DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Raleigh. Hl. DE WILD, Boterstraat ft 19, Alkmaar. Adres: JAC. MET. Honderd en zestiende Jaargang. 1914 WOENSDAG 6 MEL Het eenige Rijwiel dat eenwigdirefld gegarandeerd wordt i o* 106 ALKMAAR, 6 Mei. Wat wij gisteren reeds lazen van de nieuwe Engel- sche staatsbegroting, wettigde de veronderstelling, dat zij hoogst belangrijk zou zijn en belangstelling ai :sz.ns waard zou wezen. Nu wij de kolommen- lange verslagen van de millioenen-speech van minis ter Lloyd George, welke ruim twee en een half uur duurde hebben gelezen, kunnen wij verklaren, dat hetgeen de minister zeide inderdaad een zeer groote' belangstelling verdient. Daar zit een flink stuk ge zonde democratie inEn dat was wel noodig, waar de democratie èn in Engeland èn in Frankrijk den laatsten tijd zooveel narigheid, halfheid en slapte te zien heeft gegeven. Telkens opnieuw blijkt, dat het de democratische regeering van Engeland aan moed en doortastendheid ontbreekt men denke maar eens aan haar houding tegenover de kiesrechtvrouwen en tegenover de Ulstermannen maar de minister van financiën, democratisch in hart en nieren, heeft durf en doorzettingsvermogen. Aardig is al dadelijk het begin zijner toelichting. Het afgeloopen jaar was voor handel en nijverheid buitengewoon goed geweest, maar hoe zou het ko mende jaar zijn? „Ik heb zeide de heer Lloyd George een groot aantal zakenmenschen in de voornaamste cen tra van nijverheid geraadpleegd en de indruk, dien de antwoorden mij geven is, dat het mooie weer niet ernstig zal worden onderbroken en dat de oogst van den handel weer een goede gemiddelde opbrengst zal geven." Ziedaar een democratische minister, die voordat hij zijn begrooting opmaakt, den koopman vraagt, hoe het vermoedelijk met de zaken zal gaan. De begrooting van den minister sloot met een te kort van ruim 60 millioen gulden. Een andere mi nister zou tevreden wezen, als hij haar sluitend kon maken. Maar de heer Lloyd George gaat verder hij voegt bij het tekort van 60 millioen nog bijna 60 millioen en vindt dan het heele tekort ook. De heer Lloyd George kan dat doen, omdat hij zich zelf medestanders heeft verworven. Toen hij indertijd met zijn sociale eischen kwam, lachte men hem uit, maar hij heeft de menschen overtuigd van de billijk heid zijner eischen en gaarne gaan ze thans met heqi mede. De heer Lloyd George heeft een prach tig voorbeeld van een regeeringskunst gegeven, wel ke tenslotte zelfs het regeeren gemakkelijk maakt en welke groote dingen tot stand doet komen, dingen, die in andere landen navolging vinden. Juist ook omdat de oogen van vele vastelandsstaatslieden te genwoordig op Engeland gericht zijn, is zoo'n Engel- sche begrooting van veel gewicht. Wij zouden dan ook gaarne veel bijzonderheden mededeelen, maar on ze ruimte staat dit niet toe. Met enkele voorname trekken moeten we volstaan. Op den voorgrond moet wel staan de hulp, welke de minister uit de staatskas wil verleenen aan arme kinderen en arme moeders Er is zeide de minister geen belangrijker tak van den openbaren dienst, dan die, welke zich bezig houdt met de voorkoming en genezing van ziekte, met de verhooging van de nationale energie. Wij ge ven hiervoor in het heele rijk 15 millioen pond ster ling uit, d. i. minder dan een vijfde der kosten van leger en vloot, in Engeland alleen 200.000 p. st., d.i minder dan een derde van de kosten van een derde klasse kruiser! De nationale verzekeringswet heeft meer gedaan dan allerlei staatscommissies om het probleem van de openbare gezondheid tot oplossing te brengen. Zij heeft