DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 28 Honderd en zestiende jaargang. 1914 DINSDAG i FEBRUARI. BINNENLAND. ALKMAA 3 Februari 1914. De Zondagen worden in Frankrijk boo langer hoe meer aan de welsprekendheid gewijld. Vroeger ver langde het volk brood en spelen - maar het brood is niet alleen duur geworden, ook de «pelen zijn het, vooral wanneer zij1 op klassieke wijze worden opge voerd. Een redevoering is goedkooper en stelt de Fransche democratie óék tevreden Zoo spreekt 'a Zondags de president der republiek, zoo spreken de ministers en do partij-leiders, die weldra ministers hopen te zijn.... De groote politieke mannen wis selen niet meer kogel®, maar woorden. Er worden tegenwoordig oratorische dlueia gevoerd tot vermaak en om de mat van Z. NL den Kiezer. Want per slot van rekening komt het er pp aan, de kiezers voor zich te winnen. Duister maar eens naar het begin var :1e 1 'Weering, welke Zondag door dien veelbe- Bpiokeu mUister, van financiën, den hoer OaUilaux, is 'Uitgesproken in klam ere, ©en stadje van nog geen (1000 inwoners, hetwelk blijkbaar slechts één verdien ste heeft, n.l. die, dat het den spreker afgevaardigde maakt AL lus was ihet begin der toespraak: ,3©sto vrienden. Hoe moet ilk mijn erkentelijk heid vertolken voor die ontvangst, welke mijn landge- nooten mij opnieuw hebben bereid? Hoe moet ik mijn vreugde en mijn aandoening uitdrukken, welke zich van mij meester maken, nu ik weer in uw mid den ten, omringd door vrienden, wiecr trouw nimmer (heeft gefaalu, van den lang vervlogen dag af, waarop ik miij voor het eerst heb onderworpen aan de Nrije keuze der republikeinen uit het arrondissement Ha mers? „Het tegenwoordige, heeft Kenan gezegd, ia vol van het verleden. „Hooit heb ik die waarheid beter gevoeld dan he den. Bij die ontmoeting met degenen, die me in zoo'n grooten getale omringen, zie ik onze gemeen schappelijke worstelingen weer voor oogen, en terwijl die herinneringen weer voot me opdoemen, gevoel ik terzelfder tijld die hechtheid der banden, welke ons aan den geboortegrond vasthouden, de heerlijkiheid van me zelf weer te vindien in de bestendigheid van mijn openbaar leven". Intusschea wan het geen blijde boodschap, die de minister bracht. Hij zette uiteen, dat het met de fi nanceoa «Hecht staat: er ia een nadeelig saldo van SOü miilioen op den gewonen dienst en er zijn enorme buitengewone uitgaven. En hij betoogde, dat een politiek van bezuiniging en toezicht noodzakelijk is, dat zijn ontwerpen streven naar rechtvaardigheid, door de matige fortuinen gematigd te belasten en van de rijke klassen grootera opofferingen te vra- gen. Zijn financieela hervormingen liggen, vond hij, geheel in die lijn eener goede evolutie. „Zeka financieela offers zijn dikwijls de alleron aangenaamste. Men moet ze echter weten te bren gen en wel op het rechte oogenblik. Ik heb er dik wijls aan herinnerd, hoe onvoorzichtig vóór het uit breken der groote revolutie de tegenstand der be voorrechte maatschappelijke (klassen tegen de onaf wendbare nieuwe dingen ia geweest. Ik kan niet gdoovan, dat er een soort boo® noodlot in ons land boven da maatschappelijke klassen hangt, welke ach- tiereenvolgena tot rijkdom, d. w. z. tot economische en vaak tot maatschappelijke macht zijn gekomen. Ik kan, ik wil niet gelooven, dat deze klassen slechts één zorg hebben, n.l. om nieuwe zorgen in den giet vorm der oude voorrechten te gieten, en hardnekkig eiken aanval op deze te weerstreven, zonder in het licht der lessen van da