DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No, 46
Honderd en zestiende jaargang.
1914
DINSDAG
24 FEBRUARI.
FEUILLETON.
De ongekroonde Koning.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk II,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Ontwerp Zomerdienstregelingen
Toor de Spoorwegen.
Telefoon nummer 3.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
w van ALKMAAR, gelet op het bepaalde
bij art. 10 letter A sub g tot en met l der Ver
ordening op de keuring van vee en vleesch en den
Invoer, het vervoer, den doorvoer en den verkoop
van vleesch in de gemeente Alkmaar (Gemeenteblad
no 343)
Brengen ter algemeene kennts:
a. dat de wegen, langs welke het ingevoerde
versche vleesch naar het gemeente-slachthuis
moet worden vervoerd, in verband met de af
sluiting van de Rootorenbrug, tijdelijk zijn
Bierkade, Luttik-Oudorp Z.Z., St. Annastraats-
brug, Luttik-Oudorp N.Z., Wortelsteeg, Achter-
weg.
b. dat het vervoer van het ingevoerde versche
vleesch, tijdens de werkzaamheden aan de
Kanaalkade, moet plaats hebben langs de vol
gende wegen:
Heerenstraat, Dijk, Koningstraat, Koningsweg,
Doelenkluft, Kanaalkade.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 18 Februari 1914.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat van heden
af voor een ieder ter Secretarie ter inzage zijn neder-
gelegd de ontwerpen ran de aomerdienst-
regellng 1914 van de Maatschappij tot Ex
ploitatie van Staatsspoorwegen en de Neder-
landsche Centraal Spoorwegmaatschapppij-
Eventueele opmerkingen betreffende deze dienst
regelingsontwerpen moeten rechtstreeks worden in
gezonden aan het Departement van Waterstaat vóór
of op 1 Maart a.s.
Alkmaar, 23 Februari 1914.
Burgemeester en Wethouders van Alkmaar,
O. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
BINNENLAND.
COURANT.
AliKMAAR, 24 Februari
Een. sensationeels misdaad beeft in Débreczin plaats
gehad. Genoemde Hongaarsche Btad was eens ©en
groot dorp van echt Magyaarsch type en van oudsher
de hoofdzetel van 't Calvinisme. Eenige maanden ge
leden heeft de Hongaarsche regeering er 'n Grieksoh
katholiek bisdom gevestigd. Dit onderscheidde zich
van de anderen doordat de taal van de ritus Hon-
gaarsch is. Heeds toen werd door die uiterste Roe»
meensche nationalisten uit deze streeik een hevige
strijd gevoerd tegen de oprichting van het nieuwe
bisdom, omdat een aantal Roemeensche gemeenten,
die vroeger tot de Roemetenscha bisdommen behoord
hadden, onder het nieuwe bisdom getrokken waren.
Deze-nationalistische beweging heeft waarschijnlijk
een aanslag veroorzaakt. De residentie van den
den nieuwen bisschop dr. Miklossy, heeft men gister-
voormiddag door drie dynamietpatronen in de lucht
laten springen. Dr. Miklossy lag al sedert weken
(JNadruk varboden).
Roman van
PAUL OSKAR H5ÖKER.
Naar het DuitsBh.
20) O
Eén verzoek, lieve Ati: verzwijg al deze dingen
ziek te bed. Hij ontsnapte aan den dood als door een
wonder. Kort tevoren had men hem uit het paleis
gebracht. Dienaren hadden hem op een draagbaar
naar buiten gedragen. Vreeseüjk waren echter de
gevolgen voor de andere bewoners van het huis. De
viearis van den bisschop, dr. Jaczkovics, is in stuk
ken gescheurd, de secretaris van den bisschop even
eens gedood. Ooik zijn toevallig in het huis aanwe
zige advocaat, dr. ösath, twee dienaren van den bis
schop en de keukenmeid gedood. Levensgevaarlijk go-
wond zijn 4 geestelijken en 2 advocaten, de vrouw
van een der advocaten en do vrouw van ©en schouw
burgdirecteur. Eerst dacht men, dat de stoomketel
der verwarmingsmachine gesprongen was, maar een
onmiddellijk ingesteld onderzoek bracht aan het licht
dat er onder de slaapkamer van den bisschop huizon
van drie dynamietpatronen lagen. Deskundigen, in
het bijzonder de kolonel' van het regiment huzaren,
constateerden, dat het inderdaad dynamietpatronen
waren.
