DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Raleigh.
UI. DE WILD, Boterstraat, Alkmaar.
No. 50
Honderd en zestiende Jaargang
1914
ZATERDAG 28 FEBRUARI.
Nog eens: de Ylotbrug.
Het fijnste Engelsclie rijwiel.
BINNENLAND.
Alleen verkrijgbaar bij:
Dit nummer bestaat nit 8 bladen.
ALKMAAR, 28 Februari.
Toen in de vorig© raadsvergadering het vraagstuk
van de Schermervliotbrug werd behandeld de be
handeling moge spoedig worden heropend en dan tot
de gewenschte afdoening leiden 1 werd de vraag
gesteld oif de brug niet goedkooper kon worden ge
maakt dan voor het geraamde bedrag van f 100.000.
Aanleiding tot die vraag was de houding der Tweede
Noord-Holandsche Tramweg-Maatschappij, welke te
kennen had gegeven, dat zijl geen bijdrage aan den
brugbouw zou kunnen verleenen. De heer Thomsen
nu dacht, dat het de brug goedkooper zou maken,
wanne:- zij 'niet voor tramverkeer word ingericht.
De voorzitter merkte naar aanleiding van deze vraag
op, dat de Ylotorug door een vaste brug voor zwaar
vorkeer diende te worden vervangen.
Wij1 kunnen ons voorsteden dat in, da gegeven om
it andigheden bij een raadslid de wenach opkomt, om
goedkoop maar te maken, hetgeen duurder vooralsnog
in de lucht blijft hangen. Temeer, omdat inzake
bruggenbouw enkele jaren geleden zoo duidelijk weer
gebleken is, dat het goede het betere vaak tot ergeten
ij and heef ware deetijwi de heer.Pot niet als red
dende engel verschenen cere, wien eere toekomt 1
dan zou de belangrijke verkeersverbetering in het
zuiden van onze stad waarschijnlijk nog lang op zich
hebben laten wachten.
Bij de beoordeeling van het thans aan de orde zijn
de bruggevraagstuk dient evenwel in de eerste plaats
in aanmerking te worden genomen, dat het hier
's rijks zaak is. Het rijk bouwt een brug, het rijk
heeft ook een raming gemaakt. Maar dan zou het
wel een goede politiek zijn, een smallere, lichtere
brug te maken, wijl de directie der T. N. H. T. M.
zich van steun meende te moeten onthouden? Regee-
ren is nog altijd vooruitzien, maar vooral ook goed
zien. Zeker zou het belang van de genoemde Maat
schappij erdoor gehaat worden, wanneer over de brug
het eindpunt der lijn meer nabij de kom der gemeente
kon worden verlegd. Van meer belang zou zulk een
verlegging echter zijn voor stadgenooten en omwo
nenden, die van de tram gebruik maken. Voor perso-
nenverkeer en goederenvervoer zou zij' immers een
dagelijljg gevoeld gemak vormen, omdat de nieuwe
rails als het ware omgeving en stad weer dichter tot
elkaar brachten. En gaaf het nu wel aan, om ge
stold dat het Rijk dit wilde door thans een goed-
koopere brug te bouwen, de verlegging van het eind
punt der tram, wenschelijk voor reizigers, landbou
wers, handelaren, fabrikanten, winkeliers enz. voor
de toekomst zoo niet onmogelijk, dan toch in elk ge
il zeer kostbaar to maken? Da vraag stellen, betea-
kent haar ontkennend beantwoorden. Terloops zij
opgemerkt, dat de T. N. H. T. M. nu niet zoo'n
judmijntja is, dat het niet-verleenen van subsidie als
onwil' mag worden aangemerkt.
Bij al hetgeen er tot dusverre over het onopgeloste
bruggevraagstuk is geschreven, is voorts niet vol
doende rekening gehouden met een, zeer voorname
factor, welke gebiedend voorschrijft, dat indien er
een brug wordt gebouwd, deze worde ingericht voor
zwaar verkeer. In hun bijlage van 1906 beroepen B
en W. zich erop, dat een brug met zwaar verkeer
noodzakelijk moet worden geacht, omdat er thans
daar geen is, waarover zwaar geschut kan worden
vervoerd, hetgeen bij een eventueeie mobilisatie tot
groot ongerief zal moeten leiden. Nog niet echter is
de aandacht gevestigd op een middel van verkeer en
vervoer, dat óók een brug van zwaar kaliber vereischt
maar vredelievender van aard is dan geschut: de
auto-omnibus en da vrachtauto.
