WMKffi ÜIH.
WOENSDAG 35 MAAKT.
STADSNIEUWS.
ZIELKJ&N SPON iDlSlKJWElöTiE.
Lu de reeds lang voor achten dicht bezette groote
zaal der Harmonie ook het tooneel was geheel ge
vuld, honderden moestem worden teruggestuurd
werd gisteravond de door de Landelijke fede
ratie ter behartiging van het Ziekenfondswezen be
iegde vergadering gehouden, waarin alB sprekers op
traden de heeren dr. A. C. A. Hoffman, R. K. arts te
Gouda en J. H. Schaper, lid van de Tweede Kamer
met het onderwerp: ls een ziekenfonds voor den ar
beidenden stand in Alkmaar noodzakelijk'*
L)e heer Joh. Hul der, de voorzitter van de Landelij
ke federatie, wees or in zijn opemimgswoord^p, dat in
Alkmaar, waar betrekkelijk geen vereemigiug is, wel
ke is aangesloten bij de Ledera tie, het eerst de strijd
tegen de Nederlandsche Maatschappij tot Bevorde
ring der Geneeskunst is ingezet. l)e actie der Maat
schappij gaat uit van den drang, om beheerders te
worden der ziekenfondsen. Tot dusver bestonden in
alle plaatsen van Nederland ziekenfondsen onder het
beheer van de leden zelf, de fondsen werden goed, be
langloos bestuurd, alle contributies werden besteed
voor doctors en apothekers. Dit moet weg, omdat de
ziektewet in aamtooht ia. Dat is die achtergrond! van
den strijd. Hier wordt voor het eerst de strijd inge
zet voor de oprichting van een vereemigimg onder de
Ned. Maatschappijl tot bevordering der geneeskunst.
De ziekenfondsen moeten zijn het eigendom dier
Maatschappij.
In de democratische ziekenfondsen gaat het goed
en met de ziektewet in den achtergrond gaat men nu
beginnen te trachten den arbeiders het medezeggimg-
schap te ontnemen en hen maar' te laten 'betalen. Spr.
verklaarde hiermede de vergadering voor getopend en
gaf het eerst het woord aan den heer Schaper.
Deze begon met .te zeggen, dat het hem groot ge
noegen deed een zoo talrijk publiek belangstelling te
zien toornen, 'tls hier niet een kwestie van partijen
of politiek, maar ©en kwestie van het arbeidende volk,
Voor recht en democratie. Bij de doctoren staan op
den voorgrond tirannie en willekeur en nu willen ze
Alkmaar als proefveld gebruiken om de arbeiders in
de ziekenfondsen onder den duim te krijgen en te be
schouwen ais willooze objecten. In het bijzonder riep
spr. het welkom toe aan de soo.-dem., gereformeerde
en christelijke arbeidérs en de Katholieke afgevaar
digden.
De geneesheeren in ons land en mee op hun sleep
touw de apothekers spelen in de laatste jaren een be
denkelijke rol. Sinds lang is er behoefte aan sociale
en ook aan ziekteverzekering. Men tracht de arbei
ders te verzekeren tegen de ziekte zelf, hen behoorlij
ke geneeskundige hulp te verschaffen en hun ook een
uitkeerimg te geven in geld. In ons land, in uitzon
dering van elk ander land, waar de ziekteverzekering
i.s ingevoerd, is een verzekering ingevoerd' zonder ge
neeskundige hul'p. Er wordt niet gezorgd voor ge
neeskundige hulp, waarvoor de patroons niet betaal
den, daarvoor stonden de arbeiders alleen. Hoe kwam
dat? Was Talma daar niet voor? Neen, sedert jaren
oefenden de doctoren zekere pressie uit op de regee-
ring om de geneeskundige hulp er niet in te nemen.