het feit openbaar gemaakt, dat een onmetelijk aantal mannen en vrouwen leiden aan gebrek aan geestelijke en lichamelijke levenskracht hetgeen te wij ten is aart bun ongezonde omgeving. Ongezonde en overbevolkts woningen .rijn f.en geweldige oorzaak van het verspillen van levenskracht. Ook voor de be handeling en de bestrijding der tuberculose moet meer worden gedaan. Maar vooral ook voor het on derwijs. En dan voor de schoolvoeding. Onderwij zers, inspecteurs en leden van schoolcommissies heb ben herhaaldelijk er bij. de regeering met aandrang op gewezen, dat honderden, duizenden kinderen da gelijks de school bezoeken, tenvijl zij half verhongerd zijn. Trachten hen in dien toestand iets te leeren en hen uren achtereen in dien toestand te houden is niet alleen een dwaasheid, maar ook een kwelling. Door particulier optreden worden 360.000 kinderen gedeeltelijk gevoed. Maar er zijn 60.000 kinderen, die niets krijgen en er zijn vele anderen, die te wei nig krijgen. Bovendien worden die kinderen 's Za terdags en in de vacantie niet gevoed. De regeering stelt nu voor, dat de schatkist de helft zal betalen van hetgeen de gemeeenten op dit gebied willen doen. De regeering wil verder het medisch onderzoek en de medische behandeling op de scholen bekostigen, sub sidies geven voor lichamelijke oefening en voor open lucht-scholen ten bate van tuberculose-kinderen. Subsidie zal worden gegeven om de gemeenten in staat te stellen, in geval van epidemie zonder schade te beloopen, de scholen te sluiten. De regeering stelt ziel. verder voor, de oprichting van speciale scholen voor moeaers ie bevorderen. Zij wil het vak- en het hooger onderwijs meer dan tot dusverre steunen, om dit ook toegankelijk te stellen voor armere kinderen, die daarvoor in aanmerking kunnen komen. Wij zijn, aldus de minister, in dit opzicht bij Duitschland in de Vereenigde Staten achter en ik acht dit een grooter bedreiging voor onzen handel dan een of ander tariefregeling. Ook zullen we geld uittrekken voor pensioenen bij het middelbaar onder wijs, teneinde de beste krachten te krijgen en ook voor de opleiding van onderwijzers. De verzekering-wet heeft-geleerd wat men te voren niet wist dat er veel ziekte heerscht onder gehuwde vrouwen en dat er veel ellende wordt gele den, welke de staat ten deele zal trachten te lenigen. Ziedaar een veel omvattend program. Ter uitvoe ring steunt de regeering op de medewerking van de gemeenten, vandaar dat de minister de financieele verhouding tusschen rijk en gemeenten op nieuwen ba sis wil brengen. Het geld, voor al deze aangekondigde sociale maat regelen benoodigd, wil de minister uit belastingver hoging halen. Hij legt de nieuwe lasten op de schouders der zeer rijken en spreekt vooral de kapi talen zijn, die de bezitters niet zelf hebben ver diend. De lagere inkomens behoeven niet meer dan vroeger te betalen, ten deele zelfs minder, omdat de einder-aftrek van 4.50 per kind wordt gebracht op /9- Wij, moeten hiermee volstaan. Het bovenstaande is zeker voldoende, om aan te toonen van welk een groot gewicht deze staatsbegrooting is. Nog even zij aan- geteekend, dat de heer Lloyd George met heesche stem sprak en alleen sprekend over het onderwijs aan halfverhongerde kinderen en over den gezondheids toestand zijn stem verhief en dat hij er verouderd en vermoeid uitzag. BINNENLAND. TWEEDE KAMER. De behandeling van het ontwerp-inkomstcnbelas- iing en wel van art. 33 (het tarief der heffing) en van de daarop voorgestelde amendementen (amende ment-Bos tot verscherping van de progressie voor in komens boven 5000; amendemen'.