Men zal misschien glimlachen. Yoor dat geval
zouden we willen herinneren aan dien Groninger
Commissaris des Konings, die in 1851 bij zijn intree
rede zeide, dat er kunstwegen moesten komen van
toren tot toren en van dorp tot dorp en die deswege
werd gehouden voor een idealist maar wiens denk
beeld vijftien jaren later bij zijn aftreden bijna was
verwezenlijkt. Heusch, men behoeft niet met een
fantazie van een Wells begaafd te zijn, om te durven
voorspellen, dat binnen afzienbaren tijd vele ante-om
nibussen en vrachtauto's over onze provinciale wegen
zullen rollen. Het voorbeeld van de N. Y. Eerste
Groningsche Aute-Omnibus-Onderneming Usquert-
Groningen (twee gemeenten, tevoren reeds sinds ja
ren door een lokaalspoor met elkander verbonden I),
■dat twee jaar geleden in ons land werd gegeven, heeft
navolging gevonden. Allereerst in den autobusdienst
Wostfriesland (EnkhuizonAnd ijkStation Hoog-
karspel v. v.), in dien van UtrechtVianen, welke
van de betrokken gemeenten belangrijken financiee-
len steun ondervond, die van Klundert'Zevenbergen,
welke geheel door de gemeente Elundeirt wordt ge
ëxploiteerd. Wij zullen ons tot deze voorbeelden be
palen, maar wiïleu er toch nog even aan toevoegen,
dat de proefrit voor den auto-dienst AlkmaarScha
gen binnen enkele weken zal plaats hebben.
Zoo rijden er dus in ons land reeds auto-omnibus
sen ter aanvulling van of in mededinging met ver-
lieernuiiddelen over rails. Ook de vrachtauto wordt
al als snel en gemakkelijk vervoermiddel "gebezigd, in
de groote steden het meest, maar toch reeds op het
platteland, in onze eigen buurt in Heerhugo-waard.
Waarom zouden dergelijke motordiensten ook in
onze welvarende omgeving met ondernemend© ge
meentebesturen en energieke particulieren niet be
staanbaar zijn, waarom zullen zij niet binnen afzien
baren tijd bestaan? Geenszins dwaas is hef bij brug-
gebouw met dezen zeer belangrijken factor rekening
te houden.
Met de komst van de spoorwegen zijn onze gewone
wegen op den achtergrond geraakt. Zelfs daar, waar
Napoleon met zijn broeden kijk op de dingen breede
wegen heeft doen aanleggenheeftmenzesomsverwaar
loosd en versmald. Er is op de wegenbezuinigd
en terecht noemde de Minister van Waterstaat dezer
dagen deze bezuiniging achteraf bezien, allerongeluk
kigst. Immers in verband met de rijwielen en de au
tomobielen, die gekomen zijn (het reglement op* de
wegen in Noord-Holland kent van deze nieuwe ver
voermiddelen enkel „velocipèdes" 1) hebben de gewo
ne wegen plotseling een geheel andere en een geheel
nieuwe beteekenis gekregen. Zij zullen aan hun
nieuwe bestemming weder geschikt moeten worden
gemaakt, ingericht moeten worden voor snel en
zwaar vervoer. Hoe dat ligt buiten het bestek
van dit artikel, al willen we er toch nog even op wij
zen, dat Minister Lely, die de dingen ook met' rui
men, veelomvattenden blik bekijkt, reeds een schema
van verbreeding en verbetering der rijkswegen in ons
land heeft ontworpen. Meer dan eens hadden we ge
legenheid op te merken, hoe zwaar het nageslacht
wordt belast, door die voor hun tijd te billijke opvat
ting onzer voorouders, dat de weg dient voor het
personen- en rijtuigenverkeer, een opvatting, welke
waarschijnlijk nergens bekrompener is toegepast dan
in het Friesche stadje Sloten, waar in .de breedste
