DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
No. m
Honderd en zestiende Jaargang
1914
ZATERDAG
2 MET.
Jeze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en a
reestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per i maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents,
Prijs der gewone advertentiën
Per regel i 0,10. 8ij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
UIT DEN RAAD
Telefoonnummer 3,
ALKMAAR, 2 Mei.
Zelden heeft een vergadering van den Raad zoo
weinig aan de gestelde verwachtingen beantwoord
als die van verleden Woensdag. Het vermoeden toch
was, dat zij van zeer langen duur zou worden, ja, dat
een avondzitting wellicht noodig zou blijken. (Jok
mocht men aannemen, dat er weer ampel zou wor
den gesproken over de zaak-Dikkers. Was nadere
opheldering op sommige punten niet gewenscht ge
bleken en had de heer Dorbeck niet een interpellatie
aangekondigd, welke de zaak in den Raad opnieuw
aan het rollen zou brengen? Maar heel lang heeft
zij er niet gerold en de openbare vergadering duur
de niet langer dan drie kwartier.
Dat er in deze zitting geen uitvoerige besprekingen
hebben plaats gevonden over de zaak, komt vooral op
rekening van den heer Dorbeck, die in de vorige ver
gadering zoo hoog opgaf van de publieke behande
ling in allen omvang en die nu met hartstocht pres
sie op de vergadering ging uitoefenen om verdere be
spreking te beletten. Het fs te meer te betreuren, dat
hij deze houding aannam, omdat hij, een warm ver
dediger van den heer Dikkers, zijn medestrijders bui
ten den Raad in de vergadering van Woensdag
overigens zulk een goed voorbeeld gaf. Waar er
op den burgemeester een ware Hetze was ontstaan,
en er allerlei werd-bijgesleept, om de eerlijkheid zij
ner bedoelingen in deze zaak verdacht te maken,
daar dient het in den heer Dorbeck te worden gepre
zen, dat hij deed uitkomen, hoe onbillijk het was den
heer Ripping alleen aansprakelijk te stellen voor het
gebeurde, wijl de volle verantwoordelijkheid berust
te op het college van Burgemeester en Wethouders.
En waar voorts het drankgebruik langzamerhand bij
vele buitenstaanders het hoofdmoment in de beoor
deeling van de kwestie was geworden, was het ook
een goede daad van den heer Dorbeck, om den bur
gemeester gelegenheid te geven, namens B. en \Kte
verklaren, welke rol dit argument gespeeld heeft bij
de beoordeeling van de vraag, of de heer Dikkers
voor een vaste benoeming zou worden voorgedragen.
Het antwoord, dat de burgemeester gaf, liet voor
twijfel niet de minste ruimte over. Den 9den
Februari hadden B. en W. den heer Dikkers hun be
slissing medegedeeld en eerst na 9 Maart was den
burgemeester het drankgebruik ter oore gekomen. Be-
behalve dit, deelde de burgemeester nog een nieuw
feit mede. dat tot dusverre onbekend was gebleven en
dat ons bij de beoordeeling van deze zaak van ge
wicht lijkt. B. en W. hebben niet met de mededeeling
aan den Raad van hun beslissing ten opzichte aan
den heer Dikkers gewacht totdat diens adres om
ontslag-aanvrage inkwam, maar de burgemeester
heeft reeds de raadsleden in de geheime zitting van
18 Februari ingelicht. De Raadsleden zijn dus tij
dig op de hoogte gebracht. Zij hebben een maand te
voren al geweten, dat B. en W. den heer Dikkers een
wenk hadden gegeven, om zijn ontslag te vragen. En
wanneer een Raadslid de zaak niet vertrouwde, dan
heeft hij volop gelegenheid gehad om een onderzoek
in te stellen en zich bijzonderheden te verschaffen
Voor de Raadsleden was het adres van den heer Dik
kers in de vergadering van 18 Maart dus geenszins
een verrassing, gelijk op grond van hetgeen tot dus
ver bekend geworden was, moest worden aangeno
men
Wanneer deze drie momenten reeds den vorigen
dering werd rumoerig. De heer Dorbeck ging zelfs
op beleedigende wijze interrumpeeren. En zoo
brandde de „question bruiante" op onverwacht snelle
wijze met wat woord-sprankjes uit.
