DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Lilt MflÉiÉi tt hooi. Adres: JAC. MET. 1 3o. 119 Honderd en zestiende jaargang. 1914 WOENSDAG 20 MEI. 1 Hit nummer bestaat nit S bladen. ALKMAAR, 20 Mei. Het is al misgeloopen in Albanië. Essad Pasja is gevangen genomen! Toen in het laatst van Februari de Albaneesche de putatie in Neuwied vertoefde en de prins van Wied tot mbret werd uitgeroepen schreven we: „Na afloop der toespraken trad de prins op Essad „Pasja toe. De mannen schudden elkaar de hand en „keken elkaar met een emstigen blik aan wat er „op dat moment in hun hoofden mag zijn omgegaan Van den beginne af aan hebben wij den prins en den pasja als tegenstanders beschouwd, als concurren ten, die het samen wel niet zouden kunnen vinden. En voortdurend werden we versterkt in de juistheid van deze opvatting. Veertien dagen geleden hebben we nog eens uiteen gezet, dat het in Albanië heelemaal niet naar wensch ging en gezegd, dat het land, evenals Ulster, een on- gekroonden koning had, n.l. Essad Pasja. En meer dan eens hadden we gelegenheid te wijzen op de ge schillen, die er bestonden tusschen den mbret Wilhelm en zijn minister van oorlog. Het is thans tot een openlijke daad van vijandschap gekomen. Hoe, is intusschen nog niet recht duidelijk en wij kunnen op grond van de zeer vage berichten slechts een gissing maken, die echter wel niet zoo heel ver van de juiste toedracht zal zijn. Gelijk men weet, is het onafhankelijke Albanië een weinig gelukkige schepping van de groote mogend heden. Men heeft er zooiets van een Mohammedaan- 8chen staat onder een Chn'stelijken vorst van ge maakt. Men heeft getracht kunstmatig samen te voe gen, wat niet bij elkaar hoort. In bijna alle hoeken werden daardoor onhoudbare toestanden in het leven geroepen, welke zich het ergst openbaarden in het zuiden, in Epirus, dat inderdaad meer eigenaardig tot Griekenland behoort. Na heel wat strijden en vechten is men aan het onderhandelen gegaan en in het laatst der vorige week werd een overeenkomst ge sloten. Deze minnelijke schikking, door den mbret gewild, is stellig tegen den zin van Essad pasja ge weest. Niet onwaarschijnlijk heeft hij in het geheim de bevolking tot een opstand aangezet. En terwijl de minister-president Turkhan pasja in het buitenland toeft om de mogendheden, die als de beschermers van den nieuwen staat zijn te beschouwen, de nooden van het land bloot te leggen, is onder de voorwendselen, dat de regeering niets gedaan heeft, dat het pasja wanbestuur voortduurt, dat men van den militairen dienst niet en van invoering der Turksche taal wel wil weten, en opstand uitgebroken, die blijkbaar een ernstig karakter draagt en op een staats greep had moeten uitloopen. Essad pasja heeft daarbij een merkwaardige rol gespeeld. Een tele gram van Maandag toch meldde, dat het Italiaansche eskader, naar Rome vertrokken, op verzoek van prins Wilhelm en Essad pasja werd teruggeroepen naar Durazzo, omdat Mohammedaansche opstandelingen op de hoofdstad aanrukten! En nauwelijks is deze terugroeping in gemeen schappelijk overleg gevraagd, of Essad pasja neemt zijn ontslag en stelt zich aan het hoofd van 5000 vol gelingen! Het paleis van den vorst werd beschoten en Essad moet het eerste schot op den konak, welke door de vorstelijke personen al in geen vijf dagen was verlaten, hebben gelost! Onmiddellijk werd de gen darmerie onder Nederlandsche aanvoering gewaar schuwd, die op de lijfgarde aftrok, terwijl een inter nationaal detachement met machinegeweren de woning van Essad pasja, waarin deze zich vermoedelijk had teruggetrokken, beschoot. Er vielen verscheiden doo- den. Essad gaf zich tenslotte aan de Nederlandsche officieren over en werd op wensch van den mbret en in overleg