straat een landauer en een kruiwagen elkaar niet
kunnen voorbijgaan. Een voorname les, uit het ver
leden te putten is deze: hoedt u, waar verkeersbelan-
gen en verkeerseischen in het spel zijn, voor bekrom
penheid. En die les geldt in dazen tijd, die nog altijd
staat en voorloopig zal blijven staan in het toeken
van verkeer voor regeerders het allereerste. Wan
neer in een gemeente van 20.000 zielen een nieuw
post- en telegraafkantoor wordt gebouwd, dan mag
dat er niet een zijn, dat is ingericht op 20.000, maar
dan moet het berekend wezen op 30.000 en ge
lukkig de stad, waar het rijk o.p het laatste nippertje
op zijn eigen bekrompenheid terugkomt en voor een
dusdanig nieuw kantoor in plaats van twee drie per-
ceelen koopt 1
En wanneer het komt tot een nieuwe Schermer-
vlotbrug, dan mag het er niet een zijn, die misschien
voldoet aan de behoeften van het oogenblik, maar
dan moet van het begin af aan voorop staan, dat er
ekening wordt gehouden met de te verwachten ver-
keersontwikkel'ing, dat er dus zal komen een flinke,
breede brug, ingericht voor zwaar verkeer
Gemengd nieuws.
BRANDSTICHTING
In het Rijkskrankzinnigeugesticht te Medemblik
werd Donderdag brand ontdekt in een der zalen, on
middellijk grenzende aan de „versterkte af deeling";
door krachtig optreden wist men het vuur, dat reeds
een groot gedeelte van den vloer en ©en deur had aan
getast, te stuiten. Terstond werd aan kwaadwillig
heid gedacht; de zaal behoort taf het in herstelling
zijnde westelijk gebouw en was nog niet door patiën
ten betrokken; geen. hunner kan dan ook het vuur
hebben aangestoken.' Alle werklieden zijn onder
vraagd, doch geen enkele aanwijzing van den dader is
nog ontdekt. (Hbld.)
EEN BLIEK VAN WAARDEERING.
In de j aarlij ksche vergadering van aandeelhouders
der Arnhemsche Verzekering Maatschappij tegen
Brandschade, werd bij de goedkeuring van de vijftig
ste rekening besloten, aan de gemeente Arnhem aan
te bieden feen automebieT-motorbrandspuit ten behoe
ve van de Arnhemsche vrijwillige brandweer. Het ge
schenk bedoelt te zijn een blijk van waardeering voor
hetgeen de Arnhemsche brandweer presteerde en als
aanmoediging om ook in da toekomst te volharden in
het streven tot .bescherming der goederen van
Amhemfs ingezetenen.
EEN ONTAARDE VADER.
De rechtbank te Middelburg veroordeelde gisteren
den Sb-jarigen workman A. v. O., metselaar te Vlis-
singen, die zijn zoontje van zeffen jaar, toen het niet
voldoende aantal bosjes kachelhout had1 gemaakt
mishandelde, tot drie maanden gevangenisstraf. Deze
ontaarde vader is door den kantonrechter reeds ver
oordeeld tot veertien dagen hechtenis wegens over
treding der Arbeidswet en door den Voogdijraad uit
de ouderlijke macht ontzet.
NA 19 JAAR.
Op St.-Nicolaasavond 1895 vond te Britsum de in
braak met moordaanslag ten huize van Haisma
plaats, waarvan de bekend© Hogerhuiszaak het gevolg
was. Bij d'ie inbraak weid een logé van Haisma door
een der inbrekers in de linkerlies geschoten. De kogel
kon destijds niet worden verwijderd* thans is dit
voorwerp tot bij' de knie gezakt en kan weggenomen
worden.
EEN INCIDENT OP HET BO'SS'ÖHE CARNA
VAL.
In de sociëteit Casino te den Bosch, heeft zich,
meldt het Dbl. v. N. Br., een der carnavalsavonden
een incident voorgedaan, tusschen een burgemeester
van een naburig plaatsje en een officier.
