DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE GROOTE OORLOG.
No. 181
Honderd en zestiende jaargang.
1914
MAANDAG
3 AUGUSTUS
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Duitschland en Rusland.
De Duitschers in Frankrijk.
De Duitschers in Luxemburg.
De Duitschers in België.
De Duitschers en Russen.
Telefoon bummtir 3
ALKMAAR, 3 Augustus.
Met den doffen klank van een omfloersten trom Is de
oorlogsverklaring van Duitschland aan Rusland gis
teren tot ons gekomen. Wa9 het niet alsof dit bericht
het sombere voorspel was van een Doodenmarsch,
zoo aangrijpend, als de beschaafde nieuwe wereld
nog nooit heeft gehoord?
Al de jammer, al de smart, welke Europa te wach
ten staan nu millioenen menschen zijn gesteld in
dienst van het geweld, In dienst van de onmensche-
lijkheid wij hebben er geen van allen ook maar
een flauwe voorstelling van. Wij missen elk besef
van den feilen krijg, die Europa gaat teisteren. En
wanneer straks de berichten komen over de bloedige
veldslagen, waarin honderdduizenden tegenover hon
derdduizenden hebben gestaan, uitgerust met de ver
nuftigste vemielings-werktuigen, welke een tientallen
van jaren steeds voorschrijdende technische ontwikke
ling heeft voortgebracht, dan zullen zij ons aanvanke
lijk misschien even schokken, maar dra zullen we ge
voelloos zijn geworden voor de verliezen-tijfers,
waarachter wij het leed en de ellende, welke zij weer
geven, ter nauwemood bevroeden.
Onze tijd is de tijd van records. Welnu, wij zijn
thans een tijdperk ingetreden, waarin ook de oorlogs
god Mars zijn eigen record kan slaan 1
Heel Europa ontredderd en dat door de schuld
van één man.
Europa's lot heeft gelegen In handen van den
Tsaar aller Russen, wiens mond het woord oorlog of
vrede had te spreken het nieuws hieronder laat
hieraan geen twijfel.
Had Nicolaas II den vrede gewild hij had haar
de menschheid kunnen geven.
Doch door slechte raadgevers geraden hoe kan
men anders denken van zulk een zwak, bijgeloovig
man heeft hij 't vredeswoord niet gesproken, maar
aan 't militarisme de heerschappij gegeven, instede van
te luisteren naar het Russische volk, dat zoomin als
eenlg ander volk van Europa den oorlog heeft ge
wild.
Duitschland is deze oorlog het kan niet nadruk
kelijk genoeg worden gezegd opgedrongen. Uit
zelfverdediging heeft Duitschland aan Rusland den
oorlog verklaard.
De vijandelijkheden zijn begonnen. Russische
troepen zijn reeds op verschillende plaatsen Duitsch
land binnengedrongen, en de kleine kruiser Augs
burg van de Noordzeevloot heeft reeds de Russische
Oostzee-haven Libau in brand geschoten.
De Duitschers zijn, gelijk te verwachten was, naar
de Fransche grens getrokken, zij hebben Luxemburg
bezet.
Duitschland heeft Belgié gevraagd de Duitsche
operaties te vergemakkelijken.
Op het naar Brussel gezonden ultimatum ls echter
het korte en fiere antwoord gegeven: „wij vervullen
onze plicht."
Duitschland zal zal nu vermoedelijk de Belgische
neutraliteit schenden, zich ook België tot vijand ma
ken, en naar alle waarschijnlijkheid Engeland tegen
over zich krijgen.
Intusschen hoort men niets uit Parijs. Een oorlogs
verklaring tusschen Frankrijk en Duitschland heeft
tot dusverre nog niet plaats gevonden. Italië heeft
verklaard, dat het onzijdig zal blijven, een verklaring
waarop het door den loop der gebeurtenissen wel zal
moeten terugkomen.
Wat ons land betreft, valt er gelukkig nog niets bij
zonders te melden. Wanneer de Duitsche troepen in
derdaad echter reeds de grensplaats Visé hebben be
reikt, dan zou 't niet behoeven te verwonderen dat ook
de Nederlandscbe regeering heel Bpoedig een Duitsch
ultimatum toegezonden kreeg, waarop 't antwoord
niet twijfelachtig zou zijnwij zijn gereed. Doch 't be
richt is nog niet bevestigd en van een ultimatum aan
ons land is nog geen sprake. Het feit, dat de vorstin
von Erfbach haar kinderen naar hier heeft laten bren
gen, wijst er veeleer op, dat ons land buitenschot zal
blijven.
