DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en zestiende jaargang.
1914.
DONDERDAG
16 J LL
So. 166
ALKMAAR, 16 Juli.
Het gaat met Albanië als met een gevaarlijke
zieke: men verbaast er zich over, dat een ernstige cri
sis zoo lang kan voortduren, zonder dat er een keer
ten goede of ten kwade komt.
Walona, de hoofdstad van het zuiden, zal nu wel
spedig vallen. En de opstandelingen van Durazzo,
gevraagd Of zij met de internationale commissie van
toezicht of met den Mbret zou willen onderhandelen,
hebben kalmpjes geantwoord, dat ze eerst maar eens
den val van Walona zouden afwachten. De Mbret
heeft inmiddelsgesproken. Hij schijnt inderdaad
te kunnen spreken uit de verschillende gelegenhe
den om een woord van pas te zeggen, die hij onge
bruikt liet voorbijgaan, zou men zoo langzamerhand
gaan opmaken, dat zijn spraakorgaan in Albanië to
taal onbruikbaar was geworden.
De Mbret heeft gesproken en geklaagd.
Hij heeft de gezanten van Oostenrijk, Italië, Frank
rijk en Duitschland bij zich laten komen van lan
den dus die het bij tweeën volmaakt eens zijn en heele-
maal geen vijandschap tegen elkander koesteren. Hij
heeft er over geklaagd, dat de mogendheden hem wel
op den Albaneeschen troon geplaatst hebben, maar al
bijzonder weinig lust getoond hebben, hem bij te
staan in het bestrijden der moeilijkheden, waarmede
hij te worstelen heeft. Alle andere Balkanstaten had
den de mogendheden geholpen, en hij had onmiddel
lijk hulp noodig. Hij heeft er bij de gezanten op aan
gedrongen om een laatste beroep op hun regeeringen
te doen voor militairen en financieelen steun. Of hij
anders zou aftreden heeft hij niet gezegd. En wij ge-
looven ook niet, dat de mogendheden dit als een te
betreuren dreigement zouden hebben opgevat. Al
moet worden toegegeven, dat de mogendheden voor
een groot deel schuld hebben aan de moeilijkheden,
waarin Albanië verkeert, aan den anderen kant is het
ook zeker, dat de prins van Wied weinig koninklijks
bezit, weinig standvastigheid, weinig karakter heeft
getoond. Er wordt wel beweerd dat hij zelf wel graag
weg had willen wezen, doch dat de vrouw in het spel
is, die den titel van Membritsa te schoon vindt om
hem zoo maar te laten varen. De mogendheden moe
ten er aan denken, den Mbret nog eens een voorschot
te geven en een Albaneesche militie in te stellen, ge
organiseerd door de internationale detachementen van
Skoetari 1
Inmiddels gebeurt er iets tusschen de mogendheden
onderling. Oostenrijk vertrouwt Servië ook in Alba
nië niet, Italië ziet met leede oogen het optreden van
Griekenland in Epirus aan, en Oostenrijk en Italië
maar dat weet men. Ernstige geruchten doen de
ronde.
Een feit is het, dat de Italiaansche reservisten opge
roepen zijn. Italiaansche bladen verzekeren, dat er
een expeditie naar Albanië zal worden gezonden. De
Italiaansche regeering zal zich echter wel tweemaal
bedenken, voordat zij tot een dergelijke actie overgaat.
Het is duidelijk, dat Oostenrijk een dergelijk optreden
niet zoo maar zou dulden. Wanneer Italië eens Wa
lona kreeg, dan zou Oostenrijk in de Adriatische zee
schaakmat zijn gesteld. Maar ook wanneer Grie
kenland die haven eens nam, zou Italië in de Middel-
landsche zee een geduchten mededinger hebben gekre
gen.
De instelling van den staat Albanië is geschied om
de naijver der mogendheden onderling te bezweren.
De staat is bezig te verdwijnen maar de naijver
is onverzwakt blijven voortbestaan!
BINNENLAND.
Gemengd nieuws.
DE STAKING VAN HET HAAGSCHE
TRAMPERSONEEL.
