DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Een Armenraad.
lo. 74
Honderd en zestiende jaargang.
1914
ZATERDAG
MAART
,Jeze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
vnor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk flt—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
regel 0,10. Bij grooie contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
BINNENLAND.
DE HEER POUTSMA IN ONS LAND.
ALKMAARSCH
a wa
I>lt nniuuier bestaat uit 4 bladen.
ALKMAAR, 26 Maart.
20 Maart 1914. Wij WILHELMINA,
by de gratie God», Koningin der Nederlan
den, Prinses van Oranje-Nassau me. enz.,
Op de voordracht wan Onzen Minister van
Binnenlandsche Zalcen van 18 Maart 1914
No. 2465, af deeling Volksgezondheid en Arm
wezen
Gelet op de artikelen 41, 46, 48 en 51
der Armenwet;
Hebben goedgevonden en verstaan
10. in de gemeente Alkmaar een armenraad
in te stellen
2°. het aantal bestuursleden van dien raad te
bepalen op 5
30. het bedrag, bedoeld in art. 48, lste I'd,
2e zinmede der Armenwet, voor den ter
mijn van 4 jaren, gesteld in art. 44 dier
wet, te bepalen op negen duizend drie
honderd achttien gulden en zeven en zes
tig cent (f 9318,67).
Onze Minister van Binnenlandsche Zaken
is belast met de uitvoering van dit besluit,
dat in de Staatscourant zal worden geplaatst.
's-Gravenhage, 20 Maart 1914,
WILHELMINA.
De Minister van Binnenlandsche
Zaken
GORT VAN DER LINDEN.
Bovenstaand bericht in de Staatscourant van ver
leden Zaterdag en Zondag geeft ons aanleiding de
inrichting en werkkring van den Armenraad eens
uiteen te zetten. Vooraf moge echter een stukje ge-
•hiedlenis gaan. Immers de Armenraad1 heeft al een
geschiedenis te Alkmaar. Reeds twee jaar geledien
schreven we (in de courant van 17 Februari 1912),
dat indien de toen aanhangige Armenwet werd aan
genomen, Alkmaar een Armenraad1 zou 'krijgen, waar
voor de grondslag all was gelegd door mej. van
Rijn, die een Kamer van Navraag had opgericht.
Maar er is heel wat moeten gebeuren, voordat 'het
bovenstaand! bericht in die Staatscourant kon ver
schijnen. Verleden zomer noodligden Burgemeester
en Wethouders het Burgerlijk Armbestuur en het
bestuur van bet Burgerweeshuis uit na te gaan, of
een Armbestuur in deze gemeente gewenscht was. Er
werd een vergadering van vertegenwoordiger» van
instellingen, welke armenzorg ten doel hebben, bij
een geroepen. Die vergadering, den 27sten Juni ge
houden, schijnt een zonderling verloop te hebben ge
had. Het Burgerlijk Armbestuur trok de conclusie,
dat daar geen positieve resultaten waren verkregen,
het bestuur van het Burgerweeshuis, dat in
beginsel tot de oprichting was besloten. Beide be
sturen richtten toen een circulaire aan de verschil
lende instellingen. Weinige vereenigingen spraken
zich echter uit, het Burgerlijk Armbestuur adviseer
de Burgemeester en Wethouders niet over te gaan tot
het aanvragen van een Armenraad, maar B. en W.
verzochten 1 Septeimber Burgerwee&huisbesrtuur en
Burgerlijk Armbestuur in samenwerking wei te wil
len bevorderen, dat de oprichting van een Armenraad
bij H. M. de Koningin werd aangevraagd. Doch de
circulaire van lB. en W. werd eerst 22 dagen later
in de vergadering van het Burgerweeshuisbestuur
behandeld', het Armbestuur had B. en W. toen reeds
medegedeeld' dat het niet wenschte over te gaan tot
het aanvragen van een Armenraad en dat het aan
bood om 1 jaar lang werkzaamheden van een dusda
nig college op zi'ch te nemen, wel'k aanbod door B. en
W. werd aanvaard. Het Armbestuur toog aan den
arbeid, het riep de vereenigingen op tot samenwer
king. Maar het Burgerweeshuis belegde 20 October
een vergadering ten einde te bespreken of alsnog uit
voering diende te worden gegeven aan het beginsel
besluit van 27 Juni. En het gevolg is geweest, dat
een adres aan H. M. de Koningin, met het verzoek te
Alkmaar een Armenraad op te richten, werd getee-
kend door die Ned. Herv. Diaconie, de Geref. Diaco
nie, de Evangelisch Luthersche Diaconie, de Doops
gezinde Diaconie, d'e Hem. Geref. Diaconie, de Veree-
niging van Wijkzusters, de Geref. Yrouwenvereeni-
ging, Huisverzorging en het Burgerweeshuis. Op dat
adres is thans door de regeering goedgunstig be
schikt Alkmaar krijgt een Armenraad!