DE OORLOGSVERKLARING.
Na het bekend worden te Berlijn van de algemeene
Russische mobiliseering heeft de Duitsche gezant te
St. Petersburg de opdracht gekregen van de Russi
sche regeering te eischen de mobiliseering die tegen
Duitschland en de Oostenrijksche bondgenooten ge
richt is, op te heffen en hieromtrent een bondige ver
klaring binnen 12 uren af te geven. Deze opdracht
werd volgens mededeeling van graaf Pourtalès in
den nacht van 31 Juli op 1 Augustus te middernacht
uitgevoerd. Mocht het Russische antwoord onbevredi
gend zijn, dan werd denDuitschen gezant verder ge
last de Russische regeering te verklaren dat Duitsch
land zich beschouwde op voet van oorlog met Rus
land te zijn. De mededeeling van den gezant over
het binnen korten termijn verlangde antwoord van
de Russische regeering op deze vraag is te Berlijn
niet aangekomen, evenmin is eenige tijding over de
uitvoering van de tweede opdracht, hoewel de Duit
sche regeering geconstateerd heeft dat het telegrafi
sche verkeer met Rusland nog werkt, ingekomen.
Daarentegen zijn Zondagmorgen tot vier uur des
ochtends bij de groote generale staf de volgende me-
dedeelingen binnengekomen
Ten eerste: Zaterdagnacht heeft een aanval van een
Russische patrouille op de spoorwegbrug over de
Warthe nabij Eischenried op het baanvak Jarotschin-
Wiesche plaats gehad. De aanval is teruggeslagen.
Aan Duitsche zijde waren twee lichtgewonden. De
verliezen van de Russen zijn onbekend. Een door de
Russen tegen het station Miloslaw ondernomen tocht
is verhinderd geworden.
Ten tweede: De stationschef van Johannisberg en
het houtvestersbestuur van Bialla melden dat Zater
dagnacht (tusschen den eersten en tweeden Augustus)
sterke Russische afdeelingen met geschut de grenzen
ten zuidoosten van Bialla overgetrokken zijn, dat twee
eskadrons Kozèkken in de richting Johannisberg op
trekken. De telefoonverbinding tusschen Lyck en Bi
alla is verbroken.
Hierdoor heeft Rusland het Duitsche rijksgebied
aangevallen en heeft Rusland de oorlog begonnen.
DE VOORGESCHIEDENIS.
Oe officieuze Duitsche en Russische bladen geven
een voorgeschiedenis van den oorlog. Uit de Duit
sche lezing blijkt, dat de Duitsche Keizer zeer vrede
lievend is geweest, een indruk, welke de Russische le
zing, die om de hoofdzaak heengaat, in geenen deele
te niet doet.
De Nordd. Allg. Ztg. dan schreef:
Bij den Keizer is op 29 Juli een telegram ontvan
gen van den Tsaar, waarin hij den Keizer dringend
verzocht om hem in deze zoo ernstige oogenblikken
bij te staan. Hij verzocht he mh,et ongeluk van een
Europeesdien oorlog te voorkomen, en al het moge
lijke te doen, om zijn bondgenooten ervan af te hou
den, te ver te gaan.
Denzelfden dag beantwoordde de Keizer dit in een
lang telegram, verklarend dat hij de taak van bemid
delaar en het beroep op zijn vriendschap en zijn hulp
bereidwillig aanvaard had.
Dientengevolge werd dadelijk een diplomatieke ac
tie in Weenen ingeleid.
Terwijl deze nog bezig was, kwam het officieele
bericht, dat Rusland tegen Oostenrijk-Hongarije mo
biliseerde.
Dadelijk wees de Keizer den Tsaar in een tweede te
legram er op, dat door de Russische mobilisatie tegen
Oostenrijk zijn op verzoek van den Tsaar onderno
men bemiddeling gevaar liep, ja zelfs onmogelijk zou
kunnen worden gemaakt.
Toch werd de in Weenen ingeleide actie voortgezet,
waarbij de door Engeland begonnen en in dezelfde
richting zich bewegende voorstellen door de Duit
sche regeering warm werden ondersteund.
Over deze bemiddelingvoorstelling zou heden in
Weenen de beslissing vallen.
Noch voordat de beslissing vallen kon, kwam bij de
Duitsche regeering officieel het bericht in, dat het
bevel van mobilisatie voor het geheele Russische leger
en de vloot was uitgevaardigd.
