DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMS i REKEN
VERKIEZING
Luie Uwlitkn It Ik
Adres: JAC. MET.
No, 102
Honderd
en zestiende jaargang.
1914
VRIJDAG
I M EI.
van een lid v. d. gemeenteraad
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door hef geheele Rijk ft.—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën s
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
eenhisöevinq.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
ALKMAAR brengen ter algemeene kennis, dat he
den op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het
aan hen ingediende verzoek met bijlagen van W. NE-
DERKOORN, boekdrukker, alhier, om vergunning
tot het uitbreiden van zijne drukkerij, door het bij
plaatsen van 4 electro-motoren, ieder van 1 P.K.,
dienende tot het drijven van drukpersen, in het per
ceel Schoutenstraat, wijk A, No. 13.
Bezwaren tegen deze uitbreiding kunnen worden
ingediend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling
op Vrijdag 15 Mei e.k., 's voormiddags te elf uur en
schriftelijk vóór of op dien tijd. Gedurende drie da
gen vóór gemelden aag kan de verzoeker en hij, die
bezwaren heeft ingebracht, op de secretarie dezer ge
meente van de terzake ingekomen schrifturen kennis
nemen.
Alkmaar, 1 Mei 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
De BURGEMEESTER der gemeente ALK
MAAR brengt, overeenkomstig art. 51 der Kies
wet, ter algemeene kennis, dat bij hem op Dinsdag
19 Mei e. k., ter secretarie dier gemeente, van des
voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur, kunnen
worden ingeleverd opgaven van candidaten voor
een lid van den Gemeenteraad, ter vervulling der
vacature, ontstaan door het ontslag nemen als
zoodanig van den heer H. J. F. Wanna, die zit
ting had voor het 2e kiesdistrict.
Voor zooveel noodig wordt er aan herinnerd,
dat die opgaven moeten inhouden den naam, de
voorletters en de woonplaats van den candidaat
en onderteekend zijn door ten minste vier en
twintig kiezers, bevoegd tot deelneming aan deze
verkiezing.
De tot invulling bestemde formulieren voor de
bedoelde opgaven zijn van heden u! ter Secretarie
dezer gemeente kosteloos verkrijgbaar.
De Burgemeester voornoemd,
G, RIPPING.
Alkmaar, 25 April 1914.
ALKMAAR, 1 Mei.
Ier gelegenheid van de verkiezingen in Frankrijk
heeft het Journal een poging gedaan om eens te we
ten te komen hoe het parlement zou zijn samenge
steld, wanneer er vrouwenkiesrecht was.
Het blad is tot de slotsom gekomen, dat vrouwen
in dit geval recht zouden hebben op twintig Kamer
zetels. In het geheel hebben 122.572 vrouwen ver
klaard, dat zij gaarne het kiesrecht zouden willen
hebben. Hoofdzakelijk stellen de bewoonsters van de
groote steden (Parijs, Marseille, Toulouse, Bor-
laux) belang in de politiek en in het kiesrecht. Het
platteland toonde weinig belangstelling, maar wat
zeer merkwaardig is, uit de arbeidersdistricten in het
noorden, uit het kolengebied dus, kwamen zeer wei
nig briefjes bij de redactie in. Te Parijs daarentegen
zijn de meeste briefjes ingezonden door de arbeiders
wijken. In enkele warenhuizen hebben de vrouwelijke
bedienden en bloc haar briefjes ingevuld. In de pro
vincie zijn het voornamelijk vrouwelijke handelsbe
dienden, ambtenaressen en officiersvrouwen, die van
haar belangstelling hebben doen blijken. Waarom het
blad bijzonder de aandacht vestigt op officiersvrou
wen is overigens niet recht duidelijk. Of zou het zijn,
omdat in Frankrijk in tegenstelling met Duitsch-
land ook de officieren aan politiek doen? Toch
moeten die staatsambtenaren ook in Frankrijk voor
zichtig zijn. Op het oogenblik wordt een onderzoek
ingesteld, naar hetgeen te Verdun is geschied. Daar
zijn verkiezingsonlusten voorgekomen en er moet ge
constateerd zijn, dat enkele officieren voor den reac-
tionnairen candidaat, generaal Maitrot, vlugschrif
ten onder de kiezers hebben verspreid, waarin de re-
publikeinsche meerderheid van de Kamer heftig werd
aangevallen. De minister van oorlog heeft generaal
d'Amade naar Verdun gezonden, die de zaak zal on
derzoeken en disciplinaire maatregelen zal nemen,
wanneer daarvoor aanleiding bestaat.
