handige oplichtstfr.
Zaterdag iiedt te. 's-Hertogenbosdi een juffrouw de
plaat gepueist, die er eeu tijd laug üe grooie uame
aeeit ungeuaugea, en thans een gueuen siag neefi we
ten te Slaan. Aij neette aaitje Nieuweniiuuen, was 33
jaar oud en kwam uit vnjnoeve Capelle. z.ij wuunüe
in de Orthensiraat bij den lieer D. op kamers, /.ij was
geregeld bij den kapper- en liet zich eiken morgen
sierlijk in de puntjes zetten, waarna haar dan.iedereu
morgen dansles werd gegeven. Zij knoopte verschil
lende betrekkingen aan met goede burgerfamilies, gal
nu en dan in een der hotels maaltijden en deed meer
dergelijke dingen. Zij had een groote#erfenia ontvan
gen, zeide ze. Zaterdag vroeg ze aan de juffrouw,
waar ze op kamers en in pension was, of deze enkele
boezelaars voor haar wilde halen. Wanneer de juf
frouw zou terugkomen, zou ze afscheid gaan nemen
van de verschillende families en kennissen, waarmede
ze betrekkingen onderhield. Juffrouw D. ging boeze
laars bestellen, maar toen zij in haar woning terug
keerde, was Aaltje gevlogen. Een kast was openge
broken en goud en zilver en juweelen verdwenen. Het
slot was met een mes verbrijzeld. Aaltje had een
briefje achtergelaten, waarin zij mededeelde, dat ze
naar Brussel was vertrokken. Achteraf is echter ge
bleken, dat zij naar Hedel is gewandeld en vandaar
per boot naar Rotterdam vertrokken. Haar koffers
waren naar Amsterdam gezonden.
ONTSNAPT.
Te Aardenburg wist, schrijft de N. Rott. Crt., Za
terdagnamiddag, door een onbedachtzaamheid van
het personeel, een leeuw uit een op de kermis aldaar
staande kermistent te ontvluchten. Het dier stapte
bedaard over de Markt. Een hond, die te kort in zijn
nabijheid kwam, werd danig gebeten. Gelukkig were
de ontsnapping spoedig gemerkt en wist de oppasser
het dier weder te vangen, waarbij deze echter een ver
wonding aan zijn gezicht bekwam.
GEMAKKELIJK BEHAALD PENSIOEN.
Het „N. v. d. D." bevatte dezer dagen een bericht
omtrent iemand, wien een gemakkelijk verdiend jaar
lijks salaris van 100 thans 200 ouderdomsrente
jaarlijks in den schoot werpt. 200 pet. rente per jaar
dus. Thans deelt men aan het blad een geval van
4000 pet. rente mee:
Te Maurik woont een man, die langer dan 40 ja
ren eiken Zondagmorgen gedurende ongeveer 3 minu
ten de torenklok luidde en daarvoor met nieuwjaar
een rijksdaalder als loon ontving. Die man geniet
nu voor dien arbeid een ouderdomsrente van 2 per
week, dat is meer dan 4000 percent.
Nog een ander geval speelt in de Betuwe. Te Om
meren leefde (of leeft misschien nog) een familie, die
eiken dag een liter jenever verorberde. Die drank
werd eiken dag te Lienden of te Ingen in een herberg
gehaald door een oude vrouw, die nu voor dien ar
beid ouderdomsrente geniet.
HET KNAPPE DIENSTMEISJE.
Het gebeurde te Amsterdam aan het postkantoor,
vertelt H. v. R. in het Handelsblad onder de streep
Daar stonden in het middaguur voor het loket van
de postwissels, postpakketten en aangeteekende brie
ven, eenige dames te wachten en wat kantoorheertjes
of andere mannelijke figuren, toen er een dienst
meisje in de rij kwam staan, een waar juweeltje!
Blond, blank en proper was ze. Een lust voor de
oogen met dat gemoesde witte japonnetje aan, dat ge
borduurde schortje voor en de coquette tullen muts
op, die met een dikken kroesrand op het blonde haar
rustte.
En menige dame moet wel jaloersch gedacht heb
ben „Hè, zóó een moest i k nu eens hebben, wat een
bof, zoo'n knap meisje!'
En menige jonge man (want ouderen doen dit
nooit!) moet er wel stilletjes verzucht hebben: „Met
zoo'n meisje eenB een avondje op stap, wat een buiten
kansje!"