Daarop richte de Keizer een laatste telegram aan
den Tsaar, waarin hij er op wees, dat de verantwoor
delijkheid voor de veiligheid van het rijk hem dwong
tot defensieve maatregelen. Hij was met zijn bemoei
ingen voor het behoud van den wereldvrede tot aan
de uiterste grens van het mogelijke gegaan.
Niet h^ draagt de verantwoordelijkheid voor het
onheil, dat thans de wereld bedreit. Hij beeft zijn
vriendschap voor den Tsaar en het Russische volk
trouw gehouden. De vrede in Europa kan nu nog
worden behouden, als Rusland ophoudt Duitschland
en Oostenrijk nog langer te bedreigen.
Terwijl dus Duitschland op het verzoek van Rus
land bemiddelde, maakte Rusland zijn geheele strijd
macht mobiel en bedreigde daarmede de zekerheid
van het Duitsche Rijk. dat tot dusver nog geen enke
len buitengewonen militairen maatregel had genomen
Zoo is dus de oorlog niet door Duitschland ont
staan, veel meer heeft dit door de daad dien willen
voorkomen.
Het Telegraaf-agentschap te St. Petersburg mede,
dat het gemachtigd is te verklaren, dat in het boven
staande artikel de geschiedenis van het conflict en de
loop der gebeurtenissen in een valsch daglicht zijn
gesteld. Rusland heeft zich nooit onttrokken aan
den plicht, haar door haar historische roeping voor
geschreven, om nl. de verdediger der Serviërs te zijn.
De gebeurtenissen der laatste jaren liggen nog te
versch in het geheugen, dan dat het noodig is aan
te toonen, dat de verbreking der goede verstandhou
ding tusschen Oostenrijk-Hongarije én Rusland niet
van ons zal afhangen. Voor Duitschland staat onze
bescherming der Slaven gelijk met den ondergang
van zijn bondgenoot. Weigeren onze broeders te be
schermen ten einde aan de wenschen van Oostenrijk
te voldoen, zou voor Rusland gelijk staan met een
miskenning van zich zelf en zijn verleden.
De „Norddeutsche Allgemeine Zeitung" spreekt
van het belang door Duitschland gehecht aan de po
gingen der mogendheden om den Europeeschen vrede
te bewaren.
De wensch van het blad, het Engelsche publiek op
een dwaalspoor te leiden, zal geen succes hebben.
Het Londensche kabinet weet wel, dat al zou Rus
land er in toegestemd hebben om deel te nemen aan
eep conferentie van vier mogendheden, niet direct ge
ïnteresseerd bij de oplossing van het conflict, Duitsch
land zijn bondgenoot ondersteunt bij de weigering
om op een bemiddelingsvoorstel in te gaan. Toen
Duitschland pogingen in het werk begon te Btellen,
die den indruk van oprechtheid verwekten, was het
reeds te laat, want Oostenrijk was, ondanks het feit,
dat de besprekingen in vollen gang waren, bezig met
de daad, die thans tot de zoo fatale ontknooping ge
leid heeft. Reeds van den aanvang af heeft Engeland
den ernst van het conflict niet begrepen, of wel heeft
zijn bondgenoot niet kunnen beïnvloeden. Het be
richt van het Duitsche blad, dat de Russische minister
van oorlog na 13 Juli ontkende dat er gemobiliseerd
werd, berust op waarheid.
Men weet, dat de mobilisatie in de arrondissemen
ten Kief, Odesa, Kazan en Moskou eerst 17 Juli afge
kondigd werd.
De gebeurtenissen bevestigen het gebrek aan op
rechtheid der Duitschers, die, als zij het hadden ge
wild, den oorlog hadden kunnen voorkomen. Rusland
kan van zijn kant met een gerust geweten zeggen, dat
alles is gedaan om bloedvergieten te voorkomen. Van
den aanvang af heeft het Russische gouvernement
openlijk verklaard, dat het iedere inmenging van de
hand wees, waarbij de waardigheid en onafhankelijk
heid van Servië niet gewaarborgd zou zijn. De dy
nastieke banden tusschen Rusland en Duitschland ga
ven hoop, dat de uitslag van een dergelijke tusschen-
komst niet tot de onmogelijkheden zou behooren.
Eerst na de oorlogsverklaring heeft Servië door
Oostenrijk aan Rusland orders tot mobilisatie gehoor
gegeven, terwijl Oostenrijk van geen enkele toenade
ring tijdens de onderhandelingen blijk gaf.