De vreeselijke ontploffing werd in de verstverwij-
derde streken van de stad gehoord. Het gebouw iB
bijna geheel vernield.
Verschillende .personen hebben ernstige snij wonden
opgeloopen. De dochter van den vicaris moet bij het
vernemen van diens dooid krankzinnig geworden zijn.
De dynamietpatronen moeten verborgen zijn .geweest
in een postpakket, den bisschop van uit Czemowitsj
toegezonden
Deze afschuwelijke misdaad doet weer eens zien,
hoe fel de nationaliteitenstrij'd is, welke- alle politie
ke omstandigheden in Hongarije beheerscht. De Roe
meensche nationalisten zijn, blijkens de telegram
men, woedend over het feit, dat de Hongaarsche taal
voor de ritus van het nieuwe bisdom werd gebruikt.
Maar kau de verontwaardiging over een dergelijke
afschuwelijke misdaad wel groot genoeg zijn? Zulk
een beestachtige daad is natuurlijk geen argument
voor een zaak, ook al kan deze op zichzelf sympathiek
zijn. Eh het is te verwachten dat graaf Tisza, de
man met de ijzeren vuist, hier op die juiste wijze zal
weten in te grijpen. Toch is het toevallig, dat hij,
de ziel der Magyariseeringspoli'tiek, den laatsten tijd
iets heeft ingebonden. Met de Kroaten, die eveneens
door aanslagen op vertegenwoordigers der Hongaar
sche regeering propaganda maakten, is hij het eens
geworden. De onderhandelingen met de vertegen
woordigers der Roemenen (volgens het Tageblatt 3
van de 20 millioen zielen der Hongaarsche bevolking)
zijn echter afgebroken, daar zij eischen stelden ten
opzichte van hun taal en hun vertegenwoordiging in
het parlement, welke in strijd waren met het streven
van den heer Tisza, dat gericht is op het totstand
brengen van een Hongaarschen, nationalen staat. De
Roemenen waren de onderhandelingen reeds met
wantrouwen begonnen, daar zij wisten, dat graaf Tis
za alleen onder pressie van uit Weenen en geleid door
overwegingen, ontleend aan de buitenlandsche poli
tiek, bereid was ©enigermate toe te geven. Het herstel
van de goede betrekkingen tusschen Roemenië en
Oostenrijk-Hongarije, welke tijdens den tweeden Bal
kanoorlog geleden hadden, was slechts mogelijk, wan
neer aan de eischen der in Hongarije levende Roeme
nen tegemoet gekomen werd. Eh de Roemenen hie
ven het hoofd wel wat hooger op, toen koning Carols
prestige toenam. Vandaar dat graaf Tisza nog dezer
dagen in den Landdag verklaarde, dat de Roemeen
sche nationalisten door de Hongaarsche regeering
met toegeeflijkheid zouden worden behandeld.
Maar thans hebben dwaze elementen onder de Roe
menen in de propaganda van de daad hun heil ge
zocht. Het staat te vreezen, dat meerdere misdaden
zullen volgen. En graaf Tisza is er de man niet
naar om zich daardoor toegeeflijkheid te laten af
dwingen. Zoodat er van eendracht en overeenstem
ming tusschen Hongaarsche regeering en Roemeen
sche nationalisten voorloopig wel geen sprake zal
zijn!
EERSTE KAMER.
De beraadslagingen over de begroeting van Water
staat werden gisteren voortgezet.
De heer R e g o u t (R. K.) besprak het intrekken
van een circulaire in zake den invloed van het geloof
bij benoemingen van hooge en van lage ambtenaren,
en het intrekken van het verbad van vronwen-nacht-
arbeid bij de posterijen.
Spr. deelde mede, dat hij niet dan na een onderzoek
dat groote achterstelling van katholieken aanwees,
de bekende circulaire uitvaardigde. In den verkie
zingsstrijd werd beweerd, dat niemand! tot hulpbestel
ler benoemd werd, die niet roomsch-katholiek waiS.
Toen heeft spr. de bewuste circulaire uitgevaardigd,
om zijn wil duidelijk te maken.
In de 4% jaar, dat spr. minister was, heeft nooit
eenige begunstiging plaats gehad.
Spr. verdedigde, met Frankrijk, Engeland, België
en Spanje tot voorbeeld, het verbod voor vrouwen-
nachtarheid bij de posterijen. Het belang van de
vrouw eischt het verbod. Reeds thans hebben de
vrouwen dubbel zooveel ziektedagen als de mannen.