De burgemeester was, hooggedopt, met zijn weder
helft naar de Carnavalspret komen kijken. Aan een
tafeltje, gezeten kwam bij hen ook een officier plaats
nemen en scheen in grappige stemming. Althans,
zonder dat de burgemeester het had gemerkt was eeu
schaaltje met suiker in zijn hoogen dop, dien hij
naast zich had gedeponeerd, geborgen.
Toen de burgemeester zijn hoed wilde opzetten,
kreeg hij het suikerschaaitje op zijn hoofd, en ©enigs
zins geraakt daarover, smeet hij den officier het
schaaltje naar het hoofd.
Naar men zegt, gaf deze den burgemeester daarop
een oorveeg.
De officier wilde dat de burgemeester de zaal zou
worden uitgezet, doch hiervoor werden door het lje-
stuur der zaal blijkbaar geen termen gevonden.
Nader hooren wij, dat van een en ander namens den
burgemeester proces-verbaal moet zijn opgemaakt
door de politie.
MOND- EN KLAUWZEER.
De directeur-generaal van den landbouw doet, in
verband met enkele gevallen van mond- en klauwzeer,
welke zich in den laatsten tijd hier te lande weder
hebben voorgedaan, opnieuw een beroep op de mede
werking van alle veehouders, ten eindle vooral door
tijdige toepassing van de bestrijdingsmaatregelen de
ziekte, daar waar zij mocht optreden, zooveel mogelijk
te kunnen beperken.
Het is daarvoor van het grootste belang, dat een
ieder de verplichting, hem door de wet opgelegd, om,
wanneer zich bij' een stuk vee verschijnselen van
mond- en klauwzeer openbaren, daarvan onmiddellijk
kennis te geven aan den burgemeester der gemeente
waar het vee zich bevindt, stipt nakomt.
Het verdient aanbeveling om ook van gevallen van
twijfelachtigen aard aangifte bij den burgemeester te
doen, opdat door een deskundig onderzoek de aard
der ziekte kan worden vastgesteld.
Hij' die deze onmiddellijke aangifte verzuimt, stelt
zich niet alleen 'bleet aan veroordeeling tot het beta
len eener boete, doch verliest bovendien overeenkom
stig de bepalingen der wet elke. aanspraak op vergoe
ding, indien zijn vee ter uitvoering der voorgeschre
ven maatregelen moet worden onteigend en afge
maakt.
GASVERGIFTIGING.
De arts S. J. van N. en zijn echtgenoote zijn giste
ren door in hun huis gevonden aan den Wagenweg te
Haarlem. Hun dochter leefde nog, doch is er ernstig
aan toe. Men denkt aan gasvergiftiging. (N. R. Ot)
EEN BRUT A AL HEER.
Bij den heer S., die een wisselkantoor heeft in de
Passage in den Haag, is een brutale beroccving ge
schied.
De heer S. was op zijn kantoor, toen plotseling een
man met een mes in de hand binnentrad, hem' bij de
keel pakte en tegen hem zei: „Geef me onmiddellijk
25, of je gaat er aan."
De heer S. kon zich niet verweren en gaf het geld,
waarna de man kalm heenging.
WESTFRIBSICHE ELECTRISCHE CEN
TRALE.
Besloten verschillende gemeentebesturen eerst de
nota's van de hoeren v. d. Hegge Zijnen en Yijn, in
zake hun bemoeiingen voor die West-Friesche Electri-
sche Centrale, niet te voldoen, tlhans zijn enkele
daarop reeds teruggekomen, naar aanleiding van een
missive van' den Commissaris der Koningin.
EEN FAILLIETE VEREENTGING.
Donderdag ia te Amsterdam failliet verklaard de
Geloof srvereeniging „De Goddelijke Genezing".
Het „Handelsblad" heeft getracht te onderzoeken,
hoe het mogelijk is, dat een deFgelijke vereeniging in
staat van faillissement verkeert. Immers, daar arti
kel 3 der statuten vertelt, dat de leden der vereeni
ging slechts genezing mogen zoeiken op het gebed des
gelooifs, zou men misschien eer verwachten, dat de
brooze lichamen der leden en niet de vereeniging zelf
in staat van faillissement zouden verkeeren. Toch is
het anders geloopen. Verschillende leden der veree
niging, wier statuten goedgekeurd werden bij kon,
besluit van 13 Mei 1899, -verkeeren nog in blakenden
welstand, hebben hun principes gehandhaafd, maar.,
met de vereeniging is het sedert lang mis.