Gisteravond werden een 50 tal belhamels op het
Plein tegelijk door de politie opgepakt. De ergste
kwajongens werden in de cellen opgesloten, de ande
ren werden naast elkaar in de donkere arrestanten-
vertrekken geplaatst met het gezicht naar den muur
en mochten geen woord kikken.
In die houding bleven zij staan, tot ze afgehaald
werdén door hun ouders.
De jongens waren hevig ontdaan, terwijl de meeste
„helden" tranen met tuiten huilden, vooral toen zij
door de dienstdoende inspecteurs en den chef der af-
deeling, den heer Besseling, op niet malsche wijze
werden toegesproken.
De geheele maatregel, die door de recherche was
uitgedacht, werkte zoo voortreffelijk, dat op het Plein,
dat de laatsten avonden het brandpunt was, wel vol
ler stond dan gewoonlijk, maar optreden van de ge
reedstaande politiemacht beslist onnoodig bleef.
De Delftsche stoomtram heeft gisteren weer gere
den, heden zou de dienst op lijn 8 (PleinSchevenin-
gen) worden hervat met een 6 7 tal wagens met aan
hangwagens.
Het publiek schikt zich vrijwel in den toestand.
De gelden voor de stakers vloeien zeer ruim binnen.
In arbeiderskringen is men overtuigd, dat een staking,
zoo eendrachtig en met zooveel geestdrift begonnen,
zonder gevaar van verloopen wel een maand of lan
ger kan worden volgehouden.
In den Haagschen gemeenteraad heeft de burgemees
ter gisteren medegedeeld, dat 't aanbod van B. en W.
om de partijen den weg naar bemiddeling te doen be
treden, door beide hoffelijk was beantwoord, namens
de stakers toestemmend, door de Tramdirectie afwij
zend; dat B. en W. vervolgens hadden verklaard dat
het aanbod desondanks gehandhaafd bleef; dat de
Tramdirectie nogmaals verklaard had in bemiddeling
geen uitweg te zien, maar wel bereid te zijn over een
arbeidsreglement met B. en W. te overleggen; dat
daarop Dinsdagmiddag en -avond een conferentie met
de heeren Van Stipriaan Luïscius en Van Houten was
gehouden. En ten slotte las hij een brief voor, enkele
uren tevoren van de Tramdirectie ontvangen, waarin
deze berichtte, dat zij vóór 1 October aan B. en W.
ter beoordeeling zullen voorleggen een volledig uit
gewerkt arbeidsreglement, o. m. met bepalingen over
groepsvertegenwoordiging, scheidsgerecht voor ern
stige straffen, minimum loonen en verlofdagen. Toe
zegging tot een vroegere indiening was niet mogelijk
door de ingewikkelde verhoudingen. Intusschen blijft
van kracht het besluit i. z. de loonsverhooging.
Na eenige discussie werd met 18 tegen 16 stemmen
besloten het debat te sluiten.
In een vergadering der stakers verklaarde 's avonds
het raadslid Hoejenbos, dat de beloften der H. T. M.
niet het minste vertrouwen verdienen, alleen bewijzen,
dat de directie zich zwak begint te gevoelen.
De heer Moltmaker, hoofdbestuurder van de Ned.
Vereen, van Spoor- en Tramwegpersoneel, verklaarde,
dat de besturen niet zullen loopen in de val, door
burgemeester en tramdirectie voor hen open gesteld,
dat alleen erkenning van de vakorganisatie het con
flict zal kunnen doen oplossen.
Voorts werd in een vergadering der stakers mede
gedeeld, dat een werkman 1 in postzegels voor den
„heiligen strijd" zond. „God schenke u de overwin
ning", schreef hij. Er waren voorts eenige giften van
25 en 10 en toezeggingen voor sigaren, gratis
scheren (2 h 3 maal 's weeks) en haarknippen.
BEGRAFENIS JHR. RöELL.
Bij de overbrenging van het stoffelijk overschot van
den vice-president van den Raad van State, Jhr. Mr.
J. Röell, van het sterfhuis naar het Staatsspoor-sta
tion te 's-Gravenhage, zal de Koningin zich doen ver
tegenwoordigen door staatsraad vice-admiraal Ten
Bosch, adjudant i. b. d. van H. M.
