DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 67
Honderd en zestiende Jaargang.
1914.
YBIJDAG 20 MAART.
ONDERWIJZERES,
f lüILLITOÏf.
D© ongekroond© Koning.
BINNENLAND.
ALKMAAR,SCHE COURANT
5B-.
Aan de DERDE GEMEENTESCHOOL
(Hoofd de [heer P. SCHIPPER) wordt
gevraagd eene
vakken afc, op eene bezoldiging van f 725 tot
f 1075. Voor de hoofdakte f 100 meer. Persoon
lek bezoek niet gewenscht.
Sollicitanten gelieven hare stukken (adres op zegel)
in te zenden aan het Gemeentebestuur v 6 r 1
APRIL a.s.
AT,KM'A AR., 20 Maart.
Door de sensat'iomeele gebeurtenissen in Frankrijk
dreigt de kwestie, welke de Ehgelache politiek op het
o ogenblik beheerscht en welke tot geweldige gevol
gen kan ledden, op dien achtergrond te igeraken. Toch
is het, vooral na de zittinlg van het Lagerhuis Van
igisteren, van belang ook deze kwestie no>g even naar
voren te brengen.
Gelijk wij onlangs reeds schreven, heeft de liberale
regeering te verstaan gegeven, dat zij i'n zake de
kwestie van de zelfregeering aan Ierland zoo ver was
gegaan als zij meende te kunnen gaan, dat zij zich
doior de Ulster-mannen nioch. door 'de conservatieven
wilden laten dwingen tot verder toegeven en dat zij,
indien bet in Ulster tot gewapend' verzet kwam, ook
harerzijds niet zou terugdeinzen voor verzet. Waar de
regeering zich tot concessies bereid had getoond,
diende thans de oppositie te laten blijken, dat zij van
goeden wille was en dat bet haar om die zaak en om
haar alléén te doen Was. In het begib dezer week
bleek xteadis, dat die oppositie van geen toegeven wilde
weten. De leider van het verzet in Ulster, de heer
Carson verklaarde, dat het z. g. n. verzoeningsvoor
stel deir regeering een schijhlvertooning van huichel-
aehtigen aard was geweest en 'de leider 'der unionis
ten, de heer Bonar Law vroeg gelegenheid om 'n mo
tie van afkeuring over de houding der regeering toe
te lichten. Die gelegenheid ntu heeft hij gisteren
gehad. De d'oor hem ingediende motie van wantrou
wen luidde aldus:
„Het Lagerhuis betreurt de weigering der regee
ring om de wijzigingen, die zij' in het ontwerp nopens
die zelfregeering voorstelt, uitgewerkt in te dienen,
en is van oordeel, dat zulks moet geschieden, vóór
over de tweede lezing van het ontwerp gestemd
wordt."
Uit de mondelinge toelichting bleek echter, dat
het minder te doen was o,m een uitgewerkt voorstel,
dan wel om de regeering de toezegging te ontlokken,
CNadmk vnsibotdatsl.
Roman van
40)
PAUL OS1AE 036Ï1E.
Naar het Dsek
Hij hield haar hand vast. „Laten we nu echter
ook eens over dé toekomst praten, Gwendoline. Je
hebt geweigerd aan het hof gepresenteerd te worden.
Aan de parforee-jaeht wil) je oek niet meedoen. Je
bent geen lid geworden van de ijs'club. Het kan je
toeh geen voldoening geven, zoo als tegenwoordig, een
paar uur per dag bij je vrienden te zitten en En-
gdsch te praten? Tusseheni twee haakjes: wij ken
nen die mensehen nog in 't geheel niet. Je bent oud
genoeg, ik zou je niet graag ih zulke dingen zeggen
wat je doen moest. Maar vindt je het ook zelf niet
beter dat je met dezelfde mensehen omgaat als wijl?"
„Papa, ik heb daar tot nu toe niet over kunnen
spreken.Zijl baalde diep adem. „Börries en
Ingrid zouden mij niet begrijpen. Evelyne zou de
sobouders ophalen. En u.
„Stel je zoo weinig vertrouwen ih je ouden vader?