Indertijd' had zij een gebouwtje aan de Kromme
Waal, waar overeenkomstig het doel der verdediging
samenkomsten werden gehouden tot onderlinge
sterking des gel oef s.
Het geloof in elkander werd er echter niet beter
op. Op zeker tijdstip meenden verschillende leden
van den Raad van Oudsten d. i. bet hoofdbestuur
der vereeniging 1 dat er wel iets af te dingen viel
op de handelingen van den voorganger, tevens voor
zitter van den raad. Men belegde een samenkomst,
maar deze had een aiverechtsche uitwerking. Immers
op grond daarvan, het beleggen n.l. van een onwetti
ge vergadering, schorste de voorzitter al zijn mede
bestuursleden en maakte gebruik van zijn recht om
onmiddellijk eenige andere bestuursleden aan te wij
zen. Hun functionneering was echter van korten
duur, want kort daarop vertrok de voorzitter naar
Zuid-Amerika. Het gebouwtje der vereeniging werd
verkocht, de daarop rustende le hypotheek wer'd ge
heel betaald en de 2e hypotheek gedeeltelijk.
Ziedaar de eigenlijke oorzaak van de faillietverkla
ring van tlhans.
De 2e hypotheekhouder was n.l. de bedoelde voor
zitter van den Raad der Ouden. Na zijn vertrek wer
den de zaken der vereeniging vrijwel afgewikkeld.
Een poosje kwam men neg bijeen in een lokaal'tj
aan de Rechtboomsloot, steunde een weduwe, een
Zondagsschool enz., totdat er van de financiën zoo
goed als niets over was.
Waarmede ook aan het eigenlijke verenigingsle
ven vrijwel een einde was gekomen. Inmiddels kwam
de oudste van den Raad der Ouden uit Amerika te
rug, herinnerde zich zijn slechts gedeeltelijk afgelost
hypotheekje en wandelde naiar de justitie om te zien
wat er nog aan te doen was. Dit is een geval, waarin
het gebed blijkbaar geen genezing brengt.
Intussehen, nu kan de dokter ook niet meer hel
pen, want het geheel© actief bestaat uit 15,33/2
aan contanten, eenige boeken, banieren en een avond
maalsteL
UIT ZUID-SCHARWOUDE.
De heer KI. de Boer alhier heeft aan de besturen
der gemeenten Broek op Langendijk, Noord-Schar-
woude, Zuid-Scharwoude en Oudkarspel, concessie
gevraagd voor den aanleg van een tramlijn langs den
geheelen Langendijk.
UIT SCHAGEN.
De kantonrechter alhier wees vonnis in de zaken
der agenten van De Tijdgeest en Het Witte Kruis, de
bekende Loterijwet-overtreding. Overeenkomstig den
eisch van het O. M. werden beide beklaagden veroor
deeld tot 10 gulden boete of 5 dagen hechtenis.
Voor hef examen ter verkrijging van een diplo
ma in melken, uitgeschreven door de vereeniging tot
Ontwikkeling van den Landbouw, in Hollands Noor
derkwartier, hebben zich 120 personen aangegeven
waaronder 40 vrouwen. De examen-commissie bestaat
uit 15 veehouders, onder voorzitterschap van den heer
P. Stapel Oz. te Hoogkarspel. Het onderzoek zal
plaats hebben in Mei aan de 'Proefzuivelboerderij te
Hoorn.
Mr. A. E. van Eldig Thieme, griffier bij het
Kantongerecht alhier, is bij' Kon. besluit als zoodanig
benoemd te Winschoten.
UIT WIERENGERIWAARD.
De vrijzinnige kieswereeniging vergaderde in het
lokaal van Mej. Boon, onder leiding van den heer D.
Sleutel, die in zijn openingswoord enkele waardeeren-
de woorden wijdde aan de nagedachtenis van het
overleden Raadslid, den heer D. Kaan Az.
De heer O. J. Blaauboep bracht mede namens den
heer K. Zander verslag uit over de rekening van den
penningmeester, welke sluit met een saldo van 24.15
waarvan echter nog 10 moet worden afgedragen
aan de Centrale.