Intusschen is men bezig met de voorbereidingen
van de herstemmingen, waarvan er ditmaal meer zijn
dan ooit te voren. Daarbij bestaat een regeling wel-
ce wij in ons land niet kennen. De Fransche wet
maakt het namelijk mogelijk, dat tusschen de stem
ming en de herstemming een candidaat door een an
deren kan worden vervangen. Er is bijv. sprake van
dat professor Thalamas, die in Versailles werd ver
slagen, thans in het elfde Parijsche district zal wor
den gesteld.
De herstemmingen worden den lOden Mei gehou
den. De partijen zijn nog druk bezig aan het Vast
stellen van hun houding. Zeer de vraag is het of
voor het geheele land een overeenkomst zal worden
gesloten tusschen socialisten en radicalen. Tamelijk
zeker is het, dat zij zullen samen gaan, wanneei het
er op aankomt, tegen den candidaat van den Bond
der linkerzijde (van den heer Briand enz.) te "tem
men. Opmerkelijk is het bijv. dat het blad der socia
listische radicalen zonder aarzelen aanraadt een rc-
actionnairen candidaat te steunen tegenover den heer
Joseph Reinach, den bekenden republikein.
De heer Briand heeft dezer dagen geconstateerd,
dat het land bij de verkiezing van Zondag op door
slaande wijze zijn instemming betuigd heeft met de
denkbeelden, die de linkerzijde wenscht te verdedi
gen: handhaving en eerlijke toepassing van de wet
van drie jaar, belastinghervorming zonder verplichte
en gecontroleerde aangifte, wijziging der kieswet.
Maar we hebben onlangs reeds opgemerkt, dat de
tegenpartij precies hetzelfde beweert en met evenveel
recht er heerscht zooveel verwarring onder de par
tijen en zooveel vaagheid bij de candidaten, dat men
onmogelijk scherp en juist het resultaat kan opma
ken. Strakjes, wanneer de Kamer bijeengekomen is
zal kunnen blijken, welke houding de gekozenen in
nemen ten opzichte van de groote vraagstukken, die
aan de orde zijn. Aan den driejarigen diensttijd zal
wel niet getornd worden. Maar of het belastingstel
sel ongewijzigd zal blijven bestaan? Gelijk men
weet is dat stelsel in Frankrijk zeer ouderwetsch. Het
bestaat in een vorm, die elders reeds lang is afge
schaft, ook in veel minder democratische landen.
Men betaalt er belasting voor deuren en vensters,
voor de meubels, voor het patent en naast deze direc
te zijn er indirecte belastingen, invoerrechten en ste
delijke heffingen op bijna alle levensbehoeften.
Daarentegen is er geen inkomstenbelasting, alleen
voor de inkomsten uit buitenlandsche papieren moet
belasting worden betaald. De oude Kamer heeft
met 371 tegen 112 stemmen de inkomstenbelasting
bij de tweede lezing van de staatsbegrooting aange
nomen, maar de belasting op de staatsrente verwor
pen. Daar deze begrooting allereerst afgehandeld
moet worden, zal spoedig na het bijeenkomen blijken,
welke positie de nieuwe KaÉier ten dezen opzichte
inneemt.
BINNENLAND.
tweede kamer.
tegen billijk tarief.
AARS
Dit nummer bestaat nit 2 bladen.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te ALK
MAAR brengt, oip grond van artikel 1 der Wet van
22 Mei 1845 (Staatsblad No. 22) ter kennis der inge
zetenen, dat bij hem ingekomen en aan den Ontvan
ger der Rijks Directe Belastingen binnen deze ge
meente ter invordering zijn overgegeven:
DE KOHIEREN DER PERSONEELE BE
LASTING Nos. 8, 6 en 1, voor bet dienstjaar
1914,
executoir verklaard door den Directeur der Directe
Belastingen in Noord-Holland te Amsterdam den 25,
25 en 24 April 1914.;
dat ieder verplicht is zijn aanslag, op den bij de
Wet bepaalden voet, te voldoen en dat heden ingaat
de termijn van zes weken binnen welken daartegen
bezwaarschriften kunnen worden ingediend.
Alkmaar, den 28 April 1914.
Het Hoofd van bet Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
G. RIPPING.
per 100 boven 10.000, in plaats van 265 en 4
per 100 volgens het ontwerp; aan inkomens van
20.000 of meer 815, benevens, 6 per 10Ü boven
20.000, in plaats van 665 en 5 per 100 volgens
bet ontwerp. (De bedoeling van dit amendement is,
de inkomens boven 5000 zwaardter te belasten).
