DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Lu Sul»!*» It hu.
Adres: JAC. MET.
No. 86.
Honderd en zestiende Jaargang.
1914
ZATERDAG 11 APRIL.
ALS TOMEN?
BINNENLAND,
DE HEER POUTSMA TE AMSTERDAM.
tegen billijk tarief.
ALKMAARSC
COURANT.
1>H nummer bestaat nlt 4 bladen.
ALKMAAR, 11 April.
De Alkmaarsche winkeliers hebben deze week weer
een treffend getuigenis afgelegdl van gebrek aan be
langstelling in bun vereeniging. In het geheel war
ren er slechts een veertiental gewone leden tear verga
dering verschenen. Wist men niet beter, dan zou
men zeggen: wat ia die Alkmaarsche winkelstand' ge
benedijd. Zulk een voorspoed 'beleeft bij, dlat zijn le
den geen voet behoeven te verzetten om contante be
taling te bevorderen, zijn vereenigingsleven bloeit
zoozeer, dat de behandeling van een onderwerp als
„vakgilden" niet eens meer de moeite van het luiste
ren waard is.
Maar men weet beter helaas. Laksheid en on
verschilligheid zijn de oorzaken van do geringe op
komst.
Is het eigenlijk niet droevig, dat er maatregelen
moeten worden beraamd om die leden op kunstmatige
wijze naar de vergaderingen te lolkken? In plaats
van boete op willekeurig verzuim te stellen, wil men
een premie voor de opkomst uitloven. Strakjes gaat
men misschien nog verder en verstrekt voor ieder bij
gewoonde vergadering een) gele kaart, voor tien gele
een blauwe en voor tien blauwe een kilometerboekje
of foto-toestel!
Is het niet treurig, dat honderd leden hun kwitan
tie aanvankelijk weigerden te betalen, wijl de contri
butie werd verhoogd, hetgeen geschiedde in een be
hoorlijk uitgeschreven vergadering, waarin slechts
weinigen tegen de verhooging bezwaar maakten? Men
stelle eens tegenover het feit, dat vele middenstanders
nog geen 3.50 per jaar willen opbrengen voor hun
vereeniging, de financieele opoffering, welke vele
werklieden zich voor hun organisatie getroosten I De
betrokkenen zullen misschien zeggen, dat de werkl'ie-
den-vereenigingen veel meer initiatief en activiteit
ontwikkelen dan middenstands-organisaties, dat zij
voor hun leden veel meer waarde hebben, hun talrijke
voordeelen brengen, maar hoe komt het, dat het lid
maatschap van de A. W. Y. de contributie niet waard
wordt geacht? Een gelukkig initiatief, een goed ge
voerde actie kntiti en den middenstander® dadelijk gel
delijk ten goede komen. Wij behoeven slechts te her
inneren aan het succesvolle optreden van enkele ener
gieke leden, waaraan het te danken is, dat het ge
meentebestuur de electriciteitstarieven verlaagde,
hetgeen voor verschillende middenstander® toch een
niet onaanzienlijke bate beteekent. Zoo zou er stel
lig door een krachtige vereeniging méér kunnen wor
den gedaan. Maar niet enkel de middenstanders zou
den van een groote, hechte middenstands-organisatie
profiteeren, doch ook de geheele gemeenschap. Zeker
er zullen groepsbelangen zijn, die in botsing komen
met algemeens belangen, doch daartegenover staat,
dat tal van maatregelen, die handel en nijverheid be
vorderen, ook de gemeenschap tan goede komen en
dat door de gemeenschap veel kan worden gedaan in
Let voordeel van den middenstand. Maar dan moeten
de handeldrijvenden en nijverheidsmannen zich doen
gelden, dan moeten ze toonen, dat ze wat willen en
wat kunnen.
Juist omdat we ten volle overtuigd zijn van het
groote belang voor onze gemeente verbonden aan een
krachtigen, goed geor gemis eerden middenstand, kun
nen we niet nalaten, daarop telkens weer de aandacht
te vestigen.
Maar gemakkelijk valt het niet. Telkens, wan
neer er een kentering ten goede valt te verwachten,
loopt het weer op niets uit. Het blijft maar sleeht-
bezochte vergaderingen, veel woorden, weinig daden.