Waarom aarzel je? Spreek je nu toeh eindelijk eens
uit, Gwendoline. Laat het toch niet tot een kloof
tueschen ons komen."
„Ik vrees dat die er ai is. En ik ben bang dat het
niet mogelijk is die te overbruggen. U weet niet,
papa, wie en wat d'e vriendten zijn waar ik iederen
dag naar toe gai?"
„Je maakt me bepaald angstig.
„Het is professor Sied'tner."
„Siedtner? Dien ken ik niet. Een professor?
Spreek dan toch."
„Elisabeth. Hillérn heeft mij1 met warmte bij hem
dit voorstel te onderwerpen aan een volksstemming.
En de heer Bonar Law gaf die verzekering, dat wan
neer het land het ontwerp goedkeurt, het Hoogexhuis
zich niet meer zal verzetten tegen de inwerkingtre
ding der wet.
Gesteld dat de regeering had toegegeveln, dat al
dus de oppositie van het Hoogerhuiis werd overwon
nen dan bleef toch de oppositie van Ulster, de be
dreiging met een burgeroorlog I En zelfs wanneer de
regeering wilde, dan zou ze immers teniet doen de
pariementswét, welke de liberalen met zooveel moei
te hebben tot stand gebracht. Heel het optreden der
■oppositie ia dan ook en'kel te beschouwen als een po
ging om voor het land de verantwoordelijkheid voor
de komende dingen van zich af te wentelen en op de
schouders der regeering te laden. Kloek verklaarde
de minister-president, de 'heer Asquith, dat de regee
ring geen haarbreed verder zou gaan, dan zij zich
hadi voorgenomen. De motie van wantrouwen rwerid
natuurlijk verworpen, zij verkreeg 252 stemmen, ter
wijl er zich 345 tegen verklaarden. En nu zal moeten
blijken, wat de parlementaire oppositie zal doen,
maar voioral, wat er nu in Ulster zal gebeuren.
Ulster staat onder de wapenen etoi de Ehgelsche
bladen zenden er hun oorlogsverslaggevers naar toe.
De militaire oorrespondent van da Times verzekert,
dat 'het leger vrijwilligers uit ongeveer 110.000 man
bestaat en hij voegt hieraan toe:
„Bijna elke Protestanteche man en jongen in Ul
ster zal vechten, zoodra het tot Vachten komt, en
aangezien deze lieden de zaak er een vinden waar het
waard vo,or is te sterven, behoeft niemand' te twijfe
len of er zal wanhopig verzet worden gabodlen."
Er zijn 65 bataljons gevormd van 400 tot 2000 man
sterk, er zijn afdleelingen te paard en op rijwiel, er
is zelfs één bereden regiment, men heeft da beschik
king over 400 auto's en 2000 stoomfietsep, een eain-
dienst met vlaggen, Lampen etc. werd ingericht. Het
bevel wordt gevoerd door notabelen, terwijl oud-on
derofficieren en soldaten 'de vrijwilligters hebben ge
drild. Uniformen worden niet gedragen, een band
om den arm is het onderischeidlingsteeken. De meeste
vrijwilligers hebben voor eigen' rekening geweren ge
kocht en nagenoeg ieder unionist bezit een pistool.1
De Times noemt dit relaas een nuchtere beschou
wing van de werkelijkheid. De Daily Chronicle ver
klaart vandaag echter dat de medledeelingen der Ti
mes niet te vertrouwen zijn. Op het papier mogen
de cijfers jui'st zijn, maar wanneer het er op aan
komt, zal wel blijken, dat de getallen bij lange na
niet zoo hoog zijn en dat het meeremd'eel der strij
ders tot militaire evoluties niet in staat zijn. Het
blad erkent dat er groot gevaar is, 'dit is echter niet
van militairen aard doch het draagt het karakter van
een „riot," een oproer. Daarbij zal' ongetwijfeld bur
gerbloed vloeien. Maar minister Churchill heeft h'et
verleden Zaterdag zoo juist gezegd: bloedstorting is
heel erg, maar er is nog iets exgers, ml. dat het .ge
zag van de regeering van het Britsche rijk tot een
aanfluiting wordt gemaakt I
EERSTE
Naar aanleiding van verschillende punten, welke
in de discussie naar voren waren gebracht, zei m i-
n i s t e r Gort van der Linden gisteren spoed' te zul
len maken met de wijziging van de artikelen 120 en
121 der Gemeentewet in het belang van het coöpera
tief optreden doior verschillende gemeenten. Bij ge-
aanbevolen hij heeft mij voor een tijd op proef ge
nomen en nu wil hij mij aanstellen voor zijn vrou
welijke clientèle."