De taak welke dlo'or de wét aan deze instelling is
opgelegd is van tweeërlei aard. In de eerate plaats
moet de Armenraad maatregelen beramen tot bevor
dering van goede samenwerking tusschen alle instel
lingen van weldadigheid1 in de gemeente, en daarne
vens moet hij de werkzaamheid van elke afzonderlijke
instelling van weldadigheid naar haar eigen aard en
roeping vergemakkelijken en bevorderen. Om het
eerste deel van het doel na te «traven zal dit college
moeten ad'viseeren over aanvragen om subsidies van
andere dan burgerlijke instellingen van weldadigheid
(burgerlijk armbestuur) uit d'e gemeentefondsen;
worden gehoord over voorstelen, aangaande het be
heer, de bezittingen en de inkomsten van vervallen of
wegstervende instelingen; worden belast met de ver-
deeling der gelden voor „de algemeene armen" onder
de- kerkelijke, bijzondere en gemengde instellingen
van weldadigheid in verhouding van de gelden, door
die instellingen voor ondersteuning besteed; zich op
de hoogte houden van. het armwezen in de gemeente
en daarvan een jaarverslag samen -stellen in den
vorm, door den minister van binmenlandsche zaken
aangegeven) besprekingen houden en maatregelen be
ramen tot verbetering der armenzorg en bevordering
der samenwerking (bijv. gelijk in Leeuwarden, Gro
ningen, Utrecht e. a. geschiedt door het houden van
voordrachten, het organi-seeren van cursussen, het
beleggen van vergaderingen etc.)
Geldt het bovenstaande het algemeene deel der
taak, voor het bijzondere bepaalt de wet, dat de ar
menraad een vraagbaak moet zijn voor wie kostelooze
en betrouwbare gegevens wenschen. Hij' moet te
dien einde een onderzoek instellen naar de omstan
digheden der personen, die 'zich als hulpbehoevend tot
zijn bureau hebben gewend of die blijkens mededee-
ling v,an ingezetenen of instelingen, zich om hulp
hebben aangemeld. Dit onderzoek geschiedt door
middel van eigen armbezoeker», die zich wenden tot
instellingen van weldadigheid, werkgevers,
instellingen, met wettelijken vexzekeringsplicht be
last. De ingewonnen inlichtingen en mededeelingen
moeten verzameld worden in een register. Natuur
lijk zullen de inlichtingen voornamelijk aan instellin
gen van weldadigheid worden verstrekt, maar -ook
particulieren kunnen deze bekomen, doch volgens be
perkende voorschriften. Deze inlichtingsdienst, deze
„kamer van navraag" is de allervoornaamste prestatie
van den Armenraad en van haar belangrijkheid hangt
in hoofdzaak d© beteekenis van de nieuwe instelling
in het gemeentelijk armenverzorgingswezen af.
Hoe wordt nu die Armenraad samengesteld1?
Alle instellingen van weldadigheid, die voorkomen
op de officieel©, door Burgemeester en Wethouders
opgemaakte lijst, eui die armenverzorging buiten ge
stichten ten doel hebben, kunnen aan de samenstel
ling medewerken. Burgerlijke instellingen, zooals
burgerlijk .armbestuur en burgerweeshuis-bestuur zijn
hiertoe verplicht en deze verplichting is gesteld ten
einde te bevorderen dat kerkelijke en bijzondere in
stellingen vrijwillig zullen volgen. De samenwerken
de instellingen wijzen hun vertegenwoordigers in.
