er waren namelijk 4 muzenzonen geweest, die eens
voor één dag de hoogste hoogte der wetenschap had
den willen verkennen en zich dus als 4 professoren
onzer universiteit hadden laten grimeieren. De mop
gelukte. En zoo geschiedde het, dat de politie op
één dag een groot filosoof op haar boekjes bad staan,
die lantarens bad uitgedraaid, een criminalist, die
zicb aan „diefstal" (moeren beef hef buiten de eriL
minolie) van het een of ander had schuldig gemaakt,
©en derde sieraad eveneens van een dér faculteiten,
die voorbijgangers had lastig gevallen en deerlijk
hem alles alles, vóórdat jij terugkwam, vóór ik
wist, dat je aan hem hadt geschreven, en het is zoo
verwonderlijk, dat hij mijl vergeeft, dat hij mij nog
liefheeft. Je zult begrijpen, dat, nu je mij zijn liefde
niet kunt ontnemen, de gevangenis mij niet zal hin
deren. Ik ben vanavond gelukkiger dan1 ik geweest
'ben sinds ik Tasmania verliet. Ik vergeef je volko
men. Vaarwel.
Margaret, zei Charlotte, met hartstochtelijke ge
smoorde stem. Waarom ben je zóó slecht en waarom
heb je het gezicht van een engel?
Omdat God en mijn man zoo goed zijn, ant
woordde Margaret.
Een paar dagen later ontving Oharlotte Mansfield
dén volgenden brief van John Rand:
„Oharlotte,
Margaret noch ik weten welke stappen je denkt
te doen. Wij' wachten af en zullen je geen gedrags
lijn trachten voor te schrijven. Ik heb ja echter
iets mee tie dealen, wat je verwondering zal opwek
ken.
„Eenigeu tijd! geleden ontving ik een brief van
een ouden vriend van oom Stephen, waarin hij zijn
verlangen te kermen gaf om mij zoo spoedig moge
lijk te spreken. Zijn naam was kolonel Cyril1 Stan-
dish. Ik heb oom) Stephen zijn naam hooren noe
men. Ik vond hem stervende. Hij vertelde mij, dat
hij mij, volgens den wemsch van onzen oom, in het
bezit stól'de van een testament, dat drie maanden
voor oom'a dood was gemaakt, terwijl het testament,
waarin aan zijn nicht Margaret all'es werd vermaakt,
zes maanden voor zijn dood was opgemaakt.
„In hef laatste testament vallen al Zijn bezittin
gen, van welken aard die ook zijn, zonder eemig voor
behoud, aan mij ten deel. En ik mag gebruik maken
van dit testament, of niet, zooala ik dat 't beste vind.
had beetgéhad, (was waren zij gecoiffeerd met de
vertrouwelijkheid! van professor) en een vierde een
ernstig voorganger op velerlei gebied, sieraad van
diez,elfde faculteit, die den kortsten afstand tusseben
twee punten niet langer bleek te kennen.
UIT HOORN.
De Kannemer Electriciteitsmaatschappij zal reeds
in den zomer van 1014 beginnen met kabels aan te
leggen naar Hoorn, Enkhuizen en Medemblik.
De directie van de Hoomsche 'Oredliet- en Ef-
fectenbank zal in de a.s. algemeene vergadering van
aandeelhouders voorstellen over het boekjaar 1913
een dividend uit. te keeren van 7 (evenals 't, vorige
jaar).
Gisteravond werd te Hoorn de H'andaLsavond-
cursus, opgericht door da afd. Hoorn van volkson
derwijs, officieel geopend.
Het woord werd' gevoerd door de hoeren U. Faber,
voorzitter, R. van Duinen, directeur, A. A. de Jongh,
burgemeester, W. M. Bloem, voorzitter der Hanze,
J. O. v. dl Bloicquery, voorzitter der Comm. van Toe
zicht op het M. O., G. Jz. Wonder, voorzitter der
Hoomsche Middénstandsvareemiging.
De cursus begint met 17 manL en 11 w. leerlingen.
Leeraren zijn de 'heeren R. v. Duinen (Directeur,
leeraar Engels'ch), A. Sellémans (boekhouden, han-
delsrekenen, handelskennis, handelsrecht), J. v. Bar
tel (Nedlerlandschl)M. Haas (aardrijkskunde), A.