Het Duitsche gouvernement is tijdig van deze mobi
lisatie op de hoogte gesteld en Rusland heeft ver
klaard dat deze maatregel .absoluut geen agressief ka
rakter droeg.
De Duitsche troepen zijn bij Sigivet, gelegen op een
afstand van 33 kilometer van LLuneville Frankrijk
binnengerukt. Vervolgens moet zijn opgetrokken
naar Nancy, naar welke stad de Franschen alle regi
menten uit Sedan moeten hebben gezonden.
DE DUITSCHERS IN LUXEMBURG.
De Duitschers zijn Luxemburg binnengetrokken.
Een telegram uit Arlon spreekt zelfs over honderd
duizend soldaten, die zich verspreidden langs de
Fransche grens.
BIJ TROIS-VIERGES.
Zondagnacht half twaalf en twaalf uur kwamen
plotseling twee Duitsche officieren het bureau van
den stationschef van Trois-Vierges binnen en som
meerden hem, onder bedreiging met den dood, hun
zijne sleutels te overhandigen en het station telefo
nisch en telegrafisch te isoleeren.
De stationschef wilde zich in den aanvang hierte
gen verzetten, maar gaf zich ten slotte gewonnen,
overtuigd door de op zijn hoofd gerichte revolvers.
De beide officieren, bijgestaan door een aantal sol
daten, lieten daarop de spoorwegtunnel in de lucht
vliegen, aldus de verbinding tusschen België en het
groothertogdom vernielend. Daarop keerden zij naar
het station terug, waar zij het tegenbevel kregen van
hetgeen zij zoo juist hadden verricht. Zij gaven de
sleutels weder aan den stationschef terug en vertrok
ken.
In den loop van den nacht keerden zij echter terug.
De bezetting van Trois Vierges is thans een vol
dongen feit.
De boedeling der Duitschers is natuurlijk zich van
de spoorlijnen in het groothertogdom te verzekeren.
Trois-Vierges is gelegen In het noorden van Luxem
burg, aan de rivier de Wolz.
Duitsche soldaten trokken daarna naar Luxemburg,
de hoofdstad
De Duitsche regeering geeft op, dat afdeelingen
van het achtste legerkorps de in Luxemburg bevin
dende Duitschers spoorwegen hebben bezet, teneinde
deze te beschermen.
TE LUXEMBURG.
De commandant van het detachement Luxemburg-
sche vrijwilliger.protesteerde tegen déize schending
der neutraliteit. De Duitschers trokken zich terug.
De officieren begaven zich naar het regeeringsgc-
bouw en ontboden daar de. hofambtenaren, die op het
oogenblik met hen onderhandelen.
De Duitschers zeggen, dat de spoorweg hun toe
behoort en dat zij het recht hebben om hier te doen
wat zij willen. Zij willen zich niet terugtrekken.
De staatsminister van Luxemburg heeft door be
middeling van den Duitschen gezant in Luxemburg
een telegram van den kanselier ontvangen, waarin
het heet, dat de in Luxemburg genomen militaire
maatregelen geen vijandelijke daad jegens het groot
hertogdom beteekenen, maar uitsluitend ten doel heb
ben, de exploitatie der spoorwegen van en naar het
Duitsche rijk te beveiligen tegen een eventueelen aan
val der Fransche troepen.
Luxemburg zal geheel en al schadeloos worden ge
steld voor de aangerichte schade. W. g. son Schaeck,
Regierungsrat.
AAN DE BELGISCHE GRENS.
De bewoners van Althus en Arlon, twee grens
plaatsen, gelegen in België maar vlak bij Luxemburg,
besloten de stad te verlaten, daar men een inval
vreesde.
Langs de Belgische grens van Moresnet tot Her-
besthal, is op Duitsch grondgebied het 25ste Pruisi
sche linie-regiment opgesteld. Alle wegen zijn door
omvergeworpen boomen en wagens afgesloten.
In Eydtkuhnen is een Russische patrouille binnen
gevallen.
Volgens een bericht, is het postkantoor te Bilder-
weitschen verwoest. De vijand overschreed de grens
op verscheidene plaatsen, hetgeen uit absoluut be
trouwbare bron gemeld wordt.
Johannisburg, dat door een eskadron van het 11e
regiment dragonders is bezet, wordt op het oogen
blik aangevallen.
DUITSCHLAND.
EETS OVER HET DUITSCHE LEGER.