In een zeer uitvoerige rede zette spr. uiteen, dat de
beswaren tegen progressie, dtie men vroeger zelfs als
oof voorstelde,, en waarvan men altijd) nivellee.ring
an vermogens gevreesd heeft, niet op waarheid] ble
ken te berusten.
DiE COALITIE.
De anti-revolutionnaire en de Ckr.-Ilist .Kamerclub
hebben, naar „de Ned." mededeelt, Woensdagavond te
/amen vergaderd, wat in langen tijd niet was ge
schied.
INTERPELLATIE.
De sociaal-democratische 'Kamerfractie heeft, naar
het U. D, meldt, besloten, den minister van Water
staat te interpelleeren over het besluit van den direc
teur-generaal van S. S., waardoor het -spoorwegperso
neel in dienst bij' deze maatschappij en tegelijk raadls-
lid, moeilijkheden tot het waarnemen van genoemde
tunctia worden in den weg gelegd. Namens de frac
tie zal de heer A. B. Kleerek-oper deze interpellatie
ïouden»
VRIJKAARTEN.
Naar „Het Volk" verneemt, heeft mr. J. W. H. M.
van Idlsinga, Ohr.-Hist. Kamerlid) voor het district
Bodegraven, thans ook zijn vrijkaart aan de Spoor
weg-Maatschappij1 teruggezonden, met de mededee-
ling, dat hij zich niet -gerechtigd acht een dergelijke
gunst van de Spoorweg-Maatschappij te aanvaarden.
Thans zijn alle berichten van ontvangst binnen.
ONEERLIJKE CONCURRENTIE.
Bij de Tweede Kamer is- een betuiging van instem
ming ingekomen van 't hoofdbestuur der Neder land-
che Banketbakkers vereeniging -met het dooT mr. Aal-
>trse ingediende voorstel van wet tot aanvulling van
iet Wetboek van Strafrecht. (Oneerlijke concurren
tie.)
PRINSEiSJESSQDAjG TE ZAANDAM.
Terwijl gisteren van geen der openbare gebouwen
ie vlag woei,, hebben honderden burgers en ook tal
van schippers in de haven bij wijze van pro-test de
vlag uitgestoken. Gisternacht had men aan het huis
an burgemeester Ter Laan een vlag bevestigd, die
chter 's morgens spoedig verwijderd' werd. Ook vo-or
ie deur van twee kerken, welker toren het eigendom
-s van de burgerlijke gem-eente, hing een vlag.
De beraadslaging over de interpellatie-Van Deven
ter inzake de pestbestrijding op Java werd gisteren
vooi „gezet.
De neer Bogaardt (R.-K) pleitte voor woning
verbetering en een o-rdionnantie voor geheel Indië in
Jen geest van de Nederiandsehe Woningwet. De eva
cuatie duurt z. i. te lang. Dat het gebrek aan artsen
te wijten zon zijn aan lage salarissen, ontkende spr,
Hij: was tegen de benoeming van een regeeringscwn-
inis&ari-s.
De beer V an Deventer (V.-D.) bleef zijn mee
ning handhaven omtrent de noodzakelijkheid van een
ho-oger dan bet gewone gezag ter plaatse.
De vereeniging van de leiding van den geneeskun
digen dienst en die van de pestbestrijidiing in den per
soon van dr. De Vogel, achtte spr. ongewenscht. Wo
ningverbetering is z. i. slechts een palliatief. Verdel
ging van de huisratten is hoofdzaak.
Spr. geloofde niet, dat het uitloven van meer geld
voor artsen veel zal geven. Den algemeenen indruk
samenvattende, zei-de spr», dat het bij allen wed vast
zal -staan, dat een groote ramp over Java gekomen is
en dat die ramp ons niet vaardig heeft gevonden.
De heer De Muralt (U.-L.) oordeelde, dat de
dokter® meer betaaldi moeten worden.
Minister F 1 e y t e wees nogmaals op wat reedis- ge
daan is ter bestrijding van de ziekte.
Tot benoeming van een regeerinigscommissaris zou
misschien kunnen worden overgegaan, maar deze
vraag is nog niet behoorlijk otverwogen.
De heer Schaper (S. D. A. P.) hield die beschul
d'iging van schrielheid; ten laste van de regeering vol
cn hoopte overigens, dat de interpellatie aansporing
mag zijn tot grooteren ij|ver.
Aan de -orde was daarna het ontwerp-inkomstenbe-
lasting en wel art. 33:
De heer Merchant (V.-D.) verdedigde het
amendement der vrijz. dein. fractie, strekkende om de
verschuldigde 25 benevens 3 voor elk geheel be
drag van 100 boven 2000, toepasselijk te verklaren
op belastbare inkomen-s van 20005000 in plaats
van 200010.000 volgens het ontwerp; aan inko
mens van 500010.000 op te leggen 115, bene
vens 4 per 100 boven 5000; aan inkomens- van
10.000—20.000 een som van 315 benevens
Cnrrosweriefiibrikiiiit. Telefoeu 572.