met Oostenrijk en Italië naar een oorlogs schip gebracht en daar in zekere bewaring gesteld. In Durazzo werd de staat van beleg onmiddellijk afgekondigd, net vorstelijk paleis wordt door een Oostenrijksc'n en een. Italiaanse» detachement be waakt, terwijl er nog meei Oostenrijksche en Italiaan sche schepen verwacht worden. Zoo is thans de toestand. De mbret, die nog niet gekroond is, zal zeker een kroning wel niet meer be leven. Niet zoozeer omdat de opstandelingen hei plan moeten koesteren om den vorst en de vorstin te vermoorden, dan wel omdat het tusschenbeide komen van vreemde troepen de positie van den vorst aan zienlijk zal verzwakken, hem waarschijnlijk als vorst onmogelijk zal maken. Het gebeurde lijkt het begin van het einde van de vorsten-heerlijkheid. BINNENLAND. TWEEDE KAMER. Bij de gisteren voortgezette behandeling van het ontwerp-Inkomstenbelasting kwamen aan de orde een 7-tal door de heeren F 1 e s k e n s (R.K.), en v. S a s - se v, Ysse 11 (R.K.) voorgestelde nieuwe artikelen '22 a g. bepalende hoe, gemeentebesturen hun di recte belastingen naar het inkomen kunnen doen hef fen en invorderen door de rijksadministratie. De Voorzitter stelde voor dit amendement als zoodanig uiet-toelaatbaar te verklaren. Het is z. i. een nieuw wetsontwerp, dat den minister van binnen- lanctsche zaken aangaat. De heer F 1 e s k e n s, (R.-K.), verdedigde zijn amen dement en ook de indiening daarvan. De heer P a t ij n (U.-L.) voelde veel voor de bezwa ren van den voorzitter, maar ook veel voor de amen dementen. Spreker vroeg, hoe de regeering over de door den voorzitter opgeworpen vraag denkt. De M i n i s t e r van Binnen landsche Zaken schaar de zich aan de zijde van den Voorzitter. De Kamer besloot met 47 tegen 17 stemmen tot niet- toelaatbaarheid. Nadat art. 122123 na, waren aangenomen kwam aan de orde art. 124, dat het tarief vaststelt van de heffing van de vermogensbelasting (beneden de 16,000 niets; 16,000—30,000 1 per duizend boven de 15,000; van 30,000 af 0.50 per dui zend). De heer M a r c h a n t (V. D.) verdedigde nogmaals de progressie in de vermogensbelasting. Men moet niet op het inkomen uit het vermogen letten, maar op het vermogen zelf, dat het sparen minder noodig maakt. Er is ook vermogen, dat geen inkomsten af werpt. Spr. betoogde op uitvoerige wijze, waarom in een zgn. „Erganzungssteuer" wel degelijk progressie ge oorloofd is te achten en verdedigde het amendement der vrijzinnig-democraten dat de bedoeling heeft de hoogere inkomsten zoowel in de inkomsten, als in de vermogensbelasting eenigszins zwaarder te treffen, nog op verschillende gronden. De voorgestelde amendementen zijn: 1. van de heeren Bos c. s., be- oogende, de progressie in de vermogensbelasting in te voeren; 2. van de heeren Patijn c. s., om van ver mogens boven 60.000 niet 0.50 maar 0.75 per duizend gulden te heffen. De heer Patijn, (U.-L.), betoogende, dat zijn amendement niet te ver gaat, becijferde, dat, indien dit amendement in het ontwerp wordt opgenomen, over 1915 iemand, die 30.000 vermogen heeft, aan inkom sten- en vermogensbelasting 3 minder zal hebben te betalen dan over 1914, wanneer men let op de 20 op centen, bij een vermogen van 40,00 slechts 1 meer; voorts 6 meer bij 50,000 vermogen, 16 meer bij een vermogen van 60,000, 40 meer bij een vermo gen van 1 ton, 160 meer bij een half millioen en 460 meer bij één millioen. In het geheel zal spreker's amendement 12 ton meer voor de schatkist opbrengen. De heer Van Raalt-e (U.-L.) motiveerde zijn stem voor beide amendementen. Aan dat van den heer Bos gaf hij de voorkeur, omdat, indien men in de ver mogensbelasting geen progressie brengt, daardoor verwaterd wordt de progressie der inkomstenbelas ting. De heer de Geer, (C.