Ze keek zelf een beetje onverschillig, net alsof ze
niet merkte hoe ze bewonderd werd door beide sek
sen, al lag er dan ook een heel verschillend motief
aan ten grondslag. En ze las en herlas den postwis
sel, dien ze te verzenden had, alsof er heel wat be
langrijks op te vinden was.
Na heel geduldig wachten kwam ze aan de beurt.
De ambtenaar, nauwelijks opkijkend naar het appe
tijtelijke meiske (zoo vuurvast zijn onze ambtenaren
in rijksdienst) zei plechtig:
„Daar moet tien cent op, juffrouw. Maar wacht
es, de afzender is niet ingevuld!"
In eens uit haar onverschilligheid gewekt, begon
ze: „O, dat heeft mevrouw zeker vergeten, vult u 't
alsjeblieft even in, mijnheer!"
„Nee, doet u dat liever zelf. Kijk, daar is 'n les
senaar, ik help in dien tijd een ander."
Het meisje doet wat haar gezegd wordt. Met een
kleur als een pioenroos staat ze nu gebogen over
haar formulier en schrijft.
Het gaat niet vlug, maar, wat drommel, schrijven is
ook ieders werk niet, en ik schat, dat ze veel vlugger
is met stoffer, dweil of boender dan ik, die haar hier
kritisch waag te beschrijven.
Maar eindelijk is het volbracht en triomfantelijk
geeft ze nu het papier aan den man achter het loketje
weer over.
Deze ontcijfert met moeite de bevallig-dansende let
ters en leest den naam hard op.
„Wel, verdikkeme nog an toe", roept ze in eens
verschrikt, en allicht harder dan ze bedoeld heeft, „ik
heb me vergist, zoo heette me mevrouw van de vorige
week! Ja, hoe die van nou heet, daar mot ik me eerst
nog es op herinnere!"
„Neemt u dan den postwissel liever maar weer
mee en laat 'm door uw mevrouw invullen. Maar
door de tegenwoordige!" voegt de ambtenaar er on
deugend aan toe.
Het knappe dienstmeisje neemt het papier kalm ter
hand en scheurt het in kleine lapjes.
Als ze het postkantoor uitgaat is de bewondering
der dames iets geluwd.
Een meisje dat zich in den naam van hare mevrouw
vergist en zich dan met geen mogelijkheid kan herin
neren hoe de tegenwoordige heet, die moet er toch al
eenige achter elkaar versleten hebben
De mannelijke bezoekers van het postkantoor zijn
echter standvastiger in hun bewondering. Want even
belangstellend als ze bij haar binnenkomen werd op
genomen, wordt ze ook nu weer door hen nageoogd
als ze weggaat.
Eén of tien mevrouwen per jaar, maakt dat nu eenig
verschil in de mannelijke appreciatie, als het zoo'n
aardig frisch blond meisje betreft?
JE MOET GELD VERDIENEN!
„We geven je niet voor niets te vreten!" had zijn
moeder gezegd. En derhalve zwierf het ventje van
ongeveer 8 9 jaar oud, Woensdagavond te midder
nacht nog in de buurt van het Oost Java Restaurant
te Soerabaja, en probeerde wat te verdienen met het
zoeken van kossongs voor de late bezoekers van deze
gelegenheid tot ontspanning. Veel succes had hij
niet gehad; de katjongs waren gewiekster dan hij ge
bleken en werden bovendien door hun landslieden op
den bok geprotegeerd. „Vijf centen" was zijn heele
vermogen geworden van het oogenblik, dat hij de
deur uitgejaagd was 's middags om 4 uur, tot 't mid
dernachtelijk uur. Toen gebeurde het, dat een auto
mobilist vlak voor het restaurant een „panne" kreeg,
een vast zittende klep, zoodat hij de kar naar huis
moest laten duwen. En toen bood zich met een drie
tal opgeschoten iulandsche knapen, ook dit Europee-
sclie jongetje aan.
„Mag ik meeduwen, meneer?" was de vraag, op zoo
kassianerigen toon gedaan, dat weigeren niet mogelijk
was. Trouwens, de straten waren leeg, bijna geen
mensch meer op straat. En zoo „koeliede" het ventje
mee, 2 kilometer ver, werkte als een paard en spoorde
de anderen door woord en daad aan.