Ten slotte vroeg spr. den minister met nadruk den
bestaanden kindertoeslag bij het post- en telegraaf
personeel niet in te trekken of te wijzigen.
De heer B e r g s m a (U. L.)l drong aan op be
hoorlijke uitvoering der motor- en rij'wiel wet en op
verbetering onzer wegen.
Verschillende leden bepleitten de belangen van
eenige streken van ons land, zoo kwam o.m. de Maas
kanalisatie ter sprake.
DAT' IS OOK WAT!
Een ingezetene van Gorinchem, wiens gezin naar
de feestelijkheden daar ter stede was gaan kijken,
ging later zelf ook uit, na vooraf eenige geldswaar
den ten bedrage van 125 aan bankpapier en een aan
deel in een naamlooze vennootschap als veiligheidan
maatregel in de gaskachel te hebben geborgen.
Vrouwlief, die eerder thuis kwam dan vermoed werd,
stak de kachel aan enmen begrijpt wat er ge
beurd is.
Voer het aandeel zal hij een duplicaat kunnen krij
gen, daar het nummer bekend is, maar het geld' is
natuurlijk weg.
DE KAZERNEHRAND TE EDE.
Inzake den kazernebrand te Ede meldt de N. Amh.
Crt.:
Door het vlam vatten van een gordijn ontstond Zon
dagavond omstreeks tien uur brand in een van de in-
fanterie-kazernes en wel in de onder-officiers kamer.
Nadat men de brandende stukken vlug uit het
raam had geworpen, was het brandje spoedig bedwon
gen. Gelukkig is louter onvoorzichtigheid ditmaal de
oorzaak.
DE' KAZERNEBRAND TE HAARLEM.
Donderdag j.l. is er, meldt de N. R. Ort., in de ka-
I zeme te Haarlem weer brand geweest, toen in een
poetshok, waarin brandbare stoffen, waarop door een
schoorsteen een brandende prop was geworpen. Het
vuurtje werd tijdig ontdekt.
De leden van de Tweede Kamer de heeren Duymaer
van Twist en Ter Laan, leden van de legercommissie
hebben gisteren een bezoek gebracht aan de kazerne
te Haarlem.
EEN GEVAARLIJKE! STROOPER.
De jachtopziener der heeren Bolsiua trof gisteren
nacht in het Wijbosch te Schüjndel iemand stroopendo
met een lichtbak. De goed gedresseerde politiehond
bracht den strooper tot staan, maar werd op hetzelf
de eogenblik neergeschoten. Daarna schoot de stroo
per op den jachtopziener, doch deze wist door een
plotselingen val het schot te ontgaan. Een paar uur
later is de vermoedelijke dader, de landbouwerszoon
v. d. S. uit Wijibosch (Schijndlel) op zijn bed gear
resteerd.
HET MONNA-VANNA-VERBOD.
Het muisje van de jongste anti-Monna Vanna-actie
te Nijmegen, heeft, naar men van daar aan de Tel.
meldt, nog een staartje gehad. Een der inspecteurs
van politie, O. genaamd, die het met de R.K. voor
mannen eens was, schijnt hieraan op ondubbelzinnige
wijiae uiting gegeven en stelling genomen te hebben
tegen zijn hoogera politiechefs. O. is door den bur
gemeester, het hoofd der politie, geschorst en met
een opzegtermijn van drie maanden als inspecteur
onésh
Gemengd nieuws.
PROV. BOND VAN ZIEKENFONDSEN.
De Provinciale Bond van Ziekenfondsen in Noord-
Holland, heeft, meldt het N. v. d. D., zich in den
laatsten tijd belangrijk uitgebreid, tengevolge van de
krachtige propaganda van het hoofdbestuur. Aange
sloten zijn thans eën 50-tal ziekenfondsen met onge
veer 8000 leden, van Anna-Paulowna tot Weesp.
ontslagen.
TULPEN EN HYACINTHEN.
Gisteren had te Haarlem de jaar lij ksche keuring
plaats van tulpen en hyacinthen door de Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur. Het aantal in
zendingen van tulpen was bijzonder groot.