-H.), ontwikkelde zijn stand punt tegenover de progressieve vermogensbelasting. Hij verklaarde vóór het amendement-Patijn te zullen stemmen, indien de minister dat amendement welwil lend tegemoet treedt. KATWIJK. Mr. Baron van Wassenaer van Catwijck heeft aan de Tweede Kamer bericht, dat hij met 16 dezer zijn benoeming tot Eerste-Kamerlid heeft aangenomen en dus ontslag neemt als Tweede-Kamerlid. STATEN VAN NOORD-HOLLAND. De Provinciale Staten van Noord-Holland hielden gisteren een vergadering. Daar de schriftelijke ge- dachtenwisseling over de vaststelling van een electri- citeitsvoorzienings-verordening en de overneming van aandeelen in de K. E. M., welke voorstellen in de af- deelingen behandeld zijn, nog niet afgeloopen is, werd de vergadering verdaagd tot 26 Mei te 11 uur. Daar Ged. Staten dan nog niet gereed kunnen zijn met het beantwoorden van het afdeelingsverslag, zal dan voor gesteld worden de vergadering wederom te verdagen tot 9 Juni. Mr. K. A. W. L. Hazelhoff Roelfzema heeft wegens vertrek uit de provincie ontslag genomen als Staten lid. De voorzitter sprak daarover zijn leedwezen uit en huldigde de verdiensten van den heer Hazelhof Roelf zema. HET ONTWERP—AALBERSE. Het Weekblad v/h. Recht is van oordeel, dat de door mr. Aalberse voorgestelde strafbepaling tegen de oneerlijke mededinging vooreerst reeds strijdt tegen den eisch van zuinigheid met de strafrechtelijke sanc tie. „Nog een tweede eisch, die aan een goede strafbe paling mag worden gesteld, is aan mr. Aalberse ont gaan. De wetgever, die straf bedreigt moet weten wat hij verbiedt; nauwkeurige begrenzing van den door straf te handhaven norm is een eisch van rechtvaar digheid en goede strafrechtspolitiek. Naar die onge twijfeld dikwijls moeilijke begrenzing heeft mr. Aal berse niet gestreefdintegendeel, zijn beginsel was, door een ruime omschrijving alles te treilen, wat als oneerlijk mededraf: strafwaardig zou kunnen zijn". Nog zegi het Weekblad o. m. „De strijd tegen de oneerlijke mededinging kan worden gevoerd langs burgerrechterlijken en langs strafrechterlijken weg. De strafrechtelijke repressie werd in 1903 door de Juristen-Vereeniging afgewezen Wij erkennen, dat zij noodig zijn. Doch in begin sel verdient de uitsluitend burgerrechtelijke bestrij ding de voorkeur. Aan ons in zijne toepassing te be perkt gebleken art. 1401 B. W. zal de wetgever 'zeer waarschijnlijk uitbreiding geven. In Frankrijk heeft men, naar algemeen erkend wordt, in het burgerlijk recht een krachtig wapen gevonden. Zou het dan niet aangewezen zijn af te wachten wat een nieuw ar tikel 1401 ons brengen zal?" BRAND TE PONTIANAK. De correspondent van het Hbld. te Batavia seint dat te Pontianak een groote brand heeft gewoed, waarbij vele pakhuizen door het vuur werden aange tast. De schade wordt op 50.000 geschat. Niets was verzekerd. Er gingen geen menschen levens bij verloren. Gemengd nieuws. DE WINKELSLUITING TE AMSTERDAM. Naar aan de Tel. werd medegedeeld, komt het be middelingsvoorstel dat in de commissie voor de straf verordeningen een meerderheid verwierf, hierop neer, dat sigarenwinkels en die voor den verkoop van klei ne eetwaren in de binnenstad, aan B. en W. verlof zullen kunnen vragen om ook na het aangegeven sluitingsuur open te blijven. Die aanvragen zullen gesteld worden in handen eener commissie, samen te stellen uit patroons en bedienden uit den winkel stand. De commissie zal nagaan, in hoeverre de aanvrage billijk kon worden geacht, omtrent haar bevindingen B. en W. rapporteeren en advies uitbrengen. ETAGEWONINGEN. In de Velzerbroek, nabij Santpoort, bevindt zich al jaren lang een ooievaarsnest. Dit nest bevat, meldt het N. v. d. D., op het oogenblik nog twee andere nesten. Bovenop broedt