Het is nu maar te hopen, dat men in den Raad
heeft geleerd, hoe een „zaak" ontstaat enhoe
ze kan worden voorkomen, zoodat Alkmaar voor
dergelijke kwesties in het vervolg zooveel mogelijk
wordt gespaard.
Intusschen verwondert het ons ten zeerste, dat uit
deze geheele zaak niet is geboren een voorstel, om
meerdere scheiding te brengen tusschen het gemeen
telijk gas- en electriciteitsbedrijf. Toen in de niet-
openbare raadsvergadering van 9 April werd ge
sproken over de verhouding tusschen de beide bedrij
ven, werd door den heer Singels, den adviseur, opge
merkt, dat, mocht de regeling, welke men voor een
proeftijd van een jaar zou kunnen vaststellen, niet
voldoen, men altijd nog een scheiding zou kunnen
invoeren. Waar tegen de éénhoofdige leiding inder
daad veel te zeggen valt, was het dan thans geen
geschikt oogenblik geweest om op de proef terug te
komen en een logischer regeling te maken, dan de
thans bestaande?
BINNENLAND.
Minister Bert ling handhaafde ziju belasting-
de directe belasting hoofdzaak en daar-
plan, u.l. de directe belasting hoofdzaak en
keer ter tafel waren gdbnMbt, zou dit stellig van 'ia- naa i matige indirecte heffingen als aanvulling. De
vloed ziju geweest op iiet oordeel van xaeuigeen en minister was er tegen om verschil te ®aken^m
zou het een deel van de onrust in de gemeente heb-
wegens ondoelmatige prijsregeling de stroomafne-
ming niet die verspreiding zal vinden, die beoogd
wordt door de voorstellen.
4o. Dat de instelling van een commissie van be
roep, onafhankelijk van Provinciale Staten, noodza
kelijk wordt, nu verschillende geschillen zich zullen
voordoen, waarbij de provincie als partij optreedt.
5o. Dat in art. 12 der verordening niet te lezen
is, of men zal toelaten, dat zich verschillende gemeen
ten combineeren tot liet gemeenschappelijk betrekken
van stroom van de voor hen goedkoopste bron, hetzij
door betrekken van elders.
6o. Dat in de provincie Noord-Holland ten Zui
den van het Noordzeekanaal de electriciteitslevering
reeds zoo ver is doorgedrongen en uit zooveel ver
schillende bronnen plaats heeft, dat men veel moeite
zal hebben daarin met de nieuwe verordening op bil
lijke wijze regelmaat te brengen.
De conclusies zullen ter kennis van het Hoofdbe
stuur gebracht worden.
UIT BROEK OP LANGENDIJK.
Vrijdagmiddag twee uur vergaderde de raad dezer
gemeente in voltallige zitting.
Uit de notulen bleek, dat in de comitézitting de H.
O. vastgesteld i6 in totaal op 2066.55 en het kohier
hondenbelasting op 82.
Van Ged. Staten was goedgekeurü terug ontvangen
het kohier H. O., de geldleening voor de gasfabriek
en de pensioenregeling voor gemeente-ambtenaren.
Van den directeur der gasfabriek was een toelich
ting ingekomen op het besluit betreffende de uitbrei
ding van het buizennet. Verder waren ingekomen
verschillende bescheiden de gasfabriek betreffende als
rapport-jaarrekening enz.
De heer C. Slot vroeg enkele inlichtingen betref
fende de onkostenrekening, waarop de raad in de
volgende vergadering antwoord zal ontvangen.
De rekening werd met algemeene stemmen goedge
keurd.
Goedgekeurd werden verschillende posten onvoor
ziene uitgaven op een totaal bedrag van 151.36%,
alsmede af- en overschrijvingen op een bedrag van
1184.44%!
Door den rijksontvanger was aan den gemeente
ontvanger uitbetaald 952.40 en door den Rijksbe
taalmeester aan denzelfde 275.30.
Gedurende de maand Maart zijn 849 telegrammen
ingekomen.