De Prins zal bij den lijkdienst en de begrafenis ver
tegenwoordigd worden door kapitein Ruys, 's Prinsen
adjudant.
HET MINISTERIE EN DE VRIJHEID VAN
DENKEN.
Dr. W. Meyer te 's-Gravenhage schrijft:
De weigering van minister Regout om aan de Ver
eeniging Zedelijke Opvoeding subsidie te geven voor
voogdijkinderen, haar door den rechter toegewezen,
is door velen die daarvan kennis genomen hebben
beschouwd als een inbreuk op de ons van oudsher
gewaarborgde gewetensvrijheid.
De verandering van regeering was een opluchting
voor het land.
En dat het een grondige verandering is geweest,
blijkt nergens beter uit dan dat de regeering thans,
ten slotte heeft ingezien dat voor bovengenoemde
weigering geen reden te vinden is en aan de Vereeni-
ging Zedelijke Opvoeding (althans voor een gedeelte)
iet gevraagde subsidie heeft toegezegd. In beginsel
is nu weer erkend, dat in Nederland gelijk recht voor
allen geldt, zelfs voor hen die er voor durven uitko
men dat een zedelijk leven en zedelijke opvoeding
mogelijk is ook zonder leding der geestelijkheid. Al
wat anti-clericaal is zal zich in dit besluit verheugen.
EEN VRIJZINNIG PREDIKANT.
Het bestuur van de Vrijzinnig Hervormde kiesver-
eeniging Geloof en Vrijheid te Leiden, heeft een
adres aan den kerkeraad en het kiescollege der Ned.
Herv. gemeente verzonden met het verzoek, in de vaca
ture, ontstaan door het overlijden van ds. F. Ober
man,'een predikant van vrijzinnige richting te beroe
pen, en zoo mogelijk genoemde vereeniging. in de ge
degenheid te stellen, de keus op een bepaald predikant
van vrijzinnige richting te vestigen. In het adres
wordt er op gewezen, dat de lasten door alle lidma
ten gelijdelijk worden gedragen, dat het onderdruk
ken en miskennen van een minderheid door de meer
derheid niet meer van den tijd is en dat er tegen
woordig bij toeneming naar een stelsel van evenredi
ge vertegenwoordiging wordt gestreefd.
NEDERLANDSCHE AANNEMERSBOND.
Gisteren is te Amsterdam de vergadering geopend
van den Nederlandsclien aanuemersbond. De voorzit
ter, de heer Hendrix, was door familieomstandigheden
verhinderd de vergadering te leiden, welke taak nu
was overgenomen door den heer F. de Herder.
Aanwezig waren 43 afdeelingen, uitbrengende 180
stemmen, terwijl 12 afdeelingen niet waren opgeko
men.
De voorzitter herinnerde er in zijn openingswoord
aan, dat het ongeveer 20 jaren geleden is, dat het
weekblad „de Aannemer" werd opgericht. In die ja
ren werd veel tot stand gebracht.
Medegedeeld werd, dat het aantal afdeelingen tot
58 gestegen is. Het ledental bedraagt thans omstreeks
1300, dat van de Risico-vereeniging 582, waarvan het
verzekeringsplichtig loon der in 1913 aangesloten le
den bedroeg pl. m. 10,513,089.
De ontvangsten bedroegen in haar geheel 14,699.
tegen 9y06 in 1912, bij eene raming van 13,300!
De uitgaven 13,065 tegen 11,508 in 1912, bij eene
raming van 12,566.
De bégrooting voor 1914 werd op 13,800 gesteld.
Omtrent de Middelb. Techn. School voor de Bouw
kunde werd medegedeeld, dat de regeeringssubsidie
met 10,000 verhoogd is.
De periodiek aftredende leden van het hoofdbestuur,
de heeren W. de Vlugt, Th. G. Bergervoet, W. van
Leeuwen Jr., B. Groenewegen, R. Jansen, G. J. Krij
ger, Herm. Houx en F. van Balen, werden allen met
groote meerderheid herkozen.