de ooievaar en onder haar bescherming broedt aan den eenen kant een musch en aan den anderen kant een spreeuw. En het gaat alles goed. Men woont daar in vrede. HET DEENSCHE KONINGSPAAR. De Koning en de Koningin van Denemarken ko men Vrijdag het reeds vermelde bezoek aan ons land brengen. Het Hbld. deelt een en ander mede om trent de vorstelijke bezoekers. De Deensche Koning is een man In de volle kracht van het leven; hij is slank en lang, draagt een kort geknipte snor, en heeft het uiterlijk van den jongen Engelschen landedelmaqhij is sportman in hart en nieren, evenals zijn gemalin. Het karakter des konings wordt door menschen, die in zijn omgeving verkeerden, geschilderd als vroo- lijk en openhartig; en deze eigenschappen hebben hem tot een bepaald populaire persoonlijkheid gemaakt in zijn land. Het Deensche volk kent hem goed, en de Deensche hoofdstad Kopenhagen reeds lang, aan gezien zijn jeugd en mannelijke jaren werden doorge bracht in zijn land zelf. Zijn studenten-jaren bracht hij er door als lid van het studenten-corps; hij werd door zijn mede-studenten als een goed kameraad be schouwd. Hij was de eerste prins van Denemarken, die de studenten-pet droeg, en dit heeft zijn popula riteit niet weinig helpen verhoogen. Toen hij diende in de koninklijke garde, bezorgde zijn lengte hem een plaats in de eerste gelederen van dit keurcorps; zoo kwam het, dat hij eens vooraan stond bij een bezoeek van den Russischen Tsaar Alexander III aan het bekende kasteel „Fredenborg." De Russi sche monarch inspecteerde de eere-wacht, en volgens zijn gewoonte schonk hij aan eiken soldaat een twee-kroonstuk; bij het gaan langs de soldatenrij her kende de Tsaar zijn neef, en natuurlijk wilde hij ver der gaan, hem met een glimlach groetende; maar kroonprins Christiaau stak vrijmoedig de hand uit, nam net geldstuk aan en merkte op: Mijn eerste verdiende geld!" Toen hij zijn diensttijd had volbracht, stelde Chris- tiaan er prijs op, zijn geweer als herinnering te be houden. Zijn kameraden kochten het geweer daarom van den Staat, lieten er een plaat op maken met op schrift, en boden het den prins aan, die zijn soldaten- geweer in zijn werkkamer ophing. Zijn vriendschap met de kameraden van het regiment heeft hij onder houden; als herinnering aan de jaren, dat hij de hooge berenmuts droeg der Deensche grenadiers, biedt hij jaarlijks tegen Kerstfeest zijn regiments-ka- meraden een punch aan. Terwijl hij in Jutland in garnizoen lag, ging hij veel uit bij de aanzienlijke families daar, zoowel bij de militairen als bij de burgerij; hij heeft in deze omgeving zijn reputatie als uitnemend danser nog niet verloren; ook de vriendschapsbanden met de be woners der provincie Jutland zijn gehandhaafd ge bleven, doordat de Jutlanders den toenmaligen erf prins, bij gelegenheid van zijn huwelijk het kasteel „Marselisborg" ten geschenke aanboden. Hij trad in het huwelijk met prinses Alexandrina van Mecklenburg-Schwerin. Prinses Alexandrina werd den 24sten December 1879 geboren in het Neu-Stadtisches Palast te Schwe- rin. Een groot deel van haar jeugd bracht ze in Cannes door. Het was in de vorstelijke villa „Wenden" te Can nes, dat in 1890 de eerste ontmoeting plaats had tus schen den Deenschen kroonprins en zijn latere gema lin. Den 24sten April 1898 had de huwelijks-voltrek king plaats in het kleine Duitsche kerkje te Cannes; een maand later heette de Deensche hoofdstad het jonge paar op de hartelijkste wijze welkom. Men ging wonen in het paleis „Sorgenfri." Nadat Alexandrina koningin van Denemarken was geworden, door het sterven van den vader van haar gemaal, koning Frederik VIII, die in 1912 te Ham burg onder zulke droeve omstandigheden het leven liet, behield zij ongeveer hetzelfde