Bij de verkiezing van bestuursleden in die plaats
van den heer Kok (periodiek aftredend) en van den
heer W. de Leeuw (wegens vertrek) werd eerstge
noemde herkozen, terwijl voer den heer de Leeuw
werd gekozen de heer J. E. Vos.
Bij de leden zal een circulaire worden rondgezon
den met verzoek om een vrijwillige verhooging van
contributie, want hoewel die vereeniging niet noodlij
dend is, is er toch te weinig geld om eventueel actie
te kunnen voeren.
In d:e plaats van den heer J. Visser die als bode
heeft bedankt werd hij acclamatie benoemd' de heer
J. Hauwert op een salaris van 10.
Als afgevaardigde naar de bekende 1 Maart te Am
sterdam te houden vergadering werd aangewezen de
heer H. Limpers, plaatsvervanger de heer D. Sleutel.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Wegens periodieke aftreding van den heer H.
Waiboer Jbz. als Heemraad van den poldier Wierin-
gerwaard is door het bestuur de volgende aanbeve
lingslijst opgemaakt:
No. 1 H. Waiboer Jbz., no. 2. D. Kooij Jbz., No. 3
E'. Rijkes.
UIT HEER-HÖGOiWAARD.
Gistermiddag drie uur vergaderdie de raad dezer
gemeente.
Na opening der vergadering door den voorzitter
volgde bespreking inzake de aanschaffing van brand
spuiten.
De firma van Bergen te Midwolda heeft een brand
spuit laten beproeven, welke beproeving geheel naar
wensch is uitgevallen.
Besloten werd twee van heit gezonden type bij de
firma van Bergen te hestellen.
Hierna was aan de orde de bespreking in zake de
toetreding tot de K. E. M. N'a nogmaals uitvoerige
besprekingen, wensehte de heer Schilder nog eens
een onderzoek in te stellen naar het aantal aanslui
tingen. De meerderheid was hier echter niet voor te
vinden.
Nadat de. heer Molenaar verklaard had, dat hij na
het rapport van den heer Smit Kleine te hebben gele
zen, tot de overtuiging was gekomen, dat het een ge
meentebelang is, om tot de toetreding en electrifica-
tie te geraken, werd het voorstel van B. en W. om tot
toetreding te besluiten, in stemming gebracht.
Het voorstel werd met zeven voor en drie stemmen
tegen, aangenomen.
Voor stemden de heeren Molenaar, Met, de Boer,
Appel, Blauw, Blom en Pool, tegen de heer Schilder,
Wijnker en Bos.
Alzoo werd besloten tot de K. E. M. toe te treden.
B. en W. zullen nadere gegevens omtrent de gun
ning van het werk aan den Raad indienen.
Hierna werd het stroomleveringscontract besproken
en na eenige opmerkingen goedgekeurd.
Bij de gehouden rondvraag drong de heer Met op
spoed, i. z. de electrificatie, aan, en bracht hij een
woord van hulde aan den voorzitter voor de wijze
waarop hij steeds deze zaak bad behartigd.
Hierna niets meer te behandelen zijnde, werd de
vergadering door den voorzitter gesloten.
UIT BROEK 0'P LANGENDIJK.
Vrijdagmiddag had hier de teraardebestelling
plaats van wijlen den Heer W. A. van Bommel, een
algemeen geacht ingezetene, die zich bijzonder ver
dienstelijk heeft gemaakt door zijn steun aan veree-
niginaren op vrijzinnig gebied. Hij was o.a. medeop
richter der vereeniging ,,'t Belang der Jeugd,
Plaatselijk Nut en de Begrafenis vereeniging „De
laatste eer" en maakte ook deel uit van het bestuur
der genoemde vereenigingem.
Dat zijn werk in die vereenigingen gewaardeerd
werd, bleek gisteren toen zijne medebestuursleden bij
de teraardebestelling tegenwoordig waren en ook van
hunne deelneming deden blijken, door een krans op
het graf te leggen.
De overledene was o.a. nog administrateur, boek
houder der Doopsgezinde Gemeente en lid van het
College van Zetters alhier.