Onder Veegens vroegen ze scheiding van ziekenhulp
en doktershulp, later wilden ze geen doktershulp, ze
wilden die niet leveren, ze wilden baas blijven in de
riéktekasaen. „Wij zijn'de menschen die do brood
jes bakken, wij willen baas blijven in de bakkerij." Ze
vergelijken zich niet bij 'kruideniers, zei spr., maar
bij bakkers. De minister is gezwicht, iedere partij
heeft gezegd, dat de wet zoo onvolledig is, dat de ge
neeskundige verzorging er in moet. De heer Talma
heeft gezegd, dat hij1 de geneeskundige hulp niet kon
waarborgen. De Tweedte Kamer is tenslotte gezwicht,
in Engeland is dit niet het geval1 geweest. In Enge
land hebben de dokters' moeten toegeven.
Minister Treub wil do geneeskundige hullp nog in
de ziektewet brengen en nu willen de doctoren bij
voorbaat over het heele land' ziekenfondsen oprichten,
waarbij ze de dingen in elkaar zetten naar hun zin,
waar de arbeiders mogen betalen en de doktoren de
lakens uitd'eelen.
De arbeiders zullen mediezeggingschap hebben, zeg
gen de doctoren. Het bestuur is samengesteld voor
1/s uit doctoren, Vg uit apothekers en
Va verzekerden. Deniken de heerenJ boeritjes voor zich
to hebben, vraagt spr. Vos medieorum schreef dezer
dagen, dat de doctoren ook strijd hebben tegen de
apothekers en dat deZe daarom ook voor V» ih het
bestuur zitting hebben. Doch doctoren en apothekers
slapen onder één deken, 't is twee handten op één bui'k,
zo hebben gemeenschappelijke belangen tegenover de
verzekerden. Dit is een ongehoorde toeleg en daar
tegen dient ernstig te worden geprotesteerd. Uit de
goede opkomst blijkt spr. dat de doctoren aan de ATk-
maaTsche arbeiders geen heel dankbare patiënten zul
len hebben. Dezen weten, dat er onrecht tegen hen
wordt gepleegd. Spr. treedt niet op als socialist, 't is
een kwestie van alle arbeiders* De heeren hebben een
dankbare les gegeven in klassenstrijd. Ze gebruiken
middelen, waarvoor men in de vakvereenigingen nog
terugdeinst. 'Ze plegen terrorisme tegenover de ar
beiders en h!un gezin en ook tegenover hun kamera
den. Ook hier zijn zeker doctoren, die zeggen: we
spelen toch kras spel, in strijd met recht en billijk
heid. Ze durven er echter nog niet tegen in te gaan,
omdat ze dan worden geboycot. We hopen, zei ispr.,
dat ze moed 'krijgen, uit déze vergadering. Het spel
zal in Nederland! ook niet doorgaan, mits het te ver
zekeren volk op zijn qui vive zij. De heeren zijn han
dig en brutaal, ze hebben nu het nieuwe fonds al op
gericht voor de vergadering. Maar zoo strijden tegen
recht en billijkheid gaat niet. De arbeiders, die reeds
voor het nieuwe fonds geteekend hebben, kunnen er
nog uit. Het gruwelijk spel) moet niet doorgaan.
Spr. is door de doctoren het huishoudelijk regle
ment toegezonden. Zoo er doctoren in de zaal moch
ten zijn, dan wenscht hiji hen openlijk dank te zeggen
voor dit in afdruk toezenden van het reglement. Het
teekent zekere mate van brutaliteit, tot deze toezen
ding over te gaan, spr. gelooft echter dlat het naivi-
tei't is, de heeren meenen dlat ze nog in hun recht
zijn-
Welke klasse van menschen kan in het fonds tre
den, welke welvaart moet hen kenmerken? Als verze
kerden worden tot het fonds toegelaten personen in
de gemeente Alkmaar als het werkelijk inkomen ten
hoogste bedraagt 900 voor een gezin en 700 voor
een alleenstaand persoon.
Het merkwaardige is, vervolgde spr., dat de Maat
schappij tot Bevordering der Geneeskunst deze marge
heeft aangenomen op 1200. Hier is het nog erger,
000. Men gaat nog ver beneden grens en wet, ar
beiders, die een beetje meer verdienen, sluit men van
de verzekering uit. Die anderen zijn voor de vrije
praotijk, melkkoetjes 'buiten het fonds.