wereldgeschiedenis waar te nemen, dat de zelfzuchtige, blinde tegenstand de alu leronvo orzichtigste i®. Ik zou vooral willen, dat iedereen begreep, dat niemand zichi de noodzakelijke opofferingen besparen kan, welke door dien vooruit gang worden geëiecht." Mood' gezegd' maar daarvoor kwam een deel der te Hamers vergaderde democratie eigenlijk niet. De heer Briandl was onlangs als een temmer den heer Caillaus genaderd en nu had men op het genoegen gehoopt, den temmer dooT het wilde beest te zien verslinden. Haar het „wilde beest" was uitermate mak het had blijkbaar geen lust tot verslinden. Het een enkel woord sprak de heer Caillaux slechts over het gelaster en gescheld, waaraan hij' bloot stond. Over de forisehe aanvallen van dien heer Bri- and zweeg hij geheel, van da hatelijkheden van de „Figaro" maakte hij zich met een hooghartig ge baar af. Op geestige wijze weTd echter aan het banket de kleinzielige campagne van dien heer Calmette, direc teur d'er „Figaro", nog even ter sprake gebracht door een aanhaling uit het tooneelstuk, dat dénzelfden naam als het blad draagt. „Olch," toastte er een, „men kan met Figaro (van Beaumarchaiis) zeggen: „alleen kleine mensehen, vreetzen kleine geschriften." Natuurlijk gaat de papieren Figaro door met zijn in den grond belachelijke maar ook oneervolle methode. Natuurlijk deugt er ook geen haar van hetgeen de heer Caillaux heeft gezegd. Haar de heer Calmette heeft meer pijlen op zijn boog. Wij zeiden in dep. aanvang reeds, dat een dergelijke officiëele redevoering als een soort volksverma'kelijk- heid wordt beschouwd. In een klein plaatsje heerscht op zoo'n Zondag buitengewone drukte, de koffiehui zen krijgen naohtpermissie en de gemeentelijke in stellingen woTden zooveel mogelijk gesloten. Aldus geschiedde te Hamers. Eni daar houdt nu ineens de heer Calmette blij, dat hij' ditmaal gedocumenteerd voor den. dag 'kan komen zegevierend met de Ha- mersche courant courant voor den dag," waarin een tweetal officieele publicaties over de opening der koffiehuizen en de sluiting der gemeentelijke boekerij en brult: „Ziedaar het ware programma van den heer CaillauxWanneer hij zijn kiezers wil overtui gen, sluit hij den heelen dag de' boekerij en opent hij den heelen nacht de kroegen. Eh die minister durft van vooruitgang spreken! PoeahP' De president der republiek, die Zondag ook sprak zeidie tot de journalisten: „De pers komt me vaak als een fee voor, die me lang aan huis ontving en me toen de deur voor den neus heeft dichtgegooid, of als een schoon land, dat i'k een® bezocht en nu niet meer mag zien. Ik heb heimwee naar die jour nalistiek. Ik benijd u menigmaal uw recht, om met hartstocht voor uw meening te mogen opkomen, en wanneer ik een artikel' vind, waarin mij een verwijt gemaakt wordt, dan komt dikwijls de wensch in me op, te antwoorden, zooals de geamputeerde in het lid, dat men hem afgesneden heeft, nog pijn voellt." Het zal wel niet de journalistiek van den heer Cal mette zijn, waarnaar de heer Poincaré zoo onstuimig verlangt I PEST OP JAVA. Het departement van koloniën heeft van den gouv.- generaal van Ned.