Onder de hyacinthen, aldus meldt men aan de N.
voor allen 1 Zooals mijn verhouding is met Erwin,
kan en wil ik het ook voor hem niet weten. Hij heeft
mij nog een afscheidsgroet gezonden en mij verzekerd
dat hij nooit een andere vrouw zal aanzien behalve
mij. Hij is een lieve, hesite jongen, maar ik beschouw
hem als een flirt en pretmaker; het begrip boven-
menschelijke trouw is met hem niet in overeenstem
ming te brengen. Vat hij vandaag of morgen een
hartstochtelijke liefde voor een ander op, dan zal hij
den moed wél hebben het mij te bekennen. Hij is nu
bij het vëldjagercorps gepluatst en moet weldra voor
een jaar naar het buitenland. Het is mogelijk dat hij
geplaatst wordt te Petersburg, Rome, Londen of Pa
rijs. Als je hem ziet, groet hem dan voor mij maar
zwijg ook tegenover hem over wat ik je geschreven
heb. Ten minste tot Kerstmis. Vóór het feest vraag
ik nog eens om verlenging van verlof. Krijgt papa
dan vermoeden, dan leg ik de bekentenis af.
Vergeef mij dat ik zooveel over mij zelf gesproken
heb en nu zelfs in Ti geheel niet op jou belangen in
ga. Maar mijn vrij© tijd is om. Ik ben in dit half
jaar een echte onde werkezel geworden. Doctor Hil-
lern zou zeggen: een plichtmensch onze goede
Börries zou het noemen een Streber. Ik heb van
avond nog een heel caoutchouo gebit te bewerken, dat
ik morgenochtend moet inleveren in 't laboratorium.
Elisabeth Hillem laat mij nu en dan proefwerk ma
ken. Veel kan ze zich niet met mij bemoeien, want
ze heeft het zelf woedend druk. Jammer dat haar
broer al naar Gtöttingen teruggekeerd is. Zijn ver
loofde wacht hem daar. Ze zijn van plan met Paschen
a.s. te trouwen. Als ik maar een half uurtje geeu
werk heb dan heb ik dadelijk een gevoel van heim
wee. In gedachten omhelst en kust je je trouwe zus
ter Gwendoline.
In het eersite oogenblik was Beate nog veel te veel
onthutst door de plotselinge verandering in het lot
van haar zuster, die geheel haar eigen schuld was, om
zich een oordeel over te kunnen vormen 1 Misschien
kwam er een gevoel van schaamte bij haar eerste ver
bazing. Het was ongeloofelijk welk een energie dat
jonge ding bezat. Een moeilijke, zeer moeilijke tijd
wachtte haar. Beate voelde dat zij de kracht niet zou
hebben zoo onverschrokken zich een eigen leven te
vormen. En zij' dacht aan Erwin, die Gwendoline
liefhad, op haar wachtte en in 't geheel niet vermoed'
de, dat zij zich dagelijks verder van hem verwijderde 1
En niet alleen van hem!
Er was geen twijfel aanl Door dien taalgeleerde
uit Göttingen en zijn Amerikaansche zuster had
Gwendoline zich tot een kolossale domheid laten ver
leiden. Zulk een schitterende poisitie weg te gooien
en dat ter wille van een gril. Neen! daar kon zij niet
bij. Dat was overspannen, dat was ziekelijk.
Beate moest zich steeds weer voor den geest bren
gen dat dit stijfhoofdige meisje dezelfde was als het
bedroefde kind, dat men na moeders dood naar een
kostschool in Dresden gestuurd had. Onbegrijpelijk,
onbegrijpelijk!
Als er voortaan gesproken werd van het zusje in
Amerika of van de Walkers en hun ontzettenden rijk
dom, dan moest zij zich steeds geweld aandoen om het
geheim niet te verraden.
In Zehlendorf had men eindelijk na lang zoeken
een tamelijk aardige woning gevonden. Gravin Czer-
nin had zich zeer edelmoedig gehouden tegenover
haar neef: het waren niet alleen afgedankte voorwer
pen, die zij' zond om het huisje te meubileeren, maar
ook'een paar bekende stukken uit den glanstijd van
het oude Rotholz.
In het midden van October deed Zijne Excellentie
baron von Erxleben zijn intocht in Zehlendorf. De
geheele familie, behalve Gwendoline, vereenigde zich
den daarop volgenden Zondag in de zonnige beneden
woning. Tante Eddy was reeds vooruit gekomen met
Beate om Ingrid te helpen en het dienstmeisje te in-
stalleeren. De beide zoons kwamen dadelijk na kerk
tijd. Het was een prachtig diner met alle lekkere
dingen van het Rotholzer seizoen. De kadets ontwik
kelden een ontzettenden eetlust zoowel bij de Rot-
hodlzer baars als bijl de Rotholzer eendvogels. En ook
de stapels Rotholzer wafels die bij de koffie gepre
senteerd werden, bewezen zij veel eer.