Bericht was ingekomen van den heer P. Slot, dat
deze zijn benoeming als armvoogd aanneemt.
Van de heeren Krijger en Kamp was wederom een
ben voorkomen. Ten opzichte van het drankargu
ment geldt overigens 't spreekwoord: wie wind zaait,
zal storm oogsten. Want al heeft dat argument op de
houding van B. en W. geen invloed gehad, de burge
meester heeft een fout begaan, door dit argument in
den Raad te bezigen, een fout, die veel beroering te
weeg gebracht heeft en die helaas niet is hersteld op
de wijze, waarop dit mocht worden verwacht. De om
standigheden waaronder de desbetreffende uitlating
werd gedaan, mogen in de geheime raadsvergadering
aan dit argument niet die waarde hebben gegeven,
als daaraan in de gemeente is gehecht, niet weg te
redeneeren valt het, dat de burgemeester iets ten na-
deele van een ambtenaar heeft gezegd op een wijze,
welke, geheel onverdiend tot een vérstrekkende con
clusie leiden moest. Jammer, dat hij dat niet heeft
ingezien, jammer ook, da. hij niet een nadere inlich
ting heeft gegeven ten aanzien van de wijze
waarop hem het ruiken naar sterken drank ter oore
is gekomen.
Toen na de verklaringen van den burgemeester de
heer Leguit het woord wilde voeren om te zeggen,
waar het in de zaak-Dikkers wél om ging, sneed de
heer Dorbeck hem daartoe bruusk den pas af. Het
moge waar zijn, dat er in de vorige vergadering ge
legenheid genoeg was geweest om de zaak te bespre
ken, in '1 belang der openbaarheid had dit lid een
verdere behandeling niet onmogelijk moeten maken
en had hij den heer Leguit, wanneer ook deze meen
de alsnog nadere opheldering te kunnen brengen,
moeten laten uitspreken.
En wij betreuren het, dat de heer Leguit
zich door het bruuske optreden van den heer
Dorbeck heeft laten intimideereu en maar gauw van
het woord heeft afgezien. Op dat oogenblik had er
gestemd moeten worden. De stemming over de vraag
of de heer Verkerk het woord zou mogen voeren was
immers door dit incident onzuiver geworden wat
men den heer Leguit had geweigerd, wilde men te
recht den heer Verkerk .en later ook den heer van
den Bosch niet toestaan.
De gemoederen raakten opgewonden en de verga-
schaal van progressie voor inkomens uit bedrijf en
uit vermogen. Verhoogt men de eene schaal, dan
moet men het ook de andere doen. De minister was
dan ook tegen het amendement der vrijzinnig-demo
cratische fractie.
De fninister ontwikkelde nog verschillende andere
bedenkingen tegen het amendement der vrijzinnig-de
mocraten, betoogende o.a., dat hoe hooger de belas
ting wordt opgedreven, des te meer door sommige ca
tegorieën belastingbetalers getracht zal worden, de
belastingbetaling op de een of andere wij zé te ont
duiken. De minister opperde verder bezwaren tegen
des heeren ter Laan's amendement, daarbij er op wij
zende, dat door het aannemen van het stelsel van den
kinderaftrek het inkomen hooger kan zijn dan 650,
zonder dat er belasting zal betaald behoeven te
worden.
Z. K. H. DE PRINS.
Tot lid van het Hoofdbestuur werdi gekozen de adres ingekomen betreffende aankoop van gemeente-
erf bij de sluis. B. en W. adviseerden echter stellig
deze grond niet te verkoopen, waarmee de raad ac-
coora ging.
De voorzitter deelde mede, dat aannemer van de
herstellingen van de sluis is geworden de heer Kloos
terboer voor 565. De sluis zal worden gesloten
vanaf Maandag 11 Mei 's namiddags 3 uur tot zoo
noodig 18 Mei d. a. v.
De functies in het college van armvoogden zijn als
volgt vastgesteld: C. Kostelijk voorzitter, T. Kostelijk
secretaris, P. Slot, lid.
Voorziening in de vacature in het college van Zet
ters, ontstaan door het overlijden van den heer van
Bommel zal plaats hebben wanneer de tijd van peri
odieke aftreding er is.