Gemengd nieuws.
ZONDERLINGE! WRAAK.
Eenige weken geleden werd bij een te Amsterdam
woonachtig ambtenaar in loten een -ongeveer 20-jarig
jediend-e ontslagen. Het jonge menseh scheen daar-
jver weinig gesticht en beloofde zijn patroon wraak
e zullen nemen. Inderdaad beeft hij aan deze bedrei-
;ing uitvoering gegeven doch op- een zonderlinge wij-
',e. Eenige dagen na zijn ontslag m-aakte hij n.l. op
een volgbriefje de handteekening van zijn gewezen
patroon na en wist daarop -bijl een kassiersfirma op
het Damrak 100 uitbetaald te krijgen. Natuurlijk
twam het bedrog spoedig aan het licht.
Gisteren is, meldt het Hlblid., de jonge man, een
Lhiifcscher van geboorte, te Rotterdam, waar hij- zich
aan de arbeidsbeurs voor zeelieden had' laten inschrij
ven, door die politie aangehouden. Van het gelid was
zoo goed als niets meer over.
ERGERLIJKE SABOTAGE.
Dinsdagochtend kwam, meldt de Tel., de meester
knecht van de beursdrukkerij' van den heer Arnold
de Vita, te Amsterdam, tot de ontdekking dat de deur
die toegang tot de kantoren en werkplaatsen geeft
op een kier stond. Ook de d'eur van de drukkerij, die
hij zelf den vo-rigen avond bij zijn vertrek gesloten
bad', bleek -open te zijn.
Toen de man, te zamen met eenige andere leden
van bet personeel de werkplaats -betra-dl, 'bleek een
groote voorraad zet-sel, alsmede de inhoud van ver
schillende letterkasten- in pastei te zijn gesmeten.
Speciaal de vermen, van de lijsten voor de waarde-
berekening der vermogensbelasting, welke lijsten se
dert jaren op den eersten Mei door -de beursdrukkerij
worden uitgegeven, hadden het moeten ontgelden,
Zoowel het zetsel van -de lijsten zelf als dat van de
bouwstoffen, waaruit ze worden samengesteld', bleken
totaal bedorven. Alle9 was d,ooTelkaar gesmeten. De
wijze, waarop dit is geschied, verraadt, dat een des
kundige aan het werk is geweest. Zijn toeleg om den
b-oel in de war te sturen is intusschen niet 'gelukt,
daar die lijsten, zij het ook met eenige wijzigingen,
toch op 1 Mei zullen verschijnen. Intusschen is de
veroorzaakte schade vrij1 hoog. De heer De Vita heeft
«ie zaak in handen van de politie gegeven, die ijverig
naar den dader zoekt, van wien tot dusver echter nog
elk spoor ontbreekt.
OUD GEBRUIK OT* TEXEL.
J. D. Dz. schrijft in 'het Handelsblad over een oud
gebruik op Texel;
Sedert eeuwen is heit gewoonte geweest, ieder jaar
op den laatsten April des avonds de „Meierblits" te
branden en nog blijft deze eigenaardigheid) hier on
ver flauwdl voortduren. Wat dit eigenlijk beteeken t
weet men niet te zeggen. Ook in het laatst der 18de
eeuw wist men, volgens oude beschrijvingen, niet uit
te maken, of het alleen een gewoonte van deze eilandu
bewomer* was, dan wel, of men het van vreemden had
overgenomen. Wellicht is het een ontaarding van
het branden van Paaschvuran, ais overblijfsel van den
oud-Germaan&chen vuurdieast. Hoe het ook zij, de
jeugd vraagt naar geen afkomst, doch zij gaat haar
ang, omdat anderen het haar hebben voorgedaan. En
zoo kan men op den laatsten Aprilavo-nd wel eens
meer dan vijf-en-twintig vuren op verschillende plaat
sen van het eiland zien branden.
Reeds lang, voordat Grasmaand! haar einde nadert,
trekt de jeugd door de dorpsstraten onder het zingen
of liever het uitgalmen, van het volgende:
„Hooi, hooi!
Hei je gien strooi'3
Hei je gien ouwe manden?
Dan zelie we de Meierbli-a branden;
Hekken en stekken, joten en palen;
Wat je niet geeft, dat zeilen we halen.
Boer, wil' jij wat laten staan?