Hij kreeg een blanke gulden. M'neer, geef me lie
ver 4 kwartjes, of als u hebt, 10 dubbeltjes, soebatte
het kind. Waarom? Ik kan nu niet meer wisse
len, en als ik mijn 5 centen, en een kwartje hiervan
thuis breng, i3 het genoegDan houd ik de rest voor
andere dagen, als ik niets verdien, en krijg ik tenmin
ste niet op mijn d....r!
Precies zoo de taal van dezen stumper, die, vreemc
genoeg, vrij goed in zijn kleeren stak
Z'n naam wilde het ventje niet opgeven mag ik
niet van me moeder", zei hij. Maar ik woon in kg
Boeboetan.
Om 1 uur '8 nachts wandelde dit paupertje op bloo-
te voeten naar huis, vertelt het „Soer. NwsMd."
EEN LYRISCH BURGEMEESTER.
Men schrijft aan het „Vad.":
Bij de installatie van een nieuw raadslid te Wamei
besloot de burgemeester zijn toespraak met den
wensch
Laat licht in Wamels Raadzaal schijnen,
Het bange duister daar verdwijnen;
Houd moedig stand en toon uw kracht,
Tot heil van het volk, dat u acht.
IN EEN KOOI OPGESLOTEN!
Acht" medeplichtigen, betrokken in de zaak van den
blinden Javaan, die gedurende veertien dagen in een
kooi in het bosch op Kebon Pisang werd opgesloten,
zooals wij Zaterdag j.l. mededeelden, zijn gearres
teerd en bevinden zich in voorloopige hechtenis. Bi;
het verhoor hebben de schuldigen grootendeels be
kend, doch ze trachtten zich vrij te praten door de
schuld te weipen op de vrouw van den blinden man,
aldus de Deli-CL Deze had hen verteld, dat de man
krankzinnig was en de kapala kampong toestemming
tot de opsluiting had gegeven, omdat de blinde krank
zinnige de kippen doodsloeg en de paddi en het te
veld staande gewas vernielde.
UIT HENSBROEK.
De Landbouw- en Handelsvereeniging „Hensbroek-
Obdam" hield onder voorzitterschap van den heer C.
Wit haar algemeene voorjaarsvergadering bij den
heer Schouten te Obdam.
Na het welkomstwoord van den voorzitter, de voor
lezing en goedkeuring van de notulen der algemeene
vergaderingen, volgt bespreking over den aanvang
van de veilingen aan het station Obdam. Twee datums
werden genoemd, waarna bij stemming werd uitge
maakt, dat de eerste aardappelveiling zal plaats heb
ben op Dinsdag 16 Juni. Verder wordt bepaald, drie
maal in de week te veilen, n.l. op Dinsdag, Donderdag
en Zaterdag, des voormiddags om half tien, na aan
komst van den trein.
Nog wordt bepaald, dat de aorteering der aardap
pelen bij de eerste drie veilingen zoodanig moet zijn,
dat ze zullen moeten voldoen aan den „vierduitsrol"
en nadien aan den „guldensrol".
Hierna wordt besloten entreegeld te heffen .voor
toegang tot het markigebouw, terwijl de kooplieden
zich kunnen abonneeren. Tot controleur werd aange
steld de heer A. Mak, wiena provisie weijd vastgesteld
op 50 pet. der entréegelden en 25 pet. der abonnemen
ten.
Op een desbetreffende vraag van den heer Leek
werd medegedeeld, dat de wijzerplaat van het elec-
trisch mijntoestel in orde is gebracht, waardoor de
nummers beter zichtbaar zijn voor de kooplieden.
Hierna de gewone rondvraag, die weinig belang
rijks opleverde, zoodat de voorzitter deze goedbezoch
te vergadering kon sluiten met een woord van dank
voor de prettige samenwerking.
UIT HEILOO.
Abusievelijk bleef gisteren onvermeld, dat de ver
bouwing van. „Huize Overweg" geschiedt onder ar
chitectuur van den heer Henri J. Beelenkamp te Alk
maar.
VAN TEXEL.
Op de gisteren gehouden 4de lammerenmarkt wer
den pl. m. 3600 stuks lammeren aangevoerd. De prij
zen waren lager dan de vorige week Dientengevolge
ging de handel aanvankelijk niet vlot. Gemiddeld
werd voor goede partijen 13.— 13.50 besteed.
UIT EGMOND-BINNEN.