eenvoudig leven, dat zij als kroonprinses had geleid. Zoo heel veel ziet het Deensche volk haar niet, omdat haar taak van gemalin en moeder der beide prinsen haar niet veel tijd over laat. Het hofleven te Kopenhagen is bovendien betrekklijk eenvoudig; en dus verneemt men meer van de huiselijkheid van het koninklijke gezin, dan van een optreden naar buiten. Op tal van zijn tochten vergezelde de koningin haar anaalbij de manoeuvres, bij wandeltochten en op uetstocren, dan weer per auto tuffende door het schilderachtige Denemarken; ook bij jachtpartijen sluit de Koningin zich gaarne aan, doch haar liefste sport is het zeilen, terwijl zij 's winters gaarne te gast gaat bij de Noorsche koninklijke familie, om in Noor wegen aan de verschillende vormen van wintersport mee te doen. Bij de grootsche gymnastiek-betooging, welke den vorigen zomer te Kopenhagen plaats had, was het koningin Alexandrina, die optrad als patronesse bij de opening van het nieuwe „Gymnasium" in het Athletiek-Parkhet is voornamelijk de gymnastiek, door Deensche vrouwen en meisjes beoefend, voor welke de Koningin zich interesseert. Naast sport en gymnastiek, gaat haar belangstel ling in hoofdzaak naar verbetering van het lot der blinden; terwijl zij telkens van haar voorliefde voor muziek doet blijken. ZAANDAM OP 1 MEI. De heer Brummelkamp heeft naar aanleiding van de beantwoording zijner drie vragen door den minis ter van Binnen landsche Zaken over de houding van den heer K. ter Laan als burgemeester van Zaandam opnieuw eenige vragen tot den minister van Binnen- landsche zaken gericht. DE BRANDSTICHTER TE EDE. De sergeant D. W. Binckhorst te Ede, die Vrijdag j.l. door den Krijgsraad te Arnhem veroordeeld werd wegens brandstichting en diefstal in de kazerne te Ede, heeft thans bekend ook de andere brandstich tingen in de kazerne te Ede te hebben gepleegd. DE ZONSVERDUISTERING. Ter waarneming van de zonsverduistering op 21 Augustus worden, schrijft het Hbld., vele expedities voorbereid. Een Duitsche onder professor Miethen zal daartoe naar het noorden van Noorwegen gaan. Voorts wordt melding gemaakt van niet minder dan elf astronomische expedities, die in Rusland observa ties zullen trachten te doen. Van Engeland zullen er drie uitgaan; verder zullen vertegenwoordigers der tegen billijk tarief. Carrosserlefabrlkant. Telefoon 572. sterrenwachten van Parijs, Potsdam, Madrid, Nice, Algiers, van een Argentijnsch observatorium, der Lick-sterrenwacht en ook sterrenkundigen uit Sicilië in Rusland het verschijnsel gaan bestudeeren. De Russische astronomen zullen zich tusschen Riga waarheen ook prof. Nijland voornemens is te gaan en Theodosia op verschillende plaatsen opstellen. Buitendien gaat er nog een Russische expeditie naar Klein-Azië. EEN STAKING VAN PERSMENSCHEN. Te Veendam hebben, naar gemeld wordt, de gezamenlijke courantenverslaggevers van den Vean- dammer raad Maandagavond het werk gestaakt. Bij elke openbare vergadering moesten de heeren van de pers zich oneindig oefenen in geduld; nooit begon de zitting op het aangekondigde uur. Geregeld moest men een uur wachten, eens zelfs 2)4 uur. Maandag avond was de vergadering tegen 7 uur uitgeschreven en om half negen zaten de heeren nog op de opening te wachten. Toen besloten ze en corps weg te gaan. Van de zeer belangrijke agenda wordt dus niets gepubliceerd. GEBREK AAN ARBEIDERS. Te Heemskerk heerscht in het tuinbouwbedrijf, vooral met het oog op het a.s. aardbeienseizoen, zulk een gebrek aan arbeidskrachten, dat verschillende tuiniers hun aardbeien op een bloembollenveiling ge presenteerd hebben. Zelfs zal, schrijft het N. v. d. D., op 27 Mei a.s. onder een bloembollen-directie aldaar een veiling gehouden worden, alleen bestaande uit aardbeien, iets