„Aanstellen? Jou? Voor een clientèle?" Zijn
oogen werden steeds grooter. „O, zooIs het
een tandenprofessorl.Lieve kind, wil je hier, in
Berlijn, practilzearen'?"
„Ja, papa, en ik verzoek u van ganscher harte mij
niets in den weg te leggen. Of ik nu tennis speel of
handwerkjes maak, of mij' oefen op de piano of een
paar uur bij professor Siedtner assisteer wien be
nadeel i'k daar ook maar eenigszins mee, en wien gaat
het eigenlijk iets aan?"
Hij zuchtte. „Je bent geheel ver-amerikaniseerd,
je bent toch iets aan je naam verschuldigd, aan den
naam dien je draagt. Ik vraag je, kind, kan d'at nu?
Elk winkelmeisjes, elke Wertheimjuffrouw kan zich
door barones von Erxleben voot eenl taler een holle
kies laten trekken. Het is afschuwelijk. Afschu
welijk!"
„Mijn naam is daar niet bekend, wordt in 't geheel
niet genoemd. Ik ben eenvoudig de assistente. Pa
pa, begrijp dat nu toeh."
„Om 's hemels wil kind, is dat nu zoic/n buitenge
woon groot plezier, de mensehen met de tang en die
boormachine te kwellen?"
„Het is een groote satisfactie voer mij een ernsti
ge taak te vervullen."
„Je zou bij weldadigheids-vereenigingen werk
zaamheden op je kunnen nemen.''
„Die zijn goed voot hen die niets geleerd hebben.
Men moet toch woekeren met zijn talent."
Met het hoofd in de handen liep de heer von Erx-
leben de kamer op en neer. ,,0'! hoe zullen je broers
en zusters kijken 1 En vooral onze goede mevrouw
Biggar! Dat kan iets moois worden!"
Het deed Gwendoline bepaald zeer pijnlijk aan,
dat de opinie van Beate's schoonzuster, met wie zij
persoonlijk niets te maken had, een beslissenden in
vloed zon hebben op haar levensrichting. Zij zweeg
meenschap van belangen wil die minister samensmel
ting van kleine gemeenten bevorderen. Wat die too-
neelcensuur aangaat verwees 'die minister naar zijne
in de andere Kamer .gehouden redevoering. Van hem
is niet te verwachten öen wijziging van ant. 188, twee
de lid, dat z. i., ondanks al zijn gebreken, nog het
beste is.
Het stelsel van plaatselijke keuze is staatsrechtelijk
uiet geoorloofd.
Aan een wegenbelasting zijn verschillende bezwa
ren verbonden1.
De minister betoiogdle, dat, daargelaten de fouten
bij de toepassing, de Woningwet in het algemeen ze
genrijke gevolgen heeft gelhad. De minister hoopte,
dat door de bij de Tweede Kamer aanhangige wets
wijziging bedoelde feuten zullen worden weggeno
men.
De minister verdedigde ook het stelsel van onbe-
woonbaarverklarihg. Bij dia wijziging der Woningwet
kan onder de oogen worden gezien het treffen van
maatregelen, om de allerarmsten van 'huisvesting te
voorzien. Het kwam den minister voor, dat d'e cen
trale gezondheidsraad een uitmuntend college is als
advisteerendl, doch niet als besturend college. Hierin
zal hij' de oplossing der zaak zoeken.
TWEEDE KAMER.
Op voorstel van den Voorzitter werd in de gisteren
gehouden zitting van de Tweede Kamer aan mr.