Van mej. Wed. J. Dirkmaat was bericht ingeko
men, dat door haar een stukje grond is gekocht,
waarvan de gemeente nog mede-eigenaar schijnt te
zijn, wat op een nalatigheid moet berusten.
B. en W. stelden voor aan haar deze grond te ver
koopen voor 1 totaal. Het bleek te gaan over 18
vierkante Meter.
De voorzitter zei, dat deze grond indertijd ver
kocht is aan den heer A. Balder, doch waarschijnlijk
niet voldoende is overgeschreven.
Daar ook stemmen opgingen, om den grond voor
1 per vierkante M. te verkoopen, daar er nog wel
meer perceelen op een boodanige manier liggen, werd
besloten deze zaak aan te houden tot de volgende
vergadering voor nader onderzoek.
De verfraaiingscommissie vroeg ten hoogste 50
voor het plaatsen van een heining tusschen den open
baren weg en de spoorbaan.
De heer de Does merkte op, dat wegafscheiding
geen dorpsverfraaiing is en alzoo niet tot het werk
van genoemde vereeniging behoort.
Bovendien is de Mij. zeer grillig en zou het aan
beveling verdienen eerst ernstig te onderzoeken of
van wege de Mij. ook gevaar bestaat. Met de hoo
rnen ging het ook zoo, eerst mocht het niet en later
zag men het nut van weigering niet in.
De voorzitter was er echter wel van overtuigd, dat
men de heining niet zal plaatsen, voor men voldoen
de zekerheid heeft.
Met 1 stem tegen, die van den heer de Does, werd
de subsidie toegestaan.
De voorzitter deelde mede, dat de lantaarn bij
den heer Hoogland verplaatst zal worden, zoo dat ze
ook voldoende licht werpt op den ingang van de
dat
Gisteravond vergaderde het dep. Amsterdam van
de Maatschappij van Nijverheid. Aan de orde kwam
o.m. de bespreking van de door Ged. Staten van
Noord-Holland voorgestelde verordening voor elec-
triciteitsvoorziening in Noord-Holland. Aangenomen
werden de volgende conclusies eener commissie, be
staande uit de heeren C. D. Nagtglas Versteeg, A.
Korthals Altes, D. W. Lulofs en J. van Rossum du
Chattel:
lo. Dat, nu vermoedelijk voorloopig van rijkswe
ge nog niet de kwestie van de electriciteitsvoorzieniug
ten platten lande geregeld zal worden, liet bestuur
der provincie grooten lof toekomt voor zijn poging
thans in te grijpen teneinde werkelijk de billijke
stroomlevering naar meer afgelegen plaatsen van
Noord-Holland tot stand te brengen.
2o. Dat de verordening geen bepalingen bevat,
waarop direct aanmerkingen te maken zijn, doch dat I Christelijke school, verd'er (fat de bestrating aan de
er te weinig in te lezen valt, op welke wijze men de
verordening zal willen toepassen en dus aan de be
slissing van Gedeputeerde Staten bijna alles wordt
overgelaten.
3o. Dat de overwegende invloed van de provincie
in het beheer der Kenn. Electr. Mij. wellicht ten ge
volge zal hebben, dat niet genoegzaam met de coin- I nen, de lijn zoo dicht mogelijk langs den
mercieele belangen van alle betrokken partijen reke- moet loopen, de wagenbreedte niet boven
oosterdijk al aardig begint op te schieten en dat vol
doende is de verbreeding te laten beginnen bij de
snippenkaai.
Aan den heer K. de Boer was concessie verleend
voor het leggen van tramrails door de gemeente, op
voorwaarde, dat voor 31 Dec. 1915 moet zijn begon-
oostkant
1.70 M.
ning zal gehouden worden. Waar nu een groot ge- I mag zijn, de rails niet wijder mogen liggen dan 75
deelte van de particulieren in de provincie toch altijd cM., het onderhoud tusschen de rails komt voor re-
zelf stroom zullen kunnen opwekken tegen matige kening van den ondernemer evenals de schade die de
prijzen en men deze niet dwingen kan afnemer te ondernemer zal hebben bij eventueel openmaken van
worden, bestaat de kans dat de Provinciale Centrale de straat door reparatie gasbuizen enz.
of in hoofdzaak onvoordeelige afnemers overhoudt of Verder deelde de voorzitter mede, dat het leggen
I)It nummer bestaat alt 4 bladen.