De toezegging van beroep naar de Ned. Herv. Ge
meente te Veendam is door ds. Van Dorp alhier
aangenomen.
Ds. van Dorp is door ongesteldheid verhinderd
Zondag 14 Juni den dienst alhier te leiden.
UIT OBDAM.
Bij de gisteren gehouden verkiezing van een lid van
den gemeenteraad (vacature wijlen de heer J. Buis
Pzn.) is bij enkele candidaatstelling gekozen de heer
N. Dekker, burgemeester.
UIT SCHOORL.
Zondag hebben, volgens de N. Rott. Crt, Gede
puteerde Staten met den griffier en den hoofdingeni
eur van den Provincialen Waterstaat een bezoek ge
bracht aan de Schoorlsche duinen, ten einde zich te
vergewissen hoe hier het stuivende duin door helmbe-
pl anting en bebossching is vastgelegd. Zij werden
begeleid door den Inspecteur van het Siaatsboschbe-
heer en den Houtvester te Haarlem.
UIT BEVERWIJK.
Het Kamerlid voor Beverwijk, de heer Roodenburg,
bracht heden een bezoek aan onze tuinbouwstreken,
teneinde zich op de hoogte te stellen met de belangen
der tuinbouwers: ten onzent, voornamelijk betrekking
hebbende op een wat snellere verzending der aardbei
en naar 't buitenland.
KORTE BERICHTEN.
De schouwburg aan den Jansweg te Haarlem
zal verbouwd worden onder leiding van den architect
A. W. Weissman. Het geheele gebouw wordt brand
vrij opgetrokken (gewapend beton); het aantal zit
plaatsen (nu 600) wordt 850. Zooals men weet heeft
een onbekende aan de gemeente 250.000 aangebo
den voor het onder eenige voorwaarden bouwen van
een nieuwen schouwburg.
„Professor Kokadorus" pleit in het Handelsbl.
voor het opnemen in de Pensioenwet van „die arme
stakkerds van kooplieden, die tientallen van jaren in
weer en onweer hun karig handeltje exposeeren in
de open lucht".
Van het stoomschip „Posidonia", 1 September
1,1, van Rotterdam naai Port Pirie vertrokken, is ua
het vertrek van Fremantle (Australië) op 28 Januari
j.l. niets meer vernomen. De familie acht het schip
met de geheele bemanning vergaan.
Een tweejarig kind uit de Vondelstraat te Rot
terdam stond Zondagavond op een stoof olienootjes
te eten. Het kind viel van den stoof af, en daarbij
schoot een nootje in de luchtpijp van den kleine, die
hei daardoor zeer benauwd kreeg. Zoo snel mogelijk
heeft men het kind naar het Ziekenhuis gebracht, waar
het echter, meldt de N. Rott. Crt., bijna onmiddellijk
na aankomst is overleden.
De kermis te Weill Geld.) is gisternacht ingezet
met een ernstige vechtpartij tusschen eenige jongelie
den uit Wehl eu Braamt. Bij deze vechtpartij zijn 3
personen gewond, één levensgevaarlijk door steken in
schouder en heup. Als verdachten is een drietal
jongelui aangehouden.
Op hun terugreis van Londen, dat van 17 tot 24
Juni bezocht wordt, zullen 140 leden, vergezeld van
een 50-tal dames van de groote vereeniging van Ber-
lijnsehe Kooplieden en Industrieelen, Donderdag 25
en Vrijdag 26 dezer maand 's-Gravenhage en Amster
dam bezoeken.
Gisteren heeft de bekende heer W B. G. Molken-
boer, directeur der rijksnormaalschool voor teeken
onderwijzers te Amsterdam, onder veel belangstelling
zijn zeventigsten verjaardag gevierd.
Aan de verkiezing van 3 leden voor de Kamer
van Arbeid voor de Drukkersbedrijven te Haarlem
nam gisteren geen der 32 kiezers deel. Het stembu
reau ging onverrichtefzake huiswaarts.
Notaris T. Plantenga te Kampen heeft naar de
„Stand." meldt, van een onbekende 10.000 ontvan
gen voor de Vereeniging tot Christelijke verzorging
van Krankzinnigen.
STAATSLOTERIJ.
5e Klasse. Trekking van heden
No. 1000, 13707, 16541 1000.
No. 2390, 4019, 11942, 15867 400.
No. 4959, 7422, 8946, 9517, 12239, 15374, 16205,
17114 200.