-T er Laan tot vrijstelling van alle inkomens onder 700) werd gisteren voortgezet. De heer M a r c h a n t (V.-D.) verdedigde het amendement Bos. Hij wees er op, dat men door ver werping van het amendement een accidenteele beslis sing zou nemen betreffende de bier- en tabaksbelas ting, waaruit dan het geld zou moeten worden ge haald. De heer De Meester (U.-L.) handhaafde zijn bezwaren tegen het amendement-Bos. De heer Tydeman (V.-L.) beantwoordde den lieei Marchant, die z. i. verder wil gaan met de pro gressie dan overal elders wordt gegaan De voorgestelde progressie is volgens spr. naar on ze begrippen reeds een zeer scherpe progressie. Het amendement zou z. i. twee schalen van progressie in voeren, die niet evenwijdig loopen. Spr. zou zich nu ook niet willen binden door een incidenteele beslissing over de bier- en tabaksbelas ting. De heer De Geer (C.-H.) zette uiteen, waarom de progressie in de vermogensbelasting verkeerd is. De heer Patiju (U.-L.) verklaarde tegen beide amendementen te zullen stemmen en bestreed even eens den heer Marchant. Spr. hoopte op de behandeling van de successiebe lasting vóór die van de bier- en tabaksbelasting. Hij gaf in overweging de heffing te verhoogen, b.v. tot 75 per duizend en de progressie te weren, doch dien de geen concurreerend amendement in. De heer Bos (V.-D.) verdedigde zijn amendement en zei o.a. ten aanzien van de politieke beteekenis, dat men thans voor het eerst staat tegenover een ge wichtig wetsontwerp, waarbij te toonen is, dat het ernst wordt met de beloften op sociaal gebied, die men bij de stembus heeft gedaan. Minister Bertling bleef bij dupliek de amen dementen zoowel der socialisten als van de vrijzinnig democraten bestrijden. 1,25 11- 15- 25,- 31,— 40,- 55,— 70,- 85,— 115, 265, 465, 665,— 1165, 1665, 2165, aanmerking 650 1,— 1300 11,- 1500 14,- 2000 24,— 2200 28,— 2500 34,— 3000 44,— 3500 54,— 4000 64, 5000 84,- •10.000 205,60 15.000 365,60 20,000 525,60 30,000 845,60 40.000 1165,60 50.000 1485,60 Hierbij moet echter nog tweeërlei in worden genomen. Ten eerste dat, volgens het reeds aangenomen art. 4, voor inkomens tot 5000 een inkomen-aftrek van 50 per kind wordt toegestaan. En ten tweede dat de cijfers der bedrijfsbelasting eigenlijk nog zijn te verhoogen met de 10 opcenten die men tot nu toe daarop gehaald heeft en zelfs met de 20, die men dit jaar zeker op zijn aanslagbiljet zal vinden. Dit laatste moet men wel bedenken. Want dan blijkt, dat b.v. iemand met 2500 inkomen over het nu ingetreden belastingjaar geen 34 bedrijfsbelas ting, maar 40.80 zal moeten betalen, d. i. dus nog 80 cent meer dan de inkomstenbelasting van hem zal vergen, iemand met 5000 inkomen geen 84 maar 100.80 (ink. bel. 115) iemand met 10.000 geen j 205.60 maar 246.72 (ink. bel. 265) en zoo voort. Gemengd nieuws. EEN GEVAARLIJK KARWEI. Men schrijft ons uit Amsterdam: Het Y, het Noordzeekanaal en ook de grachten moeten voortdurend worden uitgebaggerd; de grach ten zouden anders vervuilen, en Kanaal en Y zouden te ondiep worden voor de steeds grooter wordende schepen. Behalve diamanten, warm brood „korst jes," paardenvleesch, haverstroopballetjes en auto mobielen produceert de hoofdstad dus ook voortdu rend modder, zooals wij gewone menschen dat noe men, of bagger, zooals het heet in den mond van den deskundige. En.... die bagger moet geborgen wor den, net zoo goed als „korstjes" of haverstroopbal letjes. Vandaar, dat Amsterdam zich de luxe moet permiteeren, om er diverse bagger-bergplaatsen op na te houden. De overkant van het Y, daar, waar allerlei indu strie-terreinen zijn geprojecteerd, heeft