TWEEDE K AM'EK.
De beraad,staging over bet ontwerp-inJromstenbelas,
ting werdi gisteren voortgezet en wei over art. 33, be
vattende bet tarief, en de daarop ingediende amende
menten.
De heer Ter Laan (S. D. A. P.., Rotterdam V),
bepaalde zich. tot de vraag, of bet tarief billijk is en
tot de verdediging van bet amendement der socialis
ten, om de inkomens beneden die 700 vrij te laten.
Spr. juicbte toe, dat men rekening houdt met bet
aantal kinderen bij dit ontwerp, maar ook zondier kin
deren is bet bedrag, dat die regeering als noodzakelijk
voor levensonderhoud stellen wil, te laag.
De beer De Geer (O.-H., Schiedam) betoogde dat
progressie in een aanvnllingsbelasiting als de vermo
gensbelasting onlogisch is en daarom bet voorstel-
Boa c. s. onjuist, bet stelsel der regeering goed is.
De beer Tydeman (V. L., Tiel) was van oordeel
lat de beffing op gematigde wijze behoort te geschie
den en de vorming van groote vermogens niet belem
merd! mag worden.
In beginsel achtte ook spr. progressie bij een aan
vullingsbelasting onjuist, doch de belastingen toonen
z. i. zekere immuniteit voer logica.
Spr. meende dat de vermogens tusschen 5000
en 10.000 door het amendement-B os c.s. te zwaar
belast zullen worden.
De heer De Meester (TT.-L., Den Helder) achtte
ook bet amendement-Bos te bezwarend) voor inkomens
die nog tolt de middelmatige gerekend kunnen wor
den. Spr. -zette echter- uiteen, in boever bij met de
gedachte van bet amendement zou kunnen medegaan.
Spr. verklaarde zicb voorts tegen bet amendement-
Ter Laan.
De heer Ko olen (R.-K, Grave) waarschuwde te
gen te booge belasting van den middenstand. Spr. zal
tegen bet ontwerp stemmen, wanneer -deze minister
zich niet bepaalt tot wat hiji in art. 38 vroeg en bet
omendiement-Bos wordt aangenomen.
De heer Vliegen (S.D.A.P., Amsterdam IX)
gaf zijn denkbeelden over1 -belastingpolitiek ten beste
en verdedigde bet amendement der socialisten.
ethische element bet zal winnen van het confessionee
ls. We moeten onze rechten blijven hand-haven en
voortdurend uitspreken, dat ze staan op den bodem
van bet Evangelie.
Van de vereeniging te Amsterdam was bericht in
gekomen, dat de vereeniging niet als lid, ma-ar als be
gunstiger van de provinciale vereeniging w-enscht toé
te treden.
De Voorzitter betreurde deze afscheiding van de
afd. Amsterdam. Reden hiervan is, dat die vereeni
ging een voorstander is van evenredige vertegenwoor
diging. Dit behoeft echter geen bezwaar te zijn. liet
bestuur werd gemachtigd te trachten Amsterdam op
baar besluit te do-en terugkearen.
Uit bet jaarverslag van den heer D. Boer (Groote
broek) bleek, dat afdeelin-gen zijn opgericht te Blok
ker, Twi.sk en Wo-rm-er. Er zijn er thans 31. Aange
sloten zijn thans 34 kerkvoogdijen en 8 kerkeraden en
14 gemeenten, waar beide zich aansloten. lotaal zijn
dus 56 gemeenten a-an de vereeniging verbonden. Te
betreuren is het echter, dat nog 39 gemeenten zich
niet hebben aangesloten.
In 8 gemeenten wordt steun verleend- voor de predi-
kantstractementen tot een bedrag van 1200.
De vereeniging telt 110 verspreide leden, waaron
der 10 predikanten, 70 predikanten zijn nog niet aan
gesloten. Bij de nieuwe regeling zal daarin verande
ring komen.