No. 35, 1333, 3188, 4691, 5086, 6312, 7159, 9801,
11518, 15471, 16891, 18364 100.
STADSNIEUWS.
VAN EEN TIJDELIJKE STADOENOOTE.
Het O. M. bij den Hoogen Raad nam gisteren con
clusie in de zaak tegen B. M. A., huisvrouw van W.
K. F. te Tiel, thans gedetineerd in het Huis van Bewa
ring alhier, die cassatie had aangeteekend tegen het
arrest van het Amhemsche Hof, waarbij ze wegens
chantage tot 3 jaar gevangenisstraf was veroordeeld.
De advocaat-generaal concludeerde tot verwerping
van het beroep; uitspraak 29 Juni.
INGETROKKEN.
Bij resolutie van den Minister van Financiën is op
verzoek ingetrokken de benoeming van de wed. J. E
A. Post Uiterweer, geb. M. van der Blom, te Alkmaar,
tot collectrice der Staatsloterij te Dordrecht.
NED. CHRIST. BOUWVAKARBEIDERSBOND.
Alhier is opgericht een afdeeling van den Neder-
landschen Christelijken Bouwvakarbeidersbond. Het
adres te Oudegracht D 29.
GESLAAGD.
Voor het te Groningen gehouden examen van apo
thekers assistent slaagde de heer W. Zaadnoordijk,
geb. te Malang.
KEGELEN.
In den ter gelegenheid van het 12% jarig bestaan
van de kegelclub „Altijd Kans" te Utrecht gehouden
bondenwedstrijd, waaraan door 12 kegelbonden werd
deel genomen, is de 3e prijs, een geguld zilveren me
daille met 10 zilveren draagmedailles, gewonnen door
den Alkmaarachen Kegelbond
BADHUIS WITTE KRUIS.
In de week van 2 toi 6 Juni zijn in het badhuis van
het Witte Kruis genomen63 kuipbaden, 69 regen-
baden le klas, 137 regenbadeu 2e klas, te Barnen 269
baden.
BUITENLAND.
DUITSCHLAND. De rechtbank te Berlijn heeft
drie arbeiders, die in het begin van Maart het stand
beeld van keizer Frederik te Charlottenburg op veer
tien plaatsen met roode verf hebben besmeerd, tot een
gevangenisstraf van anderhalf jaar veroordeeld. Een
herbergier, die hen daarbij heeft geholpen, is tot een
jaar gevangenisstraf veroordeeld. la de overwegingen
van het vonnis wordt gezegd, dat de daad geen kwa
jongenstreek is, maar het gevolg van voortdurende
sociaal-democratische opruiing.
FRANKRIJK. De heer Poincaré heeft verschil
lende politici van links over de samenstelling van een
kabinet gepolst. Hij kreeg slechts weigerende ant
woorden en probeert het thans met den ouden heer
Ribot een gematigd man van links.van wien de
geunifieerde radicalen niets willen weten.
TURKIJE. In Constantinopel loopen geruchten,
dat de regeering in Engeland tien duikhooten voor
hare oorlogsvloot heeft besteld.
ALBANIë. Het schijnt dat de regeering nu de
opstandelingen gaat bevechten. Er is althans in de
berichten uit Durazzo spake van „hevige gevechten."
Overste Thomson is aaar aangekomen en heeft deel
genomen aan een vergadering der aanzienlijkste in
gezetenen, die zijn opwekking om een corps vrijwilli
gers tegen de opstandelingen uit te rusten, met groote
geestdrift en toejuichingen voor vorst en regeering
lebben ontvangen. Thomson is na afloop der bijeen
komst naar Durazzo teruggekeerd.
Maandagavond heeft de commissie van onderzoek
naar de papieren der gearresteerden en later weer
vrijgelaten Italianen Muricchio en Cbinigo haar pro
tocol opgesteld. Van de commissie, die bestaat uit
drie Italianen: markies Aliotti, Anareoli en Daniaka,
de Albaneezen Feizi bei, Ekrem bei en Goerakoeki, en
overste Thomson, zijn de laatstgenoemde vier leden
tot de conclusie gekomen, dat een der onderzochte
brieven van Muricchio compromitteerend is en met
de beschuldiging dat hij met de opstandelingen
heulde) in samenhang «taat, terwijl daarentegen de
drie Italiaansche leden der commissie tot de slotsom
komen, dat geen der in beslag genomen brieven, noch
in het algemeen noch in verband met de beschuldi
ging, iets compromitteerends bevat. Zij verzekeren
dat de brief, dien de Albaneeschc leden en overste
Thomson bezwarend achten, een particuliere brief is,
waarin Murrichio slechts zijn eigen zienswijze en in
drukken uit. Met de beschuldiging staat de brief
geenszins in verband.