den Armenraad aan, elke instelling één behalve de in
stellingen, die méér dan één bestuurslid mogen
aanwijzen en die ook meer vertegenwoordigers mo
gen afvaardigen. De samenstelling is onverander
lijk gedurende vier jaren, alleen in openvallende
plaatsèn kan worden voorzien. InsteEingen tot voor
ziening in een tijdelijken algemeenen nood kunnen
door den Armenraad worden uitgenoodigd tijdelijk
een vertegenwoordiger tot den Armenraad af te vaar
digen. De Armenraad benoemt bestuursleden- en
plaatsvervangende bestuursleden. Als grondslag
voor hunne aanwijzing geldt het getal! dat weergeeft
de verhouding van het aantal bestuursleden tot het
bedrag der uitgaven, aan ondersteuning bui'ten ge
stichten besteed door de insteHingen, die een verte
genwoordiger of vertegenwoordigers in den Armen
raad zuEen aanwijzen. Men moet dus het totaal cij
fer, besteed aan ondersteuning 'buiten gestichten door
alle medewerkende insteEingen te zamen, deelen door
het aantal bestuursleden om het cijfer aan ondersteu
ning te krijgen, dat aanspraak geeft op de aanwij
zing van één bestuurslid van den Armenraad. -Blij
kens de opgave in de Staatscourant geeft te Alkmaar
een ondersteuning&cijfer van 9818,67 aan
spraak op de aanwijzing van één bestuurslid van den
Armenraad. Op deze wijze kunnen dus sommige in
stellingen zelf bestuursleden aanwijzen. De overige
bestuursleden worden door den geheelen armenraad
gekozen, met dien verstande, dat de vertegenwoordi
gers der instellingen, die reeds een bestuurslid aan
wezen aan deze stemming geen deel nemen.
De voorzitter wordt bij vrije verkiezing door den
Armenraad in zijn geheel gekozen. De secretaris
wordt benoemd door de Kroon, hij is belast met de
dagelijksche leiding, het archief en het register van
inlichtingen en hij- krijgt een instructie van den Ar
menraad, die door den minister van binnenlandsche
zaken moet worden goedgekeurd. De heer Snoeck
Henkemans, voorzitter van den Armenraad te 's Gra-
venh-age, van wiens inleiding wij' gebruik hebben -ge
maakt, zeide in een vergadering een half jaar geleden
aardig, dat de secretaris de sip-E moet zijn, waar alles
om draait en de voorzitter de mechanicus, die toeziet
dat de spE niet warm loopt en het r-aderwerk niet ha
pert. Het eigenlijk onderzoekingsrwerk moet z. i.
worden toevertrouwd aan ervaren personen met kloek
verstand en een warm hart voor de armen en over
hun werk dient de secretaris een algemeen toezicht
te houden, terwijl de voorzitter en de secretaris zorg
vuldig de vergaderingen moeten voorbereiden.
Wat de onkosten betreffen, het salaris van den se
cretaris, door de kroon vastgesteld, wordt nit 'a Kijks
kas betaald, terwijl da koeten overigens worden ge-
dragen door de gemeente.
Tenslotte een enkel woord over de oprichting. De
burgemeester is heiast met de voorbereidende werk
zaamheden. Hij geeft van het koninklijk besluit tot
oprichting van een Armenraad kennis aan iedere in
stelling van weldadigheid, welke een vertegenwoordi
ger in dezen raad zal aanwijzen, en verzoekt hem bin
nen drie weken den, naam van den vertegenwoordiger
of de namen der vertegenwoordiger® schriftelijk me
de te deelen. Binnen veertien dagen na het verstrij
ken van dezen termijn schrijft da burgemeester de
eerste vergadering van den Armenraad uit, welke
plaats heeft binnen dertig dagen na de oproeping.
Deze vergadering wordt voorgezeten door den burge
meester, die het verkiezingswerk leidt en den voor
zitter, de bestuursleden en hun plaatsvervangers in
sta Beert.
En wanneer aan het einde van den termijn van
vier jaren aüe leden van den Armenraad zijn afge
treden, rust op hem eveneens -de taak het nieuwe col-
Lege samen te roepen en de eerste bijeenkomst te lei
den.