Troelstra verlof verleend tot het houden dier inter
pellatie over 'die maatregelen van den minister van
Marine tot verbetering van den' geest onder het ma
rinepersonele!.
Besloten werd Woensdag verschillende kléinere
wetsontwerpen in. behandeling te nemen.
Een voorstel van den heer van derVoortvan
Z ij p (a.-r.), om daaraan de 'Stuwadoorswet toe te
voegen, vond bestrijding bij den heer de Meester
(U.-L), diq voorsteldle, daarover Woensdag te beslis
sen, waartoe met 38 tegen 28 stemmen besloten werd.
PEST IN ENDIë.
Bij het departement van koloniën is ontvangen het
volgende telegram van den gouvemeur-lgeneraal van
NecL-Ihdlië betreffende pestgevallen op Java en Ma<-
doera gedurende het 14-daagsehe tijdvak van 25 Fe
bruari tot 10 dezer. Afdeeling Malang 324 nieuwe
pestgevallen 206 do'oden. Toeloiemgagoeng 1, Kediri
29, Bangil 3, Ngawi) 1, Soerakarta 1 en Berbek 2 doo-
dlehjke gevallen. Madioem 40 nieuwe gevallen, 35 doo-
den. Soerabaja 48 nieuwe gevallen, 49 doodétn, Paree
42 nieuwe gevallen, 38 do oden. Magetan 14 nieuwe
gevallen, 18 dood'en. Pamefcasan 11 gevallen, 6 doo-
■den. Pasoeroean 2 nieuwe gevallen, 1 doode.
Gemengd nieuws.
HOLLANDS NOORDERKWARTIER.
De vereeniging tot ontwikkeling van dien' Land
bouw in Hollands Noorderkwartier werd Dinsdag
ondier voorzitterschap van den heer D. C. Rezel'man
van Anna-Paulowna gehouden in het café Bantam te
HoogkarspeL
Mededeelingen werden gedaan, waaruit bleek, dat
da vereeniging was toegetreden tot da Vereeniging
Landbouwopvoeding te Utrecht. Verder iets over
den invoer van Argentijnsch vleesch, betreffende dé
invoerrechten, waarbij de bewering, dat de belasting
op het bimnenlandsch' vleesch hooger zou zijn dan van
bovengenoemd vleesch, weerlegd werd.
Door dien hèer Visser werden verschillende mede
deelingen gedaan over die maalkracht van polders.
De rekening en verantwoording, aanwijzend een
.kassaldo' van 2606.32* werd goedgekeurd.
Uit het jaarverslag bleek oim. dat het aantal leden
163 bedraagt.
Versehillendle rapporten werdien uitgebracht o. m.
■over de cursussen in landbouwhuishoudondterwijs
door den heer O. Nobel
De rapporteur wees er op, dat sedert 5 jaar proe
ven zijn genomen en deelde over het 3e jaar iets me
de, vooral over den cuirsus te Alkmaar; ook oVier dien
te Beemster en 'n paar andere. Over 'Liet. algemeen' is
de toestand bevredigend. De commissie meende, dat
korte cursussen voor getrouwde vrouwen succes kun-
lang, om niet bitter te antwoorden. Eindelijk zei
ze:
„Ik wil u een voorstel doen, papa. Niemand mag
door mijn. betrekking in conflict komen met Ati's
schoonzuster. Laten wijl het voor baar verzwijgen.
Zij beschouwt mijl nu toch al als een zonderlinge.
Wat doet het er toe? Niemand interesseert er zich
toch eigenlijk voor, hoe ik mijn tijd' doorbreng, zij
noch iemand andiers."
„En als ze er achter komen, dan heb je dé poppen
aan 't dansen. Nu, kind, ik wil je geluk niet ih
den weg staan. Doe wat je niet laten kunt. Maar
bet blijft er bij' en dat is een onschendbare afspraak:
wij houden beiden onzen mond. 'Ten minste tegen
over Beate's schoonzusje. Begrepen?"