Wat Chinigo betreft, zijn alle leden der commissie
liet eens, dat zijn papieren niets bezwarends voor hem
inhouden.
Volgens in Belgrado loopende geruchten zou
den Griekenland en Servië aan de mogendheden me-
jdededep, dal zij onder geen voorwaarde zul lep f op
staan. dat een Mohumnu ilriansche prins op den troon
wordt geplaatst.
Toen 17 bewoners van Fieri gearresteerd en naar
Berat gebracht zouden worden, trok de bevolking
partij tegen de gendarmerie en poogde zij de gevan
genen te bevrijden.
In de volgende worstelingen werden vier personen
gedood.
MEXICO. Verscheiden onderhandelaars ter be-
micidelaarscoaferentie zijn, volgens de N. Rott. Crt.,
te Niagara Falls bevreesd, dat er onaangename gevol
gen zullen voortkomen uit het bevel van president
Huerta om de haven van Tainpico te blokkeeren eu
uit de bewering der Amerikanen, dat Tampico als een
open haven dient te worden beschouwd. Men vreest
j u 'nmen8'mg der Amerikaansche regeering presi
dent Huerta er toe zou kunnen nopen, zijn gedelegeer
den van de conferentie terug te roepen. Een van de
gedelegeerden maakte de opmerking dat de zaken er
donker uitzien.
De gedelegeerden van de regeering stellen zich op
het standpunt, dat de Vereenigde Staten zich niet moe
ten inlaten met de pogingen, door de referring ge
daan om te beletten, dat wapenzendingen, voor de op
standelingen bestemd, hen bereiken.
Bemoeien de Vereenigde Staten zich daar wèl mee,
den stellen zij hun vloot in dienst van de zaak van
Carranza.
De Köln. Ztg. verneemt uit Niagara Falls, dat de
bemiddelaars gelooven, dat indien onder dwang van
de Amerikaansche oorlogsschepen te Tampico muni
tie voor de opstandelingen wordt ontscheept, presi
dent Huerta zijn afgevaardigden ter conferentie zal
terugroepen en het tot openlijke vijandelijkheden met
de Vereenigde Staten zal kunnen komen.
Gemengde Mededeelingen.
HET VERGAAN VAN DE EMPRESS
vr OF IRELAND,
De N. Rt. Ct. ontving eenige belangwekkende be
schouwingen naar aanleiding van het vergaan der
Empress of Ireland.
De chef der nautische afdeeling van de Hamburg-
Amerika lijn schrijft o. m. het volgende:
Onder den indruk van dit geweldige scheepsonge-
luk, waaraan een der beste stoomschepen der Canadi
an Pancific Line ten offer is gevallen, zal ieder het
eerst naar oorzaken van deze ramp vragen. Wij weten
uit de berichten, dat in de eerste plaats de op den Si
Laurens-rivier heerschende dichte nevel de aanleiding
is geweest tot de aanvaring tuschen de Empress of
Ireland en de Storstad. De door de Canadeesche re
geering samengestelde bijzondere commissie zal zich
in onderdeel laten inlichten over de technische zijde
van dit ongeval, en wij kunnen zeker zijn dat van
deze zijde alles gedaan zal worden om de schuld vast
te stellen, in zooverre bij den dichten nevel en het
stormachtige weder ten tijde van het ongeval van
schuld aan een van beide zijden sprake kan zijn.
Wind, weder en stroomen maken op de Canadee
sche stroomen, voor alles op de St. Laurens-rivier en
-Golf en in de Straat van Belle Isle, de noordoostelijke
passage van en naar den Atlantischen Oceaan, de
scheepvaart gevaarlijk. In de St. Laurensgolf, als
doorvaart naar de beide voornaamste havens Quebec
en Montreal, is de vaart slechts open van ongeveer be
gin Mei tot einde November, terwijl gedurende het
overige van het jaar een dicht opeengepakte ijsmassa
ieder verkeer stremt. In de 10 zeemijlen breede Straat
van Belle Isle staat het pakijs menigmaal tot midden
Juli en het is niets ongewoons, dat ijsbergen het ge
heele jaar door den toegang tot de Straat tijdelijk
stremmen; bevaren wordt zij van begin Juli tot einde
Novennber.