Tegen den zin van de leden van het Burgerlijk Arm
bestuur, maar geheel in overeenstemming met de be
palingen van de wet, komt er dus hier te Alkmaar
een Armenraad. Het is te hopen, dat de nieuwe in-
steEing met evenveel voortvarendheid, belangstelling
en ijver haar blijvende taak zal behartigen als het
Burgerlijk Armbestuur het haar tijdelijke in de afge-
loopen maanden heeft gedaan. In het aanpakken
van nuttige zaken, die misstanden op het gebied van
armenzorg kunnen wegnemen, mag de Armenraad
hetgeen het Burgerlijk Armbestuur tijdens zijn inter
regnum heeft gedaan, gerust tot voorbeeld nemen 1
Maar ook is het te hopen, dat het Burgerlijk Arm
bestuur bereid zal worden bevonden tot loyale sa
menwerking met d-en Armenraad. Het heeft opposi
tie gevoerd, maar nu de regeering uitspraak heeft ge
daan, is medewerking piich't geworden. En nu we
ten we we'i, dat de leden zich van dien pEcht kunnen
onttrekken, door heen te gaan, maar het zou ernstig
zijn te betreuren, indien deze mannen weigerden hun
kennis en ervaring verder ter beschikking van de ar
menzorg te stellen. Juist hun medewerking dient
op ho-ogen prijs te worden gesteld en wij vertrouwen
dan ook dat zij- den nieuwen Armenraad niet zal
worden -onthouden. "Wanneer het Armbestuur vóór
gaat, dan zuEen de andere kerkelijke en bijzondere in
stellingen wel vdlgen, ook gaan steunen en er toe me
dewerken, dat de Alkmaar scha Armenraad nut op
levert voor de regeling der armenzorg, een einde
maakt aan misstanden en armen en lijdenden ten
goed© ko-mt!
H. M. DE KONINGIN NAAK HET L'OO.
H. M. de Koningin zal met gevolg den 27-sten Mei
het Koninklijk Baleis op het Loo weder betrekken
voor haar zomerverblijf aldaar.
HET BEKENDE ADRES DEK GEMEENTE
VELSEN.
Bij de Tweede Kamer zijn thans reeds ongeveer 230
adressen van andere gemeentebesturen ingekomen,
waarin met het adres van Velsen, houdende bezwaren
tegen het systeem van 't ontwerp-ouderdomsrente,
sympathie wordt betuigd.
Gemengd nieuws.
AANVAAKDING HOOGLEERAARSCHAP.
Gisteren aanvaardde prof. dr. J. Lindeboom het
ambt van hoogleeraar in de theologie aan de univer
siteit te Groningen met een rede over: de beteekenis
van methodische geschiadvorsehing voor de 'beoefe
ning der dogmengesehiedenis en der zédekumde.
EEN PAKEIL IN GOUD GEYAT.
Het eerste belangrijke gevolg der benoeming van
den heer Wibaut tot wethouder is een plaatsverschui-
ving onder de raadsleden, schrijft de (Christelijke)
„Amsterdammer."
Aan de tafel van B. en W. zitten de wethouders
volgens leeftijd. De heer Wibaut is iets ouder dan
de heer De Vries, en zal dus zijn plaats innemen.
Rechts van den voorzitter kan de tafel van B. en W.
niet verlengd wo-rden, dus zal er een verlengstuk aan
de linkerzijde moeten komen.
Daardoor wordt de doorgang tusschen d'ie tafel en
de lange zijtafel, waaraan de raadsleden zitten, te
nauw en zal dus aan diie zijde het raadslid, dat op den
hoek zit, moeten verdwijnen.
Dat raadslid is professor FabiusL
De aangewezen plaats voor dezen veteraan is dan
de opengevaEe van den heer Wibaut.
ZuEen we dus bij een volgend© vergadering prof.
Eabius treffen tusschen de hearen WoKring en Vlie
gen? vraagt het blad.
Wie weet, waarvoor dat goed zou zijn!
In elk geval' ware het een parel in goud gevat!
ONDER DEBATERS.
Te Leiden hield mr. A. I. J. M. baron van Wijn
bergen op uitnoodiging van de Studenten vereemiging
voor Sociale Lezingen Donderdagavond een lezing
over 'het Liberalisme.
Prof. dr. B. D. Eerdmans debatteerde. Het debat
droeg eerst een hoffelijk karakter. Toen echter de
heer Van Wijnbergen den heer Eerdmans scherp aan
viel, maakte de oud)-hoogleeraar in een korte dupliek
de opmerking dat de heer Van Wijnbergen met zijn
gedaehtensfeer in een tijd leefde van vijf eeuwen te
rug.
De heer Van Wijnbergen achtte dit debatteeren be
neden de waardigheid van een hoogleeraar en was zoo
verontwaardigd, dat hij- weigerde verder met prof.