Of we zeilen hekken en stekken an enden «laan
Men heeft dan in het midden een groote oude mat,
of een zeil en daar wordit op geladen, wat voor de
Meierblits ontvangen of gevonden wordit. Ter rech
ter en ter linker zijde van het gezelschap loopt een
der 'grootste jongens, en zij roepen in elke huisdeur,
/onder af te wachten, of er volk naar voren komt:
,Hei je nog wat voor die Meierblis?"
Natuurlijk gebeurt het zoo in de schoonmaakdagen
l'ikwijls, d-at er wat te missen valt, zooals oude mat
jes en kleedje», behangselpapier, enz., waarvoor mea
in huis geen plaats meer heeft, zoodat de huisvrou
wen blij zijn op deze wijze van den ouden rommel1 af
te kunnen komen, terwijl de kinderen het met groot
enoegen aanvaarden voor den gewichtigen dag, die
traks zal aanbreken. Heeft men zoo een vrachtje bij
een verzameld, dan wordt het naar eene vooraf be
paalde bewaarplaats gebracht, gewoonlijk een onge
bruikt varkenshok of een oudt schuurtje.
Zoo trekt men dagelijks door straten en- langs we
gen, totdat de 30ste April aanbreekt. Nu moet de
geheele voorraad gebracht worden naar do plaats,
waar men het vuur zal aansteken. Deze moet op ge-
ruimen afstand zijn van woningen en schuren; ook
wordt er rekening gehouden met die windrichting.
Voor dit laatste vervoer wordt gewoonlijk van don
rnen of anderen boer een drdewieli-ge kar geleend,
welk voertuig door de jongen-s, dikwijl» ook door
meisjes wordt getrokken. Men werkt dan voort
nat inspanning van alle krachten, o-m op tijd gereed
te kunnen zijn. Gewoonlijk is men reeds lang vóór
len avond met het werk klaar.
Tegen -den avond ziet men de kinderen loopen met
auwe aardappelen aan stukken ij-zerdraad gestoken.
Peze worden stra'ka in den vuurgloed' geroosterd' en
daarna opgegeten.
De oudste en grootste jongens bepalen wanneer het
-oogenblik gekomen is voor het in brand steken van
ie Meierblits; en weldra vlamt het vuur hoog op. In
korten tijdi verbrandt dan, wat men met zooveel moei-
e en inspanning bijeengebracht heeft.
Den volgenden morgen wordt nog eens een bezoek
rebracht aan de zwarte plek, die is achtergebleven.
En aan dte kinderen is als herinnering een sterke
ook- en brandlucht te bespeuren, ter gedachtenis
lan de Meierblits.
EEtN KRASSE' JAGER.
Als een bijzonderheid meldt men uit Barneveld, dat
Je heer A. Bakker, van Zandbrink, deze week voor de
70ste maal een jachtakte beeft ontvangen. Van zijn
18e jaar af heeft deze 87-jarige grijsaard telken jare
liet jachtvermaak beoefend, terwijl hij vóór het berei
ken van den 18-jarigen leeftijd' reeds ala knaap zijn
vader in het jachtveld vergezelde.
De heer Bakker is zeer waarschijnlijk de oudste
jager in ons land»
DE MIDDAGHOOGTE.
De Bond van Vereenigingen „De Middaghoogte''
heeft Woensdag te Amsterdam vergaderd onder lei
ding van den voorzitter der afdeeling Amsterdam,
den heer J. H. Groote.
Aan de orde kwam, meldt die Ned1., het groote punt,
handelende over het doel der vereeniging. De ont
werpstatuten luidden hier:
Het d-oel der Vereeniging is de Christelijke We
reldbeschouwing te verdedigen en te verdiepen en
meer, in het bijzonder om aan te toonen, dat de gods
dienst door de wetenschap wordt gehandhaafd.
Er waren eenige amendementen op dit artikel in
gediend. De voorzitter voegde er staande de vergade
ring nog een aan tie, hetgeen aan sommige zijden be
strijding uitlokte. Ten slotte bleef dit amendement
toch gehandhaafd.
Ds. Vethake, van Alkmaar, verdedigde dit amende
ment: het doel der vereeniging is te toonen, d'at de
Godsdienst niet in strijd ie met de wetenschap-.
De heer Polderman, van Amsterdam, kwam op voor
ile betiteling Christelijke Wereldbeschouwing, die de
afdeeling Alkmaar wil vervangen dk>or religieus®.
De beer Wildschut, van den Haag, lichtte het voor
stel dezer afdeeling toe: de Vereeniging wil aan too
nen, dat de Godsdienst door de wetenschap wordt ge-