De andere ongeveer 55 zeemijlen breede doorgang
naar de St. Laurensgolf gaat door de zeeëngte tus
schen den zuidwestelijken punt van Nieuw Foundland
en den noordelijken spits van Cape Breton Eiland, de
zoogenaamde Cabotstraat.
Einde April tot begin Mei begint het ijs te drijven,
waardoor menigmaal zware en groote schollen en vel
den ijs, ja ook ijsbergen medegevoerd worden, zoodat
het slechts een stoomschip met sterke machine moge
lijk is, zich een doorvaart te banen. Zwakkere stoom
schepen zijn onder deze omstandigheden gedwongen
zich te laten drijven of, indien het niet mogelijk is
om te varen, te wachten tot gunstige wind en stroom
het ijs uiteen drijven. Niet zelden staat in de Cabot
straat een ijsbarrière, welke den geheelen doorvaart
tot ongeveer midden Mei verspert. Zeer gevaarlijk is
het drijven van het ijs voor schepen bij nevelig weer;
ijs, stroom en wind brengen hel schip uit zijn koers,
een orienteering door observatie is onmogelijk, door
het dieplood twijfelachtig, en wanneer eeu omkeeren
naar het Zuiden niet meer kan bewerkstelligd worden,
is een stranding op de kust en verlies van het schip
geen zeldzaamheid.
De Canadeesche regeering heeft daarom in uitge
breide mate, reeds langen tijd, voorzorgsmaatregelen
getroffen en beginnend bij Cape Race, door middel
van de kustsignaalstations, een ijssignaleeringsdienst
ingericht, waardoor passeerende schepen, ook door
middel van draadlooze telegrafie, zich over den toe
stand van het ijs in de nabijheid der kust nauwkeurig
kunnen laten inlichten, om daarnaar hun koers te
bepalen.
Niet minder bezwaar brengt de menigmaal in
de St. Laurensrivier en -golf heerschende mist met
zich. Men kan wel zeggen, dat de zeeman hier
meer dan ergens anders ter zee met mist te rekenen
heeft. Soms duurt het mistige weer dagen aaneen.
Dan is het dieplood het eenige oriënteeringsmiddel,
indien men zich niet toevalligerwijze in de nabijheid
van een mistsignaalstation bevindt, of bij een onder-
waterkloksignaalboei, welke op de meest gevaarlijke
punten zijn uitgelegd. De zeer groote diepten maken
het, zelfs in zeer nauwe doorgangen, onmogelijk voor
anker te gaan en de onophoudelijk wisselende stroo
mingen dreigen den zeeman zijn koers te doen verlie
zen. Dat zelfs zeer voorzichtige gezagvoerders onder
zulke omstandigheden, bij aanhoudend slecht weer,
tegen de voorschriften der zeestratenverordening in,
de voorgeschreven snelheid overschrijden, behoeft
geen betoog, en. is een feit, dat, hoewel te betreuren,
wel nimmer door eenige wet ter wereld kan te niet ge
daan worden
DE GROOTSTE OORLOGSSCHEPEN.
Het oorlogsschip met de grootste waterverplaatsing
zal het Amerikaansche linieschip „Pennsylvanië" zijn
(32000 ton). Het grootste schip, dat op het oogen
blik gereed is, is het Argentijnsche linieschip „More
no". Daartusschen staat de nog niet voltooide Rus
sische pantserkruiser „Ismail" (32500 ton). Het schip,
waarvan de machines tijdens het proefstoomen het
grootste arbeidsvermogen hadden, is de Duitsche
kruiser „Seydlitz" (100000 P.K.). De grootste machi
ne heeft de „Derfflinger", met 85000 P.K., een Duitsch
schip, dat dit jaar den proeftocht zal doen. De groot
ste snelheid, die door een oorlogsschip bereikt is,
heeft de Russische „Nowik" (37,3 zeemijlen). Het snel
ste linieschip is de Italiaansche „Dant" (24.5 mijl), de
snelste pantserkruiser de „Seydlitz" (30 mijl), de snel
ste kleine kruiser de Engelsche „Aurora" met 30,5