wat te Heemskerk nog nooit is voorge komen. HET GEBEURDE TE ARNHEM. Te Arnhem had gisteravond in Musis Sacrum een vergadering plaats, om te protesteeren tegen het op treden der politie en betreffende het doodschieten van A. van der Post uit Amsterdam. Een kleine 2000 men schen waren in de zaal, velen werden teruggewezen, daar de zaal stampvol was. Spreker was G. Rijnders uit Amsterdam. Onder donderend applaus werd, meldt de Tel., een motie aangenomen, waarin het schandelijk optreden der politie werd afgekeurd en geëischt werd de verwijdering uit het politiecorps van den betrokken inspecteur, als zijnde hij beslist ge vaarlijk voor de openbare rust en de veiligheid. De vergadering ging kalm uiteen. Een groote politie macht was in de zaal en de omgeving. UIT WIJDENES. Onder leiding van mevrouw de Jager Mee senbroek is hier een cursus in kantklossen opge richt. De bedoeling is hiervan een vakcursus voor meisjes te maken en Provinciale en Rijkssubsidie er voor aan te vragen. Omtrent een subsidie van de gemeente werd in de jongst gehouden raadsvergadering echter nog geen besluit genomen. UIT SCHAGEN. Bij de aanbesteding van grint en hout, door den polder Schagen, is de levering van het grint gegund aan de firma Stoel te Alkmaar, tegen 3.76% per kub. Meter; het hout aan den heer J. Eecen te Oud- carspel voor 398.50. KORTE BERICHTEN. In verband met een brand die te Lisse plaats had in een barbierswinkel en die het geheele huis in de asch legde, is de bewoner Dijkshoorn, als verdacht van brandstichting, door den burgemeester in verhoor genomen en gevankelijk naar Haarlem overgebracht. Te Goes is Maandagavond een openbare lees zaal geopend. De toestand van de moeder en de drie kinderen uit het gezin Van Engen, in de Witte de Witlistraat, te Amsterdam, bij wie zich ernstige vergiftigingsver schijnselen voorgedaan hadden, is wat beter. Het 50-jarig bestaan van de Haarlemsche H. B. S. zal feestelijk worden herdacht. Te Utrecht is overleden de heer L. Verbeek van der Sande, directeur van de Ned. Mij. tot Exploitatie van Veestallen en Veetransporten. Twee van de agenten, die Maandag tijdens het relletje te 's-Gravenhage werden verwond, zijn tijde lijk buiten dienst gesteld. In een berichtje in de „Preanger Bode" wordt melding gemaakt in een staaltje van de brutaliteit van den inlander. Te Bandoeng werd een dame dicht bij hare woning plotseling beetgepakt en gekust door een inlander, die daarna de vlucht nam. Te Almeloo werd gisteren 8 dagen gev. str. ge- eischt tegen een gehuwde vrouw, die een werkwillige tijdens de staking had uitgescholden. Te Haarlem is Maandagavond het 81-jarige straattype „Dronken Lotje" door de electrische tram der E. N. E. T. overreden. Haar werd den enkel af gereden, terwijl zij bovendien verschillende beenbreu ken bekwam. Gistermorgen is zij aan de gevolgen overleden. Behalve de oud-minister Talma en het Kamerlid dr. Bos, heeft ook de heer De Wilde, wethouder van 's-Gravenhage, zich bereid verklaard een onderwerp ter bespreking op het in September te houden 3e nati onale congres voor Zondagsrust in te leiden. De tram van de Maandag geopende tramlijn Steenwijk-Oosterwolde heeft gistermorgen te Noord- wolde een 8-jarig jongetje de beide beenen afgereden. De toestand van den jongen is bedenkelijk. In het faillissement van Pinheiro bedraagt het passief 120.000, het actief 60,000. Op de Groningsche kennis ontstond gisteren een magnesium ontploffing in de fotografietent van S. de Winter. Een begin van brand werd spoedig ge- bluscht. ,..T"..Pe ^ieer A. J. H. Bergmann te Oegstgeest, zal tijdelijk werkzaam worden gesteld als bacterioloog bij de pestbestrijding in Indië. fi

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1914 | | pagina 1