De vechtende troepen van een legercorps bedragen
onder gewone omstandigheden 25 bataljons infante
rie, 8 eskadrons, 24 batterijen met 144 stukken ge
schut en 3 compagnieën veldpioniers.
schut, 1 houwilser-bataljon met 16 stukken geschut en
3 compagnieën veldpioniers.
Een legercorps is samen gesteld uit 2 lnfanterie-di-
visies, samengesteld uit alle wapens, maar zonder co
lonnes en trossen, welke slechts bij uitzondering aan
een divisie worden toegevoegd. Tot een infanterie
divisie behooren 2 brigades infanterie, 1 regiment ca
valerie (de z.g.n. divisie-cavalerie) 1 brigade veld
artillerie, 1. 2 compagnieën pioniers met een divisies-
bruggentros, 12 compagnieën-ziekeveip leging en
een afdeeling veldtelefoon. De reserve-divisies zijn
op dezelfde wijze ingedeeld, alleen zijn ze meestal
zwakker aan artillerie doch zij bezitten wel trossen
en colonnes.
Eerst bij mobilisatie worden cavaleriedivisies ge
formeerd, die in vredestijd niet bestaan. Duitsch
land wijkt in dit opzicht af van alle andere groote
militaire staten, die in vredestijd wèl cavalerie-divi
sies bezitten Een cavalerie-divisie bestaat uit 6 re
gimenten, in 3 brigades (24 eskadrons) vereenigd.
De rijdende artillerie verhoogt de gevechtskracht
der cavalerie-divisies in niet geringe mate. Zn be
staan uit een afdeeling van 3 batterijen met elk vier
stukken geschut, bij elke afdeeling behoort een lichte
munitie-colonne, waarbij zich ook patronenwagens ter
vervanging van de gewezen munitie bevinden. Elke
cavalerie-divisie bezit een afdeeling machine-geweren.
Het aantal cavalerie-divisies is niet nauwkeurig op
te geven. Vermoedelijk zullen er elf gevormd worden.
Voor étappe-doeleinden zijn gemengde landweer
brigades aanwezig, bestaande uit 6—9 bataljons in
fanterie, 12 escadrons en soms ook nog 1*2 batte
rijen, zij dienen voor de bescherming van de voor
naamste ververschingsplaatsen, diking der pro
viand-magazijnen en bezetting der voornaamste ver
keerswegen (bruggen, stations, sluizen enz.) In geval
van nood worden ook zij voor het front gehaald, daar
men bij de beslissing nooit sterk genoeg kan zijn.
Voor de belegering der vestingen worden bijzonde
re veldtroepen niet van het begin af aan opgesteld,
daar de noodzakelijkheid daartoe eerst In het verloop
van een oorlog kan blijken.
Bij een oprukken naar Frankrijk zullen de legers
spoedig na het overtrekken van de grens op de linie
van kleine forten lang spoor- of straatwegen Sperr-
fortstinie) sluiten, welke vernietigd moet worden voor
dat de opmarsch voorgezet kan worden.
Dit moet het werk zijn van die legerafdeelingen,
welke op deze versterkingen stooten, om hen tot dit
werk In staat te stellen is de zware artillerie van het
veldleger aanwezig. Deze bestaat uit de zware veld-
houwimefs (15 centimeter) en uit een aantal 21 cen
timeter Mörzer bataljons, hoofdzakelijk dienend om
de pantser-versterkingen te bevechten.
Moet tijdens den veldtocht een grootere vesting
aanvallen en belegerd worden, dan worden er bijzon
dere belegeringslegers gevormd, die uifdeelen van
het veldleger en uit formaties der tweede linie be
staan, benevens pioniers belegeringstrossen en de
belegerings-regimenten der artillerie te voet, die tot
op dat oogenblik zich in de eigen vestingen bevinden.
Het getal der legercorpsen, cavalerie-divisies etc.,
is nog Te groot, dan dat ze direct van uit het groote
hoofdkwartier geleid kunnen worden. Men heeft
daarom verschillende legers gevormd, welke gemid
deld uit 4—6 legerkorpsen, 1—2 cavalerie-divisies,
eenige landweerbngades en de daarbij behoorende
étappe-formaties bestaan.
Aan het hoofd van het Duitsche leger staat
de Keizer met het groote hoofdkwartier. De aange
wezen man, met wien de monarch beraadslaagt, is de
chef van den generalen staf, die in vredestijd het
krijgsplan opgesteld en den opmarsch, voorbereid
heeft, en wien ook verder de leiding van alle opera
ties ten deel valt.
ALEMAABSCH
ODRAN
ïtIA