-Indlië did. 31 Jan. j.l. een telegram ontvangen over de pest -op Java gedurende het tijd vak van 1427 Jam: Op Haiang 370 nieuwe gevallen, waarvan 263 doo- delijk; Doelong Gajoeng 4; Paree 43; Bangil 3; Pa- sceroean 2 doodelijke gevallen; Hadioen 39 nieuwe gevallen, waarvan 30 doodelijk; Kediri 41 nieuwe ge vallen, waarvan 33 doodelijk; Soerabaja 24 nieuwe gevallen, waarvan 23 doodelijk; Hagetan 20 nieuwe gevallen, waarvan 19 doodelijk; N'gawi 11 nieuwe ge vallen, waarvan 5 doodelijk; Sragea 1 doodelijk geval. Vorige periode 3 ziektegevallen. HUILDE AAN1 OUDKMINIS'TER TALM1A. De vereemigde bakkerspatroons en gezellen te Gro ningen brachten gistermorgen aan den oud-minister Talma ten huize van prof. Van Dijk aldaar hartelijk dank voor hetgeen hij' gedaan] heeft voor da afschaf fing van den nachtarbeid. Zij' spraken de hoop uit, dat dit wetsontwerp eenmaal wordt ingevoerd, wijl het ontwerp-Treub om het drie-ploegenstelsel in te voeren hen met schrik vervult. De heer Talma dankte voor deze hulde, ried aan den moed niet op te geven en met actie voort te gaan. Ook deze regeling zal met zijn ontwerp reke ning houden. DE RONDE STUIVERTJES. Het Stbl. BO'. 23 bevat een Kon. besluit van den 21sten Januari, waarbij1 wordt bepaald, dat de 5-cent- stukken, geslagen overeenkomstig de wet van 31 De cember 1906 buiten omloop worden gesteld op 30 Juni 1914. Tot 1 Januari 1918 zullen deze B-cent stukken aan de kantoren der betaalmeesters en van de ontvangers der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen tot elk bedrag kunnen worden ingewis seld. DE ONDERWIJSCOMMISSIE. In verband met het gisteren door on® uit de Stan daard overgenomen artikel over de Onderwijscommis sie, schrijft da Nederlander o. m.: De regeering zelve, of ook een Kamerlid, had een wets voor stél kunnen indienen, waarover de thans zit tende Kamerleden haddien mogen 'beslissen. Zou er dan iemand in den lande gejammerd hebben over de onvoldoende kennis van hen, die hun stem uitbrach ten? Hoeveel „deskundigen" voor een bepaald on derwerp telt de Kamer? Is het zelfs wel altijd wen- ischelijk dat juist „deskundigen" het laatste woord hebben, daar een deskundig© vaak „eenzijdig" is en de meeste deskundigen het onderling oneens zijn? Wij waren altijd van meening, dat Kamerleden, hoe zelfstandig ook o ordeelende, toch, daar zij onmo gelijk van alles op de hoogte bunnen zijn, hun licht behoorden op te steken bij „deskundigen." Natuurlijk staan deze, wat hun speciale kennis aangaat, boven het Kamerlid dat hun om raad vraagt, terwijl niette min ten slotte het Kamerlid beslist. Dit gaat met Kamerleden evenaoo als met ieder ander, file eens anders advies inroept. Hoest de Kamer beslissen over een.' door de Regee ring of door een Kamerlidl ingediend ontwerp tot re geling der schoolquaestie, in de Kamer onderzocht door eane Commissie van Voorbereiding, wie zou dan daarop aanmerking kunnen maken? Zou één deskun dige, om raad gevraagd,, antwoorden: ik sta ver boven u; maar ik mag niet beslissen, derhalve weiger ik advies te geven? En zou aan deze ijdeltuiterij, nog wel' in eene zoo gewichtige quaestie als waarom het hier gaaf, een man als dr. Woltjer, om van dr. Kuyper niet te spre ken, zich kunnen 'schuldig maken? En nu hebben wij niet eens met zulk een ontwerp te doen. De regeering stelt niets voor, doch vraagt slechts advies. Vol'gde zij het aidlvies ook, dan ware nog geen aanmerking te maken. Haar blijkbaar is dat niet haar plan. Zij verwacht d'at een ander dan zij zelve een voorstel zal doen 'tot Grondwetsherzie ning; zij acht dit ten minste mogelijk. Gesteld dat dit geschiedt, dan heeft het kiezersvolk nog te oordee- len; dan kunnen dus alle deskundigen buiten de Ka mer nog 'hun licht doen schijnen* en ook kunnen de kiezers alle Kamerleden, die zij ongeschikt achten, verwijderen om hen te doen vervangen door bolleboo- zen. De pens of politieke leiders kunnen