Met algemeene stemmen werd de volgende motie
aangenomen:
„De Ned. Aannemersbond, vergaderd op 15 Juli
1914 te Amsterdam, gehoord de inleiding met de daar
opvolgende bespreking, geeft als zijn meening te ken
nen, dat het „examen voor uitvoerder" bevorderlijk
'moet zijn aan de algemeene vakontwikkeling, beveelt
,die examens ten zeerste aan, en gaat over tot de orde
van den dag."
In het Kurhaus te Zandvoort werd een feestmaaltijd
gehouden.
ONEERLIJKE CONCURRENTIE.
Het afdeelingsonderzoek van het wetsvoorstel van
den heer Aalberse ter bestrijding der oneerlijke con
currentie, heeft tot een aantal opmerkingen en be
schouwingen aanleiding gegeven.
Terwijl de waardeering voor de indiening van dit
wetsontwerp in hooge mate uiteenliep, bestond er vrij
wel eenstemmigheid wat betreft het oordeel over de
verdiensten der Memorie van Toelichting.
Vrij algemeen was men van oordeel, dat de voorstel
ler, zijn voorstel op scherpzinnige wijze heeft toege
licht en daarbij blijk heeft gegeven van groote ken
nis van het onderwerp.
De strekking van het voorstel, voor zoover die kan
worden aangeduid als het tegengaan van slechte
practijken in den handel, had aller sympathie, maar
over de vraag of aan een wetsontwerp, dat speciaal
beoogt de oneerlijke concurrentie tegen te gaan groote
behoefte bestaat zoo groot, dat er zelfs aanleiding
is het recht van parlementair initiatief toe te passen,
werd verschillend gedacht.
Uit een technisch oogpunt zouden eenige leden de
bepaling zoo willen redigeeren, dat niet eenvoudig
„een handeling tot misleiding" strafbaar wordt ge
steld, wat vrijwel hetzelfde is als een poging tot mis
leiding, maar een handeling, die in haar aard is ge
karakteriseerd. Zij dachten zich een omzetting van
de bepaling in dezen zin, dat zij komt te luiden„Hij,
die met het oogmerk om het publiek of een bepaald
persoon te misleiden, eenige bedriegelijke handeling
pleegt tot vestiging, behoud of uitbreiding van zijn
handelsdebiet, wordt, indienenz."
Eindelijk wekte de strafmaat, in het artikel voorko
mende, bij verscheidene leden bedenking. Zij achtten
die te hoog in verhouding tot den betrekkelijk on-
schuldigen aard, die vele handelingen onder het ar
tikel vallende, kenmerkt. Blijft het artikel in zijn
omschrijving ongewijzigd, dan behoort huns inziens
de strafbepaling aanmerkelijk te worden verzacht.
ELFDE MIDDENSTANDSCONGRES.
Na de openingsrede sprak mr. Arts van Tilburg,
afgevaardigde van een speciaal katholieke vereeniging,
er zijn verwondering over uit, dat de voorzitter het
uittreden van de Zuidelijke Vereenigingen niet voor
stelde als een betreurenswaardig feit, maar zeide, dat
wellicht dit uittreden een aanwinst zou blijken te zijn.
Spreker betreurde dit en hoopte, dat de voorzitter een
geruststellend woord zou spreken.
De voorzitter herhaalde, dat de betrokken katholie
ke vereenigingen zonder eenige reden zijn uitgetreden,
liet bondsbestuur is steeds onpartijdig opgetreden.
Er zijn echter oorzaken voor die uittreding, waarover
spr. hier niet mag spreken, omdat ze van politieken
en godsdienstigen aard zijn. Men heeft vroeger wel
gedacht, dat spr. katholiek was. Het doet er echter
niet toe, wat ik ben, zeide hij. Ik ben eenvoudig de
voorzitter van den Middenstandsbond (Luid applaus).
Wanneer de katholieke vereenigingen zich eventueel
tot een algemeene organisatie vereenigen, kan zeer
goed overwogen worden, of met deze organisatie zal
worden samengewerkt. Het bestuur van den Midden
standsbond zal nooit strijd aanbinden tegen andere
Middenstandsvereenigingen.
Het jaarverslag en het verslag van de commissie der
administratie van den penningmeester werden goedge
keurd; de begrooting voor 1914, welke over ontvang
sten en uitgaven een cijfer aangeeft van 4375, werd
eveneens goedgekeurd.