al heel wat bagger in zich opgenomen. Amsterdam zit met dien bagger eigenlijk leelijk in zijn maag, en het was voor het Stadsbestuur een ware uitkomst, toen de bagger- iologen verzekerden, dat de bagger-bergplaatsen aan de overzijde van het Y voortdurend zakten, dus- voortdurend opgehoogd konden worden. O, wat is er in den loop der jaren al een modder op die zakkende Vogelwijkslanden gespoten! Wij hebben het gezien, dat er een stinkenle gelei werd op gebracht. Was die door den zonneschijn herschapen in een aangebrande confiture-pannekoek, dan begon nen de molens van de Jacobsladders opnieuw lustig te draaien en deed Amstels vuil al9 suiker dienst. Het heele zaakje werd droog,en als weer de lente geko men was, ontstond daar in die zwarte aarde nieuw leven, en voor men het wist waren uit de schoot van Moeder Aarde millioenen plantjes gesproten, mos terd, zeeaster, enz. Het werd een weelderige natuur, het werd een soort oer-moeras, dat niet onderdeed voor een Naardermeer. Maar nauw hadden de na- tuur-historici dit stukje natuurschoon onder den rook van de hoofdstad opgemerkt, of alweer kwamen de bagger-aannemers, nu met zandspuiters, om het stuk je natuurmooi werd een dijk gelegd, en alles verdween onder een laag zand, het z.g. blauwe zand (dat wij gewone stervelingen echter grijs noemen). Op het oogenblik zijn de baggermenschen druk aan den gang. weer Zij hoogen llat deel van de Vo- De veraogtcsbelastisg achtte sp> niet gelwijkslanden* op,"dat den smakelijken naam draagt voor progressie, en verhoogmg van den druk durfde -J wwiaLr, •yin van Mipiiwf»m1ammPT hij niet aan met het oog op de gemeentelijke heffin gen. HET ONTWERP-INKOMSTENBELAS- TING. Nu de ingediende amendementen op art. 33 van bovengenoemd ontwerp verworpen zijn en dit zonder hoofdelijke stemming ongewijzigd is aangenomen, kan het, schrijft de Kameroverzichtschrijver van het Hbld., hoewel men vooreerst nog geen beschrijvings biljet van deze belasting zal ontvangen (van Mei 1914 tot Mei 1915 zal de oude toestand nog zijn te handhaven), allicht van belang zijn om al vast te weten, hoe het worden zal, als dit ontwerp wet mocht worden. Wij geven hieronder daarom nog eens den hoofdinhoud van het thans aangenomen Art. 33 weer, in vergelijking ook met den bestaanden druk van de bedrijfsbelasting. Tot een inkomen van 1300 blijft alles volgens de oude schaal geheven, behalve dat het begincijfer niet 1 maar 1,25 wordt. Dan klimt de belasting met 1 per 50 inkomen en van j 1500 af met 2 per 100. Daarna wordt, van 2000 af, van het meer dere 3 pCt., van 10.000 af van het meerdere 4 pCt. en van 20.000 af van het meerdere 5 pCt. gehe ven. Men krijgt dus de volgende vergelijking tusschen bedrijfsbelasting en Art. 33 van de inkomstenbelas ting (hieronder volgt het verkorte staatje van de Me morie van Toelichting): in' den letterlijken zin - van Nieuwendammer poel herschapen. Een hooge dijk zorgt, dat de modder niet het z.g. Vlie- genbosch voorloopig is au echter nog slechts kreu pelhout - verwoest, en dat de weg van de Noord- Hollandsche Tram niet onder den Bagger wordt be dolven. Doch of het komt, doordat de ingespoten specie zoo zwaar weegt of door dat de dalingssnelheid van den bodem toeneemt, de dijk is reeds tweemaal door gebroken, en de Noord-Hollandsche Tram heeft moe ten rijden door het moeras. De wagens beven nu op hun assen. De grond schudt, wanneer een tram pas seert, en het publiek houdt zich „het hart in het lijf" vast, en verwacht, dat er een ongeluk zal gebeuren. Gelukkig kwamen totnogtoe geen ongevallen voor, en de deskundigen verzekeren, dat