Spr. kwam tot het scheidsgerecht. Hij wee® er
eerst op, dat ook in d'e vergaderingen, waar de verze
kerden de meerderheid hebben, bij een stemming de
verhouding V» moet zijn. Het scheidsgerecht, dat
kan worden benoemd beteekent geen lor. Geeft men
volgens de statuten de macht aan dokterB en apothe
kers, ook in de vergaderingen, dlan kan het scheids
gerecht oordeelen over een geschil, maar naar de be
palingen van het T©gle.ment. Dit blijft staan.
Annendoctoren zeggen zoo lang mogelijk ten aan
zien van de patiënten: Laat ze maar hier komen, we
gaan er niet heen. Spr. erkent dat er ook wel' mis
bruik wordt gemaakt, door de doctoren al te roepen,
wanneer dit nog niet noodig is.
In het huishoudelijk reglement van het fonds staat,
dat het aan de leden verstrekt geneeskundige hulp
door huisartsen op hun spreekuur en waar noodig
ten huize der patiënten. Wie zegt, vraagt spr., waar
het noodig is. Dat beoördeelen de heeren zelf.
De.hoofdzaak is wel het honorarium. Op den voor
grond staat bij spr. dat een dokter behoorlijk gesala
rieerd moet worden. Hij heeft een hoogeren levens
staat er zijn nu eenmaal nog klassen in de maat
schappij een arts mag ook niet afgebeuld worden,
hij moet rustig met de patiënten kunnen omgaan, hij
moot op de hoogte blijven van den stand der weten
schap.
Maar moeten ze nu alles bepalen, ook eigen hono
rarium? Zo kunnen zich vereenigen, maar niet eigen
loon bepalen. Spr. heeft tot zijn verbazing een inge
zonden stuk gelezen van den heer Fenijn, d^t n.l. de
arbeider baas is van het bedrijf en zijn eigen loon be
paalt. De heer Fenijn is blijkbaar te lang.«oeialist
af om het nog goedi te weten. Hij beroept zich ook
op Schaper. Ge speelt hier een slechte rol, zegt «pr.
Ge zijt hier venijn voor de .arbeiders en stroop voor
de heeren. 't Is jammer, dat er een spelbreker is met
zékeren naam van socialist. Hier moeten de arbei
ders niet wordten overgeleverd1 aan de doktoren. Deze
bedekken hun handelwijze met den mantel van weten
schap. 't Is zakbelang. Wanneer er doctoren worden
gevraagd voor de pestbestrijd'ing, dan stellen zich
hoogstens wat dame® beschikbaar, de heeren willen
den buit halen van de ziekenfondsen, die in zicht zijn.
Spr. heeft te lang met ergernis gezien, dat de docto
ren hun wetenschap te grabbel gooien. Wie kan eigen
loon bepalen ten koste van andere personen.? Mocht
spr. zijn eigen loon bepalen ten koste van den staat,
dan moest hij wel een heilige zijn, wanneer hij er
geen misbruik van maakte.
De contributie moet verhoogd van 10 tot 12Va ets.
Spr. wees op art. 21 van het huishoudelijk reglement
betreffende de deelnemers in het fondlsu Het hono
rarium voor de doctoren1 mag niet lager zijn dan i 2
per jaar per verzekerde boven de 16 jaar, terwijl de
apothekers een toelage krijgen van minstens 1.20
per jaar en per persoon. Ze halen er af wat kan, als
de schapen zich maar laten scheren. Er is geen
zweem van recht. Men moet in 'het fonds, moet be
talen wat dé dokters zeggen. Volgens de ziektewet
is dit niet het geval, als in alle landen zullen de ver
zekerden er over beschikken.
In Duitschland en Oostenrijk heeft men
ook de ziekteverzekering. Daar betaalt men
contributie, voor het geld, dat er over ia, bouwt
men sanatoria en woningen. Millioenen zijn er voor
besteed. In Oostenrijk heeft men wonderen gedaan.
De arbeiders kunnen zorgen, dat arbeiders tijdig be
handeld worden in Sanatoria.
Vox Med'icorum, naar spr. meent, schreef dit ook
wel te willen als er geld isl Maar dat komt er niet.