Het is altijd weer „als voren". Boven zoo'n kwijnend
bestaan is natuurlijk het verdwijnen te verkiezen en
wanneer er geen geduchte verandering komt, kan de
Alkmaarsche Winkéliersvereeniging, zonder dat men
haar in het openbare leven zal missen, gerust worden
ontbonden.
Intussehen er is eenige kans, dat de toestand
zich zal wijzigen. De heer Cloeck is tot voorzitter ge
kozen, en zal stellig niet nalaten te trachten de veree
niging langs nieuwe banen te leiden. Hij is> iemand,
die van jongs af aan belangstelling voor midden-
standapolitiek heeft getoond, die zich steeds op de
hoogte heeft gehouden. Al ie ook hij wel eens een
enkel keertje ontmoedigd geweest, geestdrift heeft hij
nog genoeg. En hij ia er niet de man naar, om zich
met half werk tevreden te stellen. De weinige mid
denstanders, die aan zijn benoeming tot voorzitter
hebban medegewerkt, hebben daardoor blijk gegeven,
dat zij wel een nieuwen koers willen inslaan. Zij
zullen hun voorzitter dus wel1 steunen. Zal en echter
werkelijk iets tot stand komen, dan moet er in veel
breeder kring belangstelling worden getoond. Ge
schiedt dit, dan zal het lidmaatschap de contributie
ook wel waard blijken.
Gaat het echter ook nu weer „als voren," bijl gebrek
aan belangstelling en medewerking, laat men dan ook
maar geen moeite en geen geld langer verspillen, geen
pogingen meer doen ornl den middenstand te wekken
uit den dommel, waaruit hij dan tot zijn schade later
vanzelf wel ontwaken zal.
Gemengd nieuw».
HET PUBLIEK DEK
Men schrijft ons uit de hoofdstad:
Het Amsterdamsohe tramnet omvat thans achttien
lijnen. En, al die lijnen dragen een eigen karakter.
Vv ij maakten onlange kennis met een dokter met een
d'rukke praetijk, die in het bezit was van een net-
kaart (een abonnement voor alle lijnen). Het was een
nauwkeurig waarnemer, die graag een praatje maakte
met conducteurs. Deze dokter' kwam tot het resul
taat, dat de conducteurs het liefst rijden op lijn 4, de
tram die de „Pijp" met de city verbindt. Behalve de
veie werklieden en kleine meneeren, die dagelijks met
lijn 4 vervoerd worden, wordt van lijn 4 geregeld ge
bruik gemaakt door stark-geparl'umeerde dames.
Lijn 2 is voor de conducteur® ook een voordeelige
lijn. Deze verbindt het Parkkwartier en de Museum-
wijk met het centrum van de stad, en wordt du» ge
bruikt door den beteren stand. De conducteur» moe
ten zich echter pp lijn 2 erg in acht neouen. Wee hem,
wanneer hiij bij'éan halte het signaal tot stoppan ver
geet te geven.
Lijn 1, die langs den Overtoom rijdt, zou men de
lijn van het hoeden-proletariaat kunnen noemen. Lijn
3 neemt menschen op van allerlei slag; de dokter
noemde haar de lijn van de tempering van den klasse-
strijd, want rijk en arm zitten er vriendschappelijk
naast elkaar. In lijn 6, die het Haiarlemmerpoort-
kwartier met de deftige Weesperzijde verbindt, domi-
neeren 'a morgens en 'a arvondia de schoonmaaksters.
Lijn 9 is de lijn der beter-gesitueerde Israëlieten,
de achter-de-kar-loopemde maken van lijn gebruik.
De lijnen 13, 14 en 17 zijn arbeiderslijnen. Tegen
het vallen van den avond is er geen plaatsje onbezet,
vooral bij regenweer.
Gaat ge eens naar' Amsterdam, let er, dan op. Het
trampubliek zal u in de hoofdstad den weg wijzen.
EEN* VOGELBOOM.