De heer Hoefnagels vroeg naar aanleiding van een
post op de begjooting of een bibliotheek van den
bond wel noodig zou zijn. De voorzitter achtte het
bestaan van een bibliotheek voor den Middenstand
zeer zeker gewenscht, vooral met het oog op de toe
komst en er moet eens een begin mee gemaakt worden.
Bij de hoofdbestuursverkiezing werden bij enkele
candidaatstelling herkozen de heeren H. Hermens
Moons te Roermond; E. G. Schuurman, L. B. J. Gor-
ris, beiden te Amsterdam; Meyer van Berg, te Heeren
veen.
In buitengewone algemeene vergadering werd ver
volgens de voorgestelde wijziging der statuten in be
handeling genomen.
Daarbij stelde de heer Barends, uit Arnhem, con-
tributieverhooging voor van 5 op 10 cent. Besloten
werd dit voorstel hedennamiddag, na de pauze, in
stemming te brengen. Overigens werd de gewijzigde
statuten en het huishoudelijk reglement met algemeene
stemmen aangenomen.
Aangenomen werd de volgende motie van prof. J.
G. C. Volmer:
Het congres, gehoord de praeadviezen, verzoekt
de regeering kennis te geven van de gehouden bespre
kingen en haar te vragen, die maatregelen te treffen,
die kunnen strekken tot verbetering van het betalings
verkeer, ook voor den middenstand, zonder dat het
crediet wordt benadeeld."
Na behandeling van het onderwerp „reclame", deel
de de voorzitter mede, dat het regeerings-instituut
van den voorlichtingsdienst de middenstanders zou
kunnen inlichten over de vraag h o e reclame te ma
ken. Verder zou liet bestuur kunnen overwegen of
het een algemeen advertentie-contract zal samenstel
len.
Met enkele stemmen tegen werd aangenomen het
volgende voorstel van mr. Schürmann:
Het congres spreekt de wenschelijkheid uit:
le. dat ten spoedigste een herziening van de proces
orde met het daarmede verband houdende materieeie
recht aan de orde worde gesteld;
2e. dat bij de herziening rekening zal worden ge
houden met de door den middenstand geuite wen-
schen.
Het voorstel van de commissie voor informatie- en
incassobureaux werd naar het bestuur gerenvoyeerd,
omdat een voorstel was ingekomen, waarover het be
stuur zich nog niet heeft kunnen uitspreken.
Daarna werd de vergadering gesloten.
Te 6 uur vereenigden zich congressisten en genoo-
digden aan een gemeenschappelijken maaltijd
DE WARMTE.
Onze V. B. medewerker schrijft ons:
Er zijn de laatste dagen weer vrij hooge temperatu
ren waargenomen. De thermometer steeg hier en
daar weer boven de 80 gr. en mede door het hooge
vochtigheidsgehalte van de lucht en de windstilte,
was het nu en dan benauwd.
Vooral de nachten, die anders verkoeling kunnen
brengen, waren ditmaal drukkender dan anders. Ge
woonlijk toch vallen dergelijke hooge temperaturen sa
men met een vrijwel onbewolkten hemel. Gedurende
de jongste hittegolf was dit echter niet het geval. De
hemel had een lichte kleur, soms was hij koperachtig
De nachtelijke uitstraling werd hierdoor niet bevor
derd.
Na de plaatselijke onweders van gisteren is het nu
wel een beetje koeler. Maar een radicale weersomslag
hebben wij nog niet. De tijd, waarin een frissche
Noord-Wester door het heele land een thermometri-
sche daling van beteekenis zal brengen, is nog niet
daar.
UIT WIERINGERWAARD.
In de gisteren gehouden raadsvergadering, b be
woond door alle leden (1 vacature) kwam o. m. i 'en
dankbetuiging van Dr. G. J. Folpmers, voor de ir-
deerende woorden aan zijn adres gesproken in o-
rige vergadéring en de mededeeling, dat door is
aangewezen als taxateur voor de brongas-insu.tie
de heer Jb. Kooij Kz. Voorts een adres van den heer
J. G. Hazeloop, hoofd der school, waarin wordt me
degedeeld, dat deze met 1 Juni j.l. 15 dienstjaren had
en in verband hiermede in aanmerking zou komen
voor tractementsverhooging wegens anciënniteit.