de weg wel slecht is, maar dat er geen gevaar dreigt, tenzij de tram hard zou rijden. Naar wij vernemen, zal het baggerwerk echter voorloopig worden stopgezet, omdat de heele dijk niet te vertrouwen is, en ook de in de nabijheid wonende Amsterdamsche forensen bij een nieuwen doorbraak wel eens door de modderrivier konden worden mee gevoerd. Het is een gevaarlijk karwei! NATIONAAL ORANJEVERBAND Als een uitvloeisel van de in September 1913 ge houden huldebetooging zijn, meldt het Hbld., de af gevaardigden van een 16-tal vereenigingen bijeenge komen en hebben besloten tot de oprichting van een „Nationaal Oranjeverband." Het doel van het ver band is versterking van de nationaliteitsgedachten en bij daarvoor passende gelegenheden uiting te ge ven van Oranjeliefde. De deelnemende vereenigingen hebben een geza menlijk ledental van 2100. VERVOLGING VAN HET KAMERLID DUYS De heer J. E. W. Duys, lid van de Tweede Kamer, zal. volgens het „Vad." eerstdaags te Haarlem te reent staan, wegens beleediging in geschrifte van den secretaris van den vrijzinnig-democratischen bond te 's-Gravenhage, den heer W. O. A. Koster. De beleediging kwam voor in een in December j. door den heer Duys in „Het Volk" geschreven arti kei. AUeen verkrijgbaar PAARDE- VOOR RUNDVLEESCH. De redacteur van de rubriek „Onder de Menschen" der N. R. Ct., heeft een onderzoek ingesteld naar het verkoopen van paarde- voor rundvleesch te Rotter dam. Prof. R. P. van Calcar deelt hem mede, dat een aan het bacteriologisch-hygiënisch laboratorium der Rijksuniversiteit te Leiden ingesteld onderzoek heeft uitgewezen, dat in 29 van de hem toegezonden 55 monsters vleesch voor rundvleesch gekocht met zekerheid paardevleesch kon worden geconstateerd. Verschillende dubieuse gevallen liet de hoog leeraar buiten beschouwing. DERDE NATIONAAL CONGRES VOOR ZONDAGSRUST. De regelingscommissie van het 3e Nationaal Con gres voor Zondagsrust, aangemoedigd door den steun van velen, die als lid toetreden, heeft de bijeen komsten van het congres bepaald op 16 en 17 Septem ber a.s. te 's-Gravenhage. Onder de reeds toegetreden leden behooren vele mannen en vrouwen van naam van verschillende godsdienstige en politieke richting. Behalve de meeste Ministers zijn ook lid geworden de oud-Mi nister dr. Kuyper, de voorzitter en secretaris van de Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk en de Aartsbis schop van Utrecht monseigneur Van de Wetering. ONRUST IN NED.-INDIë. De correspondent van de N. R. Crt. te Batavia seint Op het eiland Sawoe is de heidensche bevolking van een kampong Kalmari oproerig geworden. Zij stak de school, kerk en woning van den goeroe in brand, achtervolgde den civielen gezaghebber, schoot een zijner pradjoerits dood. Onder bevel van luitenant Muller zijn militairen er heen vertrokken om de rust te herstellen. De bevolking van het landschap Kangea, eiland Flores, weigert heerendiensten te verrichten. Een hunner pleegde een moordaanslag op den civielen gezaghebber van Naoemera, Dannenberger, echter zonder resultaat. De gewapende politie is doende de orde te herstel len. HET NEDERLANDSCH ELFTAL Voor den wedstrijd tegen Denemarken, op 17 Mei a.s. te spelen in Kopenhagen, heeft de Commissie het volgende elftal gekozen: Gobel (doel), Wijnveld en Bouman (achter), Boutmy, de Korver en van der Nagel (midden), Noorduyn, de Groot, Buitenweg V09 en D. Kessler (voor). In 't elftal, dat 26 April van de Belgen won, zijn dus weer eenige veranderingen gebracht, die naar te hopen is verbeteringen zullen blijken te zijn. De mid denlinie heeft de (vrijwel) herstelde „Bok" weer op