Gwendoline dacht lang over dit gesprek na. Wat
was haar vader veranderd! Er was niets meer over
gebleven van den kranigein ruiteraanvoerder, die he
mel noch duivel had gevreesd, die nooit in zijn leven
zijn superieuren naar de oogen had gezien, of zijn
ondergeschikten ver dl iet gedaan, die geen andere
wet kende dan zijn plicht. Nu ging hij angstig en
gluiperig langs heimelijke wegen, enkel en alleen om
die verwende dollarprinses niet boos te maken-
E'n iedere dag bracht haar opnieuw de bevestiging
van edze overtuiging: ook voor de broers en zusters
bestond er maar één macht die all hun doen 'en laten
beheerschte: het geld van de Teerbrugge's.
Gelukkig werd de schande haar vader bespaard dat
het „geheim" bijl toeval' bijl Evelyne bekend werd.
Het was een vroolijk leventje dien winter voor
Evelyne, den knappen zwager van haar broer Börries
en het levendige 'schoonzusje Ingrid. In de villa in
de Rauchstrasse vereenigdeu zich werkelijk reeds de
eerste kringen van Berlijn. Het was bekend dat me
vrouw Evelyne Biggar een paar schitterende partijen
had afgeslagen. Namen die een goeden klank had-
dén werden genoemd'. Maar het scheen ha'ar niet
voldoende te zijn sléchts een naam te trouwen.
Ook op Sportgebied deed zij meermalen mede wan
nen hebben. Ook werden cursussen in eerste hulp bij
bedrijfsongevallen gegeven, met veel succes. Verder
wees de rapporteur er op, d'at er een vereeniging op
gericht is om het landbouwhuisihoudonderwijs meer
populair te maken.
De heer R. Visser Lzm. rapporteerde over de werk
zaamheden ien plannen van dé Go m'miasie veefondsén,
waarbij bleek, dait de commissie vo'omemens is, om
bij de verschillende landlbouwmaatschappijen aan te
dringen, om mede te werken .aan het gestelde d'o'el,
om n.l. het risico, der keuring „levend véei" aan de
vetweiders te doen bl'ijvem en het risicoi der keturing
„geslacht," noodilg tot bevordering der volksgezond
heid, dus in het algemeen belapg, door de gemeen
schap te laten dragen. Na uitvoerige toelichting
kwam de heer Avis op tegen den eisch, om de ge
meenten voor d'e schadeloosstelling aansprakelijk te
stellen. O'ok de heer Nolbei was ér tegen, omdat het
een zuiver bedrijfsrisico is. Na uitvoerige discussie
werd bij stemming uitgemaakt, niet mét déze zaak
door te gaan.
Uit mededeelingen door den héér Cl D. Kaaskoo-
per bleek, dat dé dir.-gen. van den landbouw de aan
stelling van een deskundige tot het instellen van een
'onderzoek naar het opbreken en besmettelijk verwer
pen van koeien ïn hét vooruitzicht heeft Igesteld.
Als lid van het bestuur, in plaats v.an den héér O.
Nobel, werd gekozen de heer P. Biera Jzn., te Scha-
gen, en voor 8 leden van het bestuur, wegens perio
dieke aftreding dér heeir.en C. D. Kaaskooper, D. O.
Rejzelmam en D. Schoenmaker, werden gekozen de
beeren H. J. Avis, D. Stam en P. Schenk.
Als plaats voor de najaarsvergadering werd aan
gewezen Hoiora.
Voor proeven ter bevordering van goed ploegen
werd 100 toegestaan. Het gevraagde verlof om
weer 500 te mogen bésteden voor stierenaankoop
werd verleend.
Voor het beproeven van greppelploegen werd éen
crediét toegestaan van 200, voor het heudlen van
proeven met karwijzaad om na te gaan in hoeverre
de goede eigensehappén erfelijk zijn een erediet van
100. Een bedrag van 100 werd gevoteerd ter be
vordering van het opnemen van arbitrage in pacht-
contracten, een bedrag van 200 om een onderzoek
in te stellen naar d!e resultaten van de fabriekmatige
kaasbereiding in Noord-Holland.
Dé begrooting 1914 werd goedégkeurd tot een be
drag van 7927.32s in ontvangsten en uitgaven.