Men schrijft ons uit de hoofdstad:
Wij bezitten een vogelboom. Hij; staat in het Fre-
derik Hendrikplantsoentje, tegenover het Victoria-
hotel, dus vlak bij het Centraal Station. lederen
avond omstreeks zonsondergang koimen er duizenden
vogels bijeen, een enorm lawaai maikend. Veile Am-
sterdamsche jongens zoeken dan in den schemer den
vogelboom op en luisteren naar het getjilp.
Op de Leliegracht staat ook zoo'n vogeiboom. Het
tjilp-fortissima duurt daar dikwijls tot laat in den
avond. In Amsterdam vertelt men, dat dit komt door
de electrisch© verlichting. Of dit waar is, weten wij
niet.
IRREëELE PIHJSVERHOOGING.
Men schrijft uit Kaatsheuvel aan het N. v. d'. D.:
De firma Louis Blankeis, eigenaresse van een 40-tal
schoenbazaars in de voornaamste plaatsen in Neder
land, is begonnen de eenheidsprijzen van hare vier-
gulldens-bazaars te brengen op 4.50.
Dit houdt verband met een uitsluiting op de schoen
fabriek te Tilburg van 130 arbeiders, georganiseerd
in den Ned. R. K. Schoen- en Lederbewerkersbond,
die reeds 10 weken op straat staan, omdlat zij weigeren
afstand te doen van hun practiach recht van organi
satie; daardoor werd de firma Blankers genoodzaakt,
tegen zeer hooge loonen, arbeiders in het werk te stel
len, grootendeals afkomstig uit Duit&ehlamd, die, be
halve het dubbele loon der uitgesloten arbeiders, bo
vendien nog kost en inwoning genieten.
De Ned. R.-K. Schoen- en Lederbewerker sbond is
voornemens eerstdaags, in overleg met het Nationaal
Bureau voor de K.-K. Vakorganisatie, op ruime
schaal het irreëel© dezer prijsverhooging aan het koo
pend publiek 'bekend te maken, welke niet het gevolg
is van duurdere grondstoffen of verbeterde arbeids
voorwaarden voor devaderlandsche arbeider», doch
van een onwettig streven naar economische overmacht
waarbij zelfs bemiddeling en arbitrage, aangeboden
door den burgemeester der stad Tilburg, werd van de
band gewezen. Van zulke prijsverhooging behoeft
het 'koopend publiek niet de diupe te worden.
DE WEESHDTS'EWEISTIE TEI ENKHUIZEN.
In den raad kwam opnieuw de weeshuiskrwestie ter
sprake. Gedeputeerd© Staten hebben het besluit van
B. en W., om het Gereformeerde Weeshuis niet lan
ger te houden onder het 'Gemeentebestuur, maar het
wederom te classificeeren onder de kerkelijke instel
lingen der Armenwet, niet goedgekeurd. Naar aanlei
ding van deze beslissing waren drie voorstellen inge
diend:
De heer G. P. de Vos (Chr.-Hist) stelde voor de
regenten en regentessen in 't vervolg te doen benoe
men door den kerkeraad dier Ned. Herv. Gemeente.
De burgemeester wilde, dat Gemeentebestuur en
kerkeraad te zamen deze benoemingen zouden doen,
terwijl de heer Quanjer (wethouder, lib.)! voorstelde,
de benoemingen alleen door het Gemeentebestuur te
doen geschieden.
Doordat over het voorstal-De Vos de stemmen staak
ten, zal de weeshuis-quaestie in de volgende zitting
opnieuw aan de orde komen
VEEL-ARBITRAGE.
In Noord-Holland' zal den 27 dezer de vee-arbitrage
in werking treden. Op dien datum zal er een bijeen
komst plaats hebben te Amsterdam van het comité
voor deze provincie, de rechtskundige adviseurs en
de arbiters der 10 kringen, waarin Noord-Holland is
verdeeld.
GEMEENTEPROGRAM LIBERALE UNIE.
De commissie, die door1 het hoofdbestuur van de
Liberale Unie is benoemd om een voorioopig ontwerp
te maken voor een gemeenteprogram, is, zoo meldt De
Vaderlander, in de hoofdbestuursvergadering van 5
April geïnstalleerd door den voorzitter, mr. D. Eoek,
die er in zijn rede den nadruk op legde, dat bet' niet
in de bedoeling lag een program samen te stellen-, d'at
tot in details groote zoowel als kléine gemeenten in
hetzelfde keurslijf zou persen, maar wel" om aan te
geven, binnen welke lijnen een vooruitstrevend vrij
zinnige gemeentepolitiek zich moet bewegen.