de spilplaats. Lotsij is uitgevallen, men heeft de Korver boven hem verkozen. Lotsij voelde zich niet geschikt voor vleugelhalf en heeft daarvoor bedankt. Daar Bosschart 17 Mei verhinderd was, heeft men op de linksmiddenplaats van der Nagel gekozen, een speler bij de Alkmaarders wel bekend. Vroeger heeft hij in Alan. Victrix gespeeld. Nu is hij lid van H. F. C. en heeft reeds meermalen het Ned. militaire elftal gespeeld. In H. F. C. is hij op zijn best als centre-half, zoodat ons nationale elftal weer bestaat uit drie spelers, die in hunne vereenigingen de spil plaats bezetten. En nu de voorhoede I J. Noorduyn, Buitenweg en Vos hebben hun plaats gehouden en dat kwam hun toe. De linksbuitenplaats wordt in genomen door D. Kessler, die vroeger meermalen schitterend op die plaats gespeeld heeft. (Men herin- nere zich de 70 overwinning op België in Haar lem). De rechtsbinnenplaats was nu vacant. Van der Nagel die 26 April reserve was, kwam dadelijk in aanmerking voor de opengevallen plaats in de half linie. Houtkooper ook reserve en rechtsbinnen- speler was dus o. i. aangewezen voor de open plaats in de voorhoede. Fijn combinatiespeler als hij is, naste hij volkomen bij Vos, Buitenweg en de Korver. De Commissie koos echter op die plaats de Groot, het Spartaansche Kanon, die heelemaal geen combi natiespeler is, doch steviger is dan Houtkooper en zeker eenige doelpunten maakt, als hij in de buurt van 't vijandelijk doel den bal voor zijn rechterbeen krijgt. Dit laatste heeft de Commissie zeker ook 't zwaarst doen gelden en vandaar de keuze van de Groot. Hopen wij, dat de Comm. goed gezien heeft en dit stevige elftal in Kopenhagen een uitnemenden indruk zal maken. OVERTREDING-WET PAARDEN FOKKERIJ. Naar men ons meldt is proces-verbaal opgemaakt tegen een molenaar te Schoorl D. D. wegens het ge bruiken van ongekeurde hengsten als dekhengsten (overtreding van de wet op de paardenfokkerij). Hoe wel de bekeurde al eens veroordeeld was, is hij met zijn bedrijf toch doorgegaan. De eigenaars van mer- rie's schijnen nog niet te begrijpen, dat in hun eigen belang is voorgeschreven, dat alleen goed gekeurde hengsten als dekhengst gebruikt mogen worden. UIT AKERSLOOT. De vaargeul over de Alkmaarder o! Lange meer zal op last van den Waterstaat worden uitgebaggerd. De opmetingen daarvoor zijn reeds geschied en pa len geplaatst voor de richting welke gevolgd moet worden. De door den gemeenteraad nieuwbenoemde ge- tegen billijk tarief. Oarrosseriefabrikant. Telefoon 572. AARSSHE COURANT. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. EERSTE KAMER. Do beslissing' van het lid' der Tweede Kamer baron van Wasisenaer van Catwijck over de vraag of hij zijn verkiezing tot' lid der Eerste Kamer zal aannemen, is, naar gemeld wordt, afhankelijk van de vraag of een vergelijk zal worden getroffen tusschen de rechtsche partijen in district Katwijk. Heil 'amendement der vrijziiniLg-democratiache fractie werd1 verworpen met tegen 26 stemmen. Vóór stemden de vrijzinnig-democraten, de sociaal democraten en de heeren Heeres, Eerdmans, de Jong, Smeenge, Otto, Lieftinck d'e Muralt en Jannink allen L. Het amendement-ter Laan werd verworpen met 65 tegen 20 stemmen. Artikel 33 werd daarna ongewijzigd aangenomen. Bij' artikel 35, bepalende de dividendbelasting op vennootschappen, maatschappijen en dergelijke op 5% lichtte de heer van Vuur en (R.-K.) een amende ment toe, om die dividendbelasting terug te brengen tot 23/4 het bedrag van het oorspronkelijke ont werp. Lom Moiilitei te In,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1914 | | pagina 1