Spr. heeft vaak gehoord, dat de bestrijding der tuber
culose door de doctoren wordt tegengegaan, blijkbaar
omdat ze de patiënten graag zelf houden. 'Spreker
heeft een meisje gesproken, dat hem zei, dat 'het zon
derling is dat doctoren het tuber culosebestrijd'ingB-
bloiompje niet koopen. Ook uit den mond) van zijn
eigen jongens hoordé hij dlit.
Uit den mond! van autoriteiten op het gebied van
tuberculosebestrijding heeft spr., dat de doctoren hen
tegenwerken. Zoo moot van de ziekenfondsen niets
komen.
De heeren beweren, vervolgde spT., dat wij de zaa'k
op den kop zetten. Ze redeneeren: Vroeger hadden
we arme patiënten, die niet betalen konden, toen heb
ben we fondsen opgericht. Nu moeten we toch baas
zijn, 't is al mooi dat we ze helpen.
Doch, zei spr., de doctoren zijn in dienst van de ge
meente als armendiokter en hebben dan gewoonlijk
een klein salaris of ze hebben de armenpractijk en
dan krijgen ze weinig. Toen hebben ze fondsen op
gericht. Nu kregen ze betaalid. Ze hebben zichzelf
verzekerd tegen bankroetjes.
Spr. wees er op, dat in de laatste 20 jaar de do'k-
terssalarissen enorm zijn verhoogd. In Duitischland
zijn ze gestegen met 150 terwijl het ziekengeld
met 100 steeg. En ook in Engeland worden mooie
salarissen gegeven. Men moei niet gelooven de be
richten in de Alkmaar ache Courant, vol'gens welke de
doctoren in de Duitsche ziekenfondsen zoo slecht be
handeld worden. Het blad neemt gaarne dergelijke
berichten op en dat is ha'ar recht, maar die berichten
zijn onjuist.
Het neemt zo op, omdat het bevriende dokters zijn,
die dergelijke berichten lanceeren [ten aanzien van
deze insinuatie van iemand, die onze courant niet ge
regeld leest, dus niet kent, behoeven wij ons tegen
over onze lezers natuurlijk niet te verantwoorden.
Hoofdredactie]
De soc.-dem. hebben in Duitschland voortdurend
afgekeurd, dat er misbruiken plaats hadden. Ook
spr. wil graag op misbruiken wijzen en protesteeren
tegen slechte behandeling van doctoren, 't Zijn geert
knechtjes, maar ze moeten niet het onderste uit den
kan willen hebben.
Spr. citeerde uit „Over sociale verzekering" van
den heer Treub, wiens broer grootaanvoerder is van
de doktersbeweging. De heer Treub is den laatsten
tijd gedraaid ten aanzien van de S'taatspensionnee-
rin-g, wat spr. genoegen doet, doch houdt ze in de
gaten. De minister moet in zijn standpunt tegen
over d'e dokters gesteund' wordlen door het volk, de
arbeiders moeten geen voet geven. Wanneer bet voor
de doctoren zou worden „Van Alkmaar begint de
Victorie," dan zou het zijn een victorie van het on
recht. Aan de Alkmaaneche arbeiders te toonen, dat
dit niet zal gebeuren.
Spr. stond daarna nog stil bij art. 44 van de Statu
ten van het opgerichte fonds. Het bestuur beschikt
zoowat over allés. Het bestuur beslist in alle ge
schillen, tenzij het zelf partij is. Het heslist in alle
geschillen, daar komt het tenslotte op neer.
Spr. hoopt, dat men niet zal toegeven aan de gril
len, aan het winstbejag der doctoren. Behalen ze hier
den zege, dan hebben ze een grooten. voorsprong.
Laat dé arbeiders met de Landelijke fedératie trach
ten een fonds er naast op te richten. S'pr. is er voor,
dat dé doctoren en apothekers aan het bestuur deel
nemen en advies geven, wijzen op hunne belangen,
maar het kan niet worden geduld dat ze baas zijn.