SCHOENER VERGAAN.
Het Duitsche stoomschip „Kaisér Wilhelm der
Grosse" bevond zich gisternacht in de Noordzee in
de buurt van bet vuurschip Haaks, toen het met een
driemast-schoener in aanvaring kwam. Het zeil
schip zonk na 50 minuten. Het stoomschip bleef on
geveer twee uur in de .buurt van dén schoener en
zoicht de plaiats van het ongeluk af, zonder echter
iets van .de bemanning van het gezonken schip te
ontdekken. Het stoomschip heeft zijn reis -onbescha
digd voortgezet. De naam van het zeilschip is onbe
kend.
De sleepboot Atlas, van de firma Zur Miihlén, die
gisteren van Nieuwediep was uitgevaren in verband
met de aanvaring, is aldaar teruggekeerd. De be
manning deelde mede, op da aangeduide plaats
slechts wrakhout te hebben zien drijven; ha'ar ijveri
ge naspoTingeh naar de bemanning van dien verga-
nen schoener waren verlgeefsch.
Nader wordt gemel'd, dat da bemanning van den
Engelaehen schoener „Baltus" niet is verdronken,
doeh door dia Duitsche sleepboot Vuikun" gered en
te Cowes aan land' gezet is.
ERGERLIJK.
Men meldt uit Delft aan het Nieuws van -den Dag:
In den nacht van Woensdag o.p Donderdag hebben
eenige studenten zich toegang verschaft tot de H. B.
S. te Dél'ft. De studenten zijn «karna over het dak
het ziekenhuis binnengedrongen, alwaar zij. den boel
op stelten hebben gezet, zoodat de zieken wakker
werden. De verpleegsters werden lastig gevallen. De
politie, tólephonisch gewaarschuwd', maakte proces
verbaal op wfelgens huisvredebreuk en vemiteüiing.
neer er groote dingen op touw werden gezet. Bij het
concours-hippique maakte zij met haar renpaard zoo
veel opgang bij 'het springconcours voot dames, dat
de Kroonprins en de Kroonprinses langen tijd met
haar in hun loge stonden té praten. De geïllustreer
de weekbladen publiceerden baar portret. Zij was
een factor geworden, waar men rekening mee moest
houden als men een groot weldadigheidsfeest op
touw wildé zetten. Het was nu niet meer alléén om
haar geld' te doen, maar om haar naam en voor
spraak. i 1
Evelyne Biggar was „ingeburgerd!" in Berlijn.
Daarmee was de hoofdzaak van dien heer von Erx-
leben en zijn kinderen vervuld en toen een pijnlijke
aanval van zijn oude kwaal het nierlijden, den baron
weken lang zijn bed en kamer moest doen houdén,
miste Evelyne hem zelfs niet meer op haar partijen.
Zij had Excellenties genoeg -onder de oud'ere héeren
en dames. Ook tante EVl'dy, die nog steeds van ieder
voorwendsel gebruik maakte om van RothoLz over te
komen, was niet langer onontbeerlijk. Want mevrouw
Biggar bad gravin Soter-Soersheim als vaste 'logée
bij zich in huis genomen en die wist nog véél beter
te representeeren.
In zijn zieke dagen zou von Erxlében zich zeer
eenzaam gevoeld' hebben als hij tenminste Gwendoli
ne niet had' gehad, die hem gezelschap hield, zood'ra
zij tijd had. Börries en Ingrid genoten hun leven,
hun jeugd en alle genoegens van een seizoen in Ber
lijn en Haunsheinz had' een uitnoodiging van Beate
aangenomen om aan boord van het jacht d'e zuidelij
ke zon een paar weken op zijn kunstenaarsziel te la
ten inwerken-. Zijn eerste studies en schetsen waren
Gwendoline tegengevallen. De professor beweerde
wel dat hij talent had, het moest eerst tot rijpheid
komen maar Gwendoline die wist dat Beate den
professor een enorm hoog honorarium betaalde voor
zijn lessen, wantrouwde hét oordeel van dezen man.
(Wordt vervolgd).