De commissie koos tot haren voorzitter mr. dr. E.
van Ketwich Verschuur, en op haar verzoek is haar
als secretaris toegevoegd de heer J. B. Ament, ad
junct-secretaris van de Liberale Unie.
De commissie zal vergaderen in Den Haag.
DE BIOSCOOP-BESTRIJDING.
Gisteren is te Amsterdam een vergadering gehou
den van bioscoop-exploitanten, explicateurs' en ande
re beambten, waar over die hun inziens verkeerde be
strijding van de bioscoop door tal van personen het
woord werd gevoerd.
In principe werd besloten een vereeniging op te
richten van alle belanghebbenden in het bioscoop-be
drijf, welke vereeniging waarschijnlijk besprekingen
zal voeren met het comité ter bestrijding van het bi
oscoop-kwaad.
AFLEVEREN VAN VERGIFTEN.
Naar de Helidersehe Cour. verneemt, is te Helder
bij een viertal apothekers proces-verbaal opgemaakt
wegens het afleveren van vergiften. Zulks zou ge
schied zijn teneind© eene strafvervolging uit te lokken
en daardoor den weg te effenen voor eene betere wet
telijke regeling van deze materie, daar de vigeerende
wet zeer verouderd is en tot onbillijkheden, ook te
genover drogisten, aanleiding geeft.
EEN KRANKZINNIGE.
In een apotheek te Groningen kwam een jong-
mensch wat zuringzout te koop vragen. Gezien den
toestand van den klant, weigerde die apotheker dit te
geven. Om van den jonge man af te komen, gaf de
apotheker ten slotte ©en weinig bruispoeder.
De jongeling was nauwelijks buiten, of hij gebruik
te dit medicament. Hij, wilde zich blijkbaar van kant
maken, wat met het bruispoeder natuurlijk niet moge
lijk was. Hij bleek krankzinnig en i® ter observatie
in de psychiatrische kliniek van het ziekenhuis te
Groningen opgenomen. Volgens zijn zeggen is hij
afkomstig uit 'Maastricht.
LAAG BEDRIJF.
Na een gerechtelijke instructie is P. H. S. te Go-
rinchem in hechtenis genomen, verdacht van het op
maken van een valsehe schuldbekentenis, ten name
van een rentenier, die niet al te wel bijl 't hoofdi is.
DOOR DEN DRANK.
De jeugdige arbeider V. te Oudewerf bij; Winscho
ten, was in beschonken toestand aan den weg gaan
liggen. Op een gegeven oogenblik geraakten door
een brandende sigaar, die hij' bijl rich had, zijn kleeren
in brand tengevolge waarvan V. ernstige brandwon
den bekwam'voorbijganger-s vonden hem in dien toe
stand. Dadelijk werd geneeskundige hulp ingeroe
pen; zijn toestand is niet zonder gevaar.
ERNSTIGE DIERENMISHANDELING.
Voor de rechtbank te Groningen stond gisteren te
recht d© landbouwer Jan B. te Leermans, wegens ern
stige mishandeling van zijn hond. Het dier, een fox,
was met den knecht meegeloopen. Daarover woedend
geworden, had bakl. het arme dier bij den halsband
vasthoudende, tegen een muur geslagen, vervolgens
met een hooivork in den kop gestoken, zoodat de vork
afbrak. Daarna, toen het dier nog niet dood bleek te
zijn, had' hij het met een bijl op den kop geslagen, zoo
dat het bloed uit neus en bek vloeide. Een uur latei-
bleek, dat het hondje, ondanks dat hij1 het met een
staaldraad de keel had diéhtgesnoerd, nog leefde on
der de mestvaalt, waarin hij; het heest had gestopt.
Toen groef hij het dier weer op en wierp het in de
sloot, waar het verdronk.
Mr. H. Schaap, tot wien beklaagde zich gewend had
om hem te verdedigen, had geweigerd daaraan te vol
doen.