er belang bij heoben, het werk eener commissie al vast vooraf ver dacht te maken, indien zij eene zaak willen tegenwer ken. Doch daarvan kan hier toch geen sprake zijn; allerminst omdat de eindbeslissing tech komt aan de kiezers. Haar waartoe dan die jeremiades over de samen stelling der oommisiaie MAREND-PLANNEN. Het Neder 1. Zeewezen verneemt, dat die minister van marine in den loop van dit jaar niet alleen kre dieten zal aanvragen voor het in aanbouw brengen van een dreadnought voor de Indische defensie, doch ook een ontwerp van wet zal indienen tot vaststelling van een vlootorganisatie bij de wet. Gemengd nieuws. EEN' AANKLACHT. Door dau beer G. D. H. Voogd, hoofdopzichter der gemeentewerken te Tiel, is een klacht ingediend te gen den 'beer J, T Nysingh, »uba.-oi'ficier van justi tie te Tiel, wegens gewelddadige aanranding. De beer Nysinigh is voorzitter van de ijad'ub te Tiel, welke club op bet imundatiekanaal! een gereser veerde baan meende te mogen aanleggen, waartegen de bear V. opponeerde. DE NIEU'WE LEERSTOEL. De heer R. Casimir, rector van het lyceum te 's-Gravenhage, heeft, meldt die N. R. Crt., bedankt voor den hem aangeboden! leerstoel in de pedago giek, vanwege die Maatschappij tot Nut van het Al gemeen ana de rijksuniversiteit te Groningen. WINKELBEDIENDEN. Zondag heeft de alg. Ned. bond! van handels- en kantoorbedienden vergaderd). Besproken werden de cijfers, die verkregen waren door een onderzoek naar den arbeidsduur der winkelbedienden. Ruim 500 bedienden van de 1200, waaromtrent ge gevens verstrekt werden, eindigen hun arbeid na 9 uur. Slechts 200 bedienden werken 60 uur per week of minder, 900 bedienden werken 6175 uur, 100 be dienden nog langer, vaak zelfs 90 uur en meer. Voor al de interne bedienden hebben langen werktijd. VEREENIGING VAN NOORDZEE- B'ADPLAATSEN. Te Amsterdam is Haandagmid'dag eene vergade ring gehouden van afgevaardigden van ini badplaat sen gevestigde Vereenigingen tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer, die de statuten hebben vastgesteld van de 29 Dec. j.l opgerichte Vereeni- ging van Noordzeebadplaatsen. Volgens deze statu ten stelt de Vereeniging zich ten doel die belangen der Noordlzeebadplaatsen ta 'bevorderen. Zij' tracht dit doel te bereiken: door het reclame maken in binnen- en buitenland; door het uitgeven en verspreiden van gidsen en reclame-materiaal, in dien uitgebreidsten zin des wooxds, van die badtplaatsen, waar leden van dien Bond gevestigd of woonachtig zijn; door oprich ting, onderhoud en leiding van een Bondsibureau en 'het vestigen van bureaus of agentschappen in het binnen- en buitenland; door gemeenschappelijk op treden, de belangen van de badplaatsen bij de 'Regee ring, bij instellingen, maatschappijen en andere orga nisaties voor te staan; door elkander op nuttige ex- varingen op het gebied van 'het leven in de badplaat sen en de inrichtingen aldaar opmerkzaam te maken; door raadgevingen in alle aangelegenheden, die het leven op de badplaatsen betreffen. Als leden zijn dadelijk toegetreden Schiermonnik oog, Bergen aan Zee, Egmond' aan Zee, Zandvoort, Noordwijk, Katwijk, Seheveningen, Domburg en yiii&singen, terwijl tevens verschillende persoonlijke led-en toetraden. Wijk aan Zee eni Ameland1 konden zich met het oog op de bepaalde contributie, zijnde f, 1 per gewoon lid der Vereeniging met een minimum bedrag van 75, alsnog niet aansluiten. De voorzitter dér commissie van voorbereiding, de heer P. L. dé Vries, gemeente-secretaris van Zand voort, werd