Eerdmans in debat te treden.
ONREGELMATIGHEDEN IN HEIT GEMEEN
TELIJK GASBEDRIJF TEl DOKKUM.
Uit rapporten, door een commissie van onderzoek
bij den gemeenteraad van D'okkum ingediend! is ge
bleken, dat het beheer der gemeentelijke gasfabriek
vooral gedurende het tijdvak 19071911 zeer slordig
is geweest, waarvan allerlei verwarringen en abuizen
het gevolg waren. De commissie van onderzoek stel
de daarom voor: le. het saldo der tekorten ten be
drage van 913.90% van den vroegearen directeur-
boekhouder in te vorderen; 2e. de heer v. Goor te
machtigen de niet uitgerekende en niet ingevorderde
posten ten eigen bate te innen, met uitzondering van
die ten laste der gemeente en der H. IJ. S. M. en 3e
457 kuh. M. te weinig berekend gas oninbaar te ver
klaren.
De directeur zeide hierin te berusten en de raad
'besloot hiertoe.
0>p 10 April zal door de S. D. A. P. en het N. V.
V. te Amsterdam een bijeenkomst worden gehouden
in verband met de komst van den verbannen ZuikF
Afrikaansehen Arbeider-sleider H. J. Poutsma. Be
halve de heer Poutsma zal ook de heer Henri! Polak
het wóórd voeren. De heer Poutsma zal ook in an
dere steden van ons land optreden.
WANBEHEER VAN HE'T' BOUWBUREAU TE
VEDSEN.
In een spoedeischende gemeenteraadsvergadering
te Velsen werd behandeld het rapport inzake een on
derzoek naar 't beheer van het bouwbureau. De con
clusie van het rapport luidde: ontslag van den ge
meente-architect, doch alvorens een besluit te nemen
zullen in toepassing gebracht moeten worden d'e
voorschriften van het ambtenarenreglement. Heftige
verwijten werdlen aan het adres van B. en W. over
hunne controle gericht. E!r zijn, nog steed's deskundi
gen aan den arbeid om eenige orde in de zaken te
brengen.
EEN „FLAUWE" GRAPPENMAKER.
Verscheiden leveranciers te Amsterdam zijn het
slachtoffer geworden zonder geldelijk nadeel
van een grappenmaker. Aan die Huishoudschool op
het Zandpad! werd 's morgens een groote kar met
kruidenierswaren bezorgd, ter waarde van 190, o-p
den voet gevolgd door den eigenaar van de zaak, met
reclameplaten heiaden, die hij zóó'n goede nieuwe
klant zelf wenschte aan te bieden. Van de bestelling
wist men aan de Huishoudschool evenwel niets, zoo-
dat de geheele zending aftrok. Even later kwam er
een wagen met kristal, volgens dó bijgevoegde reke
ning ten bedirag© van ruim 1000, dat evenmin be
steld' was; een paar groote pakken damesonderklee-
ren volgden, daarop een kar met koffers, een groote
zending sinaasappelen van Ledehoer, waarbij d'e bood
schap gevoegd was, dat z© uitgezocht waren, en van
welk© 'kwaliteit de besteld)© dessert-bonbons moesten
zijn; wear een kar kruidenierswaren, een groote wa
gen met vlaasch, een juffrouw van die Bonneterie met
japonnen en stalen, een juffrouw van De Vries met
t zelfde, een pak sjaals vani Gerzon, een baal zout en
zoo bleef 't doorgaan tot 's avonds 8 uur. Bij navraag
zei men overal, dat de bestelling gedaan was do-or den
concierge, iemand met een langen, zwarten baard. De
concier'ga wist evenwel van niets en ziet er ook heel
ander» uit (N. R. Ot),
UIT AKERSLOOT.
Voor de betrekking van gemeente-geneesheer heb
ben zich twee sollicitanten aangemeld, waaronder een
die wel de praktijk wil aanvaarden maar elders wil
blijven wonen. Dit zou voor een zoo uitgestrekte ge
meente als Akersloot beslist ondoenlijk en niet ge-
wenscht zijn, daar toch een woning beschikbaar is,
en de afstanden wat de ligging der gemeente betreft
onbereikbaar zijn voor een uitwonend geneesheer.
ROMANTISCH!
Voor den politierechter te Londen verscheen een
man, beschuldigd' van bigamie. Dat is nu niet zoo