Beklaagde, dia niet was verschenen, moet thans
zeer veel berouw van zijn lage handteling hébben.
Het O. M. eischte tegen beklaagde een gevangenis
straf van een maand.
Gisteravond is in het -geheel gevuldé Paleis voor
Volksvlijt een door de federatie Amsterdam der S. D.
A. P. en den A mat. Bestuurdersbond georganiseerde
meeting gehouden, met het doel te protesteeren tegen
de verbanning der negen arbeidersleiders uit Zuid-
Afrika. De heer J. Oudegeest leidde de vergadering.
Het woord werd gevoerd -door de heeren Henri Polak,
Frank v-an der Goes en Adolf Cohen en ten slotte
door deni heer H. J. Poutsma, dlie -bij zijn verschijnen
op het podium geestdriftig werd toegejuicht, de in
ternationale werd hem toegezongen.
De heer Poutsma gaf een schets van de arbeidstoe
standen in Zuid-Afrika. Deze toestanden zijn volgens
spreker in meer dan een opzicht schandelijk, vooral
voor d-a Kaffer®. De georganiseerde 'blanke arbeiders
hebben reeds veel' kunnen -bereiken en het is dte poli
tiek geweest van Botha en Smuts om dé arbeidsbewe-
ging te treffen. De heer Poutsma trad vervolgens
in een uitvoerige uiteenzetting van de -oorzaken en
het verloop dér jongste gebeurtenissen in Zuid-Afri
ka, welke dte verbanning der arbeider-sleiders tot ge
volg hadden. Met een 'krachtige opwekking tot den
strijd voor het socialisme eindigde de spreker zijn
rede.
UIT OTEELEEK.
Door het Sub-Comité van het Hoefijzerverbond is
de som van 48.22 bijeengebracht en aan het Hoofd
bestuur afgedragen.
UIT HOORN.
B. en W. stellen den Raad voor, over te gaan tot
de aanstelling van een controleur der belastingen, te
vens algemeen marktmeester en waagmeester.
De Vereen, van V. V. te Hoorn besloot zich aan
te sluiten bij den Nationalen Bond voor V. V. in Ne
derland.
De kantonrechter te Hoorn veroordeelde overeen
komstig den eisch N. B. A. van K. te Rotterdam, di-
Camsserlefabrlknnt, Telefoon 573.
r-ecteur en eigenaar van de Eerste Rotterdamsche
Spaarkasvereeniging „Zonder Baatzucht" wegens het
ten verkoop toezenden van aandeden in een loterij' tot
■een boete van 800, su'bs. 200 dagen hechtenis.
UIT VEEN HII11 ZEN.
De heer O. Z., die een jong paard voor den wagen
gespannen had, om dit te oefenen, had al spoedig het
ongeluk om met alles in het water terecht te komen.
Met vereende krachten wist men alles op het droge
te brengen. Wonder boven wonder kreeg de voerman
geen letsel, terwijl ook geen materieel© schade veroor
zaakt was.
UIT SINT-PANCRAS.
Door het Bestuur der afdeeling St. Pancras van
de N. H. V. 't Witte Kruis is mej. de wed. O. Rus be
noemd tot bodte.
UIT AKERSLOOT.
Door d© commissie van plaatselijke keuze alhier zijn
in deze gemeente op de lijsten, die dte inwoners ter
teekening zijn aangeboden, 233 handteekeningen ver
zameld. - ,-.y,.lp
UIT HEER-HJUGOtWAARD.
In tegenwoordigheid van dé heeren Je. Met, voorz.
en W. van S-looten, secr. der afdL van de Holl. Maat
schappij van Landbouw, en d© heeren P. Meereboer
en S. Brugman, bestuursleden van Nieuwleven, werd
door den heer M. G. Visser in een der lokalen van
school no. 3 dte laaste ltes gegeven van den winter-
landbouwcursus alhier. Na afloop dezer les, eigen
lijk meer een examen, werd! dloor de commissie van
Toezicht, op advies van den leider, éênparig besloten
aan al de jongelui, zijnde vijf in getal ni.: A. Meere
boer, Ab. Zweet, O. Zweet, P. Beers Pz. alhier en R.