Baron von Erxlëben's gezondheid was over het al
gemeen prachtig bijgekomen. Met drinken moest hij
zich nog zeer in acht nemen iets waar hij zich het
minst in schikken kon. Maar hij kon zich toch weer
gewoon bewegen. Hij had een wandelstok aange
schaft, waar hij een weinig op leunde. Nu en dan
bleef hij onderweg even stilstaan om uit te rusten.
Hij maakte echter volstrekt niet den indruk van een
gebrekkige. Zijn oude levendigheid had hij al lang
weer teruggekregen; hij toonde bij ieder gesprek we
der volkomen op de hoogte te zijn. Hij wou ook iu
geen geval als een invalide beschouwd worden. Dat
merkte men aan zijn geheele manier van doen. Dade-
lijk na de koffie had hij een verkwikkend debat met
zijn beide zoons. Börries had zich de laatste maanden
met hart en ziel in berekeningen verdiept of het toch
niet gelijk zou zijn bij de cavalerie te gaan. En
Haunsheinz had zelfs den moed met de ongehoorde
bekentenis voor den dag te komen, dat hij toch ei
genlijk geen lust had officier te worden.
„Waar moet de Koning zijn officieren vandaan har
len, jongens, als jullie niet dienen wilt?riep de ba
ron, 'de wenkbrauwen fronsend. Niettegenstaande al
zijn verdriet over zijn eigen ongeluk, had de verbitte
ring der vele and©T© nonactieve officieren te Wies-
baden tegen het militaire kabinet hem gehinderd: hij
was en bleef soldaat in merg en been. En hij zette de
beide jongens dus op hun plaats. Ten slotte waren
zij overtuigd dat hun vader gelijk had en zijl namen
met schitterende oogen afscheid van hem: ze waren
trotsch op hem, trotsch op zijn geheele voortreffelij
ke persoonlijkheid. Eerst toen zij van Zehlendorf
naar Grosz-Lichterfeld© liepen en de roede steenen
muren van de Cadettenschool uit den kring van vil
la's bij de toenemende duisternis zagen opdoemen,
kwam de oude tegenzin weer boven.
Beate scheen met haar lot verzoend te zijn. Van
de hoffeesten wilde de baron niets meer hooren. Dat
was nu toch half werk, zei hij. Beate had er dus
voor goed van afgezien. Maar een nieuwe hoop gaf
haar veerkracht. Tante Elddy zou eindelijk dezen win
ter haar lievelingswensch vervullen en een reis doen
naar de Adrriatische Zee; Beate zou met haar mee
gaan. Tante had plan op Lussinpikkolo. Zij had
reeds kamers besteld in het Kurhaus.
„Als Gwendoline werkelijk den winter nog daar
ginds wil doorbrengen hij' haar millionaire", zed von
Erxleben, „dan zou het eigenlijk niet onmogelijk we
zen, dat ik hier het huis sloot in Februari en Maart
en ook meeging. Met Ingrid. Natuurlijk zouden wij
in een heel klein pension gaan, want meer dan zes
kronen per persoon kan ik niet betalen."
Dat was een groote verrassing voor de gravin.
Haar neef was nog altijd1 haar trots. „Misschien vin
den wij iets, een klein pension, dat voor ons allen ge
schikt is", zei ze levendig; „als wij tweeën maar eerst
daar zijn, kunnen wij alles eens goed bekijken."
Beate was teleurgesteld. Zij' had zich juist ver
heugd op het leven in het Kurhaus, op de dansavon
den en reunions. Veel Oostenrijksche en Russische
aristocratie brengt de wintermaanden door aan_ de
kust van de Adriatische Zee. Het ging daar jolig
toe, had zij van anderen géhoord. Daar kon Beate
dan nog goed haar baltoiletjes gebruiken, die zij uit
de schipbreuk gered had een beetje gemoderni
seerd, want in dien tijd waren de mouwen heelemaal
anders geworden. Zij' wist dat zij opgang zou maken:
van haar succes in de balzaal was zij zeker. MiS'-
schien zou zij daar ginds aan de oevers van de blauwe
zee eindelijk haar bestemming vinden. Het hoefde
nu niet juist een Russisch vorst te zijn, zooals In
grid haar had voorspeld. Maar dat was het nu waar
over zij tobde; als ze niet in het Kurhaus loigeerden,
niet wat „reclame" maakten, maar alle vier bij el'kaar
als burgerluitjes in een klein pension hun intrek na
men, dan scheidden zij zich dadelijk af van de mon
daine kringen I
vemilgjdl.