met algemeen© stemmen tot voorzitter gekozen. Dé vergadering (koos mr. E. Polis te Sehe veningen tot vice-voorzitter en den heer O. Nan,nes Gorter, te Alkmaar, tot penningmeester. Binnenkort zal dé Vereeniging een rijk geSUlnstreer- den gids uitgeven in da Duitsehe taal van de aange sloten badplaatsen, welke later door uitgaven in an dere talen zal worden gevolgdi. HOOGEOK HANDELSONDERWIJS. Naar het Handelsblad verneemt, bestaat bij de vereeniging „Hou' en Trouw" en de vereeniging voor voortgezet Handelsonderwijs te Amsterdam het voor nemen een vereeniging op te richten met het doel eenige leerstoelen aan de Amsterdamsche Universi teit te stichten voor bet geven van Hocger Handels onderwijs. EEN HOOIE PREMIE. Door de kassiersfirma van Mierio en Zoon te Breda is, meldt bet Handelsblad1, aan den Officier van Justitie 2500 ter beschikkinggesteld om te verdoelen ond'er de personen, die tot de aanhouding van den bediende Bordes hebben meegewerkt. HOLLAND—BELGÏë. Er is een comité geconstitueerd, dat hulde aan België zal brengen in de maand Juni ter gelegenheid van de feesten, die -door die stad Brussel en dien- Bel gischen Staat ter gelegenheid der opening van bet verbreede kanaal van Willebroeck zullen worden ge geven en waarbij koning Albert persoonlijk het ka naal zal openen. DE MEDKKIWEtSiTIE TE HENGELO. Naar aanleiding van de verhoogihg d'er melkprij zen door dé Hengelo-siehe Coöperatieve Melkinrich ting en de actie daartegen door dé burgerij op touw gezet, is, meldt dé N. R. Crt., uit elk dér besturen van de coöperatieve winkelvereenigingen Help U Zei ven, De Goede Hoop, Hengelo en Voorwaarts, een lid aangewezen in een voorloopig comité voor melkvoor- ziening. Than® hebben de besturen dier winaelvereenigin gen zich tot den raad gewend met het verzoek, uit zijn midden twee of drie leden aan te wijzen, welke bereid! zijn in dat comité zitting te nemen. DE WAARDE VAN ééN- STEM. Bij de Raadsverkiezing te Jaarsveld' waren volgens de Ned. uitgebracht 148 stemmen, van onwaarde 6, waarvan 73 stemmen op dén candïdaat der A. R. den heer Joh. Verveer, en 72 stemmen op den candidaat der Lib., den heer H. W. Barrevoets, zoo-dat gekozen was dé heer Joh. Verveer. Door deze ééne stem i® de Raad omgegaan van Links naar Rechts. UIT OBDAH Uitgeschreven door het comité inzake het Volks petitionnement voor plaatselijke keuze alhier is thans in de Ned. Iltrv. Kerk een openbare vergade ring gehouden welke vrij goed was bezocht. Na -opening door den voorzitter, den heer A. Kroon, trad als spreker op de heer W- Banning uit Leiden, d'ie een pleidooi hield voor de geheel-onthouding als zekerste middel om uit het drankmoeras te komen; uit dé 22000 vergunningen in ons land komt niets goeds voort. Heerlijk zou het zijn, wanneer de drank uit de wereld was. Vervolgens kwam spr. op dé plaatselijke keuze (local option), waarvan hij doel en beteekemis uiteen zette. Met een opwekking tot teekenen eindigde hij. Hierna werden door dén heer Van- dier Veld© uit Utrecht verscheidene mooie lichtbeelden vertoond, de meeste betrekking hebbende op dé drankellende. Daar niemand zich aanmeldde voor debat, sloot de heer Kroon dé bijeenkomst met woordén van dank, tevens vermeldende van welke invloedrijke personen en vereenigingen in! de gemeenten Hensbroek, Ob- dam en Spanbroek moreel© steun was toegezegd. UIT OfUHEJ-NTED'ORiP. De omslag van bet veefonidls alhier is voor het af- geloopen kwartaal vastgesteld op 0.4 of gemiddeld! 