Vis van Oude-Niedorp het diploma uit te reiken, met
deze onderscheiding nog van eerstgenoemde, dat door
hem dien cursus met veel succes is gevolgd.
Door den heer Met werden de heer Visser en de
leerlingen hartelijk toegesproken, waarbij hij den heer
Visser toewenschte, dat hem zal mogen 'blijken, dat
het uitgestrooide zaad goede vruchten zal dragen en
den leerlingen, dat ze in hun volgend leven v-an het
genoten onderwijs zullen profiteeren en ze wegwijzers
zullen mogen, worden voor andteren.
Door één der leerlingen werden eenige waardeeren-
de woorden gericht tot den heer Visser, wien namens
allen, een ruststoel werd! aangeboden; tevens werd
dank gezegd aan het bestuur der Holl. Maatsch. van
Landbouw voor die oprichting van, aan het bestuur
van Nieuwleven voor den geldel'ijken steun aan den
cursus.
Tenslotte dankte die heer Visser voor het hem aan
geboden souvenir en wenschte den leerlingen genot en
profijt toe van de moeite, die ze zich hadden -getroost,
den cursus tot het eind toe zoo getrouw mogelijk te
volgen.
ONDER KENNISSEN!
De Duitscher G. H. G. werd door zijn vader, een
grondbezitter in Oldenburg, ongeveer een maand gelet-
den naar ons land gestuurd om een studiereis te ma
ken. Te Winschoten maakte hij kennis met dien Hol
lander F. A. D., een reiziger, die zeide te Amsterdam
te wonen, en een Duitscher, genaamd W. -S. Al pra
tende deelde G. H. G. mee, dat hij naar Rotterdam
ging, waar hij- evenwel geen weg wist. De Hollander
zeide daar héél goed bekend te zijn, waarom G. be
sloot, met hem en den anderen Duitscher de reis
daarheen te maken. Bij aankomst betrokken zij een
kamer in den Oppert.
Dezer dagen raakte het reisgeld- van den Oldenbur-
ger op en besloot hij aan zijn vader té schrijven om
geld te sturen. Hierover met dien Hollander spreken
de, gaf d'eze hem den raadi, aan zijn veder te schrijven,
dat hij het geld poste-restante moest zenden aan zijn,
des reizigers adres, -omdat hij' zelf al® Duitscher zeker
last zou krijgen, indien hij dien brief op het postkan
toor in ontvangst wiMie nemen. Aldus geschiedde.
De vader van den Oldtenlbuxger zond een brief met
2000 mark poste-restante aan het adres van den Hol
lander. Deze ging naar het postkantoor, nam dén
brief in ontvangst en heeft daarop met den Duitscher
W. S., den derden man van het gezelschap de plaat
gepoetst. (N. R. Crt.)
Ds. EWOLDT.
In een predikbenrtenbl-ad was aangekondigd dat ds.
Bwoldt, wiens proces, naar aanleiding van het ver
drinken zijner echtgenoote, indertijd zoo groot ge
rucht maakte, gisteren, Goeden Vrijdag te Oosterzee
(Fr.), waar hij toondertijd predikant was, het H.
Avondmaal zou bedienen.
Donderdag werd evenwel plotseling bekend, dat ds.
E. niet zou optraden.
UIT OUDKARSPEL.
Bij dé verkiezing voor notabelen der Ned. Herv.
kerk wegens periodieke aftreding van die heeren M.
Kroon Cz. en M. Rootjes en ten gevolge vacature we
gens overlijden van den heer O. Jonker Diz. zijn uit
gebracht 49 stemmen, waarvan twee blanco en wel als
volgt
M. Kroon C'z. 47 stemmen, M. Rootjes Oz. 19 et., F.
de Boer Fz. 8 et, O. Butter Jz. 14 st., Jan van Exter
9 at., J. Hansen 11 St., J. Elecen Az. 12 st., G. Hart
19 st., O. Hart Hz. 1 st., K. Ldegwater 1 stem.
Zoodat gekozen is de heer M. Kroon Oz. en her
stemming moet plaats hébben tusschen de heeren M.
Rootjes, C. Butter Jz., Germent Hart en J. Eecen Az.