Gelukkig zijn er ook doctoren en niet zuinig die
niet den verkeerden weg op willen, soo. deim. en ge
lukkig ook R. K. doctoren. 'ÏMoet den heer Hoff
man leed doen hier op te treden, ze zullen hem boy
cotten. Spr. hoopt, dat de doctoren zi'ch niet zullen
laten terroriseerem doer hun collega's* Hij is er van
overtuigd, dat in ons land! de stem van het onrecht
niet zal overheersehen. Aanvaard dan den strijd, u
opgedrongen door doktoren en apotheker® en sticht
fondsen, waar gij baas zijt en waar de belangen van
de arbeider® behoorlijk worden gediend. (Luid ap
plaus).
Hierna was bet woord aan den tweeden «preker,
den heer dr. A. O. A. Hoffman.
Spreker stelde allereerst ais zijne houding vast,
dat hij zooveel mogelijk wil streven, naar dé teeke-
ning van het goede, dat z. i. in beide partijen te vin
den is, waarbij de schaduwzijden evenwel niet over 't
hoofd mogen gezien worden.
Al® Roomseh-Katholieke arts staat hij niet, gelijk
de andere spreker van den avond, op den bodem van
den klassenstrijd, die in het licht van dien strijd
het belang van maar ééne partiji bij voorkeur wil die
nen.
Tegenover de historisch-materialistische geschie
denis en va'kbewegings-beschouwing huldigt spreker
een spiritualistische, geestelijke geschiedenis- en
maatschappij-opvatting.
Niet alleen als arts stond hij voor het vraagstuk
dezer vergadering, maar tevens als iemand, die mede-
oprichter was der „Katholieke Sociale Actie" en
hierbij eenmaal in meer dan eene functie, ook als
hoofdbestuurslid dier actie in dit bisdom, werkzaam
is geweest.
Vooral in verband met het feit, dat vele Roomse h-
Katholieke vereeniigingen min of meer direct samen
werken met het doeül dar1 federatie, en dlat tiendui
zenden en nogmaals tienduiZendlen Katholieke arbeir
diers tot de ziekenfondsen der Federatie beboeren,
willde hij. zijne inzichten medédéelen.
Het is bekend, dat het de uitdrukkelijke wenech is
van de gezamenlijke HoogEerwaarde Bisschoppen
van Nederland, dat de hun onderhoorige Katholieken
zich slechts vereenuigem in Roomsch-Katholieke orga
nisaties.
Om reden, 'dlat alle maatschappelijke vraagstukken
in eersten aanleg een zedelijk vraagstuk vormen en
eerst daarna een o economisch. Eerst, wanneer het
oeconemisch vraagstuk vooraf in de souvereiniteit
van den eigen beginselkring in het licht dier beschou
wing als zedelijk vraagstuk is bezien en de houding
diemsvolgens is bepaald ten overstaan' van 't v-olle,
gemengde maatschappelijk leven, kan het voor ons,
zeidé spreker, naar buiten treden en in broederlijke
federatieve samenwerking, voor zoover, zonder ver
loochening van 't eigen .beginsel, mogelijk, geraken
met de andere beginselpartijen.
Het ia ook daarom, dat onze vereeni gingen geeste
lijke adviseurs hebben, die in verbinding staan met
dé H. E. W. Bisschoppen.
Het is hier bij dat geestelijk gezag niet te doen om
macht, maar oim liefde en om dé vrijwaring zijner
1 verantwoordelijkheid voor het geleide dier zielen naar
de Eeuwigheid I
Dr. Hoffman stelde nu die vraag, of dit Katholiek
j beginsel ook voor de Roomsche artsen 'geldt. Het
'antwoord, door de gezamenlijke Bisschoppen gege-
i ven, lui'dtt hier voldingend: ja. En hij verklaarde het
volgende, hoewel! op eigen gezag:
Indien de Katholieke artsen een eigen vakbond
hadden met een geestelijken adviseur, zooals dit het
geval i® in Engeland, Frankrijk en in Vlaanderen,
dan waagde hij het te betwijfelen., of deze strijd, in
welks midden hij thans optreedt, in Nederland wel
op deze wijze zou zijn ontstaan.
Het wilde spreker toch eerlijk en oprecht voorko
men, dat de strijd, thans op vele plaatsen in Neder
land! ontbrand, niet staat op den grondslag der ver
zoening der standen, maar op den bodem van den
klassenstrijd.