Soherpenisse (Duitsch), Meg. W. Schijfsma (En-
gelsch)
UIT BROEK OP LANGENDUK.
Heden verzond de firma E Wagenaar den 1000en
wagon groenten in dit seizoen. Met groen en bloe
men versierd en met een paar prachtige, op de zaak
betrekking hébbende schilderstukjes, geschilderd
door chef Leijdlng, vertrok dé wagon met bestem*
■ming naar Münéhem.
UIT KOEDIJK.
Gistermiddag vergaderde de raad in voltallige
zitting.
Van Gedeputeerde Staten waren goedgekeurd te
rug ontvangen het besluit aangaande geldleening;
hef besluit regelende 'de pensionneeriinlgen; de re
kening voor 1912 en dé bagrooting voor 1914.
Media was inigékomen da mededleeling dat op 17
April a.s. in hef raadthuis gelegenheid zal bestaan tot
het herijken van maten en gewichten.
Naar aanleiding van het verzonden adres van 0
September, was van den minister van Waterstaat, de
toestemming ingekomen, om de stro omleiding binnen
zes meter van dte telegraafleidiing te leggen onder
bepaling dat deze vergunning een iijidlelijk karakter
heeft.
Algemeen was de raad van meaning, dat het wen-
schalijk was geweest, dat dit schrijven eerder was in
gekomen. Nu de geleiding al ligt geeft het niet veel.
De totaal ontvangst van den gemeente-ontvanger
bedroeg 70828.97, de uitgaven 69707.89. Het saldo
bedroeg 1121.08, wat bij de opname in kas bleek te
zijn.
Het verslag van de commissie tot wering van
schoolverzuim, alsimedé het verslag over de volks
huisvesting werden voor kennisgeving aangenomen.
Het kohier van dén H. O., aanwijzende een bedrag
van 3600, zal in gesloten zitting behandeld worden.
De derde suppletoir© begrootin'g voor 1913, aanwij
zende een bedrag van 31525 zal ter visie gelegd
worden.
Waar van den heer Reuver® te Dirkshom bericht
was ingekomen, dat 'hij van dé pas gesloten geldlee
ning 6000 terug verlangde, daar meenden B. en W.
te moeten voorstellen aan den heer Reuvers het ge-
Hadt je niet die ontdekking ten opzichte van mijn
vrouw gemaakt, dan zou ik van dlat tweede testament
geen gebruik gemaakt hebben en het, als mijn zoon
meerderjarig werd, vernietigd hebben. Je houding
echter, noodzaakt mij om het laatste testament van
kracht te doen worden. Het is nu in handen van
mijn zaakwaarnemers, de heeren Moneypanmy en
Reade, die de echtheid! er van onderzoeken en er
naar handelen moeten. Het testament is volkomen in
orde. Ik heb Margaret geheel op de hoogte ge
bracht; zij weet, dat ik aan je schrijf. Zij vraagt mij
je te zeggen, dat zij) hoopt, dat je ten opzichte van
haar zult handelen, zooals je geweten je dat voor
schrijft. Ik breng baar boodschap woordelijk over.
Zij is een vreemdé wouw. Jou kennend, verwacht
zij in dé gevangenis te komen, maar is even gelukkig
als degenen, dlie zeker zijn van Gods vergiffenis^
Je neef John Rand."
Oharlotte beantwoonddé dezen brief slechts met
eenige regelen:
J ohn,
„Somtijds maakt de haat ons blind, maar ook som
tijds is de aanraking van een engel oorzaak, dat het
licht in onze oogen terugkeert. Toen jij' ju op dien
vreeselijken dag te Melchester Hall van miji afkeer-
det,, liet je wouw mij een blik in haar hart werpen.
Waar iik vroeger haatte, heb ik nu lief. Waar ik
blind was, zie ik nu. Van m'ijn bezoek aan Tasmania
en mijn ontdekking daar zullen alleen jij, Margaret
en mewouw Gaythome afweten. Voor de rest van dé
wereld ligt het begraven ini het graf, waarin een
vrouw het legde, die alleen mij volgde, toen ik je
huis verliet. Vraag Margaret of ziji die in-slechte
Oharlotte wil vergeven en volg jij, neef John, als je
kunt, haar voorbeeld."
EINDE