83 cent per verzekerd rund. Van de ruim 800 atuks run-deren die verzekerd waren werden er 6 afgekeurd. UIT WLTDENEB. Onder vele en hartelijke bewijzen van belangstel ling vierde de hear P. Butter 'Zondag 1 Februari zijn 25-jarig jubiïé al® hoofd der O. L. School. Als blijk van waardeering werd den jubilaris door dé 'burgerij en oud-leerlingen een notenhouten ciEm- derbureau met lamp en vazen aangeboden, benevens een bloemstuk. Van andere zijden ontving de jubilaris bovendien n-og vele andere geschenken. UIT HAEECNTKARSIPEL. Maandagmorgen 11 uur vergaderde dé raad dézer gemeente voltallig. De heerer Baas en Kistemaker hadldéu bericht ge zonden, dat zij hunne benoeming tot lid van het bur gerlijk armbestuur hebben aangenomen. Dankbetuiging was ingekomen van hei hoofdcomi- té van de Schager tentoonstelling voor de verleende subsidie. De voorzitter deelde mee, dalt 9 Eehruari) verhu ring zal plaats hebben van een stukje land, thans in huur bij P. Spaans, die echter om de bepalingen daaraan verbonden, er liever afstand van doet; dat bij de gehouden aanbesteding van schoolbe- hoeften dit is gegund aan deulaagstenihschrijver.den beer Meilink van Zutfen voor 873.10 en voor de handwerkartikelen aan P. Wink alhier voor 78. Ingekomen was een request van de slagers van' Langendijk en Harenkarspel, met verzoék, de keu ringskosten niét op de slagers doch op de gemeente te verhalen evenals dit geschiedt in Hoorn en Zaan dam. Werd aangehouden, daar dit adres pas 's och tend® was ingekomen. Hierna kwam- aan de orde, een nadere regeling der pensioenen voor gemeente-ambtenaren, daar gebleken is dat ook de Hoofden dier Scholen alhier voor het geven van henhalingsondérwije in de regeling moeten worden opgenomen. B. en W. stelden vo-or dit totaal bedrag salaris te bepalen op 80.40, wat werd goed gevonden. In dezelfde regeling moet worden opgenomen^ de heer K. IJff als schatter voor de drankwet op een sa laris van 12, terwijl van de regeling moet wordfeu afgevoerd de kachelaanmaakster in het Waarland, daar deze tij dielij k aangesteld is. Tot een en ander werd besloten. Uit den post van onvoorziene uitgaven 1918, zal, behoudens goedkeuring Ged. St., worden- betaald 688.75 voor verschillende posten, een bedrag van 803.65 voor de brandspuit, 134.00% ten behoeve van de pensioenregeling voor gemeente-ambtenaren en 4.50 als vertering voor dé spuitgasten bij de brand van J. Nat. Uit de post onvoorziene 1914 zal worden betaald 4.63 voor verhoogde brandverzekering. Hierna sluiting. Ten Maandagnamiddag de raadsvergadering was afgeloopen, heeft 'dé beproeving plaats gehad van die twee nieuwe door de firma Qebr. van Bergen ta Mid- wolda ten behoeve dézer gemeente geleverde brand spuiten. Beidé spuiten hebben uitstekend voldaan, zoowel wat straallengte betreft als wat aangaat de wateropbrengst. Een dézer spuiten wordt geplaatst te Dirksbom en ©en te Kerkbuurt, terwijl de oude spuit van Dirksbom wordt overgeplaatst naar 't Waarland, waar tot dusver geen brandbluschmateri- aal aanwezig was. KORTE BERICHTEN. Mr. dir. 'S. Huiler, rijks- en gemeentearchivaris te Utredht herdacht gisteren onder veel belangstel ling zijn 40-jarige loopbaan als archivaris. Hij werd benoemd tot commandeur in de orde van Oranje- Nassau, - Twaalf Katwijksche visschers zijn dé or den Leidschen kantonrechter veroordeeld tolt 10 boete subsidiair 5 dagen hechtenis wegens het mee naar zee nemen van leerplichtige jongens. Te Groningen is, omldér verdenking van brand-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1914 | | pagina 1