En niet op het laatste maar op het eerste had iede
re geestelijke adviseur in een vakbond van Katholie
ke artsen moeten aandringen. De onderhandelingen
zouden dan meer kunnen zijn overwogen en meer tot
een vergelijk, dat toch altijd mogelijk blijft., 'kunnen
1 zijn genadérd.
Of weegt het vooruitzicht van meer financieele
kracht en van meer vereemgingdmaeht bij de artsen
meer dan hunne zedelijke verantwoordelijkheid?
Spreker achtte zijn collega's te hoog otm dit op den
duur te willen blijven gelooven.
Bedenkt toch, zeide hij, dat door deze actie der ge
neesheeren een der hoogste belangen en krachten der
lagere standen in lijfeigenschap wordt gébracht: na
melijk het denkbeeld der coöperatie, waardoor het
onzen lageren standen mogelijk is geworden door ei
gen kracht zich te 'kunnen opheffen uit de treurige
oeoonomische toestanden van weleer, toen sedért het
droef verval der oorspronkelijke middeneeuwsche gil
den een in oeconomischen zin bijna dierlijke bedee
ling over de arbeiders was getreden, totdat vrijwel
alle staatkundige partijen, elk op hare beginsed'wijze,
dit bange vraagstuk van het proletariaat o. m. in het
machtige toeken der coöperatie waren tegemoet ge
treden.
En nu zouden de geneesheeren, na de priesters de
eersten in het „noblesse oblige", het in ons land on
mogelijk willen maken, dat dé arbeiders ziekenfond
sen in eigen beheer zouden 'kunnen stichten en on
derhouden?
Weet men dan niet wie het in hoofdzaak zijn ge
weest, die de geneeskundige verzorging van het zieke
lagere standsgezin, die verzorging van het arbeiders-
kapitaal van zieke zenuwen en pezen uit de treurige
toestanden van weléer hebben opgewerkt tot de bijna
ideale voorziening van heden? Is dat niet in de al
lereerste plaats het coöperatief initiatief der arbei
ders zelf geweest? En daarna, in dé tweede plaats
het initiatief der vorige artsen-generatie?
Dr. Hoffman ontkende allerminst de gerechtvaar
digde grieven van vele geneeskundigen en apothe
kers. Hij zelf is de eerste arts geweest, die ze open
lijk uiteenzette, niet voor zich zeiven, in een volks-
gadering. Wanneer hij thans wei als terloops naar
zich zalven wees en mededeelde, dat hij met wel ze
ventig percent van zijne werkkracht maar twaalf
honderd gulden van 't fonds ontvangt, en d'e overige
dertig percenten der particuliere praktijk hem wel
eenige malen dat zelfde bedrag in brute opleverden,
dan wilde hij daarmede alleen getuigen, hie werkelijk
gerechtvaardigd vele grieven zijn van oo 11 eg a's in an
dere ziekenfondsen, die naast de ontzenuwende fonds-
praktijk met minder particuliere praktijk dan spre
ker gezegend zijn.
Maar spreker moet als eeui'ge homoeopatische arts
zijner streek zijn hulp aan alle standen) kunnen bie
den.
Vervolgens betoogde spr., dat men menigmaal te
hoog aanziet de inkomsten der artsen. Vele levens
verzekeringspolissen van artsen kunnen niet worden
volgehouden, vrij' vele malen wordt om ondersteuning
gevraagd voor straatarm1 nagelaten doktersweduwen,
wier mannen dag en nacht hebben gezwoegd als paar
den. Spr. déel'dé dit alvast mee,tomdat men het van
hem gemakkelijker aanneemt.
Dergelijke toestanden in het artsendom komen der
geneeskundige verzorging der lagere stand'en niet
ten voordeele om dezelfde rédenen, als te lage stoffe
lijke verzorging der arbeiders oo.k hen itiet meer ge
schikt maakt voor opgewekten arbeid.
Het is te .begrijpen, dat tot stand kwam wat de
Maatschappij van Geneeskunst deed.
Maar dé maanroep tot de artsen dlier neutrale vak
organisatie iklinke daar nevens luid., of het wel' in elk
opzicht tevens voor een geneesheer edel en gerecht
vaardigd was namelijk te willen boycotten (met dien
internationalen boycott, die ook «preker tot in eigen
beginselkringen veie jaren lang heeft getroffen),
alle collega's, die het eerlijk brood willen verdienen
voor hun gezin en zich verbinden aan ziekenfondsen,
door de arbeiders coöperatief opgericht en zelf be
heerd.
Spreker gewaagde hier alleen van coöperatieve zie
kenfondsen, uit sociale waaidaering voor de noodlij
dende standen. Op het door hem ontvangen juri
disch advies, dat deze fondsen, met geringe, het be
ginsel niet wijzigende veranderingen, op den grond
slag der wetgeving Tailma of 'Treub of wellicht nog
een anderen staatsman kunnen blijven bestaan,
grondde zijn betoog.
Spreker ging nu na, hoe de toestand in Gouda zich
heeft ontwikkeld, waar enkele jaren geleden dezelfde
strijd gestreden is, al was de toestand daar anders
dan hier-, omdat daar al een coöperatief ziekenfonds
was.
Dit fonds nu bloeit nog altijd en is kerngezond, 't
Honorarium der artsen (abomnem'entssysteem plus
vergoeding voor extra-diensten) is even goed al® in
dé beste andere, fondsen. Drié nieuwe artsen, ener
gieke mannen, vestigden zich in Gouda en verhondén
zich nevens spr., die te voren al jaren aan dat fonds
werkzaam was, aan de coöperatieve ziekenverzorging.
Tuaschen 't collegium, van artsen én 't bestuuT
heerschte steeds de beste samenwerking. In alles
worden da artsen gekend.
Een van déze artsen verdient minstens 4000 .gul
den, een tweede een 2400 gulden en de derde zooveel
als -spreker ongeveer. Hierbiji 'komt dan nog de Rijks
verzekeringsbank en de particuliere praktijk.
De eigen apotheek ia eigendom' der coöperatie, en
staat op éérsten stand.
Geen der andere apothekers Behijnt in inkomen
verminderd t© zijn. Ook zij' hebben zich aan 't leven
aangepast en weer van andere nieuwere ontwikke-
lingsvormen hun voordeel gewonnen.
De geneesmiddelen zijn voortreffelijk. En een
a air dig eigen verplegingsmateriaal staat ton dienste,
zonder te veel aan de liefdadigheid te behoeven te
vragen, waardoor da Nederlandsche fiérheid der ar
beiders en kleine middenstanders wordt geëerbiedigd.
Oo'k de andere Goudsche artsen doen alles voor me
dische volksverheffing.
In de Tuberculose-Vereeniging werken vier artsen
in 't bestuur samen, van elk© groep twee, onder wie
spreker zelf. Overigens is er vrijwel geen aanraking
tussohen de twee groepen artsen, wat de burgerij,
vooral' met het oog op samenwerking bij consulten',
steeds onaangenaam hééft aangedaan. De specialis
ten voTmen dahrop een uitzondering.
Nu wilde het spreker voorkomen, dat wat in Gouda
in 't klein bestaat, voor Nederland in 'tl groot zou
kunnen.
Maar dan met meer samenwerking tusschen de art
sen van beidé soort fondsen.
Beide soort fondsen hebben toch reden van beBtaan
eni beide kunnen de vrijheid dienen en naast elkander
werkzaam zijn. Weliswaar moeten dap terrori'seeren-
de bindendé besluite^ en eischen over en weer worden
ingebonden. Misschi'en dat hierdoor een commis
sie uit de burgerij, het cement tot toenadéring zou
kunnen leveren. Want anders ontstaat er een vree-
selij'ke, langdurige strijd, wanneer 'de geneesheeren
en de arbeiders niet wederzijdsch iets toegeven.
Het woord: wij' handelen over U, bij U en zonder
U," terecht zoo gehaat in 's lands historie, mag aan
geen van beide partijen het parool verkenen. Het
best zou dit wellicht zijn voorkomen, wanneer het be
ginsel dér ziékte-verzekering zoo zou zijn begrepen,
dat eenerzijds in do besturen der fondsen de verze
keraars, 'd. z. artsen en apothekers samen, en andér-
zijds de verzekerden, d. z. de leden, elk voor zich door
een gelijk getal leden zouden zijn vertegenwoordigd,
terwijl dé voorzitter en diéns plaatsvervanger alls on
partijdige® door de kroon zouden kunnen worden be
noemd.