Een verzoek om subsidie van het bestuur van het
Algemeen Tehuis Voor Militairen te Helder werd tot
een volgende vergadering aangehouden.
Hierna was aan de orde: Benoeming geneesheer. In
de laatste week waren nog twee sollicitatiën ingeko
men, n.l. van Dr. A. J. T. Oudendal, arts te Óegst-
geest, en L .J. Gezelschap, med. arts te Utrecht. Dit
zijn de eenige sollicitanten. Eerstgenoemde heeft zich
persoonlijk gepresenteerd, doch alleen bij den burge
meester, om reden zijn tijd bezet was, en heeft buiten
dien een paar prachtige aanbevelingen kunnen over
leggen. Van laatstgenoemde is alleen een sollicitatie
ingekomen zonder meer. De heer Oudendal werd ook
door Dr. Folpmers warm aanbevolen.
De heer A. Visser vond de keuze niet groot, doch
achtte deze met 't oog op de aanbevelingen enz. toch
niet moeilijk.
De voorzitter zeide, dat de tijd feitelijk te kort was
om uitgebreide informatiën in te winnen.
Met algemeene stemmen wordt daarna Dr. Ouden
dal als gemeente-geneesheer benoemd, tegen 16 Au
gustus a.s.
De voorzitter hoopte, dat men een gelukkige keuze
had gedaan en even tevreden zal kunnen zijn als met
Dr. Folpmers.
De aangeboden gemeente-rekening sloot met een
batig saldo van 1155.86%. Voor 't nazien dezer re
kening werd een commissie benoemd bestaande uit de
heeren C. Blaauboer, Vries en H. Sijbrands. Deze zelf
de commissie werd aangewezen om de geloofsbrieven
van het nieuw gekozen raadslid, den heer H. Lim-
pers, na te zien. Na heropening der vergadering werd
medegedeeld, dat de stukken in orde waren en werd
tot toelating geadviseerd, waartoe besloten werd. De
voorzitter sprak de hoop uit, dat de heer Limpers nog
vele jaren mag medewerken voor de belangen der e-
meente.
Voor de voordracht voor zetters werden herkozen
de heeren K. K. Kaan en A. D. Sleutel; als plaatsver
vangend de heeren C. Blaauboer, Vries en D. Kooij
Jbz.
Het laatste punt der agenda, n.l. „bespreking plan
nen electriciteitsvoorziening", gaf aanleiding tot eeni
ge discussie. De globale kosten voor het ontworpen
net n.l. van af den heer C. A. Waiboer tot en met
Nieuwersluis, de Barsingerweg tot aan den heer C.
Blaauboer Vries en den Molenweg tot en met de mo
lens, zouden zijn 30.000, waarvoor men heeft kabel
en huisaansluiting.
Met 160 aansluitingen kan de zaak rendeeren, zijn
er meer, dan is er winst te maken, doch bij minder
aansluitingen zou 't niet kunnen rendeeren. Deze ge
meente met haar vele brongas-installatiën, verkeert in
dit geval wel in een bijzondere omstandigheid. Ten
slotte werd besloten dat elk raadslid een afschrift zal
ontvangen van het gezonden rapport enz., opdat ieder
zich er beter zal kunnen inwerken, terwijl een aanbod
van den directeur der Kennemer om in een eerstvol
gende raadsvergadering de zaak nader toe te lichten,
werd aanvaard.
Door den heer A. D. Sleutel werd nog verslag uit
gebracht van de vergadering der N. V. Spoor Tram
weg Wieringen—Schagen.
Staande de vergadering werd nog aangeboden het
rapport der taxateurs van de brongas-installatie bij
Dr. Folpmers, waaruit blijkt, dat de ovememingssom
bedraagt 403. Besloten werd dezen post bij de sup-
pletoire te regelen en de kosten van taxatie voor zoo
ver die voor rekening der gemeente komen, te betalen
uit den post van onvoorziene uitgaven. Hierna slui
ting.
Men wil in onze gemeente een afdeeling op
van het Centraal Genóotschap voer Kinder
en
AARSCHfi COURANT,