De vereeniging bl-oeit, maar toch blijft er no-g veel
te doen. Was 1913 een jaar van organisatie, spr
hoopt, dat 1914 een jaar van propaganda zal zijn.
Het verslag werd vastgesteld, met dank aan den
secretaris.
Uit bet verslag van den penningmeester, den beer
G. J. Paré te Haarlem, bleek, dat de ontvangsten be
droegen 1927,84 en de uitgaven 2217,59, nadeeiig
saldo 289,75. De rekening werd goedgekeurd.
De begrooting werd1 vastgesteld' ten bedrage van
1970 in ontvang en 2936 in uitgaven. Nadeeiig
saldo dus vermoedelijk 966. Worden eenige plaat
er niet vervuld, dan kan dit dalem tot 416.
Aangedrongen werd op het werven van persoonlijke
leden.
Tot bestuursleden werden herkozen do heeren Ei
lerts de Haan (Ileiloo) en Tb. II. Pb. van Papen-
recht (Hoorn).
Behandeld werden vervolgens de beschrijvingsbrief
van bet hoofdbestuur en beft ontwerp-buishoudelij'k
reglement der vereeniging vam vrijzinnige hervorm
den in. Nederland,
- de
Naar ruen verneemt is de 3e J uli bestemd voor de
uitreis naar Scandinavische harvens van het pantser-
schip „Zeeland'" met den Prins aan boord, in verband
met het bezoek aan de Noorsche hoven. De Prins zal
eenige dagen te voren de Koningin vergezellen tijdens
het koninklijk verblijf in de stad' Groningen.
Gemengd nieuws.
VRIJZINNIG HERVORMDEN.
Onder leiding van d8. Eilerts de Haan, van Heiloo,
werd gisteren in de „Witte Engel" te Hoorn de pro
vinciale vergadering van de Vereeniging van Vrijzin
nige Hervormden in Noord-Holland1 .gehouden.
De Voorzitter zei in zijn openingswoord, dat allen
nog onder den indruk zullen zijn van de hoogst be
langrijke vergaderingen in den laatsten tijd gehouden.
In den Haag is ronduit gezegd, dat wij vrijzinnigen
niet in de kerk behooren en worden de reglementen
aangenomen, dan zullen wij worden uitgebannen. Wel
is waar werden stemmen vernomen, die ons aange
naam in de ooren klonken, maar we moeten niet ver
geten, dat alle ethisch en liet daarmee niet eens zijn,
bang als ze zijn voor onze actie. Te hopen is, dat het
heer Eilerts de Haan, tot plaatsvervanger de heer
Parée.
Tot afgevaardigden naar de op 4 Juni in Amster
dam te houden algemeene vergadering worden be
noemd de heeren Yan Paipenrecht (Hoorn), Boer
I Grootebroek)Riepma (Edam), Parée (Haarlem),
Ilaagen (Binnenwijz.end), Pool (Alkmaar), Goedhuis
Iloogcarspel) en Donker (Beverwijk).
Tot plaatsvervangers de heeren De Braai, Zeilemtt-
.er, Burger en Reijgersberg.
Bij de rondvraag bracht de heer Van Papenrecht
(Hoorn) ter sprake de vacature aan de theologische
faculteit in Leiden. Spreker vroeg of het niet wen-
schdijk is, aan het Hoofdbestuur op te dragen bij de
regeering stappen te doen, die leiden kunnen tot de
benoeming van dr. G. A. van den Berg van Eijsinga
te Helmond, een algemeen erkend1 wetenschappelijk
man.
De Voorzitter oordeelde, dat het meer op den weg
van de vereeniging van moderne theologen zon lig-
en om in deze zaak op te treden. V ij alis vereeni-
aring van vrijzinnige hervormden mogen zuil'ks niet
doen.
De heer Haagen (Binnenwijzend) wilde dan aan 't
Hoofdbestuur verzoeken een weg te vinden, waardoor
de aandacht der regeering op dr. v. d. Berg van Ey-
dnga zal worden gevestigd. Hiertoe werd na ver
schillende besprekingen besloten.
ELECTRICITEITSVOORZIENING
VOOR GEHEEL NOORD-HOLLAND.