Ho,e bet evenwel zij, artsen en apothekers hebben
nu samen volgens den eisch der maatschappij twee
derden der stemmen. In de meeste gevallen zullen
deze groepen samengaan.
Ten slotte zou spreker wenschen, dat de beide soor
ten van fondsen door wederzijdsch afzonderlijk initi
atief vreedzaam naast elkander zich zouden ontwik
kelen onder intoflming wedérzij.d!sch van begeerte
naar machtspositie, den mensch veelal wel van na
ture eigen. En onder overlating van de gevolgen
aan de evolutie van 't leven zelf, omdat spreker ove
rigens overtuigd is, dat in beide groepen van zieken
fondsen bet belang te dienen is zoowel' van d'e ge
neeskundige verzorging dér lagere standen als van
dé materieele en moreele belangen der artsen en apo
thekers.
En men spare dé burgerij kleinsteed'sche potsier
lijke doktersconflicten.
Voorts verklaarde Dr. Hoffman, 'dat 'hij zich alleen
verantwoordelijk mag stellen voor wat hij zelf spreekt
en .schrijft, niet voer wat anderen van 'hem' gelieven
te bèweren. Ook gaat hij' niet geheel accoord met
den inhoud der brochure „Dokters-Tyrannie" van
zijn medespreker van den avond, hoewel hij erkennen
moet wel zelf een brochure te kunnen schrijven over
het zelfde onderwerp, maar meer in geestelijken zin.
Het was spreker evenwel niet om persoonlijkheden te
doen, maar om de teekening vaaj. den geest, die, hoe
wel onopzettelijk en onwillekeurig, als het ware de
Maatschappij van Geneeskunst, juist omdat zij neu
traal wil zijn, omhult en in welke sfeer zelfs
Roomisc'h-Kath'olieke artsen, uitzonderingen daarge
laten, artsen die het den spreker zelf schreven, niet
durven optreden, door hun eigen gebrek aan moed
natuurlijk, om op 't forum der openbaarheid 'die
hooge geestelijk-geneeskundilge belangen te dienen,
die leven in een groot gedeelte van ons volk.
In dit opricht kan wellicht nog iets goedé wordlen
geboren voor nog meerdere verh'ooging dér geestelij
ke vrijheid van den Ned. arts.
Kapelaan Kooy, alhier, adviseur van verschillende
R.-K. vereenigingen, heeft aan spr. verklaard, dat hij
in dé kwestie niét staat aan de zijde der doctoren.
Nog nooit heeft spreker, optredend als man van
chr. huize last gehad van de arbeiders in het coöpe
ratief ziekenfonds. En slechts een klein gedéelte
zijner patiënten is katholiek. Maar steedis hééft hij
ondervonden, dat van de geneesheeren die breede
waardeering niet uitgaat.
Toen de pas overledén bxeed-denkemde collega Dr.
Bollaan nu juist tien jaar geléden in zijn tijdschrift
twee hoof darti'kelén van spreker opnam over 't katho
liek artsen-congres te Rome, hielp het al niét, of dé
redacteur den toon 'der artikelén humaan achtte,
want vele artsen-abonnó's bedankten voor 't tijd
schrift. Boékdeelen kon hij vullen over de geestelij
ke, lijfeigenschap, die van neutralen axtsengeest uit
gaat op allés, wat niet tot dien geest behoort.
Dat dan al dés eindigde spreker uit deze
worsteling van drieduizend artsen met vierhonderd
vijftigduizend werklieden mede dit goede moge wor
den geboren:
„Vrijheid voot de oecomomisehe organisatie dér
artsen, maar tevens eerbiediging der coöperatie-vrij
heid der lagere standen oo'k op het terrein der zie
kenfondsen; en waardeering ook voor dén eerlijken
arbeid van